Hoeden en Petten.
JAPONSTOFFEN
Voorjaar 1915
Spoorstraat.
HEVEA
Steuncomité
Christelijke Gereformeerde Kerk.
TELEFOONNET.
SNELSCHRIFT.
GROOTE COLLECTIE
Manufacturen-Magazijn „DeZon
IN ZWART EN GEKLEURD.
BLOUSE-ZIJDE, MOUSSELINES, CRÉPONS, FAHI.-KATOEN.
„DE MAGNEET". - H. SPRUIT.
Ingezonden Mededeeling.
op RIJWIEL.. RIJTUIG. «AUTOBANDEN
waarborgt «oUdlUIG
[Fabriek Hevea, togenriWwtfjgwjl
gendheid overwonnen en zoodoende
met trots en waardigheid het recht
van bestaan van het kleine volk ge
staafd heeft. Wat ook het lot moge
zijn, dat het fatum ten slotte aan
Serviö voorbehouden heeft, het zal
nooit beroofd kunnen worden van
den roem en de hóoge zedelijke be-
teekenis van zijn schitterende over
winningen."
De documenten betreffende
België's onzijdigheid.
Het Belgische Gezantschap te
's-Gravenhage verstrekt de volgende-
mededeeling.
„Den 2en December heeft de kan
selier van het Duitsche Keizerrijk
in den Rijksdag het volgende ver
klaard
„Den 4den Augustus hadden wij
reeds aanwijzingen van de door de
Belgische regeering begane fout. Ik
had nog geene schriftelijke formeele
bewijzen tot mijne beschikking. Maai
er waren bewijzen bekend van de
Engelsche Regeering. En thans, nu
door de te Brussel, ge vonden docu
menten, door mij aan de openbaar
heid prijs gegeven, is vastgesteld,
hoe en in welke mate Belgie van
zijn neutraliteit ten gunste van Enge
land had afstand gedaan, geeft de
geheele wereld er zich rekenschap
van, dat onze troepen, toen ze in
den nacht van den 3en op den 4den
Augustus op Belgisch grondgebied
waren doorgedrongen, zich bevonden
op den grond van een Staat, die
reeds lang zijn neutraliteit had prijs
gegeven."
Belgie, terecht trotsch op zijn tra
dities van correctheid en eer, wenscht
de campagne tegen zijn eer gericht
door eene Kanselarij, die waarlijk de
leugen tot instelling schijnt te hebben
verheven, niet te laten voorbijgaan
zonder haar naar verdienste te brand
merken.
Hoe zwaar het lijden van thans
ook moge zijn, de eerlijkheid behoudt
in de oogen van het Belgische volk
een onvergankelijke en onverander
lijke waarde.
Nooit heeft Belgie zijn nationaal
erfdeel van. rechtschapenheid laten
aantasten.
De uitsluitende wil om dit onge
schonden te bewaren, schreef het
besluit voor, genomen in don nacht
van 2 Aug. 1914 en de onpartijdige
geschiedenis zal dat aan de geslachten,
die zich aan moreelen trots laten
gelegen liggen, herhalen.
Een veldtocht wordt ondernomen
om de volkeren van de historische
waarheid af te wenden; men deinst
voor geen enkel middel terug. Op
nieuw rust op de Belgische regeering
de plicht te spreken en zulks doende,
richt z(j zich tot alle landen waar
de innige vereering van het recht
en de stiptheid van de eerlijkheid
den scepter voeren.
In het begin van den oorlog, was
een aanslag, op België volvoerd, zóó
duidelijk en kwam het belang van
Duitschland om dien te proclameeren,
ten einde een zekere verleiding op
het slachtoffer uit te oefenen, zóó
helder uit, dat de schending van het
recht werd vastgesteld door den kan
selier van het Keizerrijk op het
spreekgestoelte in den Rijksdag zelf.
En men ging zelfs op dat oogenblik
zoo ver, dat men zich beijverde, de
natie te verblinden door het lokaas
van den zilverling, als vergoeding
voor de verloren eer. Alsof de eer
met geld is terug te winnen I Maar
nood breekt wet, „Not kennt kein
Gebot li" Alles was geoorloofd, zei
menwas het niet te doen om op
verpletterendewijze een natie te
treffen, die vernietigd moest worden?
Opnieuw zorgden de oorlogsgebeur
tenissen' er voor, het bewijs te leve
ren, dat de eerste misdaad noodlot-
tigerwijs opvolgende misdaden na
zich sleept.
