HELDERSCHE COURANT
No. 4355
DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1914
42e JAARGANG
De Algemeene Toestand.
Opnieuw is het oude slagveld van
Fleurus, dat reeds 7.00 vaak de legers
van Europa tegenover elkander zag,
hot tooneel van een ontzettenden
slag, zoo ernstig, zoo belangrijk, van
7.00 groote beteekenis als wellicht
nooit te voren.
Hier streed op 29 Augustus 1622
hot Spaansche leger tegen de troepen,
die onder bevel stonden van hertog
Ohristiaan van Brunswp en graaf
Ernst van Mansfeld. Hier behaalden
op don len Juli 1690deFransche wape
nen de overwinning op de verbonden
Nederlandsch-Duitsche strijdmacht,
die onder Waldeck streed. Hier leden
den 26 Juni 1794 de Oostenrijksche
troepen de nederlaag tegenover de
Franschen onder Jourdan,een neder
laag die de ontruiming der geheele
Oostenrijksche Nederlanden door Oos
tenrijk ten gevolge had.
En hier werd in de laatste dagen
een gedeelte geleverd van den slag,
die feitelijk over een aanmerkelijke
breedte werd gestreden.
De Duitscho legers, die tegenover
Frankrijk opereeren, zoowel aan do
Duitsch-Franschc grens, als in Züid-
België," zoowel ten oosten als ten
westen van de Maas, hebben er klaar
blijkelijk de overhand behouden. Een
telegram uit Londen, meldt dat de
Fransche ambassade het erkent; de
berichten van den Duitschen genera-
len staf worden dus bevestigd door
.de mededeelingen uit België en door
die van Fransch-Engelschc zijde.
Bij dezon toestand doet zich nu de
vraag voor, wat de Engelsche-Fran-
scho inededeeling beteelcejide, over
het terugtrekken van het Beigiscjie
leger in de stelling van Antwerpen
Daari» word gezegd, dat dit oen
strategische beweging was, uitgevoerd
om liet Belgische loger in staat te
stellen, beter saain te werken met
de legers der verbonden mogondhoden.
Thans is het Belgische loger van
die samenwerking 'totaal afgesneden.
Het zit in Antwerpen, wordt door
een Duitsclio legermacht omsingeld,
on is dus zelfs niet meer in staat
Le opereeren in den rug der Duit
scho troepen. En do Pransoh-Engel-
«cljo legers, die de gelegenheid had
den om met de Belgen saam te
werken, <djü de spoorweglljnen tot
hun beschikking hadden, die dooi
den tegenstand der Belgen aan dc
Maas dagen lang alle gunstige voor
waarden hadden kunnen gebruiken,
om 74c}) in Noord-BelgiG bij de Belgen
te voegen en den Duitschen opmarsch
tegen te houden, hebben dit verzuimd.
Zij zijn, zooals nu blijkt, Bolgie
nauwelijks binnengerukt, en worden
UU dooi- de voortrukkende Duitscho
.troepen over hun eigen grens terug
gedreven.
Jn het Belgische blad „Lo Métro-
pole" wordt de vraag, waarom de
verbonden legers niet Lot in België
zijn doorgedrongen, om hunne Bel
gische bondgenooten te holpen, De-
.antwoord met een verwijzing naai
de onmogelijkheid om zooveel troepen
jior trein aan te voeren. Het blad
zegt, dat 0111 65/)00 man, met de
daarbij behoorende paaiden, wagens,
proviand-colonnes en caissons, van
Frankrijk naar België te brengen,
450 treinei) zouden zijn noodig ge
weest.
Maar het blad vergeet bij die be
rekening, - .of zij juist is, kunnen
wij hier niet nagaan - te vertellen,
hoe dan de Duitsche troepen in België
y.ljn gekomen, en thans door geheel
België aan de Noord-Fransche grens
Dat zijn er voel meer dan 65,000
man, tien-, twintig-, dertigmaal, en
wellicht nog moer. Het zijn troepen-
afdeolingen, die met reusachtige
proviand- 011 ammunitiecolonnes, uit
Oost-Bruisen, Silezië en andere pro-
vincies zijn gekomen.
I11 het Oosten zijn de Duitsche
troepen veel minder fortuinlijk, naai
de borichten van de Russische grens
doon zien. De souschef van den
Duitschen generalen staf, de gene-
d'aal-kwartiormeester von Stein, er
kent dat de Russische troepen de
grens overschreden, en ten noorden
van Stallupönen-Instorburg opruk
ken, en dat uit de richting van de
Narew en ten zuid-westen van de
jvjasurische meren, nieuwe vijande
lijke krachten komen opdagen.
Dc Duilschers verloren bij Inster-
burg tweederde hunner legermacht,
en trokken in paniek terug.
Zoo erg zal het nu v/el niet zijn
geweest. Een beetje overdrijving be
hoort er wel bij.
Maar het is wel duidelijk, dat het
den Duitsehers in het oosten niet
voor den wind gaat.
Dit is voor een deel wellicht toe
te schrijven aan de disposities van
hel: Duitsche leger. Dit heeft 25 leger
korpsen, waai-van er, zoo de mili
taire correspondent van de „Times"
Lidertijd goed was ingolicht, 20 strij
den op het westelijk oorlogsgebied,
tusschen de Zwitserscho grens en
dc Noordzee.
