HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD *T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4400
DONDERDAG 10 DECEMBER 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 cL, franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37J„ 45 „0.75
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent Elke regel meer 6 cL
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 21 cent.
Stelling van DEN HELDER.
Ontspannings-avonden in de eerste helft van December.
Domleril. 10NoptunuH
Nautilus
Vrijdag 111 Hormons
Marinocanlino
Stafmuzlok
Bioscoop Kumpff-Staalman
Declamatie-avond Van der Lee
Stafmuzlek
8 ti. Zoo mogelijk ou'{ voor Atjoli.
8 u.
7 8 u. Marino, O.-IïaLlorij, Zolder
SI oe ponloc
0p pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen:
1. Geïnterneerden.
2. Voor de vluchtelingen.
3. Het gezin tegen zich zelt.
4. Feuilleton, enz.
DE WEEK.
8 December.
't Zal wol zoor zelden gebeurd zijn,
dat oen minister, voor de taak staaude
om een wetsontwerp in de Vertegen
woordiging te verdedigen, zich zal
hebben bevonden in eene positie,
zóó moeilijk als waarin zich bevindt
de hoer mr. Treub, minister van
FinanciCri, op dezen 8cn December
19141... Uit alle kringen,- sferen,
doelen der maatschappij in Patria
rukken de vijanden van het ontwerp
der 276 millioen Oorlogsleening, het
welk in het Parlement op Dinsdag
8 December, nadat de Kamer nog
maals over do motie-Limburg had
gestemd, aan do orde was geko
men 't Is om er zelfs wan
neer men tot de vurigste tegenstan
ders van het ontwerp behoort
„kassian" mee te krijgen I De drom
van protesteeronden, op allerlei gron
den en met uiteenloopende motieven,
is onafzienbaar. Reeds voordat de
AlgemeeneBeschouwingen aanvingen,
waren goboren de amendementen-
Vliugen, tot strekking hebbende om
de leening af te lossen naar bet stel
sel van ineens-er af!",— van vermo
gens en inkomens te heffen. En aan
gekondigd' is een „vrijzinnig araen
dement", dat de aflossing voorloopig
heelemaal wil uitschakelen; slechts
dó rente-betaling voorshands regelen.
Dan komen de adressen, het Parle
ment smeekend dit ontwerp toch
af to wijzenDe adressen, een
stapel vormend, dik genoeg om ook
den moedigste» bewindsman ter
wereld behalve dan mr. Treub
- te doen sidderenDe wijnhan
delaars trekken, in ziedende veront
waardiging, op tegen het plan om
20 opcenten te leggen op den wijn-
accijns. De hotelhouders protesteeren
in feilen toorn. De mannen en vrou
wen van de Staatspensioneering zijn
„ébahis"; wijzen de Vertegenwoor
diging op de verderfelijke gevolgen
van het aanhangig gekomen ontwerp
voor groei un bloei van hun lieve-
lings-denkbceld in schior-onafzienbare
toekomstIk doe nog een greep
in den zwaren, al-dikker wordenden
adressen-bundel. De vereeniging tot
afschaffing van alcohol-houdende dran
ken protesteert tegen deopcente'n-
gedistilleêrd, welke minister Treub
wenscht I Gij meent verkeerd te lezen
of mij op een grappigen flater te
betrappen Geen van beide veronder
stellingen is juist. Inderdaad, de ver-
eunigiug is tegeu do genoemde opcen
ten. Wijl daardoor redeneert zij
de gezinnen der drinkers nog meer
verarmon en er bovendien een nog
nauwer band tusschen schatkist en
alcohol-verbruik wordt gelegd, boven
dien, de verlaging van den suiker
accijns een volksbelang moet heeten
van den meost-urgenten aard. Voor
sommigen zal de logica in deze toe
lichtingen niet zoo heel gauw te
vinden zijn. Wij verdiepen ons niet
in de vraag, voor 't oogenblik. Wat
ik beoogde, was slechts te wijzen op
den stormloop tegen het ontwerp der
275 millioen ondernomen. Tegenover
die onafzienbare reeks van tegen
standers, principiëele en andere, staat
daar de slanke, veerkrachtige, nog-
jeugdige figuur van minister Treub.
Kalm, gereed om den aanval uit de
diverse mortieren, van de 42 cM.'s
af, te weerstaan.
Ondanks al dit onheilspellende mag
men de voorspelling hier wagen, dat
de minister zij 't dan met nog
wat concessie doen op punten van
secundairen aard ten slotte zal
zegevieren. In gewone omstandighe
den, o ja, dan zouden er niet velen
gevonden worden, bereid om te wed
den aan den kant van het succès
des bewindsmansZou hot minis-
teriëele leven niet slechts werd
niet de tegenstander op schier de
meeste punten bevredigd aan een
zijden draadje hangen, maar zelfs
reeds ten doode zijn opgeschreven.
