HELDERSCHE COURANT
De vijand
van U zeiven,
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Steuncomité.
No. 4368
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 cL, franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37J 45 „0.75
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij voorultbeL) 30 cent Elk* regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 rogels 75 cent Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Qroote letters en cllché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2} cent.
Op pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen:
1. Vijf dagen in de slaglinie.
2. Feuilleton, enz.
Het Centraal-bureau is gevestigd
in 't Bebouw der Openbare Werken aan
de Kerkgracht en is geopend op werk
dagen van 10—12 en 2- 6 uur. Alg.
Secretaris Ds. H. BUISKOOL.
Wie flnantieelen steun wil geven,
zende z(jn bedrage aan den Heer
W. BIERSTEKER, Loodsgracht 21, Pen-
Wie werk zoeken of werkkrachten
noodig hebben, worden uitgenoodigd
zich te richten tot het Subcomité,
dat daarvoor dagelijks zitting houdt
in het Gebouw van Openbare Werken,
Oentraal-Bureau, Kerkgracht, van 10-12
en 2—4 uur.
Voor gratis hulp in de huishouding
wende men zich tot den Heer W. VISSER,
Stationstraat 4.
Degene, die gratis een rantsoen
eten wil bekomen, kan zich opgeven
bij Mevr. DE BOER JONQKEES, Koning
straat 28-30.
Wie tengevolge van de mobilisatie
flnantieele hulp noodig heeft, melde
zich op Maandag, Dinsdag, Woensdag
of Donderdag aan by het Subcomité
voor Ultkeering, Gebouw der Openbare
Werken, 2—4 uur.
De algemeens toestand.
De positie, die het Duitsche leger
in Frankrijk inneemt, wordt door den
Engelschen schrijver Hilaire Belloc
in „Land and Water" geschetst als
een der beste defensieve stellingen
in West-Europa. Hij zegt daarvan;
De stellingen der Duitsche troepen
aan de Aisne en de Suippe is van
nature verdeeld in twee geheel ver
schillende deelen. Het Westelijk deel
loopt van een bosch dat „Bois de
1'Aigle" heet en ten noorden van
Compidgne ligt, tot het dorp Craonne,
een afstand van 30 40 K.M.
Dit gedeelte van de Duitsche stel
lingen loopt overal evenwijdig aan
de rivier de Aisne, en volgt de hoog
ten ten noorden van die rivier. Die
hoogtelijn is nergens meer dan vyf
K.M. van de rivier en nergens minder
dan drie. Zij iB grootendeels door
sneden door ravijnen, want in het
noordelijk van de Aisne gelegen ge
bied loopen vele kleine rivieren, door
diepe dalen, met steile wanden, peze
ravijnen zijn van groot belang voor
de verdediging.
Het tweede, of oostelijk gelegen
deel der verdedigende stelling snijdt
de rivier de Aisne ten zuiden van
Neuchatel, loopt dan langs een laag,
vlak heuvelland, uitstekend geschikt
voor de plaatsing van Artillerie, en
evenwijdig met de rivier de Suippe
in een grooten hoog ten noordwesten
en ten noorden van de stad Reims.
Die stelling is met groote zorg ge
kozen.
Het is geen toevallige stelling, die
op een haastigen terugtocht is bezet,
het is een lijn, waarop de Duitsche
legerbevelhebbers vooraf besloten
waren terug te trekken, omdat het
de meest geschikte verdedigingslijn
is, tusschen Parjjs en de Maas. Het
blijkt, dat de geheele stelling reed3
geruimen tijd vooraf was bestudeerd,
en dat de keus vooral Yoor de ver
dediging een uitstekende is. Wantde
geheele vorm der stelling maakt den
aanval uiterst bezwaarlijk. Het ooste-
l(jk gedeelte, vooral dat van Craonne
naar de Argonnen, loopt in een zach-
ten boog door de vlakte van Cham
pagne, en vormt naar het zuiden als
het ware een natuurlijk glacis. Het
terrein ten zuiden van de rivier de
Suippe kan overal door de artillerie,
aan de overzijde op de hoogten ge
plaatst, onder vuur worden gehouden.
Hét is te begrijpen,, dat aanvallen
in front op die krachtige en met
groote zorg ingerichte stelling, die
door het aanbrengen van loopgraven
met houten ammunitiemagazijnen,
en zelfs van bomvrije rustplaatsen en
logies nog meer voor de verdediging
geschikt is gemaakt niet gemak
kelijk zijn. Zulk een aanval, zegt de
Times" zou te veel mensehen kosten
en het is daarom, dat gepoogd is,
door een Aankaan val de Duitsche
positie om. te trekken.
Vandaar den aanval op den uitersten
rechtervleugel der Duitsche troepen
bij St. Quentin. Het was te voorzien
dat die troepen de sterke positie bij
St. Quentin zouden bezetten.
