DE GEHEIMZINNIGE DAG.
EEN GEHEIMZINNIGE DAG!
Let wel! DUDKERK v. PRAAG, Spoorstraat en Spoorgracht.
H EVEA
GEMEENTERAAD VAN HELDER.
Christelijke Gereformeerde Kerk.
Fonds in de gemeente Helder
Veilingsvereeniging
KUNSTTANDEN
K. ACKEMA,
's WOENSDAGS
OUDKERK v. PRAAG.
LET WEL
LET WEL
Ingezonden Mededeeling.
op RIJWIEL., RIJTUIG.«O AUTOBANDEN
wurborgt MlfcUMU
[Fabrltt Herei, Honctipd (Qr»«J»rv.)|
ZITTING VAN DONDERDAG 26 MAART.
Vervolg van de zitting op Dinsdag 23 Maart.
Te 9 uur des Donderdagsavonda
wordt de vergadering voortgezet.
Afwezig de heer Over de Linden.
Ingekomen is een schrijven van
het hoofd van school 7a, C. D. Colpa,
verzoekende, daar er aan school 8
wegens vertrek van den heer Stum
phius eene vacature ODtstaat, te
mogen worden overgeplaatst Daar die
school. Geren voyeerd naar het Dag
Bestuur om advies.
Aan de orde is nu de kwestie be
treffende de
Verhooging van den GasprIJs.
De heer Biersteker. Mijnheer
de Voorzitter 1 Als er één onderwerp
is, waarvoor ik mij bezwaard gevoel
om mijne stem uittebrengen, is het
wel dit. De zaak, waarom het hier
gaat, is van zulk ontzettend floantieel
belang, dat het niet verbazen kan,
dat dit vraagstuk met grooten ernst
onder het oog wordt gezien. Het
lijkt zoo eenvoudig, zooals het voor
stel daar ligt. Ik zal de laatste zijn
om my te ontveinzen, dat ingrijpende
maatregelen worden geöischt. Ook
de laatste om te ontkennen, dat de
bizondere tijdsomstandigheden tot het
nemen van buitengewone maatregelen
nopen en dat de gemeente voor d*ze
moeielljke beslissing staat. Maar is
deze zaak, zou ik willen vragen, door
B, en W. en door de Commissie wel
met den noodigen ernst bekeken, dat
men thans met dit voorstel komt?
Ik kan niet nalaten er mijne ver
bazing over uittespreken, dat dit
voorstel zoo komt var. B. on W. Ik
had iets anders verwacht en wil wel
zeggen, dat ik tot de conclusie ge
komen ben, dat ik er nooit mijn stem
voor kkn en z&l geven. U zal vragen,
M.d.V., om dit te motiveeren In
do eerste plaats is het een gruwelijke
onbillijke verdeeling om deze winst
derving der gasfabriek te gaan ver
halen op de gasverbruikers, terwijl
het andere deel der gemeeutenaren
er vrij van blijft. De gemeente telt
ongeveer 4000 gasverbruikers, daaren
tegen 6600 aangeslagenen in den
Hoofdelijken Omslag. Er zyn dus
2600 menschen, die geen gas ver
bruiken en die nu niets zouden moe
ten bijdragen aan dezen belangrijken
gemeentelijken schadepost.
Er is nog iets anders, M. d. V.:
de gaspryzen hier zijn steeds be
langrijk hoog geweest en tengevolge
daarvan heeft de gemeente al die
jaren ruime winsten ontvangen uit
dit bedrijf en daarmede dat deel der
burgerij ontlast, dat anders een zoo
veel hoogeren omslag zou hebben
gehad. Verleden jaar maakte de gas
fabriek f 50.000.- winst, waarmede
dus de H.O. werd verlaagd. Al de
niet-gasverbruikers hebben dus ruim
geprofiteerd. Thans, nu de gemeente
voor het feit komt, dat het bedrijf
geen winst zal opleveren (ook geen
verlies, M. d. V., het geldt hier slechts
eene winstderving), nu komt dit
voorstel om niet de geheele burgerij
maar alleen de gasverbruikers te
willen laten betalen. En hoe onbillijk
is het dan nog verdeeld 1 Men heeft
alleen verdeeld naar het gebruik.
Zoo zal iemand met f 5000.— inko
men en misschien slechts f 60.—
gasverbruik, nu slechts f12.— meer
moeten betalen, terwijl een nering
doende met hetzelfde inkomen, maar
daarentegen f 500.- gasverbruik,
veel en veel meer zal moeten be
talen. Vooral wordt de kleine man
zwaar getroffen. Allermeest wel de
muntgasverbruikers, die sterk den
druk zullen gevoelen als het voor
stel wordt aangenomen.
Spr. wenscht hu eenige inlichtin
gen te vragen betreffende de door
den Directeur gemaakte berekenin
gen en de Voorzitter laat hiertoe
den heer Rijkes ontbieden.
