HELDERSCHE COURANT VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna No. 4467 DONDERDAG 20 MEI 1915 43e JAARGANG Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90 Zondagsblad 37$ 45 „0.75 Rfw-iixia Modeblad 65 75 1.00 Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 Advertentifin van 1 tot 4 regels (bij voorultbeL) 30 cent Elke regel meer 6 ct. Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend. Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2$ cent. 0psjpagina 4 van dit blad is opgenomen 1. Feuilleton. 2. De avonturen van da bemanning van de „Emden". 3. Sport, enz. DE OORLOG. De officieele legerberichten van 17 en 18 Mei. Volgens de berichten van het Westelijk front hebben de Fran- schen en Engelschen op het oogen- blik het offensiefmetkrachthernomen, hetwelk hen ook voordeel heeft op geleverd. In do eerste plaats hebben de Franschen bij Carency een in hun front binnendringende driehoek ver overd. Dit succes werd echter niet uitgebreid. De Engelschen zijn Zui delijk van N. Kapelle eenige K.M. vooruit gegaan, terw(jl ten N. van Yperen een gedeelte van het onlangs verloren terrein door de Franschen werd heroverd. Daarb|j meldt het Fransche com muniqué van 17 Mei dat de Duit- schers de tot nog toe door hen bezette stellingen ten W. van de Yser ont ruimden, terw|jl de vorderingen der bondgenooten op den O. oever ge handhaafd bleven. Zondagnacht deden de Duitschers een hevigen tegenaanval op de voort- dringende Engelschen. Deze aanval werd bloedig afgeslagen. Een afdeeling van 700 Duitschers werd ongeveer weggevaagd. 1000 man werden dooi de Engelschen gevangen genomen, terw|jl ook vele machinegeweren werden buit gemaakt. In het bosch van Aillv werden bij een aanval verscheidene Duitsche verdedigingswerken vermeeaterd, 250 man werden gevangen genomen en 3 machinegeweren veroverd. In het bericht van den 18en wordt medegedeeld dat de Duitschers bij het ontruimen van hunne stellingen ten W. van het Yserkanaal 2000 dooden achterlieten. Een groot aantal geweren viel in handen der Fran schen. Aanvallen op de Fransche stellingen op den Oostelijken oever werden afgeslagen. Verder werden aanvallen der Duit schers afgeslagen bij de Loretto- hoogte, Berry au Bac en aan den zoom van het bois le Prêtre. Op het front ten N. van Arras duurt het artillerie-gevecht dag en nacht voort. In het gevecht bij Villesur Tourbe op Zondag j.1. namen de Franschen 400 Duitschers gevangen. Volgens het Duitsche legerbericht van den 18en is het Maandag aan het Yserkanaal rustig geweest. Op enkele plaatsen werden gevechten geleverd, welke den 18en nog voort duurden. De aanvallen der Engelschen ten Z.O. Nieuw Kapelle werden afgeslagen, evenals de aanvallen der Franschen op de Loretto-hoogte, bij Albam, ten W. van Souchez, b|j Ailly en in het bois le Prêtre. Van het Oostel|jk front. Het Russische bericht van den 17en deelt mede, dat de gevechten in de streek van Sjawli voor de Rus sen een gunstig verloop hebben. Nadat de Russen de Dubissa waren overgetrokken veroverden zij de Duit sche loopgraven, vermeesterden ,8 kanonnen en namen eenige honder den Duitschers gevangen. Tusschen de Pilica en de Weichsel trekken de Russische troepen op een nieuw front terug, en worden daarbij door vijandelijke kolonnes gevolgd. In de streek van Opatow en ten Z. daarvan werden de v|jandel|jke voorhoeden door een tegenaanval ongeveer 10 K.M. teruggedreven. Aan de San, vanaf de monding van de Wislok tot aan Przemysl, worden hevige artilleriegevechten ge leverd. In Z.O. Galicie, bij Stryj en Dolina leed de v|jand groote verliezen, zoowel aan dooden als aan gevange nen. Aanvallen der Duitschers en Oostenrijkers vanuit Kolomea en 4 zware kanonnen werden veroverd, terwijl de Russische voorhoede de Proeth heeft overschreden. Het Duitsche legerbericht van den 18en laat ons weten dat de aanval len der Russen aan de Dubissa af geslagen werden. Ten Z. van de Njemen werden Russische versterkingen aangevoerd. Hiertegen gingen de Duitschers-tot het offensief over. De daardoor ont stane gevechten duren nog voort. Den 17en werden 1700 Russen ge vangen