Die aanval is opgedragen aan een
nog niet in den strijd geweest zijnde
troepenmacht, die waarschijnlijk van
Amiens is gekomen, en is samenge
steld uit een Fransch korps, versterkt
door strategische reserves en andere
troepen uit het Zuiden en Oosten van
Frankrijk. Op den linkervleugel van
dit korps is een groote cavaleriemacht
die hier alleen de taak .heeft de Aanken
van de opereerende-troepen te dekken
maar tevens de wegen naar Belgis
te bewaken en afdeelingen af te zen
den om de spoorwegen in den rug
der Duitsche positie af te snijden.
Hoe ;groot dit korps is en hoever
noordwaarts het zich kan uitstrekken
is niet bekend. Het schijnt, dat het
in het Noorden komt tot La Cateau
(Le Cateletj. Dat die Aankuanval voor
de Duitschers onverwacht komt, is
niet aau te nemen. Zij konden zich
door hunne vliegers en cavaleiie-
verkenners natuurlijk van de bewe
gingen dei vijandelijke macht op den
rechtervleugel op de hoogte houden,
en maatregelen nemen om zich daar
tegen te wapenen.
Den geheelen toestand op den Duit-
schen rechtervleugel, is sinds acht
of tien dagen onveranderd en doet in
elk opzicht denken aan een positie
gevecht, zooals het in den Oost-Azia-
tischen oorlog herhaaldelijk is voor
gekomen.
Het schynt wel dat de Duitsche
legermacht met groote kracht ope
reert op den linkervleugel, tusschen
Verdun en de zuidelijk van die plaats
gelegen sperforten. Verdun is een
groote en sterke vesting aan beide
zijden van de Maas en het Maas
kanaal, ongeveer 55 K.M. van Metz.
De vestingwerken van Verdun zijn
in de laatste jaren zeer versterkt;
de stad heeft een dubbelen forten
gordel, zoodat bij den aanval ver-
schillendè verdedigingswerken na
elkaar moeten vallen. De omvang
der buitenste vestingwerken bedraagt
50 K.M. De vesting bevat 17 groote
forten, 21 tusschenbatterljen en meer
dan 50 permanente batterijen. De
tusschen werken zijn reeds in vredes-
tyd geheel aangelegd.
Naar het zuiden liggen de sper
forten aan de Maas tot Toul. De
werken liggen bijna allen op den
rechteroever van de rivier, op een
hoogplateau, de Cóte Lorraine, met
een tamelijk steile helling naar de
vlakte van Lotharingen, zoodat deze
rand het geheele gebied ten oosten
ervan beheerscht. De forten liggen
iets achteruit, de rand zelf was met
versterkingen voorzien, die door het
8e Fransche legerkorps werden ver
dedigd. Die rand is sedert eenigen
tijd in Duitsche handen, de verde
digers zijn teruggedreven. De aan
vallen op rle sperforten kunnen nu
door de artillerie worden onderno
men.
Ook ten noorden van Toul zijn de
Duitsche troepen opgerukt, zoodat de
aanval aan die zijde over de geheele
linie Verdun Toul plaats heeft. I-Iet
doel van dezen opmarsch, die echter
door de belegering der sperforten
nog wel wat zal worden opgehou
den, is noodig om den in Lotharin
gen zich bevindenden troepen een
gelegenheid te geven, naar Frankrijk
op te rukken en de in Frankrijk
aanwezige strijdmacht nieuwe ver
binding met Duitschland te openen.
in het oosten is de Russische
legermacht de San tusschen Przemysl
en Jaroslaw overgetrokken. De troe
pen van de generaals Roeszky en
Broessilof naderen met snelle mar-
schen en vervolgen de nog steeds
terugtrekkende Oostenrijkers. Zooals
wij leeds eenige dagen geleden meld
den hebben de Oostenrijkers Jaros
law verlaten, de vesting stond in
brandde Russische troepen uit
Ljublin zijn de Weichsel overgetrok
ken en hebben de Oostenryksche
achterhoede afgesneden van Baranof
en Raneszowosk. De achterhoede, die
op Krakau terugtrekt en overal de
bruggen achter zich in de lucht laat
vliegen, wordt scherp achtervolgd
door Russische cavalerie. (H.blad.)
De stand van het krijgsbedrijf.
De groote slag in Frankrijk schijnt
zich langzamerhand in de richting
van een beslissing, althans van een
gedeeltelijke en voorloopige beslissing
te ontwikkelen. Op den Franschen
linkervleugel ontwikkelt zich een
slag, zoo luidt het in het laatste
oAlcieele Fransch bericht. Uit het
daaraan voorafgaande kan men op
maken, dat de bondgenooten aan de
Aisne hetzelfde trachten te doen, wat
hun aan de Marne is gelbkt, n.1. den
Duitschen rechtervleugel om te trek
ken. Dat blijkt uit de ligging van de
plaatsen Roye en Péronne. Péronne
moet door een Fransche afdeeling
zijn bezet.In de richting van Roye moe
ten zij vorderingen hebben gemaakt.
