DE GEHEIMZINNIGE DAG. EEN GEHEIMZINNIGE DAG! Let wel! DUDKERK v. PRAAG, Spoorstraat en Spoorgracht. H EVEA GEMEENTERAAD VAN HELDER. Christelijke Gereformeerde Kerk. Fonds in de gemeente Helder Veilingsvereeniging KUNSTTANDEN K. ACKEMA, 's WOENSDAGS OUDKERK v. PRAAG. LET WEL LET WEL Ingezonden Mededeeling. op RIJWIEL., RIJTUIG.«O AUTOBANDEN wurborgt MlfcUMU [Fabrltt Herei, Honctipd (Qr»«J»rv.)| ZITTING VAN DONDERDAG 26 MAART. Vervolg van de zitting op Dinsdag 23 Maart. Te 9 uur des Donderdagsavonda wordt de vergadering voortgezet. Afwezig de heer Over de Linden. Ingekomen is een schrijven van het hoofd van school 7a, C. D. Colpa, verzoekende, daar er aan school 8 wegens vertrek van den heer Stum phius eene vacature ODtstaat, te mogen worden overgeplaatst Daar die school. Geren voyeerd naar het Dag Bestuur om advies. Aan de orde is nu de kwestie be treffende de Verhooging van den GasprIJs. De heer Biersteker. Mijnheer de Voorzitter 1 Als er één onderwerp is, waarvoor ik mij bezwaard gevoel om mijne stem uittebrengen, is het wel dit. De zaak, waarom het hier gaat, is van zulk ontzettend floantieel belang, dat het niet verbazen kan, dat dit vraagstuk met grooten ernst onder het oog wordt gezien. Het lijkt zoo eenvoudig, zooals het voor stel daar ligt. Ik zal de laatste zijn om my te ontveinzen, dat ingrijpende maatregelen worden geöischt. Ook de laatste om te ontkennen, dat de bizondere tijdsomstandigheden tot het nemen van buitengewone maatregelen nopen en dat de gemeente voor d*ze moeielljke beslissing staat. Maar is deze zaak, zou ik willen vragen, door B, en W. en door de Commissie wel met den noodigen ernst bekeken, dat men thans met dit voorstel komt? Ik kan niet nalaten er mijne ver bazing over uittespreken, dat dit voorstel zoo komt var. B. on W. Ik had iets anders verwacht en wil wel zeggen, dat ik tot de conclusie ge komen ben, dat ik er nooit mijn stem voor kkn en z&l geven. U zal vragen, M.d.V., om dit te motiveeren In do eerste plaats is het een gruwelijke onbillijke verdeeling om deze winst derving der gasfabriek te gaan ver halen op de gasverbruikers, terwijl het andere deel der gemeeutenaren er vrij van blijft. De gemeente telt ongeveer 4000 gasverbruikers, daaren tegen 6600 aangeslagenen in den Hoofdelijken Omslag. Er zyn dus 2600 menschen, die geen gas ver bruiken en die nu niets zouden moe ten bijdragen aan dezen belangrijken gemeentelijken schadepost. Er is nog iets anders, M. d. V.: de gaspryzen hier zijn steeds be langrijk hoog geweest en tengevolge daarvan heeft de gemeente al die jaren ruime winsten ontvangen uit dit bedrijf en daarmede dat deel der burgerij ontlast, dat anders een zoo veel hoogeren omslag zou hebben gehad. Verleden jaar maakte de gas fabriek f 50.000.- winst, waarmede dus de H.O. werd verlaagd. Al de niet-gasverbruikers hebben dus ruim geprofiteerd. Thans, nu de gemeente voor het feit komt, dat het bedrijf geen winst zal opleveren (ook geen verlies, M. d. V., het geldt hier slechts eene winstderving), nu komt dit voorstel om niet de geheele burgerij maar alleen de gasverbruikers te willen laten betalen. En hoe onbillijk is het dan nog verdeeld 1 Men heeft alleen verdeeld naar het gebruik. Zoo zal iemand met f 5000.— inko men en misschien slechts f 60.— gasverbruik, nu slechts f12.— meer moeten betalen, terwijl een nering doende met hetzelfde inkomen, maar daarentegen f 500.- gasverbruik, veel en veel meer zal moeten be talen. Vooral wordt de kleine man zwaar getroffen. Allermeest wel de muntgasverbruikers, die sterk den druk zullen gevoelen als het voor stel wordt aangenomen. Spr. wenscht hu eenige inlichtin gen te vragen betreffende de door den Directeur gemaakte berekenin gen en de Voorzitter laat hiertoe den heer Rijkes ontbieden. De heer Biersteker, voort gaande, betoogt waarom z. i. het voorstel van het D.B. zoo onbillijk is. Er staat in het voorstel, dat, vol gens de berekeningen van den Direc teur uit het industriegas aan parti culieren f 1840.