HELDERSCHE COURANT Geneest Uwe hartkloppingen met de Pink Pillen. No. 4477 ZATERDAG 12 JUNI 1915 43e JAARGANG Op- en ondergang van Zon en Maan en tijd van hoogwater (Texel). Maan Zon water Juni op: onder; op: onder: v.m.in.m. Zondag 13 'm, 8.29 a. 9.86 8.41 8,19 8.26 8.47 14 4.27 10.11 8.40 8.20 9.1 9.28 15 8.37 10.37 3.40 8.20 9UÖ 10.6 Woensd. 16 6,81 10.55 3.40 8.21 10,10 10.42 Dondord. 17 8.8 11.11 8.39 8.22 10.48 11.16 Vrijdag 18 9.2G 11.24 3.39 8.22 11.18 11.56 Zaterdag 19 10,44 11,85 3.f}9 8.23 11.58 LIJST van Ingekomen en vertrokken personen. ingekomen. Naam BeroepWoonplaatsVanGol. P.KlaaBsen,ond,w.,KoningBtr.61,Bunsclioton.Ger. C.Opzitter,korp.-Kiok.v.pl,,Onrustld.A'dam. N.H. A.v.Aperen, kuiper, Fabr.gr. lO.Vlaardingen. H.HardGbol,9clilld.,Binnenh.71a,A.-Paulowna.„ Jb.v.Dljke, arbeider, Julianadorp 67, id. A. A.v. Beugen Bik-Korevaar, zonder, Langestraat 24, Leiden. Rem, H.l.donBreeje,bouwkundige,Hoogstr.99,Ede. N.H, J.Ruig,pakhuisknecUl,V]amingstr.64, Ziipo. M.Willemszoon, dienstbodo,Koegras94,Urk. Gor. J. J. H. Suvorijn, operateur bioscoop, Binnenhaven 116, Amsterdam. N.H. Wed.P.Baroman,zonder,Langestr.92,Schoorl. XI. Engel, molk vork.,Viscbstr. 45k, Alkmaar. J. Uuirmnk, arbeider, Koogras, Heiloo. D.Faber,arb.H.IJ.S.,Koegr.238,A.-Paulowna. O.H.Wilt, z,, Hoofdgracht 78, Bloemondaal. Geon. K.Kikkert,timmerman,Koegrasm,Blokker. N.H. H..J.Marinus,onderw.,Polderw.48|Oallantsoog. A.C.Groiló,hoi'm.,Middonslr.59, Amsterdam. Geen. .r.NÜH. ji.j. v uiuermaD.oii.-macn,, wesi.str.(0,L>auivla. R.Koster,rv.juir.,v.Galonstr.2,Watergraafsm. N.I. VERTROKKEN. NaamBeroepVanNaarGel, O.Hoogland, fotograaf, Krommesteog 8, Krommenie. 7o dag adv. K. Munslerman, timmerman, Hartenstoog 4, Bloemendaal. Geon. C.KoBsen.arheidor.KoegraslOOa.Callantsoog. N.H J.F.Joosten,matroos, Kroonstraat28,'s-Hago. A.C.Loiior,zonder,Kerkgracht20,Leeuwarden. H.B.Grave, arb., Achlor Blnnonh. 27,!A'dam. R.C. P. de Boer, landman, Koogras 44b, Zijpo. N.H. DE OORLOG. De officieele legerberichten van 10 Juni. Van het Westelijk front. Het Duitscke legorbericht van den lOen deelt ons mede, dat de gevechten bij Souchez en Neuville voortduren. N.W. van Souchez werden alle po gingen der Franschen om aan te vallen verijdeld. In dit bericht wordt erkend, dat de Franschen ten W. van genoemde plaats, in de buurt van de Suikerfabriek, vpordeelen be haalden. De Duitschers daarentegen hielden de overhand in de gevechten ten Z, van Neuville. Eveneens wordt mede gedeeld dat een aanval der Franschen bij Hébuterne werd afgeslagen. In deze laatste gevechten namen de Duitschers 200 mau gevangen. In Champagne behaalden de Duit schers eenig voordeel. Door het doen springen van mijnen slaagden zij erin oen gedeelte der Fransche loopgraven bij Souain te veroveren. Verder wer- ücd ten N. van Lemesnil de Fransche stellingen ter breedte van 200 M. bestormd en genomen. De door de Franschen des nachts [ondernomen tegenaanvallen werden afgeslagen. In deze gevechten vielen 4 mijn- werpers en een machinegeweer in handen der Duitschers. In het W. deel van het Bois le Prëtre moesten de Duitschers een gedeelte van de loopgraven der voorste stellingen in handen der Franschen laten. Het Fransche communiqué van den lOen houdt zich hoofdzakelijk bezig met de gevechten op het noor delijk deel van het front. Medegedeeld wordt, dat de artillerie-gevechten ten N. van Atrecht nog dag en nacht voortduren. Aanvallen der Duitschers werden afgeslagen bij de suikerraffinaderij van Souchez, ten O. van Fraylemont. B(j Neuville St. Vaest gingeu de Franschen vooruit, evenals in de streek van Touvent. De laatste winst bedraagt hier 1 K.M. over een front van 1800 M. Van het O o s t e 1 ij k front. Van Russische zijde wordt gemeld, dat de Duitschers in de streek van Kowno eenigszins vooruit kwamen aan den spoorweg Wirballen-Kowno, Ingezonden IVlededeeling. De hartkloppingen zijn het kentee- ken van een vermoeienis van het hart. Wanneer men zeer vermoeid is, strui kelt men of doet mispassen. De klop pingen zijn de mispassen van het hart. Daarom zijn dan ook de hartklop pingen een der meest voorkomende verschijnselen van de bloedarmoede en de bleekzucht der jonge meisjes, van de uit den groei voortkomende bloedarmoede, van de neurasthenie, al te gader ziekten, waar de zwakte van de zieke kenmerkend is. Indien gij dus hartkloppingen hebt, kunt gij met zekerheid zeggen: „Ik ben verzwakt". Een behandeling die het bloed weder op kracht brengt, is dus noodig. Wij bevelen U dan de Pink Pillen aan. De Pink Pillen heb ben ontelbare gevallen van bloedar moede, van bleekzucht, van bloedar moede die uit den groei voorkomt, genezen, en dit wel doordat zij met iedere pil een weinig rijk en zuiver en nieuw bloed geven. Door dat nieuwe, rijke bloed aan te brengen, maken zij dat de voeding van allo organen volkomen is. De toestand van vermoeienis verdwijnt en het evenwicht der gezondheid is hersteld. Do Pink Pillen zijn verkrijgbaar h fl.75 per doos, en f9.