De heer Biersteker, voort
gaande, betoogt waarom z. i. het
voorstel van het D.B. zoo onbillijk
is. Er staat in het voorstel, dat, vol
gens de berekeningen van den Direc
teur uit het industriegas aan parti
culieren f 1840.- meer zal worden
gehaald. Bovendien zullen die particu
lieren, die dat industriegas gebruiken
niet meer de reductie genieten, die
hun anders by zeker quautum ge
geven wordt. Die f 1840.— moeten
opgebracht worden door hoogstens
50 personen. De meerdere ophiengst
aan lichtgas (geraamd op f 15843.76»
wordt opgebracht door ongeveer
2000 personen (volgens de verslagen
der gasfabriek in 1912 1957, in 1913
1987). Een andere vraag ls: wat
geeft het of de Gemeente nu al f 480. -
voor lichtgas en f 1010.- voor kook-
en industriegas meer betaalt. Die
f 1500.- daardoor vorkregen, dienen
uitsluitend om de rekening der gas
fabriek sluitend te maken.
De belangrijkste post echter is de
f21720.- voor muntgasaan particu
lieren. De 3000 verbruikers van dit
muntgas moeten tezamen dief 21000
opbrengen I En volgens het verslag
van 1913 wordt er gemiddeld 525 M3
voor eiken verbruiker becijferd. Het
meerdere verbruik voor eiken munt-
gasverbruiker komt dan neor op
f 10.50 gemiddeld voor elk I Ik vraag
mij af, heeft men de vrijheid aan een
werkman zoomaar die f 10.50 belas
ting op te leggen? Men moet niet
vergeten, dat het hier misschien
iemand geldt met een inkomen van
f 600. die dus niet in den H.O.
betaalt en die nu ineens belast wordt
met een belasting van f 10.50, terwijl
iemand met f6000.- inkomen mis
schien óók f 10.— meer zou moeten
geven. Het gas is hier bovendien al
tamelijk duur.
Resumeerende, vraagt spr. om het
geraamd tekort te dekken door ver
hooging van den H. O.
Do heer G r u n w a 1 d heeft met
het meeste genoegen de uiteenzet
tingen van den heer Biersteker, die
hij volkomen deelt, aangehoord. Er
is Rechter nog iets anders. Indertijd
stond in de groote bladen vermeld,
dat het Kon. Nationaal Steuncomité
middelen beraamde om te zorgen, dat
de gasfabrieken niet in verlegenheid
raakten door gebrek aan kolen, en
spr. dacht toen dat dit waarlijk wel
iets was in het belang van het land.
Het raakte hier immers.een levens
kwestie. Daarom verwonderde het
spr. zoo, dat de gemeente, die door
het Kon. Steuncomité zou worden
geholpen, thans gedwongen is ge
worden een ongunstig contract aan
te gaan betreffende kolenleverantie
voor een geheel jaar, en dat het
Steuncomité daaraan zijne medewer
king verleende
De Voorzitter merkt op, dat
Raad hier niet is gekomen om
de handelingen van het Kon. Nat.
Steuncomité te critiseeren.
De heer Grunwald, voortgaande:
De redeneering omtrent het Steun
comité past in mijn betoog, M.d.V.,
want de gemeente heeft een contract
aangegaan met het kolensyndicaat.
Was het Steuncomité niet opgetre
den, dan was de gemeente niet ver
plicht geweest te koopen.
De Voorzitter merkt op, dat
■ze klacht bij het gemeentebestuur
thuishoort.
De heer Grunwald antwoordt,
ook juist het beleid van dat bestuur
te willen critiseeren.
De Voorzitter: Dat is thans
niet aan de orde. We bespreken alleen
de kwestie der gasprijzen.
De heer Grunwald: Wanneer
elk lid van den Raad voor zichzelf
een dergelijk contract had moeten
aangaan, had hy het zeer zeker niet
gedaan. Het is een contract in het
belang van de kolenleveranciers. Ik
maak er het gemeentebestuur een
verwijt van, dat het niet vooraf den
Raad heeft gehoord. Als de gemeente
er niet toe over was gegaan en onze
kolen waren op geweest, dan had
het Kon. Nat. Steuncomité ons niet
in den steek gelaten.
De heer O o r t g ij s e n. Maar dan
had u straks geen kolen gehad.
De heer Grunwald: Dergelijke
dreigementen worden dikwijls in den
handel gehoord en vallen meestal
erg mede. Contracten als dit zijn
onmogelijk. Na den oorlog zullen de
prijzen van vrachten e. d. wel weer
verlaagd worden. B. en W. hadden
het maximum kwantum moeten koo
pen, dat zy meenden noodig te heb
ben. Als het College het beleid gevolgd
had, dat noodig was geweest in dezen,
dan ware het niet noodig geweest
het volle kwantum te contracteeren.
De heer Rykes is ter vergaderiog
verschenen en neemt aan de groene
tafel plaats.
