HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
vóór 15 Sept.
Steuncomité.
No. 4360
DINSDAG 8 SEPTEMBER 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37* 45 0.75
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet) 30 cent. Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Qroote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2* cent
Op pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen
1. De Fransch-Duitsche oorlog
van 1870 '71.
2. Feuilleton.
aan onze
In deze dagen, waarin gewichtige
wereldschokkende gebeurtenissen el
kander opvolgen, wordt aan de nieuws
bladen hooge eischen gesteld. Niet
alleen, dat door een dagelijkschen
telegraafdienst de exploitatie-kosten
aanzienlijk worden verhoogd, maar
de inkomsten worden, tengevolge van
den stilstand in handel en nijverheid,
en als gevolg daarvan het niet meer
ad verteeren, minder en minder, welke
vermindering zelfs door een ver
meerderden omzet niet kan worden
gedekt.
Al zijn dus de kosten van uitgave
veel hooger dan in gewone tijdsom
standigheden, toch wenschen wij
geenszins deze kosten op onze lezers
te verhalen.
Maar wel verzoeken wij onze
abonné's buiten de Gemeente ons
tegemoet te willeu komen door reeds
thans, in plaats van met 1 October,
het verschuldigde abonnementsgeld
te willen overmaken.
Aan hen, die dit verzuimen, zenden
wij dan in de laatste week van deze
maand de kwitantie.
Wy hopen, dat onze lezers geen;
bezwaar tegen deze eenigszins ver
vroegde betaling zullen hebben.
Over de abonnementsgelden binnen
de gemeente wordt, te beginnen met
15 September a.s., gedisponeerd.
De Administratie.
Adressen.
Het Centiaal-bureau is gevestigd
in 't Gebouw der Openbare Werken aan
de Kerkgracht en is geopend op werk
dagen van 10-12 en 2- 5 uur. Alg.i
Secretaris Ds. H. BUISKOOL.
Wie finantieeleu steun wil geven, i
zende zhn bijdrage aan den Heer
W. BIERSTEKER, Loodsgracht 21, Pen
ningmeester.
Wie werk zoeken of werkkrachten
noodig hebben, worden uitgenoodigd
zich te richten tot het Subcomité,
dat daarvoor dagelijks, zitting houdt:
in hetfiabouw van den Marlnebond, van*
10—12 en 2 5 uur.
Voor gratis hulp in de huishouding
wende men zich tot den Heer W. VISSER,
Stationstraat 4.
Degene; die gratis een rantsoen
eten wil bekomen, kan zich opgeven*
bij Mavr. DE BOER-JON6KEES, Koning
straat 28 - 30.
Wie tengevolge van.de mobilisatie
llnantieele hulp noodig heeft, melde
zich op Maandag, Dinsdag, Woensdag
of Donderdag aan by het Subcomité
voor Uitkoarlng, Gebouw der Openbare
Werken, 10—12 en 2—4 uur.
De debacle der diplomatie.
Chr. N. schrijft in het politiek
weekoverzicht van het „Handelsblad"
van Zondag o.a. het volgende:
Nog een slachtoffer van* den oorlog
De Mbret van Albanië heeft Durazza
verlaten.
De heerlijkheid van kroon en troon
is ten einde. Met Canio kan hij zeggen
„La commedia e flnitü". Het gordijn
valt, de tragi-comedie door Oostenrijk
en Italië en scène gezet, onder regie
van de Europeesche diplomatie, is
geëindigd.
Wilhelm von Wied kan de orde
van Skanderbeg in Durazza laten,
om te pogen op de slagvelden in
Frankrijk den dood te vinden of
het ijzeren1 kruis te verdienen. Hij
is wellicht beter ritmeester by de
ulanen dan koning van Albanië. Als
hij geen lust heeft om het woord te'
herhalen, dat Bismarck eens tot
Alexander van Battenberg: sprak
„Het is altoos een aangename her
innering vorst geweest te zijn", kan
hij nu de bekende woorden uit Lort-
zing's- „Czar und Zimmerro3nn" na-
„ElnsUapieltloh wit Zepter, jnit Kron' und
mit Stern
Das Volk dor Albaner beglUckte icb so gerit.."
Zij pasten niet bij elkaar, de prins
von Wied en het vorstendom Albanië.
En het zou voor beiden beter zijn
geweest zoo zij nooit bjj elkaar waren
gekomen.
Om in een land, waarin alles ont
brak, staatsregeling, wet, orde, ge
voel van recht en plicht, gehoorzaam
heid en innerlyke samenhang, een
toestand te doen ontstaan, die met
de begrippen van staatswezen in
onzen tjjd eenigszins in overeen
stemming was, werd daarheen een
vorst gezonden, een vorstzonder
macht, zonder geld, zonder soldaten
- en een vorst bovendien, wien
het aan alle eigenschappen ontbrak,
om ooit in dit land iets tot stand te
brengen.