Thans is 't anders. Minister Treub
beseft, dat geen politieke groep nü
de verantwoordelijkheid voor een
Kabinets-crisis op zich zou durven
nemen. Dat staalt hem in zijn wor
steling met de Kamer. Maar dat
prikkelt tevens hot hooge college,
waar óók beseft wordt, dat hoe
men ook sputteren en tegenspartelen
moge 't eind van hot liedje toch
zal moeton wezen: zich schikken in
'tonvermijdelijke!.Dat zal in 'tleven
roepen woelige onstuimige zittingen
van ons Lagerhuis. Inderdaad, de
„zwarte stormbal" is den Ssten Decem
ber 1914 óp het Haagsche Binnenhof
gehoschen. En men behoefde niet
eens tot de zoer-er varen „politieke
meteorologen" to behooren, om te
begrijpen dat in de eerstvolgende
dagon van „neerhalen" geon sprake
zou wezen
Er ligt nu „brandstof" van allerlei
soort in 'sLands Vergaderzaal opge
hoopt. Dat de gemoederen geprikkeld
zijn, in 't bijzonder in de gc-lederen
der S.D.A.P., 't is genoegzaam
gebleken bij do behandeling van het
ontwerp-Mendels. En de verwerping
van dat wetsvoorstel verbeterde die
stemming zeker nietDaar is de
Zeister tragedie, waarover mr. Trool-
stra nu pertinente vragen tot minis
ter Bosboom heeft gericht. Daar is
't geval van den commandant te
Helder, die een soc.-democratische
bijeenkomst, ten doel hebbend tegen
het 275-ontworp te protesteoren, ver
bood, en dat den heer Troelstra
aanleiding gaf om ook daarover
vragen tot generaal Bosboom te
richten Men zal begrijpen, hoeveel
van mobilisatie-dingen aan dat punt
kan (en zal!) worden vastgehaakt...
Om iets te noemen: wat bij Valkens-
waard zou zijn voorgevallen van
gruwzame en ongehoorde mishande
ling van militairen, die een preek
hadden bijgewoond, door zekeren
2e luitenant Van O., feiten, die doen
denken aan de openbaringen van
„Tropenkoller" in z'n ergston vorm...
Laten we hopen, dat achteraf 't on
ware, althans zeer-overdrevene van
het verhaal zal blijken, 'tls immers
onaannemelijk, dat zeker in dezon
tijd!, een officier, die niet ontoe
rekenbaar is geworden, zich aan der
gelijke schandelijkheden zou schuldig
maken
Om derr geest, na al deze storm
en strijdbespiegelingen, wat verpoo-
zirrg en vertroosting te geven, herin
neren we aan de voor vele dui
zenden herademing schenkende
mededeeling des ministers van Fi
nanciën, hoo op 1 Augustus j.1. aan
de directeureu der Belastingen op
dracht is verstrekt slechts in gevallen
van duidelljk-gebleken onwil totexe
cutie wegens belastingschuld over te
gaan. Voor de zeer velen, wier nacht
rust. in deze dagen bolemmerd wordt
door de gedachte aan een „dwang
bevel", ergens in een hl al sinds
weken liggend, een zonnig-blijde
tijding!
Dat er deurwaarders zijn, die een
dreigend-boos gezicht trekken,
wel, de braven verdienen er alle
waardeering voor. Ze ijveren voorde
arme schatkist. En hec vermaarde
woord „De Staat is geen weduw
vrouw" is nog maar al to zeer -
in en buiten crisis-tijd voor som
migen van waarde
Voor 't moment dringt de groote
strijd om „de 275" schier al't andere
op den achtergrond. Ook het vreemde
geval der arrestatie van een Rotter-
damsehen advokaat, die er behagen
in vond om eene anti-Duitsche bro
chure, zeldzaam fel en verbitterend
van toon, in het buitenland te ver-
spreiden. Temidden van den wereld
brand, de gonerale metischenslacb-
ting, nu in gang, „neutraal" to blfjven,
't is van niemand, 111 wien nogeenige
„fut" leeft, te vergen ofte verwachten.
Maar iets anders is 't, krenkende,
grievende taal neer te schrijven of
uit te spreken, zonder te bodenkon
dat men anderen, in wie ook sym-
of antipathieën leven, nu veel hef
tiger opstormend dan in gewone
tijden, daarmee in 't hart treft!...
Zulk gemis aan zelfbedwang, - men
ontmoet er thans telkens staaltjes
van. Onder do vole, liardo en strenge
eischen, die het bewaren der onzijdig
heid nu eenmaal ons allen stelt, is
die van zelfbeheersching, welke
het onomwonden uitkomen vooreer-
Hjke opinie niet belet, ongetwij
feld voor menigeen niet de gemak
kelijkste
't Zijn slechts de allersterksten,
die het wonderbare welen te berei
ken- om ook in 't. heetst van de
worsteling hot rapier te blijven han-
teeren met een hand, die gehoor
zaamt, onverpoosd, aan ijzeren wil
van zelfbedwang, en tevens op graci
eus-ridderlijke wijze zoowel attaqueert
als pareert
Mr. Antonio.