Als deze slag op den Franschen lin
kervleugel voor de bondgenooten
gunstig aAoopt, is daarmee waar
schijnlijk nog slechts een voorloopige
beslissing gevallen.
De Duitschers zullen dan genood
zaakt zijn hun rechtervleugel terug
te trekken, het centrum zal zich
daarbij moeten aansluiten en aldus
zal het Jieele Duitsche front opnieuw
een zwenking naar rechts moeten
maken, gelijk het ook na den slag
aan de Marne heeft moeten doen.
Dit is, wat wij na een succes van
de Franschen voor waarschijnlijk
houden.
Echter, we weten nog weinig, or
ontwikkelt zich op de Franschen lin
kervleugel een slag, zegt het Fransche
bericht. Ook voor de Duitschers kan
deze slag gunstig uitvallen. Zij kun
nen den aanval afslaan, waarop alles
bij het oude zou blijven. Zij kunnen
ook overwinnen en op hun beurt den
Franschen linkervleugel tot wijken
dwingen. Voor men zich in de vér
strekkende gevolgen van die moge
lijkheid verdiept, zal men goed doen
nadere berichten af te wachten.
(N.Rott.0.t)
DE OORLOG.
Een Engelsche cavalerie-aanval.
De „Daily Mail" geeft een beschrij
ving van een Engelsche cavalerie-
aauval, tusschen Bergen en Valen-
ciennes. Des morgens was een Duitsche
artillerie-beschieting begonnen, en de
Engelsche cavalerie, die niets liever
wilde, dan de Duitschers te lyf gaan,
morde reeds lang over het uitblijven
van het bevel tot aanvallen.
Eindelijk werd dit bevel gegeven,
en zingend rukte de Engelsche cava
lerie op. Het artillerievuur was niet
zeer sterk. Maar plotseling werd op
de aanstormende ruiterij een moord
dadig vuur geopend dooi 20 Duitsche
mitrailleurs, die in een bosch waren
verborgen. Hot regende lood op de
kranige Engelsche cavalerie. Niemand
had eenig idee gehad, van de plaat
sing dezer mitrailleurs. Maar het
resultaat was vernietigend voor de
Engelschen. De Vicomte de Vaumi-
neur, die als tolk aah de Engelsche
cavaleriebrigade was toegevoegd, werd
gedood; kapitein Letourey ontging
den dood als door een wonder door
op een ruiterloos paard te springen,
terwyl een deel der brigade rechts
afzwenkte.
Maar een ander deel reed door op
de artillerie aan, doch geraakte daar
bij in een prikkeldraadversperring,
in het gras verborgen; in vollen
galop reden de Engelschen daarop in.
De paarden vielen, en wierpen de
ruiters voorover, velen werden ge
vangen genomen. Het 9e regiment
lanciers werd grootendeels vernietigd;
ook door het 18e regiment huzaren
en het 4e regiment dragonders wer
den ontzettende verliezen geleden.
De slag aan de Aisne.
Londen, 24 Sept. (Reuter). Een
telegram uit Parijs meldt, dat de
toestand onveranderd is sinds het
laatste communiqué.
De strijd aan de Aisne duurt nu
reeds acht dagenmaar daarover be
hoeft men zich niet te verwonderen
na hetgeen de Russisch-Japansche
oorlog te zien heeft gegeven. De slag
aan de Aisne begon als een strijd in
het open veld na de hervatting van
het offensief door de Franschen waar
op de vijand niet was voorbereid,
terwijl hy niet den tyd had gehad
zich voldoende te versterken in het
terrein. Na zich terug getrokken te
hebben, heeft hij stand gehoudgn in
van nature uiterst sterke stellingen,
welke hij nog geleidelijk heeft be
vestigd. Zoodoende heeft de slag aan
de Aisne over een zeer groot gedeelte
van het front een karakter aange
nomen van den positieoorlog, evenals
dit geschiedde in Mandsjoerije. Hierbij
komt, dat de buitengewone kracht
van het zware Duitsche artilleriema-
terieel en van de Fransche artillerie
de sterkte der wederzljdsche stellingen
nog verhoogt.
Onder deze omstandigheden kan
slechts uiterst langzaam terrein
worden gewonnen. Herhaaldelijk komt
het voor, dat men per dag slechts
een 600 tot 100 M. vooruit komt.
De Duitschers in Frankrijk.
Parijs, 24 Sept. Officieel bericht
van 11 uur 's avonds.
Aan den Franschen linkervleugel
ontwikkelt zich een slag.
In het centrum is weer eenige
kalmte ingetreden.
Op onzen rechtervleugel schijnen
de aanvallen der Duitschers bedaard
te zijn.
Duitsche legerberichten.
Berlijn, 24 Sept. (W.B.) (Officieel).
