HELDERSCHECOURANT VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna No. 4369 DINSDAG 29 SEPTEMBER 1914 42e JAARGANG Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90 Zondagsblad 37£ 45 0.75 Modeblad 65 75 „1.00 Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct. Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend. Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2\ cent. 0p pagina 4 van dit blad zijn opgenomen: 1. De vischtorpedo. 2. Lief en leed van de neutraliteit. 3. De gezonken Engelsche kruisers. 4. Feuilleton. CONTRABANDE. De „N. Rott. Ct." schrijft: Het is juist tien jaren geleden, dat de Engelsche regeering, toén onzijdig in den Russiseh-Japanschen oorlog, met volkomen juisten nadruk op kwam tegen de onredelijke en voor den neutralen handel hoogst nadeelige uitbreiding, die de Russische regeering toenmaals gaf aan het begrip contra bande. De Russische regeering had b.v. levensmiddelen en steenkool tot absolute contrabande gestempeld. Wij wezen er in ons blad van 4 dezer reeds op, hoe de Britsehe regeering thans precies hetzelfde doet, wat zij in 1904 zoo terecht wraakte; welis waar noemt zij levensmiddelen en brandstoffen nog conditioneele contrabande, maar zij behandelt dezo en alle andere conditioneele contrabande metterdaad als abso lute. Thans heeft de Engelsche regeering nog een stap verder gedaan door verschillende goederen, waarvan bij het door haar voor dezen oorlog aan vaarde 28ste artikel der Londenscbe Declaratie bepaald is, dat zij niet tot contrabande kunnen verklaard worden, toch tot conditioneele dat is dus feitelijk absolutecontra bande te stempelen. (Vgl. Stct. van 25 dezer no. 225A.) Wij achten het onzen plicht er hier met nadruk op te wijzen, dat de Britsehe regeering zoodoende „regard- less of the well-established rights of neutrals", gelijk de minister van buitenlandsche zaken, Lord Lans- downe, op 12 Augustus 1904 do Rus sische taktiek karakteriseerde, ge bruikt maakt van het feit, dat de Londensche Declaratie niet is kunnen in werking treden, teneinde den on- zljdigen en dus ook den Nederland- sclien handel op hoogst willekeurige wijze aan banden te leggen. DE OORLOG. Het moderne slagveld. Hamilton Pife geeft de volgende schels van het vreeselijke van den modernen oorlog in de „Daily Mail" „Dit is geen oorlog van menschen, het is een oorlog van machines." Zoo sprak een gewoon officier, en hij zeide liet vol bitterheid, want hij had meer dan de helft van het bataljon, dat hij had gecommandeerd, zien weggevaagd als het gras onder de zeis, door die vreeselijke mitrailleuses. „Er is iets vreesolijks zielloos in", vervolgde hij, „het is beestachtig ou- menschelijk. Mannen draaien een handvat om en de dood vliegt er uit „in groote bundels". Wat deze veld slag geweest is hot is in werke lijkheid één slag, de Marne en de Aisne kan niemand beseffen, die het niet heeft bijgewoond. Menschen konden elkander nooit dooden bij hoopen, bij honderden tegelijk. Zij zouden walgen van zulk een slach ten op groote schaal. Zij zouden uit roepen „Wij zijn soldaten, geen slachters. Een slagveld moet geen abattoir zijn". Slechts vernuftig uit gedachte machines, gemaakt om menschen te dooden als sprinkhanen, wanneer die over een vruchtbaar land komenslechts automatische moordenaars zonder hart of mede lijden, of wroeging konden de aarde bedekken met dooden, op zulk een vreeselijke wijze". Een groote kurassier vertelde hoe, nadat een massa Duitsche infanterie uiteen geslagen was, en nog eens uiteengeslagen, er een wal van lijken was, eon wal, waarover men met de paarden heen moest springen. Eon andere man, een chasseur te voet, beschreef een bietwortelveld, waar de Duitschers dood lagen, als een plaats „waar zij lagen bij hon derden, alsof zij door den bliksem waren getroffen. Zoo doodt onze soixante-quinze" gelijk de goede God doodt, wanneer hij vertoornd is en zijn toom doet gevoelen door het hemelvuur. Ziet, gedood waar gij stond De „soixante-quinze" is het Fran- sche 76-millimeter kanon, waarover de soldaten met genegenheid spreken. Zij hebben eigenaardige manieren. Hun artillerie leeft voor hen. Zij spreken er over met een persoonlijk gevoel van dankbaarheid en bewon dering. Ook de bajonetten hebben zij verpersoonlijkt. Een der gewonde Spahis sprak van een man-tegen-man gevecht zij zijn zeldzaam geweest waarbij „Rosalie" grootsch werk had gedaan. „Rosalie," verklaarde hq, „zoo noemen wij ons blanke wapen. Wij doopten het zoo op een avond toen wij het met goed effect gebruikt hadden. Maar het aantal dat „Rosalie" voor haar rekening heeft, is klein in vergelijking van de massa's, die „auto matisch" gedood zijn. Aan Duitschen kant is het de mitrailleuse, hctMaxim- kanon, dat de meeste schade aanricht aan Fransche zijde, de „soixante- quinze." Verschillende doktoren ver telden mij, dat de wonden der Duit schers meerendeels veel ernstiger zijn dan die der Fransche of Britsehe soldaten. „De Fransche granaten barstten met vreeselljk effect. Zij scheuren beenen en armen aan stukken. Als zij hoofd of onderlijf raken is alles voorbij. Het is volkomen juist," voegde hij er bij op mijn des betreffende vraag, „dat mannen dood gevonden werden zonder eenige ver wonding. Wij vinden hen als wij over het slagveld gaan, knielende, zittende in de loopgraven in natuur lijke houdingen, alsof zij nog leefden juist zooals zij knielden of zaten toen de granaat barstte en hen in een oogenblik door de meliniet-dampen verdoofde. O, dat slagveld aan de MarneNooit is er een oorlog geweest, die iets zoo vreeselijks te zien gaf. Als de lijken daar in hun massa's lijken van dieren waren, zouden wij medelijden hebben Maar mannen, Monsieur, mannen! Nooit heeft de wereld zóó iets gezien Dat klinkt overdreven; misschien zeggen sommigen uwer: „Die man nen hadden nooit een slagveld ge zien." Welnu, hier volgt het getuigenis van eene, die andere slagvelden zag; die aanschouwde de slagvelden in den Balkan oorlog, waar men de dooden telde in nooit-gehoorde cijfers. Een Roode Kruis-zuster, een bekwame, degelijke Fransche vrouw, die her haaldelijk aangewezen werd voor werk, dat buitengewone hoedanig heden van kalmte en bedrevenheid vorderde, zegt: „Afschuwelijk! Afschuwelijk! Af schuwelijk!" en dan sluit zij even haar oogen in haar handen om de vreeselijke heelden weg te vagen, die voor haar opdoemen. yDenk eens aan het aantal twee millioen. Dat is nooit geëvenaard. Denk aan de juistheid der doodendo machines! Aan het aantal dier ma chines! Aan de ontzettende voorra den ammunitie, die zij verslinden. Duitschland moet éón groot hospitaal z(jn. Frankrijk begint hetzelfde te worden." Ik heb zelf gezien. Ik heb juist gereisd van de Atlantische kust door het midden van Frankrijk, overal zijn gewonden. Reeds worden bedden schaars, al zijn er gelukkig zoovele licht gewonden, dat zij spoedig ge nezen en ruimte kunnen maken voor anderen. Maar men gaat het ontzet tende. der worsteling beseffen als men elke beschikbare school, gesticht open baar gebouw ziet herschapen in een hospitaal, even goed als vele grootu spoorwegstations en tal van particu liere woningen, en dan te bedenken dat het in Duitschland nog veel erger is En nog alt(jd duurt aan de Marne, én aan de Weichsel, én aan de Sava, én op de zeeën die vreeselijke slach ting voort! Hoé lang nog? Hoé lang? Op het Westelijk oorlogstooneel. Een Duitsche vliegmachine boven Parijs. Parijs, 27 Sept. Eon „Taube", die gebruik maakte van den mist, vloog hedenmorgen elf uur boven Parijs en wierp in den omtrek van denEiffel- toren een aantal bommen. Een bom viel in de Avenue du Trocadéro, om den hoek van de rue de Freycinet, waardoor eon grijsaard en diens dochter werden gedood. Men gelooft dat de bommen be stemd waren voor het radiotelografisch station op den Eiffeltoren. Drie andere bommen werden door dezelfde vliegmachine geworpen, een 'op de renbaan te Auteuil, waar thans het vee graast, dat als voedsel voor de bevolking moet dienen. Een koe werd gedood. De tweede viel in de rue Veneuse, de derde in de rue de la Pompo, waar veel Amerikanen wonen. Zij bracht echter geen schade aan. De strijd In Noord-Frankrijk. Berlijn, 2G Sept. (W.B.) De generale staf bericht uit het groote hoofd kwartier, onder dagteekening van 26 Sept. 