doen iederen dag dien tegenzin ver
minderen.
Andere bladen spreken in denzelf
den geest. Ook in politieke kringen
is men ontstemd en er wordt reeds
verlangd, dat de president een onder
zoek zou doen instellen naar de be
trekkingen van den Duitschen am
bassadeur Bernstoiff met den nieuwen
bond.
AGENDA.
4 Fubr Bond voor Staatspensionneering. Opon-
baro vergadering In Casino, 8 uur.
t) Febr. S. „H.R.S." Uitvoering in Casino, Ualf 8.
B Febr. Tooneelv. „Justus van Maurik". Uit
voering In Tivoll, balt 8.
8 Febr. Holdor's Mannenkoor". Concert In
Casino, 8 uur.
Staatsloterij.
Trekking van Dinsdag 2 Febr.
5e Klasse. - 2e Lijst.
No. 9645 f 5000.
Nos. 9418 14177 16425 198
20093 elk f1000.
Nos. *7668 13534 elk f400.
Nos. 1854 2487 5439 10468 16188
20787 elk flöO.
Trekking vau Woensdag 3 Febr.
5o Klasse. 3e Lijst.
Nos. 1837 12445 en 19787 elk f 1000.
Nos. 819 15767 en 20015 elk f400.
Nos. 6942 11325 18286 18754 en
19886 elk f200.
Nos. 1774 7498 8721 9319 11587
13872 15811 15527 16618 17165 en
20343- elk f100.
MARINE EN LEGER.
BU Kon. besluit van 1 dezer is do goponslon-
Hoerde luitenant-kolonel der mariniers J. A.
van Tooronburg, met don datum van dit be
sluit, in z(jn rang en zj|n b(j ontslag boliaoldo
anciënniteit weder in dienst gesteld, zulks onder
stilstand van het hem verleende pensioen.
De luitenant ter zee der 2e klasse M. A.
Kervel van Hr. Ms. Wachtschip te Willemsoord
wordt 6 Februari aj. op non activiteit gesteld
wegens ziekte.
Met den tden Februari 1915 is de luitenant
ter zee dor 3o klasse R. van TUen van Hr. Ms.
„Koningin Emma" overgeplaatst naar Hr. Ms.
„Fryor" to Hellevoetsluls en de adelborst der
le klasse Marine-Reserve G.A. Schoehulzon van
Hr. Ms. Wachtschip gedetacheerd aan boord
van Hr. Ms. „Koningin Emma".
D» adelborst 2de ki. W. F. J. Fels is
geplaatst van do direct,io der .marine te Amster
dam naar die te Hellevoetsluls.
ST00MVAARTBER1CHTEN.
Stoomvaart-Maatschappij „Nederland".
Roltl, thuisreis, is 1 Febr. St. V incent gepass.
Pr. Jullana, ultrois, vertrok 2 Febr. van Genua.
Boeten, v. Santos n. A'dam, vortr.2 Febr. v. Vlgo.
l'lores,v.A,d.n.B.-Ayres,arriv.2Febr.tcRloJaue1ro.
Karimoen, thuisreis, is 3 Fobr. Wight gepass.
Radja, ui trois, arriv. 2 Febr. to Catania.
Karimata, thuisreis, pass. 8 Febr. Dover.
Rondo,T.Ballimoren.R'd.,pass.3 Febr.Dungoiinss.
Rotterdamsche Lloyd.
Optair arriv. 2 Fobr. van R'dam te Batavia.
Djember, thuisreis, pass. 2 Febr. Perim,
Samarinda, uitreis, vertrok 2 Febr. v. Port-Sald.
Bengalon, v. Londen n. CardilJ.paBsJJ Febr.Llzard,
Besoekl, v B.-Ayres n.B'd.,verlr.2Febr.v.Madera.
Jacatra, uitieis, atriv. S Febr. te Barry.
Menado, thuisreis, pass. 2 Fobr. Tarifa.
ïambora. uitruis, pass. 3 Fobr. Perim.
Sindoro, thuisreis, pass. 8 Febr. Eastbourne.
Kon. Holl. Loyd.
Frlsla, uitreis, vertrok 1 Fobr. van Santos.
Rijnland, uitreis, vertrok 1 Febr. van Bahln.
Delfland, uitreis, pass.1 Febr. Teneriffe.
Zoelandla vertr.3Febr. v.A'dara mBuenos-Ayres.
Kon. West-Indische Maildienst.
Prins Willem I. thuisreis, arriveerde l Febr. te
Lissabon; zal den 3den de reis voortzetten.
Pr.dJfederl.vortr. 1 Febr. v. Paramaribo n.Ad'am.
Nickerie, uitreis, arriv. 1 Febr. te Madera.
Haven te Nieuwedlep.
2 Febr. Aangekomen van Harlingon en vertrok
ken naar Leith het Eng. s.s. „Mascotta"
ld. van London on vertrokken uaar
Harlingon het Eog. s.s. „Falcon".
3 Febr. Id. van Harlingon en vertrokkon n
Huil het Ned. s.s. „Professor Bufls".
Id. van Harlingen en vertrokken naar
London het Eng. s.s. „Groningen".
VISSCHERIJ BERICHTEN.
Niuuwudiep, 2 Februari. Aangebracht door 5
kordora 5 stuks middeltong f0.55 per stuk, 10
stuks kiolno tong f0.20 per stuk, 6maud kleine
schol f4.00 a f6.00 per mand, 2 mand scliar
f8.00 por mand.
Van garnalenvlsschers 2 mand kleine schol
f4.60 por mand, 4 mand schar 1 Z35 per mand.
MARKTBERICHTEN.
8cbagen, 4 Febr. 1915.