In dat geval staat het Duitsche
Jogcr slechts met '/s van zijn sterkte
tegunover de Russische hoofdmacht,
die uit liet Oosten komt opdagen.
Van de Oostenrijksche troepen in
dat gedeelte hoort .men niot veel.
De Oostenrijkers schijnen zooals
ook to verwachten was de han
den vol te hebben met de Serviërs.
De Russische mobilisatie, die onmid
dellijk 11a het zenden van het ulti
matum aan Servië, op 28 Juli, be
gonnen is, heeft in de' Europeescho
streken een sneller verloop gehad,
dan wel in Duitschland verwacht
werd.
BELGIË.
Antwerpen door een Zeppelin
gebombardeerd.
Een bijzonder correspondent seint,
uit Roozendaal, d. d. 25 Aug.
Groole opschudding un heftige ver-
.ontwaardiging heersehten heden te
Antwerpen na het nachtelijk bom
bardement van een Duitschen lucht-
kruiser, waardoor acht menschen
gedood en velen gewond werden.
De stad lag in den afgeloopen
nacht in diepe rust. In de straten
bevonden zich hier en daar een paar
politie agenten, terwijl een eenzame
wandelaar naar huis ging. Even voor
één uur hoorden de weinige men
schen die op 'straat waren motorge
ronk, dat uit de lucht kwam. Het
geluid werd sterker en sterkei'. Plot
seling klonk er een ontploffing, welke
de huizen op hun fundamenten deed
daveren. Toen knalde het opnieuw
en nog eens. Negen' keer donderden
de ontploffingen over de gehéele stad.
In een oogwenk was de geheole stad
ontwaakt, overal ging het licht op
en werden de ramen geopend. De
straten van de Scheldestad stonden
plotseling vol met menschen. Had
den de Duitsehers de stad aangeval
len? Schoten de Antwerpsche forten
op het aanrukkend leger?
Voor elke losbranding zag men in
de richting van de Schelde een roo-
den gloed. Het fort van het Vlaam-
sche Hoofd schoot op de Zeppelin,
want het werd al spoedig duidelijk,
dat een luchtschip de stad bombar
deerde. In alle richtingen klonk go-
weergeknetter. Tusschen de knallen
en de ontploffingen drenn.de do kerk
klok, die één uur sloeg. Tien minu
ten na de eerste ontploffing was het
geronk der 'motoren in noord-oosto-
lijke richting weggestorven.
Toen men van den eersten schrik
bekomen was, ging al spoedig dooi
de stad, uit haar slaap opgeschrikt,
het gerucht, dat er dooden on ge
wonden waren. Ambulance wagons
spoedden zich in dc richting van dc
Stadswaag. Deze was 'hot ergst be
schadigd. Ken hom kwam terecht
vlak voor den ingang van do Raap-
straat on sloeg een gat in don grond
van minstens twee meter doorsnede.
Op het plein was geen ruit heel ge
bleven. Vele kozijnen weidon uit
gerukt. Het Joek alsof or een veldslag
geleverd was. Door do granaatscher
ven werden verschillende bewoners,
die reeds op waren of nog sliepon,
gekwetst. Driepolitie agenten kwamen
juist uit de Hoornstraat, toen de bom
'viel. E,én agent word dadelijk gedood,
de tweo anderen werden doodolijk
gewond on vroeselljk yprniinkt.
De volledige lijsl der slachtoffers,
welke later bekend gemaakt werd,
vermeldde vijf dooden, onder wie
oen herbergierster. Doodolijk gewond
werd één persoon, terwijl zeven men
schen gekwetst werden.
In oen huis op den hoek van de
Waag on do HooniRtraat stond op
hot oogcnblilc van do ontploffing oen
echtpaar aan hot venster van do slaap
kamer. pe vrouw werd letterlijk ont
hoofd. Sommige menschen onlsnap-
ten als door een wonder aan den
dood.
Bedden werden met stukken ijzer
doorboord en de monschon, die er in
sliepen, bleven ongedeerd.
In een kamer sliepen vijf kleine
kinderen, zij werden échter niet ge
kwetst. Sommige menschen werden
slapende gedood.
Een tweede bom ontplofte in de
Palcon-kazerne, zij drong door een
afdak en veroorzaakte een vroeseTijke
verwoesting. De kazerne was echter
ontruimd; een soldaat, die in do
politiekamer was, werd verwond. In
een der balken stak oen granaat
scherf van twee kilo. Het spreekt
vanzelf, dat ook van de huizen in
de buurt geen epkele ruit heel bleef.
fn een huis lagen twee personen
voor een open venster, één hunner
werd gedood, de andere kreeg geen
letsel.
In de Twaalfmaandenstraat was de
aanblik ook als die van een bombar
dement, twee .huizen werden totaal
vernield. De gevels vielen op straat.
Het was ongelooflijk, dat daar geen
gewonden en gekwetsten waren.
Een dienstmeisje werd zwaar, doch
niet levensgevaarlijk gewond uit de
puinhoopen gehaald. Zij lag al in
bed en kwam van de tweede ver
dieping met alles naar beneden.
In den Kruidtuin kwam ook een
bom terecht. Zij richtte vrij ernstige
schade aan het achtergedeelte van
het Elisabethsgasthuis. De operatie
zaal heeft veel geleden, een aantal
zieken moesten naar een andere zijde
overgebracht worden. Gelukkig werd
niemand gekwetst.
