HELDERSCHE COURANT VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Het keeren der jaren. No. 4469 DINSDAG 25 MEI 1915 43e JAARGANG Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90 Zondagsblad 37V 45 „0.75 Modeblad 65 75 „1.00 Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 Advertentlën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct. Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent Advertentlën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooyor berekend. Groote letters en cllché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2.V csnt. DE OORLOG- De officieele legerberichten van 21, 22 en 23 Mei. Van het W e s t e 1 ij k front. Het Fransche communiqué van den 21aten deelt mede dat de Franschen een aanval deden op de laatste stel lingen der Duitschers op de uitloopers van den heuvel van Lorette en deze (hans geheel in hun bezit hebben. Hierbij namen 7\j 230 Duitschers gevangen en veroverden zij twee kanonnen. Verder wordt melding gemaakt dat de kennisgeving van de Duitschers betreffende de inbezitneming vaneen Fransch verdedigingswerk Le Ville sur Tourbe, te vroeg door hen werd verzonden. Toen dit bericht bekend was, waren de Duitschers reeds weder verdreven. Meer dan 1000 dooden bleven op het gevechtsterrein,"terwijl 9 officieren en 400 man gevangen genomen werden. Bovendien werden nog 5 machinegeweren vermeesterd. Het bericht van den 22sten legt den nadruk op de Duitsche verliezen in de gevechten op 20 en 21 dezer ten N. van Yperen. Het aantal gevangenen bedroeg 150, terwijl bovendien 500 lijken van Duit schers op het slagveld werden geteld. Verder wordt, medegedeeld dat de Duitschers verschillende tegenaan vallen hebben gedaan teneinde zich weder in het bezit te stellen van de door hen verloren stellingen bij de Lorette hoogte. Deze aanvallen werden Het middagbericht van den 23sten meldt, dat de Duitschers een aanval deden ten O. van het kanaal van Yperen. Deze aanval mislukte echter. Evenzoo verliep een Duitsche aanval bij la Bassée en bij Neuville. Bij Neuvillo St. Vaast slaagden de Duit schers erin tijdelijk vasten voet te krijgen in de Fransche stellingen. Door een tegenaanval werden ziji echter weder verdreven en moesten zij een groot aantal krijgsgevangenen in handen der Franschen laten. In Argonnen deden de Duitschers een aanval op de Fransche stelliDgen na eerst in do nabijheid een groot aantal mijnen te hebben doen sprin gen. De Franschen dedeu door hun geweldig vuur iedere poging om vooruit" te- komen mislukken. Het Duitsche bericht van den 22sten deelt mede dat het tusschon den weg Estaires-la Bassée en Atrecht tot nieuwe gevechten is gekomen. Z. en Z.W. van Nieuw Kapelle ondernam de vijand verschillende aanvallen, welke echter alle werden afgeslagen. Eveneens werd een aanval der Fran schen ten N. van Albain tot staan gebracht. In de mededeeling van den 23sten wordt gezegd dat do gevechten bij Givonchy voortduren. Hieraan wordt toegevoegd dat zij een voor de Duit schers gunstig verloop hebben. Er kend wordt in dit bericht, dat de Franschen erin slaagden in een ge deelte van de Duitsche loopgraven vasten voet to krijgeD. Daarentegen wonnen do Duitschers ten Z. van Neuville eenig terrein, namen 90 Franschen gevangen en veroverden twee machinegeweren. Een aanval der Franschen in het bois le Prétre werd afgeslagen. Van hot Oostelijk front. Van Russische zijde wordt d.d. 21 Mei medegedeeld dat de Russische troopen zich meester maakten van het dorp Koersjam (N. W. van Sjawli). Hier maakten zij verscheidene hou derden gevangenen en vermeesterden machinegeweren. De Duitschers wer den genoodzaakt ten W. van Sjawli over den aanzienlijk front terug te trekken. In de streek van Rossieny is de vijand na het ontvangen van ver sterkingen over een gedeelte van het front de Dubissa overgetrokken. Aanden linkeroever van den Weich- sel is de vijand reeds van Opatow teruggedrongen. Op het gevechtsterrein in Galicie durên de gevechten met groote hard nekkigheid voort. In de streek van Sieuiawa ontplooide de vijand zijn troepen een weinig, doch op de vleu gels van dit front behaalden de Russen na verwoede