genomen. B|j Marjampol mislukten de aan vallen der Russen. In Galicië z|jn de overgangen over de San geforceerd. Do Russen z|jn daar nog verder naar het O. en N.O. teruggedrongen. Sedert Maandag z|jn groote gevech ten gaande tusschen Pilica en Boven- Weichsel en in de streek van Stryj. Het Oostenr|jksche legerbericht van 18 dezer meldt dat de Duitschers en Oostenrijkers er na verbitterde ge vechten in slaagden de San over te trekken. De Russische tegenaanvallen werden alle afgeslagen. Verwoede gevechten, welke nog voortduren, worden geleverd aan de boven-Djnestr Aan de Proeth linie is niets van belang gebeurd. De Russische aan vallen ten N. van Kolomea worden afgeslagen. Een Duitsch bericht rneldl nog: De krijgsverrichtingen in Galicie zijn in een geheel nieuw stadium gekomen. De Russen hebben zich op vele punten opgesteld, en zijn den strijd reeds begonnen. In Russisch Polen bevinden de verbonden troepen zich in een gun stige opstelling. Z(j hebben namelijk de hooge ketens van de Lysagora vast in hun bezit. Het bruggehoofd der vesting Iwangerod hebben zij echter de Russen nog niet kunnen ontnemen. Achter deze vesting worden in een centrale positie aan de Rystzryca blijkbaar groote Russische legerre serves opgesteld. Er is een slag op handen, die de Russen met aanzienlijke strijd krachten, maar onder ongunstige omstandigheden moeten aanvaarden. Hij zal veel gelijken op den drie- weekschen slag aan de San in de Octoberdagen van verleden jaar. De Russen bevinden zich in een strate gisch defensief, zonder dat te voor zien is of zij in den slag uitsluitend verdedigend, dan wel tegenaan vallend zullen optreden. Zonder twijfel zal de uitslag van dit jnieuwe gevecht gewichtige gevolgen hebben. Van hetRussisch—Turksche front deelt een Turksch bericht mede, dat het offensief der Russen in de streek van Olty, volgens berichten uit betrouwbare bron" voorgoed tot staan is gebracht. Een Russisch bericht geeft aan dat de Turken van Dilmari naar het Z. en Z. W. teruggedreven werden. Aan de Dardanellen gaat het ook al niet hard. Hoewel de Turken telkensbeweren met groote over macht tegenover de stellingen der gelande troepen te staan, z|jn z|j nog steeds niet erin geslaagd den vijand van het schiereiland te verdrijven. Omgekeerd schieten de geallieerden ook niet op, zoodat er vrijwel een stilstand is ingetreden. Van het Westelijk front. Luchtgevechten. De „ooggetuige" in het Engelschu hoofdkwartier doet het volgende ver haal, dat hij „ongetwijfeld het grieze ligste avontuur in de lucht noemt, waarvan ooit gehoord is." Een Engelsche vlieger, zoo vertelt h|j, joeg op 10 Mei alleen in z|jn vlieg tuig een Duitschen vlieger ua. Terw|jl hij trachtte z|jn machinegeweer op nieuw te laden, verloor hij de macht over het stuur en de machine kantelde onderstboven. De riem rond z|jn mid del zat los en de zwaai van het om slaan wierp hem haast uit het vlieg tuig, maar hij wist zich te redden door het achtermiddel stuk te pakken te krijgen, waarb|j echter de riem rond zijn boenen schoot. Terw|jl hij daar dus hing met z|jn hoofd naar beneden, wanhopige pogingen doende om z|jn beenen te bevrijden, viel het vliegtuig van een hoogte van 2400 meter tot op 750 meter, ronddraaiende als een afgewaaid blad. Ten laatste slaagde de vlieger er in zijn beenen vrij te maken en met zijn eenen voet den richt-hefboom te bereiken. Zoo wist hij het vliegtuig weer overeind te brengen, dat daarbij geheel kopje duikelen moest. "Waarop de vlieger in zjjn stoel teruggleed. Dit geval, zegt de ooggetuige, is nog niet voor gekomen, zelfs niet in dienst, waar het dagelijks voorkomt, dat men den dood tot op een haarbreedte nadert. Zeppelin naar beneden geschoten. Londen, 18 Mei. De „Daily News" verneemt uit Noord-Frankrijk het volgende Maandagochtend, even na het aan breken van den dag, werd in het Ka naal door een Fransche patrouilleeren- de torpedoboot een Zeppelin opge merkt, die uit de richting van de Engelsche kust kwam. Het luchtschip vloog laag en niet heel snel, waardoor het een goed doelwit opleverde voorde kanonniers aan boord van de torpe doboot, die verscheiden