KUNST-
NAALDWERK
PEIGNOIRS.
FANCY FAIR
TEHTOONSTELLING
POPPEN-
TENTOONSTELLING
HEVEA
S. COLTOF
Aan de Leden der Ned. Herv. Kerk.
Eiken dag geopend.
Ingezonden Mededeellng.
op RIJWIEL., RIJTUIG.** AUTOBANDEN I
•UfkoT) wtkllMta
Fabriek Hete*. HooteMBd(Orw»l«twj|
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
De berichten uit Griekenland doen
vermoeden, dat de koning wel goed
keuring verleend heeft voor het ont
schepen van troepen der Entente-
mogendheden in Saloniki. Eet is wel
niet in overeenstemming met de
mededeeling van Reuter uit Athene,
dat tusachen den koningen Venizelos
sedert het wederoptroden van den
minister niet de ware overeenstem
ming bestond en dat slechts om
trent de mobilisatie geen verschil van
meening was.
Maar de „Times" zegt, in een
artikel om te betoogen, dat er niet
de minste overeenstemming is tus-
schen de formeele schending der
Grieksche neutraliteit door de Entente
en die van Belgis door Duitschland.
„Het is thans natuurlijk onmogelijk
om de vertrouwelijke stukken mede
te deelen, die tusschen de geallieerden
en Griekenland zyn gewisseld; maar
men mag als zeker aannemen, dat te
geener tijd de geallieerden een onder
neming hebben ODdemomen of over
wogen, die Griekenland onaangenaam
zou zijn."
Er zijn dus, voordat het formeele
protest werd uitgevaardigd, en voordat
de troepen der entente in de neutrale
haven van Saloniki konden landen,
onderhandelingen gevoerd, breedvoe
rige en vertrouwelijke schriftelijke
onderhandelingen 'en het is ondenk
baar, dat Venizelos den koning daar
buiten zou hebben gehouden. De
koning heeft dan niet alleen zijn
toestemming gegeven tot de mobili
satie, voor de gewapende neutraliteit,
maar ook voor den doortocht der
Entente troepen ter bescherming van
Serviö. Hoewel hij niet voornemens
was de daaruit on vermijdelljk volgende
staatkunde van zijn minister tottfief
einde toe mede te maken.
Een halfheid is echter noodlottig,
onder alle omstandigheden.
En een toestand, waarin een land
komt, wanneer het we) den eenen
maatregel tegen de Midden-Europee-
sche staten goedkeurt, en daartoe
medewerkt doch de andere, nood
zakelijk daaruit voortvloeiende maat
regelen niet, is zulk een halfheid.
Venizelos wilde alle gevolgën aan
vaarden van het bondgenootschap
met Serviö, dat ouder is dan de Euro-
peesche conflagratio; de koDing wil
pogen een strijd tegen Duitschland
te vermijden, maar werkt mede, om
dien strijd voor te bereiden en moge
lijk te maken. Hij plaatst zlqj) met
het oene been in het kamp der En
tente, met het andere in dat der
Middeo-Europeesche bondgonooten.
Met het gevolg, dat hij van niemand
volledige erkenning, van niemand
dank of waardeeiing te wachten
heeft.
En het is juist deze halfheid, die
den toestand in Griekenland zoo
ernstig mahkt.
Wel is een nieuw ministerie opge
treden, waarin Zaimis, Goenaris en
Rhallis zitting hebben. Maar zal dit
ministerie, wanneer het Maandag voor
de Kamer komt, daarin een meerder
heid vinden, voor de politiek der half
held? En de Kamerontbinding, die
SCHETSEN UII DE RECHTSZAAL.
Da „Vrijkaarten".
De avond te voren had Betsy nog
op de mogelijkheid gezinspeeld, dat
meneer De Groot eens... Je kon toch
niet weten, hè?... Maar Doris had
haar uitgelachen.
„Net iets voor jou" zei hij, over
zoo'n zaakje een halven avond te
zeuren, en iemand het land op te
jagen. Wiiarom zou de man nu ineens
weigeren Alles loopt toch van
begin afaan op rolletjes. Heeft hij er
ooit last mee gehad Welnu dan.
Wel heb ik hem op alle mogelijke
manieren erkentelijkheid getoond.
Voor hem gecopiöerd, tot 't me groen
en geel voor de oogen werd. Toen
zijn dochter ging trouwen, voor aller
lei dmgen gezorgd: de invitatiekaarten
geadresseerd en gepost Weet ik al
wat meer! Tot zelfs boodschappen
voor hem gedaan. Eigenlijk was ik
gek om me als kwajongen te laten
gebruiken, 't Kost hem toch geen cent.
Neen, mensch daar denk ik geen
seconde aan. Dat loopt best af 1"
Zij, Betsy, durfde niet meer praten
over deangstigheid, die haar beklemde.
Doris kon bij zoo'n gelegenheid
plotseling driftig worden, opstuiven,
dat hjj haar de stuipen op 't lijf joeg
Maar ze had al oen paar nachten
liggen piekeren over de mogelijkheid
van het gevaar. Als meneer De Groot
eens weigerde Van de driehonderd
gulden, die zij een paar jaar goleden
haddon opgenomen, en waarvan het
nog openstaand restant elk jaar met
nieuwe handteekeningen moest ge
prolongeerd worden bij de Voorschot
bank, was nu prescies tachtig afge
lost.