8 Paarden f 80.— U 81
Voulens 0;—
Ossou 0.—
4 Slieren 170.- 31
7'Goldekooion (magere) 1Ü0.— 21
109 Goldokoolon (vette) 200.— 81
25 Kalfkoolen ISO.- 8l
Vaarzen 0.—
Pinken 0.—
Graskalveren 0.—
60 Nuchtere kalveren 8.— i
Rammen 0.—
Schapen (magere) O.—
Schanon (vette) 0.—
360 Overhoudors 24.—
Lammeren 0.—
Bokken en Golton 0.—
Varkons (mag.) 0.—
60 Varkens (vette) p. K.G. 0.68
70 Biggen 4.—
100 Konflnon 0.60
25 Klpnon 0.00
Eondon 0.—
Duiven 0.—
Ganzen 0.—
Zwanen 0.—
21» K G. Botor 1.75
60 Kaas 0.(50
160D Kipoioron p. 100 stuks 6/0
Eendoloron p. 100 stuks 0.—
Handel magere geldekoelen vlug, idem v
mager, kalfkoolon stug.
De roden, waarom de Duitsche
marinestaf nu met zoo'n nadruk
vooraf aankondigt, dat het tegen de
nieuwe transporten plannen koestert,
wordt eenigszins opgehelderd door de
toevoeging „met alle ten dienste
staande middelen". Er zal dus iets
bizonders gebeuren, en wel iets .van
dien aard, waarbij de vreedzame
scheepvaart gevaar loopt, met schepen,
die voor oorlogsdoeleinden dienen te
worden verward. Daardoor zou dien
koopvaardijschepen ernstig gevaar
dreigen en zij doen dus maar beter
als ze, van het Westen komen, in
de Noordzee moeten zijn, om Schot
land heen to varen (een tljdroovcnde
omweg). In alle geval moeten z|j
niet bij de Noord- en Westkust van
Frankrijk komen.
Hieruit blijkt, dat alle vaartuigen,
die wel eens zouden kunnen dienst
baar zijn aan oorlogsdoeleinden, ge
vaar loopen, zonder voorafgaand on
derzoek in den grond te worden ge
boord. Men zegt, dat de transporten
by uitstek des nachts over het Ka
naal worden gevoerd, een omstandig
heid, dio bij een aanval op zoo'n
transport, een onderzoek natuurlijk
zou belemmeren. Het heele bericht
van den marinestaf lijkt op een aan
kondiging van een ietwat wilde
werkzaamheid van duikbooten in de
nabijheid van de Fransche landings
havens, die, naar te vreezen valt,
zelfs voor neutrale handels- en pas
sagiersschepen gevaarlijk zal zijn,
maar waarvan men mag betwijfelen,
of het tot het beoogde doel zal voe
ren. Intusschen, men zal moeten
afwachten, want de bekendmaking
van von Behncke geeft grond tot
allerlei vermoedens, waarvan hot een
niet zekerder dan het ander is. Het
is immers ook mogelijk dat dio be
kendmaking maar dient om de En-
gelschen te nopen den overtocht nog
wat uit te stellen, gedurende welks
tijdsverloop ook de Duitsche marine
staf nieuwe maatregelen tot belem
mering kan nemen, of wel om hun
aandacht af te leiden van een geheel
ander p.lan, dat.met die transporten
niets te' maken heeft.
Terwijl de Duitsche berichten over
het front in het Westen zeer kort
zijn, melden de Fransehen Duitsch
offensief op allerlei punten: aau de
Yser, bij Ypeien, la Bassée, Soissons
en de Argonne. Vruchteloos offensief
tot dusver echter. We schijnen in
de groote stilstaud periode weereen
nieuw stadium ingegaan. Van half
October tot half December waren de-
Duitschers offensief, maar schoten
Diet op, de bondgenooten hernamen
het in December, schoten ook niet
op, en nu hebben de Duitschers het
hervat, voorloopig weer zonder re
sultaat. Zou het waar ziju dat de
bondgenooten slechts op het nieuwe
Engelsche leger wachten om woel
den aanval te beginnen. Zijn wellicht
ook versterkingen van de Duitschers
onderweg, waarmee dezen hen wil
len voorkomen?
(N. Rott. Ct.)
Van het Westelijke gevechts
terrein.
Parijs, 2 Febr. Officieel bericht van
11 uur 's avonds:
Tusschen de zee en de Leie heeft
do Duitsche artillerie vruchteloos ge
poogd ons geschut tot zwijgen te
brengen.
Den geheelen Maandagnacht werd
in de streek van Atrecht een geweer
vuur onderhouden, maar infanterie-
aanvallen zijn niet ondernomen.
W|j brachten schade toe aan de
vijandelijke batterijen by Soissons en
sloegen een infanterie-aanval bij St.
Paul af.
Wij maakten verdere vorderingen
bij Perthes-les-Hurlus en sloegen ook
een aanval af bij Bagatelle in Argonne.
Bij Uffbolz donderde den geheelen
nacht het geschut. Wij vorderden in
de richting van Laag-Burnhaupt in
de Vogezen.
Berlijn, 3 Febr. Ambtelijke mede-
deeling uit het groote hoofdkwartier
van heden
De aanvallen der Franschen tegen
onze stellingen bij Perthes zijn af
Burgerlijke Stand van Helder,
van 1 tot en met 3 Februari 1915.
BEVALLEN: T. Swaerts—Tromp, d.
ONDERTROUWD: J. Visser en
A. Goedknecht, F. W. Taanman en
A. M. de Koek.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Het is oen merkwaardig stuk, dat
von Behncke, de waarnemende chef
vau den grooten Duitschen marinestaf,
heeft uitgegeven. Wij lezen daarin
dat tegen het door Engeland beraamde
transport van strijdkrachten en oor
logsbehoeften „met alle ten dienste
staande middelen" zal worden opge
treden.
Dit is nu op zichzelf niet zoo heel
bizonder. Waarom zou Duitschland,
dat met Engeland in oorlog is, niot
trachten, zoover het daartoe in staat
is, het Engelsche troepentransport te
verhinderen? Engeland weet ook heel
goed, dat de Duitschers het niet
zouden nalaten als z(j konden, en z|j
hebben er maatregelen tegen genomen,
die tot dusver afdoende zijn gebleken.
