HELDERSCHE COURANT VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna No. 4518 DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1915 43e JAARGANG Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90 Zondagsblad 45 52'/2 0.85 Modeblad 65 75~ „1.00 Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct. Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 oent Elke regel meer 15 cent. Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend. Groote letters en cllché's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2£ cent 0p pagina 4 ,van dit blad is opgenomen: 1. Een praatje met een inwoner der Gemeente Helder. 2. Het Leger des Heils'ën de Oorlog.) 3. Feuilleton, enz. Aan onze abonné's buiten de gemeente wordt beleefd verzocht 't verschuldigde abon nementsgeld Heldersche Courant, Zondagsbladen Modeblad 3ekwar taal 1915 te willen overmaken per postwissel of aan postzegels vóór 1 Oct. a.s., zullende anders daarover mot 5 cents verhooging per post worden beschikt. Postwissels voor dat doel behoeven slechts met een zegel van 21/" cent beplakt te worden. Zij die zich thans reeds, met ingang van 1 Oct. op ons blad abonneeren ont vangen de tot dien datum verschijnende nummers GRATIS. DE WEEK. 14 September. Minister Treub heeft de reuzetaak, die hij zich - b|j de verdediging van de groote leening der 275 millioen, in de Tweede Kamer stelde en tevens in groote lijnen toen omsjchrëef, vol bracht. Ondanks al den arbeid van buitengewonen aard, die door de wereldcrisis niet het minst bjj het departement van Financien werd ge bracht, is de belastinghervorming voorbereid. Een-en twintig ontwerpen zijn bij den Raad van State aan hangig gemaakt, de hervorming van ons belastingwezen betredend. Dat daarbij- ook „de tabak" is begrepen, men mag er niet aan twijfelen. En de fiscale (technische) herziening van het Tarief is in voorbereiding. Zich geen oogenblik van z'n stuk latend brengen door de gedachte: „Wat van al dit kostelijke werk zal uit de „politieke branding" niet al te ongehavend en onbruikbaar ten slotte tevoorschijn komen heeft mr. Treub rpet stalen wils- en met onuitputtelijk-schljnende werkkracht zijn program uitgewerkt. In het besef van naar beate weten zijn plicht te hebben volbracht, ver der gelaten afwachtend wat de toe komst zal brengen. Men behoeft overigenB zeer zeker niet tot de pessimisten en „zwart kijkers" te behooren nogmaals ge tuigd, om met bezorgdheid over de „levenskansen" van minister Treub's arbeid te denken! De atmosfeer, waarin de omstan digheden, waaronder de nieuwe par lementaire zitting, a.s. Dinsdag door H. M. met klein ceremonieel te ope nen, een aanvang neemt, ze zijn inderdaad zwoel, ietwat onrustwek kend. Over de felle broedertwisten, in de anti-revolutionaire gelederen uitge barsten, zwijg ik verder. De kansen, dat deze onverkwikkelijke „rumor in casa" ten slotte toch eindigt met eene zege des grijzen dictators, schit terender dan eenige vorige: zij wor den nóg steeds het grootst geacht. Do mogelijkheid, dat minister Ort's tweede Eedswetteke den weg van 't eerste volgt, zij wordt al grooter.. Uit het chr.-historische kamp en het katholieke met de hh. Snoeck Henkemans en prof. Struycken tot tolken zijn nieuwe bezwaren ge komen. Op de Kanaalstraat in de residentie zijn veler blikken gericht... „Kuyper locutus est" en nu weet men, waaraan zich te houden: 't is nog steeds van kracht. De Vrijz.-Democratische Bond heeft zijn ontwerp betreffende heffing-in eens van het inkomen gereed, ver namen wij. Weldra wordt 't gepubli ceerd. Hoe de Bond hier tegenover zijn voormalig mede-lid, tRans minis ter van Financiën, zal stakn: 't is nog niet bekend. Ook hier is intus- schen, na het in den winter van 1914 tusschen mr. Treub en som migen zijner voormalige naaste vrien den gebeurde zekere bezorgdheid gegrond. Daar is de houding van verscherpte kritiek en contröle, immers door dc. Bos onlangs aangekondigd. Wie aan dit alles, en nog wat meer denkt van zaken der poli- tiekerij en regeerderlj: hem zal al licht zeker gevoel van onbehagelijke onrust bekruipen. Zeker wanneer hij