HELDERSCHECOURANT No. 4636 DINSDAG 2 NOVEMBER IBIS 43e JAARGANG Grondwetsherziening. Kiesrecht. Ingediend is thans een wetsontwerp tot het in overweging nemen van een voorstel van verandering in het Ile, Ille en IVe hoofdstuk der Grond wet. Deze veranderingen bepalen zich in hoofdzaak tot de volgende: Art. 80 wordt gelezen: Het recht om de leden der Tweede Kamer te kiezen, wordt toegekend aan de mannelijke ingezetenen, tevens Nederlanders of door de wet als Ne- derlandsche onderdanen erkend, die den door de wet te stellen leeftijd, welke niet beneden drie en twintig jaar mag zyn, hebben bereikt en aan de vrouwelijke ingezetenen, die aan gelijke voorwaarden voldoen, voor zoover de wet haar daartoe uit hoofde van niet aan het bezit van maat schappelijken welstand ontleende re denen bevoegd verklaart. De wet bepaalt, in hoeverre de uitoefening van het kiesrecht wordt geschorst voor de militairen beneden den rang van officier bij de zee en de landmacht voor den tijd, gedure,n ds welken zij zich onder de wapenen bevinden. Van de uitoefening van het kies recht zijn uitgesloten zij, wien dat recht by onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak is ontzegd, zij die rechtens van hun vrijheid zijn beroofd en zij die krachtens onher roepelijk geworden rechterlijke uit spraak wegens krankzinnigheid of zwakheid van vermogens de beschik king of het beheer over hunne goe deren hebben verloren. Aan onher roepelijke veroordeeling tot eene vrij heidsstraf van meer dan een jaar of wegens bedelarij of landloopery, zoo mede aan meer dan twee, binnen een door de wet te bepalen tijdperk vallende, onherroepelijke rechterlijke uitspraken, openbare dronkenschap vaststellende, verbindt de wet tijde lijk of blijvend verlies van kiesrecht. De verplichting om van het kies recht gebruik te maken kan door de wet worden opgelegd. 5, Artikel 81 wordt gelezen: De Tweede Kamer bestaat uit honderd ledén, gekozen op den grond slag van evenredige vertegenwoordi ging- AlleB wat verder het kiesrecht ën dt wijze van verklaring betreft, wordt door de wet geregeld. I 6. Artikel 82 wordt gelezen: De Eerste Kamer bestaat uit vijf tig leden. Zij worden verkozen door de Staten der provinciën op de wijze bij de wet te bepalen. 7. Artikel 84 wordt gelezen: Om lid der Tweede Kamerjte kun nen zijn, wordt alleen vereischt dat men Nederlander of door de wet als Nederlandsch onderdaan erkend zij, niet krachtens rechterlijke uitspraak wegens krankzinnigheid of zwakheid van vermogens de beschikking of het beheer over zijne goederen hebbe verloren, noch van de verkiesbaarheid ontzet zij en den ouderdom van der tig jaren vervuld hebbe. 8. Artikel 90 wordt gelezen: Om lid der Eerste Kamer te kunnen zijn moet men voldoen aan dezelfde vereisebten 'als voor het lidmaatschap der Tweede Kamer zijn gesteld. S 8. Artikel 93, tweede lid, enz. 5 12. Artikel 127, eerste lid, wordt Om lid der Provinciale Staten te kunnen zijn wordt vereischt, dat men Nederlander of door de wet als Neder landsch onderdaan erkend en inge zeten der provincie ztj, niet krachtens rechterlijke uitspraak wegens krank zinnigheid of zwakheid van vermo gens de beschikking of het beheer over zyne goederen hebbe verloren, noch van de verkiesbaarheid ontzet zij en den ouderdom vau vijf en twintig jaren vervuld hebbe. 16, Artikel 132 enz. 5 17. Artikel 143, eerste iid, wordt De leden der Provinciale Staten worden voor vier jaren rechtstreeks gekozen door de mannelijke ingeze tenen der provincie, tevens Neder landers of door de wet als Neder- laudache onderdaan erkend, dié den door de wet te stellen leeftijd, welke niet beneden drie en twintig jaar mag zijn, hebben bereikt ou door de vrouwelijke ingezetenen der provincie, die aan gelijke voorwaarden voldoen, voorzoover de wet haar daartoe uit hoofde van niet aan het bezit van maatschappelijken welstand ontleende redenen bevoegd verklaart. De ver kiezing geschiedt op den grondslag van evenredige vertegenwoordiging. 