Nauwelijks was die grond, welks
onschendbaarheid Duitschland had
gewaarborgd, door dat land bezet,
of reeds onteerde zich eeD gedeelte
van het binuenvallende leger dooi
de stelselmatige organisatie te midden
van ongelooflijk geraffineerde wreed
heden, van het gemeene, van plun
dering, van brand, van verkrachting
en van moord op een weerlooze be
volking.
En terwijl zich over België een
barbaarsehheid ontketende zonder
voorbeeld, was geen enkele daad van
de zijde van België den inval koineri
rechtvaardigende geweldpleger zelve
kwam op dit punt tot erkentenis.
Deze stand van de zaak deed de
treurige houding uitkomen van het
Keizerrijk, dat, om Frankrijk te over
winnen, een volk, van elke misdaad
vrij, martelde. Tot eiken prys moest
het zich uit zulk een moreele situatie
redden. Eenerzijds riep het marte
laarsehap van het onschuldige België
het internationale bewustzijn wakker,
aan den anderen kant stelden de
buiten dezen oorlog staande volkeren,
die, door het dreigende zegevieren
van het brutaal geweld aan soortge
lijke behandeling waren blootgesteld,
zich terecht de meest beangstigende
vragen betreffende de veiligheid van
hunne toekomst.
Een maand na de oorlogsverklaring
ontdekte de Duitsche kanselarij te
Brussel het verhaal van gesprekken,
die in 1906 en in 1912 gewisseld
waren tusschen de Engelsche militaire
attachés en chefs van den Belgischen
Generalen Staf. Om dit verhaal te
veranderen in een bevrijdend docu
ment, was het voldoende om te ver
minken en te liegen. Dat was het
eenige middel om aan de in België
bedreven daad een karakter van wijs
beleid te geven.
En aldus zou Duitschland, door een
zorgvuldig onzijdige natie, ten doode
te doemen, weliswaar onbewust, de
rol van wrekende gerechtigheid ver
vuld hebben.
Onwederlegbaar bood dit thema een
nieuw voordeel aanHet succes ervan
zou toelaten, om de- Belgen, die door
hun loyalen en krachtigen tegenstand
het oorspronkelijke plan van den
groote i Generalen Staf in duigen
hadden doen 'vallen te overstelpen
met moreele schande; het volk, dat
onder de wapenen stond, nergens
anders om dan voor zijn eer, moest
deze laatste kwelling ondergaan; het
was niet voldoende het op te offeren,
maar het moest ook onteerd worden.
En zoo geschiedde 't, dat de Duitsche
Kanselarij, met een in de geschiede
nis zelden geëvenaarde onbeschaamd
heid, het bestaan bevestigde van een
overeenkomst, waardoor Belgie, met
verraad aan zijn heiligste verbinte
nissen, zijn onzijdigheid zou hebben
prijsgegeven ten bate van Engeland.
Om indruk te maken op de onwe
tenden, liet de Duitsche goede trouw
uit het verslag der gesprekken het
gedeelte weg waarin gezegd werd
dat de gedachtenwisseling uitsluitend
op het oog had de veronderstelling,
dat de Belgische onzijdigheid zou zijn
gesehonden.
De Belgische Regeering geeft op
de beweringen van de Duitsche kan
aelarij het eenige antwoord dat zij
gedoogen: het is eeu leugenwerk dat
des te minder te qualificeeren valt,
waar het uitgaat van personen die
beweren de dossiers te hebben gezien.
Welke zijn de documenten, door
Duitschland overgelegd, om de ver
raderlijke trouweloosheid van België
te bewijzen?
Dit zijn twee documenten:
lo. Het verslag van gesprekken
die plaats hadden tusscheu luitenant-
generaal Ducarne en kolonel Barnar-
diston in 1906. In den loop dezer
gesprekken geeft de Engelsche officier
zijn inzichten te kennen over de
wijze waarop Engeland België zou
kunnen 'te hulp komen in geval het
door Duitschland zou worden aange
tast. De Engelsche troepen zouden
Belgie eerst binnenrukken nk de
schending van België's onzijdigheid
door Duitschland. Bij de vertaling
laat de „Norddeutsche Zeitung" van
25 November dit gedeelte weg, dat
juist aan het stuk zijn ware beteekenis
geeft. Bovendien bevat de photografle
van het rapport-Ducarne de volgende
zinsnede: Mijn gesprekgenoot legt
den nadruk op het feit: lo. dat ons
onderhoud strikt vertrouwelijk was.
Van het woord „onderhoud" maakt
de „Norddeutsche Zeitung" „overeen
komst". Zij laat den kolonel Barnar-
diston zeggen, dat onze „overeen
komst" strikt vertrouwelijk zou zijn.