Tot nu toe is althans geen bericht ge
komen, dat ooit een Engelsch trans
port over het Kanaal is onderschept. I
Aan het overige front zijn alleen
artillerie-gevechten geleverd.
Sluis, 3 Febr. Na enkele dagen van
rust klonk hedenmorgen weer de
zware donder van het geschut langs
de kust van West-Vlaanderen.
Uit België.
De „Tijd" verneemt uit Roermond
Te Hasselt en omstreken hebben
de Duitschers jacht gemaakt op de
vaders vau dienstplichtige jongelieden,
die, ondanks het strenge verbod en
de scherpe bewaking, toch Nederland
hebben kunnen bereiken om zich via
Engeland naar Frankryk te begeven
ter eventueele inlijving bij het leger.
Doch toen de bevolking vernam
dat de vaders werden gearresteerd,
trokkon ook dezen over de grens en
de Duitschers vonden vele vogels ge
vlogen.
Dat iB minder; in bun plaats wer
den de moeders gearresteerd.
De Duitschers deelden tevens mede,
dat allen naar het bekende Duitsche
kamp, het Münaterlager, zouden wor
den getransporteerd.
Den vrouwen werd aangezegd, zoo
veel mogelyk ondergoed mede te
nemen, Het was een heele constor-
natie in ons stadjo. Later kwam een
telegram van generaal von Bissing,
dat de overbrenging naar het Münster-
lager, 8 dagen moest worden uitge
steld; de gevangenen werden ver
volgens naar Tongeren overgebracht.
Van het Oostelijke gevechts
terrein.
St. Petersburg, 2 Februari. Het
communiqué uit het hoofdkwartier
luidt
De gevechten in de streek van
Mlawa blijven een voor ons gunstig
verloop nemen.
Eèn aanval der Duitschers, gisteren
morgen in de streek ten noorden van
Borjimow ondernomen, is onder zware
verliezen voor den vijand afgeslagen.
Een zeer hardnekkige strijd is ge
voerd ten zuiden van het dorp Gumin,
waar w|j de op 81 Januari verloren
vooruitgeschoven loopgraven hebben
heroverd.
Ten zuiden van de Pilica en aan
de Dunajec heeft de vijand bij dag
en b|j nacht een heviger vuur onder
houden, zonder succes echter.
In de Karpathen is de stryd op
81 Januari en 1 Februari voortgezet.
Onze troepen, die langs een uitge
strekt front tot bijna in den Dukla-
pas zijn opgerukt en die indestreek
van Jaslisk en Meso Laborez de voor
naamste hoogten over zijn getrokken,
vermeesterden een batterij van 6
kanonnen en 2 houwitsers en mitrail
leurs, en maakten vele gevangenen.
In dezelfde stroek is een offensieve
beweging bij Ysotzko, ten Z.O. van
den Uszok-pas, met reusachtige ver
liezen teruggeslagen.
Berlijn, 3 Febr. (Wolff.) Ambte
lijke mededeelihg van het groote
hoofdkwartier van heden:
Aan de Oostpruisische grens niets
nieuws.
In Polen ten Noorden van den
Weichsel z|jn de cavalerie gevechten
geëindigd met het terugwerpen van
de Russen.
Ton Zuiden van den Weichsol heb
ben onze aanvallen ten Oosten van
Bolinow geleid tot de verovering van
het dorp Humin (Russisch: Gumin).
Om Ola Szydlowieck i wordt nog
gevochten.
Sedert 1 Februari zijn hier ruim
4000 gevangenen gemaakt en 6 m;
chinc-seweren buit gemaakt.
De nachtelijke uanvalleu vau de
Russen tegen onze stellingen aan de
Bzura zijn afgeslagen.
Een krasse maatregel.
Do Petersburgsche - correspondent
van do „Times" bevestigt het bericht
dat aan de bemanning van de bij
Libau neergeschoten Parseval (ten
onrechte werd eerst van een Zeppelin
gesproken) is meegedeeld, dat zij als
gewono misdadigers zullen worden
behandeld en berecht. Rusland n.1.
heeft, zoo zegt de correspondent, in
overeenstemming met den alge-
meenen geest de internationale ver
dragen, in welke de regels van de
oorlogvoering zijn neergelegd, be
sloten om een bombaidemenl van
een onversterkte stad als eon daad
van roof to beschouwen en personen,
dio aan dergelijke daden deelnemeD,
als roovers te behandelen, welke aan
spraken zij ook doen gelden op de
hoedanigheid van oorlogvoerenden.
En het bommenwerpeD op Libau
rekent de Russische rogeering tot
zulk een daad) omdat Libau reeds
lang geen versterkte stad meer is.
Volgens de „Vetsjerne Vremya" zou
den twee leden van de bemanning
van de Parseval vóór den oorlog te
Libau hebben gewoond als kappers
en dus heel goed. weten, dat de stad
niet versterkt is en geen garnizoen
heeft.
Dit blad meldt verder dat onder
de officieren zich bevond luitenant
von Schenk, dio groote beziltiDgen
heeft in Rusland en voor den oorlog
houthandelaar was, die vooral bout
uit Rusland aan de Duitsche rogeering
leverde.
De Turken en de aanval op het
Kanaal.
Londeh, 3 Februari. De „Daily
Chronicle" verneemt van een cor
respondent in Egypte, dat het niet
juist is dat het Turksche leger reeds
deu opmarsch naar Egypte begonnen
is; slechts een voortroep bereikte El
Nakh!, zeventig mijlen van het kanaal
deze troep is niet goed uitgerust
en ongeveer 6000 man sterk.