Zij wist, de Bank was zonder
pardon. Wanneer er iets aan ontbrak,
zou Doris worden „aangepakt". Ze
zateD al zoo diep in de zorgen.
En met groote moeite had hij gedaan
gekregen, dat de Bank het voorschot
nog eenmaal met vijftig zou ver-
hoogen. Volgens de statuten moest
er telken jare een minimum-bedrag
worden afbetaald. Maar door de aan
vulling der oorspronkelijke „hoofd
som", natuurlijk met meneer De Groot
zfjn garantie, zouden zij met „gesloten
beurzen" ditmaal kunnen verrekenen.
Doris had bemiddelden, invloed
rijken, deftigeu De Groot, bij wien
vergeleken hij niet meer dan een
klerkje, roinimum-lydertje was, een
smeekbrief gezonden. Waarin hij ge
zet had, dat bijaldien meneer hem
geen „contraorder" vóór den 15en
„deed geworden", - hij, Doris, 't er
dan voor zou houden dat zijn „bede
was ingewilligd".
Zij had gesidderd telkens als de
postbode aanschelde. Ze durfden haast
niet de bus openmaken, 's Morgens,
in de vroegte, als Betsy ging k(jken
van een votum van wantrouwen in
deze politiek het noodzakelijke com
plement moet zijn, kan niet plaats
hebben, daar nieuwe algemeene ver
kiezingen in den mobilisatietijd in
Griekenland tot nog schromelijker
verwarring zouden leiden.
Met belangstelling mag men het
verloop van deze ingewikkelde Griek
sche crisis die door het optreden
van het kabinot-Zaimis niet geëin
digd is afwachten.
Dat Bulgarije oen oorlogsverklaring
aan Serviö heeft gezonden is nog niet
bevestigd; de berichten daarover zijn
niet officieel en zelfs het bericht, dat
een ultimatum aan Servië gezonden
werd, is onzeker. Zonderling is het
bericht, dat de „Daily Telegraph"
uit Athene ontvangt, meldende:
„Duitschland heeft de formeele ver
zekering gegeven, dat Bulgarije Grie
konland niet zal aanvallen en zich
onthouden zal >fan een aanval op
Servië tot na de vernietiging van
Servië door Duitschland"
Het eerste is aannemelijk, dat Bul
garije Griekenland niet zal aannallen,
niet zal pogen Drama, Kavalla, Seres
aan Griekenland te ontnemen. Het
tweede gedeelte echter is dwaas en
onbegrijpelijk. Bulgarije zal na de rol
van „asinus in fabula" niet die van
„canis in fabula" willen spelen.
Inmiddels hebben de Duitsch-Oos-
tenrijbsche troepen den Donau, de
Drina en de Save overschreden, eD
zijn ze dus over het g.heeie front
in Servië binnengevallen. De Servi
sche voorposten werdeD teruggedre
ven. De strijdmacht, die tegen Servië
uit hst Noorden oprukt, zou volgens
Engelsche berichten 400.000 man
sterk zijn. Volgens andere berichten
hoeft de Servische RegeeriDg maat
regelen genomen om alle officieele
bureaus en regeeringslichamen van
Nisj naar Prlstina over te brengen.
Over den tegenzet der Entente is
nog niets officieel bekend Donderdag
word te Londen een krijgsraad go-
houden, waaraan behalve Lord Kit-
chener, een aantal ministers deel
namen deze duurde tot laat in den
namiddag en werd des avonds voort
gezet, in tegenwoordigheid en met
medewerking van den Franschen
gezant en de vertegenwoordigers der
Fransche RegeeriDg en van het
FraDSChe leger.
Wellicht zijn daar besluiten geno-
meD, die met don nieuwen toestand
in den Balkan verband houden.
Op het Westelijk oorlogstooneel is
Donderdag weer zeer hevig gevochten.
Het blijkt uit het Duitsche leger-
bericht, dat de aanval iri Champagne,
de poging om daar door de Duitsche
linies te breken, Donderdag weer met
zeer groote kracht en Da hevige
artillerie-voorbereiding, is hervat.
In de „Times" wordt er op gewe
zen, dat de Franschen geen tijd ver
loren, om hunne gewonnen stellingen
bij Tahure en op de hoogten ten N.
van die plaats, te versterken, doch
dat het feit van de snolle Duitsche
tegenaanvallen aantoonde, dat er nog
een belangrijke sterke tegenstand zal
moeten worden overwonnen, voor
dat de doorbraak gelukt is. Duitsch
land heeft in den jongsten tijd klaar
blijkelijk groote troepen-afdeelmgen
naar Frankrijk gebracht, en vooral
in Champagne schijnt een zeer sterke
strijdmacht bijeen, om te voorkomen
dat daar de herhaalde doorbraakpo
gingen zouden slagen. De Fransche
krachtige aanvallen toonen, dat de
offensieve kracht van- het Fransche
leger buitengewoon groot is, zoodat
men in dit gedeelte van het oorlogs
terrein weldra nieuwe en belangrijke
gevechten mag vorwachten.
Op het Oostelijk oorlogstooneel
of er iets gekomen was, stond by
boven aan de trap te wachten. Met
bonzend hart. „Niks, hoor!" riep zij
hem telkens toe.