- meer zal worden gehaald. Bovendien zullen die particu lieren, die dat industriegas gebruiken niet meer de reductie genieten, die hun anders by zeker quautum ge geven wordt. Die f 1840.— moeten opgebracht worden door hoogstens 50 personen. De meerdere ophiengst aan lichtgas (geraamd op f 15843.76» wordt opgebracht door ongeveer 2000 personen (volgens de verslagen der gasfabriek in 1912 1957, in 1913 1987). Een andere vraag ls: wat geeft het of de Gemeente nu al f 480. - voor lichtgas en f 1010.- voor kook- en industriegas meer betaalt. Die f 1500.- daardoor vorkregen, dienen uitsluitend om de rekening der gas fabriek sluitend te maken. De belangrijkste post echter is de f21720.- voor muntgasaan particu lieren. De 3000 verbruikers van dit muntgas moeten tezamen dief 21000 opbrengen I En volgens het verslag van 1913 wordt er gemiddeld 525 M3 voor eiken verbruiker becijferd. Het meerdere verbruik voor eiken munt- gasverbruiker komt dan neor op f 10.50 gemiddeld voor elk I Ik vraag mij af, heeft men de vrijheid aan een werkman zoomaar die f 10.50 belas ting op te leggen? Men moet niet vergeten, dat het hier misschien iemand geldt met een inkomen van f 600. die dus niet in den H.O. betaalt en die nu ineens belast wordt met een belasting van f 10.50, terwijl iemand met f6000.- inkomen mis schien óók f 10.— meer zou moeten geven. Het gas is hier bovendien al tamelijk duur. Resumeerende, vraagt spr. om het geraamd tekort te dekken door ver hooging van den H. O. Do heer G r u n w a 1 d heeft met het meeste genoegen de uiteenzet tingen van den heer Biersteker, die hij volkomen deelt, aangehoord. Er is Rechter nog iets anders. Indertijd stond in de groote bladen vermeld, dat het Kon. Nationaal Steuncomité middelen beraamde om te zorgen, dat de gasfabrieken niet in verlegenheid raakten door gebrek aan kolen, en spr. dacht toen dat dit waarlijk wel iets was in het belang van het land. Het raakte hier immers.een levens kwestie. Daarom verwonderde het spr. zoo, dat de gemeente, die door het Kon. Steuncomité zou worden geholpen, thans gedwongen is ge worden een ongunstig contract aan te gaan betreffende kolenleverantie voor een geheel jaar, en dat het Steuncomité daaraan zijne medewer king verleende De Voorzitter merkt op, dat Raad hier niet is gekomen om de handelingen van het Kon. Nat. Steuncomité te critiseeren. De heer Grunwald, voortgaande: De redeneering omtrent het Steun comité past in mijn betoog, M.d.V., want de gemeente heeft een contract aangegaan met het kolensyndicaat. Was het Steuncomité niet opgetre den, dan was de gemeente niet ver plicht geweest te koopen. De Voorzitter merkt op, dat ■ze klacht bij het gemeentebestuur thuishoort. De heer Grunwald antwoordt, ook juist het beleid van dat bestuur te willen critiseeren. De Voorzitter: Dat is thans niet aan de orde. We bespreken alleen de kwestie der gasprijzen. De heer Grunwald: Wanneer elk lid van den Raad voor zichzelf een dergelijk contract had moeten aangaan, had hy het zeer zeker niet gedaan. Het is een contract in het belang van de kolenleveranciers. Ik maak er het gemeentebestuur een verwijt van, dat het niet vooraf den Raad heeft gehoord. Als de gemeente er niet toe over was gegaan en onze kolen waren op geweest, dan had het Kon. Nat. Steuncomité ons niet in den steek gelaten. De heer O o r t g ij s e n. Maar dan had u straks geen kolen gehad. De heer Grunwald: Dergelijke dreigementen worden dikwijls in den handel gehoord en vallen meestal erg mede. Contracten als dit zijn onmogelijk. Na den oorlog zullen de prijzen van vrachten e. d. wel weer verlaagd worden. B. en W. hadden het maximum kwantum moeten koo pen, dat zy meenden noodig te heb ben. Als het College het beleid gevolgd had, dat noodig was geweest in dezen, dan ware het niet noodig geweest het volle kwantum te contracteeren. De heer Rykes is ter vergaderiog verschenen en neemt aan de groene tafel plaats. De heer Grunwald zet zyn toog Yoort Het lag op den weg om, als men verplicht is duur te koopen en voor een geheel jaar moet con