HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Eerste Blad.
sss
No. 4464
ZATERDAG 17 APRIL 1916
43e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 et., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37$ 45 „0.75
Modeblad 85 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 26°/o hooger berekend.
Qroote letters en clichó's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2A cent.
Op- en ondergang van Zon en Maan
en tijd van hoogwater (Texel).
April op: ondor: op: onder: v.m.:n.ra.
Zondag 18 m. 6.8 4.68 7.2 10,18 1034
Maandag 19 0.44 m. 0.4 4.66 7.4 10.48 11.9
Dinsdag 20 738 0.67 434 73 11.16 11.46
Woensd. 21 3.43 136 4.61 73 1L64
Donderd. 22 933 2.7 4.49 7.9 037 034
Vrijdag 28 11.17 233 4.47 701 1.19 135
Zaterdag 84 a. 037 2.46 4.46 708 238 837
DE WEEK.
14 April.
In een der jongste nummers van
het groote Parljsche blad „Le Temps"
vindt men een allerzonderlingst
„stukje". Klakkeloos, zonder verdere
commentaar, wordt daarin beweerd
als de natuurlijkste zaak ter wereld,
dat zich Duitsche troepen zouden
bevinden op een stuk Nederlandsch
(en wel Zeeuwscb) grondgebied. Een
dergelijke enormiteit treft men aan in
een als zeer ernstig en degelijk be
kend staand orgaan; waarvan men
weet, dat 't meer dan eens als
„spreektrompet" van de Fransche
Regeering dienst doet. In hetzelfde
blad, waarin nog pas dein warmste
bewoordingen hulde is gebracht aan
de wjjze, waarop Nederland, temidden
van den wereldbrand, zijn onzijdig
heid weet te bewaren, te handhaven.
Hier heeft men wel een zeer sterk
staaltje voor zich van het grillige,
onberekenbare der „publieke opinie"
in deze tijden van crisis. De waar
heid is, dat wij ons, van uur tot uur,
thans hebben voor te bereiden op
allerlei „verrassingen", waarbij kalm
te en zelfbedwang onmisbaar zijn,
al is 't slechts om tot bezadigd
heid-stemmend voorbeeld te strekken
aan de heethoofden, hazenharten en
alarmisten, waarvan 't nu wemelt
Zelfs voor de Angstmeier's in het
kwaadraat begint nu toch gaandeweg
het „Medea"-geval iets van zijn
grimmigheid te verliezen. "Wij weten
thans uit de offlcieele bron, hoe van
Duitsche zijde de bekende gevallen,
(ook dat van de „Medea") is „goed
gepraat" met eene verwijzing naar
de voorschriften van de Londensche
Declaratie voorts dat men te Berlijn
bereid is, het oordeel van den prijsrech-
ten te vragen en zich daar bij voorbaat
aan te onderwerpen. Eindelijk, hoe men
met nadruk verklaard heeft, dat er
van „gewijzigde politieke gedrags
lijn" jegens Nederland geen sprake is.
En wij weten nog meer. Namelijk:
dat men van uit Den Haag de Ber-
lljnsche autoriteiten zal doen weten,
dat Nederland in een eventueel
Duitschland in 't gelijk stellende be
slissingen van den prijsrechte niet
zal berusten, maar vorderen, dat
na den oorlog het Hof van Arbi
trage in deze vonnis zal hebben te
wijzen. Wat men te Berlijn, zoo
goed als zeker, zal goedvinden.
Daarmee is deze zaak dan voorshands
van de baan, zonder ook het arme
Patria in lichtelaaie te hebben gezet.
Maar wie of wat waarborgt ons, dat
morgen den dag niet eenig nieuw
incident de alarmisten zal opschrik
ken, alsook sommige buitenlandsche
persorganen men denke aan het
„berichtje" van „Le Temps"! een
Duitsch-Nederlandachen oorlog als
onafwendbaar doen voorstellen
Ingezonden Mededeeling.
De aanval der Pink Pillen.
Ziehier een nieuw voorbeeld van het
goede dat men van de Pink Pillen
^kan verwachten bij de behandeling
van gevallen van hardnekkige bloed
armoede. Zooals men zal zien, had de
zieke gedurende vele jaren te ver-
geefsch naar het goede middel gezocht.
Na heel wat vruchtelooze pogingen,
is zij, gelukkig voor haar, er toe ge
komen de Pink Pillen te nemen en
van dien dag af is hare genezing be
gonnen. Dat de vrouwen die van bloed
armoede ziek zijn en een ellendig
leven voortslepen, zich aan dit voor
beeld spiegelen. De terugkeer tot de
gezondheid, tot de vreugde des levens,
verdient wel dat gfj een proef neemt
met een zoo merkwaardig geneesmid
del als de Pink Pillen. De Pink Pillen
hebben zulke goede resultaten aan
andere zieken gegeven dat het niet
twijfelachtig is dat zij hetzelfde voor
u zullen doen.