Dat was het werk der Europeesche
diplomatie
De laatste weken hebben op het
conto der diplomaten heel wat kwade
posten te boeken gegeven. Het wordt
werkelijk tijd, dat de diplomatie eens
wordt gerecruteerd uit andere krin
gen, dan de in de zelfverblindingen
wereldvreemdheid rondwandelende
graven en baronnen, die voor het
diplomaten-handwerk zoo bijzonder
geschikt geacht worden, doch die in
werkelijkheid blijk geven, zelfs de
verschijnselen van naderenden storm
niet te kunnen opmerken. Zij hebben
in een wereld, die slechts den vrede
wilde, een storm weten te ontketenen
zou raeu hun dan kwalijk nemen,
dat zij geen flauw begrip hebben
getoond van wat een land als Albanië
noodig had?
Evenals zij zelf worden gerecruteerd
door nepotisme, waardoor zij tot de
conclusie komen, dat zij alleen de
wijsheid en de kennis in pacht heb
ben, zoo meenen zij ook, dat om
een land te besturen en dit te bren
gen van niets tot iets, slechts noodig
is, dat men verwant of verzwagerd
moet zijn aan een regeerend vorsten
geslacht. En derhalve werd, toen
Albanië eens om des lieven vrodes-
wille geschapen werd hoe lang
schijnt dat geleden, en waar is de
lieve vrede gebleven? een rond
gang gemaakt door de landen, om
te zien wie van de zonen der vorsten
prins zou worden in dit land van
Kokanje. Zoo viel het oog op een,
die hooger was dan al het volk van
scheuderen opwaartsen al zocht
hij nu geen ezels, zooals Saul, de
zoon van Kiz de gelykenis werd
toch voldoende geacht, om hem den
vorstenhoed van het land der Skype-
taren aan te bieden
DE OORLOG.
De Algemeene toestand.
Het „Handelsblad" schrijft d.d. 7
Sept.
Wy ontvangen voortdurend van
alle zijden offlcieele mededeelingen,
die wy in onze rubrieken opnemen,
zonder te pogen de daarin voor
komende verschillen op te lossen,,
de van elkaar afwijkende mededee
lingen zelfs aan te duiden. Het is
duidelijk, dat, wanneer een consul
namens zijn regeering een feit mede
deelt, en een andere consul, namens
zijn regeering, dat feit beslist tegen
spreekt, één dier mededeelingen on
juist moet zijn, op een vergissing
moet berusten.
Zoo gaat het met de mededeeling
van de Duitsche torpedobooten en
■vernielers, die in beschadigden toe-*
stand te Kiel zijn aangekomen, dooi
de Engelsche regeering medegedeeld,
door de Duitsche regeering beslist
tegengesproken. Evenzoo met de be
richten door de Oostenrijksche regee
ring vermeld omtrent de overwin
ningen van generaal Auffenberg naby
Zaraostje. en Tyschtsy, die door de
Russische regeering beslist ODjuist
worden genoemd.
Is het moeilijk bij deze, en vele
andere tegenspraken, het juiste mid
den, de waarheid op te doen, het
blijkt even moeilijk zelfs voor de
best ingelichte bladen, zich van on
juistheden te onthouden. Wij zullen
niet spreken van redeneeringen, die
in 't geheel niet te controleereu zijn.
Maar van eenvoudige feitelijke mede
deelingen.
Zoo ontvangen wy hedenmorgen
uit Londen het bericht dat volgens
een telegram uit Ostende aan de
„Times", de Duitsche keizer Woens
dagavond te Brussel was in het hotel
Bellevue. Op den avond van dien
dag benoemde keizer tot gouverneur
van Belgié deu generaal Von Sütte-
witz. En de Duitsche Kroonprins gaf
dien avond een feest in het konink-
lijk paleis te Laeken.
Dat meldt de „Times" van heden.
En volgens de Duitsche offlcieele
berichten was de keizer op Woens
dag en volgende dagen bij het leger
van den kroonprins, dat ongeveer
ter hoogte van Verdun in gevecht
gewikkeld was, en begaf hij zich van
daar naar Nancy, waar hij de bewe
gingen van het leger van generaal
Von Heeringen 'bijwoont. Terwijl
bovendien al lang bekend is, dat
niet generaal Von Süttewitz, maai
de generaal Von der Goltz tot gou
verneur-generaal van Belgis is be
noemd.
Wij vestigen op deze dingen de
aandacht, om te doen zien hoe ont
zettend moeilik het is, juiste berich
ten te krijgen, goede inzichten te
verkrijgen en de waarheid te weten
te komen, in kleine en groote zaken.