gevechten belangrijke successen. Tusschen de moerassen van den Dnjestr en Przemysl heeft de vijand met de grootst mogelijke kracht aan gevallen. Onder groote verliezen wer den de pogingen om door het front Husakow Krukkienice heen te bre ken, verijdeld. Bij Kolomea lieeft de vijand ver sterkingen ontvangen, waardoor hij er in slaagde zich te handhaven. Het Russische communiqué van den 22sten geeft aan dat het opdringen van de Duitschers en Oostenrijkers op het front in Galicie eenigszins verzwakt. Op verschillende sectoren bepaalden zij zich tot het defensief. Op den linkeroever van de beneden San vermeesterden de Russen stor- .menderhand drie dorpen. In de streek van Sjawli worden de Duitschers voortdurend meer in het nauw gebracht. De Duitsche troopen die in de streek van Opatow verslagen werden hebben versterkingen ontvangen en verschansen zich. Het Duitsche legerbericht van den 22sten deelt ona mede dat bij Sjawli en aan de Dubissa verschillende nachtelijke aanvallen afgeslagen wer den. In de gevechten ten O. van Podubis werden 300 gevangenen gemaakt. ïn het bericht van den 23sten wordt, iueldiug gemaakt van een aan val der Duitschers op den Russischen linkervleugel bij Sjawli. De vleugel werd verslagen, 1G00 man werden gevaDgen genomen en 7 machine geweren vermeesterd. Nachtelijke tegenaanvallen van de Russen mis lukten. Aan de Dubissa verliepen de Russische aanvallen evenzoo. Duizend gevangenen bleven in Duitsche handen. Ook ten Z. van de Njemen werden de Russische aanvallen afgeslagen. Van Oostenrljksche zijde wordt medegedeeld, dat de Duitsche en Oostenrijfesche troepen in midden Galicie zich tegen de aanvallen der Russen wisten te haudhaven, en door een langzaam offensief dagelijks vooruit gaan. Een poging der Russen om ten O. van Czernowitz over de Pruth te te trekken werd verijdeld. Bij Kielce (Zuid Polen) werd de vijand na hardnekkige gevechten gedwoDgen in N.O. richtiug terug te trekken. Het Weensche bericht van den 23sten meldt dat er in den toestand geen verandering is gekomen. Een nieuwe poging der Russen om over de Pruth te komen mislukte. Aan de Dardanellen. Van Eogelsche zijde wordt gemeld, dat de verbonden troepen aanmerke lijk zijn opgeschoten en hunne nieuwe stellingen bevestigden. Alle aanvallen der Turken wérden afgeslagen. Hunne verliezen bedroegen zeker 7000 man, waaronder 2000 man aan dooden. De Engelsche verliezen waren slechts 500 man. De Turksche berichten maken wel melding van Engelsche aanvallen, doch zeggen dat deze alle afgeslagen weiden. Zelfs wordt medegedeeld, dat de landingstroepen teruggedron gen werden. De Turksche stellingen werden door pantserschepen beschoten, doch het resultaat was nihil. Daarentegen werd een der schepen door het vuur der Turksche kustbatterljen getroffen genoodzaakt terug te trekken. Van het Russisch -Turksche ge vechtsterrein wordt van Russische zijde medegedeeld, dat do Turken in de kuststreek tot het offensief tracht- teu over te gaan. Over de gevechten bij het Wan- raeer wordt gemeld, dat de Russen verscheidene plaatsen bezet bobben en de Turken naar het Z. vluchten. ITALIË Italië verklaart Oostenrijk- Hongarlje den oorlog. Berlijn, 23 Mei. Officieel wordt me degedeeld: De Italiaansche legeering heeft van daag door den hertog van Avarna, haren gezant, aan de Oostenrljksch- Hongaarsche regeeiing laten verkla ren, dat Italië zich met ingang van hedennacht 12 uur met Oostenrijk- Hongarlje in oorlogstoestand bevindt. De Italiaansche regeering heeft door dezen kunstmatig gezochten mnval op de Donau-monarchie ook het bondgenootschap met Duitschland zonder recht en reden verscheurd. De op de tractaten gegronde trouwe verhouding tusschen Oostenrijk-Hon garije en Duitschland, die door wa penbroederschap nog vaster is geklon ken, is dooi den afval van den derden bondgenoot en zijn overloopen naar het kamp van hun vijanden ongerept De Duitsche ambassadeur prins Bülow heeft mitsdien last ontvangen, Rome tegelijkertijd met baron Mac- chio, don Oostenrftksch-Hongaarschen gozaut, to verlaten. Rome, 23 Mei. De Tribuna zegt uit zekere bron Le weten, dat Italië van- aan Oostenrljk-Hongarije den oorlog