HELDERSCHE COURANT
KUNST EN LIEFDE.
Tweede blad.
COLTOF, Kanaalweg
Heeren-
Gummi-jassen
f 13.50
1915 -1916
Coltof
COLTOF, "KANAALWEG.
Engelsche Keper,
COLTOF, Kanaalweg
Heeren-
Ulsters
I6.5Q
No. 4663
VRIJDAG 31 DECEMBER 1916
43e JAARGANG
LIJST van Ingekomen en vertrokken
personen.
INGEKOMEN.
Naam: Beroep: Woonplaats: Van: Gel.
Wed.H C CB9r«»d3,z.,Acht.str.46,Groningen. B.C.
N. Bruin, muj.torp loViooostraat 22a, A'dam. N.H.
J. E. van Wolferen-Wagenmaker, liuisli.,
Koogras 89. Weesp.
H. J. van der Bligtenhorst. matroos-bottelier,
C. Ditostraat 17, Deventer.
A Doorewaard,lotlerz.1Kanaalw.-l4,Alkmaar.
Wad P.F.v.Rooljen, z.,'Vlam str.61, Nijmegen. B.0.
J. H. Verborno, chaO'our, DUkstr. 13, A'dam.
H.GSohuszl8r,8tok,,Acht,Bliinoh.53, N.H.
D Sirach.boekdr.Konlugstr 62, N.wiJkerhout
n.W.Drooger,stokor-oliem ,Tuinstr.25, Aypo.
W.J.Wilters, zondor, Vijzelstraat8c, 'sHage, B.C.
P. J. SnUkerB, sergeant-kok, v. Galenstr, 67,
Nijmegen.
A. Gerritsen, booteman, Breestr. 27, A'dam. N.H.
HA.Boesslnk,stok.,Kanaal w ï5,Ocbtrup(D.). R.C.
G Smit, brloven-bostBloemstr. 11, A'dam. N.H.
W.J Bitter,sorgt. mach Tuinstr. 18, Arnhem. B.C.
L. de Wit, arbeider, Koegraa. Barsingerhorn.N.H.
H.deVrles, v.Galenstr. 62, A Paulowna.
VEBTROKKEN.
Naam BeroopWoonplaatsNaarGel.
J. Visser, brugkn., Achtergracht w/z 76, War-
menhuizen. R.C.
J. Engel, conduot., Wilh.str. 1D, Uithoorn. D Goz.
D. G. v. d. Struils, leerl.verpl. Woststr. 106,
Alkmaar. N.H.
T Keukens,schaalkn.,Polderw.3,Veenendaal. R-C.
W.Sa8,kantoorbed.,Hoog3tr.l20, Enkhulzen. Gcr.
A.A.Kruljne-Tuljt, z.,Pr'.Hend ln 7. Dovonter. N.H.
P. do Roook, Direct. Postkantoor, Maastricht,
A. doVries, korp.-torp. Botliastr. 84. Avereest.
J.H.Dokker, bediende, Spoorstr. 130, Arnhem.
C. M. Niemeljer, clichöm., Gasstr. 23, Berlijn. E L.
H. Binksma, matr. v. Hogendorpstr. 13, Leen-
AGENDA.
Witte Bioscoop, Koningstraat. Hoofd
nummer: .,De Alpenzanger".
Cluerua Palace, Binnenhaven 2. Hoofd
nummer: „Dood voor de Wereld".
Eerste Heldorscho Bioscoop, Kanaalweg
112. 2 Hoofdnummers: „De nachtelijke
bozookor" eu „De liefdes Barometer".
Bioscoop Tavonu, Spoorgracht. Twee
hoofdnummors: „Rob, do detective
Hond" on „Minnevuur en Minnenijd".