De heer Grunwald zet zyn
toog Yoort Het lag op den weg om,
als men verplicht is duur te koopen
en voor een geheel jaar moet con
tracteeren, een minimum in plaats
van een maximum te koopen.
Resumeerende, spijt het spr., dat
de Raad niet is gehoord over do
kwestie of het noodig was die f 60.000
uit te geven. Spr. laakt het beleid
om voor een geheel jaar te contrac
teeren, wenscht op de gecontracteerde
prijzen echter niet verder in te g:
dat zal een der andere heeren wel
doen.
De heer A d r i a a n s e zal tegen
het advies van B. en W. stemmen.
De zaak is van groote onbillijkheid
en legt een groote belasting op de
gasverbruikers. Spr. is verwonderd
over den moed, dien het College heeft
getoond door met een dergelijk voor
stel te komen bij de tegenwoordige
samenstelling van het College, in
overleg met de Commissie voor
Bedrijven. Dat voorstel heeft in de
burgerij eene groote belangstelling
ontmoet niet alleen, maar eene be
langstelling in verkeerde richting.
De bevolking heeft de groote onbil
lijkheid gevoeld.
De heer Dr. Van den Berg
merkt op, dat de hoogere gasprijs
volstrekt geen belasting is, maar een
voudig een duurder worden van
waren. Alles wordt duurder, dus
het gas ook, dit is nu eenmaal een
fait accompli. Wat de heer Bier
steker zegt van winstderving is maar
ten deele waar. De winst der gas
fabriek bedraagt f50.000. we heb
ben een schadepost van f70.000.—,
zoodat er nog altijd een reéele schade
van f20.000.- overblyft. Spr. zou
het te betreuren vinden, als de gas
fabriek zich niet bedruipen kon en
vestigt er overigens de aandacht op,
dat, bij niet aanname van dit voorstel,
het gasverbruik enorm zal toenemen,
zoodat wij in plaats van 12000 ton,
wel 15000 noodig zullen hebben.
De heer Verstegen is het met
den heer Grunwald eens, dat het beter
ware geweest, als eerst de Raad was
gehoord over den kolen aankoop.
De heer Biersteker: Dat had
toch niets gegeven.
De heer Verstegen: Dat weet
ik wel. Maar het was toch beter
geweest. Met het verdere gedeelte
van 's heeren Grunwalds betoog ben
ik het niet eens. De bedoeling van
het Steuncomité is wel degelijk ge
weest om te helpen. Voor de reeds
gekochte kolen moet de gasfabriek
meer betalen dan voor die van het
Steuncomité. Spr. is het overigens
geheel met het betoog van den heer
Biersteker eens. Wat het advies van
den Directeur der gasfabriek betreft,
het is zeer logisch, dat deze, als be
drijfsleider, in de eerste plaats be
dacht is op winst voor zijn bedrijf
en dus adviseert den gasprijs op te
slaan. Een andere kwestie is of het
gemeentebestuur met dit advies mee
moet gaan. We hebben een vrijzinnig
bestuur, dat er voor is eene belasting
naar draagkracht te heffen. Spr.
citeert in dit verband Patijn, die ge
schreven heeft: „Wie gas van de
gemeente gebruikt, betaalt belasting."
Het ligt trouwens ook voor de hand
en wordt algemeen als zoodanig er
kend. De ontwerper van de ge
meentewet heeft bedoeld, dat er
eigenlijk geen winst gemaakt zou
mogen worden door een gemeente,
't Is echter eene open vraag gebleven
en aan de gemeenten wordt overge
laten hoe zij dit uit willen leggen.
Wij hadden van dit gemeentebestuur
•en dergelijk voorstel niet mogen
verwachten, allerminst omdat de
gasprijs al hoog is. Eene verhoogiug
van den h. o. is veel billijker. Iemand
met f 100.— belastbaar inkomen
betaalt iu 1914 f 1.50 belasting, ver
hoogd met deze kosten zou hem de
belasting komen op f 2.10, terwijl,
wanneer hij 500 M* gas verbruikt,
hem die niet minder dan f 10.— p. jaar
zouden kosten. Zoo gaat hetgelexdefijk
de hoogte in, totdat bij een inkomen
van f1000.— de verhouding vrijwel
gelijk is. Iemand met f 1000.— in
komen betaalt aan h. o. dit jaar
f 34.—, een volgend jaar, als de
verhoogiug ingaat, f 12.80 meer. Bij
verbruik van 600 M3 gas zou hem
dat ook f 12.— meerkosten, dus die
verhoudingen staan vrijwel gelijk.