Bij zulk een wijze van handelen is
•commentaar overbodig.
Ho. Het verslag van een onderhoud,
over hetzelfde onderwerp, dat plaats
had in April van 1912 tusschen
luitenant-generaal Jungbluth en luite
nant kolonel Bridges. In den loop van
dat onderhoud deed luitenant-generaal
Jungbluth zijn gesprekgenoot op
merken, dat een tusschenkomst van
Engeland ten gunste van België,
slachtoffer van een aantasting door
Duitschland, slechts met onze toe
stemming zou kunnen plaats hebben.
De militaire attaché merkte daar
tegen op, dat Engeland er misschien
toe kunnen geleid zou worden om zijn
rechten en verplichtingen als Mogend
heid, die voor België borg bleef, uit
te oefenen" zonder af te wachten het
beroep dat door laatstgenoemd land
op haar medewerking zou worden
gedaan. Dit was de persoonlijke
meeniDg van kolonel Bridges. De
Engelsche Regeering heeft steeds de
meening van de Koninklijke Regee
ring gedeeld, dat de toestemming
van laatst bedoelde noodzakelijk was.
De Belgische Regeering verklaart
bij haar eer, dat niet alleen geen
enkele overeenkomst werd gesloten,
maar ook dat er nooit van de zijde
van welke Regeering ook, onderhande
lingen of voorstellen nopens dergelijke
overeenkomsten hebben bestaan.
Overigens heeft zich de vertegen
woordiger van Groot-Brittamë, die
alleen bevoegd was om dat land te
verbinden, nooit in die gesprekken
gemengd. Anderzijds, kunnen alle
Belgische Ministers, zonder uitzonde
ring, onder verband van hun eed,
getuigenis afleggen nooit werd eeni-
gerlei conclusie van die gesprekken
voorgesteld, noch aan den Minister
raad, noch aan een minister in privé.
De door de Duitschers ontdekte
dossiers getuigen van dit alles; het
getuigenis is licht verspreidend, op
voorwaarde echter dat men geen
enkel document verminkt of ver
donkeremaant.
Tegenover onophoudelijk herhaalde
lasteringen, is de Belgische Regeering,
die de getrouwe afspiegeling is van
de Belgische rechtschapenheid, van
oordeel, dat het gebiedende plicht is
om den schender van België opnieuw
het stigma van eerloosheid tinfamie)
op te drukken, dat tot op heden zijn
eenige wettige verovering is. De
Koninklijke Regeering grijpt deze
gelegenheid aan om, in antwoord op
sommige beweringen, welker kwaad
willige bedoeling duidelijk aan het
licht treedt te bevestigen
lo. dat vóór de oorlogsverklaring
geen enkele Fransche troep, hoe gering
ook, in België was doorgedrongen.
Geen eerlijk getuigenis kan reeds
tegenover deze bewering gesteld
worden
2o. dat zij niet alleen nooit een
troepenaanbod, gedaan door een der
garandeerende Mogenheden, heeft af
gewezen, maar dat zij, direct nadat
de oorlog verklaard was, krachtig de
militaire bescherming van hare borgen
heeft ingeroepen
3o. dat Belgie, terwijl het over
eenkomstig zijn plicht, de krachtige
verdediging van zijn versterke plaat
sen op zich heeft genomen, de mede
werking, welke zijn borgen voor die
verdediging tot zijn beschikking
hebben kunnen stellen heeft ingeroe
pen en met dankbaarheid aanvaard.
Belgie, slachtoffer geworden van
de rechte lijn die het gevolgd heeft,
buigt het hoofd voor niemand; zijn
eer tart de aanvallen van een leugen
het stelt zijn vertrouwen in het
wereld-oordeel. Als het uur der recht
vaardigheid slaat, behoort de zege
aan hen, die .alles hebben opgeofferd,
om, met bewustheid, de waarheid,
de eer te dienen.
Van Duitsche zijde.
Berlijn, 10 Maart. De „Berliner
Zeitung ara Mittag" drukt een naam
lijst af van de door de Duitsche
marine vernietigde koopvaardijsche
pen. Ze bevat 111 stoomschepen
met een totaal tohnenmaat van
meer dan 400,000,4 hulpkruisers van
32,500 ton, een zeilschip, een schoener,
8 mijnzoekers en een troepentrana-
portschip, te zamen 437,879 ton.
Hieronder zijn niet begrepen de in
Duitsche havens geïnterneerde vijan
delijke handelsschepen.
Aanvaring.