Mej. Tr. Bakker, geb. Koning, oud
50 jaren, wonende te Enschedé, Room-
weg 79, schrijft ons:
„Gedurende vele jaren heb ik ver
keerd in een ernstigen staat van
bloedarmoede, die zich kenmerkte
door overmatige zwakte, gebrek aan
slaap, moeielijke spijsvertering ge
paard met maagkrampen. Ik had ook
hevige schele hoofdpijnen en het ge
beurde mij dikwijls dat ik gal braakte.
Ik heb vele middelen gebruikt, maar
zonder succes en het is alleen van af
den dag dat ik de Pink Pillen heb
genomen, dat ik mij eindelijk iets
beter heb gevoeld. Ik ben met het
gebruik der Pink Pillen voortgegaan
en ben genezen.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
fl.75 per doos, en f9.— per zes
doozen bij het Hoofddepöt der Pink
Pillen, Dac-ostakade 15, Amsterdam
voor Helder en Omstreken bij
H. DE BIE- Biersteker, Keizerstraat
93 en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63
te Schagen bij J. ROTGANSte den
Burg (Texel) bij T. BUIS en verder
bij verschillende Apothekers en goede
Drogisten.
't Kan zijn nut hebben, hier even bij
te toeven, téneinde de licht-aandoen-
lijken, zeer impressionabelen onder
ons, te waarschuwen, onverpoosd op
hun „qui vive" te zijn
Intusschen gaan wij met rassche
schreden de uren tegemoet, waarop
in het Parlement weer de mobilisatie-
toestanden, met al den aankleve van
dien en behalve dat nog enkele
andere interessante en zelfs „pikante"
onderwerpen stof zullen gev9n tot-,
allicht geanimeerd, debat. Dat de
„defensie-kwestie" in de gelederen
der S. D. A. P. na het Arnhemsche
congres voorloopig nog niet uit is,
hebben w\j thans vernomen. De op
positie de mannen en vrouwon van
__3en man en geen cent" (de
oude leuze-Van der Zwaag) en hun
naaste geestverwanten zullen weldra
te Amsterdam eene bijeenkomst
houdenEn bij het nu-naderend
parlementair „mobilisatie-debat" zul
len zich ongetwijfeld klanken op het
Binnenhof doen hooren, die „weer
klank" zullen vinden op de bedoelde
vergadering. Intusschen doet minister
Bosboom wat hij kan om aan de
wenschen der heeren tegemoet te
komen. Zij, dié in dezen tijd des jaars
voor den landbouw c.a. onmisbaar
zijn, zullen extra-verlof krijgen. Ten
opzichte der vergoediDg aan de ge
zinnen van miliciens en L.W. streeft
men nu met kracht naar eenheid. In
antwoord aan den heer Van Twist
heeft Exc. Bosboom gemeld, dat een
Leiddraad in bewerking is, terwijl
overleg tusschen de commissarissen
der Koningin de burgemeesters zal
worden bevorderd tot verbetering der
toelage, waar die te laag zijn. Aan
den ernstigen wil, het kloek eerlijke
streven van minister Bosboom om
aan vele ODgetwijfeld-rechtmatige
klachten tegemoet te komen, mag
niemand twijfelen. En te hopen is,
dat b(j het komend Kamer-debat de
„toon" daarvan het bewijs zal schen
ken, hoe niemand in het Parlement
daaraan ook zelfs een oogenblik
twijfelt 1Dat het onderzoek naai
de bekende „militaire relletjes", te
Utrecht onlangs voorgevallen, aan
een man als gep. luit.-generaal Vetter
IrageD, getuigt evenzeer van
geü. Bosboom's ernstig streven om
misstanden niet „in den doofpot" te
stoppen, maar stevig aan te pakken.
Het besef, dat de mannen van het
regeerend negental", nu aan de
groene tafel gezeten, 't niet bij
woorden laten, doch deze door daden
doen volgen: die vertrouwenwek
kende zekerheid is in deze dagen van
onberekenbare waarde. Den 20sten
dezer maand zal reeds de organisatie,
met vaststelling van statuten, enz.
plaats hebben van de onlangs aan
gekondigde „Nederl. Bank voor Volks
crediet", die kleine middenstanders,
nu door zorgen gedrukt, tot hulpen
zegen kan worden. Van deze Regee
ring zal in volle waarheid, en zonder
zweem van overdrijving kunnen ge
zegd worden „qu' olie a bien méritie
de la patrie" IEn daarom bestaat
er ook zooveel reden, om zich van
harte aan te sluiten bij de persstem,
die zich dezer dagen liet hooren, de
vaste overtuiging uitsprekend, hoe
ook minister Pleyte inzake de Indische
Leening der 62J millioen, en wat
daar aan vast heet te zitten, zich
tegenover de vertegenwoordiging
weldra geheel zal kunnen zuiveren
van elke verdenking of wat daarop
ook in de verte lyktzal toonen dat
ook hij volkomen waardig is om een
plaats in te nemen in den kring der
negen vroeden, aan welks hoofd de
wijze, en bedachtzame wijsgeer-staats
man werd gesteld, in wiens krachtig
en beproefd beleid nu en allen in
Patria - zonder uitzondering,
immers blindolings vertrouwen
hebben
Er is meermalen op gewezen, dat
de groote oorlog in tal vaD toestanden
verandering zal brengen. In zoover
zou men kunnen zeggen, dat deze
ontzettende wereldbrand de scheiding
vormt tusschen verouderde en nieuwe
begrippen, opvattingen, die zeker
reeds aan 't ontkiemen waren,
doch nu door een hevigen, allen en
alleB beroerenden schok plots tot
„wasdom", straks rijpheid geraken.
