INGEZONDEN.
Slot-antwoord aan Mevr.Van Maanen.
In mijn antwoord op 's heeren Van
Maanen's stukjo, beloofde ik op de
kwestie van de coloratuur te zullen
terugkomen. Ik zocht n.1. een meer
wetenschappelijke omschrijving van
beide begrippen n.1. coloratuur-
zang en coloratuur in de stem, d.i.
liet vermogen om dien coloratuurzang
weer te geven. Door bemiddeling van
een mij bekend muziek-historicus,
wien ik voor zijne welwillendheid
hartelijk dank zeg bij dezen, verkreeg
ik verschillende uitleggingen, doch
daaruit bleek niet, dat mijne inter
pretatie van het begrip de goede was.
In het „Kurtzgefasste(s) Musikali-
sche(s) Lexicon", in 1737 te Chemnitz
uitgegeven, en geciteerd als hetChem-
nitz'sche Lexicon, wordt het begrip
aldus omschreven (pag. 95): „Colora
turen sind die unterschiedenen Zier-
lichkciten, welche die Slinger und
Musicanten den Noten und dem
daduich bezeicbneten Halt des Thons
geben, als durch scbleiffen, Tremu
lanten, schlagen, Lauffer, Pausen,
und andere Arten". Een Hollandsch
auteur, Verschure Reynvaan, om
schrijft het begrip aldus: „De op-
ciering des zangs, de opschikbing
eens muzijkstuks door coloraturen
of agrementen en cieraadjen" (Muzi
kaal Kunstwoordenboek, 1795, pag.
156). Mendel, in zijn Musikaliscbes
Conversations Lexicon (1880) spreekt
van auf éiner Sylbe ausgeführte
Verbindung von zwei oder mehr
Noten", enz., Schilling, in zijn Eocy-
clopaedio derTonkunst (1835)
noemt ze „Bravour-Verzierungen,
welche aus steigenden oder fallenden
Tonreihen bestehen".Ea Viotta,
in zijn „Lexicon der Toonkunst"
(1881) noemt coloratuur de „vlugge
passages en loopen in bravour-aria's".
Geen dezer auteurs geeft dus aan
coloratuur de beteekenis, die ik er
aan gaf. Slechts Winkler Prins (Geïll.
Encyclopaedie 2e dr., deel V, 1884,
pag.' 151) zegt hieromtrent: „het ver
mogen, om die versierselen naar eisch
te doen uitkomen, heet ook wel
coloratuur en men spreekt daarom
van eene goede ofslechto coloratuur
zangeres".
In het Hoogduitsch woordenboek
van Sicherer-Akvcld, een der uitge
breidste Duitsche woordenboeken in
Nederland uitgegeven, wordt hot be
grip „coloratur" omschreven met
(„muz.j trilling, toonrolling". In
het Ital.-Duitsch woordenboek van
Michaelis (Leipzig 1888), wordt colo-
ratnra vertaald door colorit, Firbung,
Ausmalung, Ausschmückung, Beschö
nigung, Anstrich.
Ik leg mij echter bij de uitspraak
der hoogere autoriteiten boven aan
gehaald, neer.
Over de uitdrukking „meer be
schaafd" óók nog een enkel woord.
Naast dezeu comparatief, dien ik,
om den zachteron vorm alduè koos.
(het. woord „beschaafder" leek mij
onvriendelijker), staat eenerzijds, in
opwaartsche richting, de superlatief
„meest beschaafd", anderzijds, af
dalend, komen successievelijk de
vormen beschaafd, minder beschaafd,
minst beschaafd, onbeschaafd. Mevr.
Van Maanen heeft de uitdrukking
misschien gelezen met den klemtoon
op „beschaafd", waardoor het woordje
„meer" de beteekenis kreeg vaneen
bijwoord, doch dat is, ten opzichte
van de daarna gebruikte comparatie
ven, toch niet de juiste interpretatie.
Ik zal het hiorblj laten. Daar het
mij vóór alles te doen is om billijk
beoordeeld (zelfs veroordeeld) te
worden, heb ik niet geaarzeld het
bovenstaande ter kennis van het
Heldersche publiek te brengen. Men
zal dan zien, dat het mij geenszins
te doen was mij, zooals do heer
v. M. vermoedde, „uit een lastig
parket te redden".
J. Brouwer.
Ik cursiveer. Br.
MARINE EN LEGER.
De lult. ter zoo dor 2o klasse Marine-reserve
J. W. do Roever wordt den 27on dozor ontheven
▼au zijne plaatsing in werkel(Jken dionst.
Mot den 22ou dezer is
Vieringen van don luit. te.
A. do Ërujjne Ingetrokken en Is lii)
aan den directeur ven 'sRykaworr to Willems
oord.
De luit. ter zee dor 2e klasse J. C. H. H Mackay
Is root den Ion Februari overgeplaatst van Hr.
Ms. „Sperwer" naar Hr. Ms. „do Ruller" en met
dunzelrden datum wordt do offlcier-macb. der2o
klasse J. Staal, thans werkzaam bi) de Stoom-
werkplaats op 's Rijkswerf te Willemsoord, ge
plaatst aan boord van Hr. Ms. ./Van Spoük" on
de Offlcler-mach. der 2o klasse w. N. van Pelt,
thans dienende uan boord van Hr. Ms. „Atjuli",
wordt geplaatst b(J do Stoomwerkplaots op
's Rijkswerf te Willemsoord.
STOOMVAARTBERICHTEN.
Stoomvaart-Maatschappij „Nederland".
Karimata, uitr., pass 22 dezer Kaap dol Arinl.
Kaulbangan arriv. 2S dezer v. A'dam te Batavia.
Radja, uilr., pass. 22 dezer Finistorro.
Lombok, van A'dam naar Now-Yurk.was 22 dezer
100 mijlen Zuid van Cape Raco.
Rembrnndt, tliuisr., pass. 22 dezer St. Vincent.
Ruepat, thuisr.. pass. 22 dezer Gibraltar.
Bllliton arriv. 23 dezer van A'dain te Ballimore.
Vondel, thulnr, vertrok 23 dezer van Singapore.
Boeton, van Santos naar A'dam, pass. 24 dezer St,
Vineent.
Grotlus, uitr., arriv. 24 dozer te Sabang.
Pr. Juliana, uitr, pass. 25 dezer Ouossant.