Toen het Noordsche stoomschip
„Galathea", dat Maandag met een la
ding steenkool uit Engeland in Hor
ten is aangekomen, de haven van
Schields uitvoer, rees er plotseling
voor zjjn boeg een Engelsche duik
boot op. Een aanvaring volgde, maar
schip en duikboot bleven zeewaardig.
BINNENLAND.
Paaschverlof voor Land- en
Zeemacht.
Door den opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht is bepaald, dat
aan ieder militair der Landmacht,
die in het tijdvak van 30 Maart a.s.
tot 2 Mei d.a.v. op zijn beurt, volgens
de hieromtrent vastgestelde regelen,
met verlof gaat, éénmaal in genoemd
tijdvak 24 uur langer verlof kan wor
den verleend, dan volgens bedoelde
regelen het geval zou zijn.
Aan de korpscommandanten en
hoogere autoriteiten wordt, voor zoo
ver de eischen van den dienst zulks
toelaten, overgelaten te bevorderen,
dat de extra verlofdag zooveel moge
lijk in het tijdvak van Goede Vrijdag
tot Paschen wordt genoten.
Van deze gunstige bepalingen zijn
uitgezonderd
a. zij, aan wie nb. 1 Januari j.1.
een buitengewoon, verlof (of verloven)
van langoren duur (of gezamenlljken
duur) dan vier dagen is, of, mocht
worden verleend;
b. zij, die sedert 1 Januari jl. zijn
gestraft geworden wegens verval-
sching van bewijzen voor vrij ver
voer; wegens eigenmachtig langer
uitblijven met verlof dan hun was
toegestaauof wegens het zich zon
der verlof eigendunkelijk verwijderen
uit het garnizoen of kantonnement.
Aan de recruten der lichting van
1915 en het daarbij ingedeelde instruc
tie-kader kan, voor zoover de belan
gen van den dienst dit gedoogen,
verlof worden verleend van Donder
dag 1 April a.s., na afloop van den
voormiddagdienst, tot Dinsdag 6 April
d.a.v., eerste reisgelegenheid.
Dezelfde bepalingen en uitzonde
ringen zijn vastgesteld voor de zee
macht.
"Voor do Israël, militairen kan dit
verlof vallen in het tijdvak van 30
Maart tot 2 Mei.
Verder is bepaald, dat aan leer
lingen van militaire onderwijsinrich
tingen, als mede aan het daarbij
dienstdoend personeel voor zoover
de belangen van den dienst dit ge
doogen verlof kan worden verleend
van Donderdag' 1 April na afloop van
den voormiddagdienst tot Dinsdag
6 April (eerste reisgelegenheid).
Voor de Israëlieten dezer catego
rieën, die voor dit verlof in de termen
vallen, vangt het echter aan op 2G
Maart na afloop van den voormiddag
dienst.
Weekblad verboden.
De opperbevelhebber van land- en
zeemacht heeft, in verband met toon
en aard van artikelen in het week
blad Algemeen Welzijn te Groningen,
de uitgifte en verspreiding van dat
weekblad voor een maand verboden.
De uitgever-redacteur F. van der
Pers was tevoren gewaarschuwd,
Goudzending.
Men meldt uit Zevenaar, d.d. 11
Maart
Gisteren is hier gepasseerd eene
zending van vijf millioen kronen
Oostenrijksch goudgeld, bestemd voor
de Amsterdamsche bank. Het was
verpakt in kisten, terwijl geen bij
zondere bewaking was ingesteld.
Verboden uitvoer.
Er gaat haast geen dag voorbij, of
er worden door de douane ambtenaren
te Zevenaar, ten uitvoer verboden
goederen geconfiseeerd. Dan eens
kleine pakjes boonen of erwten, ge
beurt het niet zelden dat geheele
waggonladingen consumabele waren
in beslag genomen worden. Zoo zijn
reeds drie waggons aardappelen, waar
van de consenten tot uitvoer ver-
valscht bleken, ingekuild, en de eige
naar, een zekere W. L., uit Emmerik,
gearresteerd. Deze week is ook eene
partij kunstvet aangehouden, terwijl
eene zending tin eveneens niet ten
uitvoer is toegelaten. Dat er thans
van den Nederlandschen douane-amb
tenaar, meer dan ooit, eene groote
activiteit en nauwgezette plichtsbe
trachting wordt geëischt, bewijzen de
nauwkeurige onderzoekingen, waar
aan alle in buitenlandsche richting
vertrekkende treinen worden onder
worpen. De totale waarde der op deze
manier in beslag genomen artikelen,
loopt thans reeds in de duizenden.
Vadermoord.