I Jan. Het Hollandsch Tooneolgezelschap. Op
voering van„Een Snoepreisje naar
Itallö" en „De Bruiloft van Kloris on
Roosje", Casino, 8 uur.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
De loopgraafge vechten op den Hart-
mansweilerkopf blijken den Franschen
eeuig uieuw voordeel te hebben ge
bracht. Dat blijkt uit de volgende
zinnen van het groote Duitsche hoofd
kwartier - „Zy (de Franschen) dron
gen ten deele onze loopgraven binnen.
Na den oersten aanval werd de
vijand overal dadelijk teruggedreven.
De gevechten om enkele stukken
loopgraaf na den tweeden aanvaL
van den vijand zijn nog aan den gang".
Dit beteekent, dat de Franschen deze
stukken loopgraaf voorloopig hebben
veroverd en later hebben zij ze, vol
gens haar eigen mededeeling van
gisternacht, tegenover tegenaanvallen
der Duitschers weten te behouden.
Ook bij Armentières heeft eeG loop
graafgevecht plaats gehad. Bij over
rompeling viel een Engelsche afdee-
liog een Duitsche loopgraaf binnen.
Maar na 10 minuten trok zy zich
weer terug. In het Westen overigens
niets van belang.
Van meer belang is de offensieve
beweging der Russen op het Zuidelijk
gedeelte van het Oostelijk gevechts
terrein, in de streek van den Dnjestr.
Dit offensief wordt blikbaar met aan
merkelijke kracht ondernomen.
(N. Rott. Ct.)
Van het Westelijk front.
Parijs, 29 Dec. Het gevecht in de
Vogezen duurt voort. Levendige ka-
nonhade tusschen de Fecht en Thur;
een hevige beschieting in de buurt
van Hartmannsweiler, waar de Fran
schen, ondanks de hevige tegenaan
vallen, meesters van het terrein
bleven en van een reeks Duitsche
versterkingen tusschen Rehfelsen en
Hirzstein, waar zij reeds vroeger een
aantal loopgraven hadden genomen.
Ingezonden Mededeeling.
FEUILLETON.
Ingezonden Mededeeling.
Kanaalweg.
Sedert Zaterdag maakten de Fran
schen 300 krijgsgevangen.
Het geheele aantal gevangenen
sedert het begin der operaties be
draagt 1668 man. Krijgsgevangenen
berichten, dat de verliezen der Duit
schers zeer groot zijn.
Van het Westelijke front.
Berlijn, 30 Dec. In den nacht op
den 29sten mislukten pogingen van
de Engelschen om ten N.W. van
Rlj3el door overrompeling in onze
stellingen binnen te dringen.
Aan den Hartmannsweilerkopf is
het gisteren ia handen van de Fran
schen gebleven stuk loopgraaf her
overd.
Van het Oostelijk front.
St. Petersburg, 30 Dec. Links van
de Aa heeft onze troepen een vijan
delijke afdeeling ontmoet en ontstui-
mig met de bajonet aangevallen. De
Duitschers vluchtten achterlating van
dooden en gewonden.
Op het front ten Zuiden van den
Pripet en Galiciö zijn gevechten aan
den gang.
Berlyn, 30 Dec. Bij het leger van
de Ahmer hebben Oostenrijk ch-Hon-
gaarsche troepen aanvallen van sterke
Russische strijdkrachten tegen het
bruggehoöfd Burkanof aan de Strypa
afgeslagen. Behalve dat hij zwaar
bloedige verliezen leed, verspeelde de
vijand ongeveer 300 gevangenen.
Uit Mesopotamlë.
Konstantinopel, 30 Dec. Aan het
Irak front duurt de slag bij Koet el
Amara met lange tusschenpoozen
voort. Bij de inneming van Sjeik
Said maakten wij 450 kannen ben
zine en petroleum, die aan de Engel
schen behoorden, buit.
Zuld-Afrlkaansche hulptroepen.
Berlijn, 30 December. Do „Baaler
Nachrichten" verneemt uit Rome, dat
je regimenten Boeten (lees Zuid
Afrikanen) die oorspronkelijk bestemd
waren om tegen Duitsch Oost-Afrika
te strijden, aan het kanaal van Suez
zyn aangekomen.