Rottordamsche Lloyd.
Kawi vertrok 23 dezer van R'dam naar Batavia.
Ceylon, thuisr., pass.21 dozor Perim.
Malang, v. N.-York n. R'dam, pass. 24 dezer Dover
Morauke, thuisr., pass. 24 dezer Kaap Roca.
Menado, thuisr.,arriv. 24 dezer t.0 Suoz.
Samarinda, uitr., pass. 24 dozor Flnisterre.
Tambora, uitr., vortrok 23 dezer van Napels.
Kon. Koll. Loyd.
Gooiland, thuisr„ vertrok 22 dozer v. B -Ayros.
Tubantia, uitr., vertrok 24 dezer van Corunn.
Salland en Zeelandiaarriv. 26dezer van B.-Ayros
A'dam.
Kon. West-Indische Maildienst.
Commewynearriv.23 dez. v.W. IndiS teN York.
Jan v. Nassau, uitr., arriv, 24 dezer te Port "Tal bot.
Nlckerle, uitr., pass. 2b dozer Deal.
SPORT.
Voetbal.
Verslag wedstrijd H.F.C.-terrein,
Zondag 1.1.:
Zü, die dezen wedstrijd niet bij
woonde, hebben beslist eon spannen
dea strijd gemist. West-Frisia had er
blijkbaar alles op gezet te winuen en
zeker hadden zij voor rust een punt
verdiend, want na een voorzet van
haar linksbuiten, ontkwam H.F.C.
doel zeer gelukkig aan een doorboring.
Bij H.F.C. wilde het echter met het
samenspel nog niet erg best lukken.
Rust kwam met voor beide clubs een
blauko score.
Na rust veranderde H.F.C. eenig-
zins hare opstelling, Ten Herckel ging
voor, Roelvink mid-half en direct
kwam er kentering, en h:.d
de rust het geluk niet op alle
mogelijke wijze met West-Frisia ge
weest, de stand had dan beslist anders
uitgevallen. Schot op schot op doel,
doch hetzij eenige centimeters te hoog
of de paal of juist naast, gedoelpunt
kon er door H.F.C. maar niet worden.
Daar eindelijk uit een doelworsteling
een corner en deze, keurig door Jaap
v. d. Pol genomen, werd netjes door
ingekopt. Alzoo leidt nu H.F.C. maar
kon ondanks haar besliste met
heid het net niet meer vinden.
Een spannende wedstrijd vooral na
ruBt tegen zeer sympathieke tegen
standers.
H.F.C II leed een nederlaag tegen
Hollandia I. Met 3 -1 in haar voordeel
wist Hollandia haar meerderheid uit
te drukken, daarbij geducht geholpen
door de invallers, scheidsrechter en
grensrechter, die de allefzonderlijk-
ste beslissingen
AGENDA.
26 Jan. Gemengde Voorstolling. Casino, 8
27 Jan. Concert Tilly Koenen. Casino, 8 u
27 Jan. Neder!. BUbelgenootsch. Oponbure Jaar
vergadering in do Lnth, Kork, half acht.
27 en 28 Jan. Buitongowone Voorstellingen, in
Tlvoii, 8 uur.
38 en 29 Jan. BlJboltenioonstelllng in do Consls
toriekamer der Luth. Kork, van 's n.m.
t 'sav. U
21 Jan. Holl. Maatach. vamLandb. Lozing over
bemesting van grasland, b(J D. Mar
Koegras, halfs
30 Jan. Heldersche Mandolineclub „Berenata".
Uitvoering in Casino, 8 uur
1 Febr. Amsterdamsch Cabaret- un Orerelte-
Eneomblo In Casino.
8 Febr. Soiree ArtlBtique (Ontspanningsavond)
in Casino, 8 uur.
4 Febr. Bond voor Staalapensionnoerlng. Open
bare vergadering in Casino, 8 uur.
DE OORLOG.
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
Naar Oost-Indiö:
Per:
coopost via Amsterdam
zeepost vla Rotterdam
C) Holl. mail via Genua
Holl. mail vla Napols
(•)all. briev., briofk. on
-mgeteek. stukken.
Datum dor Tjjdst.dor
ter post- laat-busl.
bezorging. a/hPoslk.
29 Jan.
5 Febr.
20 Jan.
1 Fobr.
MARKTBERICHTEN.
Alkmaar, 23 Jan. 1915.
Aangevoerd 6 paarden f100 a f450, 16 koeion
ossen f230 a 1310, 41 nuchl. kalveren f 8,
f24,—, 16 magoro schapen f 12.- a f32,-
00 lammeren f 00 a f 00, 29 magore varkens
'24,- arS2,-, 149 biggen ff. a 110,00, llbokkon
n geiten f3,- a fS.uO, 0 kleine hokjes f0.00
f O.üO. boter, p. half Ned. pond, laagste prijs 10,82'
niddelpriis f 0.87'1,hoogste prijs f0,92;', aangevoerd
962 kop, kipeieren fö,-»- a 17.- por 100.
Alkmaar, 25 Jan. 1915.
1 f250,-a
por K.G. fl,0l)
fl,S0, 89 nuchl. idem f8,— af24,—, 87magoro
schapen f25,- a f82,-, 462 vette varkens f 0,64
a f 0,74 per K.G., 0 magere id. f00 a f00.
Amsterdam, 26 Jan. 1916.
Ter markt waren heden aanga voord 318 vette
kooien, lo kw. 90 a 94 ct„ 2okw. 82a 80cl., 3e
k w. 78 a 80 et. ISO ni el k en kalfkoelon 1200 a f »i0,
000 vette kalveren, le kw, fOX» a 0.00, 2e kw.
f0.00, 8e kw. f0.00 por K.G.93 nuchtere kal
veren f12 a f 18 per stuk, 21 schapen f24 a f 32
por stuk. OOOlammcien i'00.- aföO.— por stuk.
522 vette varkens, Hullandscho le kwaliteit
68 a 70 ct., 2o on 8o kw. 66 a 08 ct. por K.G.
