HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en
Anna Paulowna
Eerste Blad.
liigill
i
1
!§§§sis
f
issssss
1 1
11
I
lil
1
1 I
i 1
1 1
No. 4546
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1915
43e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52«/z 0.85
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar cent
Op- en onderging van Zon en Maan
en tijd Tan- hoogwater (Texel).
Nov.
Zondag 21 i
Maandag 22
Dinsdag 28
Woonsd. 24
Honderd 26
Vrijdag 28
Zaterdag 27
u wat
op: onder; op: onder: v.m,: n.m
8.17m. 7.3t 7.88 3.68 7,81 8.-
3.60 8.43 7.36 3.67 8.12 8.88
•1.38 9.43 756 8.66 8.48 9.3
6.23 10.82 7.87 3.55 954 9.36
0.38 11.10 759 3.51 10.1 10.7
7.45 11.38 7.41 3.68 10.80 10.10
8.68 11.58 7.43 8.62 11.12 11.13
Plaatselijke Belasting.
in.
f .Den aandachtigen lezer, die het slot
vau ons vorig artikel heeft onthouden,
n.1. do alinea IV van artikel 248
Gemeentewet zal daarin de volgende
merkwaardigheid zijn opgevallen.
Tenminste als hij ook een on ander
v/eet van de praktijk onzer plaatse
lijke belasting politiek.
De alinea begint .n.1. met als regel
te stellen, dat hel percentage van
heffing voor alle belastbare inkomens
gelijk is.
Daarna bepaalt zij, dat mei afwij
king van dien regel ook een stijgend
percentage kan worden geheven.
Wat nu als regel is bedoeld, is
thans gelukkig uitzondering, terwijl
do afwijking bijna regel is. De ge
meenten zijn tegen de bedoeling des
Wetgevers zoo vry geweest, overal
zoowat progressie in hun belasting
te leggen, eenvoudig, omdat zy anders
niet aan de benoodigde gelden konden
komen.
Hoe komt» het nu, dat in de Ge
meentewet een dergelijke malle
bepaling kwam?
Toen de Wet van 24 Mei 1897,
die de uitkeeringen aan de Gemeenten
regelde, in behandeling kwam, stelde
de Regeering (Ministerie v. Houten -
Sprenger van Eyk,} die den hoofde-
1 Ij ken omslag niet welgezind was, in
art. 10 van dat welje voor, om te
bepalen dat:
„Het bedrag der aanslagen in
elke belasting als onder C. van ar
tikel 240 bedoeld (Hoofdei. Omslag)
moet percentsgewijze gelijkelijk
worden berekend over het totaal
van het inkomen of de vertering
enz., een on ander na aftrek van
een voor alle aanslagen, op gelijke
voet berekend bedrag voor nood
zakelijk levensonderhoud".
Aan de eene zijde regelde de Re
geering dus iets ten voordeele der
Gemeenten, aan de andere ontnam
Ingezonden Mededeeling.
Getuigenis van een Onderwijzer,
verbaasd over
de genezingen door de Pink Pillen.
De heer E. Audibert, onderwijzer te
Bemandolx, bij Castellane (Frankrijk),
heeft de gelegenheid gehad in zijn
omgeving mooie genezingen waar te
nemen, dank zij de behandeling der
Pink Pillen verkregen. Dit heeft hem
aangespoord om den brief te zenden,
dien wij hier publiceeren, een brief
die strekken kan ter voorlichting van
hen die nog mochten twijfelen.
„Ik ben verbaasd geweest, schrijft
de heer Audibert, over de genees
kracht van uwe Pink Pillen en over
de snelheid waarmee zij de zieken
helpen, hoe min dezen ook zijn mogen.
Ik zal u heden alleen spreken over
twee genezingen die aan familieleden
en bekenden zijn ten goede gekomen.
Mijn vrouw, onderhevig aan bloed
armoede, heeft de Pink Pillen in 1905
voor de eerste maal genomen. Zij is
toen zeer goed genezen en haar ge
zondheid is uitmuntend gebleven tot
eehigen tijd geleden. Zij leed "weer
aan bloedarmoede, aan gebrek aan
krachten, aan herhaalde benauwdheid,
aan hartkloppingen, aan duizelingen,
aan maagpijnen en aan schele hoofd
pijnen. Zij heeft toen niets beters
kunnen doen, dan opnieuw van die
weldadige pillen gebruik te maken.
Dezen zijn haai- weer zeer nuttig
geweest en hebben haar gezondheid
een maal te ineer hersteld, dit voor
langen lijd,, daarvan ben ik zeker.
