AGENDA.
Witte Bioscoop, Koningstraat. Hoofd
nummer: „De Golem".
Cinema Palace, Binnenhavens. Hoofd-
nummer: „De lijdensweg eener Ko
ningin".
MARINE EN LEGER.
Met den 28en dezer wordt de luit. ter zoe dor
2e klaBso J. J. Dikkers, van Hr. Ms. „Koningin
Umma", belast met het bevel over het Stoom-
loods vaartuig No. 3.
Met den 25en dezer wordt de plaatsing bi)
don onderzoekingsdienat te Willemsoord van
don luit. tor zeo der 2e klasse marine-reserve
D. P. B. Visser ingetrokken en hii belast met
het bevel over Hr. Ms. torpedoboot „Makjan".
De lult. ter zee der 2e klasse marine-reserve
B. F. A. Fohren wordt met 28 dezer overgeplaatst
van Loodsboot No. 1 naar Hr. Ms. Wachtschip
en geplaatst by den ondorzoi-kingsdienst lo
Willemsoord, tor wijl met denzellden datum
worden overgeplaatst vau Hr.Ms. „Atjeh" naar
Loodsboot No. 1 do buitengew. adelborst marine-
reserve J. Stolp en van Hr. Ms. „Atjeh" naar
nr. Ms. Wachtschip de bultongew. adelborst
marino-reserve D. do Boor.
Do onlangs uit Oost-Indiö teruggekeerde lult.
ter zoo dor 2e klasse J. Schouten is geplaatst
aan boord van Hr. Ms. Wachtschip te Willems
oord.
Den 26en dozor worden bevordord:
Sergeant-zoomilicienmach.drijver D. J. Neder-
hand tot zeomilicionmach.dri)ver-majoor;
korporaal-zeemilicienmacb.drijver C. J. Odlnot
tot 8ergeant-zeomilicienmach.drijver;
zeemillcienmach.drijver D. Kuiken tot zee-
millcienmach.-drijver-majoor
idem L. Luuraema tot scrgeant-zeemiliclen-
mach.dry ver
idem H. Vrolijk tot korporoalzeemilicion-
mach.drijver.
De korporaals H. do Graaf, J. vanderWoude
STOOMVAARTBERICHTEN.
Stoomvaart-Maatschappij „Nederland".
Bowean, uitr., arrlv. 22 dezer te Padang.
Rembrandt,uitr.,arriv. 22dezer te PorHiatd.
Kon. dor Ned., tliulsr., vertrok 20 dezer v. Genua.
Karlmoen, thuisr.arriv.22dezer ter reedo v. Deal.
Arabon, uitr., pasB. 21 dezer Kaap Sorrat.
Karlmata, uitr., pass. 21 dezer Malta.
BUliton, thuisr,, pass. 23 dezor Porinv
Nlas, thuisr., pass. 23 dezer Perim.
Kou. Emma, uitr., pass. 23 dezer Ouvssant.
Oranje, uitr., axrl v. 23 dezer te Sabang.
Lombok, thuisr., vertrok 20 dozer van Padang.
Rotterdamscha Lloyd.
Bandoeng arriv. 21 dezer v. Norfolk te Macassar.
Rindjani arriv. 22 dozer van Java te R'dam.
Kttwi arriv. 21 dezer van R'dam te Batavia.
Dell, uitr., pass. 21 dezer Aden.
Malangarrlv. 19 dozer van Batavia to New-York.
Wilis, uitr., pass. 21 dezer Perim.
Insulinde, uitr.,pass. 22 dezor Gibraltar.
Koninklijke Hollandsche Lloyd.
Etna, thuisr., ifl 20 dozer bjj Deal geankerd.
Norfolk, thuisr., pass. 22 dezer Dover.
Zeelandia vertrok 23 dezor v. A'dam n. B.-Ayros.
Naar Atjeh en onderhoorigheden
en de Oostkust van Sumatra:
or Engeland eiken Dinsd. 112.15 's m.
Naar Guyana (Suriname)
spost vla Amsterdam Ion 16 Juli I 0.65'»av.
lil via Queenstown I 6 cn 19 12.15 's m.
mail vla Soutliampton Juni 112.16 'nu.
(aUeen op verl. d. afz.)
Naar Curaqao, Bonaire en Aruba:
sepost via Amsterdam I Ion 16 Juli I C.66'Bav.
ïail via Southampton olkun Maan-
of Quoenstown dag en Dond. 12,15 's m.
Naar St. Martin, Sfci Eustatius en
Haven te Nleuwedlep.
22 Juni. Aangekomen van Harlingen en vertr.
naar Goole Ned. s.s. „Friesland".
Idem van Harlingen naar Leith Eng.
s.s. „Mascotte".
28 Juni. Idem van HuU naur Harlingen Nederl.
s.s. „Calodonia",
VISSCHERIJBERICHTEN.
Nlouwodiop, 22 Juni. Aangebracht door 40
Worders: 6 tot 10 stuks groote^Umg. per Btuk
1 tot 4 mand kleinec--
fö.-, 1 tot2mand schar, per mand f360ar4.-,
1000 stuks pieterman, per 100 stuks f4.-
Door trekkers15 tal geep, per tal f 10 a f 11,
1000 stuks pieterman, per 100 stuks f 3.60 a f4,
3 tal haring, por tal f4.
28 Juni. Door 80 korde
long, per stuk 76 ct., 10 tot 40 stuks middoltong,
por stuk 86 a 40 ct., 10 tot 30 stuks kleine tong,
por stuk 16 a 20 ct., 1 tot2mandstortschol,por
mand f9.- a f12.-, 1 tot 6 mand kleine schol,
por mand f 4.= a f6.-, 1 tot 2 mand schar, por
mand f3.60 a f4.-, 3000 stuks pieterman, per
100 stuks f4.- a rtöO.
Door trekkers: 6tal geep, per tal f966.
MARKTBERICHTEN.
Helder, 23 Juni 1916.
GROENTEVEILING.
Spinazie, f 3.- a f4.- por 100 mandjeB.
id. f0.— a fO— 100 pond.
RadijB, f0.- a f0.- 100 bos.
