MELDERSCHE COURANT
No. 4389
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1914
42e JAARGANG
Stelling van DEN HELDER.
Ontspannings-avonden in de tweede helft van November.
Erfpri ns I Lezing met Uchtb. dr. Minkema
Emma Stafmuziek
Parallelweg j Muziekgezelschap -Winnubst"
Nautilus Starmuziek
Huisduinen Lezing 8tumpUius
Langosiraat I Lezing ds. Warnors,
met voordrachten en muziek
Op pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen:
1. De strijd in Z.W. België.
2. Ülxmuiden genomen. Het verbranden
der dooden.
3. Feuilleton, enz.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Hardnekkig is de strijdt, die woedt
om Yperen. Vooral bij Hollebecke en
Langemarck, ten zuiden en ten noor
den der stad, wordt hevig gevochten.
Daar pogen de Duitschers met alle
kracht tot een doorbreking van de
vijandelijke linies te komen, maar de
krachtige weerstand van de geallieer
den heeft tot dusver een doorbreken
belet. Bü Dixmuiden zijn de Duitschers
iets vooruitgekomen, maar nog geen
terugwijken van de Engelsch-Belgi-
sche linie daar ia merkbaar.
Van alle kanten worden verster
kingen naar dit gedeelte van het
oorlogsterrein'.'gezonden, -niet alleen
uit alle Belgische garnizoensplaatsen,
maar ook uit Duitschland. Want de
verliezen, die zij lijden zijn reusch-
achtig, al zijn de cijfers die de Engel-
sche berichten geven klaarblijkelijk
zeer overdreven. En ook aan de over
zijde is het evenzoo. Van Belgische
zijde worden eveneens zware verlies
cijfers gegeven, en de Franschen en
EDgelschen zijn er ook niet zonder
kleerscheuren afgekomen. De cijfers
echter, die de verschillende partijen
over de verliezen van hunne tegen
standers mededeelen zijn weinig
betrouwbaar.
De „Times" tracht te beoogen, dat
de taktiek en de strategie van de Duit
schers zeer voel te wenschen overlaat.
Hel: blad haalt een meening van den
ouden Moltke, den chef van den staf
in 1870 aan, die eens gezegd zou
hebben dat hij de Rijngrens met een
kleine troepenmacht zou kunnen ver
dedigen tegen elke legermacht, die
daartegen zou kunnen oprukken, en
dat in een oorlog tusschen Rusland
en Frankrijk de hoofdmacht tegen
de Russen moest worden afgezonden
en een betrekkelijk klein leger aan
den R\jn elke poging om Duitschland
binnen te rukken, zou kunnen tegen
gaan.
De oude Moltke zou dan ook, naai
de „Times" uiteenzet, nooit op het
denkbeeld zijn gekomen, dat Duitsch
land op twee fronten aangevallen,
zijn leger in hot westen in stelling
moest brengen van Zwitserland tot
aan do Noordzee. Hij was een beslist
tegenstander van de schending dei-
Belgische neutraliteit, uit de overwe
ging dat die Duitschland zou nood
zaken in het westen den strijd te
voeren tegen zulk een lang front,
waardoor het minder krachten be
schikbaar zou hebben voor den strijd
in het oosten. De lijn Luxemburg
Belfort was lang genoeg en sterk
genoeg, om de Fransehen te beletten
Duitschland binnen te vallen.
Dit is niet ingezien door de Moltke
van 1914, en dat wreekt zich nu,
naar de „Times" meent. Want ter
wijl de Duitsche strijdmacht in het
westen nu strijden moet over een
front van 500 K.M. en meer, staat
in het oosten het Russische leger
gereed het Duitsche Rijk binnen te
rukken.
Want al zijn de berichten van het
oostelijk gevechtsveld gèring, toch
is de „Times" overtuigd, dat de Rus
sen, die in staat waren do Duitsche
achterhoede in Polen en Galicie te
noodzaken het Russiche gebied te
ontruimen, thans in Silezië kunnen
doordringen en weldra Breslau be
dreigen.
In hoeverre die voorspellingen juist
zijn, zal weldra moeten blijken. Het
eenige bericht uit het oostelijk ge
bied is, dat de Duitsche cavalerie bij
Kalisch een sterke Russische cavale-
rieraachb terugdreef. Dit is natuurlijk
niels daü een Russische verkenning,
die door de beschermende cavalerie
van do Duitsche achterhoede^ werd
belet.
Belaii'vi.jk is nog het bericht uit
Zuid-Afi ',a ontvangen, dat De Wet
verslagen en dus do opstand in de
kern onderdrukt. Botha wien het
wel zonderling te moede moet zijn,
dat hij tegen zijn ouden wapenbroe
der uit den Zuid-Afrikaanschen oor
log moest optrekken, kreeg voe
ding met De Wet's commando op
24 mijlen oostelijk van Winburg.
In het gevecht dat daarop volgde
werden 260 opstandelingen gevangen
genomen, en twee lagers vernield.