Op het westelijk oorlogstooneel is
heden in het algemeen niets belang
rijks gebeurd. In eenige kleine ge
vechten behielden de Duitschers de
overhand.
Uit Belgis en van het oostelijk
oorlogstooneel valt niets te vermel
den.
De aanval op Verdun.
Berlijn, 24 Sept. Omtrent, de be
schieting van Verdun deelt de generale
staf mede, dat de uitvoering der aan
vallen op de sperforten linie ten zuiden
van Verdun sedert 23 Sept. begonnen
is. Het „Beriiner Tageblatt"schrijft:
De tusschentijd is dus gebruikt voor
het aanleggen der zware batterijen
tegenover de voortreffelijk gelegen
Fransche werken.
Het doel dier werken is tusschen
Verdun en Toul den belangrijksten
overgang over de Maas te dekken.
Voor dit doel zijn de beide meest
zuidelijke gelegen forten Lionville en
Gironville tot aan den oostelljben
rand van de „Cöte de la Meuse"
vooruitgeschoven, en is dezen forten
een breed schootsveld in de vlakte
van Woovre gegeven. Het fort Pa-
roches ligt op den linker Maasoever
en het fort Camp des Roraains ligt
op een rotsachtig hoogplateau en
en beheerscht de stad St. Mihiel.
In de Fransche militaire tijdschrif
ten is de waarde dezer oudere forten
wel eens betwijfeld, en men heeft
het betreurd, dat tusschen de forten
en de Maas breede bosschen gelegen
zijn, en dat de geschutwerking op
het rivierdal niet afdoende is.
Van het Oostelijk oorlogstooneel.
Londen, 24 Sept. (Reuter's byz.
dienst.) Uit Wambau wordt gemeld,
dat de Duitschers in het noordwes
ten van Polen zich vrij rustig hou
den, daar gebrek aan voldoende cava
lerie hun belemmert in hetdoen
van verkeningen. De Duitschers ver
schansen zich krachtig langs de linie
Czenstochau Kalisj en richten zich
noordwaarts op het defensief in. Te
Volylawsk en Kiakof waren de Duit
schers eerst meer actief, maar thans
verschansen zij zich hier ook. Do op
marsch der Duitschers in de linie
Ostrolesko - Augustof is onmogelijk
door de moerassen.
Tijdens het bombardement van
Jaroslaw bleken de Russische zware
kannonnen beter dan de Oostenryk
sche. De beschieting demoraliseerde
het garnizoen. De Russen hadden
succes ten zuiden van Przemysl. Zij
maakten een gepantsorden trein met
snelvuurgeschut buit.
Aanzienlijke Duitsche strijdkrach
ten die by Nilavz de grens overtrok
ken, zyn drie dagen geleden terug
getrokken. Versterkingen worden ge
zonden naar dc Duitschers die den
linkeroever van de Weichsel bezet
houden en de stellingen tusschen
Thorn en Kalisj versterken.
De verovering van Jaroslaw.
Petrograd, 24 Sept. (R. T. A.) De
generale staf heeft 21 Sept. het vol
gende communiqué uitgegeven:
De Russische troepen veroverden
in een stormaanval de vestingwerken
om Jaroslaw, waarbij twintig stukken
geschut in hun handen vielen. De
vijand poogde te vergeefs den Russi-
schen opmarsch te stuiten door de brug
over de Sanrivier te laten springen.
Spoedig daarop rukten de Russen de
stad binnen. Twee dagen vroeger
hadden zij Staromiasto bezet, ver
volgens Przeworsk.
De Russische cavalerie bestookt de
Oostenrtjksche achterhoede, die snel
terugtrekt en de bruggen achter zich
opblaast.
Voortdurend worden krijgsgevange
nen gemaakt en kanonnen veroverd.
De demoralisatie van den vijand
blijkt hieruit, dat de Oostenrijkers
gaan plunderen, waardoor hun terug
tocht nog meer gedesorganiseerd
wordt.
De krijgsgevangenen verklaren allen,
dat de Oostenrljksche troepen vrijwel
het geheele officierskader verloren
hebben.
De Duitsche legers aan het
oostelijke front.
Het aantal legercorpsen in Oost-
Pruisen bedraagt ten minste acht,
waarvan drie uit reservisten bestaan.
Dit getal heeft alleen betrekking op
troepen die tegen het leger van gene
raal Rennenkampf opeveeren. Hun
werkzaamheid is tot dusver niet
verder gegaan dan een poging om
in de richting van Grodno en Kovno
op te rukken. De strijdmacht van
den vyand op andere punten aan
het oostelijk front bedraagt echter
ongeveer tweemaal dat getal. Men
gelooft, dat zes corpsen zijn opgesteld
in de buurt van Posen do Weichsel-
forten en dan nog acht in de buurt
van Breslau of aan de zijde van de
Oostenrijkers.