schoten losten. Daarvan was er tenminste een raak, want onmiddellijk nadat het schot was afgevuurd, werd opgemerkt dat het luchtschip aanzienlijk naar eene z|jde overhelde. Dit werd steeds erger, totdat opeens het geheele luchtschip scheen ineen te schrompelenen na dat het een paar plotselinge dalingen had gedaan, viel het op een paar m|jl afstand van Grevelingen te water. Van den vuurtoren b|j Grisnez af kon dit worden waargenomen. De Zeppelin en de bemanning ver dwenen in zee. Naderhand kon men daar dichtbij drijvende lijken opmerken. Het verlies aan Engelsche officieren. De Engelsche verlieslijst van de laatste week wat offlcieren|betreft is, volgens de „Times", de grootste die er sedert het uitbreken van den oor log is verschenen. De l(jst bevat de namen van meer dan 400 officieren (en 2000 man). Zoowel van het leger als van de vloot. Daaronder z|jn er meer dan 1100 namen van gevallenen aan het front in Vlaanderen. Vooral de Norfolk, Bedfordshire, East Surrey, West Kent en Duke of Wellington regimeten werden zwaar getroffen. Meer recruten. Londen, 18 Mei. Lord Kitcbener verklaarde in het Hoogerhuis dat hij nog 300.000 recruten noodig had om nieuwe legers te kunnen vormen. Anti-Duitsche betoogingen. Te ltotherham moeten de betoo gingen tegen de in Engeland nog ver toevende Duitschers al zeer hevig geweest (zijn. Meer dan 20.000 men- schen beproefden daar een aanval op een hotel, waarvan de eigenaar, F. Schonhüt, een genaturaliseerde Duit- scher was. Een georganiseerd gevecht met de politie ontstond, waarbij velen werden gewond door projectielen be staande uit üesschen, steenen, e.d. Vele Duitsche families weten nu geen raad meer en vreezen eiken dag voor hun leven. Ook uit verschillen de plaatsen in Wales komen nog be richten van anti-Duitsche ongeregeld heden. Te Walton-on-Thames moesten de militaren met de bajonet orde scheppen. Zaterdag vond men in Londen een Duitschen spoelgoedwinkelier, wiens winkel Donderdag was geplun derd, dood in zijn huis. Hij had zich vergiftigd. Een genaturaliseerd Duitscher, Zooals men weet heeft de „Times" tal van brieven ontvangen van ge naturaliseerde Britten' van Duitsche of Oostenrljksche afkomst, die zich afkeurend uitlaten over de Duitsche oorlogsmethoden. Gisteren maakte de „Times" melding van een schrijven van den heer Guthe, directeur van de West Hartlepool Steam Navigation Company. Deze heer is helaas, zegt hij, in Saksen geboren, maar hij woont al een veertig jaren in Engeland en is volkomen Brit geworden. Om hier van het bewijs te leveren looft hij een premie van 100 p. st. uit voor den gezagvoerder van een Britsch koopvaardijschip dat er in slaagt een vijandelijk oorlogsschip in den grond te boren. Uit Dultschland. Verboden vergaderingen. Te Drusden en omgeving waren voor Zaterdag den löen Mei door de sociaal-democratische partijleiding een aantal ojienbare vergaderingen bijeen geroepen onder het parool: „Oorlog en levensmiddelenwoeker". De politie autoriteiten van Dresden verboden dio vergaderingen, omdat de leiders en spreker weigerden vooraf een concept van de voordracht af te geven en de te nemen resolutie te laten censureeren, zoomede af te zien van debatten. In Lauiitz gebeurde ook iets dergelijks. Ongeveer dertig vergaderingen van dien aard z|jn toen afgelast. De Duitsche Rijksdag. De concessies van Oostenrijk aan Italië. Berlijn, 18 Mei. Ter vergadering van den Rijksdag waren heden de rijkskanselier en de rijksministers tegenwoordig. De rijkskanselier, het woord nemend, zeide Het is u bekend dat.de betrekking tusschen Italië en Oostenr|jk-Honga- rije de laatste maanden zeer z|jn verscherpt. Uit de verklaringen van graaf Tisza zal u gebleken zijn dat de O.