HELDERSCHE COURANT
No. 4558
ZATERDAG 18 DECEMBER 1915
43e JAARGANG
Tweede blad.
LIJST van Ingekomen en vertrokken
personen.
VERTROKKEN.
Naam BuroopWoonplaatsNaarG>
A. Noordravon-HUtama znd., Achter-
graoht w/z60b, N.1
D. Puber, urb., Koogras 288, Loouwardoradoel.
H.M.FiiborRoorda,z.,8oKozondw.Btr.6,'3Hage.„
W. Lastdrager, aann., Botbastr.4, Amersf. Apoat.
H. Bres, zonder, Walvischstraat 18, 'aHage. R C.
P,Haasdijl:,bakk.,Bloomstr.41HeHevoetsluts.N-H.
L. v. Nlolon-Uolenaar, z,, Bassingr. 42., 'sHage
H.A VInke, korp.konst., Vyzelstr.42, Sneek.
J. Baas, zonder, Vjjzolstraat 8, Valburg.
J.C. v. Son, Rijksklerk, Parallelw. 20, A'dam.
P.Ldmstra,zna.,Weststr.U7, AnnaPaulowna.
B. G. Hoftiezer,zod,, de Ruljterstr.23, Aalten.
N.TbJjssen-Abbenea, z., Zuidstr. 88, Nijmegen,
H v.Proo(jon-Blstor,z.,Bpulstr.29,Winschoten.
E.J.Greaves-Hendrik, znd., ötationsdw.atr. 6,
"s Hago. R.C.
M.J.V. Rii, zonder, Hoofdgr. 76, N.-Helvoet. N.H.
J. A. Klaasson, zond., 0aUlorniestr.3b, A'dam.
J. Sas, kollner, I
B.GohrenSijmons,
Langostraat 16, Geen.
i, z„ SlulBdjJkstr.108, R'dam. R.C.
)r, Schagonstr.93, A'dam. N.H.
G. Dekker,zond., Parallelweg 45, Oosthuizon. Ger.
J.Hazos-Grönloh,znd Kulperstr.84, 'sHage.
G.P.Bonte, bankw., Sumatrastr.84, Utrecht. N.H.
J. Elte, zonder, Kouingstr. 110, A'dam. N.I.
A. A, Anthounlsso, kantoorbed., Achter
gracht w/z 56, a'dam. H.L.
C.Hookeina-Leijen, zd., Kolzerstr.IOl, R'dam. N.H.
A.Hazovoet, kantoorbed., Diikstr.8, Haarlem.
J.Bos, machln., 8eRozoadw.etr.2, Zaandam. D.G
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Nu de operaties ook ia Zuid-Mace-
donië voorloopig zijn gestaakt, om
aan de Grieken gelegenheid te geven
kalm Zondag hunne stemmen te gaan
uitbrengen bij de algemeene verkie
zingen voor de Grieksehe Kamer,
zegt de „Daily Chronicle", is er' van
de verschillende oorlogstooneelen geen
het minste belangrijke nieuws te
vertellen.
Maar de toestand in het Zuidoosten
van Europa is nog steeds niet dui
delijk. In een telegram van Reuter's
bljzouderen correspondent aan het
Balkan front, dat reeds eeaige dagen
oud is, wordt gezegd
„Militaire critici beschouwen de
Balkan-expeditie als een „sprong in
het duister". Zij werd begonnen
zoöder voldoende studie van de mid
delen om haar uil te voeren, zonder
een goed begrip van de hinderpalen
en moeilijkheden van een Balkan
veldtocht in den winter. De comman-
deerende generaal weigerde zich in
een positie te begeven, waaruit hij
slechts met moeite of gevaar zijn
troepen zou kunnen terughalen".
En verder
„Dit is niet de plaats om de ver
antwoordelijkheid te bespreken, maar
wellicht kan eon korte analyse van
de oorzaken van den tegenwoordigen
moeilijken toestand zyn nut hebben.
Die is te wijtenaan het feit, dat
ae expeditie to laat kwam, en de
n\Jua daarvan moet niet worden ge
zocht bij de miltaire autoriteiten,
doch elders".
„Verder waren de troepen, die ter
beschikking stonden, onvoldoend® en
maakte de toestand van het terrein
het noodig, nieuwe middelen te schep
pen voor het vervoer van ammunitie
en levensmiddelen. Daarbij kwam,
dat de verwachtingen, door de ge
allieerden gebouwd op de hulp der
Grieken, werden teleurgesteld, en dat
de Serviërs genoodzaakt waren in
westelijke richting terug te trekken
naar Montenegro en Albanië, in
plaats van naar het zuiden, waar zij
versterkingen hadden kunnen ont
vangen uit Saloniki, van de operatie
basis der geallieerden."
Thans is van eon vereeniging van
de beide legers ternauwernood meer
sprake. De geallieerden zijn uit Servië
op Grieksch gebied teruggegaanzij
hebben do stellingen, die zij sedert
geruimen tijd aan de Vardar en de
Tsjerna hadden ingericht, ontruimd
en (rokken naar SaloDiki terug. De
Servischo legers daarentegen zijn op
Albaneesch gebied, achtervolgd door
de Bulgaren, die reeds tot 50 K.M.
van Durazzo zijn genaderd. Ia de
Albaneesche havenplaatsen komen
Italiaansche schepen met levens
middelen en ammunitie, wellicht ook
met geschut, aan, maar de Oosten-
rijksche torpedojagers en torpedo
booten maken de reis dier vaartuigen
niet gemakkelijk. Voor San Giovanni
di Medua werden eenige zeilschepen
met levensmiddelen voor de Servische
troopen in den grond geboordeen
Italiaansch transportschip en een
toipodoboot zijn door het stooten op
mijnen vergaan. De Italiaansche be
richten zeggen echter, dat deze ver
liezen van weinig beteakenis zijn, in
vergelijking met wat gedaan is.