„Goddank!" antwoordde hij. Het
krantje, een enkele circulaire, een
paar maanbrieven van al-ongeduldi
ger wordende crediteurtjes.
Veertig gulden aflossing had Betsy
bijeen weten te scharelen, met
kwartjes, dubbeltjes en centen. Dat
zij in het uiterste geval, wanneer De
Groot onvermurwbaar was, het ergste
zouden kunnen afwenden. Maar de
gedachte dat ze geen centime zouden
kunnen afbetalen deed ze telkens
huiveren. Drie-vier beertjes waren
kalm gehouden met de stellige be
lofte, dat uiterlijk den I6en althans
zou worden afbetaald.
De laatste post, was dien avond
voorbij. Ze hadden achter het gordijn
van de voorkamer, muntgas uit
sparend, zitten uitkijken naar den
besteller. Zoo omstreeks half negen
kwam hij in den regel. Ook wel eens
een tikje later. Daar was ie... Het
lantaarnlichte naderde nu snel. Hij
ging, ln stille buitenstraat altijd eerst
naar den overkant. Had hij niets voor
Doris van Straaten, dan nam de man
eeD zwenkingen sloeg de zijstraat in.
Nu ging het lantaarntje naar den
overkant. Betsy stond tegen haar man
aangedrukt, 't Was de uiterste termijn.
Meneer De Groot behandelde, wisten
zij zulke dingen nooit op het kan
toor. Of hij zou Doris bij zich aan huis
hebben laten '"'komen, of hem een
antMOord op den smeekbrief hebben
gestuurd
„Niks! Heolemaal niks!" riepen
zij, dien avond, - met gesmoorde
stem uit, alsof iemand, die het geheim
niet mocht weten, hen stond te be
luistoren. „Goddank 1" zei Doris, nog
maals en hij herademde, als iemand
wien, een loództvaar pak van 't hart
valt.
En een poosje later begon Betsy
weer met haar zeurende angstpraat
tjes. „Waren we maar niet gegaan
naar die ellendige comedie" zei ze
opeens, zich niet langer kunnen be
dwingen.
„Begin je nou waarachtig weer!"
riep hij uit, en was er niet, door
dat passeeren van den besteller,
wat rust over hem gekomen, hij zou
stellig uitgebarsten zijn.
Maar Betsy dacht al-maar aan dien
middag, toen Doris was thuisgekomen
meteen paar plaatsen voor het nieuwe
blijspel, waar ze in de krant over
gelezen hadden. Een van de heeren
op kantoor, van de deftige en ge
goede categorie, had telefoontje
gekregen, dat mevrouw ongesteld was
geworden en dus niet naar den
schouwburg kon gaan. Schoonzuster
had gemeld dat zij den doktor had
laten halen, 't Was niet geheel zon
der erüst, het on verwachte ziektegeval.
daarentegenschijnt steeds meer de
toestand den positie-oorlog te naderen.
Slechts in bet noordelijk gedeelte,
waar Hindenburg opereert, wordt de
aanval op Dugaburg krachtig voort
gezet. Om de Duitschers uit dit ge
bied te verdrijven of hun pogingen
te doen mislukken, trachten de Russen,
door aanvallen op den verlengden
rechtervleugel van die legergroep,
bij Smorgon, tusschen de Wilija en
de Njemen, de Duitsche linies te door
breken. Vandaar dat er hevige ge
vechten worden geleverd, waarin
dorpen en loopgraven werden geno
men en hernomen, maar waarin de
Russen, ook al behaalden zij hier en
daar voordeelen, er niet in konden
slagen de Duitsche linie te doorbre
ken of zelfs aanmerkelijk te wijzigen.
Het is echter duidelijk-, dat de offen
sieve kracht van het Russische leger,
nu het op de eene of andere wijze
aanvulling van ammunitie verkregen
'heeft, in booge mate toenam. De aan
vallen op de Duitsche posities in dit
gebied en de kracht, waarmede de
Duitsche vooruitgang daar wordt
tegengegaan, is na alles wat sedert
Mei in Rusland gebeurde, zeker zeer
opmerkelijk.
In het centrum, tusschen Njemen
en Pripjet, ia de toestand weinig ver
anderd. En slechts de legergroep-
von Linsingen, die in het gebied ten
zuiden van de moerassen van Poljesje
met de Oostenrljkscb-Hongaarsche
legers samenwerkt, moest bij Czar-
torysk, aan den spoorweg van Kowel
naar Sarny voortdurend strijden tegen
Russische aanvallen. Het Russische
leger bericht zegt, dat daarbij een
Duitsche stelling, bij het dorp Lissovo,
stormenderhand werd genomen, het
Oostenrljksche, dat de Duitsche troe
pen den vijand uit zijn stellingenen
uit de bosschen bij Czartorysk ver
dreven. („H.bld").
Van het Oostelijke gevechts
terrein.
Berlijn, 8 Oct. Officieele mededeeling
uit het groote hoofdkwartier
Legergroep Hindenburg.
De aanvallen van de Russen ten
N. van Kosjany en ten Z. van het
Wiejdiew-meer zijn afgeslagen.
De toestand is onveranderd. -
Legergroep Linsingen.
Bij Ne wel en Omyt, ten Z.W. van
Pmsk, zjjn Russische posten door ons
verdreven.
Onze aanval 4n de streek ten N.W.
van Tsartorisk vordert.