overweegt, dat wij nog steeds leven in periode van Godsvrede, van Be stand 't Zal hem misschien gaan als dengenen, die in de jongste dagen op verschillende plaatsen des lands Zeppelins zagen en hoorden voortschieten boven Nederlandsgrond, in de „Hollandsche lucht"Zeppelins, op weg naar Engeland, tot het strooien van bommen, die mannen, vrouwen en kinderen aan stukken moeten scheuren. Een landgenoot (de em ployé der firma Jurgens, te Oss, die to Londen van zijn meisje afscheid nam en in de tram wilde stappen) behoort tot de slachtoffers van dit soort modern moordtuig in den oor- log-up to date. In den avond van Maandag 13 dezer werden de men- schen, te Schevenjngon genietend van de koelte na drukkend-zwoelen herfst dag, plots „verrast" door het snor ren der motoren van een Zeppelin. Gebeurt te-avond of te-morgen het ongeluk, dat uit zoo'n luchtding ongeluk, bij vergissing een bomme- ken neerstort, al of niet landgenoo- ten op vaderlandschen bodem aan flarden rijtend, wel, dan zal men te Berlijn wederom een hoffelijk ex cuusbriefje N gereed maken. En wij mogen er onze Regeering waarlijk geen verwijt van maken, als de hoogo Borlijnsche heeren, die een in ietwat- krassen toon vervat protest-briefje van Hr. Ms. gezant, op last van het Haagsche Plein geschreven, te be antwoorden krijgen, elkaar met spot- terige lachoogen aankijken, de knevel- punten opstrijkend De overoude fabel van de wolf en 't lammetje: zij is immers nog steeds ten volle van kracht En een sceptisch aangelegd man riep dezer dagen schokschouderend uit„Och, als 't maar niet erger wordt. Dan bon ik best tevreden Wat niet wegneemt dat afge scheiden nog van den oeconomiscben toestand (die blijkens de jongste Nota, door Landbouw, Nijverheid en Han del gepubliceerd, óók „erger kon zijn") men, denkend aan de nu op komst zijnde „faits et gestes" der Binnenhof- heeren, het gevoel krijgt van te toeven temidden van de spreekwoordelijke „stilte", steeds storm en beroering voorafgaand. De jongste bijzonderheden van wat men de „zwarte rubriek" zou kunnen noemen, in den laatsten tijd voorde liefhebbers van bloederige en pikante „faits diveis" buitengewoon aantrek kelijk en rijk voorzien, bevat o.a. een Romeo en Julia-verhaal uit het Haag sche Bosch. Twee gelieven, wanho pend aan do mogelijkheid van in afzienbare toekomst vereenigd te wor den, gaan den dood in. Velen dach ten, dat dergelijke oud-romantischo tragediën niet meer pasten in een tijd, welke do mogelijkheid openstelt om voor civielen prijs per taxi iu i een ommezien Maar ik besef nog juist bijtijds mij aan een soort „prik- kel-lectuur" te gaan bezondigen. Er is verblijdend nieuws op kunst gebied. In afwachting van serieuse finantieele plannen, heeft de Koningin hare „warme sympathie" betuigd met het plan der vestiging van eene Nationale Opera. Had de arme, grijze, energieke, zóó vaak teleurgestelde en toch maar steeds .volhoudende Kees v. d. Linden dit blijde oogenblik eerder mogen belevenWaut ook zij, die bleven volhouden dat de op richting van eene Nederlandsche Opera „onbezonnen werk" is en blijft, zullen ben ik zeker thans toe geven, hoe 't daagt in den Oosten Het Koninklijk tooverwoord, waarin natuurlijk eene belofte van „daad werkelijken steun" ligt besloten, zal het onbereikbaar-geachte verwe zenlijken. Hier is nu eens zonnig optimisme volkomen gerechtvaar digd 1 Me. Antonio. DE OORLOG. De officieele legerberlchten van 13 en 14 September. Van het O o s t e l k front. Het Russische communiqué van den 13en meldt dat in dé streek van Riga, Friedrichtstadt en Jacobstadt geen verandering van beteekenis is gekomen. Ten W. van laatstgenoem de plaats is het artilleriegevecht in hevigheid toegenomen. Ten W. van Jacobstad duren de hardnekkige gevechten voort. Tegen Dwinsk (Dunaburg) ont wikkelen de Duitschers van uit het W. en Zw. een krachtig offensief. Vooral in Z.W. richting zijn de ge vechten van hardnekkigen aard. De Duitschers zijn er in geslaagd de spoorweg van Wilna naar Dunaburg bij Nowo Swenzjany af te snijden. Door dit offensief gedwongen moesten de Russen ook bij het station Pod- brodze (aan deuzelfden spoorweg, ongeveer 50 K. M. ten N. van Wilua) wijken. Ten O. van Skidel ontwik kelen de Duitschers, welko hier op nieuw versterkingen ontvangen heb ben een krachtig offensief. De Russen zijn hier echter ook reeds terugge gaan, hetgeen blijkt uit de mededee ling dat achterhoede-gevechten ge leverd werden. Van uit WolkowyskenKaxtoekaja gaan de Duitschers behoedzaam voor waarts. Volgens het Russische bericht ont moet de vijand hier overal vastbe raden tegenstand, en worden hierdoor de pogingen om tot een krachtiger offensief over te gaan verijdeld. Maar bovendien wordt eraan toegevoegd, dat zij daardoor ook niet den minsten invloed kunnen uitoefenen, op den van te vooren vastgestelden terug tocht der Russen in dit gebied. In de streek van Pinsk is de toestand onvoranderd. Door de verbondenen worden po gingen in het werk gesteld om langs Goryn en Styr, (de rivieren waaraan resp. Rowno en Luzk liggen) vooruit te komen. Zij stuiten bierbij evenwel op hevigen tegenstand der Russen. Vooral in de streek van Derasno (ongeveer 35 K.M. ten N. van Rowno) wordt hardnekkig gestreden. In den omtrek van Dubno, Kremencz en ten W. van Rowno doen de Oostenrijkers hardnekkige aanvallen, welko evenwel tot nog toe geen succes hadden. In de streek van Tarnopol gingen de Russen ondanks een overstelpend vuur van de vijandelijke artillerie nog verder vooruit. De Duitschers werden teruggeworpen en wijken thans naar het N. Aan de beneden Sereth ondernam de vijand een offensief, om de voort gaande beweging der Russen naar het W. te stuiten. Hij werd echter opnieuw teruggeslagen. Het Duitsche legerbericht van den 14en deelt -mede, dat op het front tusschen Duna en Wilja goede vor deringen gemaakt worden. 5200 man werden gevangen genomen. Een kanon, 13 machinegeweren, 17 mu nitiewagens en veel bagage werd buit gemaakt. Ten O. van Olite en N.O. van Grodno maakt het offensief der Duit schers goede vorderingen. Verder haar het Z. naderen de troepen het rivier tje Szczara (hieraan ligt de plaats Slonim). Het leger van Leopold van Beieren rukt eveneens naar deze rivier op en maakt ook goede vorderingen. Evenzoo is het gesteld met. het leger van von Mackensen. De opmarsch van deze troepen vermochten de Russen niet te stuiten. Op het Z.O. gevechtsterrein wordt van Duitsche zijde de toestand als onveranderd aangegeven. Ook het Oostenrijksche bericht meldt, dat de toestand in O. Galicië geen wijziging heeft ondergaan. Een aanval der Russen op de Oostenrijk sche stellingen aan de Strypa werd In Wolhynië maken de Oosten rijkers eveneens goede voortgang. De Russen welke hier steeds- nieuwe troepen iu het veld brengen, worden overal teruggeslagen. Door Duitsche vliegtuigen werd op 12 September een aanval gedaan op de Russische zeestrijdkrachten in de golf van Riga. Een paar moedersche pen voor vliegtuigen werden met succes bestookt. Verder werden eenige torpedojagers door bommen getroffen. De Russische werf te Dunamünde geraakte in brand. Voor Windau wierp een vliegtuig bommen op oen tweetal ondergedoken onderzeeërs. De uitslag kon niet wor den nagegaan. Van het W o s t e 1 |j k front. Het Franscbe communiqué van den 13en geeft behalve de gewone mede deelingen over artilleriegevechten ook nog aan dat door 19 vliegtuigen 100 bommen op Trier werden geworpen. Op de stations van Dommary en.Ba- roncourt werden eveneens bommen geworpen. Een en ander als vergelding voor het werpen van bommen op Luneville en Compiegne. Het bericht van den 14en bestaat uit gelijke mededeelingen. Nu werden bommen geworpen op de vijandelijke kampen bij -Chapelle (Argonne) en Langemarck. Het Duitsche legerboricht deelt mede, dat de dag zonder bijzonderheden voorbijging. Ten N.W. van Reims deden de Franschen een zwakken aanval, welke werd afgeslagen. Verder woidt de aanval der vliegtuigen op Trier gemeld. Een der machines werd naar beneden geschoten. Van het Z u i d e 1 Ij k front. Een Oostenrijksche mededeeling van den 14en zegt, dat er na eenige af geslagen aanvallen der Italianen in het gebied van Flitsch en Tolmino een pauze in de omvangrijke gevechten is