tracteeren, een minimum in plaats van een maximum te koopen. Resumeerende, spijt het spr., dat de Raad niet is gehoord over do kwestie of het noodig was die f 60.000 uit te geven. Spr. laakt het beleid om voor een geheel jaar te contrac teeren, wenscht op de gecontracteerde prijzen echter niet verder in te g: dat zal een der andere heeren wel doen. De heer A d r i a a n s e zal tegen het advies van B. en W. stemmen. De zaak is van groote onbillijkheid en legt een groote belasting op de gasverbruikers. Spr. is verwonderd over den moed, dien het College heeft getoond door met een dergelijk voor stel te komen bij de tegenwoordige samenstelling van het College, in overleg met de Commissie voor Bedrijven. Dat voorstel heeft in de burgerij eene groote belangstelling ontmoet niet alleen, maar eene be langstelling in verkeerde richting. De bevolking heeft de groote onbil lijkheid gevoeld. De heer Dr. Van den Berg merkt op, dat de hoogere gasprijs volstrekt geen belasting is, maar een voudig een duurder worden van waren. Alles wordt duurder, dus het gas ook, dit is nu eenmaal een fait accompli. Wat de heer Bier steker zegt van winstderving is maar ten deele waar. De winst der gas fabriek bedraagt f50.000. we heb ben een schadepost van f70.000.—, zoodat er nog altijd een reéele schade van f20.000.- overblyft. Spr. zou het te betreuren vinden, als de gas fabriek zich niet bedruipen kon en vestigt er overigens de aandacht op, dat, bij niet aanname van dit voorstel, het gasverbruik enorm zal toenemen, zoodat wij in plaats van 12000 ton, wel 15000 noodig zullen hebben. De heer Verstegen is het met den heer Grunwald eens, dat het beter ware geweest, als eerst de Raad was gehoord over den kolen aankoop. De heer Biersteker: Dat had toch niets gegeven. De heer Verstegen: Dat weet ik wel. Maar het was toch beter geweest. Met het verdere gedeelte van 's heeren Grunwalds betoog ben ik het niet eens. De bedoeling van het Steuncomité is wel degelijk ge weest om te helpen. Voor de reeds gekochte kolen moet de gasfabriek meer betalen dan voor die van het Steuncomité. Spr. is het overigens geheel met het betoog van den heer Biersteker eens. Wat het advies van den Directeur der gasfabriek betreft, het is zeer logisch, dat deze, als be drijfsleider, in de eerste plaats be dacht is op winst voor zijn bedrijf en dus adviseert den gasprijs op te slaan. Een andere kwestie is of het gemeentebestuur met dit advies mee moet gaan. We hebben een vrijzinnig bestuur, dat er voor is eene belasting naar draagkracht te heffen. Spr. citeert in dit verband Patijn, die ge schreven heeft: „Wie gas van de gemeente gebruikt, betaalt belasting." Het ligt trouwens ook voor de hand en wordt algemeen als zoodanig er kend. De ontwerper van de ge meentewet heeft bedoeld, dat er eigenlijk geen winst gemaakt zou mogen worden door een gemeente, 't Is echter eene open vraag gebleven en aan de gemeenten wordt overge laten hoe zij dit uit willen leggen. Wij hadden van dit gemeentebestuur •en dergelijk voorstel niet mogen verwachten, allerminst omdat de gasprijs al hoog is. Eene verhoogiug van den h. o. is veel billijker. Iemand met f 100.— belastbaar inkomen betaalt iu 1914 f 1.50 belasting, ver hoogd met deze kosten zou hem de belasting komen op f 2.10, terwijl, wanneer hij 500 M* gas verbruikt, hem die niet minder dan f 10.— p. jaar zouden kosten. Zoo gaat hetgelexdefijk de hoogte in, totdat bij een inkomen van f1000.— de verhouding vrijwel gelijk is. Iemand met f 1000.— in komen betaalt aan h. o. dit jaar f 34.—, een volgend jaar, als de verhoogiug ingaat, f 12.80 meer. Bij verbruik van 600 M3 gas zou hem dat ook f 12.