DE OORLOG.
De officieele legerberichten van
7 en 8 December.
Op het. W e 31 e Uj k 0 0 r 1 0 g s-
t 0 0 n e e 1 gebeurt nog steeds niets
van groot belang. De sedert eenige
dagen gedane voorspelling, dat er
een groote slag te verwachten was
in de streek van Yperen, is tot nog
toe niet bewaarheid. Er komen slechts
berichten over plaatselijke voordeden.
Zoo melden Fransche berichten de
bezetting van het dorp Vermelles
(tusschen Bóthune en Lens) on de
stelling van Ruoire. Oostelijk hiervan
staan zij aan den spoorweg. Verder
blijkt uit de Franscho berichten, dat
de Duitschers nog steeds eenige loop
graven aan den linkeroever van de
Yser bezet houden. Het Fransche
bericht zegt hierover, dat men bezig
is de Duitschers hieruit to verdrijven.
Mededeelingen van den 7den Dec.
maken melding van een beschieting
vau Oost-Duinkerken (op 4 K.M. ten
W. van Nieuwpoort). Ook wordt
medegedeeld,! dat tegelijk met de
bezetting van Paschedaele (ten N.O.
van Yperen) door de Engelschen, de
Franschen eveneens vorderingen
maakten tusschen Dixmuiden en
Rousselaore.
Fransche berichten van den 8sten
Dec. melden nog eonig voordeel bij
Pont ii Mousson en in de Argonne.
Het eerste sluit aan bij het Duitsche
bericht, dat een aanval op de stel
lingen ten N. van Nancy was afge
slagen.
Over bet algemeen is er een kleine
vorandering. De berichten over plaat-
soiyko voordeelen komen thans bijna
alleen van Fransche zijde, terwijl de
Duitschers er het zwijgen toe doen.
Voor dien tijd was het juist auders-
om. Misschien oen gevolg van de
verplaatsing van de troepen van het
Westelijk naar het Oostelijk front?
Op het gevechtsterrein in Polen
hebben do Duitschors en Oostenrij
kers plotseling verandering in den
toestand gebracht. Duitsche berichten
van 8 dezer melden dat do Russen
wolko snol terugtrekken op den voet
gevolgd worden door de Duitschors.
Dit geldt voor de streek ten N. en
ton Z. van Lodz. Do Russen zouden
hier reeds 5000 gevangenen en 10
kanonnen verloren hebben.
Zeker is het dat de Duitschers hier
een groot voordeel hebben behaald.
Hot is thans slechts de vraag of de
Russen tijdig versterkingen aan kun-
non voeren, zooals zij totnogtoe steeds
hebben kunnen doen, en' of de Duit
schers hun vooruitgaande bewoging
voort kunnen zetten.
Een eerste poging der Russen om
van uit het zuiden het leger dat in
het N. in nauw gebracht werd te
hulp te komeu is door de Duitsch-
Oostenrijksche troepen welke vanuit
Wieljun opgerukt waren verijdeld.
Do Russen werden ten N. van Nowo-
Radomsk teruggeslagen. Het schijnt
hier dus een poging om de Russi
sche legers in tweeön to deelen. Meer
dan een begin van dezo poging is
or echter nog niet. Berichten uit
Weenen meidon dat de strijd om de
beslissing nog voortduurt. Voorloopig
zullen dus berichten te wachten zijn
over pogingen om dc Russische linie
to doorbreken, in de streek tusschen
Piotrkow en Nowo-Radomsk. Hier
tegenover zullen de Russen zich op
alle manieren aan dit gevaar trach
ten te onttrekken, zoo niet door een
poging om den vijand terug te slaan,
dan door een terugtocht. De eerst
volgende dagen zal men dus in Polen
belangrijke gevochten kunnen ver
wachten.
De strijd bij Krakau wordt ook
van beide zijden met groote heftig
heid gevoerd. De poging der Russen
om de rechtervleugel der Oosten
rijkers om te trekken kan tot nog
toe als mislukt worden beschouwd.
Daartegenover is ook de poging dei-
Oostenrijkers om de Russische linker
vleugel om te trekken mislukt en
zijn do Russen volgens hun laatste
mededeelingen weor verder gevorderd.
Volgous dit bericht hebben de Russen
Wielioza (op 12 a 15 K.M. ten Z.O.
van Krakau) bezet. Hier is dus de
toestand voor do Russen iets beter.
Van hot, front, in O0st-Pruisen
komen den laatsten tijd bijna geen
berichten binnen.