Duische troepen vaq het leger van
Bothmer hebben verscheidene aan
vallen van de Russen afgeslagen.
Van het Servische gevechts
terrein.
Berlijn, 8 October. Officieele mede-^
deeling uit het groote hoofkwartier f
De overtocht over de Drina, Save en
Donau neemt een gunstig beloop.
Ten Z.W. van Belgrado zijn 4 offi
cieren en 296 man gevangen genomen
Sn 2 machinegeweren buitgemaakt.
Tegenover Rara vielen na een strijd
drie kanonnen in onze handen.
Grieksche reservisten
In Engeland.
Londen, 8 Oct. Een aanzienlijke
Griek te Nortbshields heeft een brief
geschreveu aan den Griekschen consul
te Newcastle, waar in hij zegt„Ten
gevolge van het aftreden van den
Griekschen ministerpresident zal geen
enkele Grieksche reservist te Norths-
hields naar het vaderland terugkeeren.
Zendt s. v. p. geen oproepingen meer
voor de reservistenwij zijn liever
krijgsgevangenen dan vrienden der
Hunuen."
'En meneer, wat ontdaan, ziek ge
reed makend om de patiente even
gauw te gaan zien, had Doris gevraagd
of hij soms de kaarten woü hebben.
Ze waren voor den eersten rang.
Maar Doris durfde niet weigeren.
Meneer was eigonlljk al weg, vóórdat
hij iéts kon antwoorden.
Toen hadden hij en Betsy de zaak
bepraat. Ze vond 't wel leuk, maar
zag er tegen op, met haar sjofele,
Zondagsche jurkje tusschen al die
voorname inenscben te gaan zitten.
Ze zouden uitgelachen worden. Doris
vond 't allemaal gekheid. Maar toen
hij z'n „gekleede jas" eens op den
keper beschouwde
Het oude, glimmende kamgaren in
't licht bekeek.
„Nu, weet je wat!" zei hij, dan
vragen wij plaatsen voor den tweede
rang, parterre of zoo. Dat doen ze
natuurlijk wat graag. Wij maken er
niot te laat te wezen
En dat vond Betsy een goeden
inval. Do rest van den dag besteedde
zij aan het opkalefateren van de
Zondagsche plunje. Met wat verf,
inkt en petroleum werden wonderen
bereikt. Zij wist ergens in de buurt
een goedkoop dasja te krijgen, dat
aardig effect van-kant maakte op haar
blouse. Het vooruitzicht van weer
eens een avondje uit te gaan, bracht
haar in zekere jeugdige extase van
blijdschap. Zij gmg naar neef Willem,
die een welbeklante zaak had. En
waarachtig, 't was of alles dien dag,
meeliep. Hij had juist een klein
buitenkansje getroffen. Neef stond,
voor dien eenen avond, z'n gloed
nieuwe gekleede jas af. Hij en Doris
waren van één postuur. Nicht Tine,
anders iu zulke gevallen buiten
gewoon „taai", leende Betsy haar
broche, met prachtdiamant erin. En
zelfs deed zich het groote wonder
voor, dat zij Bets tot den 3en van
de volgende maand op handslag
en eerewoord, twee riksen voor
schoot. 's Middags, toen Doris thuis
kwam, hing hot gala-gewaad over
eeD stoel. Had Betsy zeer groot-toilet
gemaakt. Op tafel fonkelde, in een
karafje de inhoud van een „proefilesch
je" port, zijn lievelingsdrank. En
in een zakje wachtten hem vijf sigaren
van eventjes drie cents het stuk.
't Was hem, of hij in een tooverland
van weelde en genieting was overge
bracht Langzaam maakte hij ook
toilet. Bets .had een keurig net zwart
zijden dasje, voor hem meegebracht.
En een „front" dat onder neef
Willems piekfijne jas, den indruk
van een kostelijk overhemd-borst
maakte.
„Zoo kunnen we toch best op den
eersten rang gaan zitten. Best. meid
lief, je ziet eruit als een'barones
„Nou en jij dan?" zei het opge
togen vrouwtje, wier wangen nu
gloeiden van opgewonden blijdschap.
De Begrooting 1916.
De begrooting voor 1916 is in druk
verschenen. Zij ziet er niet erg opti
mistisch uit, en legt getuigenis af,
dat ook op den Helder de buitenge
wone tijdsomstandigheden haar stem
pel hebben gezet. De lezer kent de
geschiedenis, dfe wij indertijd in ons
blad uiteengezet hebben, doch die wij,
volledigheidshalve, hier nog even kor
telings willen releveereD.'
Door de oorlogsomstandigheden
stegen de kolenprljzen plotseling
enorm, zoodat de gemeente gedwon
gen werd tegen zeer veel hoogeren
prijs dan vroeger te contracteeren.
Door het ontbreken van een reserve
fonds voor de gasfabriek bestond
voor dit bedrag geene dekking niet
temin werd in een spoedvergadering
van den Raad besloten den gasprljs
niet te verhoogen. Voor B. en W.
was nu de eenige mogelijkheid het
bedrag uit den Hoofdelyken Omslag
te halen, daar geldleeningen voor dit
doel, het dekken van een verliespost,
niet kunnen worden aangegaan.