- per zes doozen bij het Hoofddepöt der Pink Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam voor Helder en Omstreken bij ALB. TEN KLOOSTER, Keizerstraat 98 en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63 te Schagen bij J. ROTGANSte den Burg (Texel) bij T. BUIS en verder bij verschillende Apothekers en goede Drogisten. en zich thans bevinden op een af stand van ongeveer 30 K.M. van die vesting. In de streek van Sjawli werden de gevechten voortgezet. Van het front in Galicië wordt gemeld, dat de Russen met succes 8 aanvallen afsloegen ten O. van het DDjostr-moeras. Zij namen bij deze gevechten 800 man waaronder 10 officieren gevangen en veroverden 5 machinegeweren. Aan deu linkeroever van de rivier duren de gevechten tegen de bij Zurawno overgestoken vijandelijke strijdkrachten voort. Het Duitsche bericht van den lOen meldt dat de troepen in de streek van Sjawli slechts geringen voort gang maakten, daar de Russen een levendig verzet boden. In de laatste dagen werden op dit deel van het front 2250 gevangenen gemaakt- De Duitsche omvattingsbeweging aan de Dubissa kon niet worden doorgezet. Door de Russen werden versterkingen aangevoerd waardoor de Duitschers gedwongen werden den vleugel uit de linie Betygola-Zoginis, in te trekken. Ten Z. van den Njemen hebben de Duitschers sedert 6 Juni 3020 Russen gevangen genomen, en 2 vaan dels, 12 mitrailleurs, vele veldstukken en vaartuigen veroverd. De toestand ten O. van Przemysl is onveranderd. Ten Z, en Z.O. van Lemberg z(jn nieuwe Russische strijd krachten naar het zuiden opgetrokken. Een aanval op liet leger van von Linsingen op de linie ten N.O. van Drohobycz werd afgeweerd. Ten O. van Stauislau en bij Halicz zijn de gevechten nog aan den gang. Het Weensche bericht van den lOen meldt ons dat de aauvalskolonues reeds zijn doorgedrongen tot, Obertyn en op de hoogten ten Z. van Horo- denka. In de Boekowina werden Russische troepen, door de Oostenrijkers, welke de Pruth overtrokken, ten Z.W. van Kotzman teruggeworpen. Van het Z u i d e 1 ij k front. Het begint, hier thans ook ernst te worden. Een bericht uit Rome ad. 10 dezer deelt mede, dat de krljgs- verrichten om den vijand uit de stellingen aan den O. oever van de Isonzo te verdrijven werden- voort gezet. Door de Oostenrijkers werd hardneklcigen tegenstand gpboden, in hun bijzonder sterke stellingen. Bo vendien bemoeilijkten overstroomiD- gen, welke de bruggen vernielden en de wegen onbegaanbaar maakten de krijgsverrichtingen. Toch hadden de Italianen succes. Zy vermeester den belangrijke stellingen en bezetten de stad Monfalcone (,S K.M. ten O. van de Isonzo). Bovendien vermees terden zij belangrijke stellingen op den Monte Negro. In de gevechten langs de Isonzo werden 500 gevangenen- gemaakt. De veroverde posities op de grens van Tirol en Trentino werden door de Italianen versterkt. Na een zege vierend gevecht werd de pas van Falzegero bezet. Na een hardnekkig gevecht, hetwelk verscheiden dagen duurde veroverden de Italianen de belangrijke Oosten- rijksche positie bij Preikofel. Het Oostenrijksche bericht van den lOen meldt nog iets over de bezetting van Monfalcone. Zelfs wordt in dit bericht nog medegedeeld, dat de dooi de Italianen op verschillende plaatsen ondernomen pogingen om de Isonzo over te steken werden verijdeld. In de Karintische bergen en aan de Oostgrens van Tirol houden do gevechten aan. Door grensbowakings- troepen worden aanvallen van den vijand afgeslagen. Aan de Dardanellen. Van Turksche zijde wordt mede gedeeld, dat de vijandelijke troepen bij hun aanval op de Turksche stel lingen bij Sedulbahr ongeveer 15000. man verloren, en dat zij in hunne oude stollingen werden terugge worpen. Verder wordt medegedeeld, dat in den nacht van 8 op 9 Juni bij Ari Boernoe twee vijandelijke aanvallen werden afgeslagen, waarbij de vijand groote verliezen leed. Overigens is niets van beteekenis gebeurd. Van Russische zijde wordt bericht, dat de Zwarte zee-vloot