5 13. Artikel 127, tweede lid, enz. $15. Artikel 127, vierde lid, wordt gelezen Ingezonden Mededoeling. Voor de lijders aanbloedarmoede. Het is een zeer verspreide meening dat do lijders aan bloedarmoede en andere verzwakten sterk gevoed moe ten worden. Men tracht hen te over voeden en men geeft er zich geen rekenschap van dat men hen nog meer verzwakt door hun maag geheel van streek te brengen. De lijders aan bloedarmoede en andere verzwakten hebben vooral behoefte aan een uit gezocht voedsel, dat zeer rijk is in een kleine hoeveelheid, in plaats van veel voedsel waarmee hun maag over- vuld wordt. Met een licht maar zeer rijk voed sel, late men dan den zieke de behan deling der Pink Pillen volgen, zoodat het arme bloed van den lijder op zijn normale samenstelling komt. Wan neer dan de zieke weer in het bezit is van »en rijk en zuiver bloed, zullen alle ongemakken verdwijnen en be staat de bloedarmoede niet meer. Ontbreekt het u aan levenskracht, aan weerstandsvermogen, neemt dan de Pink Pillen want zy bevatten zoo wel het een als het ander. De Pink Pillen zijn onovertroffen tegen bloedarmoede, bleekzucht der jonge meisjes, maagkwalen, plaatse lijke pijnen, zenuwpijnen, zenuwuit putting, neurasthenie. De Pink Pillen zijn verkrijgbaar 2t fl.75 per dooB, en f9.— per zes doozen bD het Hoofddepöt der Pink Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam voor Helder en Omstreken bij ALB. TEN KLOOSTER, Keizerstraat 93 en H. W- ZEGEL, Kanaalweg 63 te Schagen bij J. ROTGANSte den Burg (Texel) bij T. BUIS en verder bij verschillends Apothekers en goede Drogisten. Aan het hoofd der gemeente staat een raad, welks leden rechtstreeks voor een bepaald aantal jaren worden gekozen door de mannelijke inge zetenen der gemeente, tevens Neder landers of door de wet als Neder- landsche onderdanen erkend, die dei) door de wet te stellen leeftijd, welke niet beneden drie en twintig jaar mag zijn, hebben bereikt en door de vrouwelijke ingezetenen der gemeente, tevens Nederlanders, voor zoover de- wet haar daartoe uit hoofde van niet aan het bezit van maatschappelijken welstand ontleende redenen, bevoogd- verklaart. De verkiezing geschiedt op den grondslag van evenredige ver tegenwoordiging. 18. Artikel 143, tweede lid, enz. S 19. Artikel 148, derde lid, wordt Om - lid van den raad te kunnen zijn wordt vereischt, dat men Neder lander of door de wet als Nederlandsch onderdaan erkend en ingezeten der gemeente zij, niet krachtens rechter lijke uitspraak wegens krankzinnig heid of zwakheid van vermogens, de beschikking of het beheer over zyne goederen hebbe verloren, noch van de verkiesbaarheid ontzet zij en den ouderdom van drie en twintig jaren vervuld hebbe. De veranderingen betreffen zooals men ziet in hoofdzaak In art. 80: de opheffing van de belemmerende bepalingen voor vrou wenkiesrecht. In art. 81het beginsel der even redige vertegenwoordiging. In art. 84 en de daarmee overeen stemmende bepalingen van art. 127 en 148 wordt het woord „mannelijk" geschrapt. In art. 90 wordt het lidmaatschap der Eerste Kamer niet meer afhan kelijk gesteld van den maatschappe lijken welstand. Aan de Memorie van Toelichting wordt het volgende ontleend De Troonrede van 1913 stelde een nieuw voorstel van Grondwetsher ziening in uitzicht, dat zich zou be palen tot het alles beheerschende kiesrechtprobleem. Algemeen stem recht voor mannen op den grondslag der evenredige vertegenwoordiging en opheffing van de grondwettelijke belemmeringen van het vrouwen kiesrecht was de* uitkomst, die voor oogen stond. Daar nochtans nopens den vorm, aan het evenredig kiesrecht te schenken, de gevoelens uiteen- loopen, moest vóórdat tot concrete voorstellen kon worden overgegaan, eene Staatscommissie der Regeering van voorlichting dienen over het meest aannemelijke stelsel. Een zoo danige commissie werd bij Kon. Be sluit van 15 Nov. 1913 no. 45 ingesteld en bracht reeds onder dagteekening van 25 Mei 1914 rapport uit. Wijzen bereids deze data op eene snelle wijze van handelen, schier nog meer dan hunne activiteit hebben de mannen die deze commissie vormden, de natie aan zich verplicht door inhoud en vorm, die zij aan hunne voorstellen wisten te geven. De Regeering heeft deze voorstellen in hoofdzaak onver anderd aangenomen. Zij berusten op juiste beginselen, terwijl ruim reke ning is gehouden met de eischen der praktijk. Vele onderdeeleu bevatten stof voor uitvoerige gedachten wisse ling. Het belang van een spoedige totstandkoming van een belangrijke hervorming eischt echter, dat, wat goed is geregeld, niet in de waagschaal wordt gesteld door te'streven naar problematieke verbetering. De aanvaarding van het algemeen kiesrecht