HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4506
DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1915
43e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52'/2 0.85
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ci
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 'ot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2k cent.
0p pagina 4 van dit blad is
opgenomen:
1. Een Bulgaarsch oordeel over de Ser
viërs.
2. Feuilleton enz.
DE WEEK.
17 Augustus.
't Zou nu eigenlijk de juiste t|jd
zijn om eens iets te schreven over
den arbeid van wetgevenden aard,
en wat daarmee in meer of minder
verwijderd verband staat, welke thans
wordt verricht. Zonder dat Jan Pu
bliek er iets van bemerkt. Van „groot
verlof" in den „ouderwetschen" zin
van 't begrip; d.i. van vóór het uit
breken van den wereldbrand, is
nu eigenlijk geen sprake. De vraag,
wat ten slotte al of niet nog op de
Begrootingen voor 1916 zal kunnen
worden gebracht aan posten, waar
een jaar geleden zonder 'n moment
weifelen een streep door werd ge
haald: zij houdt hen, die in deze te
beslissen hebben, dagelijks bezig,
't Houdt verband met deze andere,
over welke nieuwe „goudbronnen" de
Regeering straks zal hebben te be
schikken om de winter campagne in
te gaan.
„Wijsheid en voorzichtigheid", de
welke in het oude gebeds formulier
ter opening van Raads zittingen de
Regenten afsmeekten, zo zijn nu wel
in zeer bijzondere mate noodig. In
een ommezien is Augustus maand
voorbij. Staan we midden in den aan
vang van werkseizoen. Minister Cort
v. d. Linden heeft verklaard alles te
gevoelen voor het bevorderen der uit-
keering van traktements verhooging
aan de kleinere ambtenaren niet eerst
gelijk in don gewonen loop van
zaken geschiedt als de winter
achter den rug is. Maar bij den aan
vang van 't booze seizoen. De billijk
heid zal ieder grif toegeven. Rest de
vraag, op welke wijze Vader Staat
aan al deze, en zoovele meerdere
nooden, zal kunnen tegemoet komen?
Voor het departement van Landbouw,
Nijverheid en Handel is nu van va-
oantie geen sprake. De kolen-perkara
blijkt nog de lastigste, meest-ingewik-
kelde te zijn van al de „puzzles",
die minister Posthama sinds zijn op
treden al had op te lossen. Nieuwe
bijeenkomsten worden aangekondigd.
Maar de importeurs blijven moppe
ren. En de arme minister heeft zich
te troosten met de gedachte, dat
volgens verzekering der Ouden
immers zelfs Jupiter, de vader der
goden, 't niet ieder naar den zin ver
mocht te maken
Voor 't oogenblik is de uitvoer van
varkens stop-gezet. Tegelijk met het
vaststellen van f 0.80 per K.G. slacht-
gewicht als pr|js, werd afgekondigd,
dat van 19 Augustus tot 18 Septem
ber geen uitvoer-consenten voor var
kens zouden worden verleend. En
eene circulaire inzake de groenten-
voorziening is op komst. Van alle
denkbare maatregelen, door het Land-
bou w-departement in deze dagen uit
gevaardigd, is 't eigenaardige, dat zij
onmiddellijk na 't bekend worden
zoowel luiden bijval als hartstochte
lijke protesten van afkeer uitlokken.
In zulke omstandigheid heeft de man,
op wien de verantwoordelijkheid nu
rust, wèl buitengewone kracht en
stoere zelfstandigheid van aard noo
dig
Nogmaals: van „vrij af" is nu voor
onze mannen van Staat niet of schier
geen sprake. Aan Financien wordt
gestaag voortgearbeid aan de ont
werpen, die welhaast zullen komen.
Aan die betreffende de Administra
tieve Rechtsspraak, waarover, na
vele jaren, een Verslag is verschenen,
denkt voorloopig niemand. Na de
„surprise" van hun plots even-op
duiken gaan die weer zachtkens slui
meren in de veilige stille en afzon
dering der Kamer archieven, de
welke het graf vormen van zooveel
legislatieven arbeid, waaronder voor
zeker ook uitnemende I
Op Financien en op Landbouw is
nu aller blik gericht. De armzalige
vijf-ton van de Weerbelastingze
zinken in 't niet bij al de tientallen
millioenen, nu voor de Schatkist
noodig. Op enkele roode-lapjes na zijn
de '275 millioen der groote Leening-
1914 volgestort. En vermoedelijk zal
tegelijk met de officieele mededee-
ling, dat het allerlaatste tientje „er
is", de „oproep" van den Haagschen
Kneuterdijk weerklinken, die eene
Ijskoude rilling zal doen varen over
de ruggen van hen, op wie het scherp-
spiedend oog van den fiscus nu waak
zamer dan ooit gericht blijft. Men
kan er zeker van wezen: de ver
maarde en geduchte stok is reeds
door mr. Treub's gespierde hand
„achter de deur" geplaatst.