Zoengoelda Kozla beschoot, waar de iurichtingcn tot het delven van steenkool en los plaatsen verwoest zijn. Twee Turk sche stoomschepen, welke bezig waren met kolenladen, werden in den grond geboord. Twee Engelsche torpedobooten getorpedeerd. Londen, 10 Juni. De admiraliteit meldt: De torpedojagers 10 en 12 zijn vanochtend door een Duitsche duik boot tot zinken gebracht. De torpedobooten, waren voor de kust aan het opereeren. De over levenden zijn te Londen aan wal ge-, zet. Engelsche kruiser getorpedeerd. Weenen, 10 Juni. De onderzeeboot No. 4, commandant de linieschip luitenant Suigule, torpedeerde giste renvoormiddag bij San Giovanni di Medua een Engelsche kruiser type „Liverpool", die, beschermd door zes torpedojagers, daar voer en deed-dat schip zinken. (De kruisers van het type Liverpool zijn in 1909/1910 van stapel geloopen, meten 4900 ton en hebbon een ge pantserd dek en een gepantserden commandotoren. Zij loopen ongeveer 26 mijl en zijn gewapend met 2 stuk ken van 15.2 c.M., 10 van 10.2 c.M. en 4 van 4.7 c.M. Zij hebben een be manning van 376 kóppen.) De duikboot- en mljnoorlog. Londen, 10 Juni. De Engelsche trei- ler „Velocity" is door een Duitsche duikboot in den grond geboord in de Noordzee. De bemanning is opgepikt, na 52 uren in de sloepen te hebben rondgedreven. Verder werden de trei- lers „Tunisian" en „Castor" van Grimsby getorpedeerd. De bemannin gen zijn gered. In den mond van de Tyne is de treiler Sat win" dooreen Duitsche duik boot in den grond geboord. De beman ning is te North Shields aangebracht. Het stoomschip „Erna Boldt" is gistereDOchtend in volle zee getorpe deerd bij het vuurschip „Sunk". De bemanning is te Harwich geland. Dit stoomschip was eigendom van een Duitsche reederlj en ia Engel.and prijs verklaard. Roemenië. Volgens den Romeinschen corre spondent van de Oorriere della Sera aldus wordt van Duitsche zijde ge meld hebben diplomaten die de viérvoudige ententfe vriendschappelijk gezind ziju, meegedeeld dat sedert 2 Juni de onderhandelingen tusschen Rusland en Roemenië zijn afgebroken, daar geen overeenstemming mogelijk blijkt. Beide regeeringen maken aan- sprasJr op het deel van de Boekowina ■tusschen Sereth en Pruth met inbe grip van Czernowitsj. Te Boekarest heerscht ernstige ontstemming, vooral daarom, wijl men het rijke kerkelijke fonds van het bisdom Czernowitsj niet onder de macht van Rusland ge steld wil zien. Tevens wordt uit St. Petersburg gemeld dat Rusland de aanspraken van Roemenië op een gebied met bijna 8 millioen in woners beslist van de hand wijst. De mogendheden van de viervoudige entente zullen beslist elke onderhan deling over Bessarabië, over het dooi de Roethenen bewoonde gedeelte van de Boekowina en over het grootste .gedeelte van het Banaat weigeren, doch zij zullen. Roemenië in elk ge val voel meer aanbieden dan Oosten rijk-Hongarije, zoo verluidt uit de zelfde. bron. Bryan's ontslag. Washington, 10 Juni. Lansing is benoemd tot tijdelijk minister van buitcnlandsche zaken. Bryan heeft een stuk openbaar ge maakt, waarin hij zegt, dat hij op twee punten met Wilson van mee ning verschilde. Bryan wilde, dat de aanvallen van duikbooten door een internationale commissie zouden wor den onderzocht, in overeenstemming met de abitra ge verdragen, waarover de "Vereenigde Staten met dertig sta ten hebben onderhandeld, zij het niet met Duitschland. Bryan hield tevens vol, dat dc Amerikanen niet het recht hadden het land in gevaar te brengen door, na Duitschlands waar schuwing, in het oorlogsgebied te reizen. Naar men verneemt, is hot heele kabinet het met Wilson eens, dat arbitrage onmogelijk is tenzij Duitsch land eerst ophoudt met het toe te leggen op vernieling van koopvaar dijschepen zonder onderscheid. Londen, 10 Juni. De correspondenten in de Ver. Staten van Engelsche bladen wijken aanzienlijk af ia bun waardeeriug van de beteekenis van Bryan's aftreden. De Times verneemt uit New York, dat het aftreden van Bryan op zichzelf de waarschijnlijk heid van oorlog niet heeft doen roe- nemen. Echter hebben Bryan's wijze van aftreden, en vooral de opmerking in zijn brief (aan president Wilson), dat de nota tot een oorlog met Duitsch land zou kunnen leiden, het gevoelen doen ontstaan dat de kansen op het behoud van den vrede zijn vermin derd. Omtrent de uitwerking die het af treden van Bryan zal hebben op den diplomatieken toestand, zijn de opinies verdeeld. De New York'World ver oordeelt het aftreden op dit oogen- blik