's qvonds: De vijand heeft onder gebruikmaking van zijn spoor wegen een uitval over een breed front gedaan tegen den rechterflank van het Duitsche leger. Een Fransche divisie, die* in de richting van Ba- paume trok, is door een zwakkere Duitsche strijdmacht teruggeslagen. Ook overigens is de opmarsch tot staan gebracht. In het midden van het slagfront zijn wij bij onzen aanval op enkele plaatsen geavanceerd. De aangevallen sperforten ten zuiden van Verdun hebben het vuren gestaakt. Onze artillerie is thans in gevecht met troepen, die de vijand aan de westzijde van de Maas in stelling heeft gebracht. Op de andere oorlogsterreinen is de toestand onveranderd. Parijs, 26 Sept. Communiqué van 11 urn- 's avonds: De vijand heeft eon aanval gedaan over het geheele front en is overal teruggeslagen. Op onzen linkervleugel gaan wij vooruit. Aan de heuvels langs de Maas is do toestand onveranderd gebleven. In Woovre blijven wij terrein rinnen. Londen, 27 Sept. Er is geen be paald nieuws omtrent den grooten slag. Aan dc „Times" wordt uit Parijs gemeld, dat over eiken duimbreed grond telkens wedor opnieuw wordt gestreden, somtijds wel een dozijn keeren. Een dorp, waarvan do naam door den censor geschrapt is, werd zoo dikwijls bestormd door Franschen en Duitschers beiden, dat het thans niets meer is dan een puinhoop. De Duitschers betoonden zich zeer schappelijk in de vele gevallen, dat de bewoners hun verschaften wat zij vroogen. Hoewel de Duitschers dertien dagen te Compiègne waren, heeft dc stad zoo goed als niet geleden. De mooie brug werd door het Britsehe leger vernield, toen het terugtrok. Parijs, via Londen, 26 Sept. De Duitschers plunderden te Triaucourt het huis van Lucien Poincaré en te Aubecourt het huis van de ouders van president Raymond Poincaré. Gisteren bombardeerden zij met buitengewone heftigheid het open plaatsje Sampigny en het persoonlijk eigendom van Poincaré. In den omtrek van Ninovo heeft een Engelsche vlieger jacht gemaakt op een Duitsche „Taube", die op zeer groote hoogte vloog, en deze neergeschoten. De Duitscher werd Indische troepen in Frankrijk. Het Britsehe expeditieleger 200,000 man sterk. Minister Asquith heeft in de rede voering, welke hij Vrijdag te Dublin heeft gehouden en waarin hij de Ieren opwekte tot krachtige deel neming aan den strijd, tevens gezegd dat de eerste troepen van het Indische contingent te Marseille zijn geland. Thans is dus dit feit van officieele zijde vastgesteld. Anderzijds heeft minister Lloyd Ceorges in een rede te Criccieth (N.-Wales) geconstateerd, dat Enge land nu 200,000 man op het oorlogs- terrein heeft. Binnenkort zou dit cijfer stijgen tot een millioen. BELGIË. De toestand te Brussel. Een betrouwbaar persoon uit Brus sel naar Antwerpen gekomen, deelde eenige bijzonderheden mede over den toestand aldaar. Do stemming van de Brusselsche bevolking is zeer gedrukt. Men hoopt op Antwerpen en snakt naar verlos sing. De Duitsche bezetting is lang niet zoo talrijk als in den beginne, naar schatting circa 70.000; in den aanvang daarentegen was hun aan tal meer dan 200.IXX). Ook zijn er nog een paar duizend Oostenrijkers, van wie velen slecht gekleed zijn. Er zijn vele voetzieken. Voedsel schijnt'de bevolking voor alsnog niet te ontbroken. Langzamer hand echter doet zich gebrek aan steenkool en gas gevoelen. Tot heden was liet gedrag der Brus selsche bevolking bewonderenswaar dig. Men houdt zich kalm, maar men looft op een vulkaan. De toestand moet spoedig veranderen, want het geduld loopt ten einde. Dc toekomst ziet er somber uit. Nog bleef Brus sel zelf van gewelddaden verschoond, maar in de voorsteden en buiten gemeenten