Voor deskundigen-in deze blijft 't
een zeer belangwekkend onderwerp
van studie, wat de naaste oorzaak
moet worden geacht van 't onrust
barend stijgen der misdadigheid in
doze dagen. De invasie van vreemde
lingen, waaronder zéér-onbegeerlijke
elementen? De oorlogs-neurose? Het
dagelijks lezen en hooren over men-
schen-slachting, helsche wreedheid,
plundering en roof; over matelooze
minachting voor leven en bezit
Is 't de combinatie van al deze en
nog meerdere verderfelijke invloeden?
De droeve waarheid is, dat moord,
inbraak, zeden-misdrijf ook van de
walgelijkste soort, al-meer ruimte in
het dagelijks verschijnende nieuws
blad vordert. De groote Apeldoornscbe
inbraak der 46 mille te de Bildt wordt
gevolgd door de hyper-brutale bij Peek
en Cloppenburg, in de Hofstad: in het
hartje van de City! Op 't platteland
dringen als in de verhalen uit den
„ouden t|jd", gemaskerde, ge
wapende boeven de hofsteden binnen,
op doodslag voorbereid. En geen
dag gaat voorbij, of men leest van
perverse individuen, in boschofduin
overvallentegen wier afschuwelijke
plannen allen, die over kinderen heb-
beD te waken, bij voortduring op hun
qui vive" moeten zijn.
't "Wemelt nu eilacy, blijk
baar overal van „ongewenschte ele
menten". Zij mengden zich ook onder
de bevolking der tentjes aan het
Scheveningsche strand, in de buurt
van Kijkduin; het vrijgevochten
land", waar dames en heeren weken
lang van zee- en zonnebaden genoten.
Totdat, eensklaps, de H. Hermandad
verscheen, eind aan de zaligheid ma
kend. Achteraf bleek, dat gelijk
gezegd, - ook hier de „onbegeerde
elementen" oorzaak waren. En de
andereu zal men hun zalig tentjes
leven doen voortzetten. Met de on
schuld van Adam en Eva vóór het
eten van den boom der kennis. In
hoever de residentialo politie ietwat-
eerder „Ahnung", reuk, had kunnen
hebben van de booze elementen in
't vrijgevochten strand-land: ik laat
't hier buiten bespreking. Beter laat
dan nooit, zeiden de wijsgeerig-
berustende en practisch aangelegde
oude Hollanders.
Mb. Antonjo.
DE OORLOG.
De officieele legerberichten van
16 en 17 Augustus.
Van het W e s t e 1 Ij k front.
Het Fransche communiqué van den
16en maakt melding van hevige ar
tillerie-gevechten op tal van punten
van het front. Verschillende Duitsche
verdedigingswerken werden bescha
digd, waarbij de Duitschers groote
verliezen leden.
In het bericht van den 16en wordt
nog medegedeeld, dat in de'streek
van Quennevières de Duitsche artil
lerie tot zwijgen gebracht werd.
In Argonne werd een aanval der
Duitschers afgeslagen.
Van Duitsche zijde wordt gemold
dat voor Ostende twee v|jandel|jke
torpedojagers door het vuur der kust-
batterijen verdreven werden.
In het Oostelijk deel der Argonne
werd een loopgraaf veroverd.
Een Engelsch vliegtuig werd bij
Bapaume naar beneden geschoten.
De inzittenden werden gevangen ge
nomen.
In een Engelsch bericht wordt nog
melding gemaakt van de voortreffe
lijke werking der Engelsche artillerie
bij Hooge.
De aanval der Duitsche stelling
zou om 3 uur des morgens plaats
vinden, en door een sterke beschieting
worden voorbereid. De EDgelsche ar
tillerie toonde hier verre in de meer
derheid te zljD. De Duitsche kanonnen
werden tot zwijgen gebracht. Dooi
de. beschieting waren de prikkeldraad
versperringen weggevaagd. De stel
lingen werd dan ook in den eersten
aanloop genomen. Krijgsgevangenen
deelden mede dat de beschieting juist
begon toen de aflossing der loopgra
ven-bezetting plaats had, zoodat de
Duitschers zware verhezen leden.
Van het O o s t e 1 |j k front.
Het Russische legerbericht van den
16en maakt melding van het opnieuw
terugdrijven der Duitschers in de
richting van de rivier de Aa. Vijan
delijke tegenaanvallen werden afge
slagen.
In dit bericht wordt eveneens me
degedeeld dat de beschieting van
Kowno onafgebroken voortduurt.