De Burgemeester aanvaardt wèl
onder moeilijke omstandigheden zjjn
taak als hoofd der gemeente. Immers,
hij moet voor dit deficit dekking
zoeken door den Hoofdelijken Omslag,
die in 1915 geraamd was op f126.000,
te brengen op f175.000, en alzoo met
f60.000 te verhoogen. Een vermeer
dering dus van 40 procentDat wil
wat zeggen in dezen töch al zoo
duren tijd!
In hoever nu töch nog eene andere
mogelijkheid bestaat om de klip der
belastingverhoogingteontzeilen,welke
dan zou moeten bestaan in het slui
ten eener leening op korten termijn
aux grands maux les grands
rémèdes zal de behandeling der
begrooting ons wel leeren. Naar wij
meenen te weten, hebbep Gedepu
teerde Staten elders hunne goedkeu
ring verleend aan eene onder derge
lijke omstandigheden gesloten leening.
Wij geven hieronder de voornaam
ste posten der begrooting, die met
die van de vorige verschillen. De
kost is wat droog, maar we hebben
het zoo kort mogelijk gemaakt.
De post „opcenten op de perso-
neele belasting" (in 1915 werd hier
voor toegestaan f34.350.—), werd te
ruggebracht tot f32000.- omdat deze
gemeente, wat haar kom betreft, met
1 Jan. 1916 gerangschikt wordt in
de 5de klasse in plaats van de 6de.
Het gevolg hiervan is, dat de be-
lastingplichtigtieid vanaf 1 Jan. 1916
zal aanvangen by een huurprijs van
f 75.— tegen f 62.50 thans, en de
belasting voor haardsteden en meu
bilair, welke nu verschuldigd is voor
perceelen met eene huurwaarde van
f 100.— wordt eerst geheven by eene
huurwaarde van f 120.—.
De post „belasting op hetgedistil
leerd" is thans weder op de oude
raming van f 18000.— gebracht (1916
f 15000.—), omdat, zooals de lezer
zich herinnert, de vergunning tot
heffing vaii een plaats^iyken accijns,
oorspronkelijk door den Minister in
getrokken, weder is verleend." In 't
geheel zal dus f 53.000.— meerdere
belasting moeten worden opgebracht.,
indien deze posten onveranderd wor
den goedgekeurd.
Voor marktgelden enz. is f2500.
minder geraamd rekening houdende
met de mogelijkheid, dat ook in 1916
de kermis niet doorgaat.
Ten behoeve van de Zeevaartschool
is een rijkssubsidie vau f 9700.— en
een provinciale van f2750.— aange
vraagd. Indien deze toegestaan wor
den, wordt deze post met ruim
f 3000.— verhoogd en gebracht op
f 12,650.-.
Oase was het in leventje van armoê-
misère, ontbering en dagelyksche
vernedering
Op 't laatste moment kwam nog
een verrassing. Bets had keurige
glancé handschoenen, splinternieu
we. „Voor twaalf stuiversfluister
de ze hem in, schoon geen sterveling
haar kon hooren op een uitver-
kooping. Van ongeregelde goederen.
Ze hebben over de twee gulden ge
kost, zei de juffrouw!"
En zij verzweeg, dat inden binnen
kant een scheurtje was, dat zy ge
repareerd had, dat je er met den Deus
op moest gaau liggen om er iets van te
bespeuren. Met de tram gingen zy.
Hy had nog een dikke gulden op zak
voor versnapering in de pauze.
En zij maakten van hun eerste
rang plaatsen gebruik. Per slot van
rekening vond. Betsy nu toch ook
Ofschoon zy eigeniyk
En- by liet, in de eerste pauze
- net als je deftige lui voor zich
biertje en voor Bets portie-ijs komen.
Gaf kellner epn dubbeltje fooiZy
duwde hem nog tegen zyn elleboog
voorziende dat hij royaal zou zyn.
Maar 't was te laat.
„Houd maar 1" had Doris al gezegd.
En de kellner boog zeer beleefd voor
meneer in piebfyne das.
In de tweede pauze gebeurde
het. Hy, Doris, wilde even naar den
foyer gaan. Om nog een biertje te
verschalken. Maar dat verzweeg hy
maar. Koos een uitvlucht voor tyde-
lljke absentie.
Hy keerde zich om. En plotseling
ging hy weer zitten. Betsy zag, dat
h|j doodsdleek was geworden. En hoe
zyn handen trilden
„Wat is er fluisterde zij, zelve
zóó ontstellend, dat de fluweelen
fauteuils van den eersten rang do
makkelijk-donzige, om haar heen
begonnen te dansen.
„Zeg dan toch wat scheelt je
Ben je niet goed geworden
Hy fluisterde iets achter z'n hand.
Kon geen geluid geven van Bchrik.
Eindelijk kwam 't.
Twee rijen achter hem, ook op
eersterangs plaatsen zaten .meneer
en mevrouw De Groot de man van
de borgstelling. Doris had nog de
tegenwoordigheid van geest van een
diepe, eerbiedige buiging te maken.
Maar meneer De Groot had hem niet
teruggegroet. Hy was er zeker van.
Eu ook had hy opgemerkt, hoe me
vrouw De Groot haar face-a-mains
voor de oogen hield en hem met
trotsch-verontwaardlgd gezicht obser
veerde
„Ik heb 't wel gezegd 1" zei Betsy,
wio 't angstzweet uitbrak.