Onder onze kennissen hebben wij
een jong meisje die sedert lang ziek
is, ondermijnd door een halstarrige
bleekzucht en door de dokters opge
geven. Nadat dit jonge meisje de
Pink Pillen is gaan innemen, ia zij
zeer spoedig genezen en sedert dien
niet meer zien geweest. Met mijn dank
en mijn gelukwenschen
Indien gij niet tevreden zijt over
de behandeling die gij volgt, indien
gij, na een voldoende proef, geen
verbetering hebt onder vonden, is het
nutteloos er mee voort te gaan. Wij
bevelen u oprecht aan een proef met
de Pink Pillen te nemen, die zeer
dikwijls daar genezen hebben waar
andere geneesmiddelen hebben ge
faald. Wij zijn overtuigd dat de Pink
Pillen u veel goed zullen doen. Zy
hebben duizenden zieken genezen,
zieken die zelfs opgegeven waren;
waarom zoudt gij willen dat zij juist
voor u zonder uitwerking bleven?
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
it f 1.75 per doos, en f9.— per zes
doozen bij het Hootddepót der Pink
Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam;
voor Helder on Omstreken bijAlb.
TEN KLOOSTER, Keizerstraat 93,
en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63;
te Schagen bü J. ROTGANS; te den
Burg (Texel) bij T. RUIS, en verder
bij'verschillende Apothekers en goede
Drogisten.
zij hen een voornaam middel, om
de hooge inkomens aan te slaan.
De progressie (stijgend percentage)
reeds in 1851 toegestaan werd hierbij
dus weder den Gemeenten ontnomen
en het z.g.n. Benthainsche stelsel inge
voerd. Iuplaats dus dat voortaan een
progressieve-heffing mocht plaats heb
ben (ieder deel dus een steeds hooger
wordend percentage) moest iedere
aanslag hetzelfde percentage op
brengen (proportioneel, d.i. iedere
portie gelijk).
Trots heftigon strijd slikte do
Tweede Kamer dit wotteke en do
Gemeenten zaten weer in den nood.
Tot op zekere hoogte is hot Bent-
hauische stelsel ook progressief, en
wel door den aftrek voor levensonder
houd. Indien men föOO. verdient
en de aftrek is f500.— betaalt men,
stel, dat het heffingspercentago 4 is
°/o van zijn inkomen. Iemand met
f 1500,-, dus belastbaar f1000,—
betaalt f40.—, dat is van f1500.—
dus 2% Maar het is een pro
gressie van zoo geringe beteekenis
en de stijging juist, in de groote aan
slagen is zóu klein, dat men het
Benthamsche stelsel vrijwel onbruik
baar acht.
Gelukkig duurde dil verbod van
progressie niet lang. De klachten van
de Gemeentebesturen waren thans
legio en in hetzelfde jaar werd door
60 Gemeenten aan het nieuw opgo-
treden ministerie Pierson-Borgesius
verzocht fte Wet opnieuw te wijzigen.
Pas op 8 Januari 1901 werd die
wensch verhoord en diende de Regee
ring een voorstel tot wijziging van
art. 240 on 248 Gemeentewet in, en
zóo kregen die artikelen den vorm
van nu. Zoo bleef ook de eerste zin
van de vierde alinea van artikel 243
bestaan, omdat een algeheele vrijheid
van progressie de .Regeering te ver
ging.
Welk standpunt nemen de voor
standers der progressie nu in? Zij
zeggen, de eerste f400.— of f500.-
of meer van een inkomen is nóodig
voor levensonderhoud. Daar blijft de
fi9cus dus af. Daarna kan men van
de volgende f50.— of f 100.-, al naar
mate men op wil doen klimmen iets
missen, maar nog niet veel. Van de
volgende f100.— boven het noodza
kele deel voor levensonderhoud kan
men weer 'een, grooter deel missen
iz. enz.
Zoo ware het volgende staatje dus
op te stellen bij een aftrek van f 500.
voor levensonderhoud:
cn ie- ba to ►-
a
a a a a a a
MHHpOpp
b* ie- b< b>
O O O <31 C O! O
a a a a a
C5 CD to H H O
gggggog
00
C0 CO tO t— '<-•
©OWWCOI I
4---
O O O O O O O
b< ie- co k> L-
<1 CO Oi -J to
O -J IO O Ir- cn O
Dat gaat heel aardig denkt de
argelooze lezer en hij begrijpt er niets
van_ dat hij altijd hoort van moeite,
om 'met een dergelijke progressie op
billijke wijze aan een behoorlijke be
lasting-opbrengst te komen. Maar dan
vergeet hij de vierde alinea van art.
243 Gemeentewet, die als 't ware
het lekkers wegsluit, net toen 'tons
begon te smaken.