Boerenkaas 60 f 40.-
Commissie 60 f 0.-
1 Middelbare CO f SSl-
Goudsche kaas 60 f
817 K.G. Boter per K.Q. f - - -
429 Runderen:
187 vette nor K.G. f 0.78 f 0.96
242 melke on gelde f 170.-
3 Stieren f 000.-
38 Paarden f 000,-
45 vette Kalvoron per K.G. f 1.05
388 nuchtere ld. per stuk f 14
607 vette Varkons por K.G. f 0,70
43 magere id, per stuk f 23.—
164 Biggen per stuk f 8.-
1016 8cnajion^ f 32.-
f 0.-
f
f 0.- f 0.-
f 0.- f 0.-
f a- f o.-
- Kipeioren per 100 stuks f 6.60 f 6"
- Eendeieron „100 f 0.- f 0
- Kievitseieren per stuk f 0.- f 0
40 zak Appelen f 250 f 3
36 zak Poren f 1.76 f 2
Handel molke- en geldokooien stug, vel
kalveren id., nuchtere kalveren id., volte v
kous vlug, magere varkens id., biggen id.
schapen matig.
Burgerlijke Stand van Helder,
Van 28 tot 25 Januari.
ONDERTROUWD H. A. J. Basti-
aan en E. Bruning.
BEVALLEN: M. Been geb. Ver
hage, d. B. P. S. Bouraan geb. Zei
Ier, z. M. C. Korver, geb. Koorn, z.
A. J. Haentjens Dekker geb. Storl, z.
Z. Schuit geb. Jongedijk.
OVERLEDENJ. van Loo, 46 j.
C. Droog wed. G. Blankers, 57 j.
Steuncomité
Van 9-16 Januari 1915 in dank
ontvangen
v. P. f 2.50, J. de V. f 2.50, W.
J. M. f I, B. f 1, M. G. te W. f0.50,
N. N. f 2.50, wed. S. G f 1, W. J.
M. f 0.50, A. K. f 1, C. J. V. f 1.50,
J. v. W. f 5, C. M. f 1, V. f 1, wed.
S. f 0.50, D. H. B. f 0.50, J. 't H.
f 2.50, J. B. f 1, P. d. G. f 2.50, IJ
de H. f 2.50, V. f 1, W. N. f 0.50,
P. H. f 15, J. H. W. f 1, K. f 0.25,
N. N. f 0.50, div. f 1,15, „Medusa'
f 3.25, „Atjeh" f 1.30, „Gelderland"
f 2.65, „Vidar" f 1.60, „Noordbra
bant" f26.95, comm. v. inz. f 165.50,
minder geömpl. R.W. f 8.90, Wacht
schip f 2.55, J. P. v. V. f 1.50, det.
art. veldstelling f 10, D. G. M. f 1,
A. M. f 0.25, B. F. V. f2.50, J.T.fl,
C. B. Z. f 1, E. R. f2,50, E. R. f 1, J. B.
f 2.50, H. P. f2.50, J. B. f4, H. f 1, K.
M. f 0.60,4e cornp. 3e bat. 20e reg. in
fanterie f 2.25, Ds. J. K. f 3, A. G.
v. R. f5, de H. f 0.10, K. H. f0.50,
J. H. f 4, wed. D. f 0 60, wed. O.
f 0.35, M. f 0.25, mevr. H. f 2.50,
G. T. f 0.60, wed. V. f2, G. W.f 1,
E. B. f 2.50, M. K. fl, P. K. f2.50,
J. K. f 1, M. B. f 1, V f 1, G. f 1,
G. f 0.25, T. V. f 0.75, A. K. f 5,
T. S. f 2, J. B. f 2.50, T. L. f 1.50,
G. R. f 6, wed. N. f2.50, Ch. f0.50,
K. K. f 1, J. v.S. f 2.50, St. f 1, K.
f 0.20, wed. J. deB. f2, R. R. f2.50,
de G. f 1, H. B. fl, A. J. de B. fl,
L. K. f 1, dames J. f 5, G. H. f 1,
mej. K. f2.50, wed. G. de B. f2.50,
J. W. f 0.25, Sch. f 10, G. de B. f2.50,
mevr. v. H. f 2.50, firma Gr. f 5,
C. C. St.fl, W. R. f 2, Joh. D. f 1,
mej. L. v. M. f 1, J. B. fl, J.K. fl,
J. H.fl.S.G. f 0.50, wed. J.S.M, G.
de B. f 1, J. H. f 1.50, C. G. f0.50, J.
C. f 2,50, H. de H. f 0.25, H. B.
f 0.25, Sch. f 0.50, firma W. f 0,50,
D. K. f 1, A. K. f 2.50 De uitgaven
hebben bedragen f 891.59.
De Penningmeester,
W. BIERSTEKER,
Loodsgracht 21.
De algemeene toestand.
Het gevecht in de Noordzee schünt
voor Engeland een groot succes, vooral
in moreel opzicht. Al die ongevallen,
klein of groot, welke de Engelsche
vloot in de Noordzee nu al waren
overkomen, de omstandigheid, dat
Duitsche kruisers de kuststeden aan
den Oostkant van Engeland onge
straft hadden kunnen bombardeer en,
dat alles w(jzigde wel in het geheel
niet de verhouding der wederzijdsche
strijdkrachten ter zee, maar het kon
niettemin den indruk wekken, of de
verpletterende overmacht van de
Britscho vloot het land toch niet
tegen de activiteit van de zooveel
kleinere Duitsche vloot kon bescher
men. Daarbij kwam dan nog, dat nu
dezer dagen de vrees voor aanvallen
van Zeppelins gansch niet denkbeel
dig bleek.
Sinds het begin van den oorlog
heeft de Duitsche vloot zich, behou
dens de actie van duikbooten en
kleine uitvallen, in do Kielsche bocht
schuil gehouden, wat in verband met
haar betrekkelijke zwakte geen na
dere verklaring behoeft.
De zeemacht der entente vermeed
het echter haar zwakken tegenstander
op te zoeken on te vernietigen. Dat
zij tot die vernietiging in staat was
en is, is in verband met haar ver
pletterende overmacht wel haast
buiten twyfel. Minder zeker is hel
echter op welke offers haar dat te
staan zou komen, en blijkbaar is
Eugeland niet van zins geweest, daal
de proef van te nemen. De Engelsche
vloot beheerscht nu eenmaal de zee
en maakt daarvan het gebruik den
Duitschen handel te fnuiken en don
toevoer voor Duitschland af te snijden.