Ook in de Verdussenstraat viel een
bom. Een juffrouw werd door het
schroot aan het been gewond. In de
nabijheid van de fabriek „De Minerva"
viel een granaat op niet m§er dan
M. afstand van 'n persoon. Ver
schillende burgerwachten werden
tegen den grond gesmeten. Een dok
ter van Antwerpen verklaarde in een
interview, dat de „Zeppelin" op een
hoogte van 60 a 70 meter dreef. Hij
had in zijn loopbaan vele hartroerende
tafereelen gezien, doch dezen afschu
welijken nacht zou hij nooit vergeten.
De bommen lieten een scherpe
acetyleen-lucht na. Een officier, die
ze onderzocht heeft, verklaart, dat do
scherven afkomstig zijn van granaten
van 21 c.M. Deze granaten zijn be
stemd om de pantserdokken van
oorlogschepen te doorboren. Men ver
moedt dat de Zeppolin, die het nach
telijk bombardement verricht heeft,
dus een zoogenaamde Marino-luft-
kreuzer geweest is. Na don aanval
van de Zeppelin tegen Antwerpen
werden huiszoekingen gedaan in ver
schillende huizen aan do Schelde,
waar signalen gegeven zouden zijn.
Twee personon zijn nog aan de be
komen wonden bezweken.
Vandaag liep nog het gerucht dat
de Zeppelin neergoschoten was. De
luchtkruiser is echter verdwenen
zonder getroffen te zijn.
De Antwerpsche bladen zijn natuur
lijk zeer verontwaardigd over dit.
bombardement. De „Niouwo Gazet"
noemt het oen woergaloozo schand
daad. „De triomf zijner wetenschap
lieoft het Duitsche volk tol den laag-
sten trap van dierlijkheid doen dalen.
Een stad beschieten die zich ver
dedigt, waarvan ieder burger den
toegang aan den vijand betwist, die
uit al haar vuurmonden dood en ver
nieling braakt over de belegeraars,
daar is nog altijd wat voor te zeggen.
Maar bij een. aanval als die waarvan
onze stad dezen nacht het voorwerp
was, houdt .alle begrip van mensche-
lijkheid op."
Het aantal slachtoffers van den
nachtelijken aanval van de „Zeppelin"
is grooter dan aanvankelijk werd
vermoed. Tot nu toe telt men acht
dooden on ongeveer twintig zwaar
gekwetsten, allen burgers. Er ontstond
geen paniek, maar wel oen gedrukte
stemming.
Officieele mcdedeeling.
De Belgische legatie deelt het
volgende mede:
In den nacht van 24 op 25 Au
gustus hoeft, gelijk reeds gemeld
werd, oen Zeppelin-luchtschip op
eenige hoogte boven Antwerpen ge
manoeuvreerd en achtereenvolgens
8 bommen geworpen vap groote
explosieve kracht. Blijkens het onder
zoek van het parket zijn 10 personen,
allen onschuldige burgers, waaronder
vier vrouwen gedood en acht ge
wond, waarvan verscheidene doode-
lijk. Eén bom is ontploft boven het
paleis waar de Koningin en hare
kinderen verblijf hielden. De mate-
rioele schade is aanzienlijk. Dit
bombardement vormt een schending
van art. 26 van liet Vierde Haagschc
Verdrag: „Reglement betreffende
wetten en gebruiken van don oorlog
to land".
I11 een nieuw bericht omtrent het
bombardement van Antwerpen dooi
de Zeppelin wordt nog gemeld, dat
aangaande dc hoogte waarop de
luchtkruiser gevaren heeft, dc mee-
niiigen erg uiteonloopen. Men zegt
zoor laag, 300 meter, en ook zeer
hoog, 2500 -meter, Do Belgische
aviateurs zullen mot hun uoroplanes
niet mltrailleuses gewapend, nachte
lijke verkenningen doen. Om 8 uur
's avonds zullen de lichten in de stad
gedoofd moeten worden. Men begrijpt
niet, hoe oen Zeppelin, die 200 meter
lang en 15 meter breed-is, te Ant
werpen heeft kunnen bereiken, zonder
door de buitenste fortenlinie gesig
naleerd te zijn.
Hot gesnor van den motor heeft
men dan moeten hooien, maar ver
moedelijk heeft, de Zeppelin zieli dooi
den zuidoostenwind laten drijven.
Eenige bommen zijn dqor een kanon
afgeschoten, want men zag eon
schijnsel, toen de projectielen naar
bencdep kwamen. Als voorzorgsmaat
regelen tegen Zeppelin-aanvallen
wordt op dc wonscholijklieid gewe
zen, dat alle bewoners, zoodra het
geluid van den motor gehoord wordt,
in de kelders moeten vluchten. De
kelders bieden oene goede beschutting
togen de ontploffingen van bommen.
De groote slag in Zuid-Belglë
Parijs, 25 Aug. De verdere bijzon
derheden van het officieele bericht
"van middernacht zijn, dat ten Westen
van de Maas het Engelsche leger,
dat op dop linkervleugel stond, word
aangevallen door de Duitsehers. Zich
bewonderenswaardig houdende onder
het vuur, hebben de Engelschen
met hun gewone onbewogenheid
weerstand geboden.
Hot Fransche leger (blijkbaar even
eens ten Westen van de Maas) ging
zelf tot den aanval over. Twee leger
corpsen, waaronder de troepen uit
Afrika, hadden oen zeer moorddadig
vuur en tegenaanvallen te doorstaan.