-H. regeering, in den oprechten wensch om de bestendige vriendschap tusschen O. H. en Italië te verzekeren en met de levensbelangen van beide r|jken rekening te houden, tot ver strekkende concessies van territorialen aard aan Italië heeft besloten. Ik acht het van belang u van deze concessies een overzicht te geven. Oostenrijk-Hongarije verklaart zich bereid aan Italië af te staanle het deel van Tirol, dat door Italianen wordt bewoond; 2e den westelijken oever van de Isonzo, zoover als de bevolking zuiver Italiaansch is, en de stad Gradisca; 3e Triest zal een keizerlijke vrije stad worden en een bestuur krijgen in overeenstemming met het ltaliaansche karakter der stad, alsmede een ltaliaansche uni versiteit; 4e de ltaliaansche souve- reiniteit over Walona en de daarbij behoorende belangensfeer zal worden erkend; 5e Oostenr|jk-Hongar|je ver klaart geen politiek belang te hebben bij Albanië; 6e de nationale belangen der onderdanen van ltaliaansche nationaliteit zullen in Oostenrijk- Hongarije bizonder worden behartigd 7e Oostenr|jk-Hongar|je zal amnestie verleenen aan militairen of politieke misdadigers die uit het gebied dat afgestaan wordt afkomstig z|jn; 8e O.-H. belooft welwillende overweging van de verdere wenschen van Italië ten aanzien van alle punten in de overeenkomst tusschen beide staten; 9e Oostenrijk-Hongarije zal na het tot standkomen der overeenkomst een plechtige verklaring afleggen over den gebiedsafstand10e gemengde commissies tet regeling van de bij zonderheden van d6n afstand zullen worden ingesteld; 11e na sluiting van de overeenkomst zullen de sol daten van het Oostenrijksch-Hon- gaarsche leger die uit het afgestane gebied afkomstig zijn niet meer aan de gevechten deelnemen. Oostenrijk-Hongarije en Duitschland hebben hiermede een besluit ge nomen, dat, indien het tot het doel leidt, naar m|jn vaste overtuiging door de overgroote meerderheid van de drie volken zal worden goedge keurd. Door bemiddeling van zijn parle- Ingezonden Mededeeling. HERMAN NYPELS - HELDER. Heerenmoda-Artikelen. Gemaakte kleeding. Kleeding naar maat. Steeds het nieuwste. ment staat het ltaliaansche volk voor de vrije beslissing, of het de vervul ling van alle nationale verwachtingen in vollen omvang langs vreedzamen weg wil bereiken, of dat het land zich in een oorlog wil storten en tegen z|jn bondgenooten van gisteren en hedenmorgen het zwaard zal willen trekken. Ik mag de hoop niet geheel op- .geven dat de schaal van den vrede zwaarder zal blijken dan die van den oorlog. Hoe Italië ook moge besluiten, wij hebben in samenwerking met Oosten rijk-Hongarije al het mogelijke ge daan om het verbond, dat in het Duitsche volk wortel had geschoten en dat voor de drie rijken nuttig en goed is geweest, te behouden en te schragen. Wanneer het verbond door een der partijen te niet wordt gedaan, dan zullen wij gemeenschappelijk met den anderen bondgenoot nieuwe ge varen onverschrokken en met moed onder de oogen weten te zien. (Leven dige betuigingen van instemming. De rijkskanselier buigt meermalen ten teeken van dank. Herhaalde toe juiching en handgeklap ook van de publieke tribunes.) Na de rede van den kanselier en na afdoening van enkele kleine ont werpen wordt de Rijksdag verdaagd en de president gemachtigd den datum voor de volgende zitting vast te stellen. Italië. Berlijn, 18 Mei. Aan het Berliner Tageblatt uit Rome: In bijna alle steden is op straat de oorlog reeds begonnen, niet alleen echter om den verwachten veldtocht ter wille van de irredenta, doch ook om de heerschappij over de ltali aansche regeering. Wanneer de straat het wint, dan wil het volk een oorlog voeren om een buit, die het zonder strijd reedsaangeboden is;dan wenscht Italië den oorlog ter wille van den oorlog. Het schijnt nauwelijks moge lijk meer deze oorlogspsychose te be strijden en de wereld zal het wonder zien gebeuren, dat een land zonder dringende noodzakelijkheid ten oor log gaat, ofschoon negen maanden van schrikwekkende verwoesting in Europa ook analphabeten met den geesel van den oorlog in de ver spreide afbeeldingen vertrouwd heb ben gemaakt. Rome, Milaan, Napels en Genua willen den oorlog, on de intellectu- eelen, wier inzicht hen tegen den oorlog gekant doet z|jn, moeten of willen werkeloos toezien, omdat zij niet tot het straatrumoer en z|jn be toogingen willen afdalen. Met een kleine betooging begon hetmet het alternatief: oorlog of opstand sch|jnt men op het oogen blik reeds de meer derheid van het parlement en van de bevolking vrees aangejaagd