Door de Duitschers werden bovendien
hardnekkige aanvallen gedaan op het
Westelijk front van de vesting.
Tusschen Narew en Boeg werden
hardnekkige gevechten geleverd. Alle
aanvallen werden met groote verlie
zen van don vijand afgeslagen.
Overigens weinig veranderingen.
Van Duitsche zijde wordt van het
Noordelijk deel van het O. front ge
meld dat de gevechten in de streek
van Kupischki werden voortgezet,
625 man werden gevangen genomen
en 3 mitrailleurs veroverd.
Op het front van de vesting Kowno
werden eveneens goede vorderingen
gemaakt. De tusschen Njemen en Jes-
sia gelegen westelijke forten werden
stormenderhand genomen, 4500 Rus
sen werden gevangen genomen en
240 kanonnen buitgemaakt.
Verder Zuidelijk worden de Rus
sen nog voortdurend teruggedreven.
1800 Russen, w.o. 11 officieren wer
den gevangen genomen, 1 kanon en
2 machinegeweren werden veroverd.
Op de andere deelen van het front
gelukte het eveneens de Russen terug
te werpen in O. richting. 2400 Rus
sen werden nog gevangen genomen
en 19 kanonnen veroverd. Ook de le
gers onder von Mackensen maken
goeden voortgang. Het bericht be
treffende het nemen van twee loop
graven aan de Zlota Lipa door de
Russen wordt tegengesproken.
Omtrent Nowo Georgiewks wordt
gemeld dat aan het N.O. front een
groot fort en twee tusschenwerken
genomen werden.
Aan de „Vossische Ztg." wordt
van het Oostelijk front gemeld, dat
de verbonden legers thans nog slechts
30 K.M. van de vesting Brest-Litowsk
staan. Van uit Sokolow vooruitruk
kende troepen hebben bij Drogitsjin
de overgang over de Boeg geforceerd.
Intusschen meldt een Duitsch leger
bericht van den 18en, dat de vesting
Kowno stormenderhand werd geno
men. Alle forten zijn thans in handen
der Duitschers. Een ontzaglijk groote
voorraad oorlogsmaterieol viel in
Duitsche handen. Bovendien werden
niet minder dan 400 kanonnen buit-
Volgens het Oostenrijksche leger
bericht zijn de troepen onder generaal
Von Arz reeds tot Dobrinka (20 K.M.
ten Z.W. van Brest-Litowsk) doorge
drongen. De Russische achterhoede
welke hier stelling genomen had,
werd teruggeworpen.
De troepen onder bevel van den
aartshertog rukken aan op Janow,
ten N.W. van Brest-Litowsk. N.W.
van deze plaats werden de Russen
reeds over de rivier geworpen.
Op de andere deelen van het front
geen veranderingen.
Van het Z u i d e l|j k front.
Van Italiaansche zijde wordt mede
gedeeld, dat in het Sexten-dal nieuwe
vorderingen gemaakt werden. Na een
beschieting vau de vijandelijke stel
lingen en artillerie, welke laatste tot
zwijgen werd gebracht, slaagden de
Italianen erin vooruit te komen. Do
Oostenrijkers leden hier zware ver
liezen. Ia een loopgraaf vond men
200 dooden.
Nachtelijke aanvallen van de Oos
tenrijkers op de Italiaansche stellingen
op den Freikofel worden afgeslageu.
In het Oostenrijksche communiqué
wordt alleen gemeld dat de Oosten
rijksche versterkingen aan deTirool-
sche grens hevig beschoten werden.
Zwakke aanvallen der Italianen wer
den met groote verliezen afgeslagen.
In de kuststreek worden aanvallen
der Italianen tusschen Tolomino en
de Krn met kracht voortgezet. Alle
aanvallen werden met groote ver
liezen afgeslagen.
Op de hoosviaklo van Doberdo
werden de Oostenrijksche verster
kingen fel beschoten.
Van het R u s s i s c h Turksche
gevechtsterrein wordt medegedeeld
dat in de richting van de Euphraat
de plaats Kep door de Russen werd
bezet. Iu een daarop volgend gevecht
hetwelk 5 uur duurde, werden sterke
Turksche troepenafdeelingen tot den
terugtocht gedwongen.
In een bericht van den 17en wordt
een uitvoeriger relaas der gebeurte
nissen op dit front gegeven.
Nadat de Turken uit de streek
van Wan en het dal van den Euph
raat verdreven waren, brachten z|j
allerijl versterkingen aan. Op
midden Juli stonden tegenover de
Russen voldoend sterke troepenmach
ten om hen tegen te houden. Grootere
versterkingen waren nog onderweg.