Hoe het streven om in de taal,
die wij spreken en schrijvenin het
bevorderen van eigeD handel - en
nijverheidin tal en tal van andere
dingen op „eigen huis en haard"
onzen gepasten trots te toonen, zich
nu al-krachtiger doet gelden; 't zal
ieder duidelijk zijn. Wanneer wij ver
nemen, dat het Scheveningsche
Kurhaus welhaast in Badhuis,
den goeden ouden naam herdoopt,
voor het nieuwe seizoen het
Residentie-orkest heeft geëngageerd,
dan weten wij hier met iets te doen
te hebben, ten nauwste samenhangend
met „de tijds-omstandigheden".
Maar de warmte der sympathie,
door zulk vooruitzicht bij de over-
groote meerderheid gewekt, - ze is
toch weer in hooge mate karak-
teriseerend.
En de wetenschap komt nu op
menig gebied hare diensten toonen.
Bij velen zal het besef ontwaken,
hoe die „dorre, drooge studie" in
laboratoria toch nog heel wat anders
beduidt dan „liefhebberij van boeken
wurmen". Heeft in de Chemische
Sectie van het Natuur- en Ge
kundig Congres te Amsterdam de
heer Katz niet gedemonstreerd, dat
men weldra op zeer eenvoudige wijze
het brood versch kan houden,
zoodat daarmee de onoplosbaar-lijken
de kwestie van den bakkers-nacht-
arbeid plots van de baan zou zijn
zouder tusschenkomst van den wet
gever! Voor den niet al te zwart-
kijkerig-aangelegde openen zich nu
„onmetelijke perspectieven"Op
het aanstaande Internationale Vrou
wen-Congres, dat de Amerikaansche
miss Jane Adams, uit Chicago, zal
leiden en waarvoor de „animo"
buitengewoon is, zullen wij hooren
yan den „nieuwen dageraad", dien
de Eva der twintigste eeuw ziet
komon. En te Amsterdam heeft de
onder-directrice van den Arbeidsbeurs
aldaar, mej. Van Oorschot, geschetst
eeng nieuwe verhouding tusschen
huisvrouw en dienstbode, waardoor
zélfs het „dienstboden vraagstuk" zou
worden opgelost on de tegenzin om
„te gaan dienen" allengs overwonnen.
Door het afbakenen, aan beide kanten,
van rechten en plichten. Het vast
stellen en waarborgen daarvan. Dat
ook hier aan beide kanten „offers"
zullen moeten worden gebracht, aan
egoïsme 'gekortwiekt en om plichts
besef versterkt - 't staat vast. Nog
maals aan beide kantenEn dat de
oplossing van dit „vraagstuk veler
eeuwen" voor onnoemelijk veel dames
babbel-kransjes een gevoelig verlies
aan „discours-stof' zal wezen: wie
durft 't betwisten
Dat er ook nu tegenover de licht
punten, heel wat „schaduw" is in de
historie der jongste week-periode:
w(j weten 't allen. Het heengaan
in de kracht der jaren, van kranige
„selfmade-men" als het Haarlemsche
Raadslid Rinksma was: 't is te be
treuren voor ruimer kring dan dien
zijner gewone dagelyksche bezigheid.
Wij hebben de thans vaststaande
ramp van het vergaan der „Prins
Maurlts". De droeve gevallen van
gasverstikking te Amsterdam, - zoo
veelste waarschuwing voor hen, die
de aaD maning van de klapper-nacht
wakers uit den ouden tijd, van„Berg
je kolen en vuurtje op!" feitelijk nog
steeds noodig hebben
Er zijn gruwelijke, aarts-griezelige,
zeer-recente gevallen op het gebied
der criminaliteit. Er is weer een
„messe steker" opgedoken, ditmaal
te Vlissingen vrouwen en maagden
bedreigend
Er is nog heel wat meer treurig-
eu narigheid. Maar voor hem, wiens
blik niet onherstelbaar-vertroebeld,
versomberd is, zal 't toch duidelijk
zijn, dat Gode zij dank „het
licht" de bovenhand behoudt 1...
Mr. Antonio.
DE OORLOG.
De officleele legerberichten van
14 en 15 April.
Van het Westelijk front.