Voor de Rechtbank te Amsterdam
heeft Donderdag terecht gestaan de
28 jarige bootwerker J. d. V. wien
ten laste was gelegd in den avond
van 9 Januari in de lste Conrad-
straat te Amsterdam, zijn vader, met
het oogmerk om hem van het leven
te berooven, met een mes in den hals
had gestoken, waardoor diens linker
halsslagader is doorgesneden en de
vader spoedig daarna is overleden.
Bekl. verklaarde, dat hij in den
avond van 9 Januari met zijn vrouw
naar het huis van zijn ouders was
gegaan. Hij had voor vóór dien tyd
een paar borrels en een paar glaasjes
bier gedronken. Hij was niet geheel
normaal meer, doch ook nog niet
dronken. Hij had onderweg een stuk
vleesch gekocht en gooide dat bij zijn
vader thuis op tafel. Zijn moeder
maakte hem daarover een verwijt,
waarbij zich ook de vader voegde.
Zoo kwam het tot woorden en zijn
vader verweet hem, dat h(j zijn zusje
Trijntje onlangs het huis had gewezen,
toen zij eten kwam vragen. Eerst
werd er gescholden en daarna.werden
vader en zoon handgemeen. Er ont
stond een worsteling, die aldus afliep,
dat de zoon den vader op een stoel
neerzette. De 'zoon liet den vader los.
Opeens trok de vader een mes en
stak zijn zoon in den linkerarm,
waardoor een hevig bloedende wond
ontstond. Wat er daarna is gebeurd,
kan bekl. zich niet meer herinneren.
Alleen wist hij nog, dat hij met
een bloedenden arm in zijn hemds
mouwen het huis 'is uitgegaan en in
een apotheek is verbonden.
Een juffrouw, die achter het huis
van bekl.'s vader woonde en in dat
huis kan zien, had in den avond van
9 Januari rumoer gehoord. Zjj had
bekl.'s moeder en vrouw hooren
roepen: „Niet met een mes, Jan!"
Jan is de naam van den zoon, doch
de vader, die Jurrien heette, werd
ook dikwyls Jan genoemd. Get. zag
de beide vrouwen de kamer uitgaan.
Den vader en den zoon zag zij niet,
maar zy hoorde den zoon iets roepen.
Even daarna ging de zoon de kamer
uit en iets later kwamen de vrouwen
weer binnen. Get. hoorde nu de
moeder roepenO, God hij is al dood 1
De verdediger, mr. L. S. G. de Har-
tog, merkte op, dat het niet zeer
waarschijnlijk is, dat getuige alles
zoo nauwkeurig had gehoord, daar
het venster van de woning van de'
V. gesloten was.
Een bovenbuurvrouw had bekl.
hooren roepen: Ellendeling, doe je
smoel open! Daarna werd het stil..
Alleen hoorde get. nog even een gil
van een vrouw. Z(j keek het raam
uit en hoorde bekl.'s moeder roepen:
Mijn man is dood! Get. meende, dat
bekl. tamelijk beschonken was. Er
was wel eens meer ruzie in de familie.
Bekl. was over het geheel een kalm
man, maar werd lastig, als hij wat
gedronken had. Voor den vader gold
hetzelfde.
Nog eenige buurvrouwen vertelden,
wat ze hadden gehoord. Sommigen
verklaarden, dat de moeder had ge
zegd, dat haar zoon haar man had
vermoord.
Een agent van politie, die het mes
in beslag had genomen, deelde mee,
dat het mes, ook het heft vol, bloed
zat.
Een ziekenoppasser had in het huis
van den getroffene waargenomen,
dat op het schot van de bedstede
bloedspatten zaten tot op een halven
meter hoogte. Ook op het laken zaten
bloedspatten.
Een ambtenaar van den genees
kundigen dienst, die beklaagde's arm
had verbonden, verklaarde, dat de
arm zeer heftig bloedde, de pols van
beklaagde was zeer zwak.
Dr. Van Ree, die de wonde van
beklaagde verder had behandeld, was
van meening, dat beklaagde na de
verwonding, niet meer in staat was
geweest met den linkerarm een
krachtigen stoot toe te brengen; ook
aan de rechterhand bad beklaagde
een lichte wond, doch deze was niet
van dien aard, dat het gebruiken
van de hand bemoeilijkt werd. Be
klaagde is buiten kennis geraakt,
maar getuige meende,dat dit niet
het gevolg was van bloedverlies,
doch eerder van overspanning. Hij
verklaarde vérder, dat beklaagde sterk
naar alcohol rook.
De medische deskundigen dr. Schoo
en dr. Schol te verklaarden, dat de
getroffene een wonde van 6 c.M. in
den hals had. Dit was echter een
vleeschwonde, die 'niet doodelijk was.