Zij hebben mpeten terugtrekken na
den vijand reusachtige verliezen te
hebben toegebracht.
Ten Oosten van de Maas zijn de
Fransche troepen door een zeer moei
lijk terrein opgerukt. Zij werden
krachtig aangevallen en hebben even
eens moeten terugtrekken.
De worsteling, zoo luidt verder het
officieele bericht, zal gedurende ver?
scheidene dagen een wisselend ver
loop hebben. Het Fransche leger
neemt een verdedigende houding aan
tot op het oogenblik, dat generaal
Joffre opnieuw het bevel tot de voor-
waartsche beweging zal geven. Het
Duitsche leger heeft zoozeer geleden,
dat het den tegenaanval moet staken
om nieuwe stellingen in te nemen.
Londen, 25 Aug. Uit een bericht
van de Fransche ambassade -blijkt,
dat de Fianscben ten Westen van
de Maas bij hun aanval gestuit zijn
op een tegenaanval van het keurcorps
der Pruisische garde, die er na reus
achtige ^verliezen geleden te hebben
in slaagde de Franschen terug te
werpen.
Ten Oosten van de Maas werden
de Franschen bij hun oprukken bloot
gesteld aan een krachtigen tegenaan
val in de uitloopers van de posschen.
Zij werden gedwongen terug te trek
ken over de Semois (langs de grens
van Belgisch-Luxemburg en Frankrijk)
Onze troepen, deelt de Fransche
ambassade verder mede, en de En
gelsche troepen kregen toen bevel
de stellingen in to nemen op de
dekkingslinie, die niet zou zijn ver
laten, als niet de bewonderenswaar
dige inspanning der Belgen ons in
staat had gesteld in België op te
rukken. Onze cavalerie heeft in hot
gelieol niet geleden. Ons geschut
heeft zijn overwicht bewezen. De
officieren en soldaten verkeeren in
den besten physlekon en moreeion
toestand.
De toestand te Luik.
Maastricht, 25 Augustus (D. B.). Te
Luik regent het proclamaties aan de
bevolking, dan onderteekend door don
burgemeester, die in naam nog steeds
de stad bestuurt, dan door den mili
tairen bevelhebber, luitenant-generaal
Kolewe.
Do bevolking maakt den indruk
van neerslachtigheid. Op de brcede
boulevards exerceeren de troepen, of
houden er appel, onder groote belang
stelling der burgerbevolking. De stad
is voornamelijk bezet door reserve-
en landweertroepen, die echter in hun
optreden geenszins verraden niet tot
het actieve leger te behooren. Een
hoofdofficier deelde mij onomwonden
en zonder terughoudendheid mede,
hetgeen hij wist van den loop van
zaken tot dusverre en verwachtte van
het vervolg van den veldtocht. Mijn
zegsman maakte er geen geheim van,
dat het „Loch im südlichem Elsass"
met opzet was opengelaten om een
inval der Franschen daaruit te lokken.
Dit toch zou de Duitsehers op het
gevechtsterrein ontlasten. Thans ech
ter was dat gat gesloten en zou er
geen muis meer door kunnen dringen.
Een officier van den generalen staf
deelde mede, dat hij gisterenavond
persoonlijk binnen Namen geweest
was en daarvan terugkeerde. Hij was
verrast over het zelf niet verwachte
voorloopig zoo groote succes der
Duitsehers on eindigde het interview
met het uitspreken der verwachting,
dat, als alles zoo voortging als tot
dusverre, hij binnen vier weken zoo
niet den vrede, dan toch een wapen
stilstand in het verschiet zag.
Uit de bereidwilligheid, waarmede
deze officier mij aanhoorde, zal het
duidelijk zijn, dat er niet in hot
minst bezwaar bestaat mijn onder
houd te public-eeren, daar ik hem
vooruit gezegd had, dat ik Neder
lander was en vroeg of ik een en
ander in Nederland mócht medo-
deelen. Van groote geheimzinnigheid
is geen sprake, .de Duitsche officieren
onthouden zich toit eeneiimalo van
noodclooze ge wicht ig-docnerfi
(N. Rott. Ct.)
De Duitsehers In België.
Berlijn, 25 Aug. De gehoole pers
in België-, behalve in Antwerpen
verschijnt thans in do Duitsche taal.
De door do Duitschofs benoemde
gouverneur heeft last gegeven voor-
loopig hot behoud van do Fransche
taal naast dc Duitsche toe te staan.
De slag In Zuid België.
Londen, 28 Augustus. Een Times-
correspondent, die een deel van den
grooten slag in Zuid-Bolgië heeft bij
gewoond, is uitgoput van vermoeid
heid in Parijs aangekomen. Hij had
de in opwinding en paniek verkee-
rende stad Charlorloi verlaten met den
laatsten troin, die daarvandaan nog
had kunnen vertrekken. Dat was
Vrijdagmorgen, juist toen de eerste
granaatkartets in het station viel.
Alle wegen waren vol vluchtelingen.
Na een langzame treinreis werd Ber
gen bereikt, waar Engelsche soldaten
aan het kanaal zaten to vissollen met
snoeren, die zij aan de bajonet van
hun geweer hadden bevestigd. In
Borgen heorsehte kalmte, al kon men
het vuren in de verte duidelijk hooren.