werd heel wat verwoest. De stad heeft een doodsch aanzien, 's Avonds is de duisternis bijna vol komen. De inwoners weigeren de koffiehuizen te bezoeken om geen Duitschers te ontmoeten, ofschoon men zich op elk uur van den dag on nacht op straat mag bevinden. Antwerpen, 27 Sept. Hedenochtend zijn de Duitschers opnieuw met de be schieting van Mechelen begonnen en wel met een ongehoorde razernij. Het regent al heel den voormiddag gra naten op de stad. De bevolking heeft in allerijl de vlucht genomen. Op verren afstand van de stad nabij Wael- hem zag ik om elf uurde shrapuells springen. Op verschillende plaatsen is reeds brand uitgebroken. Het sta tionsgebouw ligt groot-endeels in puin. Tal van gewonden worden in auto's naar Antwerpen gevoerd. Onze tweede legerafdeeling rukt tegen den vijand op. De Duitschers in België. Maastricht, 26 Sept. Den geheelen dag zijn bier vluchtelingen uit Bilsen aangekomen. Volgens mededeeling van een zooeven aangekomen familie hadden acht Belgische militairen een deel van den spoorweg opgebroken. Een Duitsche trein, die erover ging, ontspoorde en reed in een kuil. Daarop hebben de Duitschers hedenmorgen om 6 uur het dorp jn brand ge stoken. In het vluchtoord aan don Paral lelweg zijn 160 vluchtingen. Wordt de toeloop grooter, dan is het daar te klein. Nog een Zeppelin. Ostende (via Londen), 27 Sept. In den afgeloopen nacht vloog weder eon Zeppelin rond. Het lucht schip kwam echter ditmaal- niet te Ostende, maar vloog over Aalst, Gent on Deynse, waar het te 1 uur 80 vijf bommen neerwierp, en toen in de richting van Kortrijk en Doornik, en verdween daarna in oostelijke I richting. Op de Belgische mailboot „Leopold II", Vrijdag uit Oostende teFolkestone aangekomen, is volgens Engelsche bladen een bom gevallen door het Zeppelin-luchtschip, dat Oostende heeft gebombardeerd; uitgeworpen. Schade is aan het schip niet aange richt. Verder is Vrijdag uit een Duitsch vliegtuig een bom op de Fransche stad Boulogne geworpen. Do bom ontplofte op een scheepswerf, doch richtte weinig schade aan. België en Nederland. Men schrijft uit Antwerpen aan de „N. Rott. Ct." dd. 23 Sept.: Het wantrouwen in Nederland's houding in den huidigen krijg, dat door het volk op zijne hartstochte lijke wqze op den Nederlander wordt overgedragen, begint iet of wat te luwen. In de achterbuurten leeft de legende van den doortocht der Duit sche troepen door Zuid-Limburg on gehinderd voort, en men bemerkt daarvan op soms onaangename wijze de sporenmaar de onophou delijke logenstraffing van het on voorzichtig verspreide gerucht, heeft het toch wel langzamerhand bij ge brek aan voedsel, aan het kwijnen gebracht, wel wordt echter in de gesprekken, die de gemiddelde Ant werpenaar over vriend en vijand houdt, Nederland's neutraliteit nog altijd verkeerd en onbillijk beoor deeld. De overgang van den toestand, waarin alleen enkele door geheime inlichtingen op de hoogte zijnde staatslieden het gevaar zagen, in dien, waarin onverwachts de eerste bruggen over de Maas het ongeloo- vige volk van het schrikkelijke ge vaar overtuigd hebben, is zóó snel geschied, dat de logika der gebeur tenissen niet in het denkleven van de massa heeft kunnen indringen. En thans denkt men niet koel meer na; men heeft nog slechts bondge- nooten, en vijanden. De ééne dag, waarin België neutraal is geweest ten opzichte van de twee in oorlog verkeerende machtige naburen, is weggedrongen achter de oorlogsver schrikkingen, en de onophoudelijk in passies levende menigte meent nu allicht, dat België sinds lang voor bestemd is go woest voor eene mede werking in hot .huidig viervoudig verbond. De Belg, die nu zijn land beklaagt, dat bet ongevraagd zulk een schrik- kelijken inzet moet betalen in een spel, waarvan in den aanvang meer dan heden, de uitslag onzeker moest zijn, vergeet, dat hij daarmede tege lijk het helaas niet meer te vervul len verlangen uitspreekt naar dien zelfden toestand, waarin ten huidigen dage zijn gelukkiger