heeft, verklaard. Om half vier vanmiddag zijn aan Macchio zijn paspoorten overhandigd. Deze zal vanavond of morgenochtend vertrekken. De Italiaanscho ambassadeur te Weenen is teruggeroepen. De oorlogstoestand tusschen Italië en Oostenrijk zal met ingang van den 24sten Mei intreden. Weenen, 23 Mei. Een buitengewone uitgave van de Wiener Zeitung maakt het volgende keizerlijke reskript open baar Aan mijne volken. De Koning van Italië heeft Mg den oorlog verklaard; een trouwbreuk, waarvan de geschiedenis de weder gave niet kent, is door het koninkrijk Italië jegens zijn beide bondgenooten begaan. Na een bondgenootschap van meer dan 30 jarigen duur, in den loop waarvan het zijn territoriaal bezit heeft kunnen vermeerderen en zich tot een niet vermoeden bloei ontwik kelen, heeft Italië ons verlaten. In het uur van gevaar is het met vliegende vaandels naar het kamp van onze vijanden overgeloopen. Wij hebben Italië niet bedreigd, zijn aanzien niet verkleind, zijn eer noch zijne belangen aangetast. W|j zijn onze bondgenootschapsplichten steeds trouw nagekomen en hebben het onze bescherming verleend toen het te velde trok. Wij hebben meer gedaan. Toen Italië begeerige blikken over onze grens wierp waren wij om de bondgenoot schappelijke verhouding en den vrede te bewaren tot groote en smartelijke offers besloten, tot offers, die ons na aau het vaderlijke hart gingen. De begeerigheid van Italië, dat van het oogenblik. partij meende te moeten trekken, was echter niet te stillon. Zoo moet dan het lot zijn loop nemen. Tegenover den inachligen vijand in het Noorden hebben in oen reusachtige worsteling van tien maanden in de trouwste wapenbroederschap met het leger van mijn doorluchtige» bond genoot, mijne legers zegevierend stand gehouden. De nieuwo verraderlijke vijand in het Zuiden isi voor hen geen nieuwe tegenstander. De groote herinneringen aan Nevara, Mortura, Custozza en Lissa, die den trots van mijn jeugd uitmaken, de geest van Radetzky, van aartshertog Albert, van Tegethoff, die in mijn land en «oernacht voortleeft, zlin Mij er borg voor, dat wij ook naar het Zuiden toe de grenzen der monarchie met. goeden uitslag verdedigen zullen. Ik groet Mijne in strijd en over winning beproefd gebleken troepen. Ik vertrouw op hen en hunne leiders Ik vertrouw op Mijne volken, wier voorbeeldelooze offer vaardigheid Mijn innigatén dank verdient. Ik bid den Almachtige, dat hij Onze vaandels zegene en Onze rechtvaar dige zaak in Zijne genadige hoedp neme. FRANS JOZEF. Weeneu, 23 Mei. De ambassadeur Avarna heeft hedenmiddag a^n Buri- an, den minister van buitenlandsche zaken, do volgende verklaring doen toekomen Weenen, 23 Mei 1915. Govolg gevende 3an de bevelen van Z. M. den Koning, Zijn verheven Souverein, heeft do omlergeteekende, ambassadeur van Italië, dc eer aan Zijne Excellentie, den minister van buiteulandsche zaken van Oostenrijk Hongarije, dc volgende mededeeling te doen toekomen Reeds den 4den van deze maand is aan de Keizerlijke en Koninklijko Regeering mededeeling gedaan van de ernstige beweegredenen, waarom Italië, vertrouwende op zijn goed recht, zijn tractaat van bondgenoot schap met Oostenrljk-Hongarije, dat door de K. en K. Regeering geschon den was, nietig en voortaan van geen gevolg verklaarde en zijn geheele vrijheid van handelen hernam. Naar dien is de Regeering des Konings vast besloten met alle middelen, waarover zij beschikt zorg te dragen voor de beveiliging der Italiaansche rechten en belangen. Zij zal niet tekort schieten in haar plicht om togen elke tegenwoordige en toekomstige bedreiging de maat regelen te nemen, die de gebeurte nissen haar tot vervulling van het nationale streven voorschrijven. Z. M. de Koning verklaart, dat Hij zich van morgen af in staat van oorlog met Oostenrljk-Hongarije beschouwt. De ondorgeteekeiido heeft de eer tezelfder tijd aan den minister van buiteulandsche zaken mede te deelun, dat de paspoorteu heden ter beschik king van den K. en K. ambassadeur te Rome gesteld zullen worden en dat hij E. dank zal weten, Indien hem ook do zijne overhandigd worden. w. g. AVARNA. T roepenverplaatsingen. De Tribune de Genève