Toen deze aangekomen waren,
werden de Turksche stellingen aan
gevallen. Eon reeks hardnekkigo
gevechten eindigde met de bezetting
van de uiterst sterke Turksche stel
ling op het front Kop Ahlet. De vijand
sloeg op de vlucht in Z.W. richting.
Met opnieuw aangekomen verster
kingen vormde de teruggeslagen af-
deelingen ongeveer 10 divisies welke
een nieuwe stelling innamen. Vanuit
deze, zeer gunstig gelegen stelling
gingen de Turken wederom tot het
offensief over. De zwakke afdeelingen
der Russen welke de verslagen Turken
hadden achtervolgd kregen daarop
bevel zich terug te trekken en tot
n hergroepeering over te gaan.
Hierna werd opnieuw de Turksche
strijdmacht aangevalleu en tot den
terugtocht genoodzaakt.
Volgens een bericht uit Londen had
de nieuwe landing van troepen aan
de Dardanellen plaats aan de
baai van Sulva.
Hier bevond zich slechts een kleine
Turksche waarnemingspost. De Tur
ken, welke naar aanleiding van ge
ruchten over een landing aan den
Aziatischen oever hun troepen aldaar
samengetrokken hadden, konden de
landing niet beletten. Toen de troepen
reeds geland waren kouden de Turken
eerst een aanval ondernemen. Deze
werd echter afgeslagen.
Van Russische zijde.
St. Petersburg, 17 Augustus. De
bezetting van 'Warschau heeft niet
geleid tot de door de Duitschers ge
hoopte overwinning, doch het Duit
sche leger in een netelige strategi
sche positie gebracht.
De militaire medewerkers van de
ochtendbladen uiten twijfel, of het
Duitsche leger voor 't oogenblik in
staat is een grooten veldslag te aan
vaarden.
Het Nowoje Wremja zegt dat het
Duitsche leger, 't welk op den lin
keroever van de Boeg in de richting
van Cholm opereert, sedert enkele
dagen z|jn opmarsch heeft gestaakt,
en trekt daaruit de slotsom dat het
algemeone strategiscbo plan der Duit
schers is mislukt. De laatste gevech
ten hebben den vijand 120,000 man
gekost. Even weinig geruststellend
sch|jnt de strategische toestand van
het Duitsche leger op de meerooor-
Ingezonden Mededeellng.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Hoeronmode-Artikelan.
ÖEniaakte kleeding.
Kleeding naar maat.
Steeds het nieuwste.
dèlijk gelegen sectoren van het ge
vechtsterrein. In plaats van zijn krijgs
verrichtingen op het oostelijk front
tot een zegevierend einde te brengen
gelijk de Duitsche generale staf
hoopte zien wij nu het Duitsche
leger niet op den weg naar St. Peters
burg, doch samengepakt op den weg
naar Brest Litowsk, waar het op zeer
ongunstig terrein even bloedige ge
vechten moet doorstaan als op het
westelijk front tegen onze bondgo-
nooten.
Na de ontgoocheling met Warschau
zullen de Duitsche troepen in Vlaan
deren bezwaarlijk geloof kunnen slaan
aan de keizerlijke dagorder, die
zegt dat de oorlog in October een
einde zal nemen.
Krijgsgevangenen.
Frankfort a/d. Main, 17 Augustus.
Blijkens een staatje in de „Frankfurter
Ztg." hebben de Duitsche en Oosten
rijksch-Hongaarsche legers sedert het
begin van den oorlog twee millioen
krijgsgevangenen gemaakt. Het eerste
millioen ia in zes maanden en drie
weken bereikt, het tweede millioen
in vijf maanden en drie weken.
Op het Westelijk front zijn tot
dusverre 331,000 Franschen, Belgen
en Engelschen gevangeD genomen
de O.-H. hebben 23.000 Serviërs ge
vangen genomen; Rusland heeft aan
gevangenen 1,654,000 man verloren.
Van de Russische gevangenen zijn
meer dan de helft in de laatste
maanden gemaakt, n.1. in Mei 301,000,
in Juni 220,000, in de eerste helft
van Juli 32,000. Tijdens den 14 Juli
begonnen algemeenen aanval van
de legers der centraleu tegen de
Poolsche vestinglinie zijn tot einde
Juli 190,000, in Augustus 95,000
gevangenen gemaakt.
Brltsch transportschip vergaan.
Londen, 19 Aug. Het Persbureau
maakt bekend, dat het Britsche oor
logstransportschip de Royal Edward
Zaterdagmorgen in de Egeïscho Zee
door een vijandelijke duikboot tot zin
ken is gebracht. Volgens ingekomen
inlichtingen vervoerde het transport
schip 32 officieren eu 1350 soldaten,
waarbij nog bomen een scheepsbeman
ning van 220 koppen (officieren en
minderen).