Raapstelen, f060 a f 1--
uoauawiou. i u.ov a a.
Rabarber, f3.- a f5.-
Sla fte soort) f060
ld, (2e soort) f0.—
Fnj, f0.- a f0.-
100 n
Postelein, 13.- a f6.60
Zuring fO.- oen,
Aaperges dik wit fO.— a fO.— 100 bos.
Id. dik blauwe f a f— 100
ld. dun wit f a f 100
ld. dun blauw f 100
Wortelen f8.- a f6.- „100 dub. bos.
Bloemkool (le soort) f12.- a 1' 100 stuks.
Id. (2o soort) f8-al'0 100
ld. (8e soort) 15.-af O 100
Komkom, gele f8.— a f10.— „100
ld. (2e soort) fO.- 100
Uien f L- a f6.— 100 bos.
Meirapen f6 - a f6.- 100 stuks.
Aardbeien fS - a f9.- 100 mandjes.
Peulen fa- a f 9.- „100 pond.
Kersen f12.- a f 16.- 100
8Uboonen f060 a f0.- 100 stuks.
Helder, 24 Juni 1916.
GROENTEVEILING.
Spinazie, f0.— a f0.- per 100 mandjes.
id. f0.- a f0.- 100 ben.
Radils, f-.- a f0.- 100 bos.
Raapstelen, f0.76 a fl-— 100
Rabarber, f8.— a f6.— 100
Sla (le soort) f 1.- a fl.70 100 krop.
81a (2e soort) f0.- a f0.- 100
81a (3e soort) f0.— 100
Prt) fa- a fft- 100 bos.
Powreelle f8.- a fft-
Selderjj fft- a f3.- 100
PoBUlein f6.- a f&- 100 boa.
Asperges dik wit f—.— a f 100
ld. dik blauw f af— 100
ld. dun wit f af— 100
ld. dun blauw f0.—af 0. 100
Wortelen f4.60 n f6.- 100
Zuring f0.- 100 bon.
Bloemk.de soort) fl3.-ail6.- 100 stuks.
Id. (2esoort) flO.—af—100
fd. (8e soort) f6.— „100
Komkomm. groene fC.— 100
ld. gele f8af 10.— 100
Uien f8.- a f6.- 100 bos.
Meirapen f6.- a f6.- 100 stuks.
Aardbeien f&- a fft- 100 mandjes.
Peulen f& - a f9.- 100 pond.
Kersen fll.- a f18,- 100
Beverwijk, 23 Junf 1916.
Groenton. Asperges, dik wit, f21.00
f28.00, ld. dun wit f6/X)-f 1200, id. dik blauw
f 10.00-f ia00, id. dun bi. f S-f 6 per 100 bos, pouti
leln f 0.11—f064 per ben, raapstelen f—.0—fO.—
por 100 bos, rabarber f8,00-f6.00 per 100 boB,
radUs f—,0—f0.— por 100 bos, sla f0.40—f 1.- por
100 krop, spinazie f 0.00—f0.00 per kist, zuring
f0.00—f0.00 por ben, wortelen Ï6-8 p. lOObos,
bloemkool lo soort fftOO-flftOO, id. 2e soort
f4.00—f660, ld. So soort f 2.00-f360 per 100 stuks,
aardbeien f 36-f38 per 100 K.G., id. f660-f760
por 100 mandjes, doppers f660 a f760 per 100
Behagen, 34 Juni 1916.
Paarden t 0.— k
Veulens a—
Ossen 0.-
4 Stieren 190.— 2
22 Geldekoolen (magere) 180.— 2
116 Goldokooien (vette) 200.- 4:
30 Kalfkooton 200.- 8
Vaarzen 0.—
9 Pinken 90.- 1:
Graskalvoron ft—
60 Nuchtere kalveren 14.—
0.-
(magore)
(vette)
a-
960 Schapen (i
Overhouden 0.—
900 L&mmorcn 1*.— I
Bokken en Gelten ft—
Varkens (mag.) ft—
28 Varkens (vette) p. K.G. 0.76
40 Kipgen
Duiven ft-
Ganzen ft—
Zwanen 0.—
900 K.G. Boter L25
60 Kaas 0.80
4600 Kipeleren p. 100 stuka 6.—
800 Eendoioron p. 100 stuks 660
Handel magere geldekoolen trekkend; v
goldokoeion idem; kalfkoeien idem.
CORRESPONDENTIE.
Abonné H., Onrust. Bedoeld stuk
is te persoonlijk om te worden opge
nomen en ligt te uwer beschikking.
(Redactie).
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
Naar Oost-Indië:
Verzendingsweg. I Datum der TOdst.der
tor post- laat-busl.
Per: bozorglng. a/hPostk.
it via Amsterdam1 en 16 Juli j 666'snv.
enopvorl. d.afz.)
mail vla Engeland 28 Juni 112.16 'S m.
Naar Kaapland, Natal, Oranje-Rivier
kolonie en Transvaal:
eiken Donderdag, 1216 'sro.
Burgerlijke Stand van Helder,
van 22 en 23 .Juni '15.
ONDERTROUWD: C.W. Christiani
__i L, P- Keijzer; L. P. Th. van Son
en N. Snel; D'. Jongsma en C. H.
Wilner; A. Boerdijk on B. Groen.
BEVALLENW.Lastdrager- Wulf-
lé, z.J. van Reek Blankman, d.;
G. Dienaar Prins, d.; B. Jansen-
Bruin, z.G. A. Kuipers-Simon, z.
OVERLEDEN: C. J. Lamens, 56
jaar; M. de Jongh, 19 jaar.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Lemberg is gevallen.
En daarmede ia ecu groot deel van
de Russische winst verloren gegaan,
Ondanks den hevigen tegenstand,
dien de Russen daar op verschillende
punten hebben geboden, konden zij
Lwof, zooals zij den naam Lemberg
reeds gerussificeerd hadden niet
behouden.