Het Oostenrijksche legerboricht
over hot krijgsbedrijf in Servië spreekt
van een nieuwe groepeering van de
legers, nu Belgrado gevallen is. Het
eerste kan zeer juist zijn maar wat
de val van Belgrado daar mee te
maken heeft? Waarschijnlijker is het,
dat deze nieuwe opstelling der legers
veroorzaakt wordt door een onver
wachte tegenstand der Serven. Nu
de strijd verder het land in ver
plaatst is, legt het hebben van een
overmacht dikwijls minder gewicht
in den schaal dan een goede kennis
van het gevechtsterrein. Vooral in
de nauwe dalen waar de overmacht
zich niet ontplooien kan is dit
het geval. Waarschijnlijk is het dus
dat do Oostenrijkers hier nog heel
wat meer tegenstand zullen moeten
overwinnen dan zij aanvankelijk
gedacht hebben.
Op 't Westelijk oorlogstooneel.
Parijs, 9 Dec. Officieel communiqué
van 11 uur 's avonds. In België is
een hevige Duitsche aanval te St. Eloi
en ten zuiden van Yperen afgeslagen.
In de bosschen ten oosten van de
Argonnen hebben nog steeds hevige
gevechten plaats.
Audere feiten van botcekenis zijn
niot to vermelden.
De Duitsche keizer ongesteld.
Berlijn, 8December. Wolff.Officieel.)
Z. M. de Keizer heeft zijn voor heden
vastgesteld vertrek naar het front
wegens ongesteldheid eenige dagen
moeton uitstellen. Hij lijdt aan een
bronchiaalkatarrh en heeft koorts.
Gisteren en vandaag heeft hij noch-
thans het rapport van den chef van
den generalen staf van het loger te
velde kunnen nagaan.
Aan de Yser.
Een oorlogscorrespondent van
Tijd" seint:
De terugtrekkende boweging (lor
Duitschers aan de Yser, waarvan ik
verledon week gewaagde, houdt aan.
Do meest vooruitgeschoven loopgraven
hebben zij verlaten of trachten z\j
alsnog te verlaten. Inmiddels treden
de bondgenooten hier en daar aan
vallend op en vechten taai en hard
nekkig, om dc Duitschers uit de
luttele loopgraven 1e verdrijven, die
zij aan de linkerzijde van het water
nóg bezet houden.
Het is al bijna twee maanden, dat
de Duitschers vruchteloos pogen naar
Duinkerken en Galais door tc breken.
Zonder de Yzerlinie natuurlijk op te
geven, schijnen ze nu toch wel het.
ondoenlijke van een doorbraak hier
to beseffen. De stellingen der bond
genooten zijn zoo geducht gemaakt
en hun troepengroepeering is zóó
uitnemend, terwijl hun geschutvuur
ten lesto in de meerderheid gekomen
is, dat de Duitschers nog heel wat
meer menschenlevens moeten offeren
dan do duizenden en duizenden, die
hun nu al de Yzerlinie heeft gekost.
En van de aanvallende zijn zij tot
de verdedigende houding overgegaan.
De bondgenooten maken daarvan ge
bruik, om al aanvallend den vijand
to bestoken en afbreuk te doen.
De bondgenooten worstelen op. Zij
winnen terrein en zijn niet van zins
den vijand eenige rust to gunnen.
Bij Speren lijken de Duitschers
hun voornaamste krachten nog saam
getrokken te hebben, en als er een
groote aanval alsnog door hen be
proefd wordt, dan zal die daar ge
schieden. Do aanvallen op vlotten
met machinegeweren enz., noorde
lijker op, hebben moer liet uiterlijk
van verontrusting der bondgenooten
dan van werkelijk bedoelde krijgs
kundige pogingen.
Aan de kust. - Te Brugge.
De correspondent van „De Tele
graaf' meldt uit, Sluis, 8 Dec.:
Bladen brengen hier het trouwens
nog niet bevestigd bericht, dat Os-
tende in brand staat. Een loos ge
rucht. De toestand te Ostende is on
veranderd. Het is in de badstad rustig
en somber. Optimistische geruchten
doen 1e Brugge en in Noord-Vlaan-
deren de ronde. Dixmuiden zou aan
de verbondenen zijn, die zelfs door
drongen tot Zevecate, bij Chistel.
Niets bevestigt die geruchten en ze
zijn ook ongegrond.
Zaterdag kwam oen 1000 man ver-
scho troepen te Brugge, die Zondag
naar 't front, vertrokken. Zondag
namiddag werden zij door talrijke
wielrijders gevolgd en Maandag reeds
waren zij in den strijd, waarover nog
geen stellige bijzonderheden door
drongen. Do gewonden worden nu
voorbij Brugge rechtstreeks naar 't
Oosten gevoerd.
Veel ongelukkige bewoners van
Zarren en Clercken, twee dorpen tus
schen Thornhout en Dixmuiden, ver
toeven nu te Brugge.
Ik verneem, dat bij 't begin der
yijaudelijkheden rondom Rousselaore
en Yperen ook in 't dorp Ledeghem
een dertigtal burgers neergeschoten
en er tien huizen afgebrand zijn. Te
Cortemarcq zouden tien inwoners go-
fusilleerd zijn. I11 de kerk van Le
deghem worden veel gewonden onder-
gobracht. Ledeghem ligt halverwege
Rousselaero en Meenen.