Het bleek, dat de commando's
van Lukm en Brits niet tijdig ge
noeg ter plaatse waren, maar dat
Brand prachtig met Botha samen
werkte, om de opstandelingen te
vervolgen. Een commandant met
veertig man, die door de troepen
van De Wet gevangen genomen
werden, zouden door Tobias Smuts
bevrijd worden. Van de leiders der
opstandelingen wordt alleen Chris
Muller als gewond en gevangen ge
nomen gemeld. Van de andere, en
vooral van Zwarten Ctirlstiaan, is
niets anders vernomen. „Hbld."
Dg officieele legerberichten
van 11 en 12 November.
Van het westelijk oorlogsterrein is
weer eens iets positiefs te vermelden,
en wel dat de Duitschers Lixmuiden
bezet hebben. Wel werd van Fransche
zijde gemeld dat de buitenwijken nog
in handen der geallieerden waren,
maar een officieel bericht van elf
uur '8 avonds meldt dat de Duitschers
pogingen in het werk stelden om
vanuit Dixmuiden over de Yser te
komen. Dit laatste is hen niet ge
lukt, waaruit dus blijkt dat de bond-
genooten nog dicht genoeg bij de
plaats staan, en dat de Duitsche aan
val tot staan -gebracht is. Verder
hebben de Duitschers getrach'tBéthune
(in N.-Frankrijk) te bombardeeren,
waarvoor zij hun kanonnen te Gri-
venchy in stelling hebben gebracht.
Evenals de Fransche en Engelsche
vliegers laten 'de Duitschers zich ook
niet onbetuigd. Bij een bezoek van
president Poincaré en den minister
van oorlog Millerand aan de hospita
len te St. Pol, verscheen spoedig een
Duitsche Taube boven de plaats, en
wierp een bom. De schade wordt
niet gemeld. Fransche vliegers ach
tervolgden de Duitscher tot aan de
vijandelijke linies.
Officieele berichten van den 12en
(van Fransche zijde) melden dat de
geallieerden Lombartzyde (1 K.M. ten
N. van Niouwpoort) hebben bezet, en
dat de Bondgenooten zich overigens
iu. al hunne stellingen hebben ge
handhaafd. Een Duitsch officieel be
richt daarentegen meldt dat de vijand
welke tot Lombartzljde was opge
trokken, tot over de Ysér is terug
geslagen, en verder dat de Duitschers
ten O. van Yperen vooruit gaan.
Het is weer het oude liedje: Twee
partijen welke beide winnen.
Van het oostelijk oorlogstooneel
kwamen slechts weinig belangrijke
berichten in. Van Oostenrijksche
zijde werd gemeld dat de bewegin
gen der troepen volgens het vastge
stelde plan werden uitgevoerd en
dat de vijand dit niet kon belemme
ren. Dit is zeer goed mogelijk indien
hiermede de terugtrekkende beweging
op het zuidelijke gedeelte van de
linie Thorn KraEau wordt bedoeld.
En daD is het zeer wel te gelooven
dat de Russen dit, inplaats van te
belemmeren, veroorzaakt hebben.
De Russen zijn thans weder in het
bezit van bijna geheel Galicië. Premysl
wordt thans weer opnieuw belegerd,
en het is te voorzien dat het niet
ten tweede male ontzet zal kunnen
worden. In het geheel heeft thans
het middelste gedeelte van het Duit
sche front in Polen 200 K.M. moeten
wijken. Dit *ad tengevolge dat de
vleugels moest n volgen en als zoo
danig kan men de „vrijwillige" ont
ruiming van Galicie ook opvatten.
Deze verplaatsing heeft tengevolge
gehad dat het verband tusschen de
noordelijke en zuidelijke legers der
Duitschers, zoo niet verloren is ge-
1, dan toch zeer zwak geworden
is, en dat dit punt van de Oder-linie
dan ook waarschijnlijk het aanvals
doel van de Russen zal worden.
Het zal hier, als de Duitsch-Oog-
tenrijksche legers hunne stellingen
hebben bereikt weder tot een min
stens zoo hardnekkig gevecht komen
als indertijd aan den Weichsel, tenzij
het ontaard in een ondergrondschen
oorlog als aan 't front in Frankrijk.
Volgens een officieel bericht uit
Berlijn, gedateerd op 12 November,
is thans op het oostelijke oorlogs
tooneel een beslissende slag begon
nen.
In Servie schijnt Oostenrijk kracht
dadiger op te willen treden. Alles
wat maar eenigszins beschikbaar was
is opgeroepen en naar het front ge
zonden. Een en ander met het ge
volg dat de Serven eenige belangrijke
stellingen hebben moeten ontruimen.
Volgens Oostenrijksche berichten is
het Servische leger *na het laatste
gevecht in vollen aftocht.
Van het Russisch-Turlcsche ge
vechtsterrein komen dezelfde tegen
strijdige berichten als altijd. De Rus
sen vallen de Turken in hun gebied
aan en verslaan hen, terwijl de Tur
ken melden dat zij reeds gevorderd
zijn tot de tweede verdedigingslinie
der Russen. Verder geeft hetTurkscho
bericht mededeelingen over de slechte
moreel© toestand der Russen, hetgeen
gemeld wordt door govangenon en
Russen, wat nu niet direct zeer
betrouwbare bronnen genoemd kun
nen worden.