verneemt uit Weenen, v dat een sterk Servisch leger met een geduchte artillerie voor een algemeen offensief tegen de Oostenrljksche grens optrekt. De Daily Mail verneemt uit Kopen hagen, dat daar uit Berlijn aange komen neutrale reizigers vertellen, dat het ministerie van oorlog van plan is, onverwijld 2 millioen Duit schers onder de wapenen te roepen. Te Berlijn meent men, dat een half millioen soldaten voldoende zullen zijn om Oostenrijk tegeu Italië te verdedigen, en men verzekert, dat de helft van dat getal al uit Duitschland naar de Italiaansche grens op weg is. Oe legers van Italië. Italië heeft, reeds in vredestijd, zooals de Duitsche pers opmerkt, doen blijken, dat het zijn veldleger in vier legers zou verdeelen. Ook de bevelhebbers zijn toen genoemd. Dit zouden zijn de luitenant-generaals Hertog van Aosta, Zuccari, Frugoni en Nava. Hoe die legers echter ver deeld worden in corpsen is geheim gehouden en niemand weet daar eigenlijk thans iets van. Een afzonderlijke groep vormen de Alpentroepen met 8 regimenten die o. a. 36 batterijen omvatten. Bij mobiliseering komen 13 halve militie bataljons en 26 landstorm bataljons daarbij benevens 12 batterijen. Die Alpen-troepen krijgen de beste hulp middelen die het Italiaansche leger bezit. Landweerdivisies vullen ook elk legercorps aan in oorlogstijd. Ber- slagieri regimenten, gevormd uit de sterkste, gezondste en vlugste Itali aansche soldaten, staan ook voor elk legercorps ter beschikking. Die merk waardige Bergslagieri regimenten be staan ieder uit vier bataljons van drie compagnieën waarvan een een rijwielcompagnie is. Het kost den niet rijwielbezittenden Berslagieri echter geen moeite om in den snel len pas waarop zij meestal marchee- ren, het op den duur uit te houden tegen de wielrijders. Hun waarde Ingezonden Mededeeling. HERMAN NYPELS - HELDER. Heerenmode-Artikelen. Gemaakte kleeding. Kleeding naar maat. Steeds het nieuwste. bestaat echter voornamelijk daarin dat zij geoefende bergbeklimmers zijn en ongelooflijke staaltjes van lichamelijke uithoudingsvermogen kunuen geven. Voor elk legercorps kan men ook aannemen dat het 15 telegraafcom- pagnieën tellen zal en vermoedelijk zal elk corps ingedeeld zijn in twee divisies van elk twee brigaden van twee regimenten. Aan te nemen is dat er vier cava leriedivisies zullen zijn in oorlogstijd en twee of drie regimenten artillerie. Elk artillerieregiment heeft 20 bat terijen. Het veldleger is gewapend met het M&nliehergeweerde landstorm met een ouder model (Veterli) ge weer. W\j moeten echter herhalen, dat elke beschouwing over den tegen- woordigen toestaDd van het leger van Italië onder voorbehoud moet gegeven worden, daar juist dit leger in het laatste jaar groote wijzigingen in de organisatie heeft ondergaan. Het legerbestuur is aanhoudend op bezwaren gestuit met de organisatie en het kostte altijd veel hoofdbre kens om te voorzien in het te kort aan reserve-officieren. Maar overigens duidt alles er op, eu dit wordt ook, zelfs in Duitsch land erkend, dat Italië thans een zeer kraehtig en slagvaardig leger op den been kan brengen (of nu reeds zal gebracht hebben). Ook is door tweejarige oefening, waaraan stipt de hand is gehouden, een zeer groot getal geschoolde on derofficieren nu beschikbaar, hetgeen natuurlijk veel waard is. De militaire medewerker van de ,Züricher Post" neemt aan, dat Italië Venetië als opmarschgebied zal kiezen, ofschoon dit gebied door Oostenrijk, ten Noorden en Noord-Westen omvat wordt. Een directe aanval tegen Trentino kan tegenover de sterke verdedigingswerken moeilijk succes hebben. Wanneer Venetië als op marschgebied gekozen wordt, keert het front der legers zich tegen Görz, Moutfalcone en Pontebba Villach. Oostenrijk zal vermoedelijk niet sterk offensief optreden. De verbondenen zullen wel nier tegen de sterke Ita liaansche stellingen ageeren, te meer, daar zij rekening moeten houden met het ingrijpen van de vijandelijke vloot in hun flanken. Misschien zullen zij trachten den tegenstander naar de versterkingen bij Triest te lokken, dat zeker het doel van een Italiaan- sehen opmarsch zal vormen. Waar schijnlijk zal