kader bevond, bestaande uit 4 dread-
noughts, 5 kruisers en verscheidene
'torpedojagers en kanonneerbooten.
De „Kölnische Volkszeitung" ves
tigt hierop de aandacht en stelt de
vraag waarom er einde October zulk
een machtig Engelsch smaldeel op
de Noordkust van Ierland aanwezig
was. Indien een aanval op de Duit-
sche Noordzeekust in de bedoeling
had gelegen, zou het eskader zeker
aan de uiterste Noordpunt van de
Sehotsche kust hebben gelegen, bij de
Orkney-eilanden. Lough Swilly is een
fjord, dat meer dan30 K.M. het land
binnendringthet vormt een mooie
schuilplaats voor een eskader, maar
er Is geen haven-aanleg en evenmin
zijn er tuighuizen en dokken. De
vraag blijft dus openwat moest dat
eskader er uitrichten? Verwachtte
men misschien een aanval van de
Duitsche vloot op de Noordkust van
Ierland 9 was er een heele vloot noo-
dig om de Duitsche mijnonleggers
het bedrijf te beletten, of was de vloot
voor Duitsche duikbooten gevlucht?
Aan de „New-York Times" van 16
Nov. ontleend de „Frankf. Zeit." een
uitvoerig verhaal omtrent het vergaan
van den Engelschen superdreadnought
„Audacious", gedaan door den kapel
meester James R. Beames en den
muzikant Griffiths, van het orkest
van de „Olympic", die op 27 October
op de Iersche kust de bemanning
van het Engelsche oorlogsschip gered
en te Lough Swilly aan wal heeft
gezet. Ofschoon de equipage van de
„Audacious" 900 man telde en de
redding onder zeer moeilijke om
standigheden geschiedde, kwamen in
het geheel toch slechts 2 menschen
om het leven.
Het verhaal van den kapelmeester
luidde aldus:
Nadat de „Olympic" op 21 Oct. uit
New-York vertrokken was, hoorden
wij, dat aan de noordoostkust van
Ierland mijnen zouden zijn gevonden
en dat zeelieden uit New-York
weddingschappen waren aangegaan,
dat wij de haven van Glasgow niet
veilig zouden bereiken. Alles ging
echter goed, tot wij op 27 October,
's ochtends te 10 uur, het Tory-eiland
aan de Iersche kust in zicht kregen.
Het was een sombere, koude morgen,
er woei een scherpe Westenwind en
de zee stond hoog. Om 11 uur zagen
wij twee oorlogsschepen voor ons.
Het grootste rolde zwaar en de golven
sloegen over het achterdek. Dat was
de „Audacious". Eerst dachten wij
aan geen kwaad, tot het andere schip,
de kruiser „Liverpool", zigzagsgewijze
voor het oorlogsschip op en weer
begon te varen, dwars voor den koers
van de „Audacious". Dit duurde on
geveer 15 minuten.
Intusschen waren wij dicht genoeg
in de nabijheid gekomen, om zonder
kijker te zien, dat het oorlogsschip
de noodvlag aan de groote signaal-
mast geheschen had. De kruiser had
de zigzaglijn voor den dreadnought
beschreven om zeker te zijn, dat er
geen gevaar voor mijnen meer was.
Wij stopten op 300 yard afstand
van het reddeloos verloren schip en
eenige minuten later kwam het bevel
„in de booten". Veertien redding
booten werden eerst aan bakboord
losgemaakt, doch daarna weder vast
gemaakt, terwijl die aan stuurboord
neergelaten werden. Zij werden kalm
door de matrozen, stokers en ste
wards van de „Olympic" bemand,
Ondertusschen was ook van de
„Audacious" een boot met 5 man
vertrokken, doch door de zware
omgeslagen; één man verdronk, de
andere konden gered worden.
De reddingbooten hadden een half
uur noodig om het oorlogsschip te
bereiken. De bemanning van het reeds
gedeeltelijk gezonken schip sprong in
het water, toen zij de booten zag
naderen. De discipline op de „Auda
cious" was onberispelijk. De mannen
wachtten rustig hun beurt af, terwijl
de officieren op de commandobrug op
en neer liepen, als gewoonlijk.
Gedurende het reddingswerk kwa
men verschillende torpedobooten, vis-
schersschepen en kruisers opdagen.
Tweehonderdvijftig man werder. door
de „Olympic" opgenomen, en 450
andere over de schepen verdeeld. De
overige tweehonderd kwamen op het
voorschip van de Audacious" bijeen
om behulpzaam te zijn bij de pogingen
om het schip te bergen.
De „Audacious" lag nu zeer diep.
Om 8 uur was door de mijn het lek
in het schip geslagen en 5 a 6 uur
lang was het water naariHnnnen ge
drongen.
Om 1 uur was de bemanning der
„Olympic", nadat eenige booten niet
minder dan drie tochten gemaakt
hadden, aan boord teruggekeerd. De
14 reddingbooten liet men drijven,
daar het bij de zware zee niet moge
lijk was, ze weder op te trekken.
De mannen van de „Audacious"
hadden voor het grootste gedeelte
slechts het leven kunnen redden en
moesten op de „Olympic" van klee
ding voorzien worden.
Een machinist van de „Audacious"
vertelde over het verloop van de
ramp het volgende:
„Ik hoorde plotseling een gewel
digen knal als van een kanonschot.
Eenige minuten later weerklonk het
bevel„Torpedo aan bakboord, alle
waterdichte schotten dicht". Toen
dit bevel uitgevoerd was, ging ik naar
het dek, waar de geheele bemanning
kalm bijeen was en verdere bevelen
afwachtte. Het andere oorlogsschip
van het eskader stoomde kort na de
ontploffing, volgens een bevel van de
admiraliteit, weg en keerde eerst
later terug.