is reeds daarom gerecht vaardigd, omdat het de laatste schrede zal zijn op don in 1848 ingeslagen weg, aan welks uiteinde, naar reeds Thorbecke in 1844 voorspelde, het algemeen stemrecht is gelegen. Niet als een natuurrecht, maar eenvoudig als eene vrucht van de historische ontwikkeling, dient thans aan alle Nederlanders van bepaalden leeftijd, die niet om bijzondere redenen zyn uit te sluiten, het kiesrecht te worden geschonken. De eisch van maatschappelijken. welstand was de laatste poging om nog vast te houden aan de grond gedachte, die oorspronkelijk het kies recht beheerschte, n.1. dat de geroe penen tot oordeelen bevoegd waren. De praktijk heeft over de gansche lijn de theorie verslagen en men moet haar prijsgeven. De individuali teit der kiezers is ondergegaan in de massa. Het noodwendig gevolg van dezen ontwikkelingsgang is, dat geen rechts grond bestaat om een deel der burgers, levende en arbeidende in dezelfde nationale en zedelijke gemeenschap als de overigen, van het bij uitstek nationaal bedrijf verwijderd te houden. Uitsluiting van een deel der bur gers van het kiesrecht splitst de natie in twee deelen, het een mede bevelend, het andere alleen gehoor zamend. Splitsing leidt de politieke energie in revolutionaire baan. Deel neming van allen wekt en bevordert de nationale gedachte. Zij kweekt bet gevoel van saamhoorigheid en latogemeenschapzij geeft den vasten bodem, waarin het# zelfbestuur dei- natie wortelt. De ontwikkeling der democratie te midden waarvan wij leven, vertoont ongetwijfeld ernstige gebreken en het is een open vraag in hoever zy in staat zal zijn die gebreken te over winnen en zich te handhaven. Die ontwikkeling echter ie niet te stuiten, en de eerste voorwaarde om het parlementaire stelsel verder op te bouwen isdat de vaste grondslag gelegd worde, die alleen in het alge meen kiesrecht te vinden is. Moet in dezen gedachtengang het kiesrecht niet ook aan vrouwen worden gegeven en wel op deuzelfden voet. als aan mannen Het is duidelijk dat argumenten, ontleend aan de in- dividueele geschiktheid der vrouwen, als verouderd en niet ter zake die nende moeten worden ter zijde ge steld. De vraag is echter deze, of vrouwen evenals mannen behoorende tot de nationale gemeenschap van de behartiging der publieke zaken mogen worden uitgesloten. Maar in dien een scheiding der burgers, om dat zij iederen rechtsgrond mist, wordt verworpen, gaat hot dan aan de veel belangrijker scheiding tus schen burgers en burgeressen te handhaven Men mag, zegt de regeering verder, ....het. oog niet sluiten voor het feit, dat in toenemende mate de vrouwen zelvo begeerig zijn deel te nemen aan het politieke leven, alsook dat hoe langer hoe meer vrouwen denzelfden maatschappelijken arbeid verrichten als mannen. Deze beschouwing leidt er toe, dat de principieele uitsluiting der vrouw niet gehandhaafd mag worden. Het zal veeleer de taak des wetgevers zijn vast te stellen in hoever de maatschappelijke toestanden het ver- leenen van het kiesrecht wettigen. Het laat zich voorzien, dat de wijzi ging, die deze toestanden ondergaan, tot geieidelyke uitbreiding van het kiesrecht zullen nopen. De wetgever blijvo te dezen aanzien geheel vrij. Met eene uitzondering. Het kiesrecht mag niet worden toegekend of ont houden op grond van verschil ln maatschappelijken welstand. Het aap- nemen van dergelijk kenteeken ware een niet gerechtvaardigde terugkeer tot het ten aanzien van het mannen- kiesrecht prijsgegeven standpunt. De wetgever moet zich rekenschap geven van den invloed der vrouwenbewe ging op het rechtsgevoel der natie en op de maatschappelijke functie door vrouwen uitgeoefend, maar hij wachte zich voor eene nieuwe splitsing in maatschappelijke klassen, die in onzsn tijd geen rechtsgrond heeft en het gevoel van saamhoorigheid van de verschillende deelen van het volk ten ernstigste zoude schaden. Bij de tegenwoordige samenstelling onzer maatschappij schijnt er geen gegronde reden te zijn om de vrou wen niet tot het passieve kiesrecht toe te laten. Het wordt bij geen van onze Btaatkundige partijen weerspro ken dat de invoering van een stelsel van evenredige vertegenwoordiging eisch des tijds is. De regeeiing meent overigens, dat de verwezenlijking van het actieve vrouwenkiesrecht aan eene nadere wet moet worden voorbehouden. De gevoelens