De toestand der bevolking aan de
kust hier, wordt al treuriger en treu
riger. Vrouwen kwamen den com
mandant te Knocke smeeken, toch
naar Holland te mogen gaan om
kolen, zout, suiker, koffie eu andere
allernoodzakelijkste levensmiddelen te
mogen halen. De „kommandantur"
liet aan 't raadhuis aanplakken, dat
er geen paspoorten verstrekt worden
en inmiddels dansen on zingen de
Duitschers in 't Gernrania-hotel en
drinken er de opgevorderde wijn en
rooken opgeëischte sigaren. De twee
Nederlanders, wier uitblijven ik u
gisteren seinde, kwamen hedenoch
tend. opdagen. Op 1 December waren
ze naar Knocke gegaan om een dame
en een kind te halen en op 2 Dec.
's morgens heel vroog, keerden zo
met beiden terug doch, werden nabij
de grens door een patroille gevangen
genomen, naar Knocke geleid en daar
veroordeeld tot tien dagen gevange
nisstraf. De Duitschers sloten hen
op in een keldertje onder 't Germainia
hotel en lieten ze dag en nacht be
waken. Een nieuwe commandant ver
kortte hun straf en liet hem heden
door oen militair naar de Hollandsche
grens brengen. Een andere Sluizenaar,
die zich naar Yperen wilde begeven,
wordt reeds sedert zes weken ver
mist.
Het bedrag der requisittes te Brugge
klimt reeds tot twee miliioon francs.
Den 28en November werd hier de
Duitsche vlag op den Halletoren ge-
heschen. Een Duitscher speelde op
't klokkespel „Die wacht am Rhein"
en andere volksliederen en op de
markt gaf een militair muziekcorps
een muziekuitvoering.
Brieven uit 't Belgische leger.
Een bijzondere correspondent van
„de Telegraaf' te Sluis schrijft d.d.
8 December
't. Belgische leger staat nog steeds
achter de Yser. Wat veol soldaten
wel drukt, is de onzekerheid omtrent
hun familieleden, waarvan ze soms
maar een tien- of twintigtal K.M.
verwijderd, maar door de Duitsche
linies gescheiden zijn. Nu trachten
velen te correspondeeren via Frank-
rijk-Engeland-Nederland. De brieven
worden naar vluchtelingen of be
kenden in do een of andere grens
plaats gericht, met verzoek ze verder
te willen bezorgen. Nu, aan goeden
wil ontbreokt hot bij uio tusschen-
personen niet, maar wel aan de ge
legenheid de brieven door te sturen.
Immers letten de Duitschers aan de
grenzen zeer nauw op het bezorgen
van correspoudentic. Een onaange
naam avontuur overkwam menïgoen
op wien bij fouilleering brieven wer
den gevonden.
't Is dus te begrijpen, dat stapels
brieven aan do grens blijven liggen.
„'t Is nu de vierde maal, dat ik
schrijf," meldt eén soldaat uit Veurne.
„Zou ik nu antwoord krijgen, lieve
vrouw? Gij zijt in België gebleven.
Ik ben zeer ongerust. O, vertrouw
de Duitschers nietWij hebben ze
aan 't werk gezien in 't Luikerland,
ond Mechelen en Dendermonde."
Een ander schrijft in denzelfden
zin aan zijn verloofde 'en verzekert
haai': „Ik zou de gedachte niot kun
nen verdragen, dat gij vriendelijk
jegens hen zijt geweest, ook al was
het uit vrcezeIk haat ze, en ik
heb er reden voor. 'k Heb hun daden
gezien en zal hen nu niet sparen.
O, het denkbeeld, dat zij, de ver-
woesters van menig dorp, van Leuven,
DendeVmonde, van zooveel hoeven,
het denkbeeld, dat zij, die tegen bur
gers oorloogden on vrouwen schonden,
nu meester zijn in ons Vlaanderen,
is ons onuitstaanbaar. En daarom
strijden we hier aan de Yser zoo
hardnekkig! We willen Bolgië be
vrijden. Ge moet naar 't kanongebul
der hooien. Welnu, denk dan maar
dat uw verloofde den aartsvijand van
uw volk en uw land bestrijdt, zoo
hevig als hij maar kan."
.Mijn vrouw, mijn kinderen, mijn
ouders, hoe gaat hot hun die onrust
spreekt, uit eiken brief. Deze soldaten,
allen uit West- of Oost-Vlaanderen,
hebben de daden van den vijand in
Oostelijk- en Midden-België aan
schouwd, en dat is de oorzaak van
hun onrust, nu ze den overheerscher
ook meester van hun streek weten.
Een officier schrijft aan zijn vrouw:
„Ik vind het niet verstandig van 11,
dat gij aan de zeekust geblev.-n zijt.