Eerst meende men, dat de „Auda-"
cious" door de torpedo van een onder
zeeér getroffen was; spoedig echter
ontdekte men, dat het schip op een
drijvende mijn was geloopen. Op
draadloos bevel van de admiraliteit
liet men het schip des avonds om 9
uur in de lucht vliegen.
Opdat het bericht van den onder
gang van oen der beste schepen der
Engelsche Marine niet bekend zou
worden, hield de admiraliteit de
„Olympic" een week lang in Lough
Swilly vast. Alle passagiers beloof
den, dat zij er niets van zouden me-
•dedeelen. als zij te Belfast aankwamen.
Eerst toen de 900 man der equipage
naar huis waren gezonden, dook het
gerucht op, dat de Audacious" ver
gaan was, doch de Engelsche pers
verzweeg het.
In marine-kringen is men van mee
ning, dat de Admiraliteit hot schip
in de lucht liet vliegen om het wrak
voor den vijand te verbergen en daar
door to verhinderen, dat het bericht
te spoedig bekend zou worden. Daar
de diepte op de plaats waar het on
geluk gebeurde 162 voet bedraagt,
kan het wrak geen gevaar opleveren
voor de scheepvaart.
Een dagbladcorrespondent, die zich
aan boord van de „Olympic" bevond,
geeft nog de volgende beschrijving
van de ramp:
Dinsdagmorgeu zagen wij op de
hoogte van Ierland op een afstand
van vier of vijf KM. een Engelschen
dreadnought, een kruiser en een tor
pedoboot. Wij stuurden er op aan en
vonden de „Audacious", die ons sein
de, dat zij zonk. Herhaaldelijk poogde
het oorlogsschip aan de „Olympic"
een kabel toe tewerpen, om zoo in
ondiep water te worden gesleept, het
geen eerst gelukte toen een Zweedsch
koopvaardijschip verscheen. Nauwe
lijks echter gaf de „Olympic" vollen
stoom, of de kabel brak doormidden.^
Toen de geheele bemanning van'
het oorlogsschip gered was, vertrok
het passagiorschip naar Lough Swilly
aan de noordkust van Ierland. Plot
seling klonk een zeer geweldige slag,
z'ooals ik in mijn leven niet gehoord
heb. Een roode kring van verblindend
licht, minstens duizend voet in door
snee, hulde den hemel en den oceaan
achter ons in een schitterenden gloed.
Nauwelijks 30 seconden later was
alles weer in duisternis gehuld. Het
kruitmagazijn van het reusachtige
vaartuig was in de lucht gevlogen
en een der grootste Engelsche oor
logsschepen, een waarde van 30 mil-
lioen gulden vertegenwoordigend, was
in den oceaan verzonken.
In de Zwarte Zee.
St. Petersburg, 8 December. Gister
morgen werd de kruiser „Breslau"
in de nabijheid van Sebastopol gezien.
Onze kruisers en watervliegtuigen
begaven zich in de richting van het
vijandelijke schip. De aangevallen
„Breslau" koos echter het ruime sop.
U 16.
Volgens een bericht uit Kopen
hagen, is de Duitsche duikboot 16
Zondagavond met beschadigde ma
chine in Esbjerg binuengeloopen. Zij
kreeg van de Deensche regeering 24
uur om de schade te herstellen en
te vertrekken. Maandagmiddag om
half drie vertrok zij, na provisie te
hebben ingenomen, door een Decnsch
oorlogsschip de Deensche wateren
uitgeleid.
Men herinnert zich, dat einde No
vember een beschadigde Duitsche
duikboot de U 17 niet in
Bergen mocht komen 'om hersteld
te worden.
Nieuwe oorlogsschepen.
Er verluidt, schrijft Tidens Tegn,
dat de Engelsche regeering beslag
zal leggen op de twee linieschepen,
die voor Noorwegen bij Annstrong
worden gebouwd en tegen het einde
van dit jaar afgeleverd hadden moe
ten worden. Het zijn kleine linie
schepen van 5000 tpn, een vaart
van 15 mijl, bewapend met twee
vuurmonden van 24, vier van 15 en
zes van 10 c.M.
Noorwegen had al twee termijnen
betaald, tezamen 8 millioen kronen,
en de derde termijn, 5 millioen, zou
betaald worden uit de leening, die
Noorwegen onlangs te Londen heeft
gesloten. Deze 15 millioen komen nu
vrij. Krachtens de ervaring in dezen
oorlog opgedaan, zegt T. T., zal dat
geld het best kunnen worden besteed
aan duikbooten en mynen..
Duitschland heeft een vijfde duik
boot, die er voor Noorwegen gebouwd
werd of is, in beslag genomen.
Stoomschip in brand.
Londen, 8 December. Het stoom
schip „Vedra", met petroleum aan
boord onderweg van de Golf van
Mexico naar Barrow, is ter hoogte
van het Walney-eiland in brand
geraakt.
Van de bemanning van 36 koppen
zijn er slechts 2 gered, die beiden
ernstige brandwonden kregen.
De „Vedra" brandt nog, maar het
vuur mindert.
Van het Westelijk front.
(Vervolg.)
Yperen.
De oorlogs-correspondent van „De
Tijd" seint uit Duinkerken omtrent
het laatste gevecht bij Yperen:
Rond Yperen drongen de vijanden
op en hebben heden (Woensdag) met
kracht de aanvallen herhaald. De
troepen der bondgenooten wisten even
wel al deze aanvallen af te slaan en
den vijand gevoelige verliezen op ver
schillende punten, vooral Zuidwaarts
van Yperen, toe te brengen.