Van een totaal van 42 Duitsche
veld- en reservt-legercorpsen die ge
vormd zouden zijn, heeft het Duitsche
leger er dus 22 aan het oostelijke en
18 aan het westelijke front, terwijl
er twee in het binnenland dienst
blijven doen. Men moet er echter
rekening mee houden dat er nog
corpsen vervoerd worden en er ook
achter de hand gehouden worden,
om verliezen aan te vullen. Maar
daar staat tegenover, dat elk corps
van het veldleger versterkt wordt
met de derde divisie, die uit landweer
bestaat en aan alle verdere corpsen
een brigade landweer wordt toege
voegd.
Het krijgsbedrijf In België.
Sas van Gent, 25 September. Den
25sten dezer is, naar het schijnt, een
uitgebreide actie van het garnizoen
van Antwerpen in Zuid-Oostelijke
richting begonnen, gericht tegen de
verbindingen van de Duitsche legers
over Luik. Don 23sten zijn tusschen
Mechelen en Aerschot ongeveer 2000
man Duitsche landstorm buiten ge
vecht, gesteld. Alle (1800) krijgsge
vangenen, buiten de officieren, worden
dadelijk naar Engeland vervoerd. De
meeste officieren trouwens, die in den
huidigen oorlog gevangen genomen
zyn, zijn niet doorgevoerd, doch te Ant
werpen geïnterneerd. Tegen hen, in
wiens bezit gestolen voorwerpen ge
vonden zyn, of tegen wie sterke ver
moedens bestaan, dat z(j de gruwelen
in Aerschot, Leuven enz. hebben be
volen, wordt door den' krijgsraad
rechtsingang verleend.
Een Zeppelin bombardeert
Ostende.
Ostende, 24 Sept. (Reuter.) Om elf
uur hedenavond vloog een Zeppelin
over de stad en wierp drie bommen
naar beneden. Zij richtten weinig
schade aanniemand werd gekwetst.
De Zeppelin' kwam van .Thielt via
Thourmout.
Een bom viel in het bosch, een
op de Vischmarkt en oen in de haven.
Daarna keerde het luchtschip naar
Thielt terug.
Ostende, 25 September. (Reuter.)
Slechts een hond werd door het bom
bardement gedood. Op de Vischmarkt
werd het kantoor van een vischhan-
delaar totaal vernield de brandkast
viel in een groot gat, dat in den
vloer werd geslagen.
Zoodra de ontploffingen werden
gehoord, werden alle straatlantaarns
uitgedraaid. De menschen vlogen de
straat op en bespraken in de duister
nis het gebeurde.
Een Soldatenbrief
door een Duitsch soldaat van 74sto
infauterie-regiment, tiende corps, aan
zijn vrouw geschreven
Lieve vrouw
Ik heb eenige dagen doorgebracht
die met elke verbeelding spotten. Ik
had niet gedacht dat een mensch
zoo iets kon doorstaan. Geen seconde
is voorbijgegaan dat mijn leven niet
in gevaar was, en toch heb ik niet
het minste letsel bekomen. Het was
vreeselijk, het was gruwelijk. Maar
ik ben gered voor jou en ons geluk,
en ik begin weer moed te krijgen,
al ben ik nog zeer onder den indruk.
God geve dat ik je weldra mag
terugzien en dat den gruwel spoedig
voorbij is. Niemand van ons kan iets
meer doen, de menschelljke kracht
is uitgeput. Ik zal trachten je iets
te vertellenOp 6 September werd
bericht dat de vijand een positie
innam bij St. Prix (noord-oostelijk
van Parijs). Het tiende corps dat een
buitengewoon snelle marsch ver
richtte, viel natuurlijk Zondag aan.
Sterke hellingen voerden naar hoog
ten die door een aanzienlijke macht
werden bezet. Met onze zwakke
afdeelingen van het 74ste en 41ste
regiment bereikten we de kam en
kregen hevig artillerievuur, dat ons
wegmaaide. Echter we kwamen in
St. Prix. Nauwelijks waren we hier
of we werden begroet met hevig
geschutvuur en een felle fusillade
van de vijandelijke infanterie. Onze
kolonel werd zwaar gewond hij
was al de derde die wij hadden.
Veertien man werden rondom mij
gedood Op 7, 8 en 9 September
waren we voortdurend onder granaat-
en kartetsvuur en leden we zware
verliezen. Ik was in een huis dat
herhaaldelijk geraakt werd.
Hoe vaak dacht ik aan jou, lieve
ling, en wat ik heb geleden in dien
vreeselijken slag, kan je je niet voor
stellen. Onze zware artillerie werd
gebruikt voor het beleg van Mau-
beuge; wij hadden haar dringend
noodig, want de vijand had zijn zware
kanonnen in stelling en beschoot ons
hevig. Vier dagen lang was ik onder
artillerievuurhet is als de hel, maar
dan nog duizendmaal erger. In den
nacht van den 9den werd last ge
geven tot den terugtocht, daar het
waanzin zou zijn onze stelling met
onze weinige mannen te houden en
we den volgenden dag een vreeBe-
lijke nederlaag konden verwachten.