In de linkerzijde van den hals had
hij een minder diepe wonde, die de
linkerslagader had getroffen en doode
lijk was. Bij het onderzoek van het
lijk was gebleken, dat de getroffene
kort voor zyn dood een belangrijke
hoeveelheid alcohol had gedronken.
Dr. Schoo achtte het niet onmogelijk,
dat beklaagde, nadat hij gewond was,
zoo doezelig is geworden, dat hij niet
meer wist wat hy deed.
Beklaagde verklaarde dat de ver
houding tusschen hem en zijn vader,
als er geen alcohol was gebruikt,
steeds zeer goed was.
Het O. M., mr. baron van Lams-
weérde, eischte wegens doodslag 4
jaar gevangenisstraf.
De pensioenwetten voor Land
en Zeemacht.
De hoefijzer correspondent van het
„Handelsblad" schrijft over de aan
neming van de w(jzigingeu der pen
sioenwet
De Pensioenwetswijziging is aan
genomen en de belanghebbenden
moeten 't er nu dus maar mee doen.
Trouwens, deze wijziging zal den
lande wel iets meer dan een bagatel
kosten: De Minister van Marine be
cijferde de gekapitaliseerde waarde
van de werking der twee ontwer
pen (er is er een voor Marine en een
voor Oorlog) op twee millioen en wij
hebben dan ook vergeten, dat er, be
halve het jaarlpsche accres voor
Oorlog van f28000.-, ook nog een
voor Marine zal wezen van f 12.000.
Als men, met den Minister van Oorlog,
rekent, dat de ontwerpen na 30 jaar
hun volle effect zullen hebben, dan
komt er dus, naast de ruim 8 ton
voor Oorlog, nog ruim 3Vb ton voor
Marine. Samen bijna 12 ton 'sjaars.
Gelukkig komen we slechts zeer ge
leidelijk tot die vermeerdering!
Bovendien bleek uit eenige cijfer-
vergelijkingen, die minister Ram-
bonnet voorlas (hetgeen den Voor
zitter zoo kregel maakte, dat hij het
eindelijk vrij ongegeneerd deed blij
ken), dat de gepensioneerden, althans
bij de Marine, volstrekt niet achter
staan bij burger-gepensioneerden,
wanneer men maar in aanmerking
neemt, dat hun pensioen zóóveel
vroeger ingaat, dat zij, als regel, een
burger-betrekking er bij kunnen krij
gen. En ten aanzien van het rela
tieve verschil tusschen officiers- en
onderofficiers-pensioenen bij de Ma
rine, deed de heer Rambonnet op
merken, dat eerstgenoemden gemid
deld tusschen de 33 en 35 jaren
trouwen, laatstgenoemden reeds tus
schen de 22 en 29 jaren, zoodat de
getrouwde officieren gewoonlijk nog
kinderen te hunnen laste hebben als
zij gepensioneerd worden, de onder
officieren daarentegen niet meer.
De Minister droeg deze argumenten
wat eentonig voor, waardoor zeniet
de aandacht vonden die ze verdienden.
Her waren belangrijke gegevens van
vrij wat argumentieve kracht en het
had behooren te zijn gewaardeerd,
dat de Minister zooveel zorg aan zijn
rede had besteed.
Ten slotte kwam de Minister van
Oorlog met een verklaring, die alle
oppositie opeens deed inzakken en
alle amendementen (op één na, dat
zonder veel praatjes werd verworpen)
deed intrekken. Hij beloofde name
lijk, dat hij de door de heeren De
Meester en Hugenholtz aanbevolen
principieels wijziging van de Pensi
oenwetten zou overwegen en het ad
vies van den Pensioenraad er over
zou vragen. Kwam het tot zulk een
wyziging, dan zouden vanzelf de
grondslagen der pensioenen en daar
mee allicht ook eenigszins die pen
sioenen zelve veranderen, maar de
Minister waarschuwde uitdrukkelijk
(ten antwoord aan den heer Duymaer
van Twist), dat aan een opzettelijke
nieuwe verhooging van de pensioenen
daarbij niet moest worden gedacht.
Daar de heer De Meester voorzitter
is van den Pensioenraad en minister
Bosboom reeds verklaarde voor de
geopperde denkbeelden wat te voelen,
heeft de gedane toezegging zeker wel
eenige kans van slagen
"Wanneer ten minste het mi
nisterieels leven van den heer Bos
boom lang genoeg duurt.
Oost-lndië.