Al bljjft de Duitsche vloot on ver
nietigd, zij is toch niet in staat haar
dat te verhinderen. Zonder iets to
wagen kon Engeland ter zee als
heerscher optreden, met het vooruit
zicht om bij de vredesonderhande
lingen zijn ongerepte overmacht ter
zee in de waagschaal te werpen. Een
voorafgaande poging tot vernietiging
van de Duitsche vloot bij haar bases,
zou de kans op dit alles slechts min
der zeker maken en had dus gcon
doel, waar ook een landing op de-
Noordkust van Duitschland niet in
Eugelands plan lag. Engeland waag
de dus niets en Hot de Duitsche
vloot st.il bij Kiel liggen.
Vandaar het streven van Duitsch
land om het geringe gevaar, voor
Engeland aan deze wyze van hande
len verbonden, zoo veel mogelijk le
vergrooten. Door stoutmoedige uit
vallen van duikbooten maakte het
de Noordzee onveilig. Engeland ant
woordde daarop met de Noordzee door
een uitgestrekt m(jnveld af te sluiten
en zijn vloot aan de Westkust in
veiligheid te brengen. Toen kwam
de aauval op Scarboroughde Engel
sche vloot, lag daar nu wel aan den
anderen kant van Groot-Britanniö de
zee te beheorschen, maar kon intus-
s< hen do eigen Oostkust niet bevei
ligen, want door du mijnen vonden
de Duitsche kruisen» hun weg wel,
want dat was ongetwijfeld den
indruk, die daarmee moest worden
gewekt. Toen kwam de Zeppelin-
aanval de Engelschen in hun rust
vuistoren en'nu zou er weer een
overval van kruisers plaats vindon.
Maar ditmaal waren de Engelschen
op hun hoede. Blijkbaar hebben zy
lont geroken en waren zij ditmaal
van het Duitsche voornemen op de
hoogte. Zij hebben het Duitscho uit-
val-eskader onderschept, toen het nog
niet ver van zijn basis verwijderd
was. De Engelschen waren in de
meerderheid wat hot zware geschut
aangaat, en voor een modernen zee
slag sch(jnt dat, als er geen gelegen
heid tot torpedo-aanvallen is, beslis
send. De „Biücher", een van de groot
ste schepen van de Duitsche kruiser-
vloot, waarvan de lijst nu langzamer
hand aanmerkelijke gaplngeu begint
te veitoor.en, is in den grond geboord.
Van do Engelsche schepen geen
enkele, volgens bet Engelsche bericht,
al blijkt daar ook tevens uit, dat
eenige schepen averij hebben go-
kregen. „N. R. Ct.".
Uit Duitschland.
D> verliezen aan Duitsche zijde.
Berlijn, 24 Jan. Het „Berliner
Tagebl." bericht: „Van betrouwbare
zijde wordt ons geschreven„Onze
tegenstanders nemen het nooit erg
nauw met de waarheid. Het erger
lijkst is dit echter, wanneer zij met
getallen werken. Zij bopalen er zich
dan meestal toe een of ander opgaaf,
die voor hen voordeelig is, de wereld
in te zenden, zonder ook maar de
geringste poging te doen bewijzen
voor de juistheid ervan bij te bren
gen. Blijkbaar hebben dergelijke medu-
deelingen geen ander doel dan het
wankel wordende vertrouwen op te
beuren. Anders is het immers nau
welijks te verklaren, dat onlangs in
de pers in allen ernst werd medege
deeld, dat Duitschland aan dooden
en gewonden 1,200,000 man had ver
loren en dat een buitengewoon goed
„ingelichte" zegsman zelfs beweerde,
dat het aantal verliezen twee miliioen
bedroeg.
Wij bevolen onzen vijanden aan
onze nauwkeurig opgemaakte verlies-
lijsten te bestudeeren. Zij kunnen
zich dan tot hun verdriet overtuigen
van de totale onjuistheid van deze
getallen.
Het is nietnoodig te dezer plaatse
alle overdrijvingen van den vijand te
ontzenuwen, wij bepalen ons tot dón
enkele zeer brutaio vervalsching:
Rusland maakte tot dusver 1140
Duitsche officieren on 134,700 man
krijgsgevangen. Ons legerbestuur heeft
echter kühnen uitmaken, dat het aan
tal onzer vermisten op het oostelijk
oorlogatooneel hoogstens 15 proo.,
dus nog niet eens een zesde van dit
aantal bedraagt.
Dat wij in dezen zwaren oorlog
groote verliezen hebben geleden, kan
bij de doodsverachting en het élan,
dat onze troepen hebben betoond,
geen verwondering wekken. Vast
staat echter, dat het totaalcijfer onzer
verliezen aan dooden, gewonden, zie
ken en vermisten slechts weiniggroo-
ter is dan dat van het aantal Fran-
schen, Russen, Belgen en Engelschen,
die in Duitsche krijgsgevangenschap
zyn. Ook mag men niet over het
hoofd zien, dat op onzo verlieslljaten
duizenden lichtgewonden voorkomen,
die sedert geruimen tijd reeds weder
naar het front zijn teruggekeerd.
Velen hunner zijn intusschen reeds
nog eens gewond. Daar zij zoodoende
twee maal op de lijst voorkomen, is
het werkelijke cijfer onzer verliezen
dus veel lager dan de som van de
verliezen, die op de lijst voorkomt.
Het percentage gewonden, die als
hersteld en voorden velddienst woder
geschikt terugkeeren. is bovendien,
dauk zij onzen uitstekenden gezond
heidsdienst, buitengewoon hoog.
De hoop onzer vyanden, dat de
weerstandskracht van Duitschland
door zijn verliezen meer verzwakt
zou dan de hunne, is dus Ijdel.
Uit de omstandigheid alleen dat
onze vijanden aan gevangenen alleen
bijna evenveel verliezen leden als otis
geheel verlies bedraagt, blijkt reeds aan
welke zyde reden is om met ernstige
zorg de toekomst tegemoet te zien.
Uit Marokko.
De Inneming van Fez.
Konstantinopel, 25 Jan. „Tasvirï-
Efhiar" bevat een derden brief van
het Marokkaanscho hoofd Abdoel
Malik, die uit Casablanca hier is
aangekomen. In een van 14 Decem
ber gedagtcckend schrijven zegt Abdoel
Malik, - die zich Emif van Marokko
noemt - dat hij na veertien dagen
gestreden te hebben er in slaagde
Fez in te nemen. De bevolking had
de Marokkaanscho bevolking met de
grootste geestdrift begroet.