Op de kust van Klein-Azië is
Phokia door een Fransche kruiser en
een torpedojager beschoten. Volgons
bericht van Turksche zijde echter
zonder gevolg.
De opstand in Zuid-Afrika is nog
niet tot een einde. Wel is echter
merkbaar dat zij langzamerhand af
neemt. De Engelsche regeering heeft
thans een kennisgeving openbaar
gemaakt waarin de opstandelingen
aangemaand worden zich voor 21 Nov.
over te geven. Zij kunnen dan naar
hun huis terugkeeren. Deze bepaling
geldt niet voor de aanvoerders.
Op zee heeft zich ten tweede
male het verschijnsel vertoond dat
een Duitsche onderzeeër zich tot bij
Dover heeft gewaagd. Het gevolg is
geweest dat eon kleiïio Engelsche „tor
pedo Gumboat," de „Niger" tot zinken
is gebracht. Alle officieren en 37
man van de bemanning werden ge
red. De Engelsche bladen maken
melding van een kleine kruiser, welke
onder Nederlandsche vlag in de nabij
heid van de Niger gelegen heeft, en
een enkel blad veronderstelde zelfe
dat een mijn aau de ankerketting
van de Niger was vastgemaakt. De
mogelijkheid bestaat dat men c
„Kortenaer", die voor Dover geanl
heeft gelegen, voor het vijandelijke
schip onder valscbe vlag heeft uit
gemaakt.
Op het Westelijk oorlogstooneel.
De Duitschers In Frsnkrijk
en België.
Parijs, 12 November. Officieel be
richt van 11 uur 's avonds
In het noorden hebben wy ons in
alle stellingen gehandhaafd. De vij
and, die uit Dixmuiden door een
naohtelijken aanval trachtte op te
rukken, is teruggeslagen. Wij hebben
het offensief tegen de troepen, die de
Yser waren overgestoken, hervat en
den vijand op alle punten terugge
dreven, behalvo van een terrein van
twee tot driehonderd meter lengte,
dat hij nog op den linkeroever bezet
houdt.
In het centrum hebben wy oenig
terrein gewonnen in de streek van
Tracy le Val ten noordoosten van
het bosch 1' Aiglc.
In Argonne hebben zeer hevige
aanvallen van de Duitschers niets op
geleverd.
Berlijn, 12 November. Volgens de
„Lokal Anzeiger" worden de verlie
zen der Belgen in de gevechten van
gisteren op G000 dooden en 8000
gewonden geschat. De Belgische sol
daten streden met ware doodsver
achting de koning zelf, in de veld-
uniform van een luitenant gekleed,
stonden midden in de vuurlinie, en
achter de gevechtslijn was koningin
Elisabeth bezig met het organiseeren
van de eerste hulp voor de gewonden.
Van de beste Belgische regimenten
no. 11 en 12 *is slecht een klein
hoopje overgebleven. De verliezen
aan officieren zijn ontzettend, er bleef
koning Albert niets anders over dan
de gapingen door Fransche luitenants
te doen aanvullen.
Louden, 12 November. De Engel
sche officieele raededeeling bevestigt
het hevige karakter van den strijd in
Vlaanderen. Deze werd gekenmerkt
door krachtige en veelvuldige aan
vallen der Duitsche infanterie, die
afgewisseld werden door even zoo
hevige tegenaanvallen. Onze linie werd
gehandhaafd, doch niet zonder aan-
zienHjke verliezen, waartegenover nog
heviger verliezen van den vijand
staan. De sterkte der bondgenooten
wordt aanhoudend door nieuwe troe
pen op peil gehouden.
Het middenpunt van de worsteling
is Yperen geweest. De verdediging
van die stad is een van de meest
treffende episoden uit de geschiedenis
van het leger geweest. Meer dan drie
weken zijn de stellingen daar behou
den onder een regen van granaten,
die zoowel overdag als bij nacht bijna
onophoudelijk voortduurde, en tegen
de opvolgende aanvallen der vijande
lijke infanterie, welke de een na den
ander schipbreuk leed.
Duitsche tegenspraak.
Berlijn, 13 Nov. (W. B.). Naar aan
leiding van de bewering in de Engel
sche pers, dat aan boord van het
Duitsche hospitaalschip „Ophelia"
(onlangs door de Engelschen opge
bracht) een groote hoeveelheid spring
middelen zou zijn gevonden, wordt
verklaard, dat dit laster is.
Berlijn, 13 November. (Wolff.) Amb
telijke mededeeling van hedenmorgen
uit het groote hoofdkwartier:
Aan het gedeelte van de Yser bij
Nieuwpoort hebben onze mariniers
den vijand zeer ernstige verliezen be
rokkend en 700 Franschen gevangen
genomen.
Bij de goed vorderende aanvallen
bij Yporen werden nog 1100 man
krijgsgevangen gemaakt.
Londen, 18 Nov. Aan de „Times"
werd gisteren uit Noord-Frankrijk
Volgens Duitsche officieren, die in
handen der bondgenooten zijn ge
vallen, stonden bij den aanvang van
den grooten slag aan de Yser, ruw
geschat, 500.000 man'tegenover ons.