Berichten uit Syrië bevestigen, dat
de verspreide troepenmacht nog niet
bijeengebracht is. De slechte organi
satie en de onbekwaamheid der lei
ders hebben bet onvermijdelijke ge
volg, dat groote hoeveelheden man
schappen deserteeren, en dat ka-
metlen en paarden sterven van hon
ger. De verhouding tusscheu Turken
en Duitschers wordt steeds slechter.
De Duitschers zien in dat, zoo huu
plannen mislukken, zooals men ver
wacht, de Turken zich ongetwijfeld
tegen hen zullen keeren.
De uitstekende wijze waarop Egypte
kan worden verdedigd, maakt het
zeker dat geen leger, tegen do ver
dedigingsmacht van het kanaal op
rukkende, aan do vernietiging kan
ontgaan.
Op Zee.
De „B 11".
De laatste dagen hebben de praes-
taties van duikbooten weer zeer de
aandacht getrokken. In de Engelsche
bladen vinden wij het volgende ver
meld over de lotgevallen van een
Britsche onderzeeboot, de „B 11",
die een Turksch slagschip tot zinken
had gebracht:
„lu den ochtend van den 13den
December, 3 ure, vertrok.de „B 11"
naar do invaart van de Dardanellen.
Na haar accumulatorenbatterij op de
volle capaciteit te hebben geladen,
gaf de kapitein de order: „Bruggehck
neor; maakt klaar om te duiken."
De bemanning bogeeft zich beneden-
dekshij sluit het luik van den kijk
toren on roept dan„Op post om te
duiken." Alle manschappen nemen
hun post in. Twee staan or bij de
torpedolanceerbuizen een bij iederen
ballastbak, een by het hydroplancwiel,
een ander bij de onderzeebootstuur
inrichting, een volgende b|j do motor-
schakelaars. Do machinist bevindt
zich bij do uitlaatkleppen, waardoor
de lucht ontsnapt terwijl het water
de bakken vult.
Dau volgt weer een bevel van den
kapitein„Zet de hoofdballastkraan
open"het water stroomt binnen en
de boot begint te zinken. De bakken
zijn vol, de meter wijst 7 vt. aan,
hetgeen nog niet diep genoeg is;
daarom worden do hulpbakken open
gezet en laat men die langzaam vol-
looponde meter wijst thans 10 vt.
„Alles sluitenklinkt nu het bevel
uit don kijktoren. Thans worden de
watervlakken zóó gestéld dat de boot
moet duiken, en de motoren worden
aangezet om de boot voorwaarts te
drijven. Er is niet veel tijd noodig om
diep te duiken, want ik ben met de
B 11 wel eens in li minuut 65 vt.
diep gekomen. De boot ondergaat
thans den invloed van de zware
strooming dio er in de Zwarte Zee
gaat. De kapitein is tevreden met
den gang van zaken tot dusvorhy
commandeert„Zakken tot 60 vt."
Om llu.45 wordt de boot aan de
oppervlakte gebracht, om te zien waar
men is. Tot verbazing van den kapi
tein zien wij niet veraf een schip,
en dat nog wel een Turksch.
„Weer zakken tot 40 vt.laadt
den schietketel, vult dc lanecerbuis;
klaar om te vuren." Dit alles wordt
in één adem gecommandeerd. „Naar
boven tot op 15 vt. (het Turksche
schip is binnen schot), vuurDe
torpedo is verdwenen om - naar gij
weet - de Turken en de Duitschers
naar den Hemel te blazen. Het schot
was welgemikt, want er wordt een
ontploffing gehoord. Nu terug, om iu
veiligheid te komen. Kanonuen aan
den wal dóen hun best omdcunder-
zeeboot te raken; maar spoedig is zij
buiten gevaar voor het kanonvuur
zij is weer op 40 vt,. diepte.
Wii willen even een blik werpen
op het doel, om onze nieuwsgierig
heid to bevredigen. Het Turksche
schip zinkt; de achtersteven het eerst.
Alles is dus in orde. „Zinken tot 60
vt."
„Wat was dat?" Op 30 vt. is de
boot aan den grond. Tien minuten
lang schuurt zy over den bodem
dio zokerlyk uit grind beslaat. Er is
geen paniek aan boord, want de ge
zagvoerder, luit. Holbrook,. is uit
stekend to vertrouwen. Zij is weer
van den grond en iu diep water.
Op CO vt. diepte varend, brengt de
boot het tot den Héllespont. Dan
komt het bevel: „Naar de opper
vlakte." Eti zegevierend komt zij
boven, om een veiligen toiugkeerte
melden, na 9'/a uur onderwater tc
zijn geweest, en de tijding te brengen,
dat zij een schip geraakt heeft."
„De Dacla".
Do „Dacia", die Zondag uit Gal
vcston was vertrokken, heeft Dins
dagavond van Sanay Key per draad
loos telegram meegedeeld, dat zij nog
niet was aangehouden.
Het schip moet voor drie maan
den proviand aan boord hebben on'
zooveel steenkool als het kon laden.
Het kan daardoor zonder onderweg een
haven aan te doen, Rotterdam be
reiken.
De haven van Genua gesloten.
Frankfort, 3 Febr. De „Frankl'.
Ztg". verneemt uit Bern: "De Bonds
raad heeft de uitlevering verkregen
van de in Genua, met order van
cognossementen tot 31 Dcc. aangeko
men goederen; maar tevens wordt
heden officieel gemeld, dat de ha
ven van Genua wegens opeenhooping
van goederen sedert Zaterdag voor
den uitvoer overzee gesloten is.
Uit Duitschland.
Al-Duitsche droomerijen.