De Marokkanen namen een rijken
buit. Hunno verliezen waren van
weinig beteekenisde Franschen
verloren 3500 man aan dooden en
gevangenen. Onder de buitgemaakte
kanonnen zijn verschillende mitrail
leurs, negen kanonnen, waarvan drie
zware, dio allen in goeden toestand
zijn; bovendien namen de Marok
kanen vele wagens, en twee ambu-
lance-afdeelingen.
De bevolking vau het heroverde
gebied sluit zich bli do troepen van
Abdoel Malik aan.
Op Zee.
Het gevecht tusschen
slagkruisers.
Voor het eerst heeft er in volle
zee een gevecht plaats gehad tus
schen Engelsche en Duitsche slag
kruisers. Wel waren de Engelsche
slagkruisers reeds slaags geweest
met pantserkruisers, n,l. bij Falk-
lands-eilanden, en was daarbij hun
overmacht gebleken, en hebben zij
in het begin vau den oorlog by Hel-
goland een paar kleine kruisers in
den grond geboord, doch zij hadden
zich nog niet kunnen meten mot
oorlogsschepen vau hetzelfde type.
(Uit de berichten blijkt, dat hot
Engelsche slagkruisers-eskader be
stond uit do „Lion", „TIger", „Pfin-
cess Royal", „New-Zealand" en „In-
domitable".
De „Lion", het admiraalschip, is
26.800 ton groot, heeft een snelheid
vau 28.3 en een bewapening vau
acht kanonnen van 34.3 cM. on zes
tien van 10.2 cM. Het pantserdek is
7.6 cM., de pantsorgordel 22.9 cM.
dik. De „Princess Royal" heeft de
zelfde aftnotingen. De „Tiger" is de
nieuwste slagkruiser der Engelsche
marine en eerst onlangs in dienst
gesteld. De wator verplaatsing
29.000 ton, de snelheid ruim 28 knoop,
terwijl de bcwapeniDg uit acht ka
nonnen van 34.3 cM. en twaalf van
15 cM. bestaat. De pantsering is
dezelfde als op de „Lion". De tur
bines ontwikkelen niet minder dan
87.000 paardenkracht.
De „New-Zealand" on „Indomi-
table" zijn beide bewapend mot acht
kanonnen van 30.5 cM. en zestien
van 10 cM. Eerstgenoemde heeft
19.100 ton en de andere 17.600 ton
waterverplaatsing. De snelheid i:
26 knoop. Het pantserdek is 7.6 cM.
de pantsergordei rosp. 20 eu 17 cM.
dik.
Aan Duitsche zijde vochten de
„üerffllnger", „Seydlitz", „Moltke"
en „Blücher".
Do „Dorfflinger" liep in 1913 van
stapel. De waterverplaatsing is 28.000
ton. De bewaping bestaat uit acht
van 30.5 c.M. twaalf van 15 c.M.,
twaalf van 8.8 c.M. Verdere gegevens
bevatten Duitscho marine-boekjes nog
niet over dezen slagkruiser.
De „Seydlitz" is 25.000 ton groot.
De snelheid is 28.6 29 knoop. De
bewapening telt tion 28 c.M. kauonnen
twaalf 15 c.M. en eenzelfde aantal
8.8 c.M. kanonnen
De „Moltke" heeft een waterver-
plaatsiug van 23.000 ton, heeft de
zelfde bewapening als de „Seydlitz".
Zij is een zusterschip van de „Goe-
ben", die in de Dardanellen ligt.
De „Blücher" liep in 1908 van
stapel en kan ook tot de slagkruisers
gerekend worden, daar zij bewapend
is met twaalf 21 c.M.-kanonnen, in
zes torens opgesteld, en met acht
van 15 c.M. De snelheid is 25.5 knoop.
Interrossant is het eens te verge
lijken de zware artillerie der Engel
sche schepen met dio der Duitsche,
waaruit blijkt, dat er aan de Engel
sche zijde een overwicht is:
door de opgewonden menigte uit de
handen gescheurd.
Do bladen verklaren, dat de over
winning zoowel een daad van recht
c*8n daad van oorlog is. Zij
maakte een eind aan het gebluf der
Duttachers, dat zij de Noordzee bo-
heerschen, terwijl ze teveDS de bar-
baarsche strooptochten op een onver
dedigde kust heeft gewroken.
De Britsche vloot heeft in oen daad
van werkelljken oorlog een zege be
haald beide partijen waren gelijk in
sterkte wat het aantal der zware ka
nonnen betrof, maar de Engelschen
waren aanzienlijk superieur wat ka
liber betreft. Het feit, dat de Duit-
schers de vlucht namen, toont wel,
dat de les van Coronel en de Falk-
landoilandeu is begrepen, dat het
zware kanon onder alle omstandig
heid steeds het bosto is, immers wat
middelbaar geschut betreft was het
Duitsche eskader sterker dan het
Britsche. (H.blad).
Engelocho schepen.
24-34.8 C.M.
16-30.5 c.M.
Onitscb» schepen.
8-30.5 C.M.
- 20-28 c.M.
12-21 c.M.
De middelbare artillerie, hoewel
deze 'in dit gevecht vermoedelijk geen
groote rol zal gespeeld hebben, is
aldus
Engelsche scliepeu. Duitcclio schepen.
12—15 c.M. 44-15 cM.
64-10 c.M
Voor het eerst is in een zeeslag
de waarde van de 34.3-c.M. kanonnen
kunnen blijken, welk kaliber met de
38.1 c.M.-kanonnen van dosuper-droad-
noughts der „Royal Sovereign" on
„Queen EUsabeth"-klasse het grootste
tiians bestaande scheepsgeschut is.
Londen, 25 Jau. Het bericht van
de overwinning in dc Noordzee werd
gisterenavond in de Londensche con
certen en bioscopen meegedeeld. Het
publiek juichte de mededeeling geest
driftig toe. In het „Alhambra" zong
het publiek, onder leiding van den
kapelmeester, op indrukwekkende
wijze het volkslied. Op straat werden
de couranten den courantenventers
De Engelsche bladen bevatten ver
schillende beschouwingen over den
zeeslag in de Noordzee. Veel nadere
bijzonderheden treffen wij niet aan.