Het Fransche legerbericht meldt,
dat do Dinsdag over het geheele
front rustig verliep. De tyd werd
gebruikt oin hot in de vorige week
veroverde terrein te bevestigen.
Door Fransche vliegers werden de
militaire loodsen te Vigneulles met
succes gebombardeerd.
De mededeeling van den 15en zegt
dat bjj la Boisselle de loopgraven en
schuilplaatsen der Duitschers door
het Fransche geschutvuur totaal ver
nield werden.
In Argonne ontstond eon plaatselijk
gevecht, hetwelk in het voordeel der
Franschen werd voortgezet.
Een tegenaanval der Duitschers bij
Eparges werd afgeslagen. Evenzoo
ging het met Duitsche aanvallen in
het bosch van Ailly en in het bosch
van Montmare. In den Elzas gingen
de Franschen ten N. van de Lauch
1500 M. vooruit.
Het Duitsche legerbericht van den
IBen meldt, dat het tusschen Maas
en Moezel slechts tot op zichzelf
staande gevechten kwam. Een aanval
der Fraiischen bij Marcbeville, welke
tot driemaal toe herhaald werd, werd
onder zware verliezen afgesla^
Ook in bet Bois le Prfitre mislukten
de aanvallen der Franschen.
Vijandelijke afdeelingen, welke op
trokken tegen de Duitsche stellingen
bij Manonviller, werden onder groote
verliezen teruggedrongen.
Ten Z. van den Hartmannsweiler-
kopf beproefden de Franschen tot 5
maal toe door het Duitsche" front te
breken. Echter zonder succes.
Datum 15 April wordt van Duitsche
zijde uitvoerig bericht over de ge
vechten tusschen Maas en Moezel,
welke een uiterst verbitterd karakter
hebben. Volgens het Duitsche bericht
ondernamen de Franschen in het
tijdvak van 10 tot 14 April minstens
23 aanvallen op de Duitsche stellin
gen. Soms slaagden zij erin een ge
deelte van de Duitsche loopgraven te
bezetten, doch ten slotte werden zij
er steeds weder uitgeworpen. Heele
regimenten van de Franschen werden
vernietigd. Vooral bij Eparges wordt
bloedig gevochten. Aanval op aanval
wordt hier door de Franschen gedaan.
Totnogtoe zonder resultaat.
Hierbij komen nog de voortdurende
gevechten op korten afstand in het
Bois le Prêtre, waarbij in het geheel
geen rust bestaat. Onophoudelijk is
hier het woord aan de blaDke wape
nen. Het Duitsche bericht geeft dan
ook aan, dat de Fransche verliezen
ontzettend zijn. Evenwel zullen die
aan Duitsche zijde niet voel minder
zijn. Zooals bekend is, werd de ver
dediging van de stellingen bij Eparges
reeds tot drie keer toe aan een ander
regiment opgedragen.
Het bericht besluit met de medo-
deeling dat achter St. Mihiel gedurende
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Heerenmode-Artikelen.
Bsmaakte kleeding.
Kleeding naar maat.
Steeds het nieuwste.
den 14en weder belangrijke troepen
bewegingen werden waargenomen,
zoodat er tusschen Maas en Moezel
voorloopig geen rust zal heerschen.
Van het O o s t e 1 ij k front.
Het Duitsche legerbericht van den
IBen geeft den toestand als onveran
derd aan.
Een Oostenrijkse!) bericht van den
15en meldt dat een aanval der Russen
aan de Bialla werd afgeslagenEvenzoo
verliepen de door de Russen met
groote kracht ondernomen aanvallen
op de - Oostenrljksche stellingen aan
de Stryj.
Overigens is er op het front geen
belangrijks gebeurd.
Volgens eenige bladen is de aanval
der Russen thans volkomen tot staan
gekomen en worden de vijandelijke
aanvallen minder krachtig. Alleen bij
den Uszok pas duren de gevechten
met groote hardnekkigheid voort.
Volgens een Turksch bericht werden
de Engelsche oorlogsschepen „Lon
den" en „Renard"ophun verkénnings-
tocht in de Dardanellen, mot succes
beschoten. De „Londen" zou herhaal
delijk door zware houwitser projec
tielen getroffen zijn.
Aan den Sjat el Arab (Perzische
golf) is ook weer gevochten. Maandag
en Dinsdag werden de Engelsche
troepen hier aangevallen door een
macht van 23.000 Turken, Koerden
en Arabieren, welke 28 stukken ge
schut tot hunne beschikking hadden.
De Engelschen hebben hen echter
teruggedreven. 18 Officieren en 300
man werden gevangen genomen,
terwijl 2 kanonnen en verscheidene
vaandels buitgemaakt werden.
Da Engelscha varllazen.
Londen, 16 April. In het Lager
huis heeft Tennant, de onderminis
ter van oorlog, vandaag meegedeeld,
dat de Engelsche verliezen tot den
11 den dezer in het geheel 139,347
aan dooden, gewonden en vermisten
hebben bedragen.