Want waar een voortdurende tegen
spraak heerscht tusschen de verschil
lende mededeelingen van meer en
minder belangrijken aard, daar kan
het niet anders of er moeten onjuiste
begrippen ontstaan, op onjuiste mede
mededeelingen gegrond.
Evenzoo gaat het met de beschul
digingen van wreedheden van schen
ding van het oorlogsrecht, van het
gebruik van dum-dum-kogels, van het
opsteken der witte vlag om den vijand
uit zijn stellingen te lokken en dan
weer neer te schieten. Zulke verhalen
komen in eiken oorlog voor, en zullen
wellicht over en weer wel eenigen
grond van waarheid hebben. Maar
het is voor den buitenstaander moei
lijk uit te maken, waar die waarheid
schuilt, en of er waarheid in schuilt.
Geen afzonderlijke vrede.
Do Engelsche legatie te 's-Graven-
hage deelt mede, d d. 6 Sept.
De volgende overeenkomst is gis
teren te Londen geteekend met den
Franschen en den Russischen am
bassadeur de ondergeteekenden,
daartoe behoorlijk gemachtigd door
hun respectieve regeeringen, verkla
ren hierbij als volgt: De Britsche,
Fransche en Russische regeeringen
verbinden zich wederkeerig niet af
zonderlijk vrede te zullen sluiten ge
durende den tegenwoordigen oorlog.
De drie regeeringen komen overeen,
dat als vredesvoorstellen in bespre
king komen, geen der verbondenen
vredesvoorwaarden zal vragen zonder
voorafgaande toestemming van elk
der andere verbondenen, in het ver
trouwen waarop de ondergeteeken
den deze verklaring hebben geteekend
en er hun zegels aan hebben gehecht.
Gedaan te Londen in triplo 5 Sep
tember 1914.
BELGIË.
Hoe de Belgen over Nederland
denken.
Het is eigenaardig, dat zelfs ont
wikkelde Belgen, met wie men sinds
jaren bevriend is, aan Nederland de
betrekkelijke rust waarin het zich
totnogtoe verheugt en die ook aan
tal van Belgen ten goede komt,
schijnen te misgunnen en men kan
de overtuiging inoeielijk verzetten,
dat, mocht ons vaderland onverhoopt
in den oorlog gewikkeld worden,
velen onzer Zuidelijke naburen dit
nieuws met een soort leedvermaak
zouden vernemen. (N.Rott.Ct.)
De Duitschers in België.
Men meldt aan de N. Rott. Ct. uit
Breda
Zaterdagmiddag zijn tusschen He
renthals (tusscheu Gheel eu Antwer
pen) en Zamel twee automobielen,
waarin 6 Belgische officieren, aange
vallen door een troep Duitsche sol
daten, welke in een molen verscholen
waren. Twee officieren werden gedood,
terwijl de Prins de Ligne, die verwant
is aan het Belgische Koningshuis,
ernstig gekwetst werd. Een auto kon
ontkomen. Eenige uren tevoren heeft
in dezelfde buurt een gevecht plaats
gehad tusschen Belgische en Duitsche
soldaten, waarbij de laatsten moesten
terugtrekken. De Belgen maakten
24 paarden buit.
Verleden week bevonden zich in
do Kempen vele Belgische soldaten.
Dezen zijn op de stelling Antwerpen
teruggetrokken. Het treinverkeer
tusschen Turnhout en de Neder-
landsche grens is als gewoonlijk,
terwijl men van Turnhout ook per
trein tot Hamont en Achel kan
komen. De stoomtram naar Moll en
Gheel rijdt niet. Het postverkeer in
die streken is vrij geregeld.
Nog steeds passeeren bij Baerle-
Nassau vele vluchtelingen naar Hol
land. Zaterdag alleen ruim 100. Velen
kwamen uit het dorp Westerloo,
tusschen Herenthals en Diest, dat
door de Duitsche soldaten verwoest is.
De Belgische legatie in Den Haag
bevestigd, dat prins Boudewijn de
Ligne, een neef van den Belgischen
gezantschapsraad prins de Ligne, die
in dezen oorlog reeds een broeder
verloor, bij Herenthals zwaar ge
kwetst is.
De Dultschers in België.
Terneuzen, 6 September. Naar
het schijnt, was Vrijdag, toen
een Duitsche legermacht tegeu Den-
dermonde ageerde, ook een tweede
afdeeling Noordwaarts getrokken. De
spoorwegverbinding tusschen Dender-
monde en Lokeren (ten N. W. van
Dendermoude, tusschen Gent en
Antwerpen) is gestoord. Lokeren is
is nog niet bezet, doch de Duitschers
trekken in die richting. In de omge
ving van Willebroeck en Puers heb
ben gisteren bij de daar plaats gehad
hebbende gevechten de Duitschers
door het vuur van verdekte opge
stelde Belgische troepen groote ver-
liezon geleden.