Ja, als men met de progressie zoo
door kon gaan zonder grens, dan zou
er een ideaal tijdperk zijn aangebro
ken. De lage inkomens zouden niets
of weinig, de middel-inkomens nor
maal en de hoogere en hoogsten be
hoorlijk in de gemeenschappelijke
lasten mee betalen.
Wat zegt nu die fatale alinea IV?
Geen toeneming, dat zijn in ons
voorbeeld de bedragen in kolom 3,
mag zwaarder worden belast dan
twee maal het percentage, (kolom 7)
geheven van een belastbaar inkomen,
(kolom 2) groot anderhalf maal de
kleinste som, afgetrokken voor levens
onderhoud. In ons voorbeeld is die
som f500.-, (kleinste wil zeggen
zonder kinder-aftrek) dus anderhalf
maal die som is f750.-. Het per
centage geheven van f750.— zou in
ons voorbeeld 1.5% zijn geweest.
In dat geval zou het hoogste percen
tage, dat geheven kon worden van
een toeneming niet meer dan 3 mogen
In de Heldersche verordening was
dia greas b.v. bij een inkomen van
f2300.— bereikt. Iedere toeneming
daarboven bleef even zwaar belast.
Dan werkte dus het proportloneelë,
hot Benthamsche stelsel, daar beneden
alleen werkte de progressie.
Wij laten ter verduidelijking die
tabel hier even volgen, bü een aftrek,
zoo men weet, van f400.—
1.2
1.4
1.6
3 36
JJ.48
8.56
S 64
3 72
3 78
3.84
8.88
3.92
3 96
4
4.04
4.06
4.10
4.12
4.14
4.10
4.18
4.20
1.7
1.8
1.9
2
2.1
2.196
2.288
2.373
2.4525
2 593
2 712
2.8145
2.903
2.Ö815
3.0518
3.1146
3.1725
3.2247
3 2788
3.S178
3.359
3 3971
3.4327
3465
Zoodat de toestand aldus wordt.
Tot een zekere grens laat de Wet
toe, dal vap, iedere f 50. of f 100. -
die men meer verdient, een steeds
grooter bedrag aan belasting wordt be
taald. Is die grens bereikt, dan betaalt
men van die toeneming steeds het
zelfde bedrag meer. In ens voorbeeld
is de stijging dus met f3.- voltrok
ken en hoe hoog de inkomens dan
ook mogen stijgen, voor iedere f 100.--
méér betaalt men slecht» f8,- meer.
Het percentage kolom 2 blijft
verder steeds 4.20, zü'nde het dubbele
van het percentage in kolom 3 achter
een belastbaar inkomen van f 600.
1 Va X de aftrek, groot f400.
Welke gevolgen heeft nu een der
gelijke beperking Zij zijn verschillend
al naarmate een Gemeente beschikt
over- veel of weinig groote inkomens.
Maar één ding geldt voor allen,
n.1., dat, wanneer men de hooge
inkomens zwaarder wil belasten men
dit noodwendig ook de lage inkomens
moet doen. Men kan b.v. als hoogste
percentage in de tweede kolom 6
willen stellen, welnu zegt de Wet,
dat is goed, maar dan hef je van
f600.— belastbaar reeds 3 dat is
dus f 18. Zoo heeft mpn in 1900
dus een automatische regulateur ge
maakt, die te hooge belasting der
rüke ingezetenen voorkomt.
Maar een Gemeente als de onze,
die weinig of geen hooge inkomens
telt, is in nog slechtere conditie. Want
ieder voelt, dat de plaats, waarop men
dat hoogste percentage wil zetten
vlug en langzaam kan bereikt worden.
Met andere woorden, men kan met
groote en met kleine sprongen dat
hoogste punt bereiken.
Onze Gemeente heeft het twijfel
achtig genoegen vlug te mogen
springen.
Wü hebben niet genoeg hóoge in
komens om er geDoeg uit te halen.
Er zijn genoeg kleinenmaar door
den lagen aanslag brengen die ook al
niet veel op. Het hoogste percentage
moet dus al vroeg bereikt zün. om
dat er van de middelinkomens in elk
geval te halen, valt en hun aantal
belangrijk is.
Welk een verschil dit oplevert met
gemeenten, die wèl te beschikken
hebben over groote inkomens leert
ons het volgende staatje. Zoo we
zagen is met f 2300.— belastbaar
inkomen hier het hoogste percentage
reeds bereikt. Dit was te Apeldoorn
f 8500. Dordrecht f 11,600.-, En
schedó f 100,000.—Zaandam f 29,100,
Groningen f 40,000. Wormerveer
f22,000.-, Weesp f17,000.-, Almelo
f31,600.-.
Deze Gemeenten hebben dus een
groote bron van inkomsten waar wü
die missen.