De „Ptarmlgan" getorpedeerd.
Londen, 15 April. De bladen be
richten, dat het Engelsche stoomschip
Ptarmigan" bij het lichtschip „Noord-
Hinder" getorpedeerd is. Van de equi
page van 22 man zijn er elf gered.
(Het stoomschip Ptarmigan," groot
780 br. tons, gebouwd in 1891, be
hoorde aan de Gen. Steam Nav. Co.
Ltd., te Londen. Het was Woensdag
j.1. van Rotterdam naar I<onden ver
trokken.
Een Zeppelin boven de
Engelsche kust.
Zooals wij reeds in een gedeelte
van onze vorige oplaag komen mede-
deelen heeft een Zeppelin weer eens
eon bezoek aan EDgeland gebracht.
Woensdagavond te 8 uur bewoog
het luchtschip zich boven Blyth en
wierp eenige mijlen verder het land
in een 20 tal bommen. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor. Ook
werd weinig schade aangericht.
In Wallsend, een industrieele voor
stad van Newcastle werden 6 bom
men geworpen, waardoor op 4 plaat
sen kleine branden ontstonden, welke
echter spoedig gebluscht konden
worden.
De nacht was bijzonder duister,
terwijl het weer eeninszius mistig
was, De omstandigheden waren dus
gunstig voor een aanval uit den lucht.
Vandaar ook dat men eerst laat het
luchtschip bemerkte.
BINNENLAND.
Nederlandsch stoomschip
getorpedeerd.
In een gedeelte van onze vorige
oplaag konden wij nog berichten dat
het Ned. s.s. „Katwijk" in den grond
geboord was. Nadero bijzonderheden
ontbraken toen nog.
Thans is bq het op last van het
departement van Marine ingestelde
onderzoek het volgende gebleken:
Het stoomschip „Katwijk" kwam
van Baltimore en was bestemd naar
Rotterdam met een lading graan,
geconsigneerd aan de Nederlandsche
regeering. Het was des middags door
het vaarwater van de Downs geloodst
naar het Sunk lichtschip en had van
daar koers gesteld langs de Gallopei
naar het lichtschip Noord-Hinder.
Daar de gezagvoerder vóór het uit
gaan den raad had gokregen, dit
traject alleen overdag te bevaren,
kwam hq ongeveer halfacht ten anker,
in 20 vaam water, op 7 mijl afstand
ten Westen van laatstgenoemd licht
schip. Het tij liep om de West, zoo
dat het schip O.N.O. voorlag. Dadelijk
werd het ankerlicht geheschen, en
werden de twee groote electrische
lampen klaar gemaakt, die het schip
buiten boord moesten verlichten. Als
kenmerken had het schip buiten boord
geschilderd: de Nederlandsche vlag
voorop, laDg 15 Meter, en achterop
lang 10 Meter en Katwijk - Rotterdam.
Bovendien liet men de natievlag
waaien, benevens kantoorvlag en het
naamsein.
De tweede stuurman was met 2
matrozen bezig met de lampen, die,
aan dek staande, de vlag en het
naamsein goed verlichtten, doch met
spieren buiten boord gevoerd moeten
worden om ook den romp te ver
lichten. Op de brug stond een uitkijk,
overigens was er niemand aan dek.
Plotseling voelde men een hevigen
schok, en de stuurman zag aanbak-
boord vóór de brug een groote water
kolom boven de verschansing komen.
De olielampen vlogen uit de beugels,
en er ontstond dadelijk brand.
De kapitein en de geheele bemau-
ning kwamen onmiddellijk aan dek;
de booten werden uitgedraaid en
afgevierd. De tweede stuurman ging
met negen man in de stuurboords
boot, en de kapitein, nadat hij eerst
zijn portefeuille met papieren uit rle
kajuit had gehaald, in de bakboords
boot met twaalf man.
In de hoop, dat het schip nog zou
blijven drijven, bleven de booten eerst
in do nabijheid. Zij zagen toen plot
seling vlak bij een duikboot uit hot
water oprijzen. Nummers of naam
werden niet gezien.
Zij had een rechten voorsteven met
laag voorschip, daarna een verhooging,
waarop eenige opstanden, vermoede
lijk periscopen, en daarachter weer
een laag achterschip. Zoowel in het
Duitsch als in het Engelsch werd de
duikboot, die op ongeveer 15 meter
passeerde, aangepraaid, doch men
ontving geen antwoord.
Menschen had men niet kunnen
onderscheiden. De kapitein praaide
ook nog om de sloepen naar de
Noord-Hinder te sleepen, doch ook
daarvan werd geen notitie genomen.
De duikboot verdween daarop in de
duisternis.
Na omstreeks 20 minuten zonk
de „Katwijk".
De booten roeiden toen naar het
lichtschip Noord-Hinder, waar zij
achtereenvolgens omstreeks 2 uur en
half drie aankwamen.