De troepen bestaan hoofdzakelijk
uit versterkingen voor de 29ste divi
sie en gedeelte van den gezondheids
dienst
Er zijn nog geen volledige inlicb
tingen out vangen, doch het is bekeDd
dat er ongeveer 600 man gered zijn.
Uit Italië.
Reuter verneemt uit Udine dat
generaal Cadorna de voorbereiding
van een nieuwen algemeenen aan
val zoo goed als voltooid heeft.
Men verwacht er do bezetting van
het Karst-plateau, don val van Görz
en den intocht der Italianen in Triest
van. Laatstgenoemde gebeurtenis
wordt tegen einde Augustus of begin
September verwacht. Althans door
de Italianen.
Engelsche verliezen.
Blijkens de Engelsche verlieslljsten
van 10 Augustus zijn 8 officieren
gesneuveld, 60 gewond. Bovendien
worden dd. 31 Juli 1392 manschappen
als gedood, gewond of vermist opge
geven. Van de vloot is 1 officier
gedood, 6Q zijn 186 manschappen
gedood, gewond of vermist.
Uitvindingen.
Een opticien te Cambridge heeft
een toestel in don handel gedracht,
waarmee het mogelijk is de schoots
afstand op zeer gemakkelijke wijze
te vinden.
Bijzonderheden worden niet bekend
gemaakt, maar wel wordt vermeld,
dat er geen bijzondere kennis voor
de bediening van het toestel noodig
is en dat met een weinig oefening
alleen, óón enkel man kan vaststellen:
lo. den afstand van eenig voorwerp
'2o. den alstand van een voorwerp
van bekende grootte of hoogte, door
één enkele waarneming en van
slechts één gezichtspunt uit; 3e den
afstand tusschen twee onbereikbare
punten.
Een ambtenaar van het Engelsche
gezantschap te Washington moet
onderweg naar EDgeland zijn mot
een nieuwen valbreker voor vliegers.
De Daily Telegraph vertelt, dat hot
toestel is uitgevonden door een
Amerikaansche scheepsmachinist. Het
is zoo ingericht, dat do gebruiker de
snelheid van z|jn val kan regelen.
Met deze valbreker kan men, van
500 voet hoogte dalende, op den grond
terecht komen niet de kracht, waar
mee een man van een 10 voot hoogen
muur springt.
Spoorwegongeluk.
Maandagavond laat zijn dicht b|j
Glasgow in Engeland, twee treinen
op elkaar geloopeD. Eén wagon is in
elkaar gedrukt. Eén man is gedood
eu 20 menscheu z|jn gewond.
Minfstorieele crisis in Griekenland.
Athene, 16 Augustus. Zavitsianos,
de candidaat der Wenizelisten, is tot
president der Kamer gekozen meteen
meerderheid van 57 stemmen. Het
Kabinet heeft zijn ontslag aangeboden.
Athene, 17 Augustus. De Koning
heeft het ontslag van het Kabinet-
Goenaris aanvaard en Wenizelos ver
zocht morgenochtend ter bespreking
bij hem te komen.
Marineuitbreiding in Noorwegen.
Christiania, 17 Aug. De Storthing
nam in besloten zitting het besluit,
waarbij behalve de op 11 Aug. toe
gestano bedragen van 11,330,000 kroj
nen ook de in 1914 bewilligde cre-
dieten van 1,441,000 kronen voor ver
schillendeverdedigingsmaatregelen ge
bruikt zullen worden. Verder werd
besloten de regeering te verzoeken
een wetsontwerp in te dienen om
het nog restende bedrag van 10,366,000
kronen, plus renten, voor den bouw
van twee kustverdedigingsvaartuigen
en een onderzeeboot en het oventueele
overschot van de op 6 Juli 1914 door
de Storthing aangenomen buitenge
wone weerbelasting, voor nieuwen
aanbouw voor do marine te besteden.
Vooropgesteld wordt echter, dat het
genoemde overschot slechts in zoo-
vei zal worden gebruikt als noodza
kelijk is, opdat het in 1912 voor
vlootaanbouw bewilligde crediet van
16,2 millioen in zijn geheel voor zulken
nieuwen aanbouw kan worden ge
bruikt. De regeering werdt gemach
tigd tot nieuwen aanbouw van oor
logsschepen, aanschaffing van mijnen
eu vliegtuigen voor de vloot binnen
de grenzen vau dit bedrag voor zooj
ver noodig wordt geacht.
Paul Jonas.
Naar aanleiding van de beschieting
vau Whitehaven door de duikboot
herinnert men in de Engelsche pers
aan den aanval van den befaamden
Pauwel Jonas op 23 April 1778.