In de Zwarte Zee.
Athene, 29 December. Volgens offl
cieuze berichten heeft Russisch smal-,
deel het koninklijke paleis te Warna
beschoten en onbelangrijke schade
aangericht. Het smaldeel beschoot ook
Traka en vertrok daarna met onbe
kende stemming.
Uit dezelfde bron verluidt dat be
langrijke Duitsche strijdkrachten die
uit Servië komen, te Warna samen
getrokken zijn.
Op Galllpoll.
De correspondent van de „Stan
dard" vertelt nog eenige bijzonder
heden over de vreeseffjke ontbe
ringen die de troepen op Gallipoli
hebben moeten doorstaan. In de laat
ste dagen van November woedde er
in die streek een sneeuwstorm, die
op gruwelijke wijze zoowel Britten
als Turken teisterde.
Een generaal die de vlakte naast
het Zoutmeer bij Soevla overtrok,
vertelde, zegt de correspondent, dat
hij twee en een half uur noodig had
voor een afstand, dien hij anders in
een uur aflegde. De Ijzige sneeuw
storm deed de soldaten, die nau
welijks gelegenheid hadden in de
loopgraven zich te bewegen, gruwe
lijk lijden. Schildwachten, die op
post stonden bij de kijkgaten door
de borstweringen, werden dood op
hun post gevondeD, toen de aflos
sing kwam. Zij waren doodgevroren.
Nooit sedert den Krimoorlog heb
26).
Zij verklaarde, dat mijnheer Jansma
Ijverig schilderijen kopieerde en voor
niets anders leefde dan voor zyn
kunst, hij was altijd aan den arbeid.
Zij had hem dikwijls ln de zaal van
het Britsch Museum aan het werk
gezien, doch slechts éénmaal een
paar minuten met hem gesproken.
„Kent ge deze dame?" vroeg de
officier van justitie aan Ate.
„Ja, nu twijfel ik er niet langer
aanzij is dezelfde, die ik hot
strand op gedragen heb. En nu
weet ik ook, waarom ik dat deed.
Haar teer gezicht en haar schoon
heid troffen mij. Ik wilde niet, dat
die doode een prooi der visschen
zou worden".
Na dit antwoord van den
klaagde ontstond er zulk een bewe
ging op de tribunes, dat de presi
dent tot stilte moest aanmanen.
De voorzitter gaf nu een overzicht
van al wat er voor en tegen de han
delwijze van At.e was ingebracht, en
daarop verscheen de weduwe Jansma
in de zaal.
De verdediger had er Ate niets
van gezegd, dat zijn moeder naar
Leeuwarden was gekomen om de
openbare terechtzitting zou bijwonen.
Hij verwachtte, dat de uitwerking
grooter zou zijn, wanneer de moeder
onverwacht haar zoon tegemoet trad.
Vrouw Jansma stond in het volle
licht, Ate in de schaduw. Zy
daardoor haar zoon niet dadelijk,
maar deze sprong bij hot binnen
treden van de oude vrouw overeind.
„O, moeder," riep hij uit, „moet
gij my hier weerzien
Nu kreeg de oude vrouw haar
zoon in het oog, en ondanks het
toespringen der gerechtsdienaars, die
het wilde verhinderen, omhelsden
moeder en zoon elkaar onder luid
ben Britsche strijdkrachten te velde
waarschijnlijk zulk een koude te
verduren gehad dan in die laatste
dagen van November aan de Dar-
danellen. Gij kunt n er geen voor
stelling van maken, zeide een offi
cier. En dan bedenke men, dat de
meeste Australiërs van een echten
winter geen begrip hadden, dat velen
voor de eerste maal sneeuw zagon.
Maar zij doorstonden de beproeving
kranig.
In Montenegro.