De correspondent verliet Bergen
's middags om 5 uur; maar bijBlaton
moest de trein ötoppon omdat or met
maohinegoworen geschoten word. Na
twee uur oponthoud ging de trein
verder naar Doornik, waar groote
consternatie lieerschte. Zes van de
alom rondwarende uhlanen hadden
zich er vertoondmaar daarop waren
Fransche. troepen binnengerukt. Den
volgenden morgen in de vroegte had
een groote Duitsche macht stelling
genomen op een mijl afstand van de
stad. Wel werdon de Duitsehers eerst
teruggeslagen, maar ten slotte bereik
ten zij Doornik.
De Times-man wist Rijssel te be
reiken, waar reeds ontelbare vluch
telingen de treinen naar Parijs be
stormden.
De correspondent ging op weg naar
Vaienciennes met het oogmerk, naar
Charleroi terug te keeren. Hij bereikte
in eon trein met soldaten Zondag
avond Chimay. Daar hoorde hij van
Fransche soldaten, wat er 11a zijn
vertrek uit Charleroi was gebeurd.
De eerste granaatkartets, waarvan
hierboven reeds sprake was geweest,
was de inleiding tot een hevige ka-
nonnade.
De Franschen deden een uitval
maar moesten terug wogen de grootero
getalsterke van den vijand. Hierop
voerden de Turco's een heldhaftigen
bajonet-aanval uit tegen de Duitsche
batterij.
Van het bataljon Turco's keerden
slechts honderd ongedeerd terug. De
Duitsehers rukten onophoudelijk voor
uit; en het kwam in de nauwe
straten van het middeleeuwsche
Charleroi tot een moorddadig gevecht.
De lijken vulden de straten, zoodat
wie gewond was zich niet meer uit
den doodenhoop kon loswerken. De
Franschen hielden het laatst stand
bij het station. Daarna vermeesterden
de Duitsehers, nadat het gevecht
twee uur geduurd had, de brug
verzekerden zich het bezit van het
terrein tot aan Walcourt.
Later op den dag opende, op haar
beurt, de Fransche artillerie een
beschieting op de benedenstad van het
ongelukkige Charleroi. De Fransche
infantorie kwam langzaam, maar
met grimmige vastberadenheid opzet
ten naar'de zoo juist ontruimde stad,
on vermeesterde de linie Tliuin-Mettot.
's Avonds werdon beide partijen
door do uitputting gedwongen om
liet vechten te staken. Den volgen
den dag opende de Fransche artillerie
opnieuw het vuur. De Franschen
kwamen don heuvels afzetten en
hernamen verscheiden dorpen.
De verliezen waren zeer aanzienlijk,
want aan beide kanten was een ruime
toepassing gemaakt van machine
geweren. Ten slotte rukten de
Franschen Charleroi opnieuw binnen
en wierpen zij de Duitsehers over
de Sambru terug. De straten derstad
zijn met lijken bezaaidde plaats is
verwoest.
Na deze berichten van de Fransche
soldaten te hebben vernomen, hoorde
de correspondent dat Charleroi door
do Duitsehers omsingeld was. Hij
vertrok toen in de richting van
Namen.
Parijs, 25 Augustus. (Offioiool be
richt van 11 uur 's avonds.) Ten
westen vau de Maas bezetten de
Fransch-Engelsche troepen, die zich
tengevolgo van hun eergisteren gege
ven beveleu in verdédigende houding
op de dekkingslinie gereed moesten
houden, een frontlinie in de nabijheid
van Givet (a.d. Maas, bij de Fruiiseh-
Belgische grens). Zij hebben dit front
al vechtende bereikt en houden den
tegenstander, wiens voorwaartsche
beweging geheel is tegengehouden,
in toom.
Ten Oosten van de Maas hebben
onze troepen het terrein weer boreikt,
vanwaar zij vertrokken waren en
zijn meester in do uitloopers van hot
groote woud der Ardennen.
Eerst was op den rechter vleugel
een k rach tige voor waar tsch e bo wegi n g
ondernomen, welke den vijand tot
wijken bracht, doch dc opperbevel
hebber iiefc dè achtervolging staken
om het gevechtsfront op de aange
wezen linie te herstellen.
Eergisteren hebben de Fransche
troepen bij hun aanval eon bewon
derenswaardig vuur getoond. Vooral
het 16de legercorps heeft den vijand
aan den kant van Virton (Oostelijk
van Eongwy, maar op Belgisch
(grensjgebied) aanzienlijke verliezen
berokkend.
Aan de Luxemburgsche grens en
in de streek van de Sambre (dus
resp. ten O. en ten W. van de Maas)
hebben verscheidene gevechten zon
der beteekenis plaats gehad,
In Noord-Frankrijk is de toostand
niet verontrustend. Geen Duilsclior
is heden in den omtrek van Rijssel
(Lille) en Lourcoing gezien, waar
maatregelen zijn getroffen met het
oog op een nader optreden van de
Duitsche cavalerie. De lanciers, die
eergisteren in de streek van Rijssel,
Roubaix en Tourcoiug waren opge
merkt, zijn gisteren opgedaagd' in
de streek van D.ouai' (ten'Zuiden van
Rlissel, yrij diep'in Frankrijk, 25
K.M. van de grens). Zij kunnen niet
verder voortdringeii, zonder zich bloot
to stellen aan het gevaar, in de macht
van de Engelschen te vallun.