Het leger van aartshertog Jozef
Ferdinand rukte op Rawaroeska aan
von Mackensen had, na bij Mosjiska
de Wisznia te zijn overgetrokken, den
marsch op Zolkief voortgezet. De
Oostenrijksche generaal von Bóhm-
Ermolli had de Grodek-linie geforceerd
en marcheerde nu naar Lemberg;
von Linsingen kwam uit het zuiden,
van de lijn Mikolajef-Zydaczof aan,
en rukte naar Przemyslancy op, en
uit het Z.G. kwam de Oostenrijksche
troepenmacht onder generaal Pflanzer-
Baltin opzetten.
Zoo werd de positie der Russen
onhoudbaar.
Lemberg was bovendien niet aan
gelegd, om van de westzijde te worden
verdedigd. Het was een bastion, tegen
Rusland gekeerd, naar het oosten
verschanst; wel hadden de Russen
in de maanden dat zij de stad in
bezit hadden een versterkings"
aangelegd, die zich 15 K. M. ten
westen van de stad uitstrekte, maar
het gevaar om te worden afgesneden
was te groot, en derhalve was het
raadzaam de verdediging van de stad
niet lang vol te houden.
Toen de Russische verdedigings
linies ten zuiden van de stad waren
doorbroken, en de wegen, die naar
de stad leiden, door de aanrukkende
Oostenrijksch-Duitsche legers konden
worden {onder vuur genomen, was
de stad niet meer te houden.
Voor de Russen is dit verlies groo-
ter dan de afstand van de hoofdstad
van Galicië alleen. De terugtocht uit
Lemberg moet noodzakelijkerwijs den
terugtocht uit getyeel Zuid- en Oost-
Galicië tengevolge hebben, Pe front
lijn aan den Dnjester kan niet wor
den gehandhaafd, nu het steunpunt
van die lijn is gevallen. Lemberg
toch was het spoorwegknooppunt,
waar de spoorwcgljjneu uit Rusland
samenkwamen en van waar de ver
deeling van troepen, levensmiddelen
en ammunitie over de verschillende
legers plaats had.
Maar ook het front aan de Tanef
kan niet worden behouden, wanneer
de Russen tot over de grens worden
teruggedreven. De verdere gevolgen
van dezen terugtocht kunnen voor-
loopig nog onbesproken blijven, wijl
niemand voorzien kan tot hoe ver
de Russen zuilen genoodzaakt worden
den terugtocht voort te zetten.
De meening van den oorlogscorres
pondent van het „Berl, Tageblatt",
dat de snelle vooruitgang der ver
bonden legers wijzen zou op een
vermindering van het weerstands
vermogen der Russische troepen in
Galicië, schijnt minder juist. Uit alle
berichten blijkt, dat de bondgenooten
een taaien en dapperen tegenstander
tegenover zich hebben, die voort-,
durend tegenaanvallen deed, en her
haaldelijk zeer harde en gevoelige
klappen uitdeelde.
Het Russische legerbericht, dat
steeds eenige dagen achter is, en
heden berichten bevat van 19 tot 21
Juni, dus over de nadering der ver
bondenen in de richting van Lemberg
zwijgt, maakt melding van hevige
gevechten ten zuiden en zuidoosten
'van die stad, waar de legers van von
Linsingen en Pflanzer-Baltin opruk
ken, gevechten, waarin vaak stoute
aanvallen door de Russen gedaan,
een gedoeltel.ijk succes hadden. Een
vijand, die nog zoo krachtig kan op
treden, als daarin wordt gemeld, is
niet gedemoraliseerd. En daarom is
het wenschelljk geen voorspellingen
te doen over de mogelijke gevolgen
van den val van Lemberg en de
ontruiming van Galicië, maar den
loop der gebeurtenissen af te wachten.
Zeker is het, dat de Duitsche troe
pen in het front aan den boog van
den Weichsel aanzienlijk worden ver
sterkt. De „Times" verneemt uit
Petersburg, dat een groot deel der
Duitsche troepen uit het Westen
naar dat front zullen worden over
gebracht. Het Petersburgsche boricht
spreekt zelfs van 30 pet., en de „Ti
mes" meent, dat nog verschillende
divisies van het WeBten naar het
Oostelijke front zullen worden over
geplaatst.
Als dit bericht juist is, zou daaruit
zyir af te leiden, dat men in Duitsche
militaire kringen maatregelen neemt
voor een krachtig optreden tegenover
Warschau, waarschijnlijk in verband
met de omtrekkende beweging, die
nu door de Duitsch-Oostenrijksche
legers in Galicië wordt volvoerd.
Indien de „Times" juist is inge
licht en werkelijk een zoo groot per
centage aan de Duitsche strijdmacht
ia het Westen kan worden onttrok
ken, zonder dat daardoor vrees be
hoeft te ontstaan voor doorbreking
der Duitsche linies, dan moet het
zelfvertrouwen, het gevoel van zeker
heid bli de Duitschers wel zeer groot
zijn, en de overtuiging, dat hunne
linies tegen elke doorbraak bestand
zijn, wel zeer vast geworteld.
Tot dusver zijn die pogingen, op
de meest verschillende punten en
vaak met groote kracht ondernomen,
nog steeds mislukt.
Majoor Moraht vestjgt daarop ook
de aandacht inliet „Berl. Tageblatt";
h|j zegt, dat de stille weerstand tegen
de meest krachtige aanvallen on 't
voortdurend vuren eener uitmuntende
vijandelijke artillerie, door de Duit
sche troepen in het Westen blijken
geeft van de groote waarde der in
genomen stellingen en van de krach
tige verdediging. En hij vervolgt:
„Wij hebben slechts een voor onze
tegenstanders duidelijk kenbaar doel
vasthouden wat wij in het Westen
bezetten, en in het Oosten de over
winning behalen".
En evenals de Engelsche meoniug
is, dat het hoofddoel der geallieerden
moet zijn: „to kill the Germans",'
schrijft majoor Moraht:
Dat wij daarby tevens het doel
van den strijd bereiken en den tegen
stander vernietigen is een gevolg der
tegemoetkomende houding van de
vijandelijke aanvoerders. Hunne aan-
valsbevelen waren zoovele opofferin
gen van duizenden manschappen".
Het groote hoofdkwartier meldde in
een der berichtenDe bloedige ver
liezen der Franschen gelijken die van
den slag in Champagne"; en daarin
vielen, naar van Duitsche zijde werd
beweerd, 40,000 Pranschen.