Yperen zelf heeft in de laatste da
gen minder van het geschutvuur te
lijden gehad. De verwoestingen wa
ren er overigens al erg genoeg. Be
halve de St. Martinus-kerk, het stad
huis en de oude hallen (aan wier
restauratie nog niet gewanhoopt be
hoeft te worden) zijn ook ten deele
vernield: het oude en hot nieuwe
museum, het paleis van justitie, mooie
gevels van woonhuizen, enz. En ter
wijl het vijandelijk geschut de kunst-
monumenten van vervlogen eeuwen
niet spaarde, bleef de kazerne onge
schonden. De kerk van de' H. Ja-
Jacobus en de H. Petrus en van de
H. Nicolaas zijn nagenoeg ongedeerd
gebleven eveneens de gevangenis,
het station, het ziekenhuis, het hos
pitaal, het krankzinnigengesticht, enz.
Rheims.
De Correspondent van de „Daily
Telegraph" seint uit Boulogne, dat
een inwoner van Rheims het volgende
vertelt omtrent het bombardement
dezer stad
„Feitelijk is er geen plekje meer
in de geheele stad, dat niet van het
bombardement heeft geledon.
Onlangs stond ik 's avonds aan mijn
voordeur, toen plotseling een grauaat
ontplofte, die een paar dagen te voren
was neergekomen en op straat was
blijven liggen. In mijn tuin zijn,
sedert de beschieting begon, 129 gra
naten gevallen, zonder te ontploffen,
maar vele anderen hebben huizen in
mijn buurt vernield.
Hoewel er geen verlies vau men-
sctienlevens is te betreuren, is de
schade groot. Alle fabrieken zijn
ernstig beschadigd. Alle fabrieks-
voorraden zijn verbrand. Het verlies
wordt op wol 300 millioen frs. ge
schat. De vermaarde tapijt-fabrieken
van Pepcrsaek zijn verbrand, met de
vele kostbare voorwerpen in het
museum.
„In Rheims wordt nog duchtig door
de Duitschers gespionneerd. Zoodra
iemand aankomt, wordt het vuur ge
richt op het-huis, dat de nieuwaan-
gekomene bescherming verleent. Dit
is vooral het geval als het journa
listen geldt. Men vermoedt, dat er
een telefoon is tusschen een spion in
de stad en de eerste vuurlinie eenige
kilometers buiten de stad. Er is nog
wel niets gevonden, maar men zoekt
nog steeds.
,Den avond van de bezetttng wist
ik mijn auto te verbergen, maar een
dag later werd hij door den vijand
in. Den volgenden dag ver
baasde het me Franschen in de stad
te zien. Het bleek me echter, -dat
het vermomde Duitschers waren".
Aldus vertelt de inwoner van
Rheims, de ongelukkige, in de vuur
linie gelegen stad.
Schoenen voor het leger.
In Northampton werkt men tegen
woordig met man en macht aan
schoenen voor. het leger, niet alleen
voor het Engelsche, maar ook voor
het Franschc en Belgische. De prijs
is nu gestegen tot ongeveer f 11.10
het paar. De Engelsche Regeering
moet 200.000 paar in de week hebben,
maar meer dan 140.000 paar kan
Northampton niet afleveren. Er ko
men handen te kort. Gezellen, die
al twee maanden oefening in het leger
hadden, zijn teruggestuurd om schoe
nen te helpen maken.
Van het Oostelijk front.
(Vervolg.)
St. Petersburg, 8 Dec. (Pot. Tel.-
Ag.) Mededeeling van den grooten
generalen staf:
De gevechten, die zich in de streek
Przasnysz-Ciechanow (ten zuidoos
ten van Mlawa en noordelijk vaD
Warschau) ontwikkolen, zijn nog niet
geëindigd.
Ook in de streek van Petrokow
hebben gevechten plaats gehad. Wij
hadden daar eenige gedeeltelijke
successen.
De op 6 dezer in de streek van
Wieliczka aan de Deriuty, ten zuid
oosten van Krakau, begonnen veld
slag ontwikkelt zich ten onzen gun
ste. Na op dappere wijzen den over
tocht- over de Dunajec in de streek
van Neu Sandee te hebben afgedwon
gen, hobben onze versterkingen hun
offensief voortgezet en een ernstige
nederlaag toegebracht aan de Duit
sche troepen, die in het dal van de
Lososina-deu rechter Dui&chen vleu
gel uitmaakten en hun omtrekkende
beweging hadden voortgezet. Het 24-
ste Duitsche legercorps, uit Belgis
naar hier overgebracht, opende het
gevecht en liet een batterij op auto
mobiolen vooruitrukken, welke bat
terij voor een gedeelte buiten ge
vecht werd gesteld, voor het overige
op de vlucht werd gejaagd zonder
een schot te lossen. Vervolgens
slaagden wy er in verscheidene stuk
ken zwaar geschut buiten gevecht te
stellen en vijf veldbatterijen tot zwij
gen te brengen. Wij namen verschei
dene kanonnen en maakten gevan-
gevangenen. De Duitschers onder hen
verklaren, dat hun afdeelingen reus
achtige verliezen geleden hebben.
Enkele compagnieën werden tot veer
tig man teruggebracht. Wij zetten
ons offensief voort.
door een geweldig bombardement uit
de Russische kanonnen, voerden zij
aanval op aanval uit. De tegenstand
der Duitschers was bij het vallen van
den avond volkomen gebroken.
Van de twee Duitsche legercorpsen,
to zamen 80.000 man sterk, bleef
slechts een klein gedeelte over. Het
aantal Duitsche gevangenen beliep
20.000. Van de overige zijn zeker
8 pet. gedood .of gewond.
De Duitsche verliezen in alle ope
raties tegen Lods en de naburige
stellingen gaan de 100.000 te boven.
Omtrent het getal van hun gewonden
valt geen gissing te maken. Het is
echter bekend, dat bij tientallen de
treinen met gewonden via Kalisz
zijn vertrokken. En nog duurt dit
voort.