Holland was toch dichtbijEn hij
vraagt: „Zou onze kleine broer zijn
papa nog kennen, die nu al vier
maanden weg is?... Wat zie ik
hem in mijn geest dikwijls met zijn
lief, lachend, gezichtje
De lichting 1914 bevindt zich nog
altijd in de instructie-kampen. Een
der recruten,' uit een kamp in 't
departement Calvadas, schrijft: „We
zijn vol moed. Soms hunker ik naar
't front, 'k Beken echter, op andere
oogenblibken, als ik naar u allen ver
lang, heb ik groote vrees voor don
dood. Maar dit verzeker ik plechtig:
als de koning me roept, zal ik mijn
plicht doen tot het laatste toe
Me dunkt, dit alles getuigt niot
van ontmoediging, waarover Duitsche
bladen het soms zoo druk hebben.
Van de grens.
Een der berichtgevers van het
„H.blad" uit Yzendijke meldt:
Maandag heeft zich bij Biervliet
weder een Duilsch soldaat over de
grens bogeven, en zich aan de Hol
landsche grenswacht overgegeven.
De man, 89 jaar oud, gehuwd en
vader van drie kinderen, hing den
passagiers van de tram, waarmede
hij vervoerd werd, verschrikkelijke
taforeelen op van de gevechten, dio
hij in het begin van den oorlog in
Noord-Frankrijk en de laatste weken
bij Yperen had meegemaakt. Steeds
wordt er gevochten, zeide htj, on
steeds wordt opnieuw voorwaarts
gecommandeerd. De Duitsche ver
liezen zijn ontzettend. Ten laatste
besloot hij, liever dan zelfmoord tc
plegen, zooals vele kameraden, een
poging te doen 0111 te ontsnappen.
In volle uniform ben ik van Yperen
naar de grens komen loopen, zonder
de aandacht te trekken. Onderweg
schrok ik een oogenblik hevig, toen
een officier mij aanriep. Hij gelastte
mij echter slechts zijn paard op stal
te brengen.
Te Brussel.
Een dame, die onlangs voor een
paar dagen naar den Haag was ge
komen, heeft tegenover een van onze
medewerker haar verwondering uit
gesproken over de ernstige stemming,
die er in den Haag heerscht. „Te
Brussel," zeide .zij, „was men heel
wat opgewekter". (N. Rott. Ct.)
De werving in Engeland.
Het is moeilijk zich buiten Enge
land een juist beeld te vormen, hoe
het met de werving in Engeland
eigenlijk staat. Dat er op alle moge
lijke manieren liard gewerkt moet
worden om de natie tot het besefte
brengen, dat het land de mannen
noodig heeft 011 het plicht is dienst
te nemen, komt overvloedig uit, maar
heeft de natie ten slotte gehoor ge
geven Er zijn bladen, die beweren
van niet, andere weer beslist van wel.
Dezo zeggen er doorgaans bij, dat het
legerbestuur er niet aanstonds zoo
veel meer zou kunnen bergen en uit
rusten. Het gebrek aan kader en offi
cieren laat zich daarbij pijnlijk ge
voelen.
Intusschen gaat men steeds voort,
mannen tot dienstneming op to wek
ken. In de Times van Maandag trof
ons weer een aansporing van het be
stuur van Aston Villa, de bekende
voetbal vereeniging te Birmingham,
aan haar beroepsspelers. „Laat ieder
zich afvragen," staat er, „of zijn land
hem noodig heeft, of hij niet verplicht
is onder het vaandol te dienen, en op
zijn geweten antwoorden." Het be
stuur herbaalt ziju belofte, dat het de
spelers die dienst, nemen dc helft
vau bun loon zal blijven uitbetalen.
De groote Football Association zou
Dinsdag tc Londen een vergadering
houden 0111 te spreken over de vor
ming van een voetbalbataljon.
Op het Oostelijk oorlogstooneel.
Oe strijd in Polen.
Petersburg, 8 Dec. Het communi--
qué over de krijgsverrichtingen aan
den linkeroever van de Weichsel
zegt, dat in het laatsl van Oct. de
Russische achterhoede, die de Oos-
tenrljksch-Duitschestrijdmaclitennaar
het zuidwesten vervolgde, het front
langs de Wartha bereikte.
De verwoeste wegen, die herstel
behoefden, bemoeilijkten onze troe
pen en bolommerden elke offensieve
beweging van onze zijde. De vijand
maakte hiervan gebruik om zijn
spoorlijnon te herstellen. Wij verna
men, dat Duitsche troepen naar het
noorden worden gezonden en dat
aanzienlijke strijdmachten werden
geconcentreerd op het front Slupzy
(oostelijk van Posen) Thorn, hetgeen
een ernstige bedreiging was van
onzen rechtervleugel en zijn verbin
ding met de achterhoede. Tezelfder
tijd werden de wegen naar Silezië in
het front van onze andere legers
versperd door Oostenrijksche troepen,
die van Galicië waren gekomen, ge
steund door Duitsche troepen. Zij
waren krachtig verschanst op het
front van Tsjenstochof—Krakau. Deze
nieuwe militaire combinatie maakte
een gedeeltelijke wijziging noodig van
ons front naar het noorden. Doze
wijziging geschiedde door een sterke
macht onder bescherming van onzen
rechtervleugel, die een reeks ver
woede aanvallen bij Vlotslavsk, Kutno
en Lentsjitza tot zich wist te trek
ken. Na aldus de Duitsche bewegin
gen te hebben belemmerd, ontwik
kelden we do noodige strijdkrachten
om het offensief te beletten, dat do
Duitschers voornemens waren te be
ginnen van de linie Thorn-Slupzy.