Echter de beperkiDg-in Art.24S'V
is niet het eenigste middel, de
rüke ingezetenen te ontzien. Wat is
toch de oorzaak, dat van de 20 ge
meenten van 20,000 - 50,000 inwoners
slechts 8 progressie hebben ingevoerd,
en van de 8 grootste gemeenten
alleen Groningen en Utrecht?
Het z.g.n. forensengevaar. Het ge
vaar, dat de rüken gaan loopen en
zoo we al eens eerder betoogden het
zich elders goedkoop en aangenaam
maken.
Uit dit alles zal den lezer reeds
duidelijk zijn gebleken, hoe dringend
noodig het is, dat zulke wegloopers
niettemin in de lasten meebetalen en
dat kan alleen door een algemeene
Rijksinkomstenbelasting.
Die zich nu onder den bestaanden
toestand wil zetten tot een wijziging
in de plaatselijke inkomstenbelasting,
met het doel de kleine inkomens te
verlichten, staat maar één weg open,
en dat is verhooging van den aftrek
voor levensonderhoud.
Hiermee bereikt men tweeörlei.
Eerstens ontheft het een aantal van
de laagst aangeslagenen geheel, ter-
'wül alle aanslagen met die verhooging
van den aftrek worden verminderd,
maar het percentage, waarvan het
dubbele het hoogste mag zijn is groo
ter, want dat is dan te vinden ach
ter een belastbaar inkomen dat zoo
veel grooter is.
Was b.v. 'het stelsel der S.D.A.P.
in deze gemeente aanvaard en de
oude progressie dus behouden gebleven
dan zou nu dat bedrag geen f600.—,
maar f 750. zün gewoeat. Het dub
bele van het daarvan geheven per-
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Heeren Regenjassen, in gummi en
waterproof.
Van af f 17.00.
Nieuwste kleuren en modellen.
cöntoge zou dan het hoogste zijn ge
weest.
W(j behoeven thans niet uiteen to
zetten het nieuwe stelsel door den
Raad aanvaard. De uitvoerige ïaads-
verslagen in dit blad hebben de lezers
voldoende ingelicht.
Doel was slechts den lezer een
kort historisch overzicht te geven
van ons gemeentelük belastingstolsel,
om hom zoodoende tevens gemakko-
lüker te leeren begrüpen, wat er op
dit gebied ook thans nog steeds voor
valt. Vooral voor do booordeeling van
de aanhangig gemaakte belasting
wetten (eventueel ook die van de
Gemeenten), van den tegenwoordigen
Minister van Financiën zal kennis
van het verleden goede diensten kun
nen bewijzen.
Helder, 16 Nov. 1915. M.
DE WEEK.
16 November.
In tü'den als we nu doormaken, ia
het de gouden periode voor al wie
beweert „met den helm" te zün ge
boren; vanwege helderziend-wezen,
in koffiedik kijken, via knappende
eieren, handlünen en tal van dergelijke
buitennissige dingen meer der men-
schen toekomst te kunnen voorspellen.
Verbazen raag men zich daar niet
over. Wy leven in dagen, waarop 't
vreemdste, meest-ongedachte uur na
uur als het meest-gewone wordt aan
gekondigd Ook de nuchterst-aan-
gelegde en allerkoelbloedigste grüpt
zich het hoofd met beide handen
vast
En zóó vond ik er bijvoorbeeld niet
zoo heel veel verbazingwekkends in,
toen een man van ontwikkeling en
ervaring, zelfs tikje-sceptisch van aard,
mü met somber-bedenkelijke gelaats
expressie aankeek, nadat de Tweede
Kamer der Staten-Generaal minister
Treub de vorige week échecjo, niet
zoo heel-beduidend, maar toch lichto-
lljk-onprettig nederlaagje, - had be
rokkend b\j het ontwApje betreffende
't invoerrecht voor geraffineerd zout.
Let opzei de mau van het somber-
ónheilspellende gelaat, „dat loopt
mis
Ik heb over die woorden toen ge
glimlacht. Mijn vriend een klap op
den schouder gegeven, en hem schert
send gevraagd, of bü nu toch waar
achtig óók al aan de vermaarde
„seniele aftakeling" eenmaal door
dr. Kuyper als minister genoemd in
verband met een jaartje ouder wor
dende burgemeesters wa3 gaan
lijden
Maar ik heb berouw over dat woord.
Want de „booze voorteekenen" ver
menigvuldigen zich voor het kabinet-
Cort v. d. LindeD 1
In den zeer-laten avond van Maandag
15 November heeft minister Pleyte
een tik gekregen, harder dan althans
in gewone tüdsomstandigheden
menige bewindsman, aan de groene
tafel gezeten, kan verduren
Djarnbi van debaan voorloopig.