Onder de Duitsche bladen onder
scheidt tegenwoordig het sociaal
democratische orgaan „Vorwiirts"
zich zeer gunstig door de bezadigd
heid van zijn uitingen en vooral ook
hierdoor, dat-het de al tc pan-Ger-
maansche, de al-Duitsche en al te
krijgszuchtige uitlatingen van andere
bladen aan dc kaak stelt. Enhetz|ju
soms merkwaardige uitlatingen,
waarop de „Vorwiirts" de aandacht
vestigt. Daar zijn Duitschers bijv.
wo hebben daarop trouwens al eens
vroegor gewezen, die meenen, dat
het Duitsche bestuur in België veel
te zachtmoedig te werk gaat, en zoo
vermeldt de „Vorwiirts" een artikel
in de „Kreuzzeitung", waarin de
schrijver betoogt, dat tegenover de
tactiek om Duitschland uit te hon
geren, medelijden met België geheel
misplaatst is en men niet er aan mag
denken de Duitsche soldaten in iets
to beperken, zoolang het bezotte ge
bied nog niet aan den hongertyphus
is prijsgegeven.
Geen wonder, dat de „Vorwarts"
tegen zulk een uitlating protesteert.
In het laatste nummer vestigt nu de
„VonvArts" de aandacht op een ar
tikel ter gelegenheid van 's Keizers
verjaardag in een to Lodz, in Rus
sisch Polen, uitgegeven Kaiser-Zei-
tung des Ostheeres", waarin al vast
eens de rekening wordt opgemaakt,
voor het geval de oorlog voor Duitsch
land de zege zou mogen brengen.
Een zegevierende oorlog zou ons, zoo
betoogt de schrijver, door Belgisch
en Fransch Congo en indien Por
tugal z|jn vijandige houding ook in
daden zou omzetten - ook door de
Portugeesche koloniën aan de Oost
en Westkust van Afrika, een Duitsch
koloniaal Rijk verschaffen, zooals onze
vaderen zich nimmer hadden kunnen
voorstellen. Wat echter het meest
belangrijke van deze lang niet on
waarschijnlijke verdeeling der Afri-
kaansche wereld is, dat is, dat w|j
daarmee het Engelsche streven naar
de alleen-heerschappij in Afrika van
do Kaap tot Cairo hebben vernietigd,
want tusschen het thans nog Engel
sche Egypte in Oost-Afrika en het
Booreri-Engelsoh Zuid-Afrika ligt dan
de gordel vau ons reusachtig, kolo
niaal bezit. Heden nog Engolseh,
zeggen wij, van Noordoost- en Zuid-
Afrika, wie weet wat nog komt, als
het woord des dichters vervuld wordt:
..Deun es muss am deutschen Wesen,
einroal noch die Welt genesen!"
Uit Engeland.
Tegenwoordig worden in Engeland
tot zelfs de rechtszittingen gebruikt,
om jongelieden er loo te brengen,
dienst te nemen in het leger. In een
West Londensch politiehof stond dezer
dagen een jongmensch terecht wegens
openbare dronkenschap. Do rechter,
dc Grey, vroeg den beklaagde waar
om hy niet had dienst genomen. Hij
antwoordde, dat hij een vrouw en
kinderen had.
De Grey: „Hei land zal voor hen
zorgen."
Beklaagde: „Ik heb geen kameraden
b|j het leger."
Do Grey„G|j zult zo spoedig ma
ken."
Beklaagde„Ik heb een goed baan
tje."
Do Grey: „Als iedereen er zoo over
dacht als gij, zouden de Duitschers
hier komen en jc je betrekking af
nemen. Zult gij jo nu voor 't leger
aangeven
Beklaagde„Liever niot."
De Grey: „Goed. Je bent beboet
voor f 1.50. Weetje watje verdiende?
Dat je een bom uit een Zeppelin op
je kop kreeg."
Engeland en de Duitsche
onderzeeërs.
In de „Dailv Tolegraph" stelt Ar-
chibald Hurd de vraag wat Engeland
moot doen in antwoord op de taktiek
van Duitschland om mot duikbooten
do Engelsche koopvaardijschepen to
vernietigen. De politic-autoriteiten,
zegt hij in zijn beantwoording van
die vraag o.m., kennen een soortge
lijken toestand als die thans ontstaan
is. Wanneer er een gevaarlijk dis
trict bewaakt moet worden, doen de
agenten in troepjes van twee of drie
hun ronde. De bedoeling is, zoo or
één man getroffen wordt, b.v.inden
rug of aan hot hoofd, do andere den
boosdoener paktmogelijk is het ook,
dat er geen aanval gedaan wordt.
Tijdens den oorlog, zoo vervolgt, de
schrijver in de „Daily Tolegraph",
zullen koopvaardijschepen hel waar
schijnlijk verkieselijk achten groeps
gewijze te varen door smalle wateren.
Wat zal er in dat geval gebeuren?
De duikboot kan langszijde van een
schip komen eu den kapitein en de
manschappen aanzeggen in dc booten
over te gaan. Zullen do audoreschepen
toezien terwijl deze daad van roove-
r|j bedreven wordt of wil eon hunner
ouder bevel van een kapitein Kettle
op den onderzeeër afstoomen en hem
rammen, waarbij opgemerkt wordt
dat een duikboot op zijn minst drie
minuten noodig neel'l om te zinken.
Do vijaud kan een torpedo afvuren
Deze kan liet doel raken, maar ook
missen en in hek ergste geval zullen
er schepeu iu de buurt zijn om red
dingswerk te doen.
Men mag dit voorstel eon koud
bloedig middel noemen. De oorlog,
in het bijzonder de oorlog met duik
booleu, is koelbloedig en zijn ge varen
kunnen niet allemaal weggenomen
worden. De vyand vecht zonder mede-
doogen. Wanneer hij door zijn optre
den jegens koopvaarders er in slagen
kan de admiraliteit er ton te bewo
gen het hoofddoel van don oorlog
(n.1. het baas blijven over dc vijan
delijke vloot in de Noordzee) uit het
oog te verliezen, dan zal de vijand
slagen. Wanneer hij drie dozijn of
driehonderd koopvaardijschepen in
den grond boort en hier niot in slaagt,
dan zal hij verliezen. Het Britsche
ryk zal niet tot een knieval gebracht
worden omdat er een paar koopvaar
dijschepen tot zinken gebracht zijn.