John Paul Jones was van geboorte
een Schot. Op zijn 12e jaar kwam hij
te Whitehaven op kantoor. Een jaar
later reisde hij naar Amerika. Toen
de oorlog tusschen Amerika en Enge
land uitbrak, trad bij in den Ameri-
kaanscheu zeedienst. In 1877 ging hij
naar Frankrijk om cr het bevel over
een talr|jk eskader op zich te nemen.
Toen Frankrijk aarzelde, Engeland
den oorlog te verklaren, ondernam
Jones den lOen April 1778 met een
kleine brik van 18 stukken een ver-
metelen tocht naai de Noordelijke
kusten van Öroot-Brittanje. Hij land
de te Whitehaven, stak verscheiden
schepen in brand, vernagelde de ka-
Donnen en veroverde het kasteel van
graaf Selkirk, waar z|jn vader tuin
man was. Jones voer voer weg met
de Eogelsche korvet Drake als buit.
BINNEHLAND.
S.s. Medea.
Naar de N. R. Crt. verneemt, heeft
het Prijshof te Hamburg inzake het
stoomschip Medea, dat. zooals bekend
is, 25 Maart j.1. in het Engelsche
Kanaal - met een lading sinaas
appelen naar Londen op weg door
een Duitsche duikboot in den grond
werd geboord, de vordering van de
Koninklijke Nederlandsche Stoomboot
Maat schappij en; van den eigenaar der
lading iu beginsel toegewezen, omdat
het bew|js, dat de lading niet voor
eenig orgaan dor Britsche regeering
be3temd was, naar het oordeel van
het prijshof geleverd is.
Afgewacht moet nu worden, of de
Duitsche regeering tegen dit vonnis
in hooger beroep zal komen.
Het Centraal Bureau voor den afzet
van visscherijproducten.
Door den minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel werd dezer
dagen in zijn departement geïnstal
leerd de commissie welke zal hebben
te onderzoeken, of, en zoo ja, op welke
wijze de werkzaamheden van het
Centraal Bureau voor den afzet van
visscherijproducten zouden moetenof
kunnen worden voortgezet door de
visscherlj-vereenigingen, hetzij nu
reeds, hetzij na afloop van den oor
logstoestand. en omtrent de uitkom
sten van dat onderzoek te rappor
teeren, eventueel onder overlegging
van een uitgewerkt plan tot voort
zetting vaü de werkzaamheden.
In bedoelde commissie heelt o.a. ook
zitting de heer B. P. van der Sloot,
te Den Helder, bestuurslid van den
visschersbond.
Deze commissie werd in haar eerste
vergadering, door den Minister v.
Landb. en Nijverheid geïnstalleerd met
een rede, waaruit wij het volgende
aanhalen
Zooals bekend is, is door het Kon.
Nat. Steuncomité in de maand Augus
tus van het vorige jaar een sub-com
missie benoemd, welke tot tank had
afzet te zoeken voor de visch, welke
door de buitengewone tijdsomstandig
heden en in het bijzonder door de
belemmering van den uitvoer óf on
verkoopbaar was, óf waarvoor de vis-
schers slechts zoodanig lage prijzen
konden bedingen, dat de visscherij
daarop niet meer loonend kon worden
uitgeoefend.
Het. is aan deze sub commissie in
derdaad gelukt voor sommige visch-
soorten een afzet te vinden, zoodat
in verschillende streken het visscherij -
bedrijf, dat aanvankelijk geheel stil
lag, geleidelijk weder opgevat kon
worden. Vooral was dit het geval
met enkele takken van kunstvlsscherij.
De sub commissie uit het Kon. Nat.
Steuncomité beoogde intusschen met
haar pogingeu nog een tweede deel,
n.1. het verschaffen van een bij uit
stek degelijk, goedkoop ei withoudend
voedsel aan die breede lagen der
Nederlandsche bevolking welke in
hooge mate getroffen worden door de
buitengewone prijsstijging der andere
eiwitrijke voedingsmiddelen, inzon
derheid van het vleesch.
B|j de pogiogen, door de sub-com
missie in het werk gesteld, bleek het
echter spoedig ten duidelijkste, dat
het voor het welslagen daar ran drin
gend noodig was, dat een centrale
organisatie in het leven werd geroe
pen, welke zich kon belasten met de
organisatie van de distributie der
beschikbare en voor volksvoedsel in
aanmerking komende visch.
In verband daarmede heeft toen de
sub commissie gemeend, aan het Kon.
Nat. Steuncomité te moeten voorstel
len in samenwerking met de ver
schillende groepen van belanghebben
den een centraal bureau voor de be
vordering van den afzet van visscherij
producten op te richten, waarvoor ook
de steun der Regeering noodig was.