De toestand in Krakau en Polen.
Venetië, via Londen, 9 December.
Volgens een telegram uit Warschau
aan do „Seccolo" is de bevolking van
Krakau teruggebracht op 20.000 zie
len; de overigen zijn weggezonden.
De voorraad levensmiddelen wordt
voldoende geacht voor vier maanden.
Hetgarnizoen bestaat uit Oostenrijkers
en Duitschers. De prachtige boomen
om de stad zyn alle gevold om de
artillerie de noodige schootsruimte te
verschaffeu. Verschillende tijdelijke
werken bestaande uit loopgraven met
prikkeldraad- ve rsperrl ngén worden
aangelegd.
Eindeloozc militaire treinen komen
door Warschau naai het Westen
gaandezij zijn gevuld met- versche
troepen, hoofdzakelijk Siberische ko
zakkeu.
Nu de vorst in het Weichcl-gebied
is ingevallen, zyn reeds 70.000 vluch
telingen in Warschau aangekomen.
Polen heeft gruwelijk geleden in
dit tijdperk van vier maanden oorlog
voeren. De bevolking lijdt ontzettend.
Paniek in Oost-Pruisen en
Hongarije.
Londen,9 Dec. De „Daily Telegraph"
verneemt uit Kopenhagen vau goed
ingelichte zijde, dat er paniek heerscht
in Noordelijk Hongarije en Oost-Prni-
sen. Reeds meer dan een half millioen
menschen namen de vlucht uit hunne
woonplaatsen.
Generaal Beijers gesneuveld?
Pretoria, 9 December. De dood van
Beijers is nog niet zeker. Het schijnt,
dat tijdens een scherp gevecht aan
de oevers van de Vaalrivior Beijers
met eenige anderen poogde de rivier
over te steken. Zij werden beschoten
en men zag Beijers vau het paard
vallen en met den stroom meesloepen.
Even later verdween hij onder water
Alle pogingen zijn aangewend, om
hom te vinden.
Londen, 9 Dec. Uil Johannesburg
wordt geseind:
De rebellen-generaal Beijers is door
een schot getroffen toen hij trachtte
aan een commando Unie-troepen te
ontkomen. Beijers deed eene poging
om de Vaalrïvier over te steken en
verdronk.
Geen vredesprijs.
Christiania, 9 Dec. Het Nobel-
Comité uit den Storthing besloot dit
jaar geen vredesprijs uit te reiken.
Londen, 9 December. Een corres
pondent van de Daily Chronicle heeft
den 5den dezer uit Warschau het
volgende gemeld, dat eerst per brief
naar St. Petersburg was gezonden en
van daar naar Londen doorgeseind.
In dit bericht wordt, een verslag ge
geven van den veldslag in Russisch
Polen, die weken geduurd had. Aller
eerst behandelt de correspondent het
gebeurde met de omsiugeldc Duitsche
troepenmacht, die in de streek van
Lodz was opgerukt en ten zuiden en
ten oosten van de stad vau de ove
rige Duitsche troepen was afgesneden.
Die Duitsche troepenmacht bestond
uit twee legercorpsen: het 25ste leger
corps en het 3de gardecorps. De Duit
schers, die ten westen Van Lodz ston
den, oefenden krachtige pressie uit
en bombardeerden de stad. Een op
zichzelf staande troepenmacht trok
noordwaarts en trachtte zich een weg
te banen door het stadje Brzeziny,
teneiden zich te Zgierz met de andere
Duitsche troepen te vereenigen.
Maar to Brzeziny trof hen de defini
tieve ramp. De stad en do weg in de
nabijheid liggen in een kom temid
den van een boschachtige streek,
waar de Duitschers, die van den
Weicbsel waren weggedrongen en
wier achterhoede bedreigd werd, bij
hun langzamen terugtocht vijf dagen
lang hadden moeten vechten. Op den
vijfden dag scheen het, of de Duit
schers gebrek begonnen te krijgen
aan munitie voor hun kanonnen. Dien
dag deden zij een laatste poging om
zich een weg te banen door Brzeziny.
En daar werd de dramatische coup
voltooid, die was uitgedacht door den
schei pzinnigen strateeg en strijd vaar
digen aanvoerder, die in October
Warschau en de Weichsel-linie had
weten te verdedigen, en door welken
coup hij door zijn manoeuvreeren de
Duitschers op de goede plaats had
weten te krijgen.
De Duitschers waren meester van
de stad, en in grooten getale trokken
zij er doorheen, toen de Russische
bevelhebber tot den aanval liet over
gaan. Als steeds hadden de Duitschers
ook nu alle mogelyke voorzorgen
genomen. De loopgraven, die zij voor
hun uitgeputte en ontmoedigdo, op
de grens der wanhoop verkeerende
troepen in gereedheid hadden ge
bracht, waren voortreffelijk. Ook
vochten de Duitschers dien laatsten
bitteren dag prachtig. Brzeziny werd
negen uur lang geweldig gebombar
deerd. Van de stad staat nog slechts
de helft overeind. Do Russische In
fanterie bewees opnieuw haar uit
stekende hoedanigheden. Ondersteund
De algemeene toestand.
Over den toestand op het westelijk
oorlogstooneel sprekende, zegt de
„Frankf. Ztg.": Voortdurend wordt
er langs de geheele versterkte linie
gevochten, nu eens krachtiger hier,
dan weer daar, maar het artillerie
duel is bijna nooit van de lucht. De
krachtige versterking, met wallen en
loopgraven, blijkt steeds meer on
neembaar te zijn.