Wij zijn nu iu een tijd van het
jaar, waarop de voordeelen, die de
Duitschers bij het voeren van een
ouderzeeschen oorlog genieten, aan
zienlijk zijn omdat de nachten lang
z|jn.
Duikbooten moeten aan de opper
vlakte komen voor versche luebt en
om hun accumulatoren opnieuw te
laden. Dit moet alles geschieden
wanneer zo niet gezien kunnen wor
den. De lange nachten zijn in het
voordeel der duikbooten en bemoei
lijken een vervolging. Tusschen nu
en het eind van Juni zullen we zoo
wat zeven uur meer daglicht winnen.
In het noorden, by Lerwick bijv.,
kan men om middernacht fotogra
feeren. Dc vernietiging van een paar
koopvaardijschepen doet ons geen
kwaad en den vijand geen goed. Het
is de taktiek der zwakheid, een erken
tenis, dat het einddoel van den oorlog
gemist wordt, tenzij de admiraliteit
jsieh zwak toont. Waar do schrijver
in de „Daily Telegraph" niet aan
gelooft.
Do vernietiging van den handel
door honderden koopvaarders te tref
fen, zco vervolgt Hurd, heeft ons een
eeuw geleden niet van de overwin
ning beroofd eu we kunnen er zeker
van zijn, dat dit ook nu niot het go
val zal zijn. Admiraal von Tirpitz
en al zijn trawanten erkennen, dat
Duitschland economisch uitgehongerd
wordt door den stillen druk van onze
zeemacht en door enkele Eogelsche
koopvaardijschepen te doen zinken
doen de Duitschers huu best, niet
om den oorlog te winnen maar om
ons te hinderen, maar daarbij rakeD
ze zichzelf. Wanneer koopvaardij
schepen in gevaarlijk water groeps
gewijze varen, dan zullen de verlie
zen aan onzen kant onbeduidend zijn,
terwijl die van den vijand ernstig
kunnen zijn.
Wij hebben duizenden koopvaardij
schepen en kunnen de gezonkenen
terstond vervangen; de vijand heeft
slechts ongeveer een dozijn zeewaar
dige duikbooten als de U 21, die
eerst na veel tijdsverloop vervangen
kunnen wordon; hun bemanningen
nooit. Duitschland heeft reeds een
groot tekort aau geoefende officieren
en manschappen, zooals de minister
van marine erkend heeft.
In z|jn beschouwing geeft Hurd
ook nog een beschrijving van de U 21,
die vóór het uitbreken van den oorlog
in een Duitsch blad gestaan heeft en
die wij thans hier laten volgen
Do nieuwsto Duitsche duikbooten
van S00 ton zijn gewapend met
veertienponderssnelvuur-kanonnonop
verdwijnende affuiten. Het kanon
elke boot heeft er tweo, een van
voren en een achter den commando
toren rust op een konische spil
en het totale gewicht van geschut
on opstelling is ongeveer 136" Engel
sclie pondon.
De tijd, noodig om het kanon voor
schieten gereed te maken, bedraagt
20 seconden, gerekend Van het oogen-
blik, dat de boot aan de oppervlakte
komt tot aan bet vuren van het
ourste schot. Elk stuk wordt door
drie man bediend. De eerste reikt
hot projectiel aan uit hot waterdichte
on tegen schokken beschutte maga
zijn, dé tweede laadt en de derdo
mikt en vuurt. Het kanon kan op
geheven worden tot 90 graden en
zijn kenmerken komen overeen met
K rupp's sn el vuur-artillerie tegen lucht
schepen. Wanneer de .boot op het punt
is onder te duiken zakt liet kanon
iu op zijn steunsels en zweeft om
laag naar zijn standplaats. Dit ge
schiedt door hot overhalen van een
enkolen hefboom. Een waterdicht
schot sluit vervolgens de opening af.
Het kanon wordt door springveeren
die ook door het overhalen van een
enkelen kruk in beweging komen,
in de positie gebracht om to vuren.
Do nieuw6 duikbooten zullen ge
pantserd zijn over het dek, den com
mandotoren en dat gedeelte van de
romp, dat boven water komt als hot
vaartuig drijft. De motor is voel
sterker gemaakt. Elke boot heeft
twee Diesel-motoren van 1800 P.K.,
dio haar aan de oppervlakte eon
snelheid van 17 knoopen geven on
onder water van 12.
Tot zoover de beschrijving van de
nieuwe Duitsche duikboot, waarvan
U 21 het type is.
De schrijver in de „Daily Tele
graph" voort hier nog aan toe, dat
de U 21 en nog ongeveer een dozijn
dergelijke schepen 3000 mijlen aan
de oppervlakte kunnen varen op de
brandstof, die ze meevoeren en
zeventig mijlen onder water, wan
neer ze electriciteit gebruiken uit
accumulatoren. Van Wilhelmshafen
naar de kust van Lancashire is
slechts ongeveer 1000 m|jlen, zoodat
al het gepraat over geheime vloot-
bases achterwege kan blijven, omdat
die niet noodig zijn.
Uit het Servische Blauwboek.
In navolging van andere oorlog
voerende landen, heeft ook Servië
zp Blauwboek uitgegeven mét de
toodige officiëele bescheiden. Van
Servische zijde wordt daaromtrent
aan de Tijd het volgende geschreven,
dat natuurlijk naar zijn bron van
herkomst moet worden beoordeeld.
Het Servische Blauwboek wijst er
op, dat de verhoudingen tusschen
Oostenrijk en Servië reeds 'vele juron
minder goed waren. Na de annexatie
'van Bosnië door Oostenrijk werden
die betrekkingen nog meer gespannen,
terwijl Oostenr|jk's verzet tegen een
toegang van Servië naar de Adriati-
sohe Zee (waarvoor het vorstendom
Albanië werd gesticht) eu Oostenrijk's
opzetten van Bulgarije tegen Servië,
dat tot den tweedon Balkan-oorlog
leidde, die verhoudingen slecht maakte.