— meerkosten, dus die verhoudingen staan vrijwel gelijk. Boven deze inkomens worden de verhoudingen ongunstiger, l>y f2000 inkomen betaalt men aan belasting f 32.80 meer, aan gas op 600 MB f 12 meer, dat wordt dus onvoor deeliger, maar daar staat tegenover, dat de inkomens, die dan genoten worden, de meerdere belastiLg kun nen dragen, en zij nivelleeren de lagere inkomens. Ook voor den mid- denstaud is de verüouding ongunstig; voor deze categorie is het gas eene broodwinningjammer is het, dat het hier nog niet gerekend wordt voor industriegas, zooals spr. zoo dikwyls heeft voorgesteld. Het verwoudert my, dat de heer De Geus knikt, zou hij er zelf, toen by nog winkelier was, wel anders over hebben ge dacht? Winkeliers met een gasver bruik van f 400.—, zouden f 100.— meer moeten betalen. Waar we een der voornaamste drukkers hier ter stede zien belast met een bedrag van f 400.—, dan mogen wy er toch wel onze verwondering over uitspre ken. dat een democratisch gemeente bestuur met zooiets aankomt. De heer Van Breda is het eens met de heeren, die van meening zy'u dat meer overleg had moeten worden gepleegd met den Raad alvorens men voor het feit werd gesteld. De heer Verstegen heeft het spr. overigens gemakkelijk gemaakt om aantetoonen, dat eene verhooging van den gasprijs zou drukken op den middenstand, dio onder de tegenwoordige omstandig heden toch reeds zoo zwaar getroffen wordt. Spr. wenscht in geen geval de verhooging op den gasprijs te leggen, misschien ook niet op den h. o., maar dat zal natuurlijk vonden moeten worden. De heer Biersteker krijgt thans de gelegenheid deniDirecteur de volgende vragen te stellen: 1. Is het niet mogelyk, dat f 7000.— verlies op koolteer gedekt wordt door de meerdere cokesop brengst? 2. Waarom eischt de gaszuivering eene hoogere uitgave en krygen we voor de afgewerkte Ijzeraarde nog niet wat meer? De Voorzitter verzoekt den Directeur daarop te antwoorden. De Directeur deelt mede hoe het tekort op het koolteer is ont staan. Na twee gehouden openbare aanbestedingen was het resultaat droevig, niet een enkele aanbieding door B. en W. ontvangen. Dit be- teekende een verlies van pl. m. f 18000. Tenslotte is het den Directeur toch gelukt het koolteer te verkoopen, waardoor het verliessaldo van f 18000. teruggebracht is op pl.m. f7000.-. Zeer zeker zal de cokesopbrengst meer opbrengen dan geraamd is, doch de Directeur acht het niet wenschefijk nu reeds de meerdere opbrengst te ramen en hiermede den verliespost aan koolteer te verminderen, temeer daar nu reeds stemmen zijn opgegaan om het tekort ontstaan door den verkoop van goed- koopere cokes eveneens door dei fabriek te laten betalen. Omtrent de meerdere geraamde onkosten voor gaszuivering deelt de Directeur mede, dat B. en W. door het Kón. Nat. Steuncomité genood zaakt zijn een keuze te doen uit gas kolen met een laag zwavelgehalte. De zwavel die in den vorm van zwavelwaterstof in het gas voorkomt, is er door zuivering uit te verwijderen, doch de zwavel als zwavelkoolstof blijft in het gas aanwezig. De Direc teur waarschuwt nu reeds den Raad, dat indien er klachten komen omtrent een te hoog zwavelgehalte van het gas, dit moet worden toegeschreven aan de aangekochte soort van gas kolen. Op een desbetreffende vraag deelt de Directeur mede, dat de Wingate- gaskool thans iets goedkooper zijn, dit is echter te begrijpen, daar nu een jaarcontract wordt afgesloten, terwijl in Januari by openbare aan besteding een klein partijtje is aan gekocht. De Directeur is overtuigd, dat de kolen in Januari aangekocht zeker f 1.- per ton lager geweest zouden zyn bij ondei handsche aan besteding. De heer Verstegen: De Direc teur is er voor hooge gaspryzen te berekenen. De Dir. schudt van neen. De heer Biersteker merkt op, dat het nadeel toch maar zeer gering is, dat de fabriek van diogoedkoope cokes lijdt.. Is allo winst verdwenen omdat 2600 mud cokes opgeofferd worden aan philantropie De Voorzitter: Uit de veel duurdere kolen komen cokes van mindere kwaliteit. De heer Biersteker constateert tenslotte niets wijzer te zyn geworden. De heer Grunwald vraagt wat de reden is, dat we vroeger betere kolen konden krijgen, on thans, nu we gebonden zyn, veel slechtere? De heer De Ven, wethouder der bedrijven, zet de geschiedenis van den kolen aankoop uiteen. Er zyn enkele flrraa'8, die niet by het kolen- syndicaat zyn