Boven deze inkomens worden de
verhoudingen ongunstiger, l>y f2000
inkomen betaalt men aan belasting
f 32.80 meer, aan gas op 600 MB
f 12 meer, dat wordt dus onvoor
deeliger, maar daar staat tegenover,
dat de inkomens, die dan genoten
worden, de meerdere belastiLg kun
nen dragen, en zij nivelleeren de
lagere inkomens. Ook voor den mid-
denstaud is de verüouding ongunstig;
voor deze categorie is het gas eene
broodwinningjammer is het, dat het
hier nog niet gerekend wordt voor
industriegas, zooals spr. zoo dikwyls
heeft voorgesteld. Het verwoudert
my, dat de heer De Geus knikt, zou
hij er zelf, toen by nog winkelier
was, wel anders over hebben ge
dacht? Winkeliers met een gasver
bruik van f 400.—, zouden f 100.—
meer moeten betalen. Waar we een
der voornaamste drukkers hier ter
stede zien belast met een bedrag van
f 400.—, dan mogen wy er toch
wel onze verwondering over uitspre
ken. dat een democratisch gemeente
bestuur met zooiets aankomt.
De heer Van Breda is het eens
met de heeren, die van meening zy'u
dat meer overleg had moeten worden
gepleegd met den Raad alvorens men
voor het feit werd gesteld. De heer
Verstegen heeft het spr. overigens
gemakkelijk gemaakt om aantetoonen,
dat eene verhooging van den gasprijs
zou drukken op den middenstand, dio
onder de tegenwoordige omstandig
heden toch reeds zoo zwaar getroffen
wordt. Spr. wenscht in geen geval
de verhooging op den gasprijs te
leggen, misschien ook niet op den
h. o., maar dat zal natuurlijk
vonden moeten worden.
De heer Biersteker krijgt
thans de gelegenheid deniDirecteur
de volgende vragen te stellen:
1. Is het niet mogelyk, dat
f 7000.— verlies op koolteer gedekt
wordt door de meerdere cokesop
brengst?
2. Waarom eischt de gaszuivering
eene hoogere uitgave en krygen we
voor de afgewerkte Ijzeraarde nog
niet wat meer?
De Voorzitter verzoekt den
Directeur daarop te antwoorden.
De Directeur deelt mede hoe
het tekort op het koolteer is ont
staan. Na twee gehouden openbare
aanbestedingen was het resultaat
droevig, niet een enkele aanbieding
door B. en W. ontvangen. Dit be-
teekende een verlies van pl. m.
f 18000. Tenslotte is het den
Directeur toch gelukt het koolteer te
verkoopen, waardoor het verliessaldo
van f 18000. teruggebracht is op
pl.m. f7000.-. Zeer zeker zal de
cokesopbrengst meer opbrengen dan
geraamd is, doch de Directeur acht
het niet wenschefijk nu reeds de
meerdere opbrengst te ramen en
hiermede den verliespost aan koolteer
te verminderen, temeer daar nu reeds
stemmen zijn opgegaan om het tekort
ontstaan door den verkoop van goed-
koopere cokes eveneens door dei
fabriek te laten betalen.
Omtrent de meerdere geraamde
onkosten voor gaszuivering deelt de
Directeur mede, dat B. en W. door
het Kón. Nat. Steuncomité genood
zaakt zijn een keuze te doen uit gas
kolen met een laag zwavelgehalte.
De zwavel die in den vorm van
zwavelwaterstof in het gas voorkomt,
is er door zuivering uit te verwijderen,
doch de zwavel als zwavelkoolstof
blijft in het gas aanwezig. De Direc
teur waarschuwt nu reeds den Raad,
dat indien er klachten komen omtrent
een te hoog zwavelgehalte van het
gas, dit moet worden toegeschreven
aan de aangekochte soort van gas
kolen.
Op een desbetreffende vraag deelt
de Directeur mede, dat de Wingate-
gaskool thans iets goedkooper zijn,
dit is echter te begrijpen, daar nu
een jaarcontract wordt afgesloten,
terwijl in Januari by openbare aan
besteding een klein partijtje is aan
gekocht. De Directeur is overtuigd,
dat de kolen in Januari aangekocht
zeker f 1.- per ton lager geweest
zouden zyn bij ondei handsche aan
besteding.
De heer Verstegen: De Direc
teur is er voor hooge gaspryzen te
berekenen.
De Dir. schudt van neen.
De heer Biersteker merkt op,
dat het nadeel toch maar zeer gering
is, dat de fabriek van diogoedkoope
cokes lijdt.. Is allo winst verdwenen
omdat 2600 mud cokes opgeofferd
worden aan philantropie
De Voorzitter: Uit de veel
duurdere kolen komen cokes van
mindere kwaliteit.
De heer Biersteker constateert
tenslotte niets wijzer te zyn geworden.
De heer Grunwald vraagt wat
de reden is, dat we vroeger betere
kolen konden krijgen, on thans, nu
we gebonden zyn, veel slechtere?
De heer De Ven, wethouder der
bedrijven, zet de geschiedenis van
den kolen aankoop uiteen. Er zyn
enkele flrraa'8, die niet by het kolen-
syndicaat zyn aangesloten. Hiertoe
behoort ook een vroegoro leveran
cierster van do gasfabriek. Toen
het schrijven kwam van het Kon.