Toen Servië na zijn twee oorlogen
tot vrede was gekomen en de vruchten
dos vredes zou gaan plukken, rustte
Oostenrijk in Augustus 1913 zich in
stilte uit ten oorlog. Volgens de offi
ciëele verklaringen van Giolitti in de
Italiaansche Kamer, heeft Oostenrijk
in 1913 aan Duitschland en aan Italië
de mededeoling gedaan, dat er tegen
Servië zou geageerd worden en stolde
Oostenrijk die actie voor als een
defensieve (waarbij dus de beide
bondgenooten tot steun verplicht
waren.) Duitschland heeft toen even
wel het voornemen van Oostenrijk
niet ondersteund, en Italië evenmiu.
Reeds toen lag het dus in het plan
van Oostenrijk om Servië aan te vallen.
Toen kwam op 15 Juni 1914 de
moord op deu aartshertog-troonop
volger en diens echtgenoote, bedreven
door een Oostenrijksch onderdaan
niet door een onderdaan van Servië.
Terstond betuigde de Servische re
geering hare deelneming bij dat ver
lies, en tevens haar afschuw over de
misdaad van Serajewo. Ook bood de
Servische regeeringaan, elk gewenscht
onderzoek in te stellen eu de Servische
medeplichtigen te straffen. Hierop
werd door Oostenrijk niet geantwoord,
doch in de Oostenrpsche pers begon
een veldtocht om wraak voor den
vorstenmoord.
Deze journalisten-veldtocht, aldus
zegt het rapport van den Servischen
gezant te Weenen, Jowanowits, werd
ook gesteuud door de officiële Duitsche
kringen te Weenen. Vooral de Duitsche
gezant von Tschirsky zette tot strenge
maatregelen tegen Servië aan meer
dan iemand anders was deze gezant
anti-Servisch en anti-Russisch.
Op den 23en Juli kwam het bekende
ultimatum met zijne strenge eischen.
Duitschland kende het stuk't is
trouwens ook ondenkbaar, dat Oosten-
rp een dergelijk ultimatum zou
zendeu zonder eerst zijn bondgenoot
Duitschland geraadpleegd te hebben".
Zelfs zou volgens den heer Jowano
wits de Duitsche gezant aan de redactie
der nota hebben medegowerkt; eon
dergelijke medewerking is niet aan
nemelijk, als niet de Duitsche re
geering er in gekénd was. In Italië,
zoo had Di san Giuliano aan den
Oostenrpschen gezant verklaard,
eischte de publieke opinie, dat de
geheele onaf hankelpheid van Servië
gehandhaafd bleef..
Volgens den heer Jowanowits was
Oostenrijk in de meening, dat Rusland
wel voor een gewapeöd conflict met
Oostenrijk en Duitschland zou terug
deinzen, evenals in 1908 bij do an
nexatie van Bosnië. De Duitsche
gezant te Weenen versterkte de Oos-
vijksche regeering in die meening.
Verklaringen in de Italiaansche Kamer
van ministeriëele zijde maken deze
zienswijze van den Servischen ge
zant zeer aannemelijk. Volgens veler
meening moot dan ook de Duitsche
gezant worden beschouwd als do
aanstichter van den oorlog. Evenwel
getuigt de heer Jowanowits uit de
beste bron te weten, dat Duitsch
land de actie van {Oostenrijk niet
goedkeurde, en dat dus de Duitsche
gezant huiten zijn instructies was
gegaan. Hier staat tegpnover, dat do
Duitsche gezant te St. Petersburg,
graaf de Pourtalès, dezelfde taal sprak
als zijn ambtgenoot te Woenen, on
verzekerde dat Rusland wel niet tot
ernstige agitatie zou overgaan.
Toen het ten slotte bleek, dat
beide Duitsche gezanten zich vergist
hadden in de houding van Rusland,
scheen men te Weenen te willen
veranderen: Oostenrp bood op den
len Augustus formeel Rusland aan,
te willen onderhandelen met Servië.
De oorlog had bezworen kunnen
worden, doch denzelfden dag zond
Duitschland een ultimatum aan Rus
land.
Volgens do Servische diplomaten
zou Oostenrijk slechts dAn oorlog
hebben gewild, als deze gelocaliseerd
kon blljs'en tusschen Servië en
Oostenrp. Duitschland zou doorzijn
politiek den algemeenen oorlog heb
ben aangesticht door Rusland voor
de keuzo te stellen: óf Servië prijs
gegeven en daarmede zijn invloed in
den Balkan, welke invloed alsdan
aan Oostenrijk zou ten deel vallen,
óf een oorlog, waartoe Duitschland
geheel was uitgerust, terwijl Rusland
cn Frankrijk niet gereed waren.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Soiréa Artistique.
De heoren B. H. Polak en Zn.,
Dpstraat, gaven gisterenavond in
Casino" eon Soirée Artistique voor
ieorlingen en publick. Verschillende
nieuwe dansen werden gedemon
streerd zoo kregen wij allereerst de
Hesitation-valse, de Boston-pauze en
de Maxixe Brésilienne, die een der
heeren Polak met zijno zuster danste.
Daarna kwamen achtereenvolgensc-en
Gavotte Louis XV in costuum, na de
pauzo een Spaansche Fandango, een
Hongaarsche Puszta en een Chinee-
sche dans, die alle in 'fraaie, passende
costuums werden gedanst. Bizonder
fraai was de Fandangode zwierige
Spaansche costuums kwamen hier
in uit. Maar ook de andere
dansen vielen niet minder in den
smaak, getuige het luid en herhaald
applaus. Zij werden zeer artistiek
gedaDst, hetgeen ongetwijfeld eene
langdurige studie heeft vereischt,
want er waren ingewikkelde dansen
bij. De costuums van den heer De
Graauw en het kapwerk van den
heer Van der Maden zorgden voor
een artistiek geheel. De laatste, Chi-
neesche dans, was eon' geheele en
scène gezette imitatie Chineeschen
tempel, hetgeen een aardig effect
maakte.