Een oorlogscorrespondent van den
Lokal-Anzeiger seintOnze troepen
hebben Sehotina in het Taragebied
bereikt, dat wat ontoegankelijkheid
betreft, met geen ander terrein in
Europa te vergelijken is.
De streek om de Tararivier is een
woest rotslandschap, met kloven van
1200 tot 1800 meter diepte. Een voor
beeld van de moeilijkheden van het
terrein Ik wilde van de eene gemee
naar de andere, die volgens de kaart
van den generalen staf zes kilometer
uit elkaar liggen. Ik moest door vier
kloven, iederen keer langs steile paden,
300meter naar boven en naar beneden.
Met uiterste inspanning kon ik den
weg in zes uur afleggen.
Deze linie worde thans uitsluitend
door komitatjjibenden verdedigd, die
echter ook gemakkelijk transporteer
bare wapenen hebben en vooral
machinegeweren, waarmede de Mon-
tenegrijnen overvloedig uitgerust zijn.
Onze troepen verdragen de grootste
inspanningen, zelfs de oudste lich
tingen klagen met geen woord over
de ontberingen.
Een protest.
Weenen, 29 Dec. Aan de „Süd3la-
vische Korespondenz" wordt, onder
dagteekening van 28 Dec., uit Athece
bericht: DeGriekscheregeering heeft
ten tweeden male protest aangetee
kend tegen het aanleggen van ver
sterkingen rondom Salon iki door de
troepen der Entente".
Dienstplicht In Engeland.
De Engelsche bladen laten zich over
het algemeen in gunstigen zin uit
over het besluit de dienstplicht in te
voeren. Naar de „Westminster Ga-
zette" mededeelt, ging het in de
laatste kabinetsraad alleen om de
vraag of men aan'de ODgehuwden
nog een kans zou geven volgens het
stelsel van Lord Derby. Min. Lloyd
George was hier echter sterk tegen.
Zijn geloof in de noodzakelijkheid
van onverwijlde maatregelen heeft
zeer veel bijgedragen tot het besluit
van het Ministerie.
Het blad merkt op dat zonder
voorstander van dieost-plicht te zijn
men in aanmerking moet nemen dat
het leger aanzienlijk versterkt moet
worden zonder de troepen op andere
fronten te verzwakken.
Alleen van de arbeidersvereni
gingen is verzet te verwachten. In
een vergadering van leiders van de
arbeiders werd gezegd dat van de
thuisblijvers 60% ongeschikt is en
°/o werkzaam is vrijgestelde be
doven.
Londen, 30 Dec. Zooals te verwach
ten was, is de aankondiging der re
geering over invoering van den
dienstplicht voor ongehuwden uit
stekend ontvangen door het geheele
De aandacht wordt nu
op de positie der ministers Mc Kenna
eu Runciman, die nog onzeker is.
Eenige bladen meenen,- dat zij in het
kabinet zullen blijven, maar andere
zooals de „Times" verklaren dat
hun,oppositie tegen dienstplicht onver-
oenigbaar is met hun positie als
kabinets minister.
De „-Daily Chronicle" hoopt, dat
deze ministers in hun ambt zullen
blijven, waardoor zij de regeering in
staat zullen stellen onverdeeld voor
het parlement te verschijnen. Doch
treden zij af, dan doen zij dit om
persoonlijke redenen, wat nog niet
wil zeggen, dat zij tegen invoering
van den dienstplicht zijn; hun aftre
den kan de beslissing der regeering
niet wyzigen.
De vraag is nu, welke vorm van
dienstplicht zal worden ingevoerd I
In de zaal heersebte de diepste
stilte, men hoorde op de tribunes
snikken.
De president verzocht vrouw
Jansma te verklaren, wat zy van de
daad van haar zoon wist.