Maar de vraag rijst nu, of de
troepenmacht der centrale mogend
heden, aan de Grieksehe grens ge
komen, dezelfde rechten zal eisehen,
als door de Grieksehe regeering aan
de geallieerden werd toegestaan En
of de Bulgaren, die voorloopig over
een kwamen ten noorden van de
neutrale zöne te blijven, die aan de
Grieksehe grens is vastgesteld, zich
op don duur aan die overeenkomst
zullen blijven houden. Deze vragen,
door de „Times" opgeworpen, kunnen
nu nog niet worden beantwoord.
Iu een Reuter-bericht uit Macedonië
wordt gezegd: „Zoo de Bulgaren hun
eigen zin konden doen, zouden zy
waarschijnlijk biy ven waar zij nu zijn,
het bezette Servische gebied organi-
seereD, en de verdere stappen van de
geallieerden afwachten; maar hun
Duitsche bondgenooten hebben waar-
scbynlljk andere plannen en het blijft
af te wachten, of deze alleen door de
Oostenrljksch Duitsche legers, dan wel
met behulp van de Bulgaren kunnen
worden uitgevoerd. Want een groot
deel van het Duitsch-Oostenrijksche
leger is naar Bulgarije vertrokken,
met het oog op mogelijke pogingen
der Russen om in Bulgarije te vallen."
Toch kan de Duitsche generale
staf de bedreiging, die op de flank
van het leger blijft bestaan, ah Sa
loniki in handen der geallieerden is,
- niet toelaten, en kan bij, van zuiver
militair standpunt, de strategische
voordeel en, die in den Balkan ver
kregen zijn, niét prijsgeven. Hoe
echter het verdere verloop van zaken
daar zal zyn dient te worden afge
wacht.
In het Reuter bericht uit Saloniki
werd dan ook verwacht, dat de cen
trale bondgenooten zullen pogen door
overreding de /Griekon er. toe te
brengen, om den vrij willigen aftocht
der geallieerden uit Saloniki te ver
krijgen, en zoo dit niet slaagt tot
andere daden over te gaan.
Volgens berichten uit Kaïro wordt
er sedert eenigen tijd gevochten nabij
de Westgrens van Egypte. CJit berich
ten van Engelsche zijde ontleenen
wij, dat Maandag een Eogelsche
colonne, onder kolonel GordOD, nabij
Mcrsa Matruh opereerend, een vijaD-
deiyice afdeeling Arabieren ontdekte,
onder bevel van Gaafar-pasja, ter
ster 1:te van 1200 geweren, met ka
nonnen en mitrailleurs. De Arabieren
deden een hevigen aauval, doch
werden met zware verhezen terugge
dreven. Doch door het vallen van de
duisternis wareu de Engelschen
noodzaakt eveneens naar hun kamp
terug te gaan. Van de Engelsche
verliezen wordt gemeld, dat zy be
droegen vijf officieren en 18 man
gewond, en vier gedood van de
Engelsche, 15 gewonden en vier
dooden van de Indische troepen. De
berichten over de verliezen der
Arabieren loopen uiteen.
Van het gevechtsterrein
op den Balkan.
Beriyn, 17 December. Blelopolje is
stormenderhand genomen. Ruim 700
gevangenen zijn binnengebracht.
Beriyn, 17 December: De „Lokal
Anzeiger" verneemt uit Lugano, dat
de verliezen van het expeditionaire
leger volgens berichten uit Saloniki
tot nu op 35,000 man worden ge
schat. De zwaarste verliezen hebben
de Franschen geleden. De Verliezen
der Engelschen waren minder zwaar,
op hun terugtocht naar de
Grieksehe grens zy in het bezit waren
van de geheele tweede verdodigiDgs
linie.
Het Servische leger.
Kolonel Bojowits, de Servische mi
nister van Oorlog, heeft d«D corres
pondent van de „Secoio" te Saloniki
bevestigd, dat het Servische leger in
veiligheid was. Het is verplicht ge
weest, zijn veldartillerie in den steek
te laten, maar heeft de bergstubken
en de machinegeweren gered. De
i'S van de generaals Goikowits en
Bojowits zijn to El Basan (Midden-
Azië) en de legers van de generaals
Miszits, Stepanowits en Stoero zijn
te Skoetari. Wy hopen, vervolgde
minister, dat Italië ons aan wa
pentuig en mondvoorraad zal helpen.
BinDeu twee maanden zal liet Ser
vische leger ruim 100.000 rnan sterk
zyn.
Van het Oostelijk front.
Berlijn, 17 Dec. Aanvallen van de
Russen tusschen de Narosz en
Miadziol-meren zyn 's nachts en ia
den vroegen ochtend met aanmer
kelijke verliezen voor den vijand
voor onze stelling gestuit.' 120 man
bleven als gevangenen in onze handen.
Verder geen gebeurtenissen van
beteekenis.
Van het Westelijk front.
Berlijn, 17 December. Ten Z.O. van
Armentières drong gisteren voor het
licht werd, eene kleine Engolsche
afdeeling by wyze van overrompeling
tot in een van onze loopgraven en
trok zich in ons vuur weer terug.