Deze officieren ramen de verliezen
van den vijand op 90.000 man. Van
een regiment mariniers van 1800
man waren slechts 80 overgebleven.
De verliezen onder de officieren waren
buitengewoon groot. Vijf generaals,
zei men, waren gedood.
Ik heb, zegt de correspondent, ge
hoord van een Engelscb artillerie
officier, die bij Yperen «heeft mede-
gestreden, dat litj een groot aantal
Duitsche granaten had gezien met
den datum October 1914 op de lonten.
Slechts vier op de vijf van deze
granaten ontploften. Niet alleen is
er schaarschte aan groote ammunitie
bij de Duitschers, doch ook aan kleine
ammunitie hebben zij gebrek. Op
Duitsche lijken zijn stukken gevonden,
waarin de mannen aangespoord wor
den hun schietvoorraad te sparen.
Slag aan de Yser.
Londen, 13 November. De corres
pondent van de „Daily News" in
Noord- Oost-Frankryk,Tomlinson,seint
dd. Donderdag:
Na eerst alle aanleiding te hebben
gegeven om te golooven, dat z(j de
poging om langs de kust door te breken
hadden prijsgegeven, kwamen de
Duitschers Woensdag terug en deden
een buitengewoon feilen en totaal
onverwachten aanval om te bereiken,
wat hun te voren niet was gelukt.
Het is echter niet mogelijk uit te
maken, of zij vanzins waren verder
te rukken indien zij er in geslaagd
mochten zijn do Engelsche linie te
doorbreien, "dan wel 'of "zij slechts
krachtige demonstratie hadden
beproefd om een ander oogmerk te
verbergen. Het is al meer gebeurd,
dat de Duitschers een onverwachte,
agressieve bedrijvigheid aan den dag
legden, op een oogenblik dat zij in
waarheid iets anders wilden onder
nemen. In ieder geval mislukte Don
derdag hun poging - indien het
hun er om te doen is geweest ons
te verpletteren al brachten z|j ons
ook aanmerkelijke verliezen toe en
wonnen zfj bij hun plotselinge, on
verwachte poging terrein.
Ten hoogste slaagden zfl er in zich
voor dien dag een verademing teweeg
te brengen van onze algemeene tegen
aanvallen en den toenemenden druk
op hun rechtervleugel. Als loon voor
hun inspanning kregen z(j Dixmuiden,
dat thans nog slechts een steenhoop
is.
Ik geloof dat dit reeds de zesde
maal is dat de stad in andere han
den overgaat. Wekenlang is zij bijna
dagelijks gebombardeerd; het heeft
nog een naam en een plaats op de
kaart, maar dat is ook alles.
Bij Yperen hadden de Britsche
strijdkrachten opnieuw een uitbars
ting te weerstahn van die Duitsche
aanvalswoede, welke het speciale
voorrecht van de Engolschen is, van
Duitsche kant uit te lokken. De Duit
schors overtroffen de Engelschen
verre in getalsterkte. Volgens alle
regelen van het oorlogsspel hadden
wij uit de plaats verdreven moeten
zjjn. Wij leden zware verliezen aan
manschappen, doch behielden het
terrein, ofschoon de felheid van den
stormloop der Duitschers hen oen
paar kilometers in westelijke rich
ting deed winnen. Verder naar het
zuiden hadden de Franschen het
zwaar te verduren. Ik geloof dat de
Duitschers dicht genoeg opdrongen
om Béthune onder kanonvuur te
nemen. De aanval werd uitgevoerd
in een hevige westerstorm met regen
vlagen, en de actie der Duitschers
was 's avonds ternauwernood verslapt.
Al deze gevechten dragen in zeker
opzicht hetzelfde karakter. Behalve
in straatgevechten - wanneer er
snel en opwindend werk van man
tegen man te doen valt, waarbij per
soonlijke behendigheid en vlugheid
van groot gewicht zijn is er wei
nig variatie in het algemeene beloop
van dezen niet zeer pittoresken oor
log. Af en toe brengen de Britsch-
Indiër3 of de Algerijnen een nieuw
element in den- strijd, door de weinig
orthodoxe manier waarop zij bjj
stormaanvallen de blanke wapens
hanteeren of door steelsche nachte
lijke aanvallen, waarbij de Duitsche
lichtkogels den Oosterlingen, die dan
den Duitschen schildwaehteu reeds
de keel hebben afgesneden, een hulp
te meer zijn om hun werk aan de
nog half slapende gestalten der Duit
schers te voltrekken.
Opwekkende cavalerieaanvallen ont
breken echter; ook worden maar
weinig bajonet-charges uitgevoerd
de bereden artillerie stormt slechts
zelden voort op" de manier, die op
schilderijen zoo aantrekkelijk aandoet.
Men ziet bijna nooit iets dan rook,
en ook daarvan niet veel; voorts
krijgt men gewonden te zien. Veel
verscheidenheid is er enkel in het
geraas dat men te hooren krijgt.
Tegen den avond trekken de Duit
schers, wanneer zij meenen, dat hun
granaatkartetsvuur het terrein vol
doende heeft gezuiverd, vooruit om
dat terrein ook te bezetten. Veel
baast maken zij daar nooit mee.