„En nu bespreekt men op alle
mogelijke wijzen, in neutrale landen
en bij ons, wat er nu vorder gebeuren
zal. Uit alle meeuingen en oordeel
vellingen blijkt wel, dat iedereen in
het duister rondtast. Hieruit kan men
afleiden, dat de takt-iek van onze
legercommandanten het beste succes
heeft. Maar wel begint men in te
zien, dat wij dien wal in Frankrijk
niet hebben opgeworpen, om weer
heen te gaan. En men begrijpt heel
goed, dat de overgang van defensief
tot offensief, de poging om ons uit
het vijandelijk land te verdrijven,
heel moeilijk is.
„De vraag blijft echter: Wanneer
zullen wij den laatsten, beslissenden
slag leveren tegen den vijand, dien
wij reeds ver over zijne grenzen
hebbon geworpen? Dat kunnen wij
met vol vertrouwen overlaten aan
ons legerbestuur.
Het schijnt ons eenigszins opti
mistisch den toestand in het westen
als het gevolg van eon gewilde tak-
tiek te beschouwen. Militaire des
kundigen zijn integendeel vau mee
ning, dat deze wijze van oorlogvoeren
op geenerlei taktiek of strategie be
rust, doch een gevolg is van een
samenloop van omstandigheden, en
dat zij meer den indruk maakt ont
staan te zijn door de harde nood
zakelijkheid,
„der Notm gehorchend, nicht de
eignen Triebe",
dan door een vooraf vastgesteld oor
logsplan. Er zijn te veel zonderlinge
en met elkaar tegenstrijdige dingen
gebeuld, om aan eon wel overlegd
plan, aan eon „verschleierende Tak-
tik" te denken.
Maar nu het aanvalsfront, zich uit
strekt van de Fransch-Duitsche grens
met een grooten boog naar de Noord
zee, is het duidelijk, dat do Duitsche
generale staf poogt „to rnake the
best of it". De telkens herhaalde
krachtige aanvallen, nu eens hier,
dan weer daar, toonen, dat hij steeds
poogt door de vijandelijke linie heen
te breken, ten einde dan door flank-
aanvallen en zoo mogelijk door aan
vallen in den rug dor geallieerden,
deze te noodzaken, hunne stellingen
te ontruimen.
Tot nog toe is dit niet gelukt. Het
aanvallon op een linie, dio met. zoo
veel moeite, overleg en zorg is ver
sterkt, is niet gemakkelijk. Hel. voort
durende geschutvuur, de werking der
mitrailleurs en het krachtige inffin]
terievuur brengen een regen van
kogels op het terrein, waarover de
pan val Ier moet voorwaarts gaan, on
nog nergens is het gelukt dien aan
val met kracht door te zetten. Inte-
gendeol, over en weer wordt het dan
een stryd om een gehucht, een dorpje,
een stad, een kerkhof, soms om een
enkel huis, zooals om het veerhuis
bij Merchem aan het Yser-front, dat
door de Duitschers in eon kleine
vesting was veranderd, en dat met
groote dapperheid verdedigd, toch
door de geallieerden genomen werd.
Dit alles is een strijd om terrein-
voorwerpen maar het maakt als
zoodanig een onderdeel uit van de
groote strategische bedoeling, die
eenmaal door von Clausewitz voor
alle tijden is vastgesteld als: het
vernietigen van de strijdmacht des
vijands.
En het lijkt er nog niet naar, dat
dit ergens het geval is. Verliezen
worden geleden, aan beide zijden,
groote en ernstige vorliezen, maar-
van geschokt zijn is nog nergens
sprake, en evenmin van verminde
ring der aanvalskracht. Steeds wordt
iu alle berichten melding gemaakt
vau geduchte aanvallen, die werden
ondernomen; en al slaagden ze niet,
er is geen enkele reden om aan te
nemen, dat zij straks niet zullen wor
den herhaald.
Niemand kan nog het einde voor
zien vau deze worsteliugmaar zoo
eenvoudig als de „Frankf. Zeitung"
het wil doen voorkomen, schijnt het
ons niet.
In het Oosten gaat het wol eenigs
zins anders. Daar zijn do troepen-
afdeelingcn minder hardnekkig ge
dwongen zich aan de verschansingen
te houdendaar heerscht meer be
weeglijkheid en hebben dientengej
volge meer sprekende gebeurtenissen
plaats. Maar nu is het merkwaardig,
dat in de berichten over die gebeur
tenissen zoo weinig overeenstemming,
zooveel verschil is.
Het Russische officieelc telegram,
dat wij Dinsdagmiddag ontvingen, be
gon melding te maken van het on
gunstig "resultaat voor Rusland, vau
den slag in de linie Lowitsj Lodz;
dit resultaat wordt toegeschreven aan
het optreden van aanzieuiyke Duit
sche versterkingen. Doch dan volgt
do conclusie, dat do aanvallen der
Duitscliers vruchteloos waren eii zij
het offensief moesten opgeven, na
hevige verliezen te hebben geleden.
Het Duitsche bericht, dat Lodz ge
nomen werd, wordt niet direct be
vestigd maar indirect wel. In No
vember, zoo zegt een telegram uit
Petersburg, had Lodz groot strale
giscli belang voor ons; maar sedert
het offensief der Duitschers in de lijn
Rowitsj Lodz mislukte, verloor Lodz
alle belang voor de verdediging. En
dientengevolge zal een wyziging in
het gebied van Lodz noodzakelijk
worden.
Wat zeggen wiiwij hebben die
plaats ontruimd, en de Duitschers
hebben haar bezet.
Maar de Engelsche bladen kunnen
dat nog steeds niet gelooven on
danks deze versluierde Russische er
kenning. De „Times" zegt nog steeds:
„Do Duitschers beweren Lodz te heb
ben genomen, en daar zij die plaats
beschoten is het wellicht'gedeeltelijk
waar."