omtrent de toekenning van dit kiesrecht zyn te zeer verdeeld dan dat het geraden zou zyn deze netelige kwestie ter gelegenheid van eene Grondwetsherziening aan de orde te stellen. Ingezonden IVtededeeling. HERMAN NYPELS HELDER. Hseren Regenjassen, In gummi en waterproof. Van af f 17.00. Nieuwste kleuren en modellen. DE OORLOG. De offlcieele legerberichten van 29, 30 en 31 October. Van het, W e s t e 1 ij k front. Het, Fransche communiqué van den 29s!ei) meldt eenige vordering der Franscheu in het bosch ten Z.O. van Souchëz. Eenige loopgraafgedeelten werden veroverd. In de streek van heuvel 70 werd een aan val der Duit- schers afgeslagen. De stryd in Champagne wordt met groote verbittering voortgezet. Het door de Franscheu kort geleden ver overde werk „Oourtine" was het doel van herhaalde aanvallen der Duit- schers. Alle aanvallen werden afge- igen. Van het. werk waren nog altyd eenige gedeelten in handen der Duit- echers. Volgens het bericht van den 30sten werd hen hiervan weder een gedeelte ontnomen. Over een breedte van 150 M. werden verschillende loopgraven veroverd. 200 ongekwet- sten werden gevangen genomen. De Duitschers verloren byua 400 man aan dooden en gekwetsten. Verder wordt een krachtige be schieting der Fransche stellingen by Parroy gemeld. Een later bericht van den 30sten meldt nieuwe vorderingen in het bosch by Souchez, doch ook het verlies van eenige gedeelten loopgraaf bij Neuvllle. Het Duitsche logerbericht van den SOsten zegt dat de toestand onver anderd is. In de mededeeling van den Sisten wordt aangegeven wat het voordeel is door de Duitschers by Neuville be id. Over een front van 1100 M. lengte werden de Fransche loopgraven veroverd. 200 man werden gevangen genomen, 4 machinegeweren en 8 mijnwerpers buitgemaakt. Bovendien wordt meiding gemaakt van gevechten in Champagne. De Duitschers bestormden hier deButte de Tahure. Het gevecht duurde den geheelen nacht door. Meer dan 20 officieren en 121& man werden ge vangen genomen. Van het O o s t e 1 y k front. Het Russische legerbericht van den 29sten meldt dat ten W. van de Styr bij Kafalowka, de 'Duitschers aan vielen, doch teruggeslagen werden. Ten W. van Tsartorisk hadden even eens ontmoetingen plaats. Deze brachten geen wijziging in den toe stand. In het bericht van den 30sten wordt medegedeeld dat er op het gehoele front van de Oostzee tot aan den Pripet geen gebeurtenissen van belang plaats vonden. Enkele kleine aanvallen der Duit schers werden afgeslagen of in den aanvang verhinderd. Om het dorp Rudki ton W. van de Styr duren de hardnekkige gevechten nog voort. Reeds werden 8 officieren en meor dan 300 man der Oosten rijkers gevangen genomen. Vau Duitsche zydó wordt d.d. 80 dezer medegedeeld dat ten N.O. van Mittau de Duitsche troepen op den N. oever van de Misse, welke des nachts tweemaal een aanval der Russen hadden afgeslagen, voordat de derde aanval plaats vond, op de hoofd stelliDgen teruggetrokken werden. Omtrent de operaties aan de Styr wordt medegedeeld dat ten W. van Tsartorisk de Russische stellingen bij Komarof en de plaats zelf door de Duitschers werd veroverd. Een nachte- lyke tegenaanval der Russen had geen succes. Drie dorpen weiden eveneens bestormd en genomen. 18 officieren en 929 man werden gevangen geno men, 2 mitrailleurs veroveid. In het bericht van den Sisten deelt men mede dat Piakkanen, hetwelk door de Duitschers volgens het boven staande bericht werd- ontruimd, door de Russen weder verlaten moeit worden wegens het geschutvuur der Duitschers. De vooruitgang ten W. van de Styr houdt aan. De door de Duitschers genomen stellingen konden tegenover de nachteiyke aanvallen der Russen alle behouden worden. Ongeveer 160 man werden gevan gen genomen. In de Oostenryksche communiquó's worden behalve de gebeurtenissen welke reeds van Duitsche zyde zyn. medegedeeld, sterke beschietingen van het Strypafront door de Russen gemeld. Pogingen ora de rivier over te steken werden verijdeld. Overigens geen gebeurtenissen van belang. Van het Z u i d e 1 ij k front. Volgens de Italiaansche berichten maken de Italianen geregeld vorde ringen. Zoo wordt iu de mededeeling van den 29sten gemeld, dat in het Lagarine dal en by den Monte Nero de Italianen weder vooruitgingen. In de streek van Plava, bij Podgora en op de Karst werden een aantal ver