mgetreden. Plawa werden door "een ver bazend geschutvuur der Oostenrijkers de Italianen uit een front van ver scheidene K.M. breedte verdreven. Op het front in Tirol werden eenige zwakke aanvallen der Italianen afge slagen. Het oordeel van een Engelschen minister over den oorlog. Minister Lloyd George heeft een boek met door hem gehouden rede voeringen uitgegeven. Uit de voor rede namen wij in ons vorig num mer reeds een klein gedeelte over. Hieronder volgt nog een interessant fragment De ijzeren hiel van Duitschland is dieper dan ooit in Franschen en Bel gischen bodem gedrongen. Polen is geheel Duitsch; Litbauen volgt wel dra. Russische vestingen, onneem baar geacht, vallen als zandkasteelen voor den onweerstaanbaren vloed van den Teutoonschen inval. Wanneer zal de vloed keeren? Wanneer zal hij worden gestuit? Zoodra de boud- genooten zijn toegerust met overvloed van oorlogsmateriaal. Het is daarom, dat ik deze on- pleizierige feiten in herinnering breng, omdat ik m(jn landgenooten wensch op te wekken met alle kracht den toestand te beteren. Zulke dingen te moeten aanhalen, is de onaangenaam ste taak, die een publiek man te beurt kan vallen. Maar een publiek man die de feiten tracht te ontloopen of zijn best niet doet om anderen te dwingen hun 't hoofd te bieden, staat schuldig aan hoogverraad jegens den staat, dien bij gezworen heeft te dienen. Llpyd George zegt dat er groote inspanning valt waar te nemen in de landen der bondgenooten. Maar - vraagt hij - kunnen we nog meer doen, aan manschappen of ma teriaal Niets anders dan onze uiter ste krachten kunnen ons er door helpen. Spannen we thans iederen zenuw om vorloren tijd in te halen Hoeveel menschen hier te lande be- Ingezonden Mededeeling. HERMAN NYPELS - HELDER. Heerenmode-Artikelen. Bemaakte kleadlng. Kleeding naar maat. Steeds het nieuwste. seffen ten volle de beteekenis van den Russischen terugtocht? Meer dan twaalf maanden achtereen heeft Rusland, in weerwil van de gebreken in zijn uitrusting, de kracht van de helft der Duitsche en vier vijfden der Oostenrijksche legers opgeslorpt. Beseft men goed dat Rusland voor- loopig zijn deel heeft bijgedragen en een heldhaftige bijdrage ook tot den strijd voor do Europeosche vrijheid en dat we niet vele maanden meer kunnen rekenen op de hulp van de Russische legers, die we tot- dusver hebben ontvangen? Krijgen we al de mannen die we 't volgend jiar in de vuurlijn zullen hebben te brengen om ons althans in staat te stellen onze eigen linie te hand haven? Wie zal de plaats van de Russische legers innemen terwijl die legers opnieuw worden uitgerust? Wie zal de last dragen die tot dus ver op de Russische schouders heeft gedrukt? Van Frankrijk kan niet worden verwacht dat het zwaarder lasten zal torschen dan het thans Is met rustigen moed draagt. Italië vecht met allo kracht. Wat kan het meer doen? Alleen Engeland blijft over. Is Enge land bereid de leemte te vullen die er ontstaat wanneer -Rusland zich heeft teruggetrokken om zich opnieuw te wapenen? Is het ten volle bereid alle mogelijkheden dor eerstvolgende maanden het hoofd te bieden in het Westen, zonder het Oosten te vergeten? Van het antwoord, dat de regeering, werkgevers, werklieden, financiers, jongemannon die de wapens kunnen dragen, vrouwen die in fabrieken kunnen werken, kortom het heele volk van dit groote land, op de vraag zullen geven, zal de vrijheid van Europa voor vele geslachten af hangen. Een schrander en k iherpzinnig op merker heeft mij onlangs gezegd dat naar zijn oordeel de oorlog zal wor den beslist door den loop van zaken iu Engeland gedurende de eerst volgende drie maanden Dienstplicht In Engeland? Er is een Dieüw manifest voor dienstplicht iu Engeland verschenen, geteekend door 30 parlementsleden en 22 peers, allen onder de wapenen, luidende „Wij, ondergeteekenden, thans in dienst van land en vorst, te zee of te land, achten den tijd gekomen dat elk bruikbaar man, welke plaats hij ook bekleede, verplicht moet worden op te komen, wanneer zijn land hem op roept, hetzij voor het front, hetzij indien daartoe voldoende termen be