Zoo wijst de maritieme medewer
ker van de „Daily Mail" er op, dat
het gevecht de grootste zeeslag is
geweest van den oorlog. Het Duitsche
eskader van „baby-killing cruiaers"
heeft een les gekregen, die de man
nen, die het gevecht overleefd heb
ben, niet spoedig zullen vergeten. Al
de Duitsche schepen, behalve de
„Blücher", waren bij dcnScarborough-
raid betrokken; in plaats daarvan
bevond zich toen in het eskader de
Von der Tann", die Zondag niet
mee vocht. Het waa voor de eerste
maal, dat dreadnoughts tegen dread-
noughts vochten.
Om op het beslissende oogenblik
met een overmacht in te grijpen, is
het geheim van het succes in den
zee ooi log. Dat zoowel in den slag bij de
Falklands-eilanden, als bij het gevecht
in de Noordzee de Engelschen een
overmacht hadden, is te danken uan
de strategie van do admiraliteit. Vice-
admiraal Beatty had een overwicht
in artillerie en do admiraal en zijn
mannen wisten dit voordeel te ge
bruiken.
De Engelsche slagkruisers waren
vergezeld yan kleine kruisers en een
torpcdo-jagcTflottioltje, welke laatste
vermoedelijk de beroemde derde flot
tielje geweest is, die onder „commo
dore" Tyrrihitt, wiens vlag op de
„Arethusa" waait, aan verscheidene
gevechten heeft deelgenomen.
Do Duitschers hadden dergelijke
eskaders, die de slagkruisers verge
zelden. Het is wel zeker, dat zij op
weg waren, om het bombardement
van Yarmouth, Hartlepool of Scarbo
rough of vau andere kustplaatsen te
herbalen.
Voor het buitenstaand publiek
scheen het, alsof de marine gedurende
de beide vorige raids werkeloos was.
Het is een legende, dat de Engelsche
vloot in de haven aan ankers blijft
liggen, achter torpedo-netten.
Zondag was het weer mistig. De
Duitscho kruisers zullen met snelle
vaart gestoomd hebben, vermoedelijk
24 knoop, want de grootste snelheid
van dc „Blücher" is 25.8 en elke
admiraal had tenminste een knoop
„in reserve". De commandeerende
admiraal was vermoedelijk Hipper,
wiens vlag op du „Seydlitz" waait.
De schepen zullen klaar voor het
gevecht geweest zijn.
Plotseling kwamon uit den mist
de groote omtrekken van admiraal
Beatty's vlaggeschip de „Lion" te
voorschijn. Achter dezen slagkruiser
kwam de „Tiger" die nog grooter is
een spiksplinternieuw schip
en vervolgens stoomden de „Princess
Royal" en de „New Zealand", hot
geschenk van Nieuw-Zeoland, en ten
slotte kwam de „Indomitable".
Naar elke stookplaats zal daarop
geseind zijn „meer stoom". De grooto
turbines zuilen met dc grootste snel
heid gedraaid hebben. Wij kunnen
veronderstellen, dat de slagkruisers
28 knoop geloopen hebben, welke
snelheid allen kunnen bereiken.
"Wie beweert nu, aldus de mari
tieme medewerker vau do „Daily
Mail", dat snelheid niets beieekent
De driu knoop, welko de EDgelschen
in hun voordcel hadden, maakte het
mogelijk, om de Duitschers tot ecu
gevecht te dwingen eu stelde hen
in staat, aan de Duitsche raids een
einde te makeu.
Hij beschrijft dan het gevecht als
volgt
Ieder is op zijn post; ieder staat
achter een pantsering; zij, dio het
vuur controleeren, zijn bij hun instru
menten. De groote 34 cM. kanonnen
zijn gericht op den vijand.
De afstand wordt minder 20.000
yards 18.000 yards 16.000 yards.
De commandant van den toren wacht
op het bevel om te vuren. Dit komt,
en de kanonnen openen het vuur op
de „Blücher", die, als het meest lang
zame'schip, vermoedelijk achteraan
vaart. De zware 34 cM. kanonnen
flikkeren en een reusachtige rookwolk
komt uit den loop en twee enorme
granaten vliegen naar het Duitsche
schip. Een denkbeeld van de vreesc-
lijke uitwerking vau de moderne
artillerie geeft een mededeeling van
een der deelnemers aan het gevecht
bij de Palklands-eilandeD, die zegt,
dat het door de granaten opspuitende
water den brand op een van de
Duitscho kruisers bluschte.
De andere schepen zullen met hun
voorste kanonnen ook gevuurd hebben
en de „Blücher" zal daardoor een
doodelljk vuur gekregen hebben, daar
do vuur-waarnemers meer en meer
nauwkeurig den afstand hebben kun
nen bepalen.
De „Blücher" was de laatste der
pre dreadnoughts" der Duitscho ma
rine en een van de sterkste „pre-
dreadnought"-kruisers. Hij was snel,
modern en goed gepantserd. Doch
in plaats van een klein aantal zeer
zware kanonnen had hy vele kanon
nen van licht kaliber, n. 1. 12-21
c.M. en 8-15 c.M. kanonnen. Tegen
de Engelsche slagkruisers had deze
artillerie geen uitwerkiDg. Zy kunnen
de onbeschermde gedeelten vernielen,
doch niet de pantsering.
De „Blücher" zal door een waren
regen van ijzer overstelpt zyn, want
als een 34 c.M. granaat ontploft is
het, alsof er een vulcanische uitbar
sting plaats heeft. Vermoedelijk zal
de „Blücher" spoedig, nadat de En
gelschen zich ingeschoten hadden, ach
ter zijn gebleven en daarop is de
uitwerking van de granaten op de
waterlinie het grootste geweest, met
het gevolg, dat zij overhelde en zonk.
(H.blad).
De maritieme medewerker van de
„Daily Telegraph" noemt den zeeslag
den triomf van den slagkruiser. Dit
schip was het eenige type, dat de
Duitschers konden gebruiken voor
hun raids naar de Engelsche kust eu
het was ook het eenige type, dat
hier oen einde aan kon maken. Slag
kruisers zijn schepen met kanonnen
van hetzelfde kaliber ale slagschepen,
maar met zes of zeven knoop meer
snelheid. Zy waren de eenige schepen
die men kon gebruiken, om de
Duitschers in de baai van Helgoland
te verslaanzy waren de oenige
schepen, die 7000 mijl ver naai' het
zuiden van den Atlantischen Oceaan
gezonden konden worden, om admi
raal Cradock en zijne officieren en
mannen te wrekenen zy waren de
eenige schepen, die met succes het
gevecht hebben kunnen leveren in
de Noordzee.