Een en ander werd met vioolspel
van den heer W. Floris Nap, bege
leid door den heer Maurits B. Polak,
afgewisseld. De heer Nap speelde
verschillende fraaie nummers; Beet
hoven, Sarasate, Drala en, als looglft,
Kéler Béla stonden op zp repertoire.
Zijn vioolspel staat hoog en bekoorde
door zijn volmaaktheid,
Tot slot kwam Jumelly, muzikale
clown. Wat die niet al deed is on
gelooflijk mot zijn neus bespeelde
hij dc piano, met zijn hoed de viool.
Ja, de vioolWaren er vijf en twintig
verschillende voorwerpen geweest,
geschikt om tegen do snaren te hou
den, de heer Jumelly zou ze gebruikt
hebben. Bovendien, bespeelde hij nog
een half dozyn andere muziekinstru
menten kortom, 't was inderdaad
ongeëvenaard, zooals het programma
meldde.
Een klein publiek woonde de Soirée
Artistique bij.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek.
Al kwam onze Heldorsche biblio
theek er beter af dan die te Leuven,
toch maakt zich ook bij haar do in
vloed van den oorlog merkbaar.
Vooreerst deed die invloed zich go-
voelen door e6n buitengewoon druk
bezoek van militairen na de mobili
satie. Het hoogtepunt werd bereikt
in de maand October, die 2350 bezoe
kers leverde. In het geheele jaar
1914 kwamen 16433 bezoekers, waar
van 1039 vrouwen. Uitgeleend wer
den in dat jaar 24544 boeken uit de
Nutsbibliotheek.
In Januari 1916 was het aantal
bezoekers 1975, waarvan 43 vrou-
wen, het aantal uitgeleende boekeu
uit de Nutsbibliotheek bedroeg 3740.
Slaat men een blik op het plankje
met de nieuw aangekochte boeken,
dan blijkt ook daar de invloed van
den oorlog. Men ziet er de brochures
van de professoren Heijmans en Do
Louter, van den heer van Giukel,
de A.B.C.-Oorlogsgids, het geïllu
streerde boekje van Geerke en Brands
en de documenten over de oorlogs
crisis, die de Kon. Bibliotheek uit
geeft. Toch ontbreekt ook de littera
tuur in den engeren zin van het
woord niet: het proza is vertegen
woordigd door een bundel schetsen
van Frans Verschoren, de poezie door
Helene Swarth, het tooneel door eene
vertaling van Lessings Nathan de
Wijze, de letterkundige biografie door
het boekje „De student Beets" met
de aardige portretteu door Raay-
maekers geteekend. Wie zich voor
wijsbegeerte interesseert vindt er
Steketee's Beschouwingen van oen
Christen-Denker, wie meer voor de
praktijk voelt, de Wonderen der
Techniek. Daarnaast staan tweo
historische platen-atlassen.
Kortom, er is weer voor ieder wat,
Stellig zal onze instelling nog meer
aan haar doel beantwoorden, wanneer
ook de boeken uit de eigen biblio
theek der vereeniging worden uitge
leend, hetgeen in den loop dezer
maand zal geschieden. Daarmede zal
dan een wensch van velen eindelijk-
worden vervuld.
Vooral met het oog op die uitlee-
ning had het bestuur in dit jaar zoo
gaarne de bibliotheek eens flink uit
gebreid. Maar helaas, alweer deed do
oorlog zijn invloed gelden, en ditmaal
op zeer nadeelige wijze. Wegens de
tijdsomstandigheden werd de rijks-
subsidie zoodanig verminderd, dat het
f 300.— minder bedraagt, dan waarop
gerekend was. Die driehonderd gulden
moeten op de leeszaal-begruoting
worden bezuinigd, en dusvoor
aankoop van boeken blijft niet veol
meer over. Zouden or geen plaatsge-
nooten zp, die willen helpen om
dit tekort aan te vullen? Het adres
is bekend.
Da Strooweg.
Nu het wetsontwerp betreffende
den Strooweg eindelijk ook door de
Staten-Goneraal is bekrachtigd, is het
te verwachte^ dat de verbetering
spoedig onderhanden zal worden ge
nomen. Zooals men weet, loopt deze
weg van den Huisduiner weg af
evenwijdig met de linie, buigt ver
volgens rechts af achter het kerkhof
en langs de waterloiding en loopt
vervolgons onder do duinen langs.
Het eindpunt is voorloopig tot aan de
Middenvliet in het Koegras, zoodat
men, zoodra de weg gereed is, van
uit den Helder een rondje kan maken
langs het Noordhollandsch kanaal,
hot Koegras, onder de duinen langs
naar don Huisduiner weg of omge
keerd.
Het is de bedoeling dozen weg latei-
door te trekken tot aan Callantsoog.
De aan te leggen weg zal door het
aanbrengen van zoogenaamde steen
slag worden verhard, en door middel
van een krachtige stoomwals wor
den geëffend.
Aan de kosten, verbonden aan de
verbetering -van dezen weg, wordt,
behalve door het Rijk, do Gemeente
en den Polder ook bijgedragen door
den Alg. Ned. Wielrijdersbond, die
daarvoor een subsidie van f 300.
heeft t
Onder kinderen.
In een onbewaakt oogenblik heeft
het 6-jarig jongetje van B. W. alhier,
zp 4-jarig neefje, dat er in huis
logeerde, gisteren met oen gloeienden
pook in de oogen gestoken, waardoor
het ventje zp rechteroog zal moeten
missen.