Volgens mededeeling van hier uit
Beigië aangekomen reizigers, is een
Belgische legermacht uitgetrokken
om trachten de Duitschers uit het
land van Waes terug te drijven.
Aan de Limburgsche grens.
Maastricht, 6 September. Nu
inderdaad gebleken is, dat de douane
beambten in Belgisch Limburg de
schepen op de Zuid-Willemsvaart den
doortocht weigeren en ook de boeren
uit de Belgische gemeenten met hunne
landbouwproducten niet over de gren
zen willen laten ten einde deze aan
de markt te Maastricht af te zetten,
vreest men, dat de markt weldra
niet genoeg aanvoer zal bevatten en
als noodzakelijk gevolg daarvan de
uitvoer van landbouwproducten naar
de provincie verboden zal worden.
De daar vertoevende groote Belgische
bevolking zal er de dupe van wezen.
Men heeft den Belgischen consul, den
heer Stadie, hiermede in kennis ge
steld. Deze zal zien, hoe de kwestie
op te lossen is.
Om 5 uur trok een karavaan van
de Tongersche Poort af door de stad.
Het waren ongeveer 12 paarden, 38
koeien en kalveren, een rijtuigje met
personen en eenige mannen. Ze kwa
men uit Heure le Romain brachten
hun vee in veiligheid voor de Duit
schers.
Dat
Puralimento's
Blikgroenten, Tafelzuren, Jams,
Limonades, etc.
zuiverder en smakelijker zijn dan
elk ander fabrikaat, weet iedereen,
maarweet gij ook, dat zij
niet duurder zijn?
De geneeskundige commissie:
Prol Dr. P. RUITINGA,
Prof. Dr. R. H. SALTET,
Prof. P. v. d. WIELEN,
Hoogloeraren aan de Amsterd.Universitelt,
geeft u do meest mogelijke gaiantio voor
hygiënische bereiding en volkomen zulvor-
beid der artikelen.
Gegarandeerd vrij van kleur
stoffen en cotiserveermiddelen.
Hygiënische Fabriek van Verduur
zaamde Levensmiddelen Amsterdam.
De verwoesting van Leuven.
Een offlcieele Duitsche lezing ver
meld het volgende:
De Belgische regeering heeft offici
eel een verkeerde voorstelling doen
verbreiden van de voorvallen, waar
aan de stad Leuven ten offer is ge
vallen. Het heet dat de Duitsche
troepen door een uitval uit Antwerpen
waren teruggeworpen en toen door
de Duitsche bezetting van Leuven
bij vergissing beschoten werden.
Daardoor zou dan een gevecht in
Leuven zyn ontstaan. De gebeurte
nissen bewijzen echter dat de Duit
schers den Belgischen uitval hebben
verijdeld. Gedurende dit gevecht voor
Antwerpen is in Leuven op ver
schillende plaatsen eefi zonder twijfel
georganiseerde overval op de achter
gebleven Duitsche troepen gedaan,
nadat gedurende meer dan een etmaal
een schijnbaar vriendschappelijk ver
keer tusschen de Duitsche troepen
en de bewoners der stad was ont
slaan. De overval trof aanvankelijk
hoofdzakelijk een landstormbataljon,
dus oudere kalme menschen, zelf
huisvaders, voorts het achtergebleven
deel van den staf van een generaal-
commando, zoomede eenige colonnes.
De Duitschers hadden tal van ge
wonden en dooden. Zij kregen intus-
schen de overhand door de hulp
van nieuwe, per spoor aangekomen
troepen, die bij het binnenrijden en
op het stationsplein met schoten
werden ontvangen.
Een onderzoek naar de bizonder-
heden is gaande. De uitslag zal wor
den openbaar gemaakt.
De waarheid van het hier voren
meegedeelde staat buiten twijfel.
Het raadhuis is voor de vlammen
beveiligd. Verdere pogingen om te
blusschen zijn vruchteloos gebleven.
(Alle berichten van ooggetuigen
melden echter dat het Stadshuis in
wendig geheel vernield is.
Red. Held. Ct.)
Over de verwoeste kunstschatten
van Leuven lezen wij nog in het
„Hbl. v. Antwerpen":
Het grootste wetenschappelijk ver
lies, ons door den oorlog berokkend,
zal ongetwijfeld zyn de vernieling
van de boekerij der Hoogeschool van
Leuven. Zy was gevestigd in de
Lakenhalle, gothisch gebouw, dag-
teekeuende van 1317, gebruikt tot
Hoogeschool 1426; in 1600 werd
een verdieping bijgebouwd en in de
XVIHe eeuw een groote vleugel.