sterkingen der Oostenrykers genomen. In deze gevechten werden 264 man gevangen genomen- Het bericht vari den 31sten maakt melding van het verslappen van den tegenstand der Oostenrijkers op den Col di Lana. Donderdagochtend be stormden de Italianen het centrale punt van de stelling, hetwelk op een bergkam van 7000 voet hoogte gelegen was. Verscheidene honderden Oostenrijkers werden gevangen geno men. Bovendien werd veel materieel buitgemaakt. Aanvallen der Oostenrijkers by Vogil en Zagora werden met zware verliezen van den vyand afgeslagen. Op de Karst werden verschillende loopgraven genomen. De Oostenrijksche berichten geven aan dat de Italianen aanvallen onder namen, 'op verschillende punten van het front, doch dat zij geen voordeel behaalden. Alleen de ontruiming van den Col di Lana wordt erkend. In het communiqué vau den Sisten wordt medegedeeld dat de aanvallen tegen Gorz, Tolmoin op het Karst- plateau ou de hoogvlakte van Doberdo alle op een/mislukking uitliepen. Herhaaldelyk kwam het tot gevechten van man tegen man waarin de Oostenrijkers de overhand behielden. Merkwaardig is de mededeeling dat op het terrein voor de stolling van den Col di Lana een toestand van rust is ingetreden, en dat de hoofd stelling in het vaste bezit der Oosten rijkers is gobleven. In verband met de mededeeling dat de stelling ont ruimd is, welk bericht van Oosten ryksche zijde afkomstig was, komt men tot de vraag wat de Oostenrykers vóór- en wat zy achterkant noemen. Van het Servische gevechts terrein. Een Berlijusch bericht maakt mel ding van den voortgang der Duitsche en Oostenryksche troepen welke nu langzamerhand in een grooten boog - de versterkingen van Xra- gujewats naderen. De stad wordt omringd door bergen, welke een natuurlijken verdedigingsgordel vor men, en waarachter de Serviörs ook aan den inval der Oostenrijkers weer stand wisten te bieden. Men ia van meening dat zich hier een beslissen de slag zal ontwikkelen. in het Duitsche legerbericht van den 303ten wordt medegedeeld dat de troepen van von Kövess en von Gallwitz de vyandeiyke stellingen waar wordt niet vermeld hebben bestormd. Meer dan 1000 Serviörs, 2 kanonnen, 1 machinegeweer vielen in handen der Duitschers. In het bericht van den 31sten wordt medegedeeld dat de troepen Milanovac nomen hebben. (Milanovac ligt ruim 36 K.M. ten W. van Kvagujevats). Ten N.O. daarvan zyn de Serviërs uit hunne stellingen geworpen. Aan beide zyden van de Moraw werden de vy'andon eveneens teruggedreven. 600 man werden gevangen genomen. Het Oostenryksche communiqué van den 30sten geeft aan dat ten Oosten van Visegrad het gebied van vyanden gezuiverd wordt. De troepen die op Kragujewats aanrukken zyn op een dagmarsch afstand van de stad in een hevig gevecht met de Eerviörs gewikkeld. Deze bieden bier uiterst hardnekkigen tegenstand. Do Duitsche bataljons ten Zuiden van Lapowo N.O. van Kragujevats, vallen de stellingen op de hoogten van Stratsemitsa aan. Iu het N.O. z(jn de Serviörs in vollen aftocht. Van de Tiraok uit worden zy door de Bulgaren achter volgd. In het bericht van den 30sten wordt medegedeeld dat by Visegrad de Oostenrykers op Servisch gebied zijn doorgedrongen. De ten Z. van Valjevo oprukkende colonnes hebben de Ser vische ruiterij van Radzana (25 K.M. ten Z. van Valjevo) teruggedreven. Ten N.W. van Gran Milanowits wer den de Servische stellingen genomen en 4 kanonneu veroverd. Tegeiyker- tijd drongen de Duitschers de stad binnen. N.W. van Kragujewats en Z.W. van Lapovo maken de troepen vor deringen. Een bericht uit Sofla van den Slen deelt ons mede, dat na de bezetting van Zajecar, Knadzewats en Iuowo, de Serviërs in W. richting achter volgd werden. Een koloune welke in de richting van Pirot oprukte heeft die stad bezet. Het Fransche communiqué van den 31sten meldt dat het Timok leger van de Serviörs nieuwe stellingen heeft ingenomen. Over de inneming van Pirot wordt niet gesproken. Wel wordt medegedeeld, dat de beide vleugels van het leger daar de stad verdedigde, achtor de plaats terug getrokken zijn. By Svillajnata werden de Serviörs door een overmacht teruggedreven. De hulp van de Entente. Over de hulp van de Entente zyn nog steeds tegenstrydige geruchten in omloop. Een bericht uit Saloniki, d.d. 29 dezer, meldt dat de Engelsche en Fransche transportschepen onge stoord aankomen. De