Soms doen zy het in den waDdelpas,
en rekenen daarbij op hun aantal
om aan do beweging succes te ver-
leeuen; maar slechts zelden slagen
zij er in het z. g. gezuiverde terrein
te bezetten. Een granaat-kartetsvuur
is erg genoeg, zooals onze verliezen
aantoonen, doch niet zoo erg, of
mannen die bovenal met den vijand
willen afrekenen door middel van
geweer- en machinegeweervuur wan
neer hij voorwaarts rukt, kunnen
het doorstaan. Bij zulke gelegen
heden lijden de Duitschers onge
twijfeld zulke zware verliezen, dat
zij het niet maar aldoor op die ma
nier kunnen volhouden. Die verliezen
zijn vreeselp. De soldaten van de
verbondenen zijn er van overtuigd
dat zij voor het minst den opmarsch
der Duitschers kunnen stuiten; en
zij hebben zich nu tot het volbrengen
van die taak gezet, zoo natuurlijk
als bestond er geen ander werk.
Yperen is nog steeds het middel
punt van don aanval der Duitschers,
seint een correspondent van do
Daily Mail uit Noord-Frankrijk.
De gevechten zijn zeer hevig en
de mist bemoeilijkt ze zeer; maar
die mist heeft ten minste aan de
Indische troepen eenige gelegenheden
verschaft waarnaar ze verlangden.
De bajonet overtreft het geweer als
het dik van mist is, en in den laatsen
tijd was die zoo zwaar, dat kleeren
en wapenen druipnat waren. De
Engelsche patrouilles hebben anders
genoten van dien mi3t en waren
schier kinderachtig opgetogen, dat
zij nu de luchtvelkenners konden
vervangen.
Kleine klompjes gevangenen zijn
aan weerskanten genomen.
De Duitschers zijn weer met geweld
langs het kanaal voortgerukt in de
richting van La Bassée.
Al deze bewegingen gingen samen
met een nieuw bombardement van
de drie steden Yperen, Béthune en
het ongelukkige Atrecht, waar nu
weer een mooie kerk ingestort is.
Nooit heeft echter het Fransche
veldgeschut van 7.5 cM. beter werk
gedaan. Na maanden lang gebruik
verwikken die kanonnen nog zoo
weinig, dat een schot ze geen hand
breed doet afwijken, en men een
wijnglas op een wiel kan zetten
zonder een druppel te morsen.
en gedeelte van de artillerie zit
in de buurt van Yperen hopeloos
iu de modder en eiken dag moet de
taktiek van den aanvaller zich meer
naar debodemgesieldheidenhetweer
richten. De Franschen manóeuvreeren
in het gevecht buitengewoon handig
met hun artillerie. Hun verliezen
aau manschappen en kanonnen zijn
sedert den opmarsch van de Marne
buitengewoon klein geweest.
Men moet niet denken, dat de po
gingen der Duitsche» verzwakt zijn.
Nog altijd trekken zij op belangrijke
punten groote strijdkrachten samen.
Hachelijke gevechten, waarbij levens
en materieel verloren gaan, zijn aan
de orde van don dag. De Duitschers
winnen niet, maar zijn ook niet ver
slagen.
Het is nog niet zoo duidelijk ge
weest, dat Engeland en zijn bond
genooten om te kunnen slagen, het
geheele gewicht van de natie achter
zich moeten hebben. De dagelljksche
gedachte van de soldaat aan het
front geldt de versterking van het
leger. Naar de berichten dienaan
gaande zien zij vorlangender uit dan
naar tijding van de hunnen.
In den Elzas.
Reuter meldt uit Parijs, dat dp
krijgsverrichtingen in den Elzas een
bevredigenden loop nemen. De Alpen
jagers geven den Duitschers daar
veel te stellen. De Alpenjagers die
te Thann liggen, bestoken bijvoor
beeld voortdurend de Duitschers te
Cernay. Eenige dagen geleden ver
liet een sterke afdeeling '3 nachts
Thann, vermeesterde een gepantaer-
den trein in het station van Cernay
en zonden dien naar Weissenberg.
Bij een andere gelegenheid waren
de Duitschers zeer verrast toen zij
bij hun ontwaken ontdekten, dat de
Franschen 's nachts vier munitie
wagens weggehaald hadden.
Duitsche verliezen.
Volgens de „Times" bedragen de
totalen der verliezen van de Duitsche
legers in Augustus en September en
van enkele lijsten in October, aan
dooden, gewonden en vermisten,
officieren en manschappen, 509.000
man. Een enkele lijst bevatte 29.281
namen.
Hierbij moet worden opgemerkt,
dat ook de andere partijen groóte
verliezen geleden hebben, maar dat
zij die niet mededeelen, zooals de
Duitschers doen. De Engelsche bladen
bevatten ook verlieslljsten, maai' nog
steeds uit den eersten tijd; de Fran
schen deelen absoluut geen verlies
lljsten mede, en geven, zooals ons
door iemand werd medegedeeld, ook
geen antwoord op vragen van familie-
in. Een dame, wier man en zoon
in het Fransche leger strijden, had
sedert 5 September niets van beiden
vernomen, en op een vraag aan de
regeering geen antwoord ontvangen.