De rijkdom barer verzamelingen,
200.000 tot 800.000 boekdeeleu, be
stond vooral in oude zeldzame en
veelal eenige drukwerken, waaronder
honderden wiegedrukken zij bevatte
Vlaamsche boekjes, een uiterst zeld
zame Engelsche verzameling, een
„Vesalius", gedrukt op perkament,
twee wereldbollen van Bleau, enz.
Zij kwamen voort, gedeeltelijk van
de boekerij van voor de omwenteling,
gedeeltelijk van abdijen en kloosters,
door Jozef II afgeschaft.
De afdeeling der handschriften,
alhoewel van minder belang, bevatte
echter belangrijke bescheiden; een
eigenhandig werk van Thomas ii
Kerapis, een merkwaardig handschrift
van Terentius, enz.
De boekenafdeeling uit den heden-
daagschen tijden was mede buitenge
woon belangrijkzij bevatte kostbare
verzamelingen, onder meer de Uitga
ven van bijna al de Academiën der
wereld, kostbare giften sedert 1834
aan de Hoogeschool gedaan en boeken
sedert hetzelfde tijdstip door de stad
Leuven aangekocht.
De Dultschers tegen Antwerpen.
Antwerpen, 6 September. (Offi
cieel.) In de mededeeling van
Zaterdag werd vermeld, dat de Duit
schers een aanval deden tegen een ge
deelte van de zuidersector der ver
sterking van Antwerpen te Bosch-
capelle en teruggeslagen werden. De
uitslag bleek beter dan de eerste in
lichtingen deden veronderstellen. De
verkenning van heden, Zondag, op
het slagveld laat toe het aantal dooden
door de Duitschers achtergelaten te
schatten op een duizendtal. De Duit
sche troepen zijn in wanorde in de
richting Vilvoorden teruggetrokken,
zeer gedemoraliseerd, volgens ver
klaringen van krijgsgevangenen, we
gens de mislukking en de aanzienlijke
verliezen. Deze zijn grootendeels te
wijten aan de uitwerking van het
veldgeschut der BelgeD, die slechts
luttele verliezen leden.
Aan het
Oostenrijsch-Russlsche front.
ST. Petersburg (Petrogad), 6 Septem
ber. (Pet. Tel. Ag.) WolfPs Bureau en
het Weensche Correspondentiebureau
hebben berichten verspreid over
Oostenrijksche overwinningen in de
streek tusschen Zamoso en Tyscowce
(in het gouvernement Lublin). Naar
aanleiding hiervan is het Petersburg-
sche Telegraaf-Agentschap gemach
tigd te verklaren, dat de Russisehe
troepen, die sedert 21 Augustus on
afgebroken het offensief voeren tegen
den vijand tusschen de Weichsel en
de Bug, op 28 Augustus naby Lasczcow
(in Lublin bij de Galicische grens)
een volkomen nederlaag hebben toe
gebracht aan de 15e Oostenrijksche
divisie en tot 4 September de ge
vechten in die richting hebben voort
gezet. De Russen hebben daarby 3
vaandels,23 kanonnen,18raitrailleuses
en 2 vliegtuigen buitgemaakt, terwijl
zij meer dan 150 officieren en 12,000
soldaten gevangen namen.
Nu sedert 4 September de tegen
stand der Oostenrykers is gebroken,
zetten de Russen het offensief in
zuidelijke richting voort.
Alle berichten omtrent beweerde
overwinningen van generaal von
Auffenberg bij Zamoso en Tyszowce
zyn onjuist.
Een communiqué van den Russi
schen generalen staf bevestigt dat de
Russische troepen langs het geheole
gevechtsfront sedert 4 September het
offensief krachtig hebben voortgezet.
Het vijandelijke centrum heeft liet,
meest door de Russische aanvallen
geleden.
In het gebied ten Westen van Kras-
nostaw (ten Z.O. van Lublin) is het
Oostenryksche infanterie-regiraent
nauw ingesloten geworden. Het heeft
zich in zijn geheel overgegeven, met
bevelhebber, 44 officieren en 1600
soldaten.
Een Duitsche divisie, die op weg
was om de Oostenrykers te hulp te
komen, werd op den linkeroever van.
de Weichsel aangetast.
Russische troepen hebben het ge
bied van Stryj (ten Z. van Lemberg
by de Karpathen) en Kalusz in de
Karpathen bezet.
Lemberg.