Het ontwerp, dat de „Bataafsche"
concessie zou geven, vurworpen. En
de motie, den wensch naar Staats
exploitatie bevattend, aangenomen
Nog erger. Een man als de heer
Boissevain, - de vrij-liberaal, die het
regeerings-ontwerp had gesteund,
keerde zich, evenals de vrüz.-demo-
craat dr. Bos, tegen minister Pleyte.
Inderdaad, 't is ernstig genoeg.
En ook degeen, in wiens gemoed
slechts een minimum van sympathie
mocht leven voor den bekwamen,
zeer handigen man, die nu aan het
hoofd van Koloniën staat, en die
allerminst „enfant chéri", afgodje,
van ons Lagerhuis kan worden ge
noemd, moet toch „kassian" ge
voelen bü de gedachte aan de stem
ming, de opgewektheid, waarmee de
minister van Koloniën onmiddelUjk
na deze nederlaag de zware taak der
verdediging van de nieuwe Indische
Begrooting had op te vatten,
Zou mlju vriend van de „slechte
voorteekeuen" dan toch gelijk heb
ben? kwam 't even in my op.
Gaan wij eens na.
Den schat van wertgevenden arbeid,
door dit extra-parlementaire Kabinet
vergaard. De stapel, van den Haag-
schen Kneuterdijk komend werd al-
grooter. De tabaks- en de effecten-
belasting werden bü den zwaren bun
del gevoegd.
Vervolgens krügen wij het ontwerp
op de voornamen. De „nieuwe rijk
aards van de oorlogswinsten" zullen
mocht dit voorstel ooit wet worden
kunnen „geuren"! Die zün jong
geborene een reeks, van voornamen
schenkt, by dien gelukkige zit 't er
aan 1
En ook is best-mogelijk, dat 't mode
zal worden voor ieder, die niet a la
Janus Tulp wil doen om zyn kind
slechts één naam te geven. Jan-tout
court. Dat is deftig, voornaam, gedis
tingeerd. Heeft vraag ik mij af,
Exc. Treub met dergelijke dingen
wel rekening gehouden
De bundel af te werken legislatief
goedje wordt zei ik al-zwaarder.
De Bevrediging»-commissie voor het
Onderwijs kwam op 12 November
gereed en tot overeenstemming. Een
formule voor art. 192, die allen (min.
dr. Kuyper ns.tuurlijk) tot samenwer
king en verzoening stemt, is op komst.
Kan met de kiesrecht-vooratellen dei
Grondwetsherziening worden saam-
geklonken, als de heeren 't wenschen.
De donderwolk van het nieuwe, ter
dood veroordeelde Eedswetje zweeft
.ntusschen boven het Kabinet, als
een booze Zeppelin, waar elk oogen-
blik een 'dood en verdorf brengende
bom uit kan neerstorten
Hoe zal 't gaan
Daar zit, aan de groeue tafel, -
een man, niet ten-onrechte de „too-
venaar van den Kneuterdük" ge
noemd. De arbeid, door minister Treub
in cenigo maanden volbracht, is ver
bijsterend van omvang. En de omstan
digheden dwingen tot onmiddellijk
voorzien in den stügenden nood der
schatkist. Hetzij dan door heffing-
ineens of door leening. Of door beide:
wolko laatste mogelükheid door velen
nog 't waarschijnlijkst wordt geacht.
Van de komende Oorlogswinst voor
stellen werd reeds voorspeld dat ze
een milliard zouden opbrengen. De
arme Nederlaudsche belasting-betaler
geraakte al in een soort van vreugde
roes. Maar de heer Marchant heeft
een kille douche over hem uitgestort.
Verduidelijkt, dat men „een paar nul
letjes heeft te schrappen" om dichter
by de waarheid te komen. Vanwaar
moeten al de mlllioenon komen? Is
er eene Nederlandsche madame De
Thè'oes, die 't weet te zeggen Ver
mag de Scheveningsche ziener Loebé,
die immers al jaren geleden den
volkeren-slag bü Amersfoort profi
teerde, 't te onthullen Het Zuiderzee-
ontwerp is komende. Met opmerke-
lüke kalmte werd de „primeur" ver
nomen. Vergeten mag men niet, dat
de natie gaandeweg zoowel op 't stuk
van Zuiderzee-drooglegging ongeveer
even sceptisch is geworden als bü de
periodiek terugkeerende aankondigin
gen, dat er nu eene Nederlandsche
Opera, steunend op hèchte flnantiëele
basis, welhaast uit den drassigen
vaderlandschen bodem zou verrijzen...
Maarin ernst.