Nat. Steuncomité werd in het college
besloten er op uittegaan en te trach
ten kolen te krijgen. In Utrecht op
hot kolen bureau werden woniet veel
wyzer. Wy vroegen wat voor soort
kolen wo kregen, en er werd geant
woord: de plaatsen, die op de lijst
staan voor Engelsche krygen Engel-
sche, die voor Duitsche krygen Duit-
sclio kolen. Den Helder behoorde tot
de eerste categorie. B. on W. hadden
gemeend 4000 ton te nemen by de
Rotterdamsche Steenkolenhandelaars-
vereeniging en 4000 ton bij de firma
Berghuys, zij meenden dan ten op
zichte van de resteerende noodige
4000 ton wel de risico op zich te
kunnen nemen. In Rotterdam noch
in Amsterdam was men daartoe ge
negen, m6n moest 6000 ton nemen.
Tenslotte ging de commissie naar
de firma Hoos, die niet bij het syn
dicaat was aangesloten. Deze bood
1000 ton aan, deed voor later geon
enkele toezegging.
Die 1000 ton waren veel duurder
dau van het syndicaat, zoodat men
daarop niet kon ingaan. Toen hebben
de heeren getracht by de, eveneens
niet aangesloten Purness-maatschapplj
te koopen. Deze firma stelde den
eisch binnen 24 uren te beslissen
tegen den prys van f 17.— ruim.
Toen de commissie, die Dinsdag en
Woensdag op reis was geweest, terug
keerde, is aanstonds Donderdag ver
gaderd en werd besloten 12000 ton te
koopen. Wat betreft de vraa om de zaak
door den Raad te laten beslissen,
het kolensyndicaat trad vreemd op,
het stelde den eisch dat wy binnen
8 dagen hadden te beslissen. Maandag
was vergadering van 't D. B. geweest,
Dinsdag en Woensdag de reis, Don
derdag word vergaderd, Zaterdag
moest wofden beslist.
Den heer Biersteker antwoordt spr.,
dat hij spr. in hot college had
voorgesteld de muntgasverbruikers
vrij te stellen. B. en W. wilden hier
niet op ingaan.
Spr. hoopt thans den heer Grun
wald overtuigd te hebben, dat niet
anders gehandeld kon worden dan
geschied is. Wat betreft de prijzen
vau de vrachten, die de heer Grun
wald veronderstelde dat lager zouden
worden, spr. is het daarmede niet
eensals de oorlog uit is zal er van
allen kant een ontzettend groote aan
vraag komen naar kolen, zoodat de
prijzen in den eersten tijd zeker niet
lager zullen worden. Op het beslis
send oogenblik moest de gemeente
het benoodigde aantal noemen en het
was voorzichtig, dat althans gezorgd
werd voor kolen. Reeds was vroeger
gevraagd hoeveel men noodig had
en toen in Rotterdam gesproken werd
van - een 800G ton, werd daar reeds
gezegdHet zou niet fair van
gemeente zijn thans 8000 ton te
nemen, waar zij" 12000 noodig heeft.
De heer Grunwald- constateert,
dat veel van het thans gesprokene
achterwege had kunnen blijven, indien
we vooraf eene vergadering hadden
gehad van den Raad. Het doet spr
genoegen, dat de Wethouder het met
hem eens is, dat het een eigenaardig
contract is, hetwelk is afgesloten.
Wellicht waren de leveranciers, als
hun gewezen was op de waarschijn
lijke verhooging van den gasprys,
wel genegen geweest tor het afslui
ten van 8000 ton.
De Voorzitter: Dit is thans
niet aan de orde en bovendien
het geen goede redeneering. Wanneer
de fabriek van een particulier exploi
tant was geweest, had hij zeer zeker
doodeenvoudig het bedrijf stopgezet.
Maar de g^meente kan dat niet, en
het verwondert spr. dit van iemand
van zakeu als de heer Grunwald, te
hooren verkondigen. We critiseeren
hier niet het syndicaat, dat door het
Steuncomité in het leven is geroepen.
De heer Grunwald: Maar dat
Comité steunt op die vvyze niet.
De Voorzitter: Maar dergeiyke
critiek kunt juist u wel ergens anders
plaatsen dan in den Raad.
De heer Biersteker: Het ware
misschien beter geweest, als we een
spoed-vergadering bijeen geroepen
hadden, maar aan d6n toestand had
het niets veranderd. We moesten de
kolen immers hebben. B. en W., iu
overleg met de Commissie, hebben
gezorgd, dat we zoo goed mogelijk
geholpen zyn. Die kolenpiljs is voor
spr. afgedaan. Niet echter de ver
hooging van den gasprys. Spr. stelt
voor te gaan stemmen.
De heer De Geus vindt het niet
zoo eenvoudig als de heer Biersteker
om de voorstellen van B. en W. maar
af te stemmen. Door alle jaren heen
is door de heeren goedgevonden de
gemaakte winst van de gasfabriek
in de gewone middelen te brengen.