Daar zaten zy met het schoteltje
ys en het biertje. Zy voelden het boos
verontwaardigde naar-hen-kyken van
deftig echtpaar. Ze durfden niet op
staan en vertrekken, wat ze toch zoo
Voor onderhoud van wandelplaatsen
en plantsoenen is f 1000.'— meer
uitgetrokken dan ton vorigen jare.
Voor de Zeevaartschool f 4400 meer.
De post „renten van geldleningen",
ten vorigen jare geraamd op f 65.250. -
wordt thans verhooed met f7.400.—
en gebracht op f 72.729.50. Hierin
is begrepen f 10.000.— voor eene in
1916 te sluiten nieuwe geldleening
groot f 200.000.- a f 250.000. De
eerste aflossing daarvan zal geschie
den in 1917.
Krachtens art. 68 der pensioenwet
voor de gemeente ambtenaren van
1918 moet het bedrag van het aan
deel der gemeente in te verleenen
pensioenen van f 3,000.— (dienst
1915) geraamd worden op f 7.000
voor 1916. Hiervan moet f 1.076.—
worden gestort in het Pensioenfonds
voor die ambtenaren f 3.840.- zal
vermoedeiyk aan pensioenen worden
uitgekeerd, terwyï f 2.084.— is uit
getrokken voor meerdere pensioenen
in 1916 uittekeeren.
Voor eene op te richten vakschool
voor meisjes (Induétrie- en Huishoud
school) van het Departement Helder
der Maatschappij tot Nut van 't Al
gemeen wordt voorgesteld f 800.—
subsidie uittekeeren, indien ook Ryk
en Provincie de gevraagde bijdragen
(f 8.150.— en f 750.—) toekennen.
Tenslotte is onder den post „On
voorziene uitgaven" een bedrag van
f 6.000.— gereserveerd voor kosten
van eventueele oprichting eener
M.U.L.O.-school.
De begrooting sluit met een bedrag
van f 1.246.933.97* in ontvangst en
uitgaaf.
Het totaal bedrag der schulden van
de gemeente is op 1 Jan. 1916
f 1,655.400.— (oorspronkeiyk bedrag
f 2.265.000.—), hiervan moet in 1916
f 66.100.— worden afgelost.
De ontvangsten van de Gasfabriek
worden geraamd op f365.259.94, te
gen f348.102.42 in 1916.
De uitgaven op f 862.889.06, zoodat
de netto winst wordt berekend op
f2870.88, tegen f46.193.106, alzoo
minder f33.322.22.
De ontvangsten van de Waterlei
ding worden geraamd op f 81.172.65,
tegen f84.802.65. De uitgaven op
f62.376. De netto winst wórdt
dus geraamd op f 18.796.65, tegen
f23.195.24' in 1916.
BINNENLAND.
Installatie Staatscommissie
belasting oorlogswinsten.
Gistelenochtend te 10 uur heeft de
minister van financiën, de heer Treub,
in de Trèveszaal de staatscommissie,
die zal hebben te onderzoeken, op
welxe wijze een tijdelijke belasting
kan worden ingericht, welke ten doel
heeft buitengewone vermeerdering
van inkomen of van vermogen als
direct of indirect gevolg van den
oorlogstoestand te treffen, geïnstal
leerd.
Men méldt uit IJmuiden d.d. 8
October
Door den stoomtrawler „Odin IJ. M.
68" is hedenmorgen voorgaats van
IJmuiden overstoomd de botter „H.
D. 77", waarbij de 70 jarige schip
per, tevens eigenaar, J. Ros, is ver
dronken. De mede opvarende zoon
werd door den trawler gered.
De verkoop van koopvaardijschepen.
Do Kamer van Koophandel en
Fabrieken van Nymegen richtte 31
Juli den volgenden brief aan den
Minister van Jjandbouw, Nijverheid
en Handel:
„Nu ten gevolge van den oorlog
graag hadden gedaan. Ze moesten
verduren de marteling van nog een
heel bedryf. Daarna, wachtend, treuze
lend op den achtergrond, totdat me
neer en mevrouw De Groot goed en
wel zouden vertrokken zyn.
Folterende angst, diepe verslagen
heid was gevolgd op de jolige feest
stemming van dag en avond. Zy
liepen naar huis, doodsbang nog
maals iemand te ontmoeten.
Zij spraken weinig over het schrik
kelijk geval. Dachten hetzelfde
Hoe deftige borg dat zou inpeperen
Die onbeschaamdheid om op den eer
sten rang te gaan zitten, fijn gekleed,
in de pauze lekkernijen bestellend
fooi van dubbeltje gevendnatuur
lijk had De Groot alles, tot in de
kleinste finesses kunnen volgen
Sinds dien avond waren vijf maan
den verloopen. De eerste dagen na
avontuur had Doris in geatagen angst
geleefd. Maar meneer De Groot liet
volstrekt niets merken. Gaandeweg
vervaagde de onrust, begon hy zich
zelf kinderachtig te vinden. Zich in.
te prenten, dat meneer De Groot toch
wel begrijpen zou, dat hij die plaat
sen cadeau bad gekregen.
Maar in Betsy bleef de onrust leven.