Schepen waren er op het oogenblik
van de ramp niet in zicht.
De bemanning heeft niets kunnen
redden. Gelukkig is er niemand om
gekomen of gekwetst.
Onder de geredde papieren bevin
den zich de bewijzen, dat de lading
geconsigneerd was aan het Neder
landsche gouvernement.
Niemand, ook de uitkijk op de brug
niet, heeft vóór den schok iets van
de duikboot gezien of heeft iets hoo
ren praaien.
De „Nieuwe Rott. Ct." van Don
derdagavond schreef over dit geval:
De betrekkelijke kalmte, de terug
gekeerd was na de semi-offleieuse
verzekering, dat de gebeurtenissen
mot „Medea", „Batavier", „Zaan-
stroom", enz. niet mochten worden
opgevat als te duiden op eene veran
derde houding van Duitschland jegens
de neutrale Nederlandsche scheep
vaart, is weer op ruwe wijze ver
stoord door het bericht omtrent de
torpedeering van de „Katwijk".
Dit is, wellicht, het ernstigste ge
val voor onze scheepvaart, dat zich
sedert het begin van den duikbooten
oorlog heeft voorgedaan De „Katwijk"
was op weg - verschil met de „Me
dea", de „Batavier", de „Zaanstroom"
niet naar eene Engelsche haven,
doch naar Rotterdam. Over de be
stemming van de lading bestond geen
twijfel hoegenaamd. Deze bestond
immers uit graan, dat aan de Neder
landsche Regeering was geconsig
neerd. Hier stond dus vast, dat van
contrabande geen spraak was. Het
schip voerde lichten, vlaggen en had
alle in dezen tijd gebruikelijke ken-
teekenen van een Nederlandsch schip.
Het lag daarenboven voor anker
terwijl verwacht kon worden, dat een
schip van eene der oorlogvoerende
mogendheden op de plaats, waar het
onheil geschied is, niet voor anker
zou gaan.
Niettemin ia het schip getorpedeerd
door eene duikboot. Dit werd uit
drukkelijk gemeld schoon van an
dere zijde een bericht komt, waaruit
zou afgeleid moeten worden, dat de
wijze waarop het schip is vernietigd,
niet volstrekt vaststaat. Maar het
feit, dat het schip niet varende was,
sluit reeds vrijwel uit, dat da ramp
aan eene mijn zou zijn te wijten.
Overigens is voorzichtigheid bü de
beoordeeling van het geval natuurlijk
gewenscht. Daartoe zullen nadere
bijzonderheden moeten worden afge
wacht. Is de kapitein van het schip
gewaarschuwd? Zijn de scheepspa
pieren te voren onderzocht? Heeft
de duikboot haar vlag getoond Van
welke nationaliteit was de onderzeeër
Van dit alles - belangrijke punten
nietteminweten wij voorshands
niets. De mogelijkheid, dat de tor
pedeering van de „Katwijk" aan eene
vergissing zou zijn te wijten, schoon
dan aan wat men gemeenzaam een
„reuzeflater" pleegt te noemen, mag
niet absoluut ter zijde worden ge
steld. Blijkt dat het geval, dan zou
mogen worden verwacht, dat van de
zijde van het land, wiens zeemacht
de fout heeft begaan, uit eigen ini
tiatief, met ronde zeemanseerlijkheid,
schuld wierd beleden en verontschul
diging gemaakt
In het Ochtendblad van Vrijdag
zegt het blad verder:
Uit de nadere berichten omtrent
de torpedeering van de „Katwijk" is
thans het volgende duidelijk gewor
den. Het schip is getorpedeerd uit
een onderzeeër, onverhoeds, zonder
dat de kommandant van de duikboot
aan zijn daad eenige waarschuwing
heefc doen voorafgaan, dus ook zonder
dat hij zich op eenigerlei wijs van
de nationaliteit van het schip, dat
uiterlijk duidelijk als een Nederlandsch
schip kenbaar was, nader vergewist
om maar niet eens te spreken
van de lading, bestaande, gelijk men
weet, uit aan de Nederlandsche regee
ring geconsigneerde maïs dus bui
ten kijf geen contrabande.
De mogelijkheid, die wij gisteren
meenden nog open te moeten hou
den: dat er een geweldige blunder
zou hebben plaats gehad, kan dus
nu wel terzijde worden gesteld. De
„Katwijk" is getorpedeerd in strijd
met de gebruiken van den oorlog ter
zee, en in strijd met de geldende
regelen van volkenrecht
Zou de kommandant van de duik
boot zelf hebben gevoeld, dat zqn ruwe
daad hot daglicht niet kon verdra
gen De duikboot heefc haar nummer
niet laten zien, noch haar vlag ver
toond. Er is dus voor de nationaliteit
van de onderzeeör geen bewijs. Men
kan daarnaar slechts gissen, hetgeen,
trouwens, na de gebeurtenissen van
den iaatsten tijd niet moeilijk is.