Zie - dat is hot; orge, het ellendige,
het rampzalige van dezen oorlog
neen, van den oorlog in het algemeen.
Daar worden dagelijks duizenden op
geofferd, de besten, de krachtigsten,
de sterks ten, de meest geschikten,
jongelingen dio de toekomst, nog voor
zich hebben, mannen in de kracht
van het leven. Daar wordt van het
gevechtsveld een reusachtig kerkhof
gemaakt, vol kruisen, staaüde op
graveD, waarin de boop de's vader
lands werd neergelegd. Daar worden
natiën, volken, landen, langzaam uit
gemoord, tot doodblpedens toe. Daar
worden de meest kostbare meusclien-
levens opgeofferd, dag in, dag uit.
En waarvoor?
Het resultaat, dat men sedert
maanden hoopte en verwachtte bleef
uit. Aan het einde is men even ver
als aan het begin. In twee lange
linies liggen de legers tegenover
elkaar, zoekend naar de gelegenheid
om elkaar te vermoordon
Heelt dit nu nog niet lang genoeg
geduurd? „H.bl."
Van het Westelijke gevechts
terrein.
Parijs, 22 Juni. Offlcioele mede-
deelïng
Er zijn vanochtend weer vijftien
granaten uit kanonnen met groote
draagkracht op Duinkerken geworpen.
Onze zware batterijen zijn op het
vijandelijk geschut geconcentreerd.
De tegenaanvallen van de Duit
schers ten noorden van Atrecht zijn
vanochtend opgehouden. Ir. don loop
van den dag is er alleen een hevig
artillerieduel geweeat.
De aanvallen van de Duitschers
op de Maasheuvels, iu Woevre en
Lotharingen zijn afgeslagen.
De Franschen blijven in de Vogezen
voortrukken.
Berlijn, 23 Juni. Officieele mede-
deeling yan het groote hoofdkwartier
Gisteren namen wij Duinkerken en
ook de troepenconcentraties in de
plaatsen Beruls, Hondschoote, Veurne
(Furnes) en Cassel onder vuur.
Ten Z. van Souchez hebben wij in
een loopgraafgevecht goede vorderin
gen gemaakt.
Op de Maashoogten hebben de
Franschen hun pogingen om door te
breken zonder het minste succes
voortgezet. Tot dusver hebben wij
230 ongekwetste gevangenen ge
maakt, o.w. 3 officieren, en 7 machine
geweren en 20 mijn werpers genomen.
Voorpostengevechten ten O. van
Lunéville duren voort. lil de Vogezen
hebben wij de sedert maanden fel
betwiste hoogte 631 bij Ban deSapt
bestormd. Wij maakten 193 gevan
genen, Damen 3 machinegeweren, een
mljnwerper en anderoorlogsmaterieel.
Pogingen van den vijand om de
hoogte te heroveren bleven vruchte
loos.
Van het Oostelijke gevechts
terrein.
Berlijn, 23 Juni. Op het zuidooste
lijke oorlogsterrein is Lemberg gis
terenmiddag door Oostenrijksche troe
pen stormenderhand genomen. In
aansluiting hierop is gedurende den
nacht de Szczercek stelling tusschen
den DDjestr tot Mikolajow Lemberg,
verder noordelijk b|j de vervolgiDg de
linie ten O. van Lemberg -Zoltance-
Turynka, ten N.O. van Zolkiew, be
reikt.
In het San-Weichsel-gebied en
links van den Boven-Weichsel be
ginnen de Russen te wijken.
St. Peteraburg, 23 Juni. In het
gebied van de Tanew heeft onzo in
fanterie, die in den nacht van den
20en onverhoeds bij het dorp Ossoecha
de rivier overgestoken was, het 82e
regiment Oostenrijksche infanterie
met de bajonet aangevallen. Den vol
genden nacht sloegen wij een ver
woeden aanval van den vijand ten
Noorden van de linie Tzeszanow-
Rawa Ruska af. Bij die gevechten
namen w|j 810 gevangenen met 23
officieren en 3 machinegeweren.
De Oostenrijkers lieten sterke af-
deelingen de Dnjestr overtrekken.
Aan het front Ostra-Koroviec
Kosmierzy nSnowidow—Wosilow
Ouniche (alle plaatseD aan den Noor
delijken oever langs de kniebochten
van den Dnjestr ten Oosten van Sta-
nisiau) eindigde dezen strijd op den
21en met voor ons volledig succes.
Wij namen meer dan 3000 gevan
genen en veel machinegeweren. De
vijand is in vollen aftocht en is ovel
den Dojestr teruggetrokken. Onze
Kozakken zaten den vluchtenden
vijand op de hielen en galoppeerden
de vier bruggen van den vijand over
den Dojestr over. Zij zetten de ver
volging op den rechteroever van de
rivier voort. Bij de dorpen Koropiec
en Kosmierzyn is de vijand eveneens
in aftocht.
Bij Jojova on do stad Zalesczyki
(aan den rechteroever van den Dnjestr
ten Noordwesten van Czernowitz)
houdt de vijand zich bij den Dnjestr
staande.
In den nacht van den 21en zijn
de dorpen Balamoutovka, Rjawentsy
en Gromeszhty in een verwoeden
strijd door de onzen genomen. Wij
maakten ongeveer 1000 gevangenen,
ónder wie de commandant van de
42e honved-bi'igado, en namen tal van
machinegeweren.
Itallaansch legerbericht.
Roine, 23 Juiii. In de omgeving
van de Monte Nero onmoetten onze
troepen aanzienlijke toepenmachten,
waarschijnlijk uit Galicië afkomstig.
Hun aanvallen werden afgeslagen
met groote verliezen hunnerzijds.
Wij maakten gevangen. B|j Plava
werden aanvallen gedaan, wolko wer
den afgeslagen.
De Dardanellen.
Londen, 23'Juni. Het hoofdkwarlier
meldt:
In den avond van 19 Juni hebben
de Turken 450 ontplofbare granaten
op ouzen linkervleugel en het centrum
afgevuurd. Zij stonden voor een aan
val opgesteld, die echter niet heeft
plaats gehad. Bij een verderen aanval
kregen zij vasten voet in een voor
uitspringend gedeelte van ons front,
maar zij werden ten slotte terugge
worpen. Het aantal gesneuvelde Tur
ken wordt op zijn minst op 1000 ge
schat.