Dat de "Russen daar een nederlaag
leden, geeft, de „Times" niet toe;
maar het blad moet wel erkennen:
al hebben de Russen voldoende krach
ten om met het Duitsche gevaar af
te rekenen, toch is het moeilijk vol
doende manschappen in do gevechts
linie te brengen in dat gebied. En
het is duidelijk, dat de Duitschers of
het baanvak Sgerhs - Strykof van den
spoorweg Lodz—Warschau hebben
hernomen, of hot nooit hebben ver
loren.
Dit klinkt wel oonigszins anders
dan de meening, dat de Russen de
Duitschers voor zich uitdreven naar
Silezië.
Toch moet dat hot doel blijven
van het leger van den grootvorst,
zegt de „Times". Het blad is het
dan ook heelemaal niet eens met de
„Morning Post", die verklaarde, dat
de Russen niet voornemens waren
de Duitschers uit Polen te verdrijven,
en dio dit, als het gebeurde „a. sad
disaster" zou achten. (H.bld.)
De berichten tot Woensdagmiddag
over het Russische gevechtsterrein
ontvangen, leeren dat do Duitschers
en Oostenrijkers thans, na het succes
bij Lodz, het oogenblik gekomen
achten, om door twee nieuwe aan
vallen beslissing te hunnen gunste
uit te lokken.
De eene aanval geschiedt van Soldau
uit, langs den spoorweg Soldau
Mlawa Warschau.
De Duitschers zyn daar gevorderd
tot Ciechanow, dat is ongeveer halver
wege tusschen Soldau en Warschau.
Er ontwikkelen zich in die buurt ge
vechten, zeggen de Russen, die nog
niet zijn beslist. De Duitschers hebben
over dezen aanval nog niets gemeld.
Aanvaltroepen, die langs dozen
spoorweg op Warschau aanrukken,
hebben de vestingreeks, die van War
schau Noordoostwaarts buigt, in de
flank. Een offensief van nieuwe Rus-
sischo troepen van die vestingen uit,
zou dus de verbindingslinie van deD
aanvallers kunncü bedreigen. De Duit
schers zijn dan ook tevens naar
Praznycz, ten Oosten van den spoor
weg, opgerukt, eon beweging, die
waarschijnlijk een flankdekking be
oogt.
Men herinnert zich, dat de Russen
al sedert eonige dagen pogingen aan
wendden om ten Zuiden van Krakau
door te dringen. Een tegenoffensief
van het Westen uit is de tweede
aanvallende beweging, door de Oosten
rijkers, aldaar door Duitsche troepen
versterkt, ondernomen. De strijd
woedt daar in het bizondor op het front
Wieliczka—Dobczyce. Dobczyce ligt
vlak ten Zuiden van Wielicka, en
deze plaats ligt ten Zuidoosten van
Krakau. Beiden partijen melden voor-
deelen op dit gevechtsterrein behaald.
De strijd is blijkbaar nog onbeslist.
Wi,j vatten den toestand op het
Oostelijk oorlogsterrein aldus samon
le. De Russen, die om Lods heen
zijn verslagen, trekken terug, waar
schijnlijk door de Duitschers achter
volgd.
2e. Do Duitschors zijn van het
Noordon uit (van Soldau) een nieuwen
aanval in de richting van Warschau
begonnen.
3o. De Oostenrijkers, alhier door
Duitschers versterkt, doen ten Zuiden
van Krakau oon aanval in Westelijke
richting.
De twee nieuwe aanvallen van
Duitsch-Oostenrijkscho zijde hebben
tot gevechten geleid, waarvan den
uitslag nog niet is te voorzien. Even
min is nog te zeggen tot welke
rechtstreeksche gevolgen het succes
der Duitschers bij Lodz zal voeren.
De strijd in Polen blijft dus onbe
slist, maar wat wij hierboven neer
schreven schijnt ons een samenvat
ting van de feiten, die in de laatste
berichten over den toestand, zooals
die op het oogenblik is, zijn vervat.
Zij zijn voor de Russen geenszins
wanhopig, maar toch ook niet gunstig.
De omstandigheid, dat het uit de
hoofdsteden, waar men gaarne zou
zien dat het anders was, berichten
stroomt, die door verhalen en geruch
ten over vroegere gebeurtenissen of
minder gewichtige onderdeelen van
den strijd, de aandacht van deze
feiten pogon af te leiden, is meer
geschikt om bij den onpartljdigen
toeschouwer den indruk, dat de toe
stand voor de Russen niet zeer gun
stig is, te versterken dan te ver
zwakken. (N. Rott. Gt.)
AGENDA.
10 Dec. Concott „Heldor's Harmonlelrapol",
Casino, 8 uur.
10 Deo. 3o Hillshoudelijko Cursus-vorgaderlng
Soc.-Dom. Mobilisatie club, 's avonds
C uur in hot Bondsgebouw M. M. P.
Spr. dc heer üuborts. Onderworp „Vak
organisatie".
12 Doe. Soiroó Dansante. Dansclub T.OJ?.
Ti yoli, 8 uur
14 Dec. Concert Kathleen Parlow. Casino,
ur. Uftsl.
15 Dcc. 'i'oonkunst, afd. Heldor. Oratorium „De
Schopping". Casino, 7"
voor Militairen.
10 Doe. Xd. voorledon van do My.
Ca si 110, 8 uur.
21 Dec. Emiol Hullebroek. Ca si
MARINE EN LEGER.
De onicior-machinlsl der loklasso B. Veflieu,
van IXr, Ms. Noord-Brabant, is den Oden Dei.,
oj) non activiteit gesteld wegens ziekte
Met don 12en December wordt do landstorm-
pllchtfgo luitonant tor /eu der 2e klasse J. D.
wolterboek ontheven van den v.-orkoiykeu
STOOMVAARTBERICHTEN.
Stoomvaart-Maatschappij „Nederland".
Banda. v. Amsterdam naar Montevideo, is7 Doe.
Bovezier ge passoord.