Zou er dan toch, in Patria, een
ziener, profeet zijn, die een tipje kan
oplichten van den zwaren 'sluier,
welke de naaste toekomst voor het
oog van ons, niet-luciden verbergt?...
Wiens blik vermag door to dringen
tot de komende dingen. Die zien kan,
of minister Posthüma heelshulds de
melk-, visch en verdere oorlogen van
oeconomischen aard, die tbans zün
uitgebarsten zal weten te weer-
aan
De bloedlooze, had ik büna neer
geschreven. Maar dat is te veel ge-
gd.
Het orgaan van de S.D.A.P. kwali
ficeerde den minister van Landbouw,
Nijverheid en HaDdel, in tegen
stelling met burgemeester Teilegen,
als „een schavuit", met „besmeurde
handen''. Hiermee is, in de vader-
landsche pers, - eene wüze van ge-
dachtenwisseling geïntroduceerd, die
noodwendig, naar den trant van zekere
Amerikaansche bladen, raoet uitloo-
pen op eene „discussie", waarbij het
geknal van brownings de argumen
ten de noodige kracht tyjzet.
'tls nog maar een begin. Maar van
„bloedeloozen" kamp mag hier dus
niet worden gesproken
En terwijl al deze groote en klei
nere oorlogen woeden of dreigen, zijn
er gelukkig nog menschen, die
voor andere, vreedzamer-dingen oog
en lust hebben. Bijvoorbeeld de Hage
naars, die hun nieuwen Princease-
schouwburg kregen. En diezich verma
ken met „loopgraafjas spelen". Five
o'clock in heuschelijbe, door echte
soldaten gemaakte „tranchóes". Een
lustig strijkje, ter begeleiding van 't
gesnor der vliegmachines, die Sinter
klaas-surprises uitgooien, in den vorm
van bommen sprekend gelijkend op
de dingen, die op zekeren afstand nu
meuschonlichamen vermorzelen
Oolük, dartel spelletje. Tot derge-
lüke afstomping, vernieling van fijner
gevoel brengen deze tüden een z. g.
beschaafden mensch.
Trachten wij er, ondanks zooveel
dat nu beangstigt en ontmoedigt, de
frischblümoedige stemming in te
houden. Al ware 't slechts ter wille
van de lieve, kleine menscbjes; van
onze kinderen, die bü het tweede
Sinterklaas-feest gedurende wereld
wee evenmin als in December 1914
iets mogen bespeuren van de groote,
teisterende ramp. Aan den geluks-
droom komt vergete men niet!,
helaas spoedig genoeg een eind voor
hen
Mb. Antonio.
naburg hebben de Duitschers beneden
strooms van de stad getracht de
rivier over te steken. Zij werden
evenwel teruggeslagen.
Ten W. van Dunaburg, by het
Swentenmeer werden de Duitschers
gedwongen een deel hunner loop
graven te ontruimen. Geweren, amu
nitie en veel patronen werden buit
gemaakt.
Een Zeppelin trachtte bommen te
werpen op de stad. Een aantal bom
men vielen evenwel in de Duitsche
stellingen.
Tusschen Dunaburg en de Pripet
ia alles rustig gebleven.
Op den linkeroever van de Styr,
in de streek van Tsartorisk duren
de gevechten voort. De vü»nd doet
hier hardnekkige aanvallen.
Het Duitsche legerbericht vaudeD
18en geeft den toestand als onver-
andord aan.
Het Oosteurijkache communiqué
van den 18en geeft eonige büzonder-
heden omtrent de gevechten bü
Tsartorisk. Bü het opruimen van
het slagveld bleek dat de Russen
zware verliezen geleden hadden.
Meer dan 2500 doodeu werden be-
gruvon. Verscheidene duizenden ge
weren en een groote hoeveelheid mu
nitie viel in handen der Oostenrijkers.
De stellingen der Russen bestonden
uit vier achter elkaar gelegen linies,
die geheel als winterkwartieren waren
ingericht.
Van het Z u i d e 1 k front
Het Italiaansche* communiqué van
den 17en meldt het bestormen van
een Oostenrüksche stelling ten N.W.
van Görz. Verder wordt medegedeeld
dat een aanval der Oostenrijkers bü
San Michele en op het Karstplateau
werd afgeslagen.
In het Ooatenryksche bericht wordt
van het door de Italianen behaalde
voordeel geen melding gemaakt. Vol
gens dit bericht ondernam de vijand
slechts zwakke aanvallen by Zagora,
de N. hellingen van de Monte San
Michele en N.W. van San Martino.
Al deze aanvallen werden afgeslagen.
Görz werd wederom hevig beschoten.