Meer naar het Zuiden is eenzelfde
poging door ons vuur verhinderd.
Londen, 16 December. Het Engel-
sche hoofdkwartier in Frankrijk
meldt
Wy zijn de vyandelljke loopgraven
j Armentières binnengedrongen en
hebben met de bezetting afgerekend.
De Duitsche verliezen worden op
70 dooden geraamd. De onze waren
nbeduidend.
De duikboot- en mijnoorlog.
Londen, 17 Dec. Lloyds meldt, dat
het Italiaanscho stoomschip „Porto
Said" in den grond geboord is.
(De „Porto Said" hoordo aan de
Societè Marittima Italiaua te Genua,
mat 5301 ton bruto en 3110 ton
netto en was in 1884 gebouwd.)
Een „Reliefboot" op een mijn
geloopen.
De „Reliefboot „Levenpool", van
New-York naar Rotterdam bestemd,
is in het Kanaal op een mijn ge
loopen en gezonken.
De bemanning is door een Engel
schen kruiser gered.
Een Zeppelin vergaan
Het Deensche blad „Kolding Avis"
bevat een bericht uit Husum (Wes
telijk Sleeswijk) dat de „Zeppelin L 22"
ongeveer twee weken geledon bij het
verlaten der hal, ten gevolge van de
onverwachte ontploffing van een bom
werd vernield. Byna de geheele be
manning werd gedood of gewond,
terwijl de hal gedeeltelijk uiteenge
slagen werd.
De „L 22" was slechts eenige weken
in dienst geweest. Het was een
zusterschip van de „L 18", die onlangs
te Tondern ontploft is on behoorde
tot de super-Zeppelins, die van al de
nieuwste verbeteringen zyn voorzien.
Oorlogskosten.
In de Fransche Kamer deelde de
Min. van Financiën, Ribot, mede dat
in het begin de uitgaven 1100 rail-
lioen fres. per maand bedroegen. In
het eerste kwartaal van 1916 zullen
de uitgaven 2500 millioen fres. per
maand bedragen.
Generaal French ontheven
van het opperbevel.
Londen, 15 Dec. Het ministerie
van oorlog maakt bekend, dat Donglas
Haig benoemd is tot opvolger van
veldmaarschalk French als opper
bevelhebber van hot leger in Frank-
ryk en Vlaanderen.
Frenchwordt op eigen verzoek
ontheven van zijn functie en be
rtoemd tot veldmaarschalk en com
mandant van de troepen in het
Vereenigd Koninkrijk.
De Koning verhief hem tot vis-
count.
ij Bij het uitbre"ken van den oorlog
werd het Engelsche landingsleger in
Frankryk onder de bevelen van Sir
John French gesteld. Gedurende
zestien maanden heeft French in
Frankrijk het bevel gevoerd; en
thans heeft hy klaarblijkelijk ge
meend aan jongere handen het be
vel ie moeten overdragen. Hij is 63
jaar oud en heeft verzocht naar En
geland te mogen terugkeeren. Daar
zal hy belast worden met het bevel
over de troepen in Engeland. Hij
is tevens tot viscount benoemd, zoo
<3at bij voor laan Lord French zal
zijn, zoo hij tenminste niet met den
naam van .zyn nieuwen titel zal
worden genoemd.
Welke gevolgen deze wijziging in
het opperbevel over de legers in
Frankrijk voor het verdere verloop
van den toestand daar zal hebben,
moet de tijd leeren. Sir Douglas Haig,
die tot dusver in ondergeschikt com
mando zeer werd geprezen, is een
der jongste actieve generaals van
het Engelsche leger. („Hdbl.")
Uit Roemenië.
Boekarest, 16 December. De hier
verschijaendo bladen melden dat het.
plan tot een aanslag op aanzieniyke
Roemeensche staatslieden is ontdekt.
Drie verdachte personen zijn gear
resteerd. Men heeft een stof bij hen
gevonden, die men voor een ontplof
bare stof houdt. Over alle verdere
bijzonderheden bewaart de politie het
strengste stilzwygen.
Da vaart om Kaap de Goeds Hoop.
De „Times" zegt omtrent den
maatregel der „Nederland" en van
de „Rotterdamsche Lloyd", om hunne
schepen van 1 Januari af niet meer
door het Suez-kanaal, maar om de
Kaap de Goede Hoop te doen varen,
dat hiervoor een andere reden moet
bestaan dan „de toenemende onze
kerheid om op de daarvoor in aan
merking komende steen kolenstations
eene voldoende hoeveelheid steen
kolen te kunnen verkrijgen."
De Londensehe stesnkolenhande-
laren zeggen," dat er kolen genoeg
te krijgen zijn in Port Said en aan
de stations in do Middellaodsche Zee,
ofschoon de pryzen hoog zyn. De
volgende maand zal de prys te Port*
Said 85 of 95 sh. per ton bedrageD,
tegen -25 en 26 sh. vóór den oorlog,
maar de voorraden zyn zeer groot,
omdat vele schepen door de Engel
sche regeering gerequireerd zijn en
er natuurlijk geen Duitsche schepen
door het Kanaal komen. Bovendien
nemen de Nederlandsche schepen in
den regel te Sabang kolen uit Su-
matra of Eng. Indië iu en hebben zij
slechts kleine hoeveelheden in Port-
Said en iu de Middellandsche-Zee
havens te bunkeren. Do besparing,
die de Nederlandsche maatschappijen
zouden kunnen bereiken door bij de
reis om de Kaap te Natal betrekke
lijk goedkoope bunker kool te koopen,
zal slechts zeer gering zijn, omdat
de reis daardoor 12 of 14 dagen lan
ger duurt.