als een onvergeeflijke daad, welke bij de Duitsche regeering de verkeerde opvatting zou kunnen doen ontstaan, dat dc Amerikaansche natie verdeeld en Diet vastbesloten is. Meer algemeen echter wordt ge dacht, dat het aftreden van Bryan in Berlijn juist de tegenovergestelde uitwerking zal hebben. Sommige Duitsche bladen beoor- deelen het aftreden van Bryan eenigszins zonderling. Zoo schrijft de Tagl. Rundschau: ..Als de heer Bryan het met zijn ontslag ernstig meent en dit niet als een middel om op Wilson pressie uit..te oefenen, heeft ingediend, om naar Salandra's voorbeeld als over winnaar terug te keeren, dan kunnen wij zijn verdwijning van hot schouw- tooneel slechts met voldoening be groeten want hij was onze vijand en Engeland's vriend. Het blad neemt aan, dat Bryan zijn ontslag heeft ingediend, omdat hij op een afbreking van diplomatieke betrekkingen met Duitschland, zoo niet op een oorlogsverklaring aan stuurde. „Als het verleend wordt", besluit de Tagl. Rundsebau, „zou dit een teeken zijn voor de mogelijkheid van een verbetering van deDuitsch- Amerikaansche betrekkingen, waarin wij ons zouden kunnen verheugen. Anders zien wij ook de andere moge lijkheid met gelatenheid onder het oog. Hoe de teerling ook valle, do duikbootoorlog wordt voortgezet." De Vossisch Ztg. zegt aan het slot van een artikel: „Juist op het tegenwoordige orgenblik is het af treden van Bryan meer dan de terzijde stelling van een onvoldoend voor zijn post berekend man. Misschien zal Amerika's buitenlandsche politiek van nu al' aan minder Eugelsch zijn. Daarom wordt zij stellig nog niet Duitsch, ook niet Duitsch-Ameri- kaansch, maar, naar te hopen is Amerikaansch. Dat zal van meer belang zijn dan de opstelling van welke nota ook. Ingezonden Medodeeiing. HERMAN NYPELS - HELDER. Heerenmode-Artikelan. Gemaakte kleeding. Kleeding naar maat. Steeds het nieuwste. Generaal de Wet. Bloemfontein, 10. Juni. Het geding tegen de Wet, beschuldigd van hoog verraad of oproerigheid, is heden be gonnen voor rechter Langs, als presi dent van het het hof met Hutton, Searleen Toda als bijzittende rechters. De zaal was stampvol. De procureur- generaal van den Yr ijst raat, de Jager, nam het openbaar ministerie waar. Mr. Krause trad als verdediger op. De Minister van justitie was tegen- woordig. De acte van beschuldiging was zeer lang en behelsde de tenlastelegging van verscheidene oproerige hande lingen en uitlatingen. De eerste getuigen brachten weinig nieuws te berde, met uitzondering van zekeren Engelbrecht dien generaal Beyers afgezonden had om de ver gadering te Kopjes bij te wonen, waai de opstand uitbrak. Engelbrecht legde de Wet de woorden in den mond, op die vergadering uitgesproken, dat in dien Maritz bleek gemeene zaak te hebben gemaakt met de Duitschers, de burgers huiatoe zouden keeren. De zitting werd hierna geschorst. De kapitein van de Eltel Friedrich. Algeciras, 10 Juni. Een Britsche kruiser heeft in de Straat van Gibral tar aan boord van een Italiaanseh stoomschip den kapitein van den Duitschen hulpkruiser Eitel Friedrich gevat, die, als kok verkleed, uit Amerika was ontsnapt. Een tragisch oorlogsgeval. De Maastrichtsche correspondent van „De Tijd" m6ldt aan zijn biad: Een tragisch geval, ten gevolge van den oorlog en de Duitsche be zetting van België, is alhier voorge komen. De heer V. uit Hasselt scheen een overigens vrij onschuldige briefwisseling te hebben ouaerhouden met betrekkingen over de grenzen. De scherp controleerende Duitschers kwamen diebriefwisseling op het spoor en wilden den heer V. go- vangen nemen. Maar hij kreeg er do lucht van, en week tijdig uit. Toen zijn vrouw hem derwaarts trachtte te volgen, werd zij bij de grens aangehouden; over de verblijf plaats van haar man ondervraagd en onder harde omstandigheden opge sloten in een gevangc-nis, waar zij eerst een zenuwcrisis kreeg en toen volslagen krankzinnig werd. Naar het gesticht te Munsterbilsen over gebracht, bleef zij dag en nacht jam meren om haar man. Eenige nota belen, ondersteund door don haar behaudelenden geneesheer, drongen er bij de militaire overheden op aan, haar' de gelegenheid te geven, voor eenigen tijd naar Nedevlandsch grond gebied te gaan. Wellicht zou het weerzien vau haar echtgenoot den waanzin wegnemen en haar gestoord verstandsvermogen herstellen. Terwijl dit alles aan gene zijde der grens geschiedde, werd ook aan deze zijde een schrikkelijk zielsproces af gespeeld. De man werd ingelicht over den