Door Oostenrijksche vliegtuigen wer
den bommen geworpen op Belluno.
DE OORLOG.
Ds ofilcieele legerberlchten van
17 en 18 November.
Van het W e s t e 1 ij k front.
Het Fransche legerbericht van 18
dezer geeft aan dat op het geheele
front hevige geschutgeveohten plaats
hadden. In den toestand kwam geen
verandering.
In het Duitsche legerbericht van
denzelfden datum wordt gewag ge
maakt van een poging der Engel-
schen om de Duitsche stellingen aan
den weg Meessen—Armentières te
vermeesteren, welke poging verüdeld
werd. In Argonne werd een loop
graaf welke de Franschen wilden
opblazen ontruimd.
Van het Oostelijk front.
Het Russische communiqué van
den 17en geeft aan dat het op bet
front bi) Riga rustig bleef. Bü Du-
Van het Servische front.
Het Duitsche legerbericht van den
18en meldt het bereiken van den lü'n
Ja worKoersjoemleRadanOeroe-
glirsa. Koersjoemle was door de Ser
viërs leeggeplunderd. Verscheidene
honderden gevangenen en veel kanon
nen werden binnengebracht.
Het Oostenrijksche legerbericht van
den 18en geeft aan, dat de vervolging
ondanks het slechte weer goede vorde
ringen maakt. Jawor is bezet. TenZ.
van Iwanjitsa zün de troepen vooruit
geschoven tot aan de hoogte van
Jankow. De Hongaarsche troepen die
tegen Bar oprukken zyndenKopaonik
Planina overgetrokken langs den weg
naar den Kara-Dagh. De hoogte van
Radan eu de streek ten Z. daarvan
werden al vechtend door de Bulgaren
bezet.
Het Fransche bericht van den l?en
meldt, dat de Bulgaren hunne aan
vallen aan den linkeroever van de
Tserna gestaakt hebben en naar de
achter hunne stellingen gelegen
hoogten terugtrokken. Een groot
aantal gesneuvelden werd op het
slagveld achtergelaten. Men schat de
verliezen aan dooden en gewonden
van de Bulgaren op 4000.
Esn bericht uit Athene dd. 17 Nov.
meldt, dat de stad Prilip door de
Bulgaren, welke door Duitsche offl
eieren werden aangevoerd, werd be
zet. De afstand van Monastir tot de
Bulgaarsche stellingen bedraagt thans
nog geen twee uur gaans.
In een bericht van den 18en wordt
.de toestand voor de Serviërs als iets
beter gemeld Zü zouden erin
geslaagd zijn de Bulgaren een stuk
terug te drijven.
Datum 18 dezer wordt uit Londen
echter gemeld, dat de Bulgaren thans
Albaneesch grondgebied hebben be
reikt. Tevens wordt medegedeeld, dat
de Baboena-pas en Prilip door de
Bulgaren bezet zijn. De Serviërs, die
deze toegangen verdedigden, zyn tot
enkele duizenden geslonken en hebben
niet voldoende voedsel. Zij zullen
moeten uitwijken naar het door vy-
andig gezinde bevolkingen bewoonde
Albanië of naar Griekenland, waar
zij zeker ontwapend zullen worden.
Door den bevelhebber van Monastir
werden twee officieren naarSaloniki
gezonden om hulp te vragen.
Aan de Dardanellen.
Een bericht uit Londen maakt
melding van de verovering van 280 M.
loopgraaf op Gallipoli. Door mijnen
werden de Turksche stellingen eerst
opgeblazen, waarna tot de bestorming
werd overgegaan. Door het vuur van
monitors gesteund, slaagden de Engel-
schen erin de stellingen te bezetten
en zich aldaar te versterken. Een
tegenaanval der Turken werd afge
slagen.
Het Turksche bericht spreekt wel
van herhaalde aanvallen der Engel-
schon, doch voegt eraan toe, dat alle
aanvallen gemakkelijk werden alge-
slagen. Op een punt kwamen
Engelschen tot in de voorste loop
graven, doch zij werden bü een
tegenaanval in bunue oude stellingen
teruggeworpen.
In Mesopotamië.
Een Turksch bericht van den 18en
deelt mede dat in Mesopotamië een
Fransch vliegtuig naar beneden ge
schoten en buitgemaakt werd. Op
den Tigis werd een vüandelüke mo
nitor met de bemanning in den
grond geboord. Bü een overval van
de vüandelüke kampen werd grootea
uit behaald.
De duikbootenoorlog.
Naar een bericht uit Londen mede
deelt zijn gelük met de „Ancona"
nog 4 Italiaansche schepen door
onderzeeërs in den grond geboord.