In deze omstandigheden, aldus de
maritieme medewerker, mag men de
admiraliteit dankbaar zijn voor den
bouw van deze dure, maar zeer
bruikbare en machtige oorlogsschepen.
Zij kosten, in verband met de snel
heid, meer dan slagschepen. De
„Australia" inbegrepen, bezitten wij
tien van deze schepen. Toen de oor
log begon bad Duitschland er vier,
maar sedert is de „Derfilinger" ook
gereed gekomen. De „Goeben" heeft
Duitschland opgeofferd, om Turkije
voor zich te winnen, zoodat nu slechts
de „Derfilinger", „Seydlitz", „Moltke"
en „Von der Tann" overblyven, ter
wijl w(j onze totale sterkte behouden.
De „Daily Telegraph" wijster voorts
nog op, dat de gezonken „Blücher"
twee j:iar geleden het opleidingsschip
voor artilleristen was en dus voor
zien was vau de meest moderne artil
lerie-installaties,terwijl de bemanning
natuurlijk een groot percentage van
treffers bereikte. By het uitbreken
van den oorlog was de „Blücher"
het admiraalschip van Prins Heinrich
in de Oostzee. Deze vloot deed niets
tegen de Russen en bHjkbaar ia zijn
vlag op de „Blücher" daarna neerge
haald.
Londen, 25 Jan. Vijftig man der
equipage van de „Blücher", van wie
23 gewond zyn, werden hedenmor
gen ontscheept te Leith door twee
Engelsche torpedojagers. De gewon
den werden naar het hospitaal ge
bracht, de overigen naar het kasteel
vau Edinburg.
Londen, 25 Jan. De ODjuiste be
wering in het officieele Duitsche be
richt, dat een Engelsche slagkruiser
in dun grond was geboord, wordtin
de Engelsche pers een nieuw bewijs
genoemd van de vrees van do Duit
sche regeering om eenig verlies open
baar te maken, zonder te geiyk een
verlies bij den vijand, dat daartegen
opweegt, aan te kondigen. Du bladen
vergelijken tevons het door do Duit
schers aan hun lot overlaten vau de
Brilsche matrozen na den slag in de
Stille Zuidzee en hut gedrag van de
Engelschen nu by de pogingen tot
redding van de schepelingen van de
„Blücher".
IJmuiden, 25 Jan. De stoomtrawler
„Erica" IJmuiduti 21 kwam heden
vau de visscherü te IJmuiden binnen
en rapporteerde, niet ver van het
zeegevecht van Zondag af te zyn
geweest. De schipper, C. Langbroek,
vorrelde het volgende
Wy waren Zondagmorgen omstreeks
10 uur visschende ten West-Noord
west van Helgoland, toen opeens de
stuurman mij kwam zeggen, dat er
geschoten werd. Nauwelijks waren
wij aan dek gekomen, of wy zagen
de Duitscho vloot, ongeveer zes krui
sers en een twintigtal torpudobooten,
voor ons opduiken. Het duurde niet
lang of er kwam van den tegenover-
gustelden kant een viertal groote
kruisers met eveneeens een aantal
torpedojagers full speed aanstoomen.
Opeens regenau het granaten cn ko
gels van de zijde der Engelschen.
Ze gingen over.ons schip heen. De
Duitschers antwoordden wol, doch
glngon al schietende op de vlucht.
Een Engelsche kruiser had het
geluk, een groot schip van den vijand
(waarschijnlijk do „Blücher") in den
grond te boren. Terwijl de Duitsche
vloot steeds meer uit het gezicht
verdwoen, zagen wli nog, dat ook
twee Engelsche schepen werden ge
raakt, een er van in het achterschip,
het andere midscheeps. Dit wasech
ter niet van dien aard, dat zo erg
gehavend werden. Wij waren niet
zeer ver van de beide vloten ver
wijderd, toen het gevecht begon, en
konden het verloop goed nagaan.
Nog twee andere IJmuidensche traw
lers waren in de nabijheid en ook
eon koopvaardyschip. Reusachtige
waterzuilen van dun grauateuregen
zagen wij opspuiten. Het was een
fantastisch gezicht, het vluchten en
zinken van een der Duitsche kruisers
te zien. Wij zagen nog de Engelsche
vloot den vyand achtervolgen, doch
bemerkten verder niets meur en ver
trokken naar IJmuiden om daar het
indrukwekkende schouwspel mede te
deelen."
woedt, de kunst - grondslag dei-
cultuur onder het volk moet ge
bracht worden, zoo goed als we dat
kunnen. Niet alleen de rykon moeten
proflteeren van de kunst, ook het
volk moet dat en de kunstenaars
van dezen avond zullen dat trachten
to geven - onder 't propageeren van
't beginsel dat in hen leeft.
Do arbeiders-zang vereen. „Kunst
aan 't Volk", onder directie van don
heer Brands, luisterde den avond op
met verschillende liederenVryheids-
lied, Internationale, Kiesrechtmarsch
e.a. Het koor zingt best bij vele
koren zijn de mannenpartijen in den
regel te zwak bezet bij dit koor
zyn ze al bijzonder sterk.
De heer Bleekrode gaf alsinleidiDg
op de viool: Romance van Campag-
noli, daarna Scherzo van Beethoven,
en Menuet van Dussec. Zyn spel is
bijzonder mooi meesleepend en
staat, uit technisch oogpunt bezien,
zeer hoog. By het Scherzo kwam dit
vooral uit ook en vooral iu het
samenspel met mevr. Ankersmit—
Polak, die als pianiste eveneens 3an
zeer hooge eischen voldoet. Dat beide
kunstenaars met spanning werden
gevolgd, behoeft niet betoogd te
worden.
De heer Sternhei m, declamator,
de derde van het ensemble begon
de reeks zyner voordrachten met
„Barbertje Snik", van Heyermans.