aangesloten. Hiertoe behoort ook een vroegoro leveran cierster van do gasfabriek. Toen het schrijven kwam van het Kon. Nat. Steuncomité werd in het college besloten er op uittegaan en te trach ten kolen te krijgen. In Utrecht op hot kolen bureau werden woniet veel wyzer. Wy vroegen wat voor soort kolen wo kregen, en er werd geant woord: de plaatsen, die op de lijst staan voor Engelsche krygen Engel- sche, die voor Duitsche krygen Duit- sclio kolen. Den Helder behoorde tot de eerste categorie. B. on W. hadden gemeend 4000 ton te nemen by de Rotterdamsche Steenkolenhandelaars- vereeniging en 4000 ton bij de firma Berghuys, zij meenden dan ten op zichte van de resteerende noodige 4000 ton wel de risico op zich te kunnen nemen. In Rotterdam noch in Amsterdam was men daartoe ge negen, m6n moest 6000 ton nemen. Tenslotte ging de commissie naar de firma Hoos, die niet bij het syn dicaat was aangesloten. Deze bood 1000 ton aan, deed voor later geon enkele toezegging. Die 1000 ton waren veel duurder dau van het syndicaat, zoodat men daarop niet kon ingaan. Toen hebben de heeren getracht by de, eveneens niet aangesloten Purness-maatschapplj te koopen. Deze firma stelde den eisch binnen 24 uren te beslissen tegen den prys van f 17.— ruim. Toen de commissie, die Dinsdag en Woensdag op reis was geweest, terug keerde, is aanstonds Donderdag ver gaderd en werd besloten 12000 ton te koopen. Wat betreft de vraa om de zaak door den Raad te laten beslissen, het kolensyndicaat trad vreemd op, het stelde den eisch dat wy binnen 8 dagen hadden te beslissen. Maandag was vergadering van 't D. B. geweest, Dinsdag en Woensdag de reis, Don derdag word vergaderd, Zaterdag moest wofden beslist. Den heer Biersteker antwoordt spr., dat hij spr. in hot college had voorgesteld de muntgasverbruikers vrij te stellen. B. en W. wilden hier niet op ingaan. Spr. hoopt thans den heer Grun wald overtuigd te hebben, dat niet anders gehandeld kon worden dan geschied is. Wat betreft de prijzen vau de vrachten, die de heer Grun wald veronderstelde dat lager zouden worden, spr. is het daarmede niet eensals de oorlog uit is zal er van allen kant een ontzettend groote aan vraag komen naar kolen, zoodat de prijzen in den eersten tijd zeker niet lager zullen worden. Op het beslis send oogenblik moest de gemeente het benoodigde aantal noemen en het was voorzichtig, dat althans gezorgd werd voor kolen. Reeds was vroeger gevraagd hoeveel men noodig had en toen in Rotterdam gesproken werd van - een 800G ton, werd daar reeds gezegdHet zou niet fair van gemeente zijn thans 8000 ton te nemen, waar zij" 12000 noodig heeft. De heer Grunwald- constateert, dat veel van het thans gesprokene achterwege had kunnen blijven, indien we vooraf eene vergadering hadden gehad van den Raad. Het doet spr genoegen, dat de Wethouder het met hem eens is, dat het een eigenaardig contract is, hetwelk is afgesloten. Wellicht waren de leveranciers, als hun gewezen was op de waarschijn lijke verhooging van den gasprys, wel genegen geweest tor het afslui ten van 8000 ton. De Voorzitter: Dit is thans niet aan de orde en bovendien het geen goede redeneering. Wanneer de fabriek van een particulier exploi tant was geweest, had hij zeer zeker doodeenvoudig het bedrijf stopgezet. Maar de g^meente kan dat niet, en het verwondert spr. dit van iemand van zakeu als de heer Grunwald, te hooren verkondigen. We critiseeren hier niet het syndicaat, dat door het Steuncomité in het leven is geroepen. De heer Grunwald: Maar dat Comité steunt op die vvyze niet. De Voorzitter: Maar dergeiyke critiek kunt juist u wel ergens anders plaatsen dan in den Raad. De heer Biersteker: Het ware misschien beter geweest, als we een spoed-vergadering bijeen geroepen hadden, maar aan d6n toestand had het niets veranderd. We moesten de kolen immers hebben. B. en W., iu overleg met de Commissie, hebben gezorgd, dat we zoo goed mogelijk geholpen zyn. Die kolenpiljs is voor spr. afgedaan. Niet echter de ver hooging van den gasprys. Spr. stelt voor te gaan stemmen. De heer De Geus vindt het niet zoo eenvoudig als de heer Biersteker om de voorstellen van B. en W. maar af te stemmen. Door alle jaren heen is door de heeren goedgevonden de gemaakte winst van de gasfabriek in de gewone middelen te brengen. Herhaalde malen is dit beginsel be sproken. Spr. merkt op, dat, by eene geraamde winst van f 51000.