Noordelijke na buur verkeet t. Nu het eenmaal zoo goloopen is, dat België naast de groote Fransche natie strijdt, wordt bij den Franskil jon het gevoel van verwantschapen taal- en belangen-eenheid met haat versterkt. Zelfs de Vlaming stelt met genoegen vast, dat in deze alliantie niet België een historisch goed van den gevreesden buur ontvangen.hceft, maar integendeel Frankrijk tot eeuwi ge dankbaarheid aau zich verplicht. De algemeone bewondering, die de heroïsche en logisch zoo zuivere hou ding van België verworven heeft, heeft alweer gestrekt, om de onder den druk der omstandigheden aan genomen rol als voorbestemd en na tuurlijk te doen beschouwen door ieder, die niet de moeite neemt, even na te denken over de andere histori sche mogelijkheden, die'zich hadden kunnen voordoen Van het Oostelijk oorlogstooneel. Generaal Conrad van Hötzendorf heeft op het telegram van rouwbe klag, dat de stad Woenen hem we gens het snouvelen van zijn zoon toe zond, het volgende geantwoord: „Wij moeten zwaar vechten tegen een over- machtigen vijand voor de eer van ons land." Met die paar woorden, waamit men de bezorgheid proeft, is de situ atie gekenschetst. Het land is in een vreeselijkon oorlog gewikkeld, het is en strijd op leven en dood. Wordt het verslagen, dan verliest het gewichtige provin cies. De toekomst is duister, de ge varen zijn groot, daarom moet het land de uiterste krachten inspannen om te overwinnen. Dit is het ge voelen van iedereen, hoog en laag. De Russische legers. Petrograd, 26 Sept. (P. T. A.) (Com muniqué van den grooten genexalon staf). De Russische troepen zijn op 25 dezer een gevecht begonnen tegen de Duitschers in de streek van Sopotskin en Droeskoniky. (Sopotski ligt in het gouvernement Soewalki ten westen van de Njemen, Droeskeniky in het gouvernement Grodno aan de gen. rivier). Het Oostenrijksche leger is terug getrokken naar het westen, met veel vuldige gebruikmaking van de spoor wegen naar Krakau. De Russische troepen hebben na twee regimenten honveds te hebben verslagen Toerka (in Galicië) bezet. Petrograd, 27 Sept. (P. T. A.) De groote generale staf deelt mede, dat het gevecht bij Soporkin en Droes- kenski geëindigd is met den terug tocht der Duitschers. De vljaud nadert bonoorden Osso- wetz en begon met de beschieting van de vesting. In Galicië hebben wij Dembico bezet. Een groote vijandelijke colonne, dio terug trok van Przmysl naar Sanok, werd door onze artillerie be schoten en vluchtte met ach torlating van zijn artillerie en automobielen. Bij den Oejok-pas versloegen wij een vijandelijk detachement, namen zijn geschut en maakten een groot aantal krijgsgevangenen. Bij de ver volging rukten wij Hongarije binnen. Aan de Manchester Guardian wordt uit St. Petersburg geseind, dat de Oostenrijkers, die op Krakau terug trokken, in Pzremsyl juist gonoeg troepen hebben achtergelaten om de stelling to verdedigen. Men denkt, dat dit verband houdt met het be sluit van de Duitschers om met de Oostenrijkers te Krakau tot het uiterste stand te houdc-n en om die belangrijke vesting te gebruiken als basis van waaruit sterke tegenstand gebodeu zal worden tegen het op- r.ukkén der Russen. Aanzienlijke Duitsche versterkingen worden er heengevoerd en duizenden worden gebruikt voor het aanleggen van veldversterkingen, sperforten en prik- keldraadversperringen.Waarschljnlijk zal de actie van de Duitschers in Oost-Pruisen afhangen van het op treden der Russen tegenover Krakau. Van Oostenrijksche zijde. De Oostenrijksch-Hongaarsche lega tie to 's-Gravenhage deelt mede, dat het in de pers verspreide bericht, dat Sarajewo door de Serviërs of de Montenegrijnou bezet zou zijn, on juist is. Schermutselingen in de Karpathen. Berlijn, 26 Sept. Het „Ungarisches Korr. Bureau" zegt: Eenige kleine Russische detachementen schijnen bij de Karpathenpassen diversiën (aflei dende operaties) te willen bewerk stelligen. Gisteren had een kleine schermutseling plaats in het comiteit Ung, tusschen