De Ffankfurter Zeitung zegt - en
dit wordt ook officieel van Oosten
rijksche zijde meegedeeld - dat
Lemberg vrywillig door de Oosten
rykers is ontruimd, en geeft in zyn
commentaar bij dit bericht te ver
staan dat den Russen hier een val
wordt bereid. De ontruiming van
Lemberg is, volgens het Duitsche
blad, te beschouwen als een tijdelijke
maatregel, welke past het groote
Oostenrijksche veldtochtsplan. Het is
een schyn-offer, dat hier wordt ge
bracht. Het blad herinnert aan de
gebeurtenissen in den BovenElzas en
verwacht dat de beslissing inzake
den stryd in Galicië al over enkele
dagen kan worden tegemoet gezien.
ST. Petersburg (Petrograd), 6 Sep
tember. (Reuter). De Russen hebben
bij Serodz op een luchtschip ge
schoten en het vermeesterd. De be
manning van 30 man. o. vyf staf
officieren en 2 kanonniers, werd
krijgsgevangenen gemaakt; en verder
zyn munitie, kaarten en photograhieën
buit gemaakt. Ook is een vliegtuig
in handen der Russen gevallen met
een Oostcnryksch kolonel.
De laatste twee dagen zyn 180
Oostenryksche officieren en 7000 sol
daten. alleen krijgsgevangenen, door
Minskgevoerd, op weg naar Smolensk.
De Duitsche bladen van Vrijdag
avond en Zaterdagochtend zwygen
nog over de inneming van Lemberg
door de Russen.
De „Kölnische Volkszeitung" van
Vrijdagavond is alleen op de eerste
en de laatste bladzijde van haar
nummer bedrukt, de tweede en derde
zyn blank gebleven.
En de „Külnische Zeitung" meldt
boven aan haar tweede ochtendblad
van Zaterdag, dat haar eerste ochtend
blad „op bevel van het gouvernement"
is komen te vervallen.
Was het bericht soms eerst door
gelaten en heeft men het op het
laatste oogenblik nog onderdrukt?
De lezers schynen voorloopig moed
te moeten putten uit een telegram
uit Boedapest, mededeelende, dat
graaf Tisza verklaard heeft, dat de
toestand van het Oostenryksch-Hon-
gaarsche leger boven verwachting
gunstig was en aan de vermetelste
verwachtingen beantwoordde. De
laatste weken waren zorgeiyk ge
weest, maar nu waren de kwade
uren voorby.
Dat zeide Tisza een dag nadat
Lemberg gevallen was.
Petersburg, 6 Sept. Een commu
niqué van den grooten generalen staf
luidt als volgt: Over degeheeleOos
tenrijksche gevechtslinie zetten de
Russisehe troepen den 4den Sep. het
offensief met kracht voort. Het cen
trum van den vyand had het meest
van de Russische aanvallen te lijden.
In de streek ten Westen van Kras-
nostaf (ten Z.O. van Lublin) gaf het
45ste regiment infanterie, dat om
singeld was, zich in zyn geheel over.
De commandant, 44 officieren en*1600
soldaten vielen den Russen in han
den 1
Een Duitsche divisie, die de Oos
tenrykers te hulp kwam, werd aan
den linkeroever van de Weichsel aan
gevallen.
De Russische troepen bezetten de
streek aan de Stryj (ten Zuiden van
Lemberg). De Russische cavalerie be
vindt zich reeds in de passen der
Karpathen.
Aan het front in Oost-Pruisen had
den slechts onbeteekenende scher
mutselingen plaats.
Officleele Oostenrijksche
mededeeling.
De Oostenryksch-Hongaarsche lega
tie bericht ons:
„Delegatie van Oostenrijk-Hongarye
heeft in den afgeloopen nacht, te laat
om het nog in de ochtendbladen
te kunnen openbaar maken, bet vol
gende offlcieele telegram ontvangen
De sensatie verwekkende berichten
der laatste dagen, uit Russische bron,
over een verwoed gevecht bij Lemberg,
eindigende met eene groote Russische
overwinning en de inneming van de
stad, zijn met bepaalde bedoelingen
verzonden.
In werkelijkheid was de open en
niet versterkte stad zonder gevecht
door de Oostenrijk-Hongaarsche troe
pen ontruimd uit krygskundig en
menschlievend oogpunt.
Het leger van generaal Auffenberg
zet naar men weet, de behaalde
overwinning voort te Zamostje en te
Komarow, terwijl het den vyand
krachtig vervolgt en van uur tot uur
het aantal zegeteekenen vermeerdert.
De overwinnaar van Krasnik, gene
raal Dankl, zet zijn aanvallen in de
richting van Lublin voort.
Het telegram door Reuter gisteren
verspreid over een beweerden opstand
van twee Tschechische regimenten
te Weenen is evenzeer geheel en al
verzonnen op dit oogenblik is er te
Weenen geen enkel Tschechisch regi
ment.