Verschillendo dagen achtereen deden
de Duitschers heftige pogingen om
ons leger door te breken, welks rech
tervleugel op den Weichsel rustte.
Op 19 Nov. (oude stijl) slaagde de
vijand er in na ongelooflijke inspan
ning en reusachtige offers, om ons
front in de streek van Pionteh door
te breken, waarna de Duitsche troe
pen door deze breuk voorwaarts dron
gen in de richting van Strykof, Bre-
giny, Koloesjky, Toesjvine en Rzgof,
op den rechtervleugel van onze troe
pen in de streek van Lodz in. Wes
telijk van deze stad vielen de Duit-
schors onze legermacht heftig aan.
Ongeveer 22 Nov. (oude stijl) nader
den sterke Duitsche afdeelingen wes
telijk van de Wartha oprukkende
alreeds Lask. Intusschen zetten de
Russen in zeer moeilijke omstandig
heden het gevecht in de streek noor
delijk van Lodz voort. De Russen
sloegen de heftige aanvallen der Duit
schers af cn brachten hun zware
verliezen ioo. Op 23 Nov. (oude stijl)
was de algemeene toestand reeds
gunstig voor ons geworden. Op het
front Zdoenska, Volia, Szadek en
Lodz leden de Duitschers enorme
verliezen, zoodat ze het noodzakelijk
vondeii stil te houden en tot bet
defensief over te gaan.Zlj verschansten
zich hier. De Duitsche reservoir intus
schen waren alle gericht naar Strykof
om de troepen te steunen, die afge
sneden waren en van Rzgof 011 Toesjin
terugtrokken op Brezmy eu Kolioesky.
Op 20 Nov. slaagden de Duitschers
er in na ongelooflijke inspanning en
door middel van herhaalde nachte
lijke aanvallen om Strykof te bereiken.
In dezen strijd leden zij, zooals ze
officieel toegaven, vreeselijke verlie
zen, ten gevolge van het feit, dat zij
onder kruisvuur zich een weg
ton banen door oen gebied dat door
onze troepen was ingesloten.
De verliezen van de vijandelijke
divisies, die aan deze doordringing
en omtrekkende beweging deelna
men, was zoo groot, dat ze van het
front werden teruggenomen. Volgens
mededeelingen van gevangenen, waren
compagnieën, die 260 a 280 bajonetten
telden zoo verminderd, dat men er
nog slechts 70 kon tellen.
De Times wijdt een hoofdartikel
op den toestand in Polen. Het blad
vestigt er de aandacht op dat Polen
het dichtst bevolkte gedeelte van het
Russische rijk is.
„Elke kleine stad, waaromheen de
strijd heeft gewoed, heeft zijn weve
rijen. Polen is rijk aan mineralen en
hooft een uitgestrekt steenkolenveld."
„Indien Rusland Polen voor een
inval had kunnen behoeden, kunnen
wij ons overtuigd houden, dat het
dat niot zou hebben gelaten."
De Times brengt dan in herinnering
dat de St. Poterburgsche correspon
dent van de Moruing Post, na eerst te
hebben voorspeld, dat er iets „vreese-
lljks, maar grootsoh" zou gebeuren,
thans vorkondigt, dat het laatste, wat
de Russen wenschen, is: de Duit
schers in hun land te drijven."
De Times gelooft niet dat de Russen
dit standpunt deelen. Een maand ge
ledon melden dc Russen nog dat zij
bezig waron de Duitschers Polen uit
te drijven en z(j hebben alle reden,
0111 dit proces te willen herhalen.
Geen groote natie, die zichzelf re
specteert kan een oogenblik berusten
in de onderwerping van een rijke,
nijvere provincie, of ook maar een
voetbreed van zijn grondgebied, als
zij het kan verhinderen.
De Russen besloten den eersten
inval der Duitschers op de Weichsel-
linio het hoofd te bieden om
voudige reden, dat zij de concentratie
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Telef. Intc. 140.
ABONNEMENTSKLEEDING
voor Hoeren.
Zeer doelmatig.
Oe goederen blijven het eigendom van
den geabonneerde.