Het NoorBchestoomachip „Ulriken"
op wog van New-York naar Rotter
dam, ia ter hoogte van het Galloper-
vuurschip op een mijn geloopen en
gezonken. 6 leden der bemanning
zijn door een EDgelsch schip gered
en overgegeven aan een petroleum-
boot. 5 andere opvarenden verdronken.
Volgens berichten der bemanning
van een uit Saloniki komend, te
Napels binnengeloopen schip hebben
de verbonden vloten in de Middel-
landsche zee 6 vljandelüke duikbooten
genomen.
Du „Ancona".
Het geval betreffende het In den
grond boren van de „Ancona" is nog
steeds niet opgehelderd. Van Oosten-
rükBche züde wordt ten stelligste
tegengesproken dat het schip zonder
waarschuwing beschoten zou zijn.
Verder wordt de bewering van ver
schillende passagiers betreffende hel
beschieten der sloepen gewraakt!
Volgens Enge!sche berichten heeft
de Amerikaansche gezant te Weenen
instructies ontvangen tot het vragen
van een verklaring aan de Oosten
rijksche regeering. Opgehelderd zal
moeten worden, of het een Oosten
rüksche onderzeeër was, en waardoor
de aanval op een uitgaand schip ge
rechtvaardigd was.
Verder wordt opgaaf gevraagd van
den rijd die aan bemanning en pas
sagiers gelaten werd om het schip
te verlatenen of een waarschuwings
schot werd gelost.
Men is van meening dat, wanneer
mocht blüken dat het schip zonder
waarschuwing in den grond geschoten
werd, de toestand ernstig zal zün.
Aan den AmerikaanBchen gezant
te Rome en den consul te Tunis is
opgedragen eveneens een onderzoek
in te stellen.
Washington, 18 November. Een
schriftelyke verklaring, afgelegd door
mejuffrouw Creil, de eenige Ameri
kaansche overlevende van de „Au-
cona", is in rechtstreeksche tegen
spraak met de offlcieele Oostenrijk
sche verklaring, dat de mailboot, niet
beschoten is nadat ze gestopt had.
Het ministerie van buiten landsche
zaken heeft bywege van consulaire
telegrammen kennis gekregen van
mejuffrouw Cretl's verklaring.
Met de „Ancona" is ook een be
drag aan goud van 4,000,000 lire, dat
voor San Franclsco bestemd was,
verloren f
De ramp van de „Anglla".
Londen, 18 November. Do koning
zond een dépéche aan de admiraliteit
waaria hy zeide
„Ik bon zeer getroffen te vernomen,
dat de „Anglla", die mü nog onlangs
over het Kanaal bracht, gezonken is.
Ik ben bedroefd over het verlies dat
daardoor ontstaan is, en hoop dat de
overlevenden niet te veol zullen heb
ben geleden van de ontzettende ramp."
Het kolenschip „Lusitania", dat de
„Anglia" te hulp kwam en booten
uitliet, vloog middelerwül in de lucht.
Doch de overgebleven bemanning
werd gered door torpedobooten die
naar het tooneel van de rarnp stoom
den. Deze brachten enkele overleven
den naar de haven, onder wie een
hoofdverpleegster en twee verpleeg
sters.
De machinist van de „Lusitania",
die te Do ver werd gelater vie wd,ü zeide
Toen de ontploffing plaats had,
scheen de boeg van de „Auglia" weg
te smelten. De zee was bezaaid met
stukken van bet dek en andere over-
De bemanning van het kolenschip
,g de soldaten op het dek komen
en zich opstellen als voor een parade,
op de bevelen wachtend om in de
Ingezonden mededeeling.
Aambeien.
Weinig kwalen zün ellendiger, pijn-
lüker en gevaarlijker dan aambeien,
door hot hevige jeuken en de steken
de pün, die zü veroorzaken. Het on
gemak wordt hoe langer hoe erger,
ah het verwaarloosd wordt en hevige
bloedingen, ontsteking en verzwering
kunnen er door ontstaan.
Zelfs in gevallen, waarbü operatie
het eenige redmiddel scheen, heeft
Foster's Zalf bewezen van uitsteken
de hoedanigheden te zün en de kwaal
op afdoende en duurzame wijze te
genezen. Het verdient aanbeveling by
de behandeling tevens slechte ge
woonten na te laten, zorg te dragen
voor een goede spijsvertering, het
gebruik van krulden, alcohol en prik
kelende voedingsmiddelen te vermij
den, doch veel groenten en weinig
vleesch te nuttigen.
Foster's Zalf (let op den juiaten
naam) is te den Helder verkrygb. by
Alb. ten Klooster, Keizerstraat 93.
Toezending gebchiedt franco na ontv.
v. pootw. a f 1.75 p. doos. (28/