Aan troepen van Slavische natio
nalisten. zyn in de hoofdstad slechts
aanwezig Bonische en Croatische
regimenten, aan welke de bewaking
van de Servische gevangenen is
toevertrouwd.
Het in eenige dagbladen van heden
ochtend verspreide Servische bericht,
dat de Serviërs de 4e, 8o. 9e en 13e
Oostenryk-Hongaarsche legerkorpsen
buiten gevecht zouden gesteld hebben,
is klaarblijkelijk te meer verzonnen,
waar bedoelde legerkorpsen naar
de Keizerlijk Koninklijke Legatie in
staat is te verzekeren, zonder mili
taire geheimen te veriaden een
gansch andere stelling innemen dan
die hun wordt toegeschreven.
De bijzonderheden eindeiyk die het
licht hebben gezien, over het held
haftige einde van den kleinen kruiser
„Zenta", van slechts 2800 ton, tegen
over verscheidene Fransche Dread-
noughts, heeft te Weenen de grootste
verbazing gewekt door het feit dat
de Franschen eertijds een goeden
naam bezittend als ridderiyke tegen
standers ditmaal op schandelijke
wijze te kort geschoten zyn in hun
plichten als overwinnaar door de
bemanning van het zinkende schip
aan haar lot over te laten.
De strijd in West-, Noord
en Noordoost Frankrijk.
Bommen boven Parijs.
Parijs, 5 Sept. Het wordt hier
langzamerhand een gewoonte dage-
lyks boven Parijs Duitsche vliegers
te zien vliegen, die. bommen neer
werpen, meestal in de bevolkte wij
ken of bij een of ander oud kunst
werk. Zy hebben tot dusverre wei
nig schade aangericht en maken op
de Paryzenaars slechts geringen in
druk.
Verhaal van een Dultsch
krijgsgevangene.
Parijs, 5 Sept. De correspondent
van „Le Journal" te Cette heeft van
een Duitsch bataljonscommandant
vernomen onder welke omstandig
heden hy krijgsgevangen werd ge
maakt: „Er waren ongeveer 50C0
Duitsche manschappen byeen in het
fort Lunéville. Deze werden over
vallen door Fransche artillerie, die
hen gedurende twee uren beschoot.
Toen "er nog slechts 300 man over
waren, riep de bataljonscommandant
de 21 officieren en onderofficieren,
die gespaard waren gebleven, byeen
en werd met algemeene stemmen
besloten de witte vlag te hijschen,
daar iedere tegenstand nutteloos was
geworden."
Londen, 6 September. (Reuter.) 1
officieel communiqué, geeft een be
schrijving van de gevechten in de
afgeloopen week gedurende den stra-
tegischen terugtocht van de bond-
genooten. (Enkele van de navolgende
bewegingen van Duitsche troepen
zyn reeds van Fransche zijde ge
meld. - Red.)
Het Engelsche leger staat ten Zui
den van de Marne in dezelfde linie
met de Fransche strydkrachten, die
zich zoowel op zyn linker- als op zijn
rechtervleugel bevinden. Volgens de
laatste inlichtingen laat de vijand
Parijs liggen en rukt hy in Zuid
oostelijke richting naar de Mam een
naar den linkervleugel eu het cen
trum van het Fransche front.
Men meldt, dat het eerste Duitsche
leger La Fertó sous Jouarre (tusschen
Parlj3 en Reims) en Essises Voffort
binnengerukt is. Het tweede Duit
sche leger is, na Reims genomen te
hebben, voortgerukt tot Ch&teau
Thierry en de streek ten O. van deze
plaats. Het vierde Duitsche leger
trekt ten W. van Argonne tusschen
Suippes en Ville sur Tourbe naar
het Zuiden.
De Duitschers hebben al deze
plaatsen den 3den September bereikt.
Het zevende leger werd by Dein-
viller door Fransche legercorpsen
j teruggedreven.
Aldus schynen de Duitschers de
omtrekkende beweging aan den
Engelsch-Franschen linkervleugel te
hebben opgegeven, hetzy omdat het
niet meer doenlijk was aan de troepen
een zoo groote uitbreiding te geven,
lietzy omdat men de voorkeur geeft
aan een rechtstreekschen aanval op
het front van de bondgenooten. De
loop der gebeurtenissen zal uitwyzen,
of de wyziging in het plan uit eigen
beweging is geschied, dan wel de
vijand er toe gedwongen werd door
strategische eischen en de groote
macht van de bondgenooten.
Londen, 6 September. (Reuter).
Naar de „Times" van hedenavond
bericht, heeft de burgemeester van
Boulogue telegrafisch bericht ont
vangen dat generaal Joffre er in ge
slaagd is de Duitsche linies om te
trekken en dat de Engelschen een
flankaanval op het Duitsche leger
hebben gedaan.