Duitsche onderzeer dwingt
Noorweegschen kapitein voe
dingsmiddelen in zee te werpen.
Londen, 23 Juni. Bij zijn aankomst
te Newcastle rapporteerde do kapi
tein van het Noorweegscho stoom
schip „Venus" dat hij gepraaid was
dooi een Duitschcn onderzeeër en
gedwongen om een groote hoeveel
heid van de lading, bestaande uit
voedingsmiddelen, overboord te wer
pen. Het schip kon daarna zijn weg
vervolgen.
Onderhoud met den Paus.
Berlijn, 22 Jurii. In het tweede ge
deelte van zijn onderhoud met den
medewerker van de „Liberté" zette
de Paus uiteen, dat hij alles had ge
daan om Italië te weerhouden in te
grijpen. Hij verheelde zich niet, dat
hij hierbij ook do belangen van den
Heiligen Stoel op het oog had, die
door den oorlogstoestand in gevaar
worden gebracht.
De Paus noemde den toestand van
Italië onzeker. Wel heeft de Italiaaü-
sche rogeering bl(jk gegeven van
goeden wil en zijn de betrekkingen
van het Vaticaan tot het Quirinaal
verbeterd, maar alles was nog niet
lot zijn volle tevredenheid geregeld.
De Paus betreurde het, dat. een deel
van zijn garde was opgeheven, welke
garde hij noodig heeft vpor de be
scherming van zijn persoon en van
de kuustschatten van het Vaticaan.
Maar in het bijzonder voelde hij de
nadeelige gevolgen van don wantoe
stand, ontstaan doordat hij niet meer
direct kan correspondeeren met alle
geloovigen. De Italiaansche regeering
moge wel de eerbiediging van het ge
heime cijferschrift aan den H. Stoel
hebben aangeboden, doch dit werd
door het Vaticaan niet aangenomen,
daar dit te gevaarlijk zou zijn geweest
omdat men het had kunnen beschul
digen van onbescheidenheid in mili
taire aangelegenheden. Tot zijn spijt
werd ook de censuurvrjjheid, hem
door,deItaliaansche regeering gewaar
borgd, niet gehandhaafd. Zijn corres-
denties werden geopend en rnet alle
verbindingen met de vijanden van
Italië waren ook die voor het Vati
caan verbroken.
De Paus gaf vervolgens ziju bezorgd
heid te kennen ten opzichte van den
terugslag van den oorlog op Italië.
Hij weet niet te zeggen hoe het volk
zich zal gedragen bij een overwin
ning of bij een nederlaag. Hij voelt
zich niet veilig.
De Paus besloot met op bezorgden
toon te verklaren, dat de toekomst
zeer dODker is. De eerste hand, die
hem wordt toegestoken met hot doel
den vrede te bovorderen, zal hij met
vreugde aanvaarden.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Gemeenteraad.
In de raadsvergadering die Dins
dag 29 Juni gehouden wordt, komen
o. a. de volgende onderwerpen ter
tafel.
Verzoek van de afdeeling Helder
van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers om de ponsïoens-blj-
drage van onderwijzers die onder de
wapenen zijn en geen salaris genieten,
voor rekening van de Gemeente te
willen nemen.
B. en W. deelen den Raad mede,
dat dit verzoek niet voor inwilliging
vatbaar is, omdat volgens de onder
wijswet de onderwijzers verplicht zijn
zelve, hun pensioen-stortingen te
doen. Gedeputeerde Staten toch zou
den, zoo zeggen B. en W., een derge
lijke regeling nooit goedkeuren. Ook
zou de billijkheid medebrengen, dat
wanneor een dusdanige gunstige be
paling voor de onderwijzers zou
kunnen worden gemaakt, aan de
overige Gemeente-ambtenaren, in ge
lijk geval verkeorende, hetzelfde voor
recht werd toegekend.
B. en W. adviseeren op dien grond
afwijzend op het verzoek te beschikken
Verzoek van de afdeeling Helder
van de Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen om subsidie voor een vak
school voor meisjes.
Het vorig jaar werd een subsidie
toegestaan van f1800.—, waarvan
door de bizondere tijdsomstandigheden
geen gebruik werd gemaakt, omdat
geen rijkssubsidie was toegekend en
dus door het Bestuur niet kon worden
overgegaan tot oprichting van die
school.
Thans wordt liet voor 1916 opnieuw
aangevraagd, en B. en W. meenen,
dat weder f 1800. kan worden be
schikbaar gesteld onder dezelfde voor
waarden, en onder bepaling, dat ook
door Rijk en Provincie de gevraagde
bijdragen (resp. f8150.- en f750.-)
worden toegestaan.
De „Heemskerck"
Hr. Ms.pantsorachip „Heemskerck"
is Dinsdagavond te Fayal (Azoren)
aangekomen en zal in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag a.s. van daar
vertrekken met bestemming naar
Nieuwdiep.
„HELDER'S BELANG".
In het „Vliegend Blaadje" van
Woensdag 27 Juni 1890 verscheen
de volgende advertentie:
„Verfraaiing enz. der Gemeente
Helder.
„Belangstellendon in de pogingen
„tot stichting eener Verecniging met
bovengemeld doel, worden uitge-
noodigd tot eeno bijeenkomst in het
lokaal „Tivoli", op Woensdag 25
..Juni 1890, 's avonds 8 uur, door de
„Voorloopige Commissie: J. Bethle-
,hem, H. Bitter Sr., G. Buhse, B. F.
,van Eek, C. S. Jarlng, G. E. Klooster-
.huis, T. Mooy, P. Pol vliet, F. P.
.Schilling, A. P. Timmers, J. de Waal,
,C. D. Zur Mtlhlen".
Op de bijeenkomst hier bedoeld,
op initiatief van den beei Buhse
belegd, werd de vereeniging gecon
stitueerd en de aanvankelijk ietwat
lange naam veranderd in Helder's
Belang"; haar doel was, in korle
woorden saamgevat:
a. wegruiming van hetgeen de
plaats onzer inwoning ontsiert,
b. stichting van 't een of ander,
dat tot nut of verfraaiing kan
dienen,
c. onze gemeente voor vreemde
lingen meer aantrekkelijk te
maken.