De taak van het bureau kan wor
den omschreven als volgt:
le. het zoeken vau een afzot in het
binnenland voor die vischsoorten,
welke de handel niet of slechts tegen
geheel onvoldoende prijzen kan op
nemen;
2e. het maken van propaganda voor
het gebruik van de daarvoor in aan
merking komende vischsoorten;
3e. het zich in verbinding stellen
met gemeentebesturen, teneinde te
verkrijgen, dat doze meer dan tot
dusverre de bevordering van het visch-
gebruik ter hand zouden nemen,
terwijl eindelijk het Centraal Bureau
zich ook zou moeten belasten met de
organisatie vau de distributie der be
schikbare visch.
De Minister wees op verschillende
resultaten van het Centraal Comité,
zooals de vischbakkerlj te Amsterdam
enz.
De Voorzitter, de heer A. B. Brou
wer, beantwoordde 'a Ministers rede.
Naar ons nader wordt bericht wor
den de werkzaamheden van het Cen
traal Bureau met succes voortgezet.
Op 80 Juni betrokken 82 gemeenten
visch door bemiddeling van het bureau.
Gedurende de maand Juli vermeer
derde dit aantal met 30.
Te IJmuidon werd aangekocht
271.075 KG. Noordzeevisch, te Nieuwe-
diep 1334 K.Q. (schol, gul en geep)
terwijl van eenige visschers van de
Zuidhollandsche stroomen en een
handelaar 6445 K.G. aal betrokken
werd.
Afgeleverd werd aau het leger
11.753 K.Q. gebakken visch en aan
één gemeente 100 K.G.
Aan de kramen in den Haag werd
afgeleverd 89016 K.G. visch en 3545
K.G. aal, aan de tentjes te Amster
dam 45.252 K.G. visch en 21.00 K.G.
aal en aan de gemeenten buiten Am
sterdam eu den Haag 127.648 K.G.
visch en 800 K,G. aal.
Scheepsbrand.
Maandagnacht werd brand ontdekt
in het ruim van hot aan de Javakade
liggende s.s. „Antenor", met eeD ge
mengde lading van Java hier aange
komen, waaronder een party molas
cuit, geladen in een der tanks. Dit
veevoeder was waarschijnlijk door
broeiing in brand geraakt.
De brandweer was spoedig ter
plaatse, doch alleen de „Jason"deed
dienst. Men was het vuur spoedig
meestor. De schade is betrekkelijk
gering.
Tramongeluk.
Maandagnamiddag werd de20-jarige
juffrouw Wassenburg op den Strand
weg te Loosduinen door de Westland-
scho stoomtram gegrepen. Van het
eene been werd de voor voet verbrijzeld,
terwijl het andere been werd gebroken.
Bovendien kreeg zjj nog een zware
hoofdwond door een treeplank. In
stervenden toestand werd zij dooi
den inmiddels ontboden geneesheer
naar de woning barer ouders gebracht.
Het meisje was opzij gesprongen om
dat twee auto's op den smallen weg
elkaar daar wilden passeeren. Zij werd
toen door de tram gegrepen.
Gezouten zalm en boter opgevlscht.
Het zeilloggerschip „Henri en Ella",
VI. 176, stuurman J. Groenewegen,
van de reederlj G. Vriens, is te
Vlaardingen binnengekomen met 59
vaten boter en 8 ton gezouteu zalm,
gevischt op de Noordzee en vermoe
delijk afkomstig van een getorpedeerd
schip.
Windhoos.
Hoe groot de kracht wel is van
een windhoos en hoe grillig die kan
werken, daarvan konden we ons
Zondag overtuigen, meldt do „Leeuw.
Ct." uit Witmarsum. Een hoos bracht
een bezoek aan een stuk bouwland,
naby dit dorp gelegen, en waarop
erwten en tarwe iu hokken stonden.
Die hokken werden niet alleen als
kaartenhuisjes omgeslagen, maar de
hoos nam geheele bossen tarwe
en die wegen er nog al wat over
een afstand van wel 300 meter mee,
om ze dan te laten neertuimelen z|j
voerde het erwtenstroo als veertjes
boog in de lucht op, om het her eu
der te verstrooien en rukte van een
nab|jstaande woning het. dakraam
open, om bet dan weer dicht te
smakken en de glazen te verbrijzelen
teekende haar weg over het dak door
gebroken pannen en verstoorde de
electri8che geleiding door de draden
met stroo en touw te omwoelen.
Poging tot diefstal mat geweld
pleging.
aVerdacht van de iobraak en aan
lag. op den veehouder Benten veld
le Rotsterhaule (Fr.), is diens buur
man, zekere V., een tenger manneke,
door de justitie aangehouden en ter
beschikking van de justitie gesteld.