te hebben. Nog is geen bloed gevloeid, doch elk uur kau de volkshartstocht, bespeeld door gewotenlooze ophitsers en oen pers, die geen bedenkingen telt,v den laatsten balk van de vredes- brug verbrand en een bondgenoot schap van dertig jaren vernield heb ben. De Vereenigde Staten en Dultschland. Berl|jn, 18 Mei. De „Kreuzzeitung" schrijft Wij willen op het antwoord, dat de Duitsche regeering op de Ameri- kaansche nota ten spoedigste geven zal, niet vooruitloopen, maar zouden toch reeds de vraag willen stellen of zoo'n nota ook naar Londen gezonden is. Tot dusver hoorden wij daar niets van en toch zou een geest van ware onzijdigheid, waarover president Wilson bij gelegenheid zulke mooie woorden weet te vinden, zulk een stap eischen. Want wanneer een duikboot-oorlog tot vernietiging van menschenlevens voert, zoo z|jn in de eerste plaats dpor de Engelsche regeering aan de koopvaardijschepen aan de hand gedane praktijken daar de oorzaak van. De Engelsche admi raliteit, die nog niet heeft durven zeggen hoe de U 29 aan z|jn eind gekomen is, kent ze zeer goed. Keulen, 18 Mei. De „Kölnische Zeitung" merkte naar aanleiding van de Amerikaansche notaEr zal, daarvan z|jn w(j zeker, van onze re geering een antwoord op gegeven worden, dat zij verdient. Volgens inhoud en taal schijnt zij dus te moeten beschouwd worden als een vervolg der anti-neutrale houding welke de Amerikaansche regeering tegen Duitschland in stijgende mate aangenomen heeft. Het is op dien grond te begrijpen, dat de nota bij de vijanden van Duitschland den levendigsten bijval vindt. Dat zal dan ook baar eenigste succes z|jn. Het is niet aan te nemen, dat de Duitsche leiding der weer macht ook maar een duimbreed er door afgebracht zal worden van den weg, dien de Duitsche regeering, Da rijp overleg als noodzakelijk erkend, ingeslagen heeft. De „Lusltanla". De „Tagliche Rundschau" schrijft: De 4000 kisten munitie, die de „Lusitania" vervoerde, en die den ondergang van hot stoomschip hebben verhaast, bedreigden het leven van vele Duitsche soldaten, die tegen Engeland, niet echter tegen Amerika oorlog voeren. Het leven van deze soldaten zoo goed mogel|jk te beschermen is de plicht van do Duitsche oorlogvoering. Het was derhalve niet slechts haar recht maar ook haar plicht om te trachten een Engelsch schip te doen zinkeD, dat munitie naar Engeland voerde, ook al voerde dit schip mis- dadiglljk Amerikaansche burgers mee, ten einde de oorlogskontrabande te dekken. Meer nog dan het leven der neu tralen, gaat ons dat van onze eigen landslieden ter harte, in het bizonder dat van onze heldhaftige soldaten, die reeds lang den oorlog tot een einde zouden hebben gebracht, als niet Amerika, door onze vijanden wapeD3 te leveren, hem verlengde. Amerika, dat alt|jd trotsch is ge weest op zijn zin voor recht en bil lijkheid, zal, als eerst de Engelsche leugen-agitatie uitgeraasd is, erkennen, dat Duitschland geen rechten van Amerika heeft gekrenkt, maar slechts naar recht en plicht heeft gehandeld, zooals het handelen moest. BINNENLAND. Uitbreiding van dan Landstorm. Ook algemeeno oefenplicht 7 De Nieuwe Rott. Ct. schrijft: Waren er tot dusver slechts weinig landstormplichtige manschappen, die in geval van nood zouden kunnen worden opgeroepen om met d& wa penen in de hand voor hun land te strijden, door de heden zonder hoofdelijke stemming gevallen be slissing (beslissing, waarmede de Eerste Kamer ongetwijfeld accoord zal gaan) is hun aantal aanmerkelijk vergroot. Ook zij, die tusschen 1 Janu ari 1911 en 24 Mei 1913 den dienst verlaten hebben, zullen voortaan naar de gevaarlijke punten kunnen worden gezonden, indien z|j althans den veertigjarigen leeftijd nog niet bereikt hebben. Een verstandig besluit ongetwijfeld. Maar kan men daarmede volstaan? Schijnt het nu nietr meer dan ooit het oogonblik om het legereffectief te verhoogen door de inlijving van tal van jonge mannen, die weliswaar niet, gel|jk die nieuwe landstorm- plichtigen, een militaire opleiding achter den rug hebben, maar die door hun jeugd en lenigheid in de allereerste plaats voor versterking van onze weermacht