Herhaalde malen is dit beginsel be
sproken. Spr. merkt op, dat, by eene
geraamde winst van f 51000.— netto
het verlies thans geraamd wordt op
f79717.—, dus overschreden met ruim
f 18000. Het is onbil iijk die f 18000. -
ook door niet-gasverbruikers te laten
opbrengen. Gas is een consumptie
artikel, uien wordt niet gedwongen
het te nemen. De heer Biersteker
zegt2400 menschen betalen er niet
aaü. Maar een van beide: óf men
accepteert een stelsel van behoorlijke
winst, óf niet, en bij verlies moet
dat gedekt worden door de gas
verbruikers.
Maar er blijft nog een f27000.
die op andere wijze gedekt moet
worden. Nu wordt hier beweerd, dat
de muntgasverbruikers dit niet dra
gen kunnen. Spr. ontkent diter
zyn onder de muntgasverbruikers
menschen met f 17 flSOO.— in
komen. En wat dat industriegas aan
winkeliers betreft, waarover de heer
Verstegen het had, spr. heeft al
voor een paar jaar voorgesteld het
aldus te berekenen, en toon vond do
heer Verstegen zelf dat niet goed.
Do voorgestelde percentsgewyze ver
hooging is'wat hooger voor. muntgas
dan voor het andere, maar de prys
is ook anders verdeeld. Spr.-heeft
zich verklaard tegen het uitschakelen
van de muntgasverbruikers wil men
het verlies halen uit den H. O., soit,
maar dan niet gedeelteiyk de gas
verbruikers dubbel laten betalen, n.1.
uit het gas èn uit den verhoogden
H. O. Dat is geen gezonde econo
mische politiek.
Dc Voorzitter: Te verwachten
was, dat van verschillende kanten
tegen de verhooging zou worden op
gekomen. Voor het D. B. was het
voorzeker geen aangename taak, ma3r
het moest, door de omstandigheden
gedwongen. Dat men het niet iedereen
naar den zin kan maken, en de be
lasting op den een zwaardor zal druk
ken dan op den ander, is waar, maar
laat dit percentage, dat de druk zwaar
voelt, 20 bedragen, dau biyven er
toch 80 pet. over, voor wie de ver
hooging billijker is. Eu als we straks
buiten den oorlog zyn gebleven, zullen
die 20 pet. dankbaar zyn, dat ze voor
dien pr{js vrij zyn gebleven. En wat
den winkelstand betreft, het be
drijf moet de kosten dragen, en den
winkeliers hier gaat het goed, dus
huu bedryf kan wel wat extra-kosten
lijden. De muntgasverbruikers heb
ben jarenlang van den goedkoopen
prijs geprofiteerd, die dezelfde is als
die van lichtgas. Legt dat dan geen
gewicht in de schaal Over den H. O.
verdeeld, is deze evenzeer onbillijk.
Stemmen Het winstcijfer der gas
fabriek is verkeerd geëxploiteerd
De heer Adriaanse: Daarop is
genoeg gehamerd, zonder dat het
wat gaf,en waar al die jaren dat
groote winstcyfer genoten is, is het
nu onblliyk het verlies op den ver
bruiker te verhalen.
De heer De Ven deelt mede, dat
hy, ofschoon oorspronkeiyk vóór het
voorstel van het D. B., de verdeeling
der lasten voor wat hem persoonlyk
betreft, nog eens nagerekend heeft
en tot de conclusie is gekomen, dat
het onbillijk zou zyn den gasprys te
verhoogen. Spr. zal daarom tegen
stemmen.
De heer K r y n e n constateert, dat
de heer De Ven nu tot de conclusie
is gekomen, dat hy eigenlijk te weinig
H. O. heeft betaald. (Hilariteit.) Laat
de Raad nu een besluit nemen en het
beginsel huldigen, dat het gas tegen
inkoopsprijs worde gegeven. Doet men
dat niet dan is deze geheele ver
gadering een gelegenheidsgedicht
geweost.
De heer Biersteker betoogt
nogmaals het goed recht van zyn
standpunt.
De heer Verstegen repliceert
en antwoordt den heer De Geus, dat
die niet geheel juist was in zijn be
toog waar hij zeide, dat spr. inder
tijd gestemd had om het lichtgas
voor winkeliers te verlagen. Dat vond
spr. onblliyk, maar het heeft met het
industriegas, dat de winkeliers ge-
bruikon, niets te maken. Het is ove
rigens frappeerend, dat de heer de
Geus zich thans verblijdt" in het
gezelschap van dr. Van den Berg, in
wiens gezelschap hij, toen hij raads
lid was, niet gaarne vertoefde.
De verdere debatten leveren niet
veel meer op. De heer Van Breda
neemt het op voor de winkeliers, dié
het hier, volgens den Voorzitter zoo
goed hebben, niets is minder waar,
betoogt deze heer.