De Tag bevat de portretten van
den 15 jarigen oorlogsvrijwilliger
Fritz Lehmann en den 14-jarigen
Karl Belz, een padvinder, die beiden
voor het IJzeren Kruis zijn voorge
dragen.
Onlangs zijn als verliezen van de
Duitschers en Oostenrijkers in den
j voor Warschau getallen opge
geven, die blijkbaar sterk overdreven
waren. Men sprak van Russischen
kant van 750,000 man. De „Times"
geeft nu echter de nieuwe en veel
lagere schatting van 100,000 man.
Verscheidene dames uit Essen
meenden dezer dagen bij een bezoek
aan een gevangenkamp niets beters
te kunnen doen, dan de gevangenen
uniformknoopen af te bedelentoen de
wacht tusschenbeide kwam, lieten ze
zich nog niet terugsturen. Daarop
werden ze door een patrouille mee
naar de keuken genomen en gedwon
gen „piepers le jassen". De schillen
mochten ze als aandenken meenemen.
lersche recruten.
Londen, 12 Nov. De bladen deelen
mede dat sedert het uitbreken van
den oorlog 34.000 recruten uit Ierland
zich voor Kitchener's leger aanmelden,
onder wie 12.000 mannen van Ulster.
Men verwacht dat in Schotland wel
80.000 Ieren zich zullen aanmelden,
hier hebben reeds 18.654 zich doen
inschrijven.
Nog een millloen soldaten?
Londen, 13 Nov. (Reuter.) Volgens
den parlementairen correspondent
van de „Dailly Tel." zou do eerste
minister het Lagerhuis machtiging
willeu vragen nog een millioen sol
daten op de been te brengen.
Een rede ven lloyd George.
Lloyd George, de Engelsche minis
ter, heeft Dinsdag te Londen in den
City Temple een rede gehouden om
de jongelingschap van de Vrije Kerken
aan te sporen tot dienst nemen. Voor
de Engelsche opvattingen aangaande
oorlog bracht h(j wel niets nieuws
te berde, maar de manier waarop hij
dingen zegt, maakt het bijna altijd
moeite waard kennis te nemen
van wat hij zegt.
Wie is voor dezen verfoeilijken
oorlog aansprakelijk? vroeg hij zich
af. Engeland niet. Engeland was al
leen op verdediging gewapend. Had
den wij een aanvallenden oorlog tegen
iemand in den zin gehad, denkt gU
dan dat wij ons na het begin van
den oorlog een leger hadden moeten
vormen? We waren niet toegerust
op een aanvallenden oorlog, zelfs niet
tegen een militaire mogendheid van
den derden rang. Wij waren echter
op verdediging toegerust tegen al de
militaire mogendheden van de wereld
bij mekaar. (Langdurig gejuich.) WU
hadden geen leger voor oorlog op het
vasteland. Ik kan u meer zeggen.
Wij hebben honderdduizenden man
nen op de been gebracht, die zich
vrijwillig hebben aangeboden ver
geet dat niet - voor de eer van ons
geboorteland. Het is het grootste
vrijwilligersleger, dat de wereld ooit
op de been heeft gebracht, en over
enkele maanden zullen wij het ver
dubbelen.
(Het grootste vrijwilligersleger toch
alleen, omdat de 1.250.000 vrijwilli
gers in Duitschland en de800j000in
Oostenrijk, die zich een paar weken
na den oorlog hebben aangemeld,
niet in een afzonderlijk leger zijn
vereenigd.)
Toen deze oorlog uitbrak, vervolgde
de minister, stonden wij met Duitsch
land op beter voet dan in de laatste
vijftien jaar. Niemand in het kabinet
achtte een oorlog met Duitschland
onder de gegeven omstandigheden
mogelijk. Er was geen diplomatieke
wolk boven den Duitschen Oceaan
(de Noordzee). Wij' voerden nietè
tegen Duitschland in het schild. W(j
dachten niet over een twist met
Duitschland. Zoowaar de „Heer leeft,
we waren tegen Duitschland in geen
komplot getreden. Wij benijdden het
zijn grondgebied niet, wij begeerde^
geen meter van zyn koloniën. Wy
zijn in oorlog uit beweegredenen van
do zuiverste ridderlijkheid ter veif
dediging van de zwakken.
Engeland is niet verantwoordelijk
voor den oorlog en evenmin Frankrijk
en Rusland. Terwijl Rusland en
Oostenrijk, tusschen wie de twist
ging, nog met elkaar spraken, ver
klaarde Duitschland onverhoeds Rus
land den oorlog. Als een havik had
Oostenrijk al een tijd boven den Bal
kan gezweefd', en wie van het land
komt weet wat dat beteekent. Straks
schiet de vogel neer en een arm,
hulpeloos schepsel spartelt iu zijn
klauwen. Boven België heeft al een
tijd lang we weten dat nu - de
gier gezweefd, maar zoo hoog, dat
zelfs de scherpst ziende valk zich
zou hebben kunnen vergissen. De gier
dacht op een konijn neer te strijken,
maar viel op een stekelvarken (luid
gelach en gejuich).