in aanmerking komen? Zie duizenden vr|jgeloten, zie tal van vrijgestelden, jonge man nen, die in handel, bedr|jf en indus trie veelal beter gemist kunnen wor den dan de veel oudere landweer- en landstormplichtigen, doch in de ge lederen geheel op hun plaats zouden zijn. Is er met anderen woorden niet veel te zeggen voor de invoering van den algemeenen oefenplicht, voor de vervulling van de wenschen der reeks notabele adressanten, die men heden naar den eersten onderteeke- naar „de heer Van Aalst c. s." noemdu? Zal men in de ure des ge- vaars (die toch ook voor ons land komen kan) de mannen van om en b|j de veertig, gebaarde huisvaders, in de vuurlinie zenden, en krachtige gymnasten, voetballers en roeiers, flinkgebouwde boerenjongens en kloeke tuinders in hun burgerpakje laten rondloopen, omdat zij (de veel jongeren) door het domme toeval indertijd buiten het contingent vielen? „Neen", is het antwoord van tal van Kamerleden. Een kloek bescheid! Er is élan in de Kamer gekomen, ongekende geestkracht en onderne mingsgeest; de geest van den jeug digen grijsaard De Savornin Lobman is in velen gevaren; het adres voor den algemeenen oefenplicht heeft op menigeen indruk gemaakt. En in de ochtenduren was het soms of een frissche wind van vaderlandsliefde alle bezwaartjes en bedenkinkjes, alle weifeling en besluiteloosheid had weggevaagd en een groot verlangen naar de (bij uitstek pacifistische) pa triottische daad, de schepping van een indrukwekkende weermacht in tal van afgevaardigden leefde. Later kwamen de bedachtzamen, de nuchtere en critische mannen aan het woord, de lieden, die met een koude rilling vreesden over één-nachts- ijs te gaan, en tevens bevreesd waren voor de heetheid van het Ijzer, dat naar 's heeren Van Doorn's woord thana gesmeed moest worden, later regende een mistroostige bui vau zelf- onderschatting, van miskenniDg der eigen vermogens, lokkende bloesems van verwachting tegen den grond. Maar niet allen zijn zij afgewaaid en afgeworpen, en de woorden, door de heeren De Savornin Lohman, Van Doorn en zelfs door den heer Duymaer van Twist gesproken, zullen niet ge heel te vergeefs z|jn gesproken. „Zelfs de heer Duymaer van Twist", zeiden wij. Inderdaad, dat ook deze afgevaardigde, die nog kortgeleden vooral voor veel verloven en voor wegzenden van oudere lichtingen pleitte, die aan de versterking van de weermacht tot vóór kort geen noe menswaardige aandacht wijdde, thans een zóó krachtig geluid deed hooi en, thans met de afgevaardigden van Goes en Gouda den lofzang van den alge meenen oefenplicht aanhief, la teeke nend, wijst op een verblijdende kente ring. Thans wordt door velen met meer in de eerste plaats gevraagd: „Wat zou onder bepaalde zeer gunstige omstandigheden wellicht niet strikt noodig z|jn?", maar veeleer: „Wat kan in het ergste geval noodig blijken!?" En dit laatste standpunt is stellig hot juiste, waar zooveel op het spel staat. Maar niet allen redeneeren aldus. En niet allen hebben eenzelfde mee ning over hetgeen mogelijk is. Beseft men dan niet, dat in een t|jd als dezen, nu alom rondom ons wonderen van energie verricht worden, ook w|j wel een tijdlang boven onze gewone geestelijke kracht, boven normaal energie niveau kunnen leven, dat nu kan wat in andere tijden onmogelijk zou blijken, dat de instructeur thans b|j het gros der recruten niet met doodende, verlammende onverschillig heid heeft te worstelen, maar op warme, levendige belangstelling kan rekenenAlle volken leven „op hunne zenuwen" in dezen dollen oorlogs tijd, waarom zouden w|j ter wille van het behoud van den vrede onze vita liteit ook niet een tijdlang boven Hol- landsch peil kunnen opvoeren! De „Nlobe" opgebracht. Men meldt uit IJmuiden: Het Nederlandsche stoomschip „Niobe", van de Kon. Ned. Stoom boot-Maatschappij, van Kopenhagen naar Amsterdam bestemd, is op de thuisreis, nabij het Hornrif-vuurschip, op 55° 31' Noord en 7° 4' Oost aan gehouden door een groote Duitsche onderzeeboot, kenbaar aan het boven water uitstekende achterschip, in tegenstelling met de Engelsche duik- booten, die evenals de Noderlandsche, het