De heer De Geus beweert, dat
hier in den Raad verschillende groe
pen zyn, die elk voor hun eigen be
langen opkomen en hiertegen wordt
van alle kanten geprotesteerd, zoo
dat de spreker niet verder te volgen
is. De Voorzitter protesteert er
tegen, dat de heer De Ven van mee
ning veranderd is, de heer Van
den Berg roept uit, dat zooiets wol
bij een minderheids-, doch niet bij
een meerderheidsvoorstel had kun
nen gebeuren. Daartegenover beweert
de heer Biersteker, dat het zeer
gelukkig is als men blijkt voor over
tuiging vatbaar te zijn en dat het
beter ware geweest indien de andere
heeren van de Gascommissie ook tot
die overtuiging waren gekomen. Hy
protesteert overigens tegen de insi
nuatie van den heer De Geus als
zou ieder hier voor oigen belangen
zitten.
De heer De Geus zegt, dat hij
niet de vryheid heeft gevonden om
tegen het voorstel te stemmen. (Waar
blijft anders de homogeniteit van
B. en W. vraagt de heer Grunwald)
en dat hy zich door een woord van
den heer Verstegen heeft laten ver
leiden tot een minder prettige uit
lating. De heer Verstegen vergeleek
n.1. zyne houding met die van dr.
Van den Berg, daarmede te kennen
willende geven, dat hy de heer
De Geus conservatief geworden
was.
Tenslotte komt het voorstel in
stemming en wordt verworpen met
11 tegen 6 stemmen. De heer De
Ven bleef buiten stemming. Tegen
stemden de heeren Bommel, Boon,
Van der Ploeg, Biersteker, Zander,
Van Breda, Harjer, Verstegen, Oort-
gijsen, Adriaanse en Grunwald; vóór
de heeren Terra, De Geus, Krijnen,
Verfaille, Van den Berg en de Voor
zitter. De gasprys wordt dus
niet verhoogd.
De heer Biersteker vraagt of
hiermede is uitgesproken, dat de h. o.
verhoogd wordt. De Voorzitter
zegt, dat de Raad thans nadei e voor
stellen zal doen, waartegen de heer
Biersteker protesteert. Spr. wil
voorstellen f 40.000. - op den h. o.
voor dit jaar te brengen.
Op eene opmerking van den
Voorzitter, dat de heer Bier
steker hieromtrent geen voorstel
heeft gedaan, antwoordt deze toch
zeker te meenen iets dergelijks ge
zegd te hebben en protesteert er
tegen, dat op zulk een formeele kwes
tie de Voorzitter weigert dit voor
stel te aanvaarden.
De Voorzitter zegt, dat het
toch niet aangaat zóó maar een hoof
delljken omslag te verhoogen, deze
is vastgesteld, en door de verorde
ning zijn we a3n een zeker bedrag
gebonden. Tenslotte heeft de heer
Biersteker er vrede mee, dat hierom
trent een nader voorstel van B. en
W. komt.
Bij de rondvraag vestigt de beer
Verstegen de aandacht op eene wat
alarmeerende publicatie, die door den
Burgemeester is afgekondigd en vraagt
of het D. B. zich van dergelijke ont
stellende berichten niet onthouden
kan. De Voorzitter zegt, dat dit
nu eenmaal aan den staat vau beleg
vastzit.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Schietoefeningen.
Op Dinsdag 30 Maart a.s., des
voormiddags ten 10 uur zal met
zwaar geschut worden gevuurd van
af de
Oostbattery.
De bewoners der huizen aan den
Dijkweg en Kanaalweg tusschen
Kruissteeg en Westplein wordt den
raad gegeven de ramen aan de
Noordzijde gedeeltelijk te openen.
Byaldien het vuren op Dinsdag
morgen om de eene of andere reden
niet doorgaat, zal zulks op een der
volgende dagen, doch dan in den
namiddag plaats hebben.
Mej. A. M. Bouterse, alhier, is
Donderdag te Utrecht geslaagd voor
het examen nuttige handwerken.
Bij den Penningmeester der
Vereeniging tot bestrijding der tuber
culose alhier, werd in dank ontvan
gen van Mevrouw Van Maanen—
Martin, een bedrag van f 111,71, als
zuivere opbrengst van het kerkcon-
cert ten voordeele dezer Vereenigiug,
gegeven op Zondag 14 Maart j.1.
Vereeniging „Tot Steun".
Afdeeling Helder.
In de op 23 Maart gehouden jaar
vergadering van bovengenoemde Ver
eeniging werd als bestuurslid her
kozen de heer L. M. J. Gregory. Het
ledental ging in het afgeloopen jaar
achteruit, en wel met 10 leden en
14 begunstigers, zoodat het thans
bedraagt 60 leden en 180 begunstigers.
Geen aangename mededeeling, doch
zagen enkelen door de tijdsomstandig
heden zich genoodzaakt te bedanken
Het grootste verlies aan leden werd
veroorzaakt door vertrek uit do ge
meente. Terwyl andere jaren steeds
getracht werd het ledental uit te
breiden, aarzelde thans het Bestuur,
in dezen tyd ook voor haar werk
geldelijke offers te vragen.