De Eerste en Derde legers konden
niet met ons aanvallen, daar wij te
veel voorwaarts waren gerukt.
Het moreel was geheel en al ge
broken. Ondanks ongehoorde offers
hadden we niets bereikt. Ik begryp
niet hoe ons leger, na drie groote
slagen zeer verzwakt, tegen een stel
ling werd gezonden, die de vijand
sedert drie weken had voorbereid,
maar natuurlijk ik weet niets van
de bedoeling van onze chefsZij
zeggen dat niets verloren is. In een
woord, wy trokken terug op Cormon-
treuil en Reims in geforceerde mar-
schen dag en nacht. Wij hooren dat
deze legers zich zullen verschansen
en rusten en dan opnieuw zich zul
len opmaken voor de zegevierende
opmarsch naar Parijs. Het was geen
nederlaag, maar alleen een strategi
sche terugtocht. Ik heb vertrouwen
in onze aanvoerders, dat alles goed
zal gaan. Ons eerste bataljon, dat
heel dapper heeft gevochten, is van
1200 tot 194 man verminderd. Die
cljfera spreken voor zich zelf.
Kameraden.
In een tijdelijk hospitaal te Nevers
ligt een gewonde Fransche soldaat,
Léon Fournier genaamd, van wiens
heldhaftig optreden decorrespondent
te Parijs van de „Times" het vol
gende verhaald
In een heete schermutseling tus
schen de Fransche en de Duitsche
infanterie waren Fournier en een
vriend van hem, Issèle geheeten,
samen onder het vuur. De twee
Franschen gingen op den grond lig
gen en beantwoordden het vuur tot
Issèle gewond was. Toen nam Four
nier zijn vriend op z(jn rug en droeg
hem onder een regen van kogels in
de richting van de Fransche' linie. Zijn
weg werd versperd door vier Pruisen,
maar hy had zijn geweer nog. Hij
legde zijn gewonden vriend neer en
met zijn twee laatste patronen legde
hij twee van de vier vijanden neer.
De twee andere Pruisen stormden
met gevelde bajonet op Fournier af
en deze wachtte hun komst niet af,
maar rende hen tegemoet, reeg den
eene aan zynbajonet en worstelde
met den ander. Hoewel Fournier
zwaar aan de hand gekwetst werd,
wist hij zijn tegenstander te dooden,
rende terug naar zijn gekwetsten
vriend en droeg dezen triomfantelijk,
zij 't ook wankelend, naar de Fran
sche voorposten terug.
Franc-tlrreurs.
Philip Gibbs vertelt in de „Daily
Cbron." in een uitvoerig, maar weinig
nieuws gevend verhaal uit Forêt de
Villers-Oottrets:
Mijn gids had een van hen (den
vijand) met. eigen hand gedood. Toen
hij langs een bosch wandelde kwam
een eenzame ulaan over het veld aan
rijden. Hij behoorde tot de voorposten
van de strijdmacht in Crepe-en-Valois
en was verdwaald. Hy vroeg naar
den weg en richtte zijn langs op de
borst van den garde champetre.
Maar de boer was soldaat .geweest
en bad een revolver in zijn .jaszak.
Hij antwoordde beleefd, maar schoot
door zijn zak en doodde den ulaan.
Do ulaan viel van zijn paard en de
boer nam zijn lans en zijn karabijn
als souvenir mede. Een oogenblik
later echter besefte de man wat hij
gedaan had. Hij begreep dat als ont
dekt werd dat hij, een burger, een
Duitsch soldaat bad gedood, het ge
heele dorpje zoude worden verwoest
en de inwoners wellicht allen gedood.
Hij verborg daarom zijn trophoeën
in het bosch, totdat de vyand was
weggetrokken.
Thans prijkt de lans in zijn huisje...
|Verschlllende mededeelingen.
Londen, 24 Sept. (Reuter.) Uit het
groot aantal telegrammen, die uit de
koloniën zijn ontvangen, blijkt dat het
verlies der kruisers het in het ge
heele rijk reeds uitgesproken voor
nemen om den strijd vol te houden
fot een bevredigend resultaat zal z\jn
verkregen, nog heeft versterkt.
Op het voorbeeld van Canada heeft
Nieuw-Zeeland maatregelen getroffen
om elke maand nieuwe troepen te
zenden ter aanvulling van den leem
ten in zijn contingent.
Op den oproep van Botha voor
vrijwilligers voor een expeditie-corps
naar ZuidWest-Afrika hebben zich
reeds een voldoend aantal manschap
pen aangegeven.
Het besluit van Botha om zelf
het commanno over dit corps op
zich te nemen, wordt alom in Zuid-
Afrika met geestdrift begroet.
Engelsclien en Japanners.