landing geschiedt met snelheid en regelmaat. Den 28 Oct. vertrokken acht treinen mot groote troepen soldaten, kanonnen en oorlogsmaterieel naar de grens. Van Duitsche zyd« komt het - erg onwaarschijuiyke bericht, dat de geallieerden hunne te Saloniki gelande troepen weder inschepen. Een Duitsch blad ontving dozs mededeeling uit Saloniki: Onderden druk van de gebeurtenissen heeft de Entente besloten alle troepen uit de Balkan terug te trekken. Met de in scheping zou direct begonnen worden, daar door de Griebsche regesring den 66n Nov. als uiterste termijn was gesteld. Daarentegen is te Konstantinopel uit Saloniki bericht ontvangen dat tot den 28en dezer daar 78.000 man waren geland, waarvan ongeveer 50.000 Franscheu. Omstreeks 30.000 Franschen zijn by Gowgeli geconcen treerd en 10.000 waaronder slechts kleine Engelsche afdeelingen zyn tegen Stroemnitza vooruitgeschoven. De overige troepen hebben bij Saloniki een groot kamp betrokken, dat zich uitstrekt van het spoorwegstation tot de hoogten ten Z.W. van Ajoali. Engelsche genisten leggen langs de spooriyn van Saloniki naar Gewgeli een eigen telegraaflijn aan. Een bericht van Duitsche zyde maakt melding van een gevecht der Fransche troepen by Walandovo. De Serviërs werden hier door Bulgaren aangevallen en teruggedreven. Echter werden do vyanden door Fransche troepen versterkt die de Bulgaren op hun beurt terugsloegen. Verder naar de grens oprukken konden de Franschen niet doordat zij op het Bulgaarsche leger stieten. Vau Engelsche zyde .wordt nog medegedeeld dat Vele3 door de Bul garen hernomen is. Daarentegen werd Stroemitza door de Franschen bezet. De slag by Stroe- mitza begon Dinsdagavond te vijf uur, en duurde tot don volgenden ochtend 9 uur. De Bulgaren werden verslagen en meer dau 6 myi achter Stroemitza teruggeworpen. Aan de Dardanellen en het Rus- sisch-Turksche front geen gebeurte nissen vau belang. Omtrent het torpedeeren van het Engelsche stoomschip „Marchetti" wordt nog medegedeeld, dat het schip een groote hoeveelheid munitie voor artillerie, en een geheel hospitaal met 900 bedden aan boord had. Voorliet Bchip zonk had een ontploffing plaats. Het Amerikaansche stoomschip Hesperian" is den 4en September gezonken. Van Duitsche zyde werd ontkend dat het Bchip getorpedeerd was. Biykens een mededeeling van het Amerikaansche dep. van Marine is een stuk metaal op het schip ge vonden dat van een torpedo afkomstig •i3. Hierdoor wordt dus de offlcieele -Duitsche verklaring weerleegd. Het Nederlandsche stoomschip „Hamborn" is naar Halifax opge bracht, onder verdenking dat het schip aan Duitschers behoort. Het schip behoort aan de N. V. My. Vulcaan, te Rotterdam. Drontheira, 80 Oct. Het stoomschip „Turld" heeft in de Witte Zee 22 man der equipage van het Engelsche 8.s. „Erapress of Britain" gered, dat op een myn was geloopen. 7 man vau de equipage zijn verdronken. De geredden werden in een patrouille vaartuig naar Archangel gebracht. Op zee. Besc hieting van de Bulgaarsche kust. Een bericht uit Londen dd. 30 0c- tobor meldt dat de beschieting van de Bulgaarsche kust door de Rus sische vloot den 29sten werd hervat. Het 'bombardement van Boergas en Varna, hetwelk den geheeleu dag duurde, hééft zesr veel schade aan gericht. In de Egelsche zee heeft de Engelsch-Fransche vloot de Bulgaar sche kust opnieuw beschoten. In de Zwarte'Zee. Volgens een mededeeling van Duit sche zyde, heeft een Turksch eskader, bestaande uit de „Goeben", de „Bres- lau" en de „Hamidjie" den 29sten de Russische vloot, welke uit drie pantserschepen, verscheidene kruisers en torpedojagers bestond, aangevallen Er heeft een scherp gevecht plaats gehad. De uitslag is niet bekend. In de Egelsche Zee. Door een botsing met een ander oorlogsschip is de Engelsche myn- veger „Hythe" by Gallipoli gezon ken. Van de 260 opvarenden worden 2 officieren en 152 man vermist. Aan de kust bij de Darnanellen is de Fransche duikboot „Turquojse" in den grond geboord. De uit 28 koppen bestaande bemanning is ge vangen genomen. (De „Turquoise" was een onder zeeër van 400 ton, snelheid boven water 12 myi. De bewapening bestond uit 6 lanceerbuizen). Van Duitsche zijde wordt mede gedeeld dat het Italiaansche zeilschip „Tobia", geladen met carbid, naby Ithaka (Grieksche kust) door een Oostenryksche onderzeeör in den grond geboord