staan, voor nationalen dienst binnens lands." De Hesperlan. Berlijn, 14 Sept. Naar wij van be voegde zijde vernemen schijnt het op grond van totdusver ingewonnen in- lichtingon in verband met te offlei- eeler plaatse bekende feiten, zoo goed als uitgesloten te zijn dat het Engel sche passagiersschip Hesperian door een Duitsche duikboot tot zinken is gebracht. Vooreerst bevond zich vol gens het plan vaij verdeeling op 4 September 1915 geen Duitsche duik boot in het zeegebied waarin de Hes perian in den grond is geboord. Voorts is, volgens hier beschikbare beschrijvingen uit Engelsche bron, de ontploffiing van dien aard geweest, dat ze eerder aan een mijn dan aan een torpedo moet worden toegeschre ven. Voor deze veronderstelling pleit ook de omstandigheid dat het schip dicht bij den voorsteven blijkt te zijn getroffen en de twee voorste ruimen zich met water vulden. Engelsche verliezen. Londen, 14 Sept. In het Lagerhuis heeft de onderminister van oorlog medegedeeld dat het totaal der En gelsche verliezen zich tot 21 Augus tus laat berekenen op 381,983 officie ren en manschappen, aldus verdeeld gedood 4966 officieren en 70,992 man schappen, gewond 9978 officieren en en 241,086 manschappen, vermist 1501 officieren en 53,466 manschappen. De stemming te Berlijn. De Berlljnscho correspondent van het „Handelsblad" schreef over boven staand onderwerp aan zijn blad een brief, waarin hij uiteenzette, dat het aftreden van grootvorst Nicolai Nieo- lajewitsj als generalissimus van het Russische leger en zijn overplaatsing naar den Kaukasus, ver vun de gezag hebbende militaire en politieke centra, te Berlijn, onder publiek en pers, vreug de heeft gewekt. Zijn heengaan toch bewijst, dat het geloof indoDuitsch- vljandige pers, waaraan men d:iar zoo krampachtig vasthield, dat do terugtocht der Russische heerscharen geen gedwongen-tactische geweest is, doch een vrijwillig-strategische, er één was om zich zelf in slaap te wiegen, de waarheid niet te willen zien. Grootvorst Nicolai, wien het tot tweemaal toe gelukte een invasie te doen in Oost-Pruisen, die geheel Galicië met zijn troepen overstroomde, heeft de vlag moeten strijken, op bevel Yan zijn eigen regeering, voor maarschalk von Hindenburg en dit feit vervult den Duitschers met een begrljpelijken trots. Vooral omdat juist Nicolai een der meest gehate menschen is in Duitschland, na Edward Grey stellig wel de meest gehate. Hij gold hier voor den vinnigsten stoker tegen Duitschland, die er zijn levenstaak in zag Duitsch land te verpletteren. Men beschouwde hem als den oppermachtige, den heerschzuchtige, die er niet tegen op zag over lijken, bergen van lijken, te gaan, om zijn doel te bereiken: Duitschland klein te krijgen. Tydens den oorlog is de haat nog gegroeid. Hij toch was aanvoerder van de troepen, die een groot ge deelte van Oost-Pruisen in puin legden. Hij was de sterke Rus, die zijn wil doorzette, de eenige sterke figuur. En toen zijn taktiek in den beginne succes bad, het zijn rechter vleugel gelukte in Duitschland binnen te dringen, terwijl de linkervleugel Galicië nam en het centrum veilig achter de Weichsel-linie op verster king wachtte, toen vreesde men in hem niet alleen den verbitterden vijand, doch ook den knappen strateeg. Aan dezen nimbus heeft von Hin denburg een eind gemaakt. Met het succes, behaald door het in ongenade vallen V3n den grootvorst, is men hier voorloopig meer dan te vreden en men wacht af, hoe zijn opvolger het zal bolwerken. Men is overtuigd zich de weelde de te kunnen veroorloven, van kalm afwachten, nu het den Franschen en Engelschen in de vier maanden van het buitengewoon krachtige offensief der Duitschers in het oosten niet ge lukt is eenig succes van beteekenis te behalen in het westen. Gunstiger gelegenheid dan van Mei tot begin September hebben de geallieerden niet gehad, zullen zij waarschijnlijk ook niet meer krijgen, om een krach tige poging te doen de Duitschers uit België en Frankrijk te verjagen. Nu is het front in het oosten zeer aan zienlijk verkort. Nu kan Duitschland, indien de generale staf dit wenscht, troepen, die