— netto het verlies thans geraamd wordt op f79717.—, dus overschreden met ruim f 18000. Het is onbil iijk die f 18000. - ook door niet-gasverbruikers te laten opbrengen. Gas is een consumptie artikel, uien wordt niet gedwongen het te nemen. De heer Biersteker zegt2400 menschen betalen er niet aaü. Maar een van beide: óf men accepteert een stelsel van behoorlijke winst, óf niet, en bij verlies moet dat gedekt worden door de gas verbruikers. Maar er blijft nog een f27000. die op andere wijze gedekt moet worden. Nu wordt hier beweerd, dat de muntgasverbruikers dit niet dra gen kunnen. Spr. ontkent diter zyn onder de muntgasverbruikers menschen met f 17 flSOO.— in komen. En wat dat industriegas aan winkeliers betreft, waarover de heer Verstegen het had, spr. heeft al voor een paar jaar voorgesteld het aldus te berekenen, en toon vond do heer Verstegen zelf dat niet goed. Do voorgestelde percentsgewyze ver hooging is'wat hooger voor. muntgas dan voor het andere, maar de prys is ook anders verdeeld. Spr.-heeft zich verklaard tegen het uitschakelen van de muntgasverbruikers wil men het verlies halen uit den H. O., soit, maar dan niet gedeelteiyk de gas verbruikers dubbel laten betalen, n.1. uit het gas èn uit den verhoogden H. O. Dat is geen gezonde econo mische politiek. Dc Voorzitter: Te verwachten was, dat van verschillende kanten tegen de verhooging zou worden op gekomen. Voor het D. B. was het voorzeker geen aangename taak, ma3r het moest, door de omstandigheden gedwongen. Dat men het niet iedereen naar den zin kan maken, en de be lasting op den een zwaardor zal druk ken dan op den ander, is waar, maar laat dit percentage, dat de druk zwaar voelt, 20 bedragen, dau biyven er toch 80 pet. over, voor wie de ver hooging billijker is. Eu als we straks buiten den oorlog zyn gebleven, zullen die 20 pet. dankbaar zyn, dat ze voor dien pr{js vrij zyn gebleven. En wat den winkelstand betreft, het be drijf moet de kosten dragen, en den winkeliers hier gaat het goed, dus huu bedryf kan wel wat extra-kosten lijden. De muntgasverbruikers heb ben jarenlang van den goedkoopen prijs geprofiteerd, die dezelfde is als die van lichtgas. Legt dat dan geen gewicht in de schaal Over den H. O. verdeeld, is deze evenzeer onbillijk. Stemmen Het winstcijfer der gas fabriek is verkeerd geëxploiteerd De heer Adriaanse: Daarop is genoeg gehamerd, zonder dat het wat gaf,en waar al die jaren dat groote winstcyfer genoten is, is het nu onblliyk het verlies op den ver bruiker te verhalen. De heer De Ven deelt mede, dat hy, ofschoon oorspronkeiyk vóór het voorstel van het D. B., de verdeeling der lasten voor wat hem persoonlyk betreft, nog eens nagerekend heeft en tot de conclusie is gekomen, dat het onbillijk zou zyn den gasprys te verhoogen. Spr. zal daarom tegen stemmen. De heer K r y n e n constateert, dat de heer De Ven nu tot de conclusie is gekomen, dat hy eigenlijk te weinig H. O. heeft betaald. (Hilariteit.) Laat de Raad nu een besluit nemen en het beginsel huldigen, dat het gas tegen inkoopsprijs worde gegeven. Doet men dat niet dan is deze geheele ver gadering een gelegenheidsgedicht geweost. De heer Biersteker betoogt nogmaals het goed recht van zyn standpunt. De heer Verstegen repliceert en antwoordt den heer De Geus, dat die niet geheel juist was in zijn be toog waar hij zeide, dat spr. inder tijd gestemd had om het lichtgas voor winkeliers te verlagen. Dat vond spr. onblliyk, maar het heeft met het industriegas, dat de winkeliers ge- bruikon, niets te maken. Het is ove rigens frappeerend, dat de heer de Geus zich thans verblijdt" in het gezelschap van dr. Van den Berg, in wiens gezelschap