Dit is moigen, Vrijdag, 25 jaar
geleden; het initiatief door den heer
Buhse genomen, heeft vruchten ge
dragen, want de bescheiden vereeni
ging is tot een eerbiedwaardig insti
tuut opgegroeid, dat veel voor Den
Helder heeft verricht.
De eerste bestuursleden waren de
heeren De Waal (voorzitter), T. Mooij
(secr.-penningmeest.er), Buhse, Zur
Miibleii en Kloosterhuis, en al dadelijk
stak de vereeniging van wal door een
25-tal banken te plaatsen op ver
schillende plaatsen in de stad.
Wat de Vereeniging in die vijfen
twintig jaar tot stand gebracht heeft,
is niet met een paar woorden te
zeggen. Door haar bemoeiingen werd
beplanting veVkregen op den Parallel
weg en in het Ankerpark; in 1896
op den Huisduiner wtg naar de
begraafplaats. Zij besprak plannen
voor een volksbadhuis en gaf een
reclameplaat uit om Den Heller en
Huisduinen eenige meerdere bekend
heid te geven. In 1906 sloot de Ver
eeniging zich aan bij den Bond voor
V reemdeli ngen ver keer
Het volgend jaar, 1907, was het
de Vereeniging, die zorgde, dat de
toegangsweg naar de Van Galen-
straat (toenmaals Veldstraat ge
noemd) verbeterd werd en verbreed.
De geboorte van H. K. H. Prinses
Juliana gaf hnar aanleiding tot de
organisatie van jaarlijks weder-
keerende festiviteiten, hoofdzakelijk
voor kinderen.
Aan verfraaiing en aanleg van
parken en plantsoenen werd door de
Vereeniging veel gedaanhoofdzake
lijk door den ijver van den in 1906
in het bestuur gekozen heer Oort-
gijsen werd het thans zoo fraai uit
komend plantsoentje voor het station
ontworpen en rond eenige kerken
plantsoenen aangelegd. Zij verbeterde
en verfraaide de, aanplakborden in
deze gemeente, deed (in 1907) po
gingen om de school op de Hoofd
gracht te vervormen tot eene school
voor M. U. L. O., - pogiDgen, die
thans met succes schijnen te zullen
worden bekroond, gezien de plannen
die omtrent deze school „in de
maak" zijn.
Verder zorgde zij voor betere ver
lichting van de pleinen, organiseerde
een Concours Hippique (Aug. 1909).
Zij maakte zich op kunstgebied ver
dienstelijk door te ijveren voor
kunst-avonden, en deed veel voor de
verheffing van Huisduinen tot bad
plaats.
Uit de geschiedenis der laatste
jaren memoreeren wy hetgeen zy
deed inzake de tram Heldor Huis
duinen, en als recipiante der banket
bakkers, die in 1912 alhier hun
jaarvergadering hielden. Haar be
moeiingen inzake een sportterrein
droegen goede vruchteD, terwijl ten
slotte plannen voor een overweg
over den spoorweg b(j de Spoorstraat
die in datzelfde iaar tersprake kwa
men, werden overgedragen aan eene
commissie ad hoe.
21 Juni 1899 werd de heer Jaring
in het bestuur gokozen. Helaas moest
de Vereeniging in 1908 dit bestuurs
lid door den dood verliezen. 23 Juni
1902 werd de heer Van Willigen be
stuurslid, die deze functie nog vervult.
Dat de Vereeniging in hem een Ijverig
bestuurslid heeft, die steeds op de
bres staat waar het noodig is,
weten het van menige feestelijkheid.
Het bestuur bestoDd in 1906 uit
de heeren Jaring, Voorzitter, van
Willigen, Feenders, Oortg(jsen Bier
steker, Buhse en Kloosterhuïs.
Door hetijverige werken van het
tegenwoordige bestuurslid, den heer
W. A. Müller, is het ledenaantal tot
over de 400 opgovoerd.
Vermelden we tenslotte nog, dat het
tegenwoordig bestuur samengesteld is
uit de heeren: W. Biersteker,Voor
zitter, G. Kroeb jr., secretaris, J. van
Willigen, penningmeester, J. J. Bak
ker, J. Delgorge, W. A. Möller en
KI. F. Oortgijaon.
Wy gelooven hiermede in hoofd
zaken gereleveerd te hebben hoe de
Vereeniging werkte en wat zij vol
bracht. Zeer zeker zou zij meer heb
ben kunnen on willen doen, maar
haar ontbrak de nervus rerum:
voldoende middelen. De gedwongen
werkeloosheid tijdens de mobilisatie
werkt intusschen heilzaam op haar
finantieelen toestand, zoodat de toe
komst, als straks de maatschappij
weer normaal is, er hoopvol uitziet.
Wy wenschen dor jarige een lang
en voorspoedig leven!
Morgenavond heeft de lezer
heeft dit reeds een vorigen keer
kuunen lezen iri ons blad een ge
combineerd concert plaats op het
Wostplein, haar tei eere. Verschil
lende corpsen: „Helder's Harmonie-
kapel", „Winnubst" en de mobili-
e-muziekcorpsen zullen hieraan
hunne medewerking verleenen.
Van de oude bestuursleden zijn nog
in leven de heeren G. Buhse, Zur
Mtlhlen en Kloosterhuis, deze
laatste was vanaf de oprichting tot
1908 bestuurslid der Vereeniging
die door het Bestuur zijn uitgenoodigd
de herdenking in engen kring mee
te maken.
Vereeniging tot Verbreiding
der Waarheid.
In de Palmstraat had Dinsdag
avond ongeveer 7 uur de plechtig
heid plaats van de eerste steenlegging
voor het nieuwe kerkgebouw der
„Vereeniging ter Verbreiding der
Waarheid": de orthodoxe leden der
Nederd. Herv. Gemeente.
Vele uitgenoodigden waren op het
terrein aanwezig, waafonder ook
enkele raadsleden, het bestuur van
het- Militair Tehuis, van Bouwver-
eeuigingen etc.