De Duitsche troepen te Ryssel
hebben, volgens dit bericht, gisteren
in alleryl de stad verlaten.
Parijs, 6 September. (Part.) Een
officieel communiqué meldt:
Vooruitgeschoven verdedigingstroe
pen yan Parys hebben gisteren voe
ling gehad met Duitsche troepen,
die blijkbaar aan de Ourcq (zijrivier
van de Marne, tusschen Parys en
Reims) tot dekking dienden van de
beweging, door het gros van den
Duitschen rechtervleugel in Zuid-
oosteiyke richting uitgevoerd. Er
heeft slechts een onbeduidend.treffen
plaats gehad, dat ten voordeele van
de Franschen is uitgevallen.
Bordeaux, 6 September. (Reuter.)
Een decreet is bekend gemaakt, waar-
by wordt gelast, dat de lichting 1914
in de opleidingsgarnizoenen zal wor
den geoefend en na eenige maanden
gemobiliseerd. Zy zal onmiddellijk
worden vervangen door de lichting
1915, die op haar beurt militair
onderricht zal krygen, om oveneens
zoo spoedig mogelijk naar het front
te vertrekken.
De Dultschers In Frankrijk.
Beriyn, 6 Sept. De groote generale
staf meldt
De Keizer heeft gisteren de aan
vallen op de stellingen van Nancy
bygewoond.
Van Maubeuge zyn twee forten en
de daartusschen gelegen versterking
gevallen. Het artillerievunr kon nu
op de stad gericht worden Deze
brandt reeds van verschillende
kanten.
Uit papieren, die ons in handen
zyn gevallen, biykt dat de vyand
door het optreden der leger van von
Kluck en von Bülow ten Noorden van
de Belgische Maas volkomen is ver
rast. Nog op 17 Augustus meende
hy, dat zich daar alleen Duitsche
cavalerie bevond. De onder bevel van
generaal von Marwitz staande cava
lerie heeft dus de legerbewegingeu
op uitnemende wyze verborgen. Toch
zouden zij den vyand niet onbekend
zijn gebleven, wanneer niet by het
begin van den opmarsch de veldpost
zendingen de militairen waren achter
gehouden. Door de betrokken families
is dit als een zware last gevoeld en
men heeft de schuld gegeven aan de
veldpost. In het belang van de arbeid
zame, plichtgetrouwe ambtenaren
van de veldpost acht ik my verplicht
hierover opheldering te geven.
(w. g.) VON STEIN,
kwartiermeester-generaal.
Een Engelsch oordeel.
De militaire medewerker van
de „Times" meent, dat de toestand
Yan de verbondenen in Frankryk
niet schitterend, maar ook niet slecht
is, daar zy nog geen zeer ernstige
nederlaag hebben geleden ep ook
hun front niet gebroken is. DeFran-,
schen in het Noordoosten dienen
echter op do linie Chalons-Troyes-
Joigny terug te trekken om met de
Fransche Noorderlegers te
De overwinning der Russen te Lem
berg, waar zy 70.000 gevangenen
en 200 kanonnen genomen hebben,
kan, volgens hem, de voorbode zyn
van de vernietiging van het heele
Oostenrijksche leger in Galicië, waar
van het corps te Lemberg een belang-
ryken vleugel vormde.
Het Oostenryksche leger is nu zwaar
geknauwd.
Te Jadar hebben de Serviërs vier
en een half legercorps namelijk
het IVde, VIHste, IVde, IXde, XlIIde
en twee brigades van het XVde
verslagen en 40.000 gevangenen en
60 kanonnen genomen. De rest van
het XVde en het geheele XVIde
legercorps zitten vaat in Bosnië en
van Lemberg vyf andere legercorpsen
Herzegowina, terwijl de overwinning
gehavend heeft. Zoodoende blijven
slechts zes Oostenryksche legercorp
sen over, die niet verslagen zijn en
in de gevechten bij Zamose zwaar
geleden moeten hebben.
Men mag spoedig verwachten, dat
op Krakau en Przemysl na, heel
Galicië van Oostenrijkers gezuiverd
zal zijn.
Vluchtende Franschen.
Het Romeinsche blad de Tribuna
verneemt uit Parys, dat daar dage
lijks duizenden vluchtelingen aan
komen, die van het Noorder en Ooster
station met de metro, dus ondergronds
naar het Mars veld worden vervoerd,
waardoor voor het Parijscbe publiek
het schouwspel van al die ellende
verborgen blijft. De vluchtelingen
worden in toevluchtshuizen en parti
culiere woningen van al hetnoodige
voorzien. Tegeiykertijd vertrekken uit