Men is daarom geneigd aan iene
eu, dat het besluit misschien ver
band houdt met de aanvallen van
Duitsche onderzeeërs in de Middel-
laudsche Zee, waaraan zoowel neu
trale als Engelsche schepen hebben
blootgestaan en dat de direeteuren
hunne passagiers en hun eigendom
liever niet blootstellen aan „vergis
singen" van Duitsche en Oostenrijk
sche onderzeeërs. Het geval met de
„Ancona", waarbij non-combattanten
het leven verloren, was een aandui
ding wat men in dit opzicht nog
verwachten kan.
De ontvangsten van het Sues kanaal
zullen door de wyziging der route
van de Nedevlaudsche schepen belang
rijk dalen. In 1914 nam Nederland in
het verkeer door hot Sues-kanaal de
derde plaat3 in, zoowel wat het
aantal schepen als wat de tonnenmaat
betreft. Groot-Britannië stond boven
aan met 3078 schepen en 12.910,278
ton; dan volgde Duitschland met 481
schepen en 2,118,946 ton en vervol-'
gens Nederland met 347 schepen en
1,889,390 ton.
Tot zoover de „Times". Wy ver-,
wijzen onze lezors naar een „Reuter"-
telegram in ons Avondblad van
gisteren, waarin vermeld wordt, dat
ook de Engelsche stoomvaartmaat
schappijen, die het Sues-kanaal ge
bruiken, voortaan de reis om de Kaap
zullen doen.
Ontvlucht.
Uit Zwickau wordt aan het „Ber-
liner Tageblatt" gemeld, dat daar
een jonge matroos van den geïnter
neerden Duitschen hulpkruiser „Kron-
prinz Wilhelm" is aangekomen, die,
na velerlei wederwaardigheden, Rio
de Janeiro had kunnen bereiken en
vandaar met een kameraad als
„blinde passagier" met de
„Hollandia" de reis van Rio naar
Amsterdam heeft gedaan. De twee
Duitschers haddon zich aan boord
van de „Hollandia" in het ruim ver-,
stopt. Bij Dover werd het schip door
de Engelschen doorzocht. Zij haaldsn
metterdaad twee Duitschers, die met
Spaansche papieren reisden, van
boord, maar ontdekten de mannen
in het ruim niet, hoewel zy speur
honden bij zich hadden. De Duit
schers hadden namelijk de voorzorg
genomen, om peper te strooien, waar
door de honden hen niet roken. Den
twee Duitschers kostte het schier
bovenmenschelyke inspanning het in
hun bekrompen, koude en vochtige
schuilplaats uit te houden. Al hun
voedael bestond uit scheepsbeschuit
en water. In Falmouth was hun
voorraad uitgeput, maar de twee ble
ven standvastig en vastten nog tot
hun aankomst in Amsterdam 4£ dag
lang. Toen zij daar uit hun schuil
plaats kwamen, wareu zy zoo zwak,
dat zij nauwelijks op hun beenen
konden staan. Ztj begaven zich naar
het Duitsche consulaat, waar men
hen liefderyk verzorgde. De twee
zeelui hadden in het geheel een reis
van 12.600 K.M. afgelegd.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Hr. Ms. „de Ruyter".
Hr. Ms. „de Ruyter" is gisteren
te Tandjong Priok aangekomen.
Aanbestedingen.
Het prov. bestuur van Noord-Hol
land heeft Donderdag te Haarlem
aanbesteed
Het driejarige onderhoud van de
haven beoosten Oude Schild op Texel.
Raming f 15,000 per jaar. Laagste
inschrijver de heer P. Bos, Den
Helder, f 15,200;
Het gedeelteiyk onderhoud van de
haven en het onderhoud van de
havenwerken op het eiland Terschel
ling, gedurende de jaren 1916, 1917
1918. Raming f 15,000. Laagste
inschrijver de heer P. Bos, Helder,
f 14,631.
Het onderhoud van de werken der
Rijkszeehaven Het Nieuwediep gedu
rende de jaron 1916, 1917 en 1918.
Raming f27,000 per jaar. Laagste
'nschrljver de heer M. Daalder, Bus-
sum, f 25,297.
Voor betere verlofsregellng.
Het H. B. van den Bond v. Minder
Mar. Pers. alhier heeft zich Zaterdag
j.1. tot den opperbevelhebber gewend
met het verzoek de verlofsregeling,
waarbij op 24 eu 27 Dec. niet mag
worden gereisd, in te trekken, wegens
de groote belangen van militairen
hierdoor geschaad en de groote on
tevredenheid die-er 't gevolg van'is.
Adressant geeft in overweging op
die drukke dagen extra treinen voor
militairen te laten loopen.
De Bond vraagt aan alle vereeni
gingen van militairen adhaesie op dit
adres. Te zenden aan den opperbe
velhebber.
Paria.
Over het tooneelstuk „Paria", dat
de Kon. Vereen. Het Ned. Tooneel
Dinsdag a.B. alhier opvoert, volgt
hier nog een persuittreksel.
„Nieuwe Courant": Sherwood is
diep rampzalig omdat 7,Ij* meisje het
engagement met hem verbroken heeft
Zij trouwt, op den dag dat spel begint,
met een schatrijken baronet. Een paar
vrienden komen by hem om hem wat
op te beuren, 't Gelukt hun niet.