achterschip onder water hebben. Bevolen werd een boot uit te zetten en met de scheepspapieren naar den onderzeeër te komen. De kapitein, de tweede-stuurman en enkele matrozen begaven zich naar den onderzeeër met de scheepspapieren, waarop na een onderzoek werd gelast, den onder zeeër te volgen. Reeds was een der gelijk bevel gegeven aan hetZweed- sche stoomschip „Björn", van Gothen- burg, dat met een lading eieren en de Russische post, bestaande uit 200 zakken, bestemd voor Engeland, aan boord, met de „Niobe" werd opge bracht naar het Duitsch raarinestation List. Na een verblijf aldaar van ruim anderhalven dag, werden de beide stoomschepen door twee torpedoboo- ton gehaald en kregen ze bevel, naar Cuxhaven te stoomen. Na een opont houd van ruim twee dagen aldaar, Is de „Niobe" ontslagen, doch het Zweedsche stoomschip „Björn" is naar Hamburg opgebracht, omdat volgens Duitsche verklaring in de Russische postzakken contrabande gevonden was. De aanhouding van de „Niobe" had plaats wegens lading van een aantal kisten machinegeweren, te Kopenhagen Ingenomen, welke later geconsigneerd bleken te z|jn aan de Nederlandsche regeering, waarop on middellijk tot vi|jlating door het pr|js- gerecht werd besloten. De opgebrachte schepen z|jn steeds onder Duitsche bewaking gebouden en zoowel bij aankomst te Liat als te Cuxhaven moest de geheele be manning naar beueden. Do behande ling van de Duitsche officieren en autoriteiten ondervonden, wordt ten zeerste geprezen. De „Katwijk". Het Haagsche Correspondentie bureau schrijft: „Het is gebleken, dat het bericht uit Londen, dat het prljzenhof aldaar de lading ijzererts in het Nederland sche stoomschip „Katwijk" als contra bande heeft prijs verklaard, met toewijzing van den eisch van schade vergoeding voor den vrachtprijs, doch met afw|jziDg van dien voor liggeld en oponthoud, omdat de „Katwijk" sedert is getorpedeerd, waarlijk nog aanleiding heeft gegeven tot het mis verstand als zou het bovenstaande verband houden met de veelbesproken torpedeering van de „Katwijk". „Daarom moge, voor velen onge twijfeld ten overvloede, herinnerd worden dat dit erts-geval niet de „Katwijk" een reeds maandeD geleden October of November van het vorige jaar voorgevallen gebeurte nis is, waarbij het schip wegenBzijn ertalading werd opgebracht. „By de torpedeering van de „Kat wijk" op 14 April j.1. was het schip, naar men zich herinneren zal, geladen met regeeringsgraan". De „Tjimahi gestrand. Volgens te Londen uitHongKong ontvangen telegram is het stoomschip „Tjimahi" van de Java-ChinaJapan- l|jn bij Paracels op een rif vastge raakt. Adsistentie werd naar het schip gezonden. Goedkoop brood. Het aantal aanvragen te Amsterdam om broodkaarten is reeds tot 32.000 gestegen. Ofschoon gistermorgen nog geen mededeeliDg van miDister Post- huma was ingekomen omtrent den datum van de verstrekking van het ongebuilde meel, ia heden een begin gemaakt met de afgifte der gereed z|jnde broodkaarten aan de bakkers. Niet gegund. Naar aan de Haarl. Ct. wordt mede gedeeld, is do bovenbouw van de nieuwe spoorbrug te Halfweg (binnen de stelling van Amsterdam), met het oog op den tegenwoordigen toestand, niet gegund aan de Duitsche firma, laagste inschrljfster. Brand te Schagen. Twee menschen omgekomen. Gisterenacht te 1 uur is in het volkslogement van de wed. Brante- naar, in de Nieuwstraat te Schagen een felle brand uitgebroken, waarbij de bewoonster en een der gasten om het leven z|jn gekomeu. Aan do „Schager Courant" ontleenen w|j de volgende bijzonderheden daarover: Beneden schijnt de brand te z|jn ontstaan, op welke wijze is niet te zeggen, De logee's, een negental, la gen boven en werden door het hulp geroep van den zoon des huizes uit hun slaap gewekt. Hals over kop ontruimden deze mannen en vrouwen hun slaapplaatsen, om het veege lijf te redden, wat door een zolderluik en langs een ladder moest geschieden. Een hunner, een jongeman van onge veer 30 jaar, was moeilijk tot z|jn positieven te brengen, mede zeker z|jn oorzaak vindend in het feit, dat door hem nogal ruim alcohol was gebruikt. Halverwege reeds uit het zolderluik