„Van de daad zelve weet ik alleen,
wat ik in de laatste dagen door ge
ruchten en uit de kranten vernomen
heb. Ik kan wat dat betreft slechts
i, dat myn zoon sedert vele
jaren niet zoozeer stoffelijke armoede,
alswel geestelijk gebrek leed. Hij
gevoelde zich op het eiland diep
ongelukkig. Zijn groot talent, waaraan
niemand thans twyfelt, dreef hem
de wereld in te gaan. Hij was
menigmaal als van zijn zinnen be
roofd en onbruikbaar voor zijn werk.
Zijn wensch de wereld in te gaan
en een groot schilder te worden,
was bij bem een soort ziekte ge
worden. Hoezeer dit verlangen hem
kwelde blijkt wel uit de daad, waar
voor hij thans terecht staat. Hy had
altijd zijn best gedaan om my
vreugde te verschaffen en myn zorg
te verlichten. Maar toen hij dat geld
gevonden had en het eiland verliet,
bedacht hij niet, hoeveel leed hij
over myn hoofd bracht door zyn
spoorloos verdwynen".
Terwijl zyn moeder zoo sprak,
Er is natuurlijk geen sprake van
algemeenen dienstplicht zooals op het
vasteland bestaat. Men meent, dat de
ongehuwden tusschen 19 en 40 jaar
zullen worden opgeroepen, om zich
aan te geven biDnen bepaalden tyd
in groepen naar hun leeftyd. Deze
mannen zullen dezelfde rechten heb
ben als de vrijwillig in dienst ge-
tredenen, eu gronden voor vrystelling
kunnen aangeven.
Ten slotte meent Reuter te mogen
zeggen, dat de oppositie tegon dienst
plicht volkomen is weggenomen, be
halve bij een gering aantal onver
zoenlijke tegenstanders, zonder eeni-
gen invloed op het staatkundig leven.
Sommige Britten, wien de wyze
waarop de oorlog door Engeland ge
voerd is, niet aanstaat, maken van
hun hart geen moordkuil. En af en
toe worden er b.v. in het Lagerhuis
krasse dingen gezegd. Zoo is dezer
dagen het Iersche parlementslid Lynch
krachtig uit den hoek gekomen. Hy
zeide o. m.
Instede van een organisatrice van
de overwinning te zyn, isderegeering
een organisatrice van de noderluag
geweest. Zij is een volleerd meesteres
in alle negatieve deugden. Het is enkel
maar noodig Servië te noemen, om
de regeering zoowel op militaire als
op politieke gronlen te veroordeelen.
Het geval van SeTvië zou de reputatie
van het departement van buitenland-
sche zaken nog jaren lang naar be
neden halen. Sir Edward Grey was
in dezen oorlog een noodlottige mis
lukking gebleken. En dat behoort het
land te weten. Om al zijn misluk
kingen aan te duiden, had men enkel
den naam te noemen van elk neutraal
land, waar zyn diplomatie zich mee
bad bemoeid.
Een dag van boete en gebed.
A.s. Zoudag zal voor Engeland een
dag van gebed zyn. Zoowel de autori
teiten van de „Church of England",
als de geestelijken der Roomsch-
Katholieken en van de „Free Church"
hebben besloten dezen Zondag als
een dag van boete en gebed te be
schouwen.
De klokken van alle kerken zullen
geluid worden ter herdenking van de
gevallenen, maar haar geluid zal ge
dempt worden.
Uit Dultschland.
Over de plannen van den Prui»i-
schen miDister van financiën om op
centen op de iD komsten- en vermo
gensbelasting te heffen, verneemt de
Kreuzzeitung, dat de opbrengst daar
van rond 10 millioen mark zal be
dragen-.
Dat zou op een verdriedubbeling
van de thans bestaande opcenten
neerkomen.
□e vredesexpeditie van Ford.
Londen, 80 Dec. Do „Morning-Post"
verneemt uit Stockholm, dat de expe
ditie van Ford naar het schynt in
staat van ontbinding verkeert daar
de voornaamste leden de een naden-