Sherwood gaat zich al maanden te
buiten aan whiskey en morphine. De
joligète der vrienden tracht hem to
vermaken door een agent vauuit het
raam nat te spuiten. Hij treft een
nachtvlinder" en roept het schepsel
tje boven. Sherwood betoont zich
goedhartig en vriendelijk voor haar.
Zij vertelt iets van haar leven. Do
vrienden gaan weg en dan laat hfj
zich de bekentenis van z(jn ellende
ontlokken. Beide verongelukten heb
ben medelijden met elkaar. Sherwood
belooft do hongerende vrouw, voor
haar te zullen zorgen. Schreiend ver
laat zij hem geschokt door zooveel
als uiterste middel rijks- en provin
ciale subsidie aan to vragen. Ztj er
kennen, dat de hoofdoorzaak Yan den
slechten fioancieelen toestand is, dat
de Belgischo loodsen, die anders be
langrijk in den hoofdelgken omslag
bydragen, thans b(ina geheel zonder
verdiensten zyn. Zij achten het
beter, dat de gemeente thans
ty'delyke leeningen sluit
en dat later wordt nagegaan in hoe
verre het billyk en noodig is, de ge
meente tan opzichte van aüos3iDg en
rentebetaling tegemoet te komen. De
minister heeft zich met deze opvat
ting veroenigd.
Dit eer9te bedrijf i3 goed in elkaar
gezet en een model expositie-bedrijf.
Het is prachtig gespeeld. Gimberg,
als Sherwood, is hierin onvergetelijk.
Wij verwyzen naar de adver
tentie in dit -nummer, waarin de
uitvoering van Haydn's beroemde
oratorium „Die Schöpfung"teSchagen
wordt aangekondigd, op Morgen,
Zondag 19 Dec."
Naar wij vernemen wordt dit con
cert gegeven door „Euphonia", ge
mengde zangvereeniging der Afd.
Schagen van „Toonkunst", onder
leiding van den heer Jac. Jansen.
Da instrumentale begeleiding wordt
uitgevoerd door een orchest van 30
leden van de Kon. Marine kapel te
Den Heldor (volledige bezetting), ter
wijl als solisten optredenMevrouw
Truus Urlus (sopraan) van Rotterdam,
vroeger te Schagen, en de heeren
Jac. Ph. Cara (bas) te Utrecht en E.
G. Tobi (tenor) to Zutphen.
Subsfdiën aan gemeenten wegens
tijdsomstandigheden.
Gedeputeerde Staten van Zooiand
hebben bun goedkeuring onthouden
aan het besluit van don raad van Vlis-
singen om een leening van f 16,000 aan
te gaan tot dekking van het tekort
op den hoofdelijken omslag 1915. De
hoofdelijke omslag behoort, naar de
meening van Ged. Staten, te worden
geraamd op zoodanig bedrag, als zou
worden bereikt, als er geen bijzondere
omstandigheden waren. Eerst bij het
vaststellen van de kohieren kan wor
den beoordeeld, of en in hoeverre er
lagere opbrengst te verwachten
is, en is de oorlogstoestand in den
loop van het jaar geëindigd, dan kun
nen waarschijniyk nog verscheidene
aanslagen by suppletoirs kohieren
worden geregeld. B. en W. hebben
zich tot Ged. Staten gewend met de
vraag, of hot hun bedooling is, dat de
post hoofdelijke omslag op de be-
grootiDg ten volle wordt uitgetrokken,
dus op f 172,100 en by het opmaken
van de kohieren hetzelfde vermenig-
vuldigingscyfer wordt gebruikt als in
1915, om dau later uit te makeD,
welk bedrag wel en welk bedrag niet
door den hoofdeiyken omslag wordt
gedekt.
De gemeenteraad heeft besloten aan
het rijk een subsidie te vragen ter
gemoetkoming in den moeiiy ken fioan-
c.ieelen toestand, waarin de gemeente
door de tijdsomstandigheden verkeert.
Ged. Staten van Zeeland hebben den
minister van binnenlandsche zaken
geadviseerd, aan dit verzoek niet to
voldoen. Zy meenen, dat to vroeg aan
hun wenk is gehoor gegeven, om
BINNENLAND.
Brieven voor Hr. Ms. „Kortenaar".
De directeur generaal der posteryen
en telegraphie maakt bekend dat de
verzending van brievenmalen aan
Hr. Ms. pautsersehip „Kortenaer" in
West-Indië, wegens terugkeer van
dien bodem naar Nederland, is
staakt.
Tijdens de terugreis zullen aan de
„Kortenaer" alsnog de volgende brie
venmalen worden verzonden
18 Dec. naar de Bermuda eilanden;
22 Dec. naar Fayal (Azoren).
Voor de verzending der stukken
naar de Bermuda eilanden en Fayal
is het gewone port verschuldigd.
Indien belanghebbenden hunne corre
spondentie in deze brievenmalen
wenschen opgenomen te zien, behoort
deze voldoende gefrankeerd te worden
en voorzien van twee elkander snyden-
de lynen over het geheele adres, loopen-
de van den eenen hoek naar den ande-
ren.
Kaai.