Het moreel der troepen blijft uit
nemend.
Een tcekonend feit is, dat de Alge-
rijnsclie en Senogalsclie tirailleurs in
de botsing met do Pruisische garde
mut een onuitsprekelijke woede lijf
aan lijf hebben gevochten.
Namen.
De tweede Belgische vesting aan
de Maas is in handen dor Duitsehers
gevallen. Na den val van Luik en
do vernieling van de forten om die
stad, was do val van Namen niet
meer to voorkomen.
De stad Namen, aan de aaneen
vloeiing van Maas en Sambre gelegen,
is het knooppunt van vijf spoorweg-
lijnen, naar Brussel, Luik Aken,
Luxemburg, Charlcville-Reims en
Charleroi-Parijs; het is een der
hoofdstations van de iijnen Keuion
Parijs en Brussel—Luxemburg. Do
stad werd door negen forten be
schermd, waarvan er volgens de eer
gisteren ontvangen berichten reeds
vijf in handen der Duitsche troepen
waren gevallen.
Vroeger was Namen zelf een sterk
bevestigde stad, die in 1692 reeds door
Vauban was genomen, doch in 1695
door Willem UI werd heroverd. Het
was een der vestingen van het Bar-
rièretractaat van 1715, en werd twee
maal door de Franschen genomen,
in wier handen het was van 1746
1748 en van 1792—1814. De vesting
werken van de stad werden in 1891
geslecht en de stad werd toen naai
de plannen van generaal de Biialmont.
vei sterkt, door het aanleggen van
negen forten in een kring om de
stad. Namen werd voor een zeer
belangrijk deel van de Maasverster-
king in België gehouden.
De val vau Namen, zegt de corres
pondent van de „Manoh. Guardian",
noodzaakte de verbonden legers hun
zorgvuldig gekozen stollingen te
verlaten.
De Duitsche legers toch waren
daardoor in staat, de Engelsch-Fran-
scho linie te omsingelen. De Engel
schen, die de fijn van Sambro on liet
centrum bezet hielden, werden in de
flank genomen; de Franschen, die
de Maaslinie verdedigden, kwamen
er door in een nadeelige positie. De
Duitsche legers waren in staat hen
van uit het noorden en in de rech
terflank, misschien in den rug aan
te vallen, en derhalve zou het dwaas
heid zijn geweest, de ongunstige positie
te pogen vast te houden.
De bondgenooten moesten dus terug
trekken in de lijn Rijssel - Maubeuge.
Hier konden zij stand houden. Hier
kunnen zij versterkingen afwachten,
en zijn zij onder bescherming der
forten, in grooter aantal dan dc aan
rukkende Duitsche macht. Zij zulleu
hier de volgende ontmoeting kunnen
afwachten, en van die ontmoeting
zal veel afhangen voor het vervolg
van den strijd.
Zoo spreekt de „Manoh. Guardian".
In hoeverre het juist is, dat de ver
bonden legers in Noord-Frankrijk
sterker zijn dan de aanrukkende
Duitsche legerkorpsen kunnen wij
niet beoordeeleti. Maar Luiken Namen
hebben doen zien, dat aan de be
scherming van de forten niet zoo
heel groote waarde moet worden
gehecht.
Een uitval uit Antwerpen.
Antwerpen, 20 Aug. Het ochtend
blad van „De Metropole" meldt, dat
de Belgische generale staf Antwerpen
heeft verlaten. De Belgische troopen
hebben omstreeks zes uur den vijand
teruggeworpen in do richting Elewijt
(d. 1. in Z.-O. richting, in de lijn
Antwerpen-Lier, in do richting der
Nethe).
Parijs, 20 Aug. Officieel wordt be
vestigd den uitval der Belgen in
Aulwerpen en het terugtrekken der
Duitsehers.
Bruggen opgeblazen.
Meehelen, 26 Aug. Tusschen Brus
sel en Meehelen deden de Duitsehers
verschillende kleine bruggen springen.
Nog meer geld geëischt.
Antworpen, 29 Aug. Behalve de
oorlogsschatting van 200 millioen
francs, wolke Brussel werd opgelegd,
moet de provincie Brabant 450 mil
lioen francs betalen. Geheel West-
Vlaanderen is tot in de kleinste
plaatsjes door Ulanen overstroomd.
De Duitsehers in België.
Berlijn, 25 Aug. (W. B.) Het bostuur
over liot bezette gedeelte van België
is door den Keizer opgedragen aan
den generaal-Yeldmaar<jchalk von der
Goltz, cfio beimomd i,s tot gouverneur-
generaal.
Met liet burgerlijk bestuur wordt
bolast de tat „Verwaltungschef" be-
noemdo „Regierungspriisident" 'von
Sandt.
Baron von der Goltz heeft zich
reeds naar België begeven om zijn
nieuw ambt te aanvaarden.
Belgische vluchtelingen.
De berichtgever van het „Handels
blad" meldt uit Maastricht, dat gis
teren in Visë nog 40 huizen stonden.
Maastricht beeft sedert gisteren be
zoek gohad van prins Albert de Ligne,
Belgisch legatieraad en zijne echtge-
noote. Gistevnamiddag brachten zij
een bezoek aan het Roode Kruis-
hospitaal de „Augustijnen".
DUITSCHLAND.