hij, toen hij raads lid was, niet gaarne vertoefde. De verdere debatten leveren niet veel meer op. De heer Van Breda neemt het op voor de winkeliers, dié het hier, volgens den Voorzitter zoo goed hebben, niets is minder waar, betoogt deze heer. De heer De Geus beweert, dat hier in den Raad verschillende groe pen zyn, die elk voor hun eigen be langen opkomen en hiertegen wordt van alle kanten geprotesteerd, zoo dat de spreker niet verder te volgen is. De Voorzitter protesteert er tegen, dat de heer De Ven van mee ning veranderd is, de heer Van den Berg roept uit, dat zooiets wol bij een minderheids-, doch niet bij een meerderheidsvoorstel had kun nen gebeuren. Daartegenover beweert de heer Biersteker, dat het zeer gelukkig is als men blijkt voor over tuiging vatbaar te zijn en dat het beter ware geweest indien de andere heeren van de Gascommissie ook tot die overtuiging waren gekomen. Hy protesteert overigens tegen de insi nuatie van den heer De Geus als zou ieder hier voor oigen belangen zitten. De heer De Geus zegt, dat hij niet de vryheid heeft gevonden om tegen het voorstel te stemmen. (Waar blijft anders de homogeniteit van B. en W. vraagt de heer Grunwald) en dat hy zich door een woord van den heer Verstegen heeft laten ver leiden tot een minder prettige uit lating. De heer Verstegen vergeleek n.1. zyne houding met die van dr. Van den Berg, daarmede te kennen willende geven, dat hy de heer De Geus conservatief geworden was. Tenslotte komt het voorstel in stemming en wordt verworpen met 11 tegen 6 stemmen. De heer De Ven bleef buiten stemming. Tegen stemden de heeren Bommel, Boon, Van der Ploeg, Biersteker, Zander, Van Breda, Harjer, Verstegen, Oort- gijsen, Adriaanse en Grunwald; vóór de heeren Terra, De Geus, Krijnen, Verfaille, Van den Berg en de Voor zitter. De gasprys wordt dus niet verhoogd. De heer Biersteker vraagt of hiermede is uitgesproken, dat de h. o. verhoogd wordt. De Voorzitter zegt, dat de Raad thans nadei e voor stellen zal doen, waartegen de heer Biersteker protesteert. Spr. wil voorstellen f 40.000. - op den h. o. voor dit jaar te brengen. Op eene opmerking van den Voorzitter, dat de heer Bier steker hieromtrent geen voorstel heeft gedaan, antwoordt deze toch zeker te meenen iets dergelijks ge zegd te hebben en protesteert er tegen, dat op zulk een formeele kwes tie de Voorzitter weigert dit voor stel te aanvaarden. De Voorzitter zegt, dat het toch niet aangaat zóó maar een hoof delljken omslag te verhoogen, deze is vastgesteld, en door de verorde ning zijn we a3n een zeker bedrag gebonden. Tenslotte heeft de heer Biersteker er vrede mee, dat hierom trent een nader voorstel van B. en W. komt. Bij de rondvraag vestigt de beer Verstegen de aandacht op eene wat alarmeerende publicatie, die door den Burgemeester is afgekondigd en vraagt of het D. B. zich van dergelijke ont stellende berichten niet onthouden kan. De Voorzitter zegt, dat dit nu eenmaal aan den staat vau beleg vastzit. PLAATSELIJK NIEUWS. Schietoefeningen. Op Dinsdag 30 Maart a.s., des voormiddags ten 10 uur zal met zwaar geschut worden gevuurd van af de Oostbattery. De bewoners der huizen aan den Dijkweg en Kanaalweg tusschen Kruissteeg en Westplein wordt den raad gegeven de ramen aan de Noordzijde gedeeltelijk te openen. Byaldien het vuren op Dinsdag morgen om de eene of andere reden niet doorgaat, zal zulks op een der volgende dagen, doch dan in den namiddag plaats hebben. Mej. A. M. Bouterse, alhier, is Donderdag te Utrecht geslaagd voor het examen nuttige handwerken. Bij den Penningmeester der Vereeniging tot bestrijding der tuber culose alhier, werd in dank ontvan gen van Mevrouw Van Maanen— Martin, een bedrag van f 111,71, als zuivere opbrengst van het kerkcon- cert ten voordeele dezer Vereenigiug, gegeven op Zondag 14 Maart j.1. Vereeniging „Tot Steun". Afdeeling Helder. In de op 23 Maart gehouden jaar vergadering van bovengenoemde Ver eeniging werd als bestuurslid her kozen de heer L. M. J. Gregory. Het ledental ging in het