Over het lijden van België en wat
Duitschland er, volgens Lloyd George,
bedreven heeft, was do minister zeer
welsprekend. Maar we hebben hier
over Engelschen al dikwijls gehoord.
Turkije is echter een nieuw onder
werp.
We zijn nu aangevallen, zei Lloyd
George, door een tweeden verspreider
van de hoogere beschaving, Turkije.
(Gelach.) Ik merk dezelfde trekken
op, dezelfde geringschatting voor de
beginselen, het fatsoen van den oorlog.
Engeland deed z(jn best om den vrede
te bewaren, ondanks de beleedigingen
die het had te verduren van „dat
armzalige, ellendige, verachtelijke rijk
aan den Bosporus". (Toejuiching.)
We gaan nu onze rekening met den
Turk vereffenen. Wat hebben de
Turken ooit bijgedragen aan bescha
ving, kunst of eenigen menschelijken
vooruitgang Ze zijn een mensche-
lijke pest (toejuiching), een sluipende
pijn in het vleesch van de landen,
waarover zij hun wanbestuur hebben
uitgeoefend, een verrotting voor alle
levensvezelen. Ik ben blij, dat de
groote dag van de afrekening is ge
komen. Ik ben blij, dat de Turk ein
delijk voor zijn lange lijst van schand
daden tegen de menschhoid ter ver
antwoording wordt geroepen in dezen
reusachtigen strijd tusschen recht on
onrecht. Het is in den haak, dat de
Turken ten strijde gaan schouder
aan schouder met de verwoesters
van België. Ze hebben elkaar tot ge
paste kameraden gemaakt. De ver
nielers van Armenië en de vernielers
van Vlaanderen. De Turk van het
Oosten en de Turk van het Westen,
beide onmeedoogende militaire staten
met slechts één god, het geweld. Hun
val zal vreugde, veiligheid en vredo
brengen in de wereld, die geslachten
lang verdrukt en verduisterd is door
hun grimmige aanwezigheid.
Aldus minister Lloyd Géórge, die
- wij begeven ons verder niet in do
zaak - schijnt vergeten te zijn, dat
Engeland geslachten lang de trouwe
bondgenoot van Turkije is geweest,
en nog in het laatste kwart der vorige
eeuw bewerkte, dat Macedonië onder
het Turksche bewind bleef.
Vermelden wij nog, dat Lloyd
George in een oorlog niet per se iets
onchristelijks vond. Hij kent geen
enkel woord van Jezus, dat verbiedt
voor recht en verdediging van den
z'.vakke toe te slaan. En Engeland
slaat nu toe voor het recht en ter
verdediging van den zwakke
(N. Rott. Ct.)
Van het Dultsch-Oostenrljksch-
Russische gevechtsterrein.
St. Petersburg, 12 November (Pet.
Tel.-Ag.) Modedeeling van den grooten
generalen staf:
Gisteren heeft de strijd aan het
(Oost-Pruisische) front Stallupönen -
Krouglianken tot de streek van Sol-
dau zich ontwikkeld. Onze troepen
hebben Johannisburg (t. Z. W. van
Lyck) bezet.
Aan gene zijde van den Weichsel
z\jn gevechten van niet veel beteu-
kenis geleverd in de streek van
Kalisj en Nesjawa, waar de vijande
lijke voorhoeden trachtten vooruit te
rukken.
In de Karpathen werd de Oosten
rijksche achterhoede, die zich hand
haaft aan de Boven-San indestreek
van Sanok, door onze troepen aan
gevallen.
De insluiting van Przemysl, welke
wij gedurende de periode van het
offensief der Duitsche en Oostenrijk
sche legere hadden geschorst, is weer
tot stand gebracht.
Berlijn, 13 Nov. (Wolff.) Ambte
lijke mededeeling van hedenmorgen
uit het groote hoofdkwartier
Aan de Oost-Pruisische grens, bij
Eydtkuhnen en ten Zuiden daarvan,
oostelijk van het merengebied, heeft
zich opnieuw een strijd ontwikkeld,
waarvan de beslissing nog niet is
gevallen.
Uit St. Petersburg seint de corres
pondent van de Daily ChronicleOp
het geheele front in Polen blijven de
Duitsche en Oostenrijksche legers te
rugtrekken onder den voortdurenden
druk der Russische strijdkrachten.
Het noordelijke Duitsche leger, onder
bevel van generaal Yon Hindenburg,
is b|j Slupce, ten noorden van Kalisch,
samengetrokken, bet zuidelijke, onder
commando van de kroonprins rond
Czenstochau.
De Oostenrijkers zijn reeds tot bij
de vesting Krakau, waarvan de bui
tenste werken een 4 K.M. over de
grens vau Russisch-Polen liggen,
teruggetrokken.
Aan Oost-Pruisen zijn, naar luid
van een ander telegram aan hetzelfde
blad, verscheidene Duitsche leger
corpsen onttrokken, teneinde de
legers in Frankrijk en België te ver
sterken. Naar het schijnt zyn de
Duitschers van plan zich in Oost-
Pruisen tot verdediging to bepalen.
Van het gevechtsterrein
in Polen.