Italië zijn hoofdmacht daarheen dirigeeren en daar de Tripple Entente aan Italië ook Turksch gebied heeft toegezegd, Is het niet meer dan natuurlijk, dar Italië ook met sterke al'deelingen op het Oostelijk front ingrijpt. De Italiaansche vloot. tn de „Tiraea" bespreekt de mari ne correspondent de Italiaansche zee macht, welke, wat sterkte betreft, in de Middellandsche Zee volgt op die van Frankrijk. Aan het hoofd der Italiaansche vloot staan zes schepen der Dread- nought-klasse, te water gelaten tus schen 1910 en 1913Oostenrijk bezit slechts vier Dreadnougbts. Deze sche pen zijn zwaar bewapend en zeer snel. De „Dante Alighieri" heeft 12.12 inch kanonnen, de andere vijf 13.12 inchesde snelheid bedraagt 22 kuoopen. Verder bezit Italië acht prae- dreadnoughis van onder de 20 jaar en drie daarboven, tienevens tien kruisers. Van de zestien lichte kruisers werden slechts vier in deze eeuw gebouwd, de andere zijn meer dan 20 jaar oud. Te Napels, Genua en Livorno be vinden zich de inriebtingeu tot het maken van torpedovernielers, terwijl Spezzia bekend is als de plaats waar onderzeeërs worden gebouwd. Italië beschikt over 67 torpedobooten van 120 tot 200 ton, terwijl de torpedo vernielers 33 in aantal zijn. Het aantal onderzeeërs bedraagt 19. De Italiaansche-Oostenrijksche grenzen. Waar de eerstvolgende oorlogsge beurtenissen of ontmoetingen tusschen de thans met elkaar in het strijdperk tredenden zullen plaats vinden, is natuurlijk niet met zekerheid te gen, maar toch zijn er aanwijzingen genoeg, vooral van geograflschen aard, waaruit iets valt te voorspellen. Want op deze nieuwe kampplaats is reke ning te houden met factoren, dio op de andere oorlogsvelden van Eüropa nog geen rol speelden, nl. de Alpen. Wel zijn de Karpathen ook geen zandhoopen, maar thans is de sneeuw- bedekte Alpenketen en zijn de hoogste bergen van Europa voor een gedeelte de grenzen tusschen de kampioenen. De Noord-Oostergrens van Italië ligt voor een betrekkelijk kort ge deelte gedekt tegen eiken Inval van Oostenrijk achter het neutrale Zwitser land en achter de groote Alpen. Ten minste zoolang het duurt. D;uir waar de Italiaansch-Oosten rljksche grens zeer scherp een zuide lijke richting aanneemt die, op de kaart gezien, als 't ware een vorm van een rechtopstaand schot of van een deur vertoont, begint echter de toestand te veranderen, d.w.z. wordt Italië niet meer beschut door een neutraal land. Precies op dat keerpunt, dus aan de Italiaansch-Zwitsersch-Oostenrljk- sche grens, is ook de eerste ingang tot Italië vanuit Oostenrijk gelegen. Het is een vrij nauwe pas, n.1. de Ortler pas, die over het Stilfser joch gaat via de Italiaansche plaatsjes Bormio en Tirano naar de meer belangrijke plaats Sondrio. Het is onwaarschijnlijk, hoewel volstrekt niet geheel onmogelijk om ddar een invalspogiDg te doen, maar op den Ortlergroep blijft de sneeuw zeer lang liggen en op den Ortlerpas heeft men meestal midden-Augustus nog altijd gelegenheid om sneeuw ballen te gooien. In dit jaargetij is die pas dus voor een troepenmacht zeer bezwaarlijk, daargelaten dat de spoorlijnen zeer ver verwijderd loopen van die plek. De voornaamste „aan- voer" lijn zou de z g. Arlbergbaan zijn en de spoorlijn Méran Landeck, daarop aansluitende. De Italiaansche spoorlijn van uit het zuiden loopt maar tot Edolo, is slechts een bijlijntje en het genoemd enidpunt ligt ook ver van den Ortlerovergang. Verder langs de grens, die zuid waarts blijft loopen door en langs vele zeer hooge bergen, waarvan de meesten tot de Alpengroepen be- hooren, vindt men daar, op OoBten- rljksche zijde wel een spoorweglljntje, dat wellicht van strategisch belang kan zijn, spruitende uit de hoofdlijn Verona-Iasbrück, maar geen Alpen overgang. Alleen bij het meertje van Idro, dicht bij het Gardameer, i3 uit het Buonadal een weg naar Italië langs het daar geen Alpenhoogte meer hebbend gebergte. De eerste voornaamste Italiaansche plaats in die richting is Brescia, een voornaam strategisch punt in dien hoek. De grens gaat dan plotseling weer zeer kronkelend noordoostelijk, dwars over het Gardameer, beneden Riva en misschien zijn daar en langs