Dyssenteria of vergiftiging
Op het oogenblik (d. i. begin Fe
bruari) wordt er te Soerabaja, zoo
schrijft het „Soer. Nieuwsblad", een
drama afgespeeld, dat wederom een
blik werpt op het karakter van den
inlander en de geheimzinnigheden
van dit tropisch land. Eenige dagen
geieden, na het gebruik van de rijst
tafel, werden eenige onderofficieren
van den torpedodienst ongesteld, zoo
danig, dat z(j onmiddellijk in het
stadsverband moesten worden opge
nomen, waar door den dienstdoenden
officier van gezondheid werd vast
gesteld, dat zij aan dyssenterie lij
dende waren.
Den volgenden middag werden
wederom eenige onderofficieren, die
zich vóór de rijsttafel volkomen ge
zond bevonden, na het eten daarvan
ziekook werd bij hen .dyssenterie
geconstateerd. Op het oogenblik lig
gen niet minder dan twaalf onder
officieren, allen van den torpedo-
dienst, in het militairhospitaal; van
hen overleed eergisteren één, gister
middag volgde de tweede hem naar
het graf, terwijl een derde thans op
het uiterste ligt. Ook de overigen
verkeeren in een zeer hachelijken
toestand, bij allen doen zich dezelfde
verschijnselen voor; opgeven van
bloed en slijm. Een der lijders, die
28 Jan. gezond was, en er uitzag
als een toonbeeld van kracht en ge
zondheid, isthans niet meer dan
een geraamte.
Het spreekt van zelf, dat deze
talrijke geheimzinnige ziektegevallen
in de kringen van onderofficieren
en ook van officieren heel wat aan
leiding geven tot commentaar. Er
zijn er, die onvoorwaardelijk geloof
hechten aan de uitspraak van de
officieren van gezondheid, en er niet
aan twijfelen, of de mannen lijden
aan dyssentrie; anderen weer mom
pelen over een koperen ketel, waarin
het eten is gekookt, en welke niet
al te best in orde zou zijn. Doch
het overgroots deel der onderoffi
cieren gelooft niets van deze bewe
ringen volgens -hen, en wij moeten
erkennen dat zij volkomen in hun
recht zijn, zijn alle onderofficieren
vergiftigd, en naar vermoed wordt
door de inlandsche bedienden van
den torpedodienst. Het was bekend,
dat er tusschen de onderofficieren en
dezen een slechte verstandhouding
bestond, en thans wordt ten sterkste
vermoed, dat die bedienden zich op
een dergelijke lafhartige manier heb
ben willen wreken.
Hoe het ook zij, zoo voegt de
redactie ej aan toe, kunnen we den
autoriteiten niet genoeg aanbevelen,
hier een uiterst streng onderzoek te
doen instellen; twaalf menschen-
levens zijn hier met den dood, en
welk een dood, bedreigd; eenigen
daarvan zijn reeds vernietigd.
Aan de uitspraak van den genees
kundigen dienst behoeft men in dit
geval -niet al te veel waarde te
hechten; het is bekend genoeg, dat
de doktoren, ondanks' al hun weten
schap, nog niet in staat z(jn om de
geheimen der Indische vergiften te
doorgronden; reeds vele malen zijn
hierbij enome vergissingen begaan
Als het inderdaad blijkt, dat hier van
een geweldigen, veelvoudigen moord
moet worden gesproken, dan moet
ook alles in het werk worden ge
steld, om de daders op te sporen,
hetgeen trouwens niet al te moeilijk
kan zijn, .daar men slechts onder het
Indisch personeel te zoeken heeft.
HELDER.
In dank ontvangen van 27 Februari
tot 6 Maart:
J. Mf 2.50
Comm. van inzam. 250.—
Bez. fort Harssens (maand.) 8.50
Vereeniging „Turnlust" 16.96
4e c. 3e b. 20e r. Inf(2 wek.) 4.50
Hr. Ms. „Vidar" 1.60,
Hr. Ms. „Atjeh" 0.30
Hr. Ms. „Kortenaer" 26.10
Hr. Ms. „Emma". 5.90
Gem.-ambtenaren (maand.) 39.195
E. T. (maand.) 1.
v. M. 2.50
de M. 1.—
S. v. V. 1.-
01.66
Burgeravondschool 4.60
Pers. mil. verpl.-inr. (mnd.) 11.65
Mind.geëmpl.R.W. (2 wek.) 15.35
N. N10,-
De uitgaven van 27 Februari tot 6
Maart bedroegen f508.66.
De Penningmeester,
W. BIERSTEKER,
Loodsgracht 21.
Advertentiën.