in het oosten gestaan hebben, zenden naar bet westen en tevens de zware kanonnen, die noo- dig waren tot het bombardeeren van de vestiDgen. Wordt thans een poging gedaan tot een algemeen offensief door de geallieerden, en men is over tuigd, dat hierop het wachten ge weest is, dan is het Duitsche leger bestuur in staat zijn troepen en ge schut in het westen aanmerkelijk te versterken. - Het is volkomen verklaarbaar, dat het Duitsche volk met vertrouwen de toekomst ook in het westen tegemoet ziet, nu in de vier maanden van het weergaloozo offensief in het oosten nóch de Franschen nóch de Engel sehen iets van belang konden doen om den Russischen bondgenoot te redden uit den druk. En dat dezer dagen het Duitsche leger in de Ar- gonnen zelfs nog krachtig genoeg was een succesje te behalen op een zeer belangrijk punt op den weg naar Saint Mónehould, verstrekt dit ver trouwen. Daarbij komt nog, dat de actie der geallieerden tot het forceeren van de Dardanellon een poging, waarnaar velen hier met eenige vrees uitge keken hebben als mislukt be schouwd mag wordeD. In elk geval niet zoo'n resultaat gehad heeft, dat de geallieerden daardoor de thans nog weifelachtige neutrale Balkan staten op hiffi had krygen. Integendeel, krachtons de jongste berichten uit Bulgarije, berichteu met een officieuse tint, schijnt het nu eindelijk v$st te staan, dat het Bulgaarsch-Turksche verdrag onderteekend is. En dit moet vooral op Roemenië eenigen indruk maken. De stemming is door al deze ge beurtenissen op het oogenblik buiten gewoon rooskleurig. En vermoedelijk zal zich dit ook wel uiten in het be drag, dat er geteekend zal worden op de derde oorlogbleening van tien mil- iiard mark. De Russische legeraanvoering. Men zegt algemeen, dat grootvorst Nikolai Nikolajewitsj de Russische generalissimus, in naam slechts voor den Tsaar, in waarheid voor generaal Roeski, heeft moéten plaats maken, thaDS bevelhebber van de Noordelijke Russische legergroep, in het bijzonder belast met de bescherming van de hoofdstad.' Generaal Roeski nu heeft zich tegenover don correspondent van de Times in zijn hoofdkwartier, en door diens bemiddeling" dus tegenover de bondgenootenen neutralen, uitgelaten over hetgeen er nu verder van Rus land op militair gebied te verwachten is. „Rusland heeft nu gelegenheid gekregen op adem te komen en, na dat het den oorlog dezen winter zal voortgezet hebben, zal het in het voorjaar den strijd hervatten, alsof het een nieuwe oorlog was, mot nieuwe legers en nieuwe operatie- objecten." Dit is zoo ongeveer hetzelfde als hetgeen van Russische zijde ook werd gezegd, toen er aan een verwijdering van den grootvorst-opperbevelhebber nog niet werd gedacht. Aan de officieele communiqué's worden zinnen van algomeene strek king toegevoegd, als „onze troepen zijn vol vertrouwen" e. d.. Voorts ontmoet men er toespelingen in op de verbetering van den toestand ten opzichte van de minutle. Dit is het eenige verschil. Generaal Roeski heeft echter ook gezegd, dat Rusland nu den tijd „gehad had" om op adem te komen. Misschien is hij ten opzichte van den lijd en de plaats waar het Russische leger gedurende den winter den oorlog zal moeten voortzetten om do nieuwe troepen, die tegen het voorjaar komen zullen, af te wachten, van oen andero nieening dan zijn gewezen chef. Ten minste, de tegen stand, door de Russen aan de Zei- wianka (bezuiden de Njemen) geboden, vóór zij zich verder terugtrokken, schijnt hardnekkiger, dan bij vroegere dergelijke gelegenheden het geval placht te zijn. De tijd is nog te kort om zich een oordeel "er over te vormen, of de nieuwe Russische legerleiding al dan niet in het voetspoor van haar voor gangster zal treden. Evenwel, er ont wikkelt zich thans een toestand, die ons daartoe in staat zal stellen. Gedurende don heelen veldtocht in het Oosten heeft zich telkens opnieuw het geval voorgedaan, dat de centralen hun aanvallen op de beide vleugels der Russen richtten en deze een weinig indrukten. Hun aanvallen wa ren dus concentrisch, al waron de aanvallende legers, alsmede het mid delpunt, waar zij ten slotte