toestand zijner vrouw, en wilde zich, op gevaar af van gevangen te worden genomen, op het door Duit schers bezette gebied begeven om zijn vrouw te halen. Slechts goede vrienden wisten hem te overreden, geen gevolg te goven aan dit voor nemen. Eenmaal kouden zjj hem slechts met. geweld terughouden. Intusschen begon ook hij, door smart eti angst gebroken, teekenen te geven van een dreigende zinsver bijstering. Op zekeren morgen wist hij ongezien te ontvluchten in de richting der grenzen. Amper had hij eenige schreden op Belgisch gebied gezet, of de grenswachten namen hem gevangen. Denzelfden dag, dat V. gevankelijk Aken werd binnenge bracht, kwam zijn krankzinnige vrouw te Maastricht aan, aldoor roepend om haar man. Thhns zijn er twee krankzinnigen Oe Etna. Uit Rome wordt aan de „Temps" geseind, dat het er met de Etna drei gend begint uit te zien. De vlammen slaan uit den vulkaan en gloeiende lava stroomt uit den krater. De Weener Slotacte. (9 Juni 1815.) De „Nieuwe Rott. Crt." schrijft in een hoofdartikel Woensdag voor honderd jaar is, na vijf-en-twintig jaar oorlog, het meest omvattende vredesverdrag geteekend dat de wereld na Munster gekend heeft. Munster besloot een eeuw haast van onrust; Weenen een kwarteeuw. Hoe lang zal thans het bloedvergieten mosten duren, eer weer een groote Europeesche regeling kan worden getroffen, die het werelddeel toelaat op adem te komen? Do veelgesmade tractaten van 1815 hebben dat stellig gedaan. Zij hebben Europa een veel langer rusttijd ver zekerd dan vóór de Revolutie ge meenlijk tusschen twee groote oor logen verliep. Munster, hoe omvat tend ook, beteekende toch eigenlijk maar het eind der godsdienstoorlogen; maar de inkt, van het tractaat was nauwelijks droog, of er ontstond een bittere handelsoorlog, en het element van geloofsgeschil scheen weldra enkel uitgeschakeld om de sou vereinen de handen ruim te lateD tot het voeren van politieke evenwichtsoorlogen in combinaties, binnen welke kettersche en allercbriatejijkste of apoatoliache majesteiten elkander op voet van gelijkheid ontmoetten. Hét is een tijd van de meest hardvochtige raison d' Etat, dien Munster voor de wereld ontsloten heeft. Weenen staat toch eigenlijk al hooger; het ia meer omvattend, ook veel kunstiger werk, en ondanks die kunstigheid toch Diet zonder idealen ademtocht, die de zelfzucht der enkele staten eenigermate bedwingt. Het besef is voor het eerst algemeen levendig, dat men publiek recht gaat schrijven voor de zedelijke persoon Europa, en dat, zoo deze dat recht eerbiedigen zal, zij er bouwsteenen in moet kunnen vinden tot het alge meen nut. Engeland, dat allerlei ver overd heeft buiten Europa, behoudt veel, maar staat nog meer vrijwillig af. De groote mogendheden van het vasteland zien Frankrijk aan hun voeteD, maar schenden het niet. In Duitschland zouden, ware het op mi litaire macht van het oogenblik aan gekomen, de kleiüe staten tegenover een Pruisen of Oostenrijk hoegenaamd niets hebben vermocht; men laat hun ovenwei toe zich weder in te richten en rechten te doen gelden. Tsaar Alexander, wiens ruwe Kozak ken zijn opgerukt van Moskou tot voor Parijs, dreigt met geen knoet,.maar wuift gracelijk den vredespalmop zijn mild gebaar zal, tot boete van oude zonden (Russische en andere), het wreed verminkte Polen herrijzen hij treedt het vertrouwend tegemoet, eene constitutie in dc hand De legitimiteit was, na 'het neer slaan der Napoleontische usurpatie, de natuurlijke leus. Zij is volstrekt niet enke 1 dekmantel geweest.Tot zekere hoogte natuurlijk wel, evenals de geloofsleus het was in de dagen vóór Munster; ovenals de anti militaristische leus het zijn zal, mocht morgen de Entente, of de Germaan- sche kuituur-leus, mochten morgen de centralen overwinnen. Ten vredes- congresse zal men ook thans niet ver keeren op de speculatieve hoogten, maar op de markt des levens; doch dwaas is hij, die gelooft 'dat op die markt enkel stoffelijke, niet ook zedelijke waarden togen elkander zullen worden opgewogen. Wij weten nu wel wat de groote fout van Weenen is geweest; een schoolkind zal het u zeggen. Er is meer gelet op (voor een deel vór- valschte) legitimiteit dan op nationa liteit, en na 1848 is die fout bloedig gewroken. Eerst aan de oorlogen vau de tweede helft der negentiende eeuw danken do Duitschers en de Italianen hun nationalen staat; maar denkt iemand, dat die in 1815 vreedzaam hadden kunnen worden geschapen, al had men het gewild? Het vredes congres