Tokio, 24 Sept. (Reuter.) Officieel
wordt bericht, dat Engelsche troe
pen onder bevel van den comman
dant der Engelsche strijdmacht van
Noord-China gisteren in de buurt van
de Lo-sjangolf ontscheept zijn, ten
einde deel to nemen aan de opera
ties tegen de Duitschers te Tsingtau.
Raasavelt over den vrede.
Londen, 26 Sept. De „Times" ont
vangt uil Washington een telegram
meldend, dat ex-president Roosevelt
verklaarde dat het de plicht der
Amerikanen is in deze crisis van hare
leasen gebruik te maken en tevens
zich gereed te houden mede te wer
ken tot een rechtvaardigen vrede.
De vrede zou waardeloos zijn, indien
hij de zaak der rechtvaardigheid niet
diende. Een vrede, die het militaris
me wyding zou geven, de vrijheid
en het leven van onschuldigen zou
vernietigen, het onrecht België aan
gedaan, ongewroken zou laten en de
herhaling van zulk onrecht niet on
mogelijk zou maken, zou geen werke
lijke vrede zijn.
De geredden op de „Titan"
Er zijn eenige treffende bijzonder
heden, welke wij nog dienen te ver
melden, naar aanleiding van het
kranige reddingwerk van onzen Am-
sterdamschen bodem, de „Titan" (van
de Kon. Nederl. Stoomboot-Maatsch.)
welk schip, zooals reeds uitvoerig ge
meld, z(jn twintigtal Engelsche matro
zen te Rotterdam, Hoek van Holland,
afzette.
Een groot deel van de bemanning
van het Nederlandsche vrachtschip
bestond uit Volendammers, die zoo
goed als nooit, doch stellig niet in
deze kouder wordende herfstdagen,
de oude gewoonte aflegden zich van
een overweldigende hoeveelheid on-
derkleeren te voorzien. Toen de uit
geputte, soms bijna geheel naakte
drenkelingen daar aan boord kwamen,
bewees deze Volendamsche mode een
uitnemende» dienst, om de ongeluk
kige Britsche officieren en matrozen
zoo goed mogelijk van het eerste
lijfgoed te voorzien. Sommige der
brave Volendammers droegen zelfs
zeven onderbroeken. En zoo was elke
Volendamsche matroos in staat, zes
Engelsche zeelieden van een been-
bekleeding te voorzien en er zelf nog
één aan te houden. Het is dus in
deze Volendamsche wijde broeken,
dat een groot deel der geredde En
gelsche matrozen, later door de Engel
sche kanonneerboot van boord van de
„Titan" overgenomen, den voet weer
op Engelschen bodem zette. Hoe zal de
Engelsche sympathie voor ons spreek
woordelijk Volendam er nog door
stijgen
Een ander treffend staaltje van
reddinginstint wérd ons ook nog
medegedeeld. Toen de geredde matro
zen aan boord van het Nederlandsche
schip kwamen, zat de doodsangst na
de vreeselijke ramp er bij sommigen
nog zóó in, dat zij zich aan boord
van het veilige vrachtschip aan de
houten deuren en andere houten dee
len vastklemdenzoo sterk was hun
ingeprent, dat bij een ramp voor de
opvarenden van een verloren .«chip
op deze wijze nog eenige mogelijkheid
bestaat, er het leven af te brengen.
Zelfs na hun redding vertoonden
sommigen nog dit bijzondere, eigen
aardige psychologische verschijnsel.
De geredde Britsche zeelleden
en hBt Internationaal recht.
Naar wij vernemen, zijn de be
ginselen van volkenrecht, volgens
welke de .geredde Britsche zeelieden
voor interneering niet in aanmerking
komen, niet bepaalde artikelen van
internationale verdragen met zooveel
woorden uitgedrukt maar zijn die
beginselen tot uiting gekomen by de
behandeling van de verschillende
conventies van de vredesconferentie
van 1907. Men heeft hier te doen
met eene toepassing van de beginselen
van het -Roode diruie op een zee
oorlog. Alleen indien het zeegevecht
geleverd was binnen onze territoriale
wateren - waar niet gevochten mag
worden zouden wy tot interneering
der by dit gevecht geredden moeten
overgaan. Art. 15 van de. conventie
betreffende de toepassing van de be
ginselen van de conventie van Qenóve
op den zeeoorlog, hetwelk behou
dens het geval, dat de neutrale mo
gendheid met de oorlogvoerende een
afwykeude regeling mocht getroffen
hebben de interneering gebiedt
van in neutrale havens met toe
stemming der plaatselijke overheid
ontscheepte schipbreukelingen, ge
wonde of" zieke zeelieden der oorlog
voerende partijen, heeft alleen be
trekking op die zeelieden, welke door
schepen van de oorlogvoerende mo
gendheden zelf worden aangevoerd,
maar niet op zeelieden, welke, geiyk
hier het geval is geweest, door neu
trale handelsschepen aan wal worden
gebracht. Waren zij opgepikt door
een neutraal oorlogsschip, dan zou
overeenkomstig art. 13 der conventie
zooveel mogelijk zorg moeten worden
gedragen, dat zij niet opnieuw aan
de krijgsverrichtingen konden deel
nemen. (H.blad.)