Nadat do groep aanwezigen gekiekt
was, Psalm 89: 1 was gezongen en
de b(jeenkomst met gebed was ge
opend, nam de heer J. C. S. Schok
king, Voorzitter der Vereeniging, het
woord, en heette allen welkom. Mid
den in den oorlogstijd hopen wij dezen
tempel des vredes te bouwen, vrede
in den bizonderen zin, dat hij ver
kondigd wordt hun die verre zijn en
hun dio nabü zijn- -Al zijn ze nog
zoo ver, toch kunnen ze hoorenvan
het Evangelie, en al zijn ze nabij, in
de armste sloppen van den Ouden
Helder, toch zullen de deuren van
dit gebouw open staan voor hen. We
hopen den Helder tfe bereiken in de
kracht van God, die ons kracht ver
leent, zoodat we onwederstandelljk
zijn, dat de Booze ons niet kan over
winnen.
Spr. heette vervolgens welkom ds.
Kloosterman, die dikwijls hier komt
spreken. Ds. Warners en ds. Visser
hadden bericht van verhindering ge
zonden. De aanwezige leden van den
Raad riep spr. vervolgens het wei
kóm toe. Wij hopen in geestelijk op
zicht iets voor hen te kunnen z(jn
en vragen wederkeerig hun steun
terug. Spr. bracht dank aan den heer
Kasteliju voor zijn hulp en het maken
van projecten.
Verder waien nog aanwezig de
leden van het Militair Tehuis, gast-
heeren des Zondags der Vereeniging,
en de Jongelingsvereeniging. Vooral
voor Evangelisatie zal het gebouw
zich uitstekend leenen en dan zijn
het juist die jonge krachten, die nog
niet gebeukt zijn door het leven,
waarvan zoo'n grooten invloed kan
uitgaan.
Thans zijn we genaderd tot het
leggen van den eersten steen. Hoe
zullen wij dien leggen? Is er behoefte
aan Evaugelisalie in den Helder?
Men zal zeggen: hoe kunt ge 't vra
gen Hier in den Helder, met zijn
wuftheid, z(jn uiterlijkheid, is zeer
zeker behoefte aan evangelisatie. Maar
de groote ruoeielijkheid is, dat den
Helder geen honger heeft. Men kan
iemand wel spys en drank voorzetten,
doch als hij geen honger heeft zal
hij die niet nuttigen. Wij hebben dit
wel bedacht, maar er zijn toch ook
moedgevende dingen. Toen hier eenige
jaren geleden de tent was, kwamen
er allerlei lieden, die nooit in de kerk
kwamen. Dat geeft, moedmisschien
is er toch nog wel terrein voor onzen
arbeid. Neem u voor uw eigen evan
gelisatie-gebouw onbedorven te hou
den door politiek. Politiek bederft
zooveel, toch is hot onze roeping ook
op dat terrein onzen plicht te ver
vullen. Maar bij het oprichten van
dit evangelie gebouw moeten we be
denken, dat we het hebben op te
richten volgens Gods wil. Al zouden
we zelf niets bereiken, al zouden we
ook ondergaan, als we maar weten
dat we onzen plicht gedaan hebben
is er niets verloren!
Ons werk zij tweeiedig: op kerke
lijk terrein en daarbuiten.
Op kerkelijk terrein: werken aan
het herstel der Evangelische Kerk.
Zoolang -door moderne predikanten
gewerkt wordt, zullen ook wij blijven
getuigen. Ds. Warners krijgen we
binnenkort in onzen kring; we hopen,
dat de band met dezen daardoor
sterker moge worden. Verder een
streven naar betere toestanden op
kerkelijk terrein, niet meedoen aan
de boedelscheiding ethisch, confes
sioneel, evangelisch etc. Wij willen
reorganisatie, zoodat de Christus naar
de bedoeling der Schrift kan worden
gepredikt. Tenslotte nog bidstonden,
bij bellezingen en -besprekingen.
Buiten de kerk werkt de jongelings
vereeniging met tractaten enz.
Een laatste woord zij gericht tot
de heeren Van Niftrik, architect, de
opzichters, den aannemer Zeeman.
Bouwt, zoo vroeg spr. hun, dit huis
met piëteit. En gij. werklieden, bouwt
het met heilige handen. Laat uw
mond rein zijn.
Hierna had de eerste-steenlegging
plaats door het oudste zoontje des
heeren Schokking. Dit moment werd
eveneens door den photograaf ver
eeuwigd.
Daarna nam de heer ds. Klooster
man het woord. Spr. noemde het
leggen van den eersten steen van
een nieuw huis in dezen tijd, nu
zooveel huizen worden afgebroken,
een daad van overmoed. Maar, voegde
spr. er bij, ik wensch u daarmede
geluk, omdat gij niet bouwt uw huis,
maar dat van God. De nood was u
opgelegd, als or geen geestelijke nood
was zou het bouwen overbodig zijn.
Ik wensch u eon voorspoedige bouw,
maar als straks uw huis klaar is,
begint het bouwen eerst recht. Moge
er worden gebouwd tot in opbouw
van jaren I
De heer Rumpff, Voorzitter Mili
tair Tehuis vestigde er de aandacht
op, dat, al ligt de werkzaamheid van
dat tehuis niet op kerkelijk terrein,
we niettemin voelen, dat we éene
belijdenis hebben en dat we elkaar
de hand behooren te reiken.
Vervolgens werd nog het woord
gevoerd door den voorzitter der Jon
gelingsvereeniging, den heer Klik
en door den heer Van Diest, die
namens de afdeelingen sprak der
Vereeniging ter Verbreiding der Waar
heid.
Do heer Schokking sprak woorden
van dank en na het zingen van Gez. i
891 was de plechtigheid afgeloopen.
Vermelden wij nog, dat eenige
musici van de Kon. Marine-kapel
koraalmuziek speelden.
De gedenksteen, die in dit kerk
gebouw zal worden gemetseld, draagt
de volgende inscriptie:
„Van dit gebouw werd de eerste
steen gelegd door Bart JohanGer-
hard Schokking, op den 22enJuni
1915".