De uitvoer van kaai is weer toe
gestaan maar ondervindt nog al
moeilijkheden. De verificateurs geven
n.1. alleen toestemming tot verzen
ding wanneer zij zich overtuigd heb
ben, dat de kazen niet zijn gemerkt
met~een B., en dus bestemd zoudon
zijn voor de binnenlandsche con
sumptie. Te dien einde werden tot
dusver alle kisten opengemaakt. Nu
en dan vergenoegen de ambtenaren
zich daarmede ook nog niet en boren
de kazen in om te constatteren, dat
zy werkeiyk te doen hebben met
kaas, een geheele kaas .en niets dan
kaas
Tot dusver is geen fraude ontdekt,
tntusschen ondervindt de verzending
door deze controlemaatregelen ern
stige vertraging. Ons werd mede
gedeeld, dat een tweetal booten daar
door morgen niet op tijd zullen kun
nen vertrekken.
Eenige handelaars hebben nu het
verzoek gedaan de contröle voortaan
te verrichten by hot inpakken van
de kaas. „Aig.Hdbl."
Kaasmarkt te Alkmaar.
Op de Alkmaarsche kaasmarkt was
gisteren een zeer groote aanvoer van
kaas, zoodat de markt er weer nor
maal uitzag en om tien uur in volle
werking was. Voor het eerst werd er
40 der aangevoerde kaas voor
binnenlandsch gebruik gereserveerd
en, na gemerkt te zijn, in het daar
voor bestemde pakhuis opgeslagen.
In de getroffen regeling met de con
senten komt, naar men mededeelde,
langzaam orde. Do markt was bij
zonder laat afgeloopen,- daar de nieuwe
werkzaamheden veol tyd vereischten.
Papier.
Doordat de invoer van grondstoffen,
noodig voor de papierindustrie, vele
moeilijkheden ondervindt, zijn Neder
landsche papierfabrikanteu er toe over
gegaan, in de gemeenten Drunen,
Baardwyfc, Loonopzand en Waalwyk
uitgestrekte mastbosachon aau te
koopen.
Op een drukbezochte vergadering
van kerkvoogden en leden der Herv.
gemeente van Winschoten is een
kerkelijke belastiug goedgekeurd van
2 pet. van den hoofdelijken omslag
der burgeriyke gemeente, met een
minimum van 25 cent. Deze belasting
strekt om de twee predikantstracte-
menten, die thaus f 1400 en f 1500
bedragen, te verhoogen tot f2000.
Het meerdere, dat de belasting mocht
opbrengen, zal worden aangewend tot
herstel van de pastorieën.
Om da Kaap.
Tbans is definitief vastgesteld de
nieuwe reis route van de mailbooten
van de „Nederland" en den „Rotter-
damschen Lloyd". Aan de hand van
de nieuwe „mailtable" van den dienst
dezer maatschappij voor het eerste
halfjaar 1916 kan het volgende mede
gedeeld worden:
De „J. Pz. Coen" van de „Neder
land", is het eerste mailschip, dat
op de uitreis via Kaap de Goede
Hoop gaat. Op 1 Januari is het ver
trek uit Amsterdam bepaaldvertrek
Las Palm as9 Januarivertrek Kaap
stad 25 Januarivertrek Durban
29 Januarivertrek Sabang13 Fe
bruari vertrek Belawan14 Februari;
vertrek Singapore: 15 Februari
aankomst Batavia: 17 Februari.
Men ziet hieruit dus, welke havens
aangedaan worden en hoe lang over
de verschillende trajecten wordt ge
daan. Kolenstations worden Las Pal-
mas, Kaapstad en Durban. Tusschen
aankomst Kaapstad en vertrek van
Durban zal er voor de passagiers ge
legenheid kunnen bestaan steden in
de Kaap-Kolonie en Transvaal te
bezoeken. De booten der „Nederland"
passeeren dan nog Mauritius, welk
eiland echter niet aangedaan wordt,
om dan naar Sabang te varen. De
booten van de „Lloyd" doen iDplaats
van Sabang Padang aan, en passeeren
niet de straat van Malakka, waardoor
de routo iets korter wordt.
Hier volgt de uitreis-route van de
„Goentoor". Vertrek Rotterdam12
Januarivertrek Las Palraas20
Januarivertrek Kaapstad5 Fe
bruari vertrek Durbau9 Februari
vertrek Padang 25 Februari; aan
komst te Batavia: 27 Februari.
De eerste mailschepen, die de
thuisreis om de Kaap aanvaar
den, zullen zijn de „Vondel" 23 De
cember uit Batavia11 Februari
Amsterdam, en de „Rindjani" 30 De
cember uit Batavia, 18 Februari in
Amsterdam.
Voorts biykt uit de mail table, dat
de uitgaande booten van de „Neder
land" en van de „Lloyd" van 1 Januari
af om de tien dagen varen en de
thuiskomende eerst na 8 Maart om
de tien dagen, in plaats van elke
week, zooals tbans.
De duur der reis is 46-50 dagen.
Tegenwoordig duurde deze in ver
band met bet oponthoud door den
oorlogstoestand, 86 87 dagen.
Zooals wij reeds medegedeeld heb
ben, staat de wyziging der routo in
de eerste plaats in verband met de
moeiiykheden om te PortSaïd een
voldoende hoeveelheid steenkolen te
verkrygen. De kolen-leveranciers heb
ben medegedeeld, dat het niet zeker
zou zyn, of zy geregeld hun ver
plichtingen ten opzichte van kolen-
leveranties zouden kunnen nakomen
en dat zij zich dan op „force majeure"
zouden beroepen.
Het gevolg daarvan zou zyn, dat
de booten vóór hot Suez-kanaal zou
den liggen zonder steenkolen. Dit zou
ernstige gevolgen kunnen hebben en
om dit te voorkomen, wordt om de
Kaap gevaren.