zouden kunnen samenkomen, ook zeer ver van elkander verwijderd. Grootvorst Nikolai maakte aan deze min of meer dreigende situatie telkens een einde door het centrum over een overeen- komstigen afstand terug te trekken. Waut eerst als, nu de grootvorst in den Kaukasus het „eeuwige ge weervuur in de kuststreek" dirigeert, eerst als zich nu weer een dergelijke sitnatie voordoet, dan kan men pas zien of het nieuwe legerbestuur die situatie op dezelfdo wijs als de groot vorst, dan wel op een andere manier zal trachten op te lossen. En het is duidelijk, dat zich op het voornaamste operatieterrein, dat ten Noorden van de Poleaische moerassen, een toestand, als boven omschreven, ontwikkelt. (N. Rott. Ct.). BINNENLAND. Zeppelins boven ons land. Op hot luchtschip, dat Dinsdagavond boven Scheveningon is waargenomen, zijn in het Zuiden schoten gelost ter waarschuwing, dat het zich boven Nederlandsch gebied bevond, hetgeen steeds geschiedt, indien vreemde lucht vaartuigen of vliegtuigen boven het gebied van ons land worden waarge- Maandagavond, ongeveer half elf, verscheen boven de kust van Kijkduin, onder Loosduinen, een groote Zeppelin, zeker om te kpen naar het concert dat daar aan de kustwacht werd aan geboden. Op ongeveer 600 meter liet de luitenant, commandant der man schappen, op het gevaarte vuren, maar toch kwam het nog nader. Na een nieuw salvo draaide het echter om en verdween in de duisternis. Het lucht schip was niet meer dan 800 meter boven den waterspiegel. Het was reeds uit Katwijk gesignaleerd, waar er ook op was geschoten. Verder komen uit verschillende plaatsen van ons land berichten, dat onderscheidene Zeppelins aldaar ge passeerd z|jn. Botsing. Te Wijk aan Zee, zijn Maandag twee wielrijders met elkaar in bot sing gekomen. Een van hen, iemand uit Velsen, is kort daarna overleden. Ontspoord. Dinsdagnamiddag is de lokaaltrein uit Assen naar Stadskanaal, tusschen Gasselte en Gasselternljveen, ont spoord. Er kwamen geen porsoonlljko ongelukken bij voor. In den laatsten wagen was gezeten de directeur- generaal der staatsspoorwegen met gezelschap op inspectiereis. De trein kwam met groote vertraging te Stads kanaal aan. Brand fn eon militaire bakkerij. Dinsdagavond te half negen werd brand ontdekt in de militaire bak kerij, staande aan het einde der le Conradstraat te Amsterdam. De brandweer rukte met groot materieel üit. Het vuur bleek te woeden boven de -stookplaatsen van de vier ovens der bakbelj. De houten bekapping stond in brand en de vrees bestond, dat het vuur zich ook zou meedeelen aan den meelzolder, waarvan de goot reeds door het vuur was aanget De brandweer slaagde er evenwel in den zolder te sparen. De bekapping der stookplaatsen verbrandde echter geheel. Vermoedelijk is de brand ontstaan door een defect aan een der ovens, waardoor vonken ontsnapt zijn. Te zes uur Dinsdagmiddag was de stook plaats verlaten; men had toen niets verdachts opgemerkt. Ten gevolge van don brand had men voor Woens dag slechts de beschikking over zesduizendtal brooden. Het ontbre kende zou men voor de hoofdstad aanvullen door aankoop b|j particu liere bakkers, Bodsdlenstwaanzin? Londen, 14 September. De bladen melden, dat een Noorscb stoomschip gisteren in de Humber tien man van een Nederlandschen haringlogger heeft binnengebracht, weikon het stoom schip op 130 mijlen van Scarborough Zondagochtend drijvende had aange troffen. De geheele bemanning is krankzinnig. Het blijkt, dat de mannen aan boord dol von bet drinken waren en er toe over waren gegaan, het schip te ontmantelen. De verschansing werd weggerukt en over boord ge worpen en de luiken verwijderd. Het dek was zoo goed als schoon. Drie koppen van de bemanning worden vermist. De Nederlandsche consul, die van de zaak op de hoogte is gesteld, verklaart, dat zij aan wonden bezweken zijn, die zij bij een vecht partij hadden opgeloopen. Later werd gemeld: Londen, 14 September. De beman ning van den Nederlandschen logger (die door een Noorsch stoomschip in staat van krankzinnigheid ia opge nomen) blijft nog aan boord van het schip, dat b(j Grimsby op do Humber