Berlijn, 25 Augustus. (C'orresjion-
denz Norden.) In doze dagou, nu het
Duitsche leger in het westen voor
waarts dringt, mag men zich wel eens
te binnen brengen, ho,u pijnlijk het in
Duitschland oen ieder, zonder onder
scheid vau partij heefL getroffen dat
Duitschland niet Frankrijk moet oor
logvoeren on dat nog wel om der
wille van het tsarisme. N11 er bloed
gevloeid is, hoeft dit gevoel natuur
lijk plaats gemaakt voor het vaste
besluit met Frankrijk een grondige
afrekening te houden, tegelijk oven-
wel worden do stemmen talrijker vau
diegenen, die Frankrijk, wanneer het
de nederlaag lijdt, een gouden brug
willen bonwen, daar immers een toe
stand van erfvijandschap tusschen
deze beide elkander in beschaving
aanvullende naties, een onding is.
Zoo. schrijft o.a. Die Welt am Mon-
tag: „De strijd met Frankrijk moet
worden uitgevochten tot het bittere
einde, doch lifi inoet worden gevoerd
in den juislen geest. Wij hebben niet
te doen met een schadelijk gedierte,
dat moet worden uitgeroeid maar
met een eerlijken vijand, met wien
naderhand een eerlijke, rechtvaardige
vrede mogelijk is. Uit militaire over
wogingen moeten wij Frankrijk over
winnen, ja zelfs verpletteren, maar
als wij het overwonnen hebben wil
len wij het niet vernietigen. Dit volk
van beschaving behoudt ook na den
oorlog zfin recht op bestaan. Wij
wijzen daarom met beslistheid de
plannen af van fantasten, die reeds
nu een programma voor de verbrok
keling van gelioel Frankrijk opstel
len. NeonVernietigen willen wfi
alleen het tsarisme, doch Frankrijk
willen wij behouden. Wij willen den
oorlog zoo voeren en Frankrijk zoo
overwinnen, dat het na den vredo
mogolijk zal zyn, samen met Frank
rijk een Europeesche beschavings
gemeenschap te vestigen, evenals
Bismarek in 18GG reeds aandacht aan
een later to sluiten vredesbondge-
nootschap niet Oostenrijk-Hongarije
wijdde".
De Vorwfu ts, het orgaan der soci
aal-democraten schrijft„Zooals Bis
marek in 18G6 het overwonnen Oos
tenrijk eon gouden brug gebouwd
heeft, waarover liet den weg van een
bondgenootschap kon opgaan, moet
ook ihans de weg tot overeenstem
ming tussohen de groote beschaafde
natiën openblijven. Wij moeten der
halve het oog gericht houden opeen
staatkunde, welke niet door ver
overingen en verstoringen van de
eenheid en de onafhankelijkheid van
andere naties, de onzalige vijand
schap met de wostefijke mogendhe
den ten eeuwigen dage bestendigt
en welke daardoor Rusland, zelfs
nadat het een nederlaag heeft geleden,
weer in de positie' zou brengen van
den vreeselijken en ondragelijken
scheidsrechter van Europa. Voor ons
blijft de eenige vijand het tsarisme.
Deze oorlog moet niet ten doel heb
ben veroveringen te maken en in
plaats van de Engelsch-tsaristische
wereldheerschappij een nieuwe te
vestigen, doch op vrijmaking dei-
natiën, op hun bevrijding van het
moskowiotendom, op vrijheid en on
afhankelijkheid voor Polen en Fin-
laud, op vrije ontwikkeling ook voor
het groote Russische volk zelf, op
verlossing van twee beschaafde naties
uit het onnatuurlijk bondgenootschap
met het tsaristisch barbarendom. Dit
was liet doel dat het Duitsche volk
geestdriftig en offervaardig heeft ge
maakt. Dat dit dus de uitkomst moge
zijn, daarvoor heeft de staatkunde
thans te waken".
ÖgDat do Berlijnscho bladen derge
lijke meeningen mogen openbaar
maken, ofschoon de censuur elk
woord wikt en weegt, bewijst dat de
opvatting dor regeering hiervan niet
veel kan verschillen. Men behoeft
zich in dit verband slechts te her
inneren, dat de Duitsche regeeriug
in haar onderhandelingen niet Enge
land steeds heeft herhaald, dat de
onaantastbaarheid van Frankrijk»
grondgebied gewaarborgd zou zijn,
indien Engeland zich maar onzijdig
wilde houden. Hoe voorbarig het op
het oogenblik ook moge schijnen,
wegens den verbitterden strijd, toch
is de hoop op overeenstemming met
Frankrijk in de toekomst aan Duit
scho zijde algemeen.
De slag in Lotharingen.
Veldmaarschalk von dor Goltz
wijdt in de Tag eon beschouwing
aan den slag in Lotharingen op 20
dezer. Hij zegt, dat die slag gele
verd is in een terrein, dat de groote
generale staf te Berlijn goed kent «11
dat de leiding door dio omstandig
heid gemakkelijker werd gemaakt.
De overwinning was voor de Duit
sehers een verrassing. Want zij
richtten hun blikken naar Namen
en verwachtten geen sterk Fransch
offensief in de eerste oorlogsdagen
in Lotharingen. De Fransche taktiek
van 1870/71 kwam' hierop neer, dat
men de Duitsehers zich tegen groote
gordels van forten en vestingen liét
doodbloeden, om daarna op hen aan.
te vallen. Gaandeweg is echter liet
zelfbewustzijn van het overwonnen
Fransche leger weer toegenomen, en
nu gaat het tot het offensief over.