is geen laboratorium voor politieke proefnemingen, maar dient om een als onduldbaar gevoelden oorlogslast af te wentelen, en mag ideale motieven alleen in zooverre laten modespreken, als de gegronde verwachting bestaat, dat de wereld do toepassing er vau verdragen zal. Alles is ten congresse beter dan uiteen te gaan om zich te dompelen in nieuwen, wellicht nog verschrikke lijker oorlog, en in de vrees voor zulk oen negatieve uitkomst zal elk- aanstaaud congres, om het even waar het dagen zal of welke personen het samenstellen, zich ten slotte met het betrekkelijke tevreden houden, omdat dit althans te verkiezen is boven de ruïne van Europa als productiege meenschap en zijn zelfmoord als zedelijke persoon. .Niets dan deze beide kunnen in het gezicht komen bij te langen duur van den huldigen krijg. Het materieele nadeel, aan Europa toegebracht, zal reeds' ontzettend zijn, al komt er geen mark of roebel meer bijwij moeten helaas vermoeden, dat zij er nog bij zullen komen in millarden. Al het thans en morgen verschoten tuig zal door onze kinde ren moeten worden betaald. En de ruïne van Europa als zedelijke ge meenschap? Bleef de overwiuniug te duidelijk aan één der partijen, de kans ware groot, dat onder de schoonst denkbare leus een dier misdaden werd begaan, die de toekomst ver- giftigon en de kiem van nieuwe oor logen iu zleh dragen, als indertijd de verdeeling van Polen het gedaan heeft. Kon Oostenrijk-Hongarije worden geveld, onder de nat.ionalitoLten-leus, er zou in de Donaulanden wellicht eene anarchie ontketend worden, van wier omvang zij, die in die leus als pa nacee gelooven, zich blijkbaar niet het flauwste begrip vormen. Weenen heeft zijn fout gemaakt; het heeft gemeend, dat de wederopbouw van Europa geschieden kon naar het (zij het naar de convenientie van het oogenblik stork gewijzigde) beginsel van eerbiediging van dynastieke rechten. Wil dit zeggen, dat het toekomstig congres in de fout ver vallen moet van dien wederopbouw enkel voor een etbnographisch vraag stuk aan te zien? Kon Duitschland op de knieën worden geworpen, het gevaar ont stond, dat onder de leus: dood aan het militarisme, de schermende hand geslagen werd aan een staatsorga nisme, dat zijn verbetering slechts van binnen uit te wachten heeft, en dat na een tweede Tilsit enkel weder op zal staan, militairistischer dan ooit. Mochten daarentegen de centralen te zeer overwinnen, onder de leu3 van Germaansche zelf beveiliging tegen Slavische horden uit het Oosten en gekleurde huurlingen van het Westen, zou een moord kunnen worden begaan aan het Belgische, aan het Servische volk, beide reeds meer dan ethnographische begrippen, beide leden eener politieke en zedelijke gemeenschap, die zich alleen tot hooger levenspeil verheffen of zelfs maar het leven behouden kan bij eerbied voor het bestaansrecht van elk harer samenstellende deelen. Moge, als de wederzijdsche uitput ting eerlang tot nieuwe vredesproef leidt, deze maar niet slechter uit vallen dan die van Weenen, die Europa op een oogenblik, dat het dringend behoefte had aan rust, die rust voor eon halve eeuw verzekerd heeft. En moge geen mobilisatie van principe- ruiters (dat zijn in dit geval alle par ticulieren van edele bedoelingen maar beperkte verantwoordelijkheid) het kiesche werk der Metternich's en Talleyrand's van morgen te zeer storen. Het doel des oogenbliks kan aanstonds maar één zijn: een einde te maken niet aan den, maar aan dezen oorlog. Daarin te slagen, zal een werk zijn van voel geduld, van veel nuchterheid, van veel opoffering. De vrede is nu niet meer, als in 1815, te bouwen op een principe van dyna stieke legitimiteit; allo dynastieën weten thans, dat zy .geenheerschers over maar dienaars der volken zijn. Evenmin kan de vrede rusten op een doctrinair opgevat principe van natio naliteit, waarvan de praktijk zich ras tot een ethnographise analyse- proef zou verlagen. Europa heeft thans een synthese noodig van de zoo sterk uiteenloopendo begrippen, die het jaar 1815 en die den tijd der nationoliteiten, in zooverre zjj werkelijk reeds natio naliteiten zijn gebleken: dat is te zeggen, meer geworden zijn dan vol kenkundige begrippen. Nationaliteit is politische en beschavingaeenheid; iets veel samengesteldors en fijnera dan rasgemeenschap; de wereld kent er voorbeelden van, dat zij zich gevestigd heeft ondanks en boven rasverschil. Ze te niet te doen ter wille van ethnographische drogmatiek is niet de wereld vooruit, het is