dat ge- Jieele daar noordoostelijk stijgend grensgebied van de provincie Venetië, meer nog dan aan de Lombardische zijde, de eerste gebeurtenissen te land te wachten. Het Etschdal, waar ook een spoorlijn doorloopt en het Luga- nodal (noordelijker) bieden aan Oosten rijk ook toegangswegen, gemakkelij ker dan over de Alpen aan. Niette min zijn bier en daar aan die Alpen overgangen zeer sterke vestingwerken en forten aanwezig, zoowel aan Ita liaansche als aan Oostenrljksche zijde. Meer waarschijnlijk is de eerste actie te zoeken aan die noord-oostelijke hoek, waar echter de Venetianer Alphen en de Julische Alphen niet moeten weggecijferd worden als na tuurlijke verschansingen, die zelfs met het beste Krupp-geschut niet kunnen versplinterd worden. Waar boven Udine echter naai- het zuiden toe tot aan zee vlakker ge deelten beginnen, is het niet meer aan de bergen, maar aan de men- schen om elkaar een inval te ver hinderen. Van uit Padua is die meest noord oostelijke Italiaansche grens vrij goed te bereiken langs de spoorlijnen Noord- Oostwaarts, aangenomen, dat niet la ger, d.w.z. meer naar Triest toe en op de kust van de Adriatische Zee de Italiaansch Oostenrljksche oorlogs fakkel zijn eerste vonken zal doen spatten. Italië verklaart den oorlog. De „Nieuwe Rotterdamsche Cou rant" bevat een hoofdartikel onder bovenstaand opschrift, dat een be knopt, maar duidelijk overzicht geeft van de gebeurtenissen, die in de vo rige en deze eeuw Italië in den toe stand hebben gedreven, waarin dat land thans verkeert. Wij laten dat artikel bijna geheel hieronder volgen De geschiedenis van Italië leidt er toe, dat al wie in dat land zijn va derlandsliefde aan imperialistische en anti-kerkelijke gevoelens verbindt, de Habsburgsche monarchie een in- gekankerden haat toedraagt en sym pathie voor Frankrijk koestert. Met de nieuwe geschiedenis ving voor Italië een tijdperk aan van oeco- nomisch en intellectueel verval en van inmenging van buitenlandsche heerschers in de staatkunde. De politieke macht wordt van dien stond aan een twistappel tusschen buiten landsche vorstenhuizen, tusschen Bourbons en Habsburgersde Itali anen zelf zijn slechts de lijdelijke toe schouwers. In de eerste helft van de 18e eeuw een verkwanselen en verruilen van stukken land, alsof er geen levende zielen op woonden, totdat er eindelijk een soort van politiek evenwicht heerscht, een evenwicht tusschen bui- buitenlandsohe invloeden echter. Maar in den tijd van den eersten Napoleon ontstaat de gedachte van de Italiaansche eenheid. Hoe Cavour Napoleon III wist te winnen voor het plan Oostenrijk uit Italië te verdryveD, hoe Napoleon daarop Oostenrijk versloeg en ais loon Savoye en Nizza inpalmde, en hoe daarop de eenheid van Italië tot stand kwam, is algemeen bekend. Van toen af drongen de omstandig heden Italië tot aansluiting met het Rijk, waarmee het achtereenvolgens gemeenschappelijke vijanden en daar door gemeenschappelijke belangen had, tot Pruisen. In den oorlog van 1S66 tegen Oostenrijk leed Italië vree- selljke nederlagen, to land (Castozza) en ter zee (Lissa), maar verwierf het Lombardisch-Venetiaansche konink rijk, doordat Pruisen Oostenrijk ver sloeg. Dan komt de Romeinsche kwestie, dio Italië van zijn bevrijder, Napoleon Hl, had vervreemd, weer op den voorgrond. Doordien nu Pruisen Frankrijk versloeg, kon Italië zich in het bezit van Rome stellen. Voor 1850 dus strijd om de poli tieke macht in Italië tusschen vreemde mogendheden, tusschen Frankrijk en Oostenrijk allereerst. Eénwordiug daarop met behulp van Frankrijk, dat daar zijn voordeel in zag. Maar na de éénwording oriënteert zich Italië op een gansch eigenaardige, men zou haast kunnen zeggen nega tieve wijze. Het sluit zich niet aan op den grondslag van gemeenschap pelijke positieve belangen, maar op dien van gemeenschappelijke nega tieve belangen. Anders gezegd, door tijdelijke en bijkomstige geschil punten gescheiden van de mogend heden, waarmee het de grootste gemeenschappelijke belangen heeft, sluit het zich, om zich in dezen krachtiger te laten gelden, b\j de tegenstanders van deze aan. Zoo zoekt Italië na 1871, daar Frankrijk