zijnde, schijnt, h|j, volgens het verhaal, weer naar boven te z|jn gescharreld en moet daar op den zolder door den rook bevangen z|jn neergevallen en een prooi der vlam men zijn geworden. De verdere logee's beneden gekomen, beleefden daar nog eenige benauwde oogenblikken. Van alle zijden walmde i|e dikke rook hen tegemoet en bjj hiinpogeu om buiten te komen, wa3 dat de eerste oogenblikken door de buiten deur onmogelijk. Deze deur toch was gesloten met een wervel, een grendel en een hangslot en was de deur zoo doende niet open te krijgen. Met een waschtobbe werd het raam stukge slagen en zoo gelukte het het achttal mannen en vrouwen om bulten te komen. In dien tusschen t|jd schijnt de be woonster zelve, een oude vrouw van ongeveer 80 jaar, naar voren te zjjn gestrompeld en daar hoogst waar sch|jnl|jk, door rook bevaugen te zijn, neergezegen en gestikt to zijn. Haar lichaam is tenminste tot een klomp ineengeschrompeld, vlak b|j het be nedenraam aan de voorstraat gevon den. De overblijfselen van den rnan werden in het beneden achtervertrek gevonden. Dit is waarschijnlijk door i zoldering naar omlaag gevallen. De brandweer was vlug ter plaatse. Lycurgus was het eerst aanwezig en gaf spoedig water. Do stoomspuit verscheen later en het duurde, door de eigenaardige situatie van de plek waar de brand was, nogal enkele oogenblikken, eer deze spuit water gaf. Het blusachen van het vuur duurde, toen alles eenmaal liep, ni<4 heel lang. De brand bleef tot één perceel beperkt. Alleen naastwonen in ontvingen veel waterschade. Poging tot moord. De 36-jarige varensgezel H. W. alhier, thans gedetineerd, heeft Dins dag terechtgestaan ter zake, dat h|j op 27 Maart, met het voornemen den viceconsul van Noorwegeu C. F. Grüraer van het leven te berooven, althans zwaar lichamelijk letsel toe te brengen, na daartoe vooraf bet plan te hebben beraamd, uit een met scherpe patronen geladen revolver eenige schoten op genoemden heer Grutner zou hebben gelost. Het boven omschreven voornemen van bekl. was niet ten uitvoer gebracht, alleen ten gevolge van de van bekl.'s wil onaf- hankele omstandigheid, dat de kogels geen edele deelen hebben geraakt en niet zoodanige verwondingen teweeg gebracht hebben, dat de dood er het gevolg van was, noch den getroffene zwaar lichamelijk letsel hebben toe gebracht. Bekl. verklaarde, dat h|j gemeend had recht te hebben op uitbetaling van z|jn gage; h|j meende dit trou wens Dog. De viceconsul had do uitbetaling echter geweigerd, althans niet willen uitbetalen op bekl.'s her haald verzoek en de betaling telkens uitgesteld. Toen b|j eindelyk zijn gage gekregeD had, was hem nog f15 afgehouden en daardoor in woede ontstoken, had bekl. een revolver met scherpe patronen gekocht, zich nogmaals naar het Noorsche consulaat begeven en bij z|ju komst op het kantoor eenige schoten op den vico- consul gelost. Hoeveel schoten h|| gelost had, wist bekl. niet; evenmïD, of hij den vice-consul geraakt bad. Wel had bekl. den heer GiQiner op den grond zien vallen. Het O. M., waargenomen doormr. Steenberghe, achtte het feit ernstig en vond het noodzakelijk, dat er een voorbeeld zou worden gesteld. Ter zake vah poging tot moord eischte het v|jf jaar gevangenisstraf. Mr. A. Tj. Reitsma voerde aan, dat bekl. zich in Amerika voor een reis met het Noorsche schip Daar Neder land verbonden hadbekl. had echter niet gemonsterd, maar een gewoon huurcontract gesloten. Op dien grond bad bekl. gemeend, dat hij, te Rot terdam aangekomen, niet afgemons terd behoefde te worden en het recht had het schip te verlaten, met mede neming van z|jn goed. Toen hem later f15 afgehouden werd, was bekl. in woede ontstoken en had hij blijk baar in een toestand van groote overspanning verkeerd. Pleiter achtte het wel wenschelijk, dat een onder zoek naar bekl.'s geestvermogens zou worden ingesteld. Subsidiair riep de verdediger de uiterste clementie der rechtbank in. IJmuiden, 20 Mei. Als eerste IJmuider haringlogger kwam gisteren alhier binnen de motorlogger „Hendrik" met 7 last pekelharing.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1915 | | pagina 1