is. De Balkan. Over do houding der nog neutrale Balkanstaten wordt genoeg gezegd, maar al wat er van verteld wordt, maakt den toestand niet helderder. Vooral is dit het geval met de houding van Griekenland. Hierboven merkten wy reeds op dat volgens het eene bericht de troepenontschepingen t« Saloniki onafgebroken voortgezet worden, terwyi van de andere zyde verzekerd wordt dat de troepen der Entente weer naar huis gaan. Voegt men hierby de berichten over 't stellen van een termijn door de Grieksche regeering, binnen welke de troepen ingescheept moeten zyn, de berichten over een verdrag tusschen Griekenland en Bulgarije, welke van Bulgaarsche zyde worden tegengesproken, dan blykt het dat de toestand verre van duideiyk is. Door de Grieksche minister is verklaard dat Griekenland in alle geval zijn onzydigheid zal handhaven, welke welwillend tegenovordeEntente zal zijn, zoolang deze de souvereine rechten van Griekenland eerbiedigt. Intusschen wordt medegedeeld dat niettegenstaande de verklaringen van Venizelos, deze wederom een aanval op het Kabinet wil deen om het ten val t« brengen. Hierdoor aou dus op nieuw onzekerheid over de door Griekenland te volgen houding ont staan. Zooals men weet is een groot deel van het Grieksche leger in en by Saloniki geconcentreerd. De koning bevindt zich thans eveneens in de stad. Door den kroonprins werd de elfde divisie van het leger geïnspec teerd, welke geheel gereed en uitge rust is om te velde te trekken. De houding van Roemenië. Wat Roemenie zal doen, is nog niet recht duideiyk. Van Engelsche en Grieksche zijde komen berichten welke aangeven, dat het niet lang meer zal duren, of Roemenië zal zich aan de zyde der entente schareD. In Griekenland wacht men het deel nemen van Roemeniö aan den stryd met ongerustheid af. Een Engelsch bericht van den SOatwi meldt, dat door de entente den 29sten nieuwe voorstellen aan Roemeniö werden gedaan. Deze voor stellen bevredigen nagenoeg alle wenschen van Roemenie, zelfs met betrekking tot (Russisch) Bessarabiö. Hoewel de Roemeensche regeering haar antwoord voorbehield, is er.alle reden om te gelooven, dat Roemenië de voorstellen zal aannemen,*zoodat de Russische troepen, welke zi«h aan de Roemeensche grens bevinden, zich naar Servië zullen kunnen spoeden, om hulp te brengen. Opuierkeiyk is hot ultbiyven van Duitsche berichten over de stemming in Roemenie. Het nieuwe Fransehe ministerie. ParyB, 29 October. Het nieuwe ministerie is als volgt samengesteld: Minister president, en buitenland- sche zaken: Briand; Ministers van staat zonder poitefeuille: Freycinel, Combes, Bourgeois, Guesde en Denys CochinJustitie en ondervoorzitter van den ministerraad: Viviani; Fi nanciën: Ribot; Binnenlandsche za ken: Malvy; Oorlog: generaal Gal- lieni; Marine: schout-bij-nacht La- cazè; Onderwys en uitvindingen, van belang 'voor de landsverdediging: Painlevé; Landbouw: Móline; Han del: Clémente!; Openbare werken: Sembat; Koloniën: Doumergue; Ar beid: Albert Métin. De onderministers zullen vanavond wordon benoemd. Jules Cambon, voormalig gezant te Berlyn, is benoemd tot secretaris generaal van het ministerie van buitenlandsche zaken. Eerst was men van meening dat het kabinet, door afschaffing van ver scheidene ondersecretariaten, een ge concentreerd Ministerie zou vormen. Het heeft deze echter alle behouden, en verschillende politieke grootheden als Min. van Staat in zich opgenomen, zoodat het een zeer omvangryit mini sterie is geworden. EeD der Fransche biaden noemt het zelfs een monster kabinet. Londen, 30 October. De „Times" verneemt uit Parya, dat Brjand ge zegd heeft: Ik wsnsch nadrukkelyk aan onze bondgenooten zoowel' als aan onze vyanden te verklaren, dat de wyziging in het ministerie in geen enkel opzicht wyziging in de politiek beteekent. De politiek van Frankrijk is samengevat in het woord over winning. Yrede door overwinning dat Is en moet het motto zyn van elk FranBch ministerie. Onder vrede ver sta ik het herstel van het recht van elk land om zyn eigen leven te leveu en zyn eigen beschaving te dienen zonder de rechten van zyn buurman te schenden. Onder overwinning ver sta ik de verplettering van het Duitsche militairisme. Splonnage. Beriyn 80 October. In België en in Noord Frankryk zyn de laatste dagen weer twee groote spionage- ondernemingen ontdekt. Iu België