Koningin dor Nedorlanden, uitreis, arriv.TDec.
to Gravesond.
Prins dor Nederlanden, thuisreis, vortrok 7 Dec.
van Genua.
Uooroo, uitreis, is 7 Doe. Gibraltar gepass.
Grolius arriv.9 Dec. van Batavia to IJmuïden en
zou hedenmorgen to 6 uur opvaren.
Rotterdamsche Lloyd.
Ophir, thuisreis,arriv.7 Dec. to Londen.
Tnbnnan, uitrois, pass. 7 Dec. Perim.
Tambora, thuisreis,arriv.7 Dei., te Port-Said.
Bengalen, thuisreis, arriv. C Doc.to Liverpool.
Jacalm, thuisreis, pass. 7 Dec. Sagres.
Malnng, van R'dam naar Rallimore, passeerde 7
Dec. Bovezier.
Arakan vertrok 8 Doe, van Batavia naar R'dam.
Bogor, van d'damn. B.-Ayros pass. 8 Dec. Li'/ard.
Djocja, thuisreis, is 8 Dec. Sagres gepass.
Rindjanl,uitrois, pass.8 Dec. Kaap Finisterro.
Sanrarindo, thuisreis, is 9 Dcc. Dover gepass.
Kawi, thuisreis, vertrok 9 Dec. van Sabang.
Kon. Holi. Loyd.
A instel land,u lir.Js 7 Dec. Fernando Koronha gep.
Kernland arriv.SDec. van B.Ayreste A'dam.
Frisia, thuisi eis, Is 8 Dcc. TenorifTe gepass.
Gooiland, uitreis, pass. 9 Dec. Plymouth.
Maasland, uitr., vertrok 8 Dcc. van Pernamhuco.
Zaanland, thuisreis, is 8 Dcc, La Atalayagepass.
Kon. West-Indische Maildienst.
Java
Curam vertrok 6 Dec.
Lijn.
Calcutta naa:
Haven te Nieuwediep.
8 Dec. Aangekomen van Harlingen en vertrok
ken nnar Leith hot Eng. s.s. „Amulet",
Dcc. Aangekomen van Harlingon en vertrok
ken n. Huil hel Ned. s.s. „Minister Tak".
Id. van Harlingon on vertrokken naar
Londen hot Eng. s.s. „Groningen".
Id. van Goole on vertrokken naar Har
lingen het Ned. sa „Duiveland".
Vertrokken hot Noordsche s.s. „Heim
land II". naar Rotterdam.
MARKTBERICHTEN.
Schagen, 10 Dec. 1914.
4 Paarden .f 100.- 4
Veulens
Ossen 0.—
4 Stieren 100,—
10 Geldokoeien (magere) 120.
99 Goldekoeien (vette) 180.—
25 Kalfkoeien 200.-
17 Vaarzen 80.—
Pinken 0.—
Graskalvoren
4ü Nuchtere kalvoron 10.—
Rammen 0.—
Schapen (magorc) 0.—
170 Schapen (vette) 29.—
2770 O verhouders 18.—
Lammeren 0.—
Bokken en Geiton 0.—
Varkens 0.—
50 Varkens (vette) p. K.G. 56.-
70 Biggen
0.70 1.50
150 Konijnen
150 Kippen
- Duiven
- Ganzen
- Zwanen
250 K G. Boter
Geldokoeien, magere, liandol traag j goldekoeien,
vette, id. trekkend.
Staatsloterij.
Trekking van Dinsdag 8 Dec.
le klasse.—2e lyst.
No. 18249 f 20,000.
No. 1127 en 14947 elk f1000.
No. 17692 f 200.
Nos. 3884 3887 4845 5196 7948
17266 en 18797 elk f100.
Trekking vau 9 December,
le klasse. 3e lijst.
No. 2799 f 5000-
No. 8221 f2000.
No. 12892 f 1000.
No. 919 en 20084 f 400.
No. 11851 f200.
Nos. 6524 15795 15867 eu 10187
elk f100.
Burgerlijke Stand van Helder,
van G 10 Dec. 1914.
ONDERTROUWD: D. Mouts on
H. v. d. HeideJ. H. W. Goerts en
C. J. UijlemanJ. van Os en J. M.
Noleboom.
BEVALLEN A. Hoebe—Genet, d.
G. J. Haas-Schumacher, cl.; J. Za-
lenstein—Kooi, z.J. van Loo-Sel
derbeek, z.
OVERLEDEN L. van Savoijen, 83
jaarP. Bakker, 47 jaar.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Eene Kerstgave aan onze soldaten.
Hier ter plaatse heeft zich een
vrouwen-comité gevormd, dat zich
ten doel stelt gelden bijeen tc zamelen
ten einde in staat te zijn aan onze
wakkere militaire grons- -en kustbe
wakers en fortbezetting met Kerst
mis eene gave te doen toekomen, Jn
de circulaire, die daaromtrent werd
ontvangen komt o.a. het volgende
voor: „Met groote dankbaarheid on
hooge waardeering hebben wij ver
nomen hoe allerwege op vloot en in
leger een uitmuntende geest allen
bezielt, wiens hooge plichtsvervulling
de krachtigste waarborg is voor Neër-
land's toekomst. Laat ons daarom
samenwerken en zorgen, dat allen,
die thans ver van huis en haard vaak
in eenzaamheid waken dat Nederland
geëerbiedigd wordt, gedurende de a.s.
Kerstdagen eene gave ontvangen, dio
tot hem spreekt van waardeering en
dankbaarheid der vrouwen van Neder
land, voor de groote offers vol toe
wijding gebracht op het altaar des
vaderlands".