Het blijkt dat B. op den eisch„ju
geld of je leven" zijn geldbeursje heeft
afgegeven, daarna sprong h|j uit het
bed en volgde de vechtpartij op leven
en dood.
Nachtelijke aanranding.
De boekhouder van de taverne
„Grand Gala" op het Rembrandtplem
te Amsterdam ging in den nacht
van 3 op 4 Juli naar huis door do
Halvemaansteeg en over den Klove
niersburgwal. Hij was eenigszios ver
moeid door het werken. Tusschen
het 's-Gravelandsche veer en de Staal-
straat kwamen twee mannen hem
tegemoet. Onverwachts gaf een hun
ner den boekhouder eon alag op het
gezicht, waardoor h\j bloedde, en wierp
hem op den grond, terwijl hij ook
diens mond dicht hield. De andere
man, ook boven op den boekhouder
liggende, haalde de zakken van dezen
leeg, rukte het horlogo van den ketting,
en beroofde hem van z|jn portefeuille,
waarin slechts quitanties zaten, en
van zijn portemonnaie met f7. Dit
is later niet teruggevonden b|j de
fouilleering van de mannen.
De twee mannen liepen weg, en
werden even daarna door de politie,
welke in het bureau Halvemaansteeg
gewaarschuwd was, op de Reguliers
gracht en in de Vijzelstraat aange
houden. B|j de overbienging trachtte
een hunner te ontsnappen, zoodat h|j
geboeid moest worden.
De bestoleue bloedde hevig na dezo
nachtelijke aanranding en was b|jna
bewusteloos.
Van deze straatroof beschuldigd,
baddeD zich Dinsdag voor deVacan-
tte-kamer der Rechtbank te verant
woorden een 30-jarige koetsier en een
81-jarige varensgezel.
Beide beklaagden ontkenden.
De bestolene herkende in de be
klaagde de beide aanranders, doch hij
wilde er geen eed op doen.
Een sigarenmaker en een flesschen-
apoeler waren getuigen van de be-
rooviDg. Z|j herkenden in beklaagden
de daders.
Hoewel beide getuigen tot in bij
zonderheden het geval aanschouwd
hadden, traden zij niet op, doch z|i
vergenoegden zich slechts met de rol
van toeschouwers te spelen.
Uit het verhoor van twee politie
agenten bleek nog, dat de daders vau
de aanranding na hun aanhouding
rich trachtten los te rukken. Een
hunner wist zelfs nog even te ont
komen. Nog deelde een der agenten
mede, dat een der daders veel bloed
aan zijn handen had, en deze zijn
handen op het bureau wilde afwas-
schen.
Het O. M., wees er in z|jn requai-
fcoir op, dat w|j hier te doen hebben
met tweo beruchte individuen, apa
chen, die de stad onveilig maakten.
Er staan groote belangen op het spel.
Beide beblaagdeu waren iesp. acht
of vijf maal veroordeeld geweest. Een
hunner al toen hij 16 jaar oud was;
de ander was ook al eens door den
Zeekrijgsraad veroordeeld en hem was
het recht ontzegd in 's lands dienst
te z|jn.
Het feit noemde het O. M. zeer
ernstig en het verleden van de be
klaagden slecht. Wegens diefstal met,
geweldpleging, Da een vooraf beraamd
overleg, eischte het O. M. tegen beidu
beklaagden een gevangenisstraf van
drie jaar.
UIT DE MAIL.
De inlander als oorlogsmatroos.
Naar het „Bat. N.blad" verneemt,
ligt het in hot voornemen der autori
teiten om met de opleiding van in
landers tot oorlogsmat roos zoo moge
lijk met 1 October a.s. te beginnen.
Alsdan zal de beschikking noodig
z|jn over een inlandschen onderwijzer.
Om als zoodanig op te treden is be
reid bevonden dezelfde inlandache
onderwijzer, die b|j de vroegere proef
opleiding van inlanders tot oorlogs
matroos werkzaam is geweest, goeroe
J. M. Tentua.
Daar hij toen de ware man er voor
is gebleken, valt het niet te verwon
deren, dat men wederom gesteld bleek
op de diensten van dozen man, die
toch op elk ander vóór heeft bereids
bekend te z|jn met de eischen, aan
het marinepersoneel te stellen.
Inmiddels is goeroe TeDtua reeds
met 1 Juli 1.1. zijn werkzaamheid b|j
het zeewezen begonnen, met het doel
het inlandsch en Europeesch vloot-
personeel dat geémployeerd zal wor
den bij het op touw zetten der op
leiding, voor zoovet 't inlandsch is,
vast eenig voorbereidend onderwijs
te geven, en, voor zoover 't van
Nederlandschen landaard ia, eenigB
zins in z|jn kennis der Maleische
taal b|j te werken.