Het aantal verpleegden bleef 18,
waarvan 16 in gezinnen en 2 in de
eigen gestichten geplaatst zyn. Byna
allen doen het beste voor de toe
komst verwachten.
Hét Bestuur zag zich genoodzaakt
te besluiten, voorloopig over geen
nieuwe pupillen de voogdy te aan
vaarden, daar de verzorging van ieder
kind belangrijke offers van de kas
vraagt boven de Rijkssubsidie.
Besloten werd, dat de Afdeeling tot
den anti-Oorlogs-Raad zou toetreden,
waardoor nu ieder lid en begunstiger,
tegen een contributie van 10 cent,
van bovengenoemden Raad lid kan
worden.
(Vervolg Plaatselyk Nieuws in het
Tweede blad.)
Advertentiën.
Heden overleed te Doorn, onze
innig geliefde Dochter en Zuster
ANNA MARQARETHA
DE LUSSANET DE LA SABLONIÈRE,
in den ouderdom van 19 jaar.
Hellevoetsluia,
Ch. H. de Lussanet de
la Sablonière.
Bloemendaal,
H. R. de Lussanet de
la Sablonière.
22 Maart 1915.
Volstrekt eenige kennisgeving.
Heden overleed, na een lang
durig on smartelyk lijden, onze
geliefde Echtgenoot, Vader, Be
huwd-, Groot eu Overgrootvader,
de Heer ANDRIES DE VRIES,
in den ouderdom vau ruim 79 j.
Dat, hij ruste in vrede is de
weusch van
Wed. G. de Vries
Veenstra.
Akke van Leeuwen—
de Vries.
C. van Leeuwen.
antje ter schiphorst-
de Vries.
F. W. ter Schiphorst.
Douwe de Vries.
T. de Vries Alberda
Dirkje Haazer—
de Vries.
L. Haazer.
Grietje ter Burg
de Vries
en Echtgenoot.
Andbies de Vries
en Ecbtgenoote.
Marie v. d. Harst
de Vries
en Echtgenoot.
Eu verdere Klein- en
Achterkleinkinderen.
Helder, 24 Maart 1915.
Ie Molenstraat 25.
Helder.
Amster
dam.
Helder.
Amster
dam.
Helder.
Maas-
sluis.
Vaals.
Heden werden wij diep getrof
fen door het overlyden te Soera-
baya van onzen besten Vriend,
den Heer
J. VAN RAAM,
in loven Machinedr.-Ma.ioor.
God geeft de diep bedroefde
Weduwe kracht en troost om dit
zwaro verlies te dragen.
Hun Vrienden,
J. DE WIJN.
A. DE WIJN geb. Lammers.
Amsterdam, 24 Maart 1915.
Javastraat 86 ii.
D.V. ZONDAG voorm. 10 uur en
's avonds 5 uur, de Heer
O. v. BRUMMEN,
van Dordrecht.
WOENSDAGAVOND half acht,
Ds. N. BIJDEMAST,
van Maarssen.
BIDUUR voor den Nood der Tijden.
»tot het verleenen van ondersteuning aan
Redders van Schipbreukelingen.
(Goedgekeurd Hj Kon. Besluit van G Aug.1910).
Algemeene Vergadering
op DINSDAG, den 30en MAART
1915, te 8 uren, in 't lokaal Bellevue.
Agenda
Notulen.
Reken iDg.
Bestuurverkiezing.
De Secretaris,
KLOOSTERHUIS.
te Helder.
Het bestuur van bovengenoemde
vereeniging maakt bekend:
Ie. Dat de veilingen van af Dinsdag
30 Maart weer driemaal per
week zullen gehouden worden
en wel op Dinsdag, Donder
dag en Zaterdag. Aanvangende
's morgens 7 uur.
2o. Dat van af Zaterdag 17 April
de veilingen weer eiken dag
zullen gehouden worden, aan
vangende 's morgens 6 uur.
Namens het Bestuur:
0. ADRIAANSE Jr.
Tand-Technlker, ZAANDAM,
komt thans weer geregeld
Spreekuur houden
van 1—3 uur.
AdresStationstraat 11.
De koopers, die den 16°n Maart (de geheimzinnige dag) hun goederen
bij OUDKERK VAN PRAAG kochten, kunnen 1/4 gedeelte van het
door hen besteede bedrag terugontvangen, en worden verzocht hun
contrólebon mede te nemen.
NIEUW! NIEUW!
Een ieder die van af HEDEN tot en met WOENSDAG 31
MAART zijn contante inkoopen doet bij OUDKERK v.
PRAAG, SPOORGRACHT en SPOORSTRAAT, krijgt Va ge
deelte van het op één dezer dagen besteede geld terug.
P.S. De bewuste dag wordt aan de gelukkige koopers den daaropvolgenden
DONDERDAG 1 APRIL in de „HELDERSCHE COURANT" bekend gemaakt, en
wordt hun geld onmiddellijk terug gegeven.