haar achteruit te zetten. TWEEDE KAMER. Zitting van 10 Juni. Op ons aanplakbord konden wij Don derdag- nog mededeelen, dat het wets ontwerp tot instelling van een tij delijk gezantschap bij den Paus door de Tweede Kamer is aangenomen. Wij geven hieronder een uittreksel uit de redevoeringen der beide mi nisters. De minister van Buiten landsche Zaken, de heer Lou- don, deelt mede vernomen te hebben, dat er aan het Vaticaan een vredes- actie gaande was. De Regeering wenschte daaraan deel te nemen. De opdracht aan dl'. Nolens was, zich in verbinding te stellen met het Va ticaan, om daarmede eventueel samen te werkon. De kardinaal-staatssecre taris schreef, dat de beste wijze van samenwerking zou bestaan in aan stelling van een officieel vertegen woordiger. Ofschoon de Regeering bevoogd is tot aanstelling van een gezant, wenscht zjj vooraf het oordeel der Kamer te vernemen. Het voor stel is dan doodeenvoudig. Van ver storing van den godsvrede is geen sprakedie zou al heel oppervlakkig moeten zijn, als hij daardoor werd verstoord. Men noemde het voorstel anti-democratisch, onvaderlandslie vend, enz. Het is een plicht tegen over de neutralen een poging te doen tot herstel van den vrede. Zelfs al al zou de actie niet tot het doel leiden, dan nog was het onzen plicht er aan mee te doen. Deze tijdelijke missie is geenszins de voorbereiding tot een blijvende missie bij den Paus. Ook minister Gort van der Linden bespreekt het ontwerp. Men vreest, zoo zegt hij, schade aan het Protestantsche karakter van ons volk. Maar vergeet men dan niet, dat een aanzienlijk deel van ons volk bestaat uit Katholieken? Dit gezant schap legt geen band tusschen den Staat en de Roomsche kerk, ook al was hot niet tijdelijk, maar blijvend. De aard van het gezantschap is alleen, dat men in den Paus heefc gezien een belangrijke internationale poli tieke macht. Er is geen belangrijker diplomatiek centrum, dat invloed'kan oefenen in het belang van den vrede, dan het VaticaaD, De hoor Nolens is met de zending belast wegen3 zijn bijzondere ge schiktheid. Niet zonder leedwezen las de Re geering de vragen in het voorloopig verslag. De minister verklaart echter de tegemoetkomende houding van den Paus te waardeeren. Men kan toch moeilijk samenwerking zoeken en tevens afstooten den persoon, met wien men wil samenwerken. De heer Eerdmans (u.1.)Dus wordt het gezantschap permanent? De minister:- Neen, meneer Eerdmansik ontzeg u hot recht, dat uit mijn woorden af te leiden. De Minister betreurt, dat het ver zet tegen het gezantschap bezoedeld is door een toomelooze geloofshaat. De heèr D u y s (s.d.a.p.)Ik was van plan vóór te stemmen, maar nu stem ik tegen. De Minister: Ik bedoel, dat men hier en daar dergelijke ui tin gen heeft gehoord. Men vreest blijkbaar den invloed van den Paus. Tegen den internuntius heeft men zich nooit verzet en deze is een agent van den Paus, terwijl de tijdelijke gezant aan de bevelen der Regeering t,e gehoor zamen heeft. De positie van de Re geering wordt dus sterker hierdoor. Ü8 belangen van de Kerk staan hier totaal buiten. De heer Eerdmans heeft de ver denking geuit, dat de Regeering zou spelen mot de belangen van het land om politieke winst. Een Regeering, die dat deed, zou de Kamer misleiden. Do godsvrede wordt niet door een protest verstoord als men dat denkt, begrijpt men den Godsvrede niet. De thans voorgestelde maatregel is in het belang van Nederland. Men be denke, welke groote belangen voor ons op het spel staanniet alleen bij den oorlog, maar ook bij het sluiten van den vrede. Een nieuwe orde van zaken zal moeten worden geconstitueerd als de vrede komt. En onze toekomst staat bij die eind- regeling in belangrijke mate op het spel. Onze positie dient zoo sterk I mogelijk te zijn. De Regeering mag niets verzuimen tot versterking van de positie. De Minister is over tuigd, dat de invloed des Pausen een belangrijke factor voor den vrede kan zijn. Eu in ons land zijn er wel. die in vermeend Staatsbelang naar den oorlog drijven, maar in groote massa wil ons volk den vrede. Door zijn ligging en zijn traditie kan Nederland een steun zijn bij het herstel van den vrede. Afwijzing van het voorstel zou in zich sluiten een wantrouwen in dit gedeelte van het regeeriDgs- beleid, hetgeen de kracht van de Re geering in deze moeilijke tijden zou verzwakken. Regeling van werkzaamheden. Bij een hierna volgende regeling van werkzaamheden dringt de a.r. heer Duymaor van Twist aan op spoedige