onze ter verdediging der passen daar gedetacheerde troe pen en de Russen, heden kwam het tot een botsing bij Tornya in het comitaat Marmaros, zonder dat het den Russen gelukte op eenig punt over de grens te dringen. Deze schermutselingen op grooten afstand van het tooneel der groote gebeurtenissen hebben natuurlijk geen beteekenis. De bedoeling is alleen de aandacht af te leiden van hethoofd- tooneel van den oorlog en de bevol king te verontrusten. Een Zeppelin neergeschoten. Londen, 27 Sept. Een telegram uit Warschau meldt, dat Zaterdagochtend om vijf uur een Zeppelin boven de stad verscheen en twee bommen n:iar beneden wierp, welke slechts onbe- teekenende schade aanrichtten. Het luchtschip werd bij het fort Modlin naar beneden geschoten; de bemanning is gevangen genomen. Cholera. Iu ons vorig nummer hebben wij een geval van cholera bij een Oosten- rijkseh soldaat vermeld. In de Times vinden wij nu een telegam uit Venetië van 28 dezer, volgons hetwelk hot Hongaarsche ministerie van binnen- landsche zaken ambtelijk heeft er kend, dat er negen gevallen van cholera ontdekt waren bij soldaten, die gewond van het front, terug zijn gekomen. Uit Engeland. Londen, 26 September. (Reuter.) Lloyd Ooorge heeft in een Ie Cric cieth gehouden redevoering gezegd, dat de tien millioen pond, die Enge land aan België geleend heeft, van interest vrijgesteld zal zijn. H\j zeide, dat, toen hij die som aan de geld markt vroeg, men hem veertig mil lioen aanbood. De Bank van Eoge- laud had gaarne nog meer gegeven. Lloyd George deelde voorts mede, dat er de volgende week te Cardiff een bijeenkomst gehouden zal wor den met de bedooling een Welsch leger te vormen. Een graafschap had alleen twintigduizdnd man toe gezegd. Het verbod van den uitvoer van Engelsche kranten naar het vaste land heeft blijkbaar slechts een dag geduurd. Wij hebben ze lieden- weer ontvangen. Naar wij uit Vlissingen vernomen, heeft do bemanning van de booten der Zeeland aanzegging gekregen (voor dien cenendag?), dat er strenge straf op stond, wanneer zij kranten meenamen. De douanen te Folkestone doorzoeken (doorzochten, dien oenen dag?) elke voltrekkende boot. (N. Rott. Ct.) Het verlies aan officieren. Do Times staat stil bij het ver schrikkelijk verlies aan officieren bij de Duitschers, de Oostenrijkers, maar ook bij de EDgelschen. Een doorlozing van de verlieslijsten toont aan, dat in oen maand tijd vechtens aan En- gelschen kant ongeveer llOOofflcieren gesneuveld, gewond en vermist zijn, waarbij dan nog een aantal zieken geteld moeten worden. Ruim vijf infanteriedivisies hebben aan de ge vechten deelgenomen, en daar nu elke divisie ongeveer 600 officieren hoeft, hebben de Engelschen bijna tweo op de vijf officieren in een maand tyd verloren. OP ZEE. De pantseidekkruiser Emden, die thans op do Indische kust blijken geeft van den moed enden strijdlust der Duiische vloot, en die den Engel schen al voor millioenen schade heeft berokkend, is in 1908 van stapel ge- loopen en staat onder bevel van den kapitein-luitenant ter zee von Müller. De bemanning telt 250 koppen. Het schip is bewapend met 12 kanonnen van 10.5 c.M. Het nam op zijn uitreis naar het Verre Oosten deel aan de eeuwfeesten in Argentinië en was het eerste tur- bineschip, dat den.langen tocht van Argentinië door den Stillen Oceaan naar het Verre Oosten zonder opont houd heeft volbracht. De Kalser Wilhelm der Crosse. Posen, 26 September. (Wolff.) Vol gens het Posener Tageblatl is de liulpkruisef Kaiser Wilhelm dei- Grosse destijds niet, gelijk de Engel schen beweren, door den Engelschen kruiser Highflyer in den grond ge boord, doch heeft de gezagvoerder het schip in de lucht laten vliegen, toen alle munitie verschoten was. Naar Reuter den 24en uit Rio Ja- neiro seinde, is het Duitsche stoom schip Prussic te Santos aangekomen met. den kapitein en vijftien man van het Engelsche stoomschip Indian Princo, dat in den grond was geboord door den Duitschen hulpkruiser