Ook toen op dien avond vóór den
dag der prolongatie in de schuldbe
kentenis voor de Bank geen ant
woord van meneer De Groot was
gekomen
De groote, gele enveloppe met de
stukken lag, den ochtend erna op
Doris' schrijftafel. En toen de klok
al tien minuten over twaalven wees,
had hy de stoute tfchoeuen aange
trokken. Tikte hij aan bij meneer De
Groot, na zich vergewist te hebben,
dat er op dat moment geen belet was
„Binnenwerd geroepen. En hy
vond iets welwillends, bemoedigends
in den klank van meneer z'n stem,
praatte Doris zich in.
Daar zat meneer De Groot. Druk
schrijvend.
„Ja!" zpi hy „wie is daar?" Zon
der zich om te wenden.
De ander kuchte even.
„Zoo, Van Straten, wat heb je man
Stugger, meer uit de hoogte voel
de Doris nu heel duideiyk, dan ooit
vroeger.
Hakkelend, over z'n woorden strui
kelend, terwijl de gele enveloppe ln
zyn hand trilde, begon Doris te pra
tenOver de borgstellingMeneer
herinnerde zich misschien welVan
zyn briefEen dag of tien geleden
En plotseling, met een driftigen
ruk, die de gouden lorgnet, van de neus
tuimelend, haast van 't koortje scheur
de, stond meneer De Groot op.
Hy was bloedrood. En 't vuurde In
z'n oogen.
„Weet-je wat jy bent 1" barstte hij
uit, een vuistslag gevend op het blad
van z'n bureau, - „weetje wat je
een aanzienlijk aantal schepen is ver
loren gegaan en verwacht kan wor
den, dat dit aantal, zoolang de oor
log duurt, zal toenemen, is het te
voor2ion, dat er na het sluiten van
den vrede groot gebrek aan scheeps-
ruimte zal zijn, daar dan toch in alle
werelddeelen handels en ny verheids
ondernemingen belangrijke hoeveel
heden waren en grondstoffeu zullen
noodig hebben, met het oog op de
groote vraag, welke er dan naar alles
zal zyn.
Het landsbelang vordert, dat onze
schepen van de buitengewone voor
deelen, welke na den oorlog de vracht
vaart zal opleveren, zooveel mogelijk
genieten. Daarom is het noodig, dat
de Nederlandsche handelsvloot in
sterkte niet vermindere en er dus
tegen worde gewaakt, dat de hier te
lande thuis behoorenden schepen in
vreemde handen ovei'gaan. Engeland
heeft den verkoop van zeeschepen
verboden. Wij vragen ons af of der
gelijke maatregel ook niet voor Ne
derland zou beboeren te worden ge
nomen aangaande de onder zyn vlag
varende schepen.
Ons komt he.t voor, dat deze aan
gelegenheid allèszlDS overwegiDg ver
dient, waarom wij ons veroorloven
uwe aandacht erop te vestigen".
In de Woensdagavond gehouden
openbare vergadering, der K. v. K.
&F. te Nymegen deelde de voorzitter
mede, dat de Minister het volgende
heeft geantwoord
Naar aanleiding van uw schryven
heb ik de eer u te berichten, dat mijne
volle aandacht op de door u bedoelde
aangelegenheid gevestigd is, doch dat
zij, Daar mijn oordeel, vooralsnog geen
ingrypende maatregelen van regee
ringswege vereischt.
De door u bedoelde sterktevermin
dering van de Nederlandsche handels
vloot toch bestaat feiteiyk niet. Wel
ia waar waren op 25 Augustus 1915
318 schepen aanwezig tegen 325 op
1 Augustus 1914, doch niettegen
staande deze vermindering in aantal
met 7 schepen was inmiddels de ton
nen maafftoegen om en van 1,108,847.57
ton tot 1,147,946.87 ton. Deze wijzi
ging in verhouding is hieraan toe te
schryven, dat de 41 schepen, met
84,415.81 ton, die door verkoop,
verongelukking en inbeslagneming
van 1 Augustus 1914 tot 24 AugustuB
1915 verloren zyn gegaan, gedurende
dat tydvak door 34 nieuwe schepen
met 123,514.31 ton, d. i. dus aanmer
kelijk grootertonnenmaat, vervangen
zijn. Met het oog op de door u be
doelde omstandigheden is het voorts
van veel beteekenis,dat op dit oogen blik
in aanbouw zyn 88 schepen met
121,817 tonnen en besteld nog 30
schepen met 78,450 tonnen, die een
totaal uitmaken van 68 schepen met
200,247 tonnen, waarmede, voor zoo
ver thans kan worden overzien, de
Nederlandsche koopvaardijvloot in de
toekomst zal worden uitgebreid.
Hoewel gedurende den tyd, dat
met den bouw dezer schepen gemoeid
zal zyn, de vloot ook weder door
verkoop, enz. vermindering zal on
dergaan, zoo behoeft, naar uit boven
staande cijfers biykt, voor te groote
verzwakking der Nederlandsche han
delsvloot geen vrees te bestaan. Dit
wat den feiteiyken toestand betreft.
Overigens moge ik er u op wljzeD,
dat uwe meening, als zou er, na het
sluiten van deD vrede, groot gebrek
aan' scheepsruimte ontstaan, slechts
op onbewezen .veronderstellingen be
rust.
Het is, in tegenstelling met uwe
meening, zeer wel mogelijk, dat de
vraag naar beschikbare scheepsruimte
verre door het aantal zal worden
bent Een brutalen ploert van een
vent, nou weetje 't. Dat hangt den
groote siDjeur uit en durft op de
duurste plaatsen in de comedie te
zitten
En den gebraden haan uithangen.