Christiania, 25 Sept. Over de helden
daad vau de Duitsche onderzeeboot
„U 9" schryft een bekend Noorsch
admiraal in het „Morgenbladet"De
Engelsche taktiek der blokkade van
de Noord- en Oostzee is ter dood
veroordeeld, nu het een Duitsche
onderzeeboot gelukt is door de Engel
sche bewakingsketen heen te breken.
Dat de vernietigde pantserkruisers
van een verouderd type zyn, doet
niets ter zake. Zooals het gistereu
deze in den grond geboorde kruisers
verging kan het morgen de geheele
Engelsche vloot vergaan. De Noord
en Oostzee zou niet langer het bezit
van Engelsche blokkeerende pantser-
monsters zijn.
Een nieuwe tyd,een nieuwe methode
begint, die van gewicht is voor de
kleine zeestaten, daar zy in de gele
genheid zijn een aanzienlijk aantal
van deze niet kostbare en verschrikke-
ïyke zeewapens aan te schaffen.
De commandant van da „U. 9".
„Uit Berlijn wordt gemeld
De kapitein-luitenant Weddingen,
commandant van de onderzeeboot
„U 9", heeft, tegeiyk met de geheele
bemanning, het IJzeren Kruis ge
kregen. Tusschen dezen en den vori
ge» tocht van de „U. 9" was kapi
tein Weddingen getrouwd; en acht
dagen na de bruiloft trok hy er weer
op uit. Toen hij by Helgoland was
met zyn schip, viel een matroos over
boord. Zonder aarzelen sprong Wed
dingen in zee, en redde den matroos.
Hiervoor kreeg hy de reddtngsme-
daille, en de Roode Adelaaren daar
naast hangt thans het IJzeren Kruis.
Op een mijn geloopen.
Southshields, 24 Sept. Het stoom
schip „Hesvik" is gisteravond in de
Noordzee op een myn geloopen en
vernield. Twee opvarenden werden
gedood. De overlevenden zyn hier
aan wal gebracht.
(De „Hesvik" is een Noordsche
stoomboot van 1234 tons.)
Visschersschult vergaan.
Londen, 24 Sept. (Reuter.) Gisteren
is wederom een visschersschult uit
Grimsby, de „Rebono" n.1., op een
myn gestooten en binnen tien minu
ten gezonken.
De geheeje bemanning, op één na,
werd gered.
In het Kattegat.
Londen, 25 September (Reuter.) De
Standard verneemt dd. gisteren uit
Kopenhagen, dat oon visschersvloot,
die de Zweedsche haven Falkenberg
is binnengevallen, een vloot van 30
oorlogsschepen in de nabyheid van
het Deensche eiland Anholt in het
Kattegat voorby is gevaren. De oor
logsschepen, waarvan de nationali
teit niet is gebleken, koersten naar
het Zuiden in de richting van den
Ingezonden Mededeeling.
zyt gy, indien gij niet onmiddeliyk
Uw hoest geneest. Gij Aulmt, gij
kucht, gy niest dikwijls, Uw neus
loopt en gij denkL: „O, dat is niets,
dat gaat vanzelf wel over". Mis, dit
maal gelukt dat niet, en voordat gij
het weet, hebt gy een chronische
bronchitis, misschien wel een begin
van tering op 't lyf en moogt gy van
geluk spreken, indien gij het leven
er van afbrengt.
Waarom zyt gij de vijand van U
zeiven, waarom dobbelt gy aldus met
Uw leven? Gy zyt het U zei ven en
de Uweu verplicht, zonder dralen Uw
reddend geneesmiddel te nemen, de
wondervolle Abdysiroop. Daarmede
zult gy onmiddellijk Uw hoest, of
beginnende borstkwaal genezen, voor
dat deze ernstige gevolgen heeft kun
nen veroorzaken. Hoevelen vóór U,
heeft de Abdijsiroop niet van bekla
genswaardige borst- en asthmaiyders,
tot levenslustige menscben gemaakt,
die weer van het leven kunnen ge
nieten als elkeen. De Abdijsiroop zal
als 't ware Uw longen vernieuwen
en van alle ziektekiemen zuiveren
en Uw borst versterken. Asthma,
bronchitis, siym- en kinkhoest en vele
borst-, keel- en longaandoeningen
werden door de Abdysiroop grondig
en blyvend genezen. De Abdysiroop
is onschadelijk, zelfs voor het kleinste
kind en kost per flacon fl.-, f2.-,
en f8.60. Eischtonze handteekenlng:
L. Akker, Rotterdam. Alom verkryg-
baar.