blijft weigeren de inlijving van den Kerkelljken Staat te er kennen, allereerst aansluiting te Berlijn en Weenen. In 1887 sluit Italië een verbond met Duitschland op denzelfden grond slag als het verbond tusschen Duitsch land en Oostenrijk en wordt ook Oostenrijk's bondgenoot. Van 1896 af begint zich echter die hoogsteigenaardige toestand te ontwikkelen, waarvan wij op dit oogenblik de dramatische gevolgen ondervinden. Italië zoekt meer en meer de vriendschap van Fraukrljk en ook van Engeland, maar wil tevens hot Drievoudig Verbond handhaven en de voordeelen, die dat afwerpt, niet niét prijs geven. In 1896 verbetert het huwelijk van den toenmaligen kroonprins Victor Emanuel met prinses Elena van Mon tenegro de verhouding tot Rusland. In een handelsverdrag met Tunis erkent Italië Frankryk's protectoraat over dat gewest. Kassala wordt aan Egypte afgestaan. Wel wekte in 1899 het verdrag over Noord-Afrika tus schen Engeland en Frankrijk, waarbij aan dit laatste rijk het achterland van Tripoli werd afgestaan, teleur stelling en verontwaardiging, maar in 1901 kwam met Frankrijk een verdrag over Tripoli tot stand. Desniettemin werd in 1902 het Drievoudig Verbond vernieuwd. Hoezeer echter intusscben Italië toenadering tot Frankrijk zocht, komt in 1906 scherp aau het licht op de conferentie van Algeciras, waar Italië met Frankrijk tegen Duitschland samengaat. En in hetzelfde jaar komt verdrag met Engeland en Frank rijk tot stand over Italie's belangen sfeer in Abessynië. Toch wordt in 1907 het Drievoudig Verbond nogmaals vernieuwd. Maar nu komt bij die aansluiting bij Frankrijk en Engeland een nieuwe tegenstelling van belangen met Oosten rijk. Hadden Duitschland en Oosten rijk alreeds de inbezitneming van Lybië, mogelijk geworden doordat het Balkanverbond Turkije aanviel, met leede oogen gezien, Italië's plannen tot machtsuitbreiding op den Balkan maken het tot een scherpen mede dinger van Oostenrijk om de heer schappij in de Adriatische Zee en een nieuwe haat groeit snel op den bodem van den ouden historisch over- geleverden haat. Echter scheen het gemeenschap pelijk belang om in de Middelland sche Zee een tegenwicht te vormen tegen de macht van Frankrijk en Engeland, zwaarder te wegen dan het tegengestelde belang in de Adriatische Zee. Immers in 1912 wordt het Drie voudig Verbond nogmaals voor een tijdperk van 6 jaren vernieuwd, het verbond met Duitschland en daardoor ook dat met Oostenrijk. Wat nu den vrienden van den vrede in dit geval wel droef moet stemmen is, dat hier een rijk, dat zonder scha neutraal kon bllji gaat oorlogvoeren, niet omdat het vreest te zullen verliezen wat liet voor het volksbestaan onontbeerlijk acht, maar om machtsuitbreiding te "bejagen op een oogenblik dat het de kans daartoe schoon ziet. Voorts dat de rijken, ten koste van welke het zijn macht wil uitbreiden, nu het meent dat zijn niet bij machte zijn zich er tegen te verzetten, zijn bond genoolen zijn, bondgenooten met wie het nog onlangs hot verdrag had vernieuwd, op een oogenblik dat een oorlog als de huidigen en de houding die Italië in zoo'n oorlog om zIj'd be langen zou meenen te moeten aan nemen, te voorzien wa9. Dat verdrag van bondgenootschap, het zou op het beslissende moment „een vodje papier" blijken. Zoo was het ook met het verdrag waarbij Duitschland de on zijdigheid van België waarborgde: het bleek een vodje papier. Zoo waarborgde Japan de integri teit van China: een vodje papier. Vodjes papier zijn de plechtige ver dragen gebleken, waarvan de vrien den van den vrede hadden gehoopt dat de bindende kracht door het ge zag van de openbare meening was toegenomen. Het zijn vodjes papier als in de dagen van het Eeuwig Edict en de Pragmatieke Sanctie. Nu zijn dus alle zes groote mogend heden van Europa en één in Azië in den oorlog betrokken. Duitschland vecht nu met Oostenrijk tegen een wereld van vijanden, en mist daar bij zelfs den moreelen steun van eenig neutraal land. Voor de neutrale landen van den Balkan zal Italië"s tusschenkomst wellicht het seiü wezen om ook van leer te trekken. En toch is het einde van den wereldoorlog nog niet te voorzien, want