Londen, 12 November. Een speciale
correspondent van de „Times", die
by het Russische leger is geweest,
seint dd. Woensdag uit St. Peters
burg, het volgende:
De ontwikkeling der gebeurtenissen
leidt tot voortdurend belangrijker toe
standen, die vau buitengewonen in
vloed kunnen worden op den staat
van zaken. Zoo in de eerste plaats de
toenemende vijandigheid en het ge
brek aan vertrouwen tusschen de
Oostenrijksche en Duitsche legers.
Dit gevoel was in het eerst nauwe
lijks merkbaar, maar wordt nu steeds
duidelijker.
Men dient daar het oog op te
houden. Want het is zeer goed denk
baar, dat Oostenrijk met zijn bond
genoot zal breken en naar een zelf
standigen vrede zal sturen. Toen ik
een maand geleden in Galicie was,
liepen er geruchten over voortduren
de wrijving tusschen de legers van
de twee bondgenooten. Ik hoordo toen,
dat bij zekere gelegenheid eon wagen
vracht Oostenrijksche gevangenen en
drie Duitschers, die door de Russen
gevat waren, te Lemberg aankwamen.
Bij aankomst zou men de Duitschers
vermoord gevonden hebben. Sedert
dien tijd schijnt het de taktiek van
de Duitschers in Polen geweest te
zijn, aan de Oostenrijksche achter
hoede al de slechtste stellingen toe
te wijzen. Dit is o. a. het geval ge
weest te Kielce. De Duitschers trok
ken een middag tevoren met hun
trein op hun gemak terug, maai
bevalen den Oostenrijkers, een stelling
in de achterhoede intenemen, terwijl
de Russische regimenten als gewoon
lijk snel tegen de "flanken oprukten.
Bijna alle dooden, gewonden en ge
vangenon, die men in de laatste
weken op de slagvelden gezien heeft,
waren Oostenrijkers. De Duitschers
zouden hen minachtend en verwaten
behandelen. Vele Oostenrijkers be
ginnen nu in te zien, dat hun zaak
er hopeloos voor staat, en dat de
Duitschers hen als buffers tusschen
henzei ven en de oprukkende Russen
gebruiken.
De val van Tsingtau.
Berlyn, 12 Nov. (.W. B.) Door be
middeling van den Japanschen gezant,
in PekiDg is hier het volgendo rap
port van den gouverneur van Tsing
tau aan den Keizer ontvangen.
De vesting is na uitputting van
alle verdedigingsmiddelen en floor
bestorming en doorbreking van het
centrum gevallen. Werken en stad
werden beschoten met zwaar geschut,
tot 28 c.M. mortieren toe; door een
en ander, gepaard gaande met heftige
beschieting van uit zee, is Tsingtau
zwaar beschadigd. De artilleristische
vuurkracht werd tenslotte geheel ge
broken.
De verliezen, nog niet geheel te
overzien, zijn niettegenstaande hot
voortdurende vuur als door een won
der veel geringer dan te verwachten
was.
De Wet verslagen.
Pretoria, 13 Nov. Officieel. Botha
kreeg voeling met De Wet's com
mando op 42 mijlen ten oosten van
Winburg, ha eon geforceerden nacht-
marsch. De rebellen leden een ern
stige nederlaag250 man werden
krijgsgevangen gemaakt. Twee lagers
werden vernield.
Op Zee.
Engelsch oorlogsschip
gatorpllleard.
Woensdagmorgen te 12 uur is de
torpedo kanonneerboot „Niger" door
een Duitsche onderzeeër tot zinken
gebracht.
De „Niger" behoort tot de z.g.
„Torpedo-Gunboats". De witerplaat-
sing was 820 ton. De bewapening
bestond uit 2 kanonnen van 12c.M..
4 van 4.7 c.M. en 3 torpedolanceer-
buizen. Snelheid 22 mijl. De beman
ning bestond uit 91 koppen.
Londen, 11 Nóvember. De Niger
lag voor Deal (ten noordoosten van
Dover) voor anker en de ontploffing
werd van de kust af gezien. Het
meerendeel van do bemanning was
beneden aan het eten, toen plotseling
van de brug de kreet klonk om de
waterdichte schotten te sluiten, Eenige
manschappen snelden naar boven en
zagen nog het spoor van de torpedo
in het water. Daarop werd do Niger
getroffen20 minuten later was het
vaartuig gezonken. De booten werden
gestreken. Vele mannen sprongen in
zee. Allen droegen de nieuwe zwem-
kragen. Sleep- en torpedobooten kwa
men hulp verleenen. Men gelooft, dat
er 3 vermisten z\jn.
Londen, 12 November. Do Niger
had gisteren ongeveer drie kilometer
van het hoofd te Deal voor anker
gelegen. Klokke twaalf uur op den
middag klonk een luide ontploffing,
gevolgd door een uitbarsting van
stoom en rook. Het schip was onder
den voormast geraakt en begon dade
lijk te zinken. In een kwartier was
het onder de golven verdwenen.
Een van de bemanning beweert,
dat de torpedo van een afstand van
ruim 500 M. was afgeschoten. Men
zag toen, dat het schip verloren was.
Te Deal en te Kingsdown werden
I de reddingbooten en andere vaartui-
I gen te water gebracht. Van alle