behandeling van het wets ontwerp tot uitbreiding van-den land storm, dat van de grootste urgentie is. Spr. zou het reeds Vrijdag willen hebben onderzocht. Daarentegen meent de heer T r o e 1 s t r a, dat wij in geen geval dit ontwerp in een paniekstemming moeten behandelen. Spr. heeft het met groote bezorgd heid ontvangen. Het besluit van de centrale sectie, die voorstelt na afdoening van de agenda voor openbare behandeling, doch in geen geval vóór Woensdag, met de wetsontwerpen, die aan de orde zijn (landstorm-ontwerp is no. 2), wordt goedgekeurd. Hierna wordt met de behandeling van het wetsontwerp voor een tijdelijk gezantschap bij den Paus voortgegaan. De heer Nolens (r.-k.) wenscht een korte verklaring, namens zijn partljgenooten, omtrent dit wetsont werp afteleggen. Het draagt voor hem een zuiver opportunistisch ka rakter (d. i. een „gelegonheids"-mee- ning, niet uit principieels gronden ontstaan) en biedt hun niet dat, wat zij zouden mogen wenschen. Verschillende leden repliceeren op 's Ministers rede. De heer Eerdmans protesteert tegen 's Ministers uitlating betreffende den „toomeloozen geloofs haat". De zaak is spr. na de beide ministerieels redevoeringen, die niet geheel klopten, nog niet duidelijk. Als de politieke macht van den Paus inderdaad zoo groot is als thans van de regeeringstafel wordt vernomen, waarom is deze dan niot uitgenoodigd tot de vredesconferentie? We zullen thans zien, wat nog nimmer in de parlementaire geschiedenis is waar genomen dat eon wetsontwerp wordt aangenomen, waar eigenlijk geen mennek in deze Kamer vóór is. Alle rechtsche partijen de katholieken incluis brengen door aanneming van dit ontwerp een offer. De heer Duys verklaart niet meer te weten wat de principieele betee kenis van dit ontwerp is. Spr. zal zich by de stemming onthouden. Het ontwerp wordt tenslotte met 82 tegen 10 stemmen aangenomen. Tegen de heeren Eerdmans, Bichon van IJsselmonde, Helsdingen, Heeres, De Mui-alt, Van Raalte, Gerhard, Mendels, Spiekman, Lieftinck. Hierna wordt voortgezet de behan deling van de interpellatie des heeren Van Vuuren over de Indische leening en is de Minister van Kolo- n i 6 n, de heer Pleyte, aan het woord. Hij zet uiteen hoe hij er toe gekomen is aan het consorLium-Van Aalst do voorkeur te geven in het buitenland bleek nergens de leening te plaatsen e'n ook de z.g. „staatsgroep", die meestal Nederlandsche leeningen plaatst, kon niet helpen. Zie verder Tweede Pagina. BINNENLAND. Pakhuis ingestort. Donderdagmiddag, juist toen een hevig onweder zich boven Rotterdam ontlastte, werd na een zeer zwaren donderslag een hevige knal gehoord in den omtrek van de Delftsche poort. Het. bleek dat een pakhuis aan de Coolvest was iDgestort. De geheele voorgevel, een gedeelte van de zijwanden benevens de zolders, zijn met groot geraas ineengevallen. Voordat het onweer losbrak waren een aantal werklieden voor h6t pak huis bezig een sleeporswagen met coprah te lossen. Voor de regen waren zij echter even gaan schuilen. Dit was hun geluk, daar door het voor- overkomen van den gevel ongelukken niet zouden zijn uitgebleven. Thans werden slechts twee man licht ge wond. Een der paarden van de sleepers wagen werd door de vallende stukken steen ernstig getroffen, zoodat heL beest moest worden afgemaakt. Men veronderstelt, dat de trillingen, voroórzaakt door den zwaren don derslag het instorten van den gevel bevorderd hebben. De veronderstelling dat de bovenverdieping, in gebruik by de N.V. Blaauwhoedenveem tot het opslaan van coprah, te zwaar belast zou zijn geweest, is onjuist gebleken. i Ingezonden IVlededeeling. Haemorrhoiden. Haemorrhoiden (aambeien) worden gewoonlijk veroorzaakt door verstop ping, een zittende levenswijze, zwan gerschap, sterk prikkelende purgeer middelen, enz., en zij werken door de vreeselljke jeuk en stekende pijn zeer nadeelig op het humeur van den lijder. Dikwijls worden zij veronachtzaamd, hetgeen aanleiding kan geven tot sterke bloedingen, verzwering, enz. Foster's Zalf heeft vanaf de eerste aanwending een wonderlijk verzach tenden en heelenden invloed. Een ge schikt diëet on nauwkeurige opvolging van de gebruiksaanwijzing, welke iedere doos vergezelt, doet uw kwaal spoedig genezen. Foster's Zalf (let op den juisten naam) is te den Helder vorkrijgb. bij Alb. ten Klooster, Keizerstraat 93. Toezending geschiedt franco na ontv. v. postw. ii f 1.76 p. doos. (24)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1915 | | pagina 1