ook zoo nog zullen Duitschland en Oostenrijk nog lang volhouden. Hoe meer deelnemers echter, hoe meer ellende. J. G. B. schrijft In zijn politiek weekoverzicht in het „Handelsblad" over de houding van Italië o. a.: Italië heeft gekozen. De beslissing is gevallen in de vraag van onzijdig heid of oorlog. En het heeft zqn onzijdigheid opgegeven om zich te scharen aan de zijde van de Triple Entente en deel te nemen aan den strijd tegen de beide Rijken, waar mee het zoo langen tijd in bondge nootschap verkeerde. Een schurkenstreek, zeggen velen. En om den drommel geen vage toe spelingen worden gemaukt op de Italiaansche brigantun met hunje geld of je loven. Of, welwillender, herinnert men zich de oude condot- tieri, die immers ook hun degen ter beschikking stelden van den meest biedende. Het is zoowat Italië doet, een aanval in den rug van een bondge noot, op het oogenblik, dat die bond genoot in de grootste moeilijkheden verkeert, en dat alleen met het doel gebiedsuitbreiding van hem te ver krijgen het la volkomen immoreel naar de moraal van den burger. Maar de staatsinoraal wordt uitsluitend bebeerscht door het ware of ver meende nationale belang. En waar het geldt nieuwe levenskrachten den staat toe te voeren, daar zwijgen alle overwegingen die het normale individu beperken bij zjjn pogen zich een plaats in de wereld te veroveren. Welk burger - tenzij hij misdadig moge zijn aangelegd zal het in het hoofd krijgen een ander die hem ter bereiking van zijn doel in den weg staat, eenvoudig te vermoorden? Maar al die eerzame burgers tezamen in een staat voreenigd, juichen het toe als onder de leuze van het hooge landsbelang, ter verkrijging van een hoogere, machtiger, rijkere positie van den staat in den wereld, hon derdduizenden elkander in bloedigen strijd dooden en verminken. Plechtig %esloteu internationale verdragen zijn slechts scheurpapier als hun bepalingen in strijd zijn met hetgeen het landsbelang wordt geacht te zijn. Sentiraenteele overwegingen spelen in de buitenlandsche politiek geen rol, hier goeft het eigenbelang, zij het dan ook een eigenbelang van hooger orde, dat van staat en volk, den doorslag. Maar zelfs wanneer men als nuchter neutraal buitenlan der rekening houdt mot de algeraeene opvattingen, die thans nog in de verhouding der volken de wereld be- heersehen, dan nog is er onderschoid. En wat dan in de houding van Italië zelfs met de hier aangeduide nood zakelijke reserve het meest stui tend is, dat is nog niet eens dat Italië ter behartiging van zijn nationale belangen, ter voldoening aan zijn nationale aspiratiën de zijde kiest van Frankrijk en Engeland en dus daarmee ook van dio der andere ge allieerden, tegen hen met wie het tot dusver ook uit eigenbelang was verbonden. Het meest stuitend is, dat Italië heeft gesjacherd, naar weerszijden de voelhorens heeft uit gestoken om te polseD, wat aan de Ingezonden Mededeeling. In het leven der vrouw is het keeren der jaren een .tijdperk van veel zorg en ziekte. Het openbaart zich door pijn in den rug, hoofdpijn, duizeligheid, gevoel van slaperigheid na den maaltijd, opstijgingen van het bloed, benauwdheden, een gevoel van zwaarte in den onderbuik, in het kort door de verschijnselen, die ge paard gaan aan een slechte werking der nieren. Want de onzuiverheden die vroeger op geregelde tijden wer den verwijderd, blijven voortaan ge deeltelijk in liet lichaam achter en kunnen niet worden afgevoerd, wan neer de nieren niet voldoende kracht hebben om het bloed voortdurend te filtreer en. Het is daarom, dat het vooral in dit tijdperk noodzakelijk is Foster's Rugpijn Nieren Pillen té gebruiken, die de nieren opwekken en herstellen, en haar geschikt maken tot haar be langrijke taak, waardoor de gezond heid van het geheelo organisme ver zekerd wordt. Te Den Helder verkrijgbaar bij Alb. ten Klooster, Keizerstraat 93. Toezending geschiedt fr. na ontv. van postwissel f 1.75 voor één, of f 10.— voor zes doozen. Eischt de echte Foster's Rugpijn Nieren Pillen, wei gert elke doos, die niet voorzien is van nevenstaand handelsmerk. (40)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1915 | | pagina 1