Het z.g. duikbooten-gevaar in de
Middellaudsche zeo, naar aanleiding
van het „Ancoqa"-geval, is niet de
reden van de wyziging der route.
Sommige vrachtbooten zullen nog
wel door het Suezkanaal blljveu
varen, daar deze voldoende steenkolen
kunnen iunom®n, om ook al zal er
te Port-Saïd geen gelegenheid tot
bunkeren zyn, een volgend kolen
station te bereiken. („H.bl.'')
Da Rijksmiddelen.
November is voor de schatkist
wederom een gunstige maand ge
weest. Wel is de opbrengst der
Rijksmiddelen, voor zoover zy in de
maandstaten worden vermeld, in de
afgeloopen maand ruim 6 ton lager
geweestdan verleden jaar (f 17,290,920
tegen f 17,907,274), maar dit is ge
heel een gevolg van toevallige om
standigheden, welke geen verband
houden met den algemeenen gang
van zakeD, De grillige successie
rechten, die een tyd lang zeer ruim
hadden gevloeid, zyn n.1. in Novem
ber f 555,000 ten achteren gebleven
by verleden jaar. Voorts bracht de
Staatsloterij, in verbStd met het
trekkingsplan, slechts een luttele
f 9,056 op, tegen f 164,066, zynde
eene vermindering met circa f 155,000.
Tezamen bedraagt het nadeelig ver
schil op deze beid® hoofden dus
ruim 7 ton, d. i. meer dan de ge
heele achterstand tegenover 1914.
Bovendien zyn er nog enkele andere
middelen die ten gevolge van tech
nische. oorzaken minder tot de al
gemeene inkomsten hebben byge-
dragen. Zoo verschynt de suiker
accijns slechts met eon bedrag van
f 1,685,000 tegen f 1,844,000, een
achteruiigang dus met ruim 1% ton.
In werkeiykheïd is er echter een
meerdere opbrengst van f 178,000,
aangezien behalve het bovengenoemde
bedrag nog f 337,000 ingekomen is
uit leeningsopcenten. Zooals men
weet is de hoofdsom dezer heffing
verlaagd, in dier voege, dat met in
begrip der leeningsopcenten oven-
veel wordt betaald als vroeger, zoo
dat men voor een julsto vergelijking
i beide bedragen moet samenvoegen.
De wijzigingen, die ten aanzien van
de directe belastingen zyn ingetreden,
maken een zuivere beoordeeling der
maandcijfers nog niet mogeiyk. De
nieuwe inkomstenbelasting heeft
ruimer -gevloeid, doch do opbrengst,
plus die der verlaagde vermogens
belasting en de kleine nagekomen
betalingen op do thans afgeschafte
bedrijfsbelasting, is 1,86 millioen
minder geweest dat het vorig jaar
opgebracht werd door vermogens- en
bedrijfsbelasting. Men kan aannemen,
dat de achterstand dooi de vermogens
belasting in de volgende maanden
geleideiyk zal worden ingehaald. De
opbrengst van de leeningsopcenten
op de inkomsten- on vermogens-be
lasting bedroeg 1.29 millioen.
De totale baten zyn weinig lager
geweest dan vorloden jaar, daar an
dere middelen veel ruimer gevloeid
hebben.
De invoerrechten brachten f318.000
meer op. De indirecte belastingen
leverden In het algemeen meerzoo
de zegelrechten, die f675.000 op
brachten, tegen f394.000 in 1914.
(Het hoogste vroeger bereikte bedrag
was f408.000 in 1913).
Registratie- en hypotheekrechten
brachten resp. f 765,000 en f 75,000
én overtroffen beido hun record
De belasting op gouden en zilveren
voorwerpen bracht f61,000 op teg®n
f 18,000 in 1914.
Het recordcyfer van deze belasting
was f 48,000. in 1911. Accynzen,
behalve die op wijn hebben eveneens
ruim opgeleverd. Het geslacht geeft
een opbrengst van f 846,000 tegen
f 630,000 in 1914. Dit vindt gedeel
telijk zyn oorzaak in de hooge vee-
prijzen en de tydeiyke vermeerdering
bevolking door Belgen en geïnter-
De opbrengst der Ryksmiddelen in
de eerste elf maanden van 1915 is
in totaal f 15.042 millioen of f 5.56
millioen minder dan in 1914. Men
moet er evenwel rekening mee
houden dat de eerste 7 maanden van
1914 bijzonder gunstig waren. De
eerste 6 maanden van 1915 daaren
tegen stonden nog onder den invloed
van den oorlog.
Yan den achterstand tegenover
1914 komt bijna f 2 rniliioen op reke
ning der directe belastingen. Dit is
uitsluitend een gevolg van de ver
schuivingen, die door wyziging In
de belastingheffing zyn veroorzaakt.
Zoowel grondbelasting als personeel
hebben meer opgebracht dan verleden
jaar. Voort® is byna f2J millioen
mind«r ontvangen uit de hoofdsom
van d®n iuikeraccyns, hetgeen veel
meer dan opgewogen wordt door
f8.96 millioen leeuiDgsopconten op
deze heffiDg. Uit gedistilleeid kwam
byna f2.90 millioen minder iu, waar
van f2,24 millioen door leeningsop
centen wordt goedgemaakt. In we'r-
keiykheid is uit den jenever accyns
dus ruim 6J ton minder ingekomen,
ondanks de verhooging vau het hef-
flDgspercentage, een resultaat dat
voor de schatkist een groote tegen
valler is. Bij 11/12 der raming isd®
opbreDgit dan ook f3.60 millioen ten
achtereu.