De Nederlandsche regeering zal
zeker niet nalaten, omtrent de natio
naliteit van de duikboot, die de ver
nieling van de „Katwijk" voor hare
rekening heefc genomen, zekerheid
te erlangen. Wü vertrouwen, dat de
regeering, tot wier zeemacht de onder
zeeör behoort, zich niet zal willen
verschuilen, en rondborstig hare ver
plichting tot vergoeding van de ge
leden moreele en materiéele schade
zal aanvaarden. EeDigen tijd geleden
zijn hier te lande luchtvaartuigen
gezien, koersende over ons land, en
dus onze onzijdigheid schendend. De
inlichtingen daarover door onze re
geering in de oorlogvoerende landen
ingewonnen hebben toen geen resul
taat opgeleverd. Geen der oorlog
voerenden heeft de fout willen be
lijden. Zoodat wij het maar hebben
moeten beschouwen, alsof er een ge
zichtsbedrog plaats had gehad.
Daarvau kan in dit geval geen
sprake zljo. Het feit valt bfc geen
mogelijkheid te ontkennen, en men
mag verwachten, dat de dader zich
niet opnieuw schuil houden zal. Ook
is er geen aanleiding voor prljsge-
rechten en andere expedienten, om
de zaak op de lange baan te schuiven.
In de Nederlandsche memorie van
12 Februari, het antwoord op de
Duitsche aankondiging van den duik
bootenoorlog, heeft onze minister van
buitenlandsche zaken in het licht
dat onzerzijds bij de Engelsche
regeering bedenkingen waren uiteen-
tegen misbruik door Eugelsche
handelsvaartuigen van de Nederland
sche vlag. „Die wederrechtelijke prak
tijk vervolgt dan de memorie
doet niets af aan de verantwoorde
lijkheid van de keizerlijke Regeering,
aangezien onderzoek naar het schip
voordat het genomen of vernietigd
wordt een plicht is, waaraan de oor
logvoerende zich niet kan onttrekken.
Indien het plaats greep, dat een
Nederlandsch schip slachtoffer werd
van eene vergissing van de zijde der
Duitsche wapenmacht, zou de verant
woordelijkheid daarvoor op de Keizer
lijke regeering vallen".
In deze zinsneden is - wie ook
de dader in dit geval moge zijn -
het juiste standpunt onberispelijk
aangegeven. Het lijdt dan ook geen
twijfel, dat onze regeering krachtig
voor de rechten der neutrale vaart
zal opkomen, nu zelfs van eene ver
gissing geen sprake is, doch door een
daad van verregaande roekeloosheid,
of onverantwoordelijke onachtzaam
heid, de eerste regelen, om tot ver
nietiging van een neutraal schip te
kunnen overgaan, zijn geschonden,
en ook verder elk voorwendsel voor
de vernieling van het schip ontbreekt.
De „Telegraaf' schrijft onder het
hoofd „Sluipmoordenaars":
De laatste „vriendelijke" daad, het
torpedeeren van de „Katwijk", is
zonder twijfel van een zeer ernstig
karakter.
Uit de verklaringen der bemanning
blijkt, dat op dit stilliggende schip,
dat al zijn lichten voerde, waarvan
de Nederlandsche vlag breed uitwoei,
dat al de kenmerken vertoonde, die
een neutraal schip in deze tijden
vertoonen kan, zonder eenige
voorafgaande waarschu
wing een torpedo is afgeschoten
niet alleen, doch door de duikboot
zelfs niet de minste poging is gedaan
de bemanning te redden. Men heeft
haar in koelen bloede, na het schip
lek en in brand geschoten te hebben,
aan haar lot overgelaten, en men
mag van geluk spreken, dat zij na
zes uur roeien in den nacht nog
veilig en wel aan boord van het
lichtschip is kunnen opgenomen
worden.
De sluipmoordenaars, want een
andere naam past hier niet, hebben
natuurlijk niet den moed gehad vóór
noch na hun heldendaad hun vlag
te vertoonen, zoodat men wel ten
eeuwigen dage in 't onzekere zal
verkeereD aangaande hun nationali
teit
Uit de omstandigheden waaronder
deze laffe daad bedreven is, heeft het
Nederlandsche volk echter reeds zyn
conclusies getrokken, doch wij waar
schuwen er ernstig voor, dat
zich door zijn verontwaardiging niet
te ver late voeren en onze Regeering
niet doe spelen in de kaart van een
of andere mogendheid, die er blijk
baar belang bij heelt ons zoodanig
te prikkelen, dat wij ten slotte hebben
te overwegen of w|j ons goed recht
met de wapenen in de hand al of niet
zullen verdedigen. Wanneer ons land
toch aan de algemeene razernij moet
deelnemen, dat het dan onze Regea-
ring zij, die het oogenblik kiest, en
niet de Regeering, die deze laffe sluip
moordenaars tot handlangers heeft.
Stoomtrawlers opgebracht.