Vooraf gaf hij. ook bij do volgende
voordrachten, een toelichtende ver
klaring. Sternhcim draagt prachtig
voor, spreekt duidelijk en met gevoel
en beheerscht zijn orgaan volkomen.
We willen geen opsomming geven
van al zijn voordrachten, 't Waren
verzon van Van Collem, Margot,
Dirk Troelstra en Adema vau Schel*
tema; van sterk-propagandistische
strekking mooi en met vuur
PLAATSELIJK NIEUWS.
De Kamer van Arbeid voor de
Bouwbedrijven zal Donderdag 28 Ja
nuari a.s. des namiddags 8 uur ten
Raadhuize vergaderen. Stukkeu voor
die vergadering besterad kunnen voor
af worden ingezonden aau den voor
zitter, aan een dur leden of aan den
secretaris (Dijkstraat 45).
Sternhelm-avond.
't Was vol, meer dan vol in „Tivoli"
Zaterdagavond, waar het onsemble-
Sternheim optrad voor deafd. Helder
S.D.A.P. en de soc.-dem. Mobilisatie
club.
Bedoeling was, zooals de voorzitter,
de heer A. G. A. Verstegen, in zijn
openingswoord zei,een avond te geven
gewyd aan de kunst, maar ook om
propaganda to maken voor de soc.
dem. beginselen. Waar vier vijfden
van Europa bezig is elkander te ver
moorden met het fijnste vernuft en
al wat cultuur en beschaving op
bouwde, te vernietigen, meende hij,
dat in ons land, waar de oorlog niet
De executanten werden luid ge-
Gemengde voorstelling.
Aldus was, bescheiden)Ijk, eene uit
voering aangekondigd, die eenige mi
litairen hadden op touw gezet, 't
Bloek „elck wat wils" te zijn, wat wy
gisterenavond hoorden en zagen en
't. was, we zyn dit van de militairen
gewoon, lang niet van 't minste allooi.
Een mobilisatie-mannenkoor zong
onder leiding van den heer Leewens
een aantal nummers, 't Was een
koor, dat vele fraaie stemmen be
vatte, waardoor het als geheel een
aangenamen indruk maakte. En wat
de aantrekkelijkheid nog verhoogde,
waren de uitsluitend Hollaudsche
liederen, die op het programma ston
den. 't Begon met „Avondlied" van
Verhulst, en Heinze's prachtige
„Bede" (want Heinze mag toch ook
wel onder de Hollanders gerekend
worden, al was hij van huis uit Duit
schei), waarin wij gelegenheid hadden
een prachtige bariton te bewonderen,
waarna een dubbel kwartet het aar
dige Esthlandsche liedje „SpinD,
spinnzong ('t was het eenige
niut-Hollandsche) en een Vlaamsch
Studentenlied van Karei Mustdagh,
„Met Jan", door den heer Leewens
voor deze bezetting bewerkt, 't Koor
zong vóór de pauze nog Verhulst's
„Vlaggelied*,.
De heer Sikkens kondigde zich
hierna aan als goochelaar. Wel geen
beroeps-goochelaar, zooals deze heer
zelfzeide, maar zijne praestaties deden
niet voor die van menig beroeps
goochelaar onder. Hoe beter of je er
naar keek, hoe minder jo er van zag.
't Was ongelooflijk wat die heer alzoo
deed: hij pakte een tooverstaf in
vloeipapier, schoot er op met een
pistool: de staf was verdwenen en
Jan met de gloei neus, do oppasser van
den luit'nt, kwam binnen en haalde
hem uit zijn eigen pantalon te voor
schijn. Hij scheurde een reepje papier
in een groot aantal stukken en toen
hy ze weer uit elkaar haalde, bleek
het niet waar te zyn geweest, want
het reepje vloeipapier was nog heel.
Enzoovoort, enzoovoort.
Na de pauze werd door mevr. Guise
en luitenant Wijtsrna een alleraardigst
z.g. lover de ridcau opgevoerd, ge
titeld: „de Trekpleister". De trek
pleister was... ook wel eenigezins het
knappe jonge weeuwtje, dat mevr.
Guiso zoo schitterend vertolkte, maar
ook het lastige ding, dat de kolonel
om zijn been had en dat hem zoo'n
geweldigen jeuk gaf (met permissie,
lezer), dat hij tot hofmaken niet in
staat. was.
Alles liep echter goed af, en gij
kunt u niet beter overtuigen daar
van dan hedenavond zelf het aar
dige, vlotgespeelde stukje te gaan
zien.
Er volgden nog een aantal zang-
pummers: een bariton-solo „In 't
Woud" van Ph. Loots. „Jammer,
dat-ie niet wat vrijer uit zingt, 't is
zoo'n mooie stem", zei er één achter
ons. De zanger moest bisseeren en
herhaalde eenige coupletten. Daarna
een geestige „Bier galop", voor bas-
solo en koor, en tot slot Richard
Hol's prachtige cantate „Holland's
Glorie", die altyd heerlijk mooi blijft
en goed gezongen werd.
't Was al elf uur geworden vóór
een en ander afgeloopen was, maar
een welbestede avond was het, dat
is zeker. Ba.
Tilly Koenen.
De ook hier welbekende altzangeres
Tilly Koenen geeft Woensdagavond
weder een concert in „Casino". De
pian ist Hans Goemans ('s-Gravenh age)
zal daarby zijne medewerking ver-
Hoe hoog deze zangeres in het
buitenland staat aangeschreven,
daarvan mogen de volgende uittrek
sels eenig idéé geven.
De Allgemeine Musik-Zeitung (Ber
lijn) spreekt van de „rijpe kunst",
van de „zeer beschaafde vertolking".
„De kunstenares verstond de kunst,
in elk lied eene andere te zijn", al
dus het tijdschrift „Signale" (Berlijn).
De „Vorwarts", het hoofdorgaan der
Duitsche sociaal democraten, spreekt
van haar „gevoelvollen zang, enden
feilen hartstocht harer uitbeelding".
De Borlijnscho „Freisinnige Zeitung"
roemt hare omvangrijke fraaie 3tem
en haar zeldzame, nooit falende voor
dracht. „Weinig zangeressen", aldus
de Weensche „Courier", „die/ien in
houd van een lied niet slechts van
het standpunt van den artlst, maar
ook van dat van den monsch zóo
weten uit te buiten, dat ze haai- ge-