Uit de registratierechten is circa
f500.000 miDder ontvangen dan ver
leden Jaar, uit de hypotheekrechten
een kleine 2 ton. Dezo achterstand
wordt echter by de wijze waarop
deze middelen thans vloeieu, met
reuzenschreden ingehaald. De in
voerrechten hebben reeds 4 ton meer
opgeleverd dan verleden jaar, de accyns
op het geslacht f2,20 millioen, de
belasting op gouden- en zilveren
werkon f90.000 (27°/,) de;zegelrechteu,
trots den aanvankelijken achterstand,
ruim 2 toen, de successierechten 4
ton.
De loodsgelden biy ven hoogst onbo-
vredigeud. Het nadeelig verschil be
draagt voor de eerste 11 maanden
f 1.43 millioen of 67%. Het biykt
dus dat het scheepvaartverkeer ernstig
lijdt onder den invloed van den oorlog.
Aan leeningsopcenten is in de eerste
11 maanden f 14,69 millioen ont-
vangen, waarvan behalve de boven
genoemde bedragen uit suiker en
jeneveraccyns, voornamelijk te ver
melden zyn f2,75 millioen uit grond
belasting, f2,19millloen uit personeel,
f 1,78 millioen uit inkomstenbelasting,
f 0,76 millioen uit vermogensbelas
ting, f 500,ÖOO uit registratierechten
en f 284,500 uit zegelrechten van
binnenlandsche effecten.
Hst drama op da Noordzee.
Men meldt over het drama, dat
zich eenige maanden geleden op de
Noordzee op een Katwykschen log
ger, tengevolge van eeD plotselingen
aanval van krankzinnigheid onder de
bemanning, heeft afgespeeld, dat de
instructi® than» gesloten is. Ook voor
Ie acht led®n van de bemanning,
iïe in den Haag in voorloopige be
waring werden gehouden, heeft de
officier van justitie buiten-vervolging
gevorderd en plaatsing ineen krank
zinnigengesticht voor don proeftyd
van één jaar.
Lisfde on Vaderland.
Ben meisje uit Si 1 volde (G.) was
verleden week te Bienen (Rbein-
land) gehuwd met een Duitsch mili
tair. die daarvoor met verlof van het
front naar zyn geboorteplaats was
gekomen. Het ging hem evenwel aan
het hart, zoo direct het huwelyksge-
luk vaarwel te moeten zeggen. Na
eerst van de betrokken autorileiten
verlof te hebben gekregen om zijne
meubels naar Nederland over te bren
gen, heeft hy thans zelf de wyk
naar ods land en zijn intrek by zyne
schoonouders genomen. Toen men
daarvan in zyn Heimath do lucht
kreeg, werden zyn vader en de pas
toor van Bienen naar Silvolde afge
vaardigd om hem te bewegen het
vaderland we«r te dienen. Hun gang
was echter tevergeefs. De liefde voor
zijn vrouwtje ging boven die voor
zijn vaderland en by verkoos daarom
maar in on® land al® deserteur te
biyven.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrydag 17 Dec.
Aan da orde ls de voortzetting
van de behandeling van de begroo
ting van binneDlandacbe zaken.
D® hoer B e u m e r (a. r.) veroor
deelt de lykv®rbranding. De wet
verbiedt die, zegt hy en do minister
moet de wet handhaven.
De Minister zegt geen redeD
tot wetswyziging te zien. Indien hy
de wet zou veranderen, zou dat ten
gunBte van ïykverbranding zyn; de
heer Beumer is daartogen, waarvoor
dus een onvruchtbare discussie uit
gelokt? waarom hebben de recht-
sche ministers de doodstraf en de
Zondagsheiliging niet geregeld toen
zy aan het bewind wareu?
De beer Lohman (c.-h.), wijst
er op, dat de Hooge Raad de lijk
verbranding ongeoorloofd heeft ver
klaard. De minister moet bf de wet
wyzigen, waardoor overtreding voor
komen wordt, bf het vorbodene in
een nieuwe wet geoorloofd maken.
Spr. betwist, dat de justitieele be
langen gewaarborgd zyn.
Da heer Loeff (r.-k.), sluit zich
by den heer Lohman aan. Wij heb
ben hier te doen met het verlies
van de wettige waarheid. Urgent is
het altyd, de wet te doen eerbiedigen.
De heer Van Hamel (u. 1.),
noemt de wet quaestieus en de Hoogo
Raad heeft verklaard, dat de bedoeling
van den wetgever in de wet niet tot
uiting is gekomen. Het verbod staat
niet in de wet. Spr. Btemt volkomen
met den minister in. De vrijheid moet
altyd prevaleeren.
De heer Lohman (c.-h.), consta
teert, dat de minister on de linkerzyde
niet durven komen met ®en wets
voorstel.
De m t n i b t e r wyst er op, dat
over het hoofd wordt gezien, dat de
wet daar ligt zonder sanctie. Spr.
moet de wet uitvoeren, -kan dit niet
met „beginselen" doen.
De heer Loeff (r.-k.), meent, dat
gebruik had kunnen worden gemaakt
van politierechtelyke sanctie, preven
tief optreden.
De minister ontkent, dat deze
sanctie hier aanwezig is: tegen wie
zou de politie moeten optreden? En
uit ethisch oogpunt zou hiertegen
ook groot bezwaar zyn.
De heer Roodenburg (v.-d.),
b®pleit bevordering door de overheid
van vacantfekolonies, enz. ton bate
van de bestryding van tuberculose.