Volgens een te JJmuiden bij de
betrokken reederljen ontvangen tele
gram uit Hamburg zijn de stoom
trawlers St. Nicolaas (IJm. 137), de
I (IJm. 7), do H (IJm. 145) en de
„Rijnland" (IJm. 198) door Duitsche
torpedobooten naar Cuxhaven opge
bracht.
Redenen of nadere bijzonderheden
zijn niet opgegeven.
(Re«dB in een gedootto van ons vorig
nummer opgenomen.)
Een later bericht meldt, dat de 4
trawlers Donderdag weer zijn vrij
gelaten.
Het verdwenen geldkistje van dan
sergeant Van Otterlo.
Bij afsluiting en verificatie van het
kasboek van het 19e bataljon infanterie
te Soerabaje door de commisie belast
met de instructie in zake den ser-
t-majoor der militaire administra
tie Van Otterlo, is gebleken, dat een
bedrag van f11,424,25 in kas behoorde
te zijn, meldt het „Soer. Handblad.".
Bij het onmiddelljk ter plaatse
Ingesteld onderzoek door bedoelde
commissie is slechts met zekerheid
kunnen worden vastgesteld, dat ge
noemd bedrag den vorigen" dag om
II uur v.m. nog aanwezig was.
Sporta van diefstal of van braak
werden niet gevonden, de geldkisten
tn hangsloten waren ongeschonden.
De «ergeant-majoor Van Otterlo
beweerde, dat hij des morgens om
7 uur zijn geheele kas, geborgen in
een klein particulier geldkistje, heeft
genomen ujt de geldkist aan de
hoofdwacht; dat hij daarop naar zijn
bureau is gegaan en het geldkistje
op zijn schrijftafel heeft gezet; dat
hij zich daarna voor enkele minuten
heeft verwijderd en terugkomende
het geldkistje verdwenen vond.
Eenig bewijs of aanwijzing voor
i juistheid dezer bewering heeft de
commissie echter niet kunnen ont
dekken.
Op grond van deze bevinding en
van art. 86 der Comptabiliteitswet
stelt de commissie voor het bedrag
van f18,324,25 uit de rekening van
de admistratie van het 19en bataljon
infanterie af te schrijven, en den
sergeant-majoor van Otterlo met
genoemd bedrag te belasten.
SPORT.
Voetbal.
Competitiewedstrijd Adelb.- Land vak 1.
Woensdagmiddag werd op het
terrein van H. B. S., de eerste der
militaire competitie-wedstrijden ge
houden, die op initiatief van den
opperbevelhebber van Land- en Zee
macht Z. E. generaal Snijders geor
ganiseerd zyn. Wegens het slechte
weer was deze match een keer uit
gesteld thans Bcheeu do zon prachtig
en had een groote massa volk
voornamelijk militairen naar het
terrein gelokt. Twee muziekcorpsen
zorgden voor de vrool(jkheid.
Het resultaat was dat Laodvak I
welverdiend won met 2—0.
Door Z. E. den Vice-Admiraal en
er vele officieren met hunne dames,
werd deze wedstrijd bijgewoond.
Ingezonden Mededeeling.
Rugpijn.
Rugpijn is een vorschljnsel, het
welk niet verwaarloosd dient te wor
den, want meestentijds duidt het aan,
dat de nieren (welke onder het smalle
gedeelte van den rug zfjn gelogen)
aangetast zijn of bedreigd worden.
De pijn kan licht, vaag, dof, onop
houdelijk of met tusschonpoozen op
treden, zij kan van betrekkelijk weinig
hinder, een gevoel van zwaarte, ste
kend of snijdend zijn, zoodat bukken
haast ondoenlijk is.
Zelfs wanneer zij het gevolgd is van
een gevatte koude, een slag of val
mag zfj niet verwaarloosd worden.
Bij hen, die aan gewrichtspijnen lijden,
is zij een waarschuwend verschijnsel,
de voorloopster van rheumatiek, jicht,
zenuwpijnen, heupjicht, in het kort
zfj wfjst op lichamelijke verwoesting
door urinezuur. Andere gevolgen
kunnen zijn nier- of .blaasontsteking,
ureraie (urinezuurvergiftiging), water
zucht, niersteen.
Foater's Rugpijn Nieren Pillen ge
nezen de rugpijn, omdat zij haar aan
tasten in haar werkelljken oorsprong
de nieren. Zü heratellen de nieren,
wanneer deze verzwakt of aangedaan
zijn, zij lossen op uitstekende wijze
het urinezuur op en voorkomen dien
tengevolge tal van gevaarlijke ziekten.
Te Den Helder verkrijgbaar b\j de
Fa. De Bie—Biersteker, Keizeratr. 98.
Toezending geschiedt fr. na ontv. van
postwissel h f 1.76 voor één, of f 10. -
voor zes doozen.
Eischt de echte
Foster's Rugpijn
Nieren Pillen, wei
gert elke doos, die
niet voorzien is
van nevenstaand
handelsmerk. (46)