afgeloopen jaar achteruit, en wel met 10 leden en 14 begunstigers, zoodat het thans bedraagt 60 leden en 180 begunstigers. Geen aangename mededeeling, doch zagen enkelen door de tijdsomstandig heden zich genoodzaakt te bedanken Het grootste verlies aan leden werd veroorzaakt door vertrek uit do ge meente. Terwyl andere jaren steeds getracht werd het ledental uit te breiden, aarzelde thans het Bestuur, in dezen tyd ook voor haar werk geldelijke offers te vragen. Het aantal verpleegden bleef 18, waarvan 16 in gezinnen en 2 in de eigen gestichten geplaatst zyn. Byna allen doen het beste voor de toe komst verwachten. Hét Bestuur zag zich genoodzaakt te besluiten, voorloopig over geen nieuwe pupillen de voogdy te aan vaarden, daar de verzorging van ieder kind belangrijke offers van de kas vraagt boven de Rijkssubsidie. Besloten werd, dat de Afdeeling tot den anti-Oorlogs-Raad zou toetreden, waardoor nu ieder lid en begunstiger, tegen een contributie van 10 cent, van bovengenoemden Raad lid kan worden. (Vervolg Plaatselyk Nieuws in het Tweede blad.) Advertentiën. Heden overleed te Doorn, onze innig geliefde Dochter en Zuster ANNA MARQARETHA DE LUSSANET DE LA SABLONIÈRE, in den ouderdom van 19 jaar. Hellevoetsluia, Ch. H. de Lussanet de la Sablonière. Bloemendaal, H. R. de Lussanet de la Sablonière. 22 Maart 1915. Volstrekt eenige kennisgeving. Heden overleed, na een lang durig on smartelyk lijden, onze geliefde Echtgenoot, Vader, Be huwd-, Groot eu Overgrootvader, de Heer ANDRIES DE VRIES, in den ouderdom vau ruim 79 j. Dat, hij ruste in vrede is de weusch van Wed. G. de Vries Veenstra. Akke van Leeuwen— de Vries. C. van Leeuwen. antje ter schiphorst- de Vries. F. W. ter Schiphorst. Douwe de Vries. T. de Vries Alberda Dirkje Haazer— de Vries. L. Haazer. Grietje ter Burg de Vries en Echtgenoot. Andbies de Vries en Ecbtgenoote. Marie v. d. Harst de Vries en Echtgenoot. Eu verdere Klein- en Achterkleinkinderen. Helder, 24 Maart 1915. Ie Molenstraat 25. Helder. Amster dam. Helder. Amster dam. Helder. Maas- sluis. Vaals. Heden werden wij diep getrof fen door het overlyden te Soera- baya van onzen besten Vriend, den Heer J. VAN RAAM, in loven Machinedr.-Ma.ioor. God geeft de diep bedroefde Weduwe kracht en troost om dit zwaro verlies te dragen. Hun Vrienden, J. DE WIJN. A. DE WIJN geb. Lammers. Amsterdam, 24 Maart 1915. Javastraat 86 ii. D.V. ZONDAG voorm. 10 uur en 's avonds 5 uur, de Heer O. v. BRUMMEN, van Dordrecht. WOENSDAGAVOND half acht, Ds. N. BIJDEMAST, van Maarssen. BIDUUR voor den Nood der Tijden. »tot het verleenen van ondersteuning aan Redders van Schipbreukelingen. (Goedgekeurd Hj Kon. Besluit van G Aug.1910). Algemeene Vergadering op DINSDAG, den 30en MAART 1915, te 8 uren, in 't lokaal Bellevue. Agenda Notulen. Reken iDg. Bestuurverkiezing. De Secretaris, KLOOSTERHUIS. te Helder. Het bestuur van bovengenoemde vereeniging maakt bekend: Ie. Dat de veilingen van af Dinsdag 30 Maart weer driemaal per week zullen gehouden worden en wel op Dinsdag, Donder dag en Zaterdag. Aanvangende 's morgens 7 uur. 2o. Dat van af Zaterdag 17 April de veilingen weer eiken dag zullen gehouden worden, aan vangende 's morgens 6 uur. Namens het Bestuur: 0. ADRIAANSE Jr. Tand-Technlker, ZAANDAM, komt thans weer geregeld Spreekuur houden van 1—3 uur. AdresStationstraat 11. De koopers, die den 16°n Maart (de geheimzinnige dag) hun goederen bij OUDKERK VAN PRAAG kochten, kunnen 1/4 gedeelte van het door hen besteede bedrag terugontvangen, en worden verzocht hun contrólebon mede te nemen. NIEUW! NIEUW! Een ieder die van af HEDEN tot en met WOENSDAG 31 MAART zijn contante inkoopen doet bij OUDKERK v. PRAAG, SPOORGRACHT en SPOORSTRAAT, krijgt Va ge deelte van het op één dezer dagen besteede geld terug. P.S. De bewuste dag wordt aan de gelukkige koopers den daaropvolgenden DONDERDAG 1 APRIL in de „HELDERSCHE COURANT" bekend gemaakt, en wordt hun geld onmiddellijk terug gegeven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1915 | | pagina 2