„Op krachtige tegonaanvallen van
de Franschen hebben wij altijd ge
rekend. Wij dachten echter aan een
later tijdstip."
Er moet een bijzondere, misschien
dwingende, reden geweest zijn voor
de Franschen om voor den dag te
komen. Voorloopig kan rnen dit al
leen op grond van den alguineenen
toestand gissen. Het is niot meer
mogolijk in een modernen slag, dat
men besobikbare legermassa's van
den eenen naar den anderen be
dreigden vleugel toe werpt. Dat is
door den ontzaglijken omvang van
de moderne legers onmogelijk ge
worden. Daarom rijst liet vermoeden,
dat de vroegtijdige inval in Lotha
ringen met sterke troepen in hut
belang van den linker vleugel, dio
in het Fransch-Bölgische grensge
bied vocht, is geschiod. Dit geeft
grond aan de gevolgtrekking, dat
het ook daar voor de Franschen niet
gunstig gesteld is. De inval der
Franschen in Lotharingen is ten
koste van zware verliezen mislukt.
„Daarvoor kan de aanvoerders geen
verwijt treden. Is de reden, die Ik
aanneem, juist, dan was die inval
gerechtvaardigd en is hij ook te
juister tijd uitgevoerd. Hij boteekenl
in vergelijking met de strijdwijze
van onzen tegenstander van 1870
ondanks zijn mislukking eon voor
uitgang De eerste teleurstelling
met den tegenaanval zal in Frank
rijk haar uitwerking doen. Do 0111-
lasting van den anderen vleugel is
onmogelijk; de verdediging zal er
eon verlauimenden invloed van on
dervinden. Onze overwinning is dus
een groote verlichting voor- de Duit
sche oorlogvoering. Voor een Hinken
vijand zijn wij echter niet bang.
Duitschland mag met grooter hoop
in de toekomst zien".
Drie Duitsche deserteurs
gefusilleerd.
Dal men in Duitschland korte
motten maakt met deserteurs, blljke
uit het feit, dat bij de Hollaiidaclm
grens een Leidsch professor er getui
ge van is geweest, dat een drietal
goed gekleede Duitsehers verzocht
werden uit den trein to stappen,
waarna zij zonder vorm van proces,
gefusilleerd werden. Het bleken Duit
sche deserteurs te zijn, die gepro
beerd hadden per trein ons land te
bereiken.
Dultsch oorlogsnieuws.
Aan telegrammen, door de Duitsche
legatio in Den Haag ontvangen, wordt
het volgende ontleend:
Het bericht van Russischu zijde,
ilgens hetwelk den 21sten drie
Duitsche legerkorpsen bij Gumbiunen
zouden zfin verslagen, is gelogen
inderdaad is een Russisch legerkorps
den 17den bfi Wirballen teruggewor
pen, en eveneens is den 20sten een
Russische strijdmacht, die in getal
sterkte de meerdere was, met verlies
van 8000 man en verscheidene bat
terijen verslagen. De Russisch vlucht
kam eerst na 50 K.M. tot stilstand.
Onze zegevierende troepen worden
tugen nieuwe uit het Zuidoosten op
rukkende Russische strijdkrachten in
't veld gevoerd.
De Duitsche.bladen erkennen nu,
dat de stad Saarburg drie dagen (tot
21 dezer) in de macht van de Fran
schen is geweest. Vele Duitsche gu-
zinnen hadden vooraf de stad verlaten.
De Lotharingsche bevolking haalde
de Franschen met feestbedrijf in en
wees hun de woningen van Duitsche
ambtenaren en officieren, waar daarna,
volgens de berichten uit Duitsclu-
bron, deerlijk huisgehouden is.
OOSTENRIJK.
De slag bij Krasnlk.
Berlijn, 26 Aug. Het „Tagoblatt."
meldt: In het gevecht bij ICrasnik
greep een Oostenrljksch legerkorps
twee Russische armeekorpsen aan.
Du strijd was uiterst hardnekkig. Du-
Oostenrijkers behaalden een volsla
gen overwinning; zij maakten meer
dan 3000 gevangenen, en veroverden
drie vaandels twintig kanonnen, zeven
bespannen machinegeweren.
FRANKRIJK.
Parijs, 26 Aug. (Part.) Volgens een
inededeeling van 11 uur hedenoch
tend liggen 1200 Duitsche koopvaar
dijschepen in de haven van Hamburg.
De nieuwste Duitscho oorlogssche
pen liggen tusschen den mond van
de Elbe en Helgoland.
De Duitsche kruisers un kanon-
neerbooten bieden tegenstand tegen
(lo bloccado van Kiao-tsjou door do
Japanners.
Bij Maubeuge.
Berlijn, 25 Aug. (Officieel). Een
Engelsche cavaleriebrigade werd bij
Maubeuge teruggeworpeneeno En
gelsche infanterie-divisie werd ver
slagen en bevindt zich thans in volle
vlucht; de staf van deze divisie werd
door de Duitschors gevangen ge
nomen.
Meer Engelsche troepen.
Blijkens een inededeeling in de
„Manch. Guardian" worden nog voort
durend Britsche troepen naar Frank
rijk gezonden. Zaterdagavond 011 Zon
dag zijn de Britsche troepentrans-
portschepen schepen met voorraden