Den 21sten Maart a. s. hopen j
5 onze geliefde Broeder en Zuster, f
PIETER JOZEPHUS VOOGD j
en i:
LOUISE PAULINE LINA ZWICK,
5 hunne 25-jarige Echtvereniging te S
herdenken. Dat zij nog lang ge-
1 spaardmogenblijven,isdewensch j
van hunne liefhebbende Broeders
1 en Zusters, Neven en Nichten.
Uit aller naam,
G. J. VOOGD.
j[ Den Haag, van Ostadestraat 361,
Getrouwd
A. LANQEREIS
en
D. KATER,
die, mede namens wederzijdsche fa
milie, hartelijk dank betuigen voor
de vele blijken van belangstelling,
bij hun huwelijk ondervonden.
Helder, 11 Maart 1915.
Hiermede geven wij U kennis van
de geboorte van onzen Zoon:
JOHANNES
A. AVÉ.
A. AVÉ-SEEGERS.
Helder, Middenstraat 17.
Voor de vele blijken van belang
stelling bij ons 50jarig huwelijk
ondervonden, betuigen wij onzen
hartelljken dank.
P. VOS.
T. VO
Oudeschild, 11 Maart 1915.
D.V. DINSDAGAVOND half acht
Ds. H. HOOGENDOORN,
van Zaandam.
BIDUUR voor den Nood der Tijdon.
Spreken, Lezen en Schrijven
van Engelsch en Fransch is in korten
tijd te leeren. Brieven onder "No. 568,
aan het Bureau van dit blad.
OAGELIJKSCH ONDERHOUD
Iemand gevraagd in los-vasten dienst.
Uurloon spoedig opklimmend tot
25 cent en ev. daarboven (gegaran
deerd gemiddeld minimum per week.)
Spoedige aan melding schriftelijk aan
de Directie te Alkmaar gewenscbt.
Gevraagd met 1 April
een flinke Dienstbode.
Adres: Mevr. OUDENDAL, Wie-
ringerwaard.
Mevrouw SCHUTTE Dijkstraat 11,
vraagt terstond een net Dagmeisje.
Aanmelden 's avonds na zes uur.
WINKELJUFFROUW.
Gevraagd een Winkeljuffrouw, in
het magazijn „DE ZON", Ksnaalweg
naast het Postkantoor.
Schriftelijke aanbieding.
Militair, garnizoen Den Helder,
wenscht les te nemen in z.g.n. Snel
schrift. Brieven fr. onder letter G.
aan DUINKER'S Adv. Bureau, Spoor
straat.
ff 10.belooning.
WONING te huur gevraagd.
Huurprijs niet hooger dan f 2.75.
Brieven franco onder No. 598, aan
het Bureau van dit blad.
Gevraagd door een Marine-maebi-
nist en vrouw, een Zit-Slaapka-
mer of een Zit- en slaapkamer.
Brieven onder No. 602, Bureau
van dit Blad.
Ter overname aangeboden een goed
onderhouden Kinderwagen één
duwer.
Adres: Van Hogendorpstraat 14.
'Wegens vergevorderden leeftijd ter
overname aangeboden de Kruideniers
zaak met Vergunning
BASSINGRACHT 40.
Ter overname aangeboden de van
ouds zoo goed bekende ZAAK van
J. WINTER, Zuidstraat 18, tegen
billijke conditiën.
Te koop 450 ZEEPALINGFUIKEN ook bij
gedeelten,
bü C. PORTEGLJS, Kolhorn (N.-H.)
LEEHDERT BAARS, - Langestraat 65,
beveelt zich beleefd aan tot
opknappen en spillen van TU1HEH.
Kanaalweg naast het Postkantoor
Keizerstraat MJ
Groote keuze in de
nieuwste soorten
I.Grunwald
Japonstofïen
Mousselines
Fantasiekatoenen
Aan de stukken in
voorraad.
.Helder
HUISMEESTER an HUISMEESTERES.
Sollicitanten, niet ouder dan 50 jaar,
zonder kinderen ten hunne laste, naar
de op 1 Mei a.s. vacant komende be
trekking van Huismeester en Huis
meesteres in het Oudenliodenhuis der
Vereeniging „Liefdadigheid naar Ver
mogen" te Den Helder, worden ver
zocht hunne schriftelijke sollicitaties
in te zenden aan ondergeteekende.
Aan dezebetrekking is verbonden
een voorloopig salaris van f150.—
'sjaars, benevens vrije voeding, in
woning, vuur en licht.
A. BOMMEL,
Weststroat 51. - Voorzitter.
UITSLUITEND MODERNE GENRES EN KLEUREN
EN BEKENDE PRIMA KWALITEITEN.
MOLENGRACHT. - BIERSTRAAT.