Ons tarief wordt U op aanvraag on-
middelijk toegezonden.
van hun hoofdmacht niet bijtijds kon
den voltooien om hun grens te be
schermen. Aanvankelijk slaagden do
Russen erin om de Duitschers het
land uit te jagen, maar maarschalk
von Hindenburg volbracht een nieuwe
concentratie en marcheerde opnieuw
op Warschau aan. Dit gebeurde zoo
onverwachts, dat, gelijk alle militaire
schrijvers in Rusland erkennen, er
een geruime tijd noodig was om ge
noeg troepen te verzamelen om hem
tc weerstaan. (Immers de Russen
hadden met hun hoofdmacht, de rich
ting van Silezië en Krakau ingeslagen.)
Indien de Russen hadden begeerd
de Duitschers bij de Bzurna of elders
in hun land to houden, dan hadden
zij zoo'n moeite niet. behoeven te doen
hen er eerst uit te drijven.
Zij vechten met buitengewone
hardnekkigheid en moed en hun doel
is voortdurend geweest om hun land
van den vijand te zuiveren en in
Duitschland en Oostenrijk-Hongarijc
te vallen zoo gauw als hot maar kon.
Waar is, dat zij op het oogenblik
de aanvallende beweging van de
Duitschers wat gemakkelijker kunnen
weerstaan, nu dezen op zekeren af
stand vau hun spoorwegnet werken,
maar dit lag ln hot geheel niet in
het plan van de Russen, aangezien
Hindenburg's aanval geheel onver
wacht kwam.
Voor het overige gelooft de Times
nochtans, dat de Duitschers ten slotte
in hun strijd geen succes zullen be
halen. Zij zoudon dat, volgens hel.
blad, slechts kunnen doen, indien z(j
aan het westelijk front veol meer
troepen onttrokken, en dat zullen ze
niet doen.
„Het eigenlijke doel van alle bond
genooten," zoo gaal de Times dan
verder, „is, en. moet steeds zijn, het
binnendringen in Duitschland. Hoe
spoediger dit doel op beide punten
kan worden bereikt, hoe spoediger
de oorlog uit zal wezen.
„Te beweren dat do bondgenooten
uit vrije keus den inval in hun eigen
gebied hebben gedoogd, is goochelen
met, de feiten."
Alleen een opmarsch naar het hart
van Duitschland, zegt het blad verder,
kan den bondgenooten hun doel doen
bereiken.
„Wij vormen", zoo besluit de Times,
„in ons land geen groote legers,
enkel om een paar loopgraven in
België te veroveren, maar om zoo
mogelijk aan de wereld een duurzame
vrede te brengen."
Dit is treffend hetzelfde doel, als
waarvoor de Duitschers zeggen oorlog
to voeren. Maar Engeland voert oorlog
voor een duurzamon vrede naar Eu-
geland's zin en Duitschland voor een
dito naarDuitschland's zin. Ditzeggen
zij er wijselijk niet t»|j.
Vreugdebetoon te Berlijn.
De sedert dagen verwachte over
winning bij Lodz heeft, zoo meldt
het bureau Norden, te Berlijn buiten
gewone geestdrift gewekt. In eén
oogwenk, nadat het bericht van do
inneming was gekomen, wapperden
van alle huizen, tot in de afgelegenste
arbeiderswijken, de Duitsclio en Oos
tenrijksche vlaggen.
Het aantal gevangenen eu do
hoeveelheid buitgemaakt geschut is
nog li iet bekend. De geruchten spreken
van meer dan 100,000 gevangenen.
Cholera.
Het laatst vorschcnen bulletin van
het Kais. Gesundheitsamt te Berlijn
bericht omtrent het voorkomen van
cholera in Duitschland het volgende:
Het optreden der cholera in Rus
land en de uitbreiding der ziekt) in
Oosteurijk-HongnrUe hoeft er toe ge
leid dat zjj thans ook in Opper-SileziG
is uitgebroken.
Er zijn, zegt het bulletin, in Duitsch
land in Nov. 36 gevallen, benévens
5 go vallen bij soldaten van het Oos-
tenrljk-IIongaarache leger voorge
komen.
In de week van 8 -14 Nov. zijn 3
gevallen, van 15-21 Nov. 17 geval
len en van 22-28 Nov. 16 gevallen
geconstateerd.
In Oostenrijk, voojal in Galicië,
breidt de ziekte zich onrustbarend
uit. In de week van 1 - 7 Nov. wer
den aldaar 844 met 381 sterfgeval
len waargenomen, waaronder te Wee
nen 90 gevallen.
In Hongarije bedroeg het aantal in
dezelfde week 532 gevallen, waar
onder 84 in Boedapest.
Vooral kwamen vele gevallen voor
onder de uit het Nood-Oosten over
gebrachte militairon en gevangenen.
Op Zee.
Ondergang van de „Audaclous".
Uit 't relaas van den ondergaug
van het Kngelsche slagschip „Auda-
cious" in Amerikaanscho bladen is
gebleken, dat dc „Audacious" ver
gezeld was van oen kruiser on een
torpedoboot en dat zich tegel ykertljd
op de Noordkust van Ierland bij Lough
Swilly nog een ander Eugelsch es-