Het alhier gevormde vrouwen-
comité stelt zich voor in den loop
dezer week, hier ter plaatse eene
collecte te doen houden en hoopt,
dat de Heldersche vrouwen gaarne
eene bijdrage zullen offeren om het
eenzaam Kerstfeest der soldaten oen
weiDig helpen veraangenamen.
Het plaatselijk comité:
Mej. van Neck, Presidente.
Mevr. Dekker Klik, Secretaresse.
Mevr. Bok-luchter, Penningm.
Mevr. Berdenis van Borlekom—Cool.
Mevr. de Boer—Jongkees.
MejLeegwater Bergmann,
Mevr. Naudin ten Cate—Gébel,
Mevr. Noorduijn Hacker.
Mevr. de Sittex—Muurling.
Mevr, de Yen—Boon.
Feestavond
Mobilisatie-Schermwedstrijden.
Ter gelegenheid van de mobilisatie-
BChermwedstrljden voor land- en zee
macht in dc stelling van den Helder
waren destijds twee feestavonden
georganiseerd, die wegens het tragi
sche ongeval te West-Kapelle werden
uitgesteld. Deze beide avonden werden
thans Maandag 7 en Woensdag 9
dezer gegevende eerste avond was
bestemd voor korporaals on manschap
pen, de laatste voor onderofficieren
en uitgenoodigden. Onder deze laat
sten waren militaire en civiele auto
riteiten vertegenwoordigd, die dooi
den voorzitter, den adjudant der mari
niers P. G. de Lange welkom werden
geheeten.
De spreker herinnerde eraan, dat
de eeiG-voorzittor, do kapitein der
mariniers Schraver, ernstig ongesteld
was, en niet aanwezig kon zijn. Hij
bracht hulde aan allen, die op een
of andere wijze de zaak gesteund
hadden, aan de aanwezigen, den waar
nemende burgemeester, den vice-admi-
raal, die helaas persoonlijk verhinderd
was, alle vereenigingen en particulie
ren, die door milde giften of hulp
vaardigheid medegewerkt hebben tot
hot welslagen vaii deze avonden. Hy
wijdde vervolgens eenige woorden
aan de edele schermsport, en herdacht
dankbaar het feit, dat ons land nog
gespaard bleef voor de afschuwelijk
heden van den oorlog, waarna een
driewerf Hoezee voor de Koningin,
gevolgd door het zingen van het
Wilhelmus, staande door de aanwezi
gen werd aangeheven.
Daarna werd met de afwerking van
het programma begonnen. Wij hebben
te dezer plaatse al eens meer over
het Militair Mannenkoor „Door Mobi
lisatie Vereenigd" gesproken, en wij
kunnen thans volstaan met te rele-
veeren, dat dit koor opende met 6en
tweetal nummers, gevolgd door een
nummer voor dubbel mannenkwartet.
Wat dit laatste betreft, wachten wij
nog revanche van de heeren tenoren,
die af en toe aardig „er uit" waren.
Zij zullen ons nog wel eens die re
vanche geven, dezen winter.
Een, eere partij floret' door de heeren
P. G. de Lange, adjudant der mariniers
en J. P. N. Kleef, sergt.-majoor van
dat korps, gaf ons een kijkje op dit
vlugge en sierlijke spel. Luid applaus
was de dank.
Een keurcorps gymnasten werkte
aan de hooge brug. 't Was werkelijk
schitterend, wat zij ons lieten zien,
er waren kranige nummers bij.
Een strijkquintet van stafmuzikan
ten gaf Mozart's SerenadeEine kleine
Nachtmusik. Dit was de echte Mozart,
de schalke, blije, geestige, grootsche
en geniale Mozart, die de melodieën
deed huppelen als droppels diamanten
tranen. Hoe geestig dat allegro, hoe
prachtig die romance, hoe levendig
en blij die menuet en dat rondo!
Een paar voordrachten van mej.
Biirbach, die zeer in den smaak vielen,
een strijkquintet van den heer Haze-
broek en een geestige baDjo-marsch
van Heath, de beide laatste uitgevoerd
door het quintet van zooeven, sloten
het eerste gedeelte van het program
ma af.
Na de pauze herhaling van een
en anderprachtige standen aan het
rek; „reuze"-reuzezwaaien waar ont
vankelijke naturen van griezelde, maar
die het sterke geslacht vol geestdrift
beklapte, militair mannenkoor veel
beter op stem eere-partlj sabel,
een extra-nummer viool en piano van
den heer Pala, begeleid door moj. Koek,
eere-partij geweer door de heeren
Nybacher en Hamersveld, daarna het
komisch, muzikaal trio, onder leiding
van hun pas geëngageerden Directeur
Mr. Etienne.
Mr. Etienne bleek eon directeur te
zijn met veel temperament en voel
armen. Niet dat io armen te veel had
maai- ze waren wat lang. En als er
weer eens gecollecteerd wordt moet
er voor ZEd. een pantalon af, want
zoo kan het niet langer. De trombonist
of hoe-d-ie heetcn mag, deed nog een
aardigheidje met zijn instrument
door Lusschenkomst van den bewusten
pantalon; twee juffrouwen gierden
van 't lachen, het overige publiek
hield zich goed. Enfin, 'c was gewel
dig wat die drie plus hun directeur
niet deden en ze gaven werkelijk
goede muziek, 't Was een alleraardigst
nummer on de beide kransen die
mr. Etienne kreeg, waren zeer ver
diend. Met zijn temperament, was het
te begrijpen, dat hij den gever er
tegelijk bij omhelsde.
Alles in alles: een mooie, degelijke
avond.
Emiel Hullebroeck.
Wij allen kennen de tegenwoordig
zoo populaire liederen vau dezen
Vlaamscben componist-zanger. „Tine
ke van Heule", „de Garde", en nog
zooveel meer, ze zijn tegenwoordig
gemeengoed geworden vandeHollan
ders.Maar toch hadden wij hier nooit hol