ligt, in afwachting van de beslissing die de overheid zal nemen. Nog geen enkel lid der bemanning heeft zijn verstand ten volle teruggekregen. Naar verluidt is hun toestand toe te schrijven aan eon aanval van gods dienstwaanzin, die met één man is begonnen en zich vervolgons aan de anderen meedeelde. Uit Grimsby wordt gemeld, dat aldaar het Nederlandsche zeilschip „Noordzee" is binnengesleept. Het dek wras ontdaan van alle tuig met inbegrip van zeiion, lier en luiken. (De „Noordzeo" is een Koftjalk van :6 ton en behoort thuis te Groningen. Kapitein is Buisman. Het laatste ont vangen bericht is, dat het schip den 31en Aug. van Cardiff te Fecamp was aangekomen. Vermoedelijk was z(j weer vandaar op weg naar Engeland.) Aan da grenzen. Het gebeurde op een grensstation. De grenzen des lands loopen soms wonderlijk, boerderijen zijn er die ten daele tot het eigen, ten deeletothét vreemde grondgebied behooren; het komt voor dat de grens een huis tot twee nationnaliteiten doet behooren. Zoo is het ook een station, waar doot niet ter zake, waar de Neder- landsch-Duitache grens over het per ron loopt. Uit Duitschland kwam een Holland sche dame met een koffertje. De Duit sche grenswacht maakte geen bezwaar tegen het koffertje, wel tegen de pa pieren welke de dame bij zich had. Die moesten eerst voor onderzoek naar Aken. Praten hielp niet, de grens wacht bleef onvermurwbaar. Vlak bij den Duitscher stond op het Neder landsche perrongebied .een Holland sche grenswacht, 't Was maar een afstand van een el en een paar duim. Dame krijgt een inval, blijft doorre- deneeren met de papieren in de hand en onderwijl haar koffertje in 't oog houdend. Een onmerkbare voetbewe ging en het koffertje nadert een paar palm de Nederlandsche grens, nog één wat harder, en het heeft den vader landschen bodem bereikt. Intusschen is ook de dame in quaestie zonder dat de Duitsche schildwacht 't bemerkt, wat vooruitgekomen. Dan één flinke stap en zü bevindt zich op Nederlandsch gebied, triomfantelijk den Duitscher, wijzend op den Neder landschen soldaat, toeroepend: Zie zoo, nu sta ik onder de bescherming van dezen verdediger van mijn vader land. Op Duitsch grondgebied keek men sip, er werd gescholden, „spion" ge roepen, maar do Nederlandsche dame, voor wie een brievenonderzook had bèteekend een verlies van tijd dat zij zich niet kon getroosten, behoefde zich daarvan niets aan te trekken. Zij zat weer in den trein die haar verder huiswaarts bracht. (N. A. Ct) UIT DE MAIL. Oorlogskolen. Volgens de „N. Soer. Courant" zul len wegens gebrek aan Cardiff kolen de stookinrichtingen der Nederland sche oorlogsschepen veranderd en ge schikt gemaakt worden vodr Poeloe Laoet- en Ombilien-kolen, die van slechter kwaliteit zijn en een dikken rook verspreiden. Een redding. Van den luitenant ter zee dor late klasse J. P. Remijnse vernam het Bat. Nbl." de volgende daad: Op 5 Juli 1.1. sprong hij, vernemen de, dat er een man over boord was gevallen, van het met een 11 mljls vaart loopende schip waarop hU dient, dadelijk in zee, nog vóór de machines achteruit sloegen. De reddingboei met waterlicht was onderwijl achteruit overboord ge worpen. De drenkeling, do matroos Kamp, was natuurlijk in weinig tyds reeds op aanzienlijken afstand achter het Bchip. Gelukkig .kon. hij door goed zwemmen, zich boven houden. De heer Remijnse greep de boei en bracht deze naar den drenkeliDg, en verschafte hem zoo de kans behou den binnen te komen. Wat beiden gelukte. Dit alles gebeurde in straat Ma- doera bij Sembliangan. De „N. Soer. Courant" vernam, dat aan het ontbijt de onderofficieren van don torpedienst in de Zwitsersche kaas gestampt glas vonden. Een in- landsche bediende is in arrest ge steld en een commissie van onder zoek benoemd. De heer Koning van het „Soer. Handelsblad" werd wegens het ver melden van bewegingen van schepen door het Hof voroordeeld tot een boete van 200 gulden, met vernieti ging van het yonnis van eon boete van één gulden. De eisch van den procureur generaal was 8 dagen. (Locomotief.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1915 | | pagina 1