Een gecalligrapheerde oorkonde,
vervaardigd door den architect, den
heer Ph. van Niftorik (Amsterdam),
die ingemetseld zal worden, luidt als
volgt:
Op den 22sten Juni van het jaar
onzes Heeren negentienhonderd en
vijftien, werd van dit gebouw der
Voreeniging ter Verbreiding der Waar
heid te Helder de eerste steen ge
legd door Bart Johan Gerhard Schok
king, oudste zoon van J. C. S. Schok
king, Voorzitter der Vereeniging,
terwijl verder bestuurleden waren
E. D. Harms, Secretaris.
P. Spruit, Penningmeester.
R. Regter, 2e Voorzitter.
W. E. Volk, 2e Secretaris.
N. Graaff, 2e Penningmeester.
J. van ZwiJNDREGT."
Zomer-concert Louis Morisson.
DM is zeker: als het gezelschap-
Morisson hier weer komt concertee-
ren zal mon het plafond van „Casino"
eenige meters omhoog moeten bren
gen. Het geluid dezer Belgische artis-
teD, die gewend z|jn in de enorme
ruimte van de ADtwerpsche opera te
zingen, is voor „Casino" te machtig;
het resonueort tegen de wanden en,
terwyl gij den zang hoort, klinken
de echo's der gezongen klanken
nog na.
't Is geen aanmerking op iets ol
iemand, wij constateeren slechts het
feit, en, waar het hier opera-zangers
betreft, is de kracht van deze stem
men op zichzelf een verdienste, al
tuitten onze ooren er vau
Maar eilacieterugkomen doen. z<?
v&st en zeker niet. Voor wat hoort
wat en „meneer Morisson doet niet
voor een klein beetje don mond
open", zooals de impressario ons zeide.
We willon maai- zeggen dat de recette
dunnetjes was, erg dunnetjes. Iets
beter dau den vorigen keer, maar
toch't was mager.
Wij zouden willen vragenboe ib
't ter wereld mogelijk Want uit.de
verschillende recensies iu andere-
bladen bleek toch wel, dat het hier
geen minderwaardige artisten betrof,,
doch dat hier supérieur, ecrste-klas
kunst geboden werd. Zoo'n zanger
als Morisson, zoo'n violist als Hubert
Commissaris, liggen niet voort 't
oprapen.
Enfin, de afwezigen qui onttou-
joürs tort kunnen hun verzuim
niet herstellen't is afgeloopen, uil,
fiui. Den Helder staat op de zwarte
lijst van den heer Morisson. Tristitiam.
rerum.
Op het programma stonden groo
tendeels Fransche opera-fragmenten
en liederen. Eén enkel nummertje
van Flotow, „de" bekende aria uit
de Martha, dat was alles wat niet-
Fransch was. Wie sal het den Belgen
kwalijk Domen? Als ge gehoord had.
met welk een onzegbare smart die.
sublieme tenor, Louis Morisson zijn.
lied „Als België weer België zal z^n"-
uitzong, dan zou h'et u duidelijk zijD„
dat de ziel van deze VlaraiDgen niet
gestemd isop een Teutoonsch accoord.
Zóóveel gevoel, zóóveel innige kun
stenaars-ontroering hoorden wij zel
den in een lied leggen, en er was eeu
staege styging van innerlijk leed,
van smart om het geleden onrecht,,,
de gedragen schending, dat zich oploste
tenslotte in het hoopvol akkoord der
regeneratieals België weer België
zal ziju! Voor ons was dit wel het
hoofdnummer van den avond.
Het overigo programma bestond
we zeiden het reeds - uit frag
menten van Fransche opera's. De
heer E. van der Ploeg, eerste bariton
van de Nederlandsche opera te Am
sterdam zong het drinklied uit „Ham
let" van Ambroise Thomas. Het mooie,
volle, zware geluid van dezen zanger
klonk in de „Casino"-zaal wat ge
dempt.
Mevr. Nora Giessen-Hoos, sopraan
Vlaamsche opera, Antwerpen, (die
in de plaats was gekomen van mej.
Westerveld, die den vorigen keer
optrad en ook thans aangekondigd
was), had oen wel sympathiek ge
luid, dat eerst later op den avond
uitkwam en in het slotnummerden
samenzang uit „Faust" z(jn hoogte
punt bereikte. Met den beer Morisson
samon zong zij uit de „Carmen", en
vóór de pauze alleen de Micaela-aria
uit dezelfde opera.
Ten slotte was daar de heer Moris
son. Wij gaven boven reeds onze
indrukken weer over diens zang
dit was nu een tenor in de ware
beteekenis vau het woordhelder,
hoog en krachtig, met een geluid,
dat twee zalen als „Casino" vulde.
Z(jn voordracht was in één woord
schitterend hij was subliem en supé
rieur. Do welbekende haast zouden
wfi zeggen afgezaagde - aria uit
„Martha" wist hij op onnavolgbare
wijze te vertolken en wat zijn tweede
nummer betreft „Als België weer
België zal rijn" in stijgende ont
roering hield hij door z|jn meeslee-
pende voordracht en de pracht zyner
stem de hoorders gevangen.
Ja, Belgiö, het kleine, verdrukte
land, heeft z|jn groote mannen
Aan dit trio was de heer Hu bert
Commissaris, leeraar aan het Ant-
werpscheConservatorium, toegevoegd,
die ons met z|jn vioolspel eveneens
voerde in de wijde verrukkingen der
muzikale kunst. Schitterend die tech
niek, heeriljk die voordracht, en, even
als de anderen, wist het publiek hem
te apprecieeren in spontane, harte
lijke bijvalsbetuigingen.
O, aan by val ontbrak het den artis
ten niet, en hij kwam regelrecht uit
het dankbare gemoed.
Van het tweede gedeelte van het
programma zullen wij slechts ver
melden het laatste nummerTrio
uit den „Faust", waarin de drie zan
gers in het slotkoor tot een heerlij
ken, schier monumentalen samen
zang kwamen en de drie stemmen
door timbre, klanksterktejen -volheid
als op één accoord gestemd leken.
In een drietal kleinere vioolnummers
toonde de heer Commissaris opnieuw