En dat komt hier bedelen, jammeren
Dat gaat alle grenzen te buiten Dat
loopt de spuigaten uitjy bent
Doris vouwde de handen. Snikte van
wanhoop en schrik.
„Meneer, ik bezweer Utrachtte
hy nog te zeggen.
Maar meneer De Groot wees naar
de deur.
„Marseh 1 En gauw wat !"schreeuw-
de hy" en geen woord meer. Bedrieg
jij anderen, maar my niet. Er-uit.
Eu gauw wat!"
Doris haastte zich weg. De gangen
van kantoor-gebouw door, de straat
op. De gele enveloppe klemde hy nog
steeds in de hand* En hij doolde rond.
Niet wetend waarhoen te loopen.
Beseffend, dat het verschrikkelijke
gekomen was. Betsy had goed gezien
Een paar weken later was hy z'n
baantje kwijt. De beertjes kwamen op
het kantoor en meneer De Groot had
- by de Directie - „een boekje open
gedaan" over dien braven Van Straten.
Hy was onverzoeniyk tegen den klerk
van eerste rang-plaatsen, ys en
dubbeltje fooi!"
In zijn wanhoop heeft Doris op
zekeren dag in een betrekkinkje dat
hem toch nog uit deernis bezorgd
werd, oneeriykheid gepleegd. Bets lag
doodziek in het achterkamertje van
fl.75 dat zy bewoonden. Neef Willem
van de piekfijne jas had schooier
bloedverwant de deur gewezen. Doris
had enkele guldens uit de „kleine kas"
genomen, zich met zyn onverwoest
baar optimisme inpratend, dat hij wel
kans zou zien het sommetje bytijds
aan te vullen.
Toen ik hem terecht zag staan,
was hy een sidderende vermagerde
alcoholist, 't echte type al van het
menschelijk'.wrak". Versuffende, niet
meer te redden schipbreukeling.
„Je had toch een vrij goede be
trekking, indertijd" zei de voorzitter
tegen beklaagde, „als je maar vol
gens je stand had gelieven te leven.
Dat is het begin van je ongeluk ge
weest, man 1"
De suffig-droomerige oogen van
beklaagde richtten zich naar den
rechtbank-president.
„Ja" zei Doris van Staten, zich
herinnerend Ja edelachtbare, die.
vrijkaartenvoor den eersten rang I"
Schreiend schudde hij het hoofd.
De rechter schokschouderde.
Ging op potators-raaskallen niet
verder in.
Verdiepte zich maar niet verder in
banaal hopeloos geval.
MaItee Corbbau.
'igezonden Mededeeling.
Kaïaalweg.
overtroffen. Immers kan, aan de eene
zyde, als rechtsreeks gevolg van
den oorlog en het daardoor vernie
tigde bezit, een aanmerkelijk ver
minderd gebruik van niet voor de
eerste levensbehoeften of voor de
ny verheid noodzakelykt artikelen
worden voorzien, zoodat gedurende
geruimen tyd slechts het hoogstnoo-
dige tot vervoer zal worden aange
boden. En aan de andere zyde zal,
door het na den oorlog vrijkomen
van de geheele Duitsche koopvaardy-
vloot, van het niet onbelangrijk aantal
schepen, welke zich in de Zwarte Zee
bevinden en van ongeveer de helft
der Britsche vloot (dat is ongeveer
een vierde van de totale tonnenmaat
der wereld), Welke thans door de
Regeering van dat land voor oorloge
doeleinden in gebruik is genomen,
het aanbod van scheepsruimte be-
langryk vermeerderen.
In aanmerking genomen, dat alleen
uit buitengewone, ernstige omstan
digheden voortvloeiende dwingende
noodzakelijkheid reden kan zijn voor
de Regeering aan eene maatschappij
den verkoop van haar schepen naar
het buitenland te beletten, komtmy
dus het ter zake ingrijpen van regee-
ringswege vooralsnog ongeweDscht
voor".
Advertentiën.
De Heer en Mevrouw H. G. VAN
NIEL Caminha geven kennis van
de geboorte van hunne Dochter
HANNA MARIE ELISABETH.
Den Helder, 6 October 1915.
Parallelweg 77.
De Heer en Mevrouw Boon-
Beukenkamp geven kennis van
het overlijden te 's Gravenhage
van hunne Zuster
CATHARINA CHRISTINA
BEUKENKAMP.
Helder, 7 October 1915.
Bezoeken kunnen niet worden
afgewacht.
Hiermede betuigen wij onzen har-
telijken dank, voor de vele blijken
van belangstelling by de ziekte en
het overlijden van onzen geliefden
Echtgenoot en Vader, den Heer
Jb. ROTGANS,
ondervonden. In het byzonder aan
den WelEdel zeer geleerden Heer
Dr. van deb Lee, Zuster Spigt en
den Heer C. Bais.
Uit aller naam
Wed. A. J. ROTGANS—Louw.
Evangelisatie-lokaal In de PALMSTRAAT.
Wegens verbouwing voortaan in het
Militair Tehuis, Kanaalweg 92-95.
ZONDAQ 10 OCTOBER, voorm. tien uur:
Da. A VAN DER ZWAAL,
van Monnikendam.
BEZOEKT de
- van
en de