was het een wydvertakte organisatie, waarvan 21 leden zyn gevangen ge nomen. Nadat zy zieh maanden lang hadden bepaald tot het zenden van spionage-berichten over Nederland naar Frankrijk, waren zy in Sopt. overgegaan tot het voorbereiden van aanslagen op spoordijken, spoorbrug gen en andore kunstwerken. Daar nevens stuurden zy dienstplichtigen uit België naar Frankryk. Onder do. gevangen genomenen zyn weer vier vrouwen. De ln Noord-Frankrijk ontdekte verspiedings-organisatie stond onder leiding der vrouw van een in 't Fransche leger dienend officier. Z(j was door het militaire bestuur te Parijs in haar taak onderricht en naar Noord-Frankryk gezonden. Onder haar helpers z(jn twee vrouweD. Ook van deze gevangenen lsreada bewezen dat zy in tal van gevallen door 't zenden van militaire berich ten naar Frankryk zich aan verspie ding hebben schuldig gemaakt. In een derde verspiedings-aaak in Belgié is den 26en dezer vonnis ge veld. Negen der beschuldigden zyn ter dood veroordeeld en gisteren terechtgesteld. Tien waaronder weder drie vrouwen zijn tot tucht huisstraffen veroordeeld. Uit Rusland. Rusland heeft ook zyn mlnisterieslo erisis gehad. Volgens de Beur'scourant is Goremkyn tot rijkskanselier be noemd, en zal deze ds leiding der buitenlandsche zaken hebben. Do voormalige gezant te Weenen, Sjebeko zal keu daarby terzyde staan. Uit Canada. Ottawa, 80 October. Gevolg gevende aan den eproep van den koning van Engeland, heeft de Canadéesche ro- geering besloteo, de overzeeacbe expeditionaire troepen aan te vullen met 100,000 man. Hun aantal bedraagt thans resds 101,400, terwijl er ln Oanada nog 71,500 worden geoefend. Er was in het geheel reeds machtiging tot het zenden van 150,000 man gegeven, zoodat het totaal aal komen op een kwart njilHoen. E«n Japanioha raadgavlng aan China. Peking, 80 "October. De Japanscbe regeeriüg heeft aan de Chineescho den vriendschappelljken raad gegeven om de maatregelen tot instelling van een keizerryk uit te Btellen, naardien zulk een stap zoo goed als zeker tot troebelen zou leiden, die don vrede in het Oosten en de belangen der in don oorlog betrokken Europcesche mogend heden in gevaar zouden brengen. Vradasgaruchten. Een bericht uit New York, dd. 30 dezer maakt melding van een onder houd van den Ameflkaanschen ge zant te Berlijn, met den Keizer. Al gemeen is men van oordeel, dat daarin over vredesonderhandelingen en voor waardon is gesproken. In verband met den militairen toe stand, is men van meening, dat bet thans de beste tyd voor Duitschland is om vredesvoorstellen voorteleggen. Volgens later berichten is President WHson niet geneigd stappen te doen in verband met de vredesgeruchlen, zonder voldoende volmacht der In- tenle-mogeadheden. Wel wil hy de voorsteden aanne men en ze aan de Entente over- Eön proost van Botha. Johannesburg, 29 'October. Het smaadgeding, door generaal Botha tegen Munnik gevoerd, Is heden be slist. Munnik is veroordeeld tot een boete van 50 of drie maanden gevangenisstraf. In den verkiezingstijd heeft Munnik nl. in een rede gevraagd, wat gene raal Botha had gedaan met de -134 staven goud, die in 1900 het eigendom van do Zuid Afrikaanscho Republiek waren, daarmede te verstaan gevende dat Botha die ten eigen bate had gobruikt. Botha klaagde toen Munnik dadeiyk wegens smaad aan. Ingezonden mededeeling. Eczeem. Eczeem begint gewooniyk met kleine puistjes, vaak optredend tus schen de vingers, in de oksel enz., die aan de huid een belderroode kleur geven en vergezeld gaan van hevige jeuk en prikkeling. Zy kunnen zich spoedig uitbreiden en laten dsn patiënt, rust noch duur. Andere huidkwalen, die den lyder veel ongemak en last bezorgen, zyn gordelroos, vurigheid der huid, dauw worm, netelroos, winterhanden, huid uitslag enz. Dè martelende jeuk en prikkelends pyn van eczeem, gordelroos en alle jeukende huidziekten worden ver zacht door de eerste aanwending van Foster's Zalf en zelfs hardnekkigs gevallen, die jarenlang weerstand boden aan andere behandeling, moes ten spoedig zwichten voor de gene zende eigenschappen van deze zalf. Foster's Zalf (let op den juisten naam) is te den Helder verkrjjgb. by Alb. ten Klooster, Keizerstraat 98. Toezending geschiedt franco na ontv. v. postw. k f 1.76 p. doos. (29)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1915 | | pagina 1