Ivron- prinz Wilhelm. De Indian Prince, van de Prince lijn was van Santos op weg naar de Ver- eenigde Staten mot f 1,800,000 aan koffie. Het schip was verzekerd voor 34,000 Het torpedeeren der drie Engelsche kruisers. Londen, 25 September. Vanavond heeft de admiraliteit een verklaring gegeven over het zinken van de drie kruisers in de Noordzee. Dit feit zal een geweldige veran dering brengen in de gedragslijn, tot nu door de Britsehe oorlogsschepen gevolgd, bij de redding van over levenden van zinkende schepen. Het zinken van de Aboukir is alleen een toeval geweest tijdens een onder zoekingstocht, maar de Hogue en de Cressy zijn gezonken, omdat ze ge stopt hebben om menschen te redden. Het natuurlijk gevoel van mensche- lijkheid in dit geval getoond heeft aldus tot zware verliezen geleid, welke voorkomen zouden zijn ge weest, wanneer men zich strikt had gehouden aan krijgskundige over wegingen. Deze vergissingen is te vergeven onder de omstandigheden van de moderne oorlogvoering, maar de admiraliteit verklaart, dat het nood zakelijk is voor de toekomst deze gedragslijn voor Britsehe oorlogs schepen vast te stellenwanneer eeu schip averij krijgt door een mijn of bloot slaat aan con onderzeesehen aanval, moet het ontredderde schip op zijn eigen hulpmiddelen zijn aan gewezen, ten minste als het groote oorlogsbodems betreft. Geen daad van menschlievendheid 't zij voor vriend of vijand, mag de voorzorgen die in den oorlog geboden zijn, uit het oog doen verliezen en geen maatregelen van redding mogen worden genomen, als ze den militai ren toestand kunnen schaden. De kleine oorlogsbodems moeten echter zoo spoedig mogelijk worden opge roepen om beschadigde schepen te hulp te bomen. De verklaring zegt voorts, dat het verlies van bijna zestig officieren en 1400 man niet zoo'n verbittering zou hebben gewekt, als het veroorzaakt ware door kanonvuur in een open gevecht, maar het is buitengewoon td betrèuren onder deze omstandig heden. Ofschoon de opwinding van het go- vecht bij den ondergang der drie kruisers geheel ontbrak', is voorbeel dige tucbt eu een verblijdende moed en zelfoffering getoond door de ge heele bemanning. De omgekomenen zijn evengoed ten bate van on voor don roem van Engeland gestorven, als wanneer zo gesneuveld waren in een slag. Afgezien van het verlies der man schappen, is het verlies der kruisers van weinig beteekenis voor de vloot daar zij behoorde tot de reeds ver ouderde schepen. Volgens rapporten der overlevende officieren is op de kruiser „Cressy" de periseope van een duikboot op 800 yards afstand gezien. De „Cressy" opende er hot vuur op en stoomde er met volle kracht op af. Daarna zwenkte de „Cressy" om de schip breukelingen van de „Aboukir" en de „Hogue" te hulp te komen. Toen werd een andere periscoop gezien van een duikboot, die op ongeveer 500 yards afstand een torpedo af schoot, waarvan het spoor duidelijk waarneembaar was. Deze trof de „Cressy" aan stuurboord. Een tweede torpedo miste, maar een derde raakte de machinekamer. Do „Aboukir" is gezonken in 35 minuten, de „Hogue" vijf minuten, de „Cressy" 45 minuten nadat zij getroffen waren. De „Hogue" is tweemaal geraakt in 20 seconden. De admiraliteit brengt warme hulde aan de Nederlandsche schepen „Flora" en „Titan", waarop de Engelsche schipbreukelingen zeer hartelijk zijn ontvangen, gevoed en gekleed. (Zie verder de oorlogsberichten op de tweede bladzijde.) IN ONS LAND. Prins Hendrik. De Prins heeft vrijdag in het Patronaatsgebouw aan den Hoek van Holland «Ie gewonde zeelieden bezocht en Zaterdag de Engelsche zeelieden dc Roode Kvuis-inrichting te IJmuidon. Het koninklijk echtpaar in het kamp. H. M. de Koningin en Z. K. H. Prins Hendrik woonden Zaterdag ochtend de godsdienstoefening bij in het soldatenkamp onder Loosduiuen. De „Gelria". De „Gelria" is, volgens een bij de directie van den Kon. Holl. Lloyd ontvangen bericht, vrijgelaten, zonder dat 't heeft behoeven te lossen. Het schip is van Falmouth vertrokken en werd hedenochtend te Amsterdam verwacht. Schip aangehouden. Te Rotterdam is bericht ontvan gen dat liet Nedorlandsclie stoom schip „Sophie H", uitgaande van Rotterdam naar New-York, in charter voor de Holland-Amerikalijn, door de Engelschen is aangehouden on opge bracht naar Lowestoft. De roden is niet bekend. Dit is het eerste uit gaande stoomschip, dat aangehouden wordt. One nieuwe geld. Men schrijft aan de „Msb.": Ons tegenwoordige, nieuw-uitgege- ven geld is onder verschillend opzicht zeer merkwaardig. Zoo kan men nu nieuwe guldeus en rijksdaalders onvangeu, die reeds in 1870 zijn aangemunt, doch tot nu toe bewaard bleven in 's Rijks schat kelders. Zoo zijn de nieuwe bankbiljetten van f 10, f 25 en f 60 zonder water merk. Zoo vertoont het bankhiljet van f 1000 3 maal de lange Duitsche s in het woord: Nederlandsche Bank. En last not least zijn de nieuwe 10-gulden bankbiljetten, waarvan door de Kamer op 3 Augustus de uitgifte werd toegestaan, reeds gedagteek end van1 Augustus. Uit Maastricht meldt men Vrijdag zijn voor het oerst weer passagiers van Maastricht naar Luik en ook omgekeerd vervoerd met de booten van den Maastrichtsciien Stoombootdienst der firma Bonhom- me. Het goederenvervoer neemt steeds toe en heeft een aanzienlijke prijs- verhooging van boter, eieren en aard appelen ten gevolge. Bij benadering bedraagt het aantal Belgische vluchtelingen in Maastricht en omstreken een kleine 6000. Eenige ouders hebben hun kinderen hier naar school gezonden. Een internationale socialistische conferentie. We lezen in „Het Volk": Het uitvoerend comité van 't Inter nationaal Socialistisch Bureau heeft de volgende circulaire aan do aange sloten socialistische partijen der ver schillende landen gezonden: De S. D. A. P. in Nederland hooft ons het voorstel doen toekomen om binnenkort eeu conferentie van ge delegeerden van alle aangesloten par tijen bijeen te roepen, die ten doel zou hebben den toestand to onder zoeken, door de laatste gebeurtenis sen geschapen. Naar de opvatting der voorstellers zou deze eerste con ferentie overgaan tot een wisseling van inzichten en eventueel de blj- eonroeping van een niouwo conferen tie, van volmachten voorzien, voor bereiden. De voor-conferentie zou plaats hebben te Amsterdam tusschen 20 Ootober en 1 Novomber 1914 en zou gepresideerd worden door de delega tie van een der partijen wier land niet door den oorlog is getroffen. Wil zeer spoedig aan Troelstra, af gevaardigde, te Scheveningen, Hol land, die wel onze bemiddelaar heeft, willen zijn, een brief of telegram doen toekomen, meldende of gij deze voor-conferentie nuttig acht, en of gij eventueel een of meer godele geerden erheen zoudt zenden. Uitzetting wegens huurschuld. Naar wij vernemen, hoeft gister morgen, naar aanleiding van de plan nen dor regeering, en als voortzettiug van reeds voorafgaand overleg om tegemoet te komen in de moeilijk heden, die zich vooral in Amsterdam beginnen voor to doon ten aanzien van het gevaar van uitzettingen van min vermogende huurders, die tengevolge van de bijzondere toestanden niet bij machte zijn hun huur te betalen, aan het departement van landbouw een besproking plaats gehad tusschen do ministers van justitie en van land bouw, een tweetal vertegenwoordigers van het Amsterdamsche steuncomité on professor de Vooijs, als onder voor zitter van het Koninklijk Nationaal Steuncomité. Het resultaat dier bespreking was, dat in beginsel werd overeengekomen door tusschenkomst van het Kon. Nat. Steuncomité de plaatselijke steun- comité's, die daartoe genegen zijn, in staat te stellen roet de huiseigenaren een regeling te treffen, die in hoofd zaak zou overeenkomen met hetgeen te Rotterdam op dit stuk reeds ge schiedt. De beide ministers hebben zich bereid verklaard, te bevorderen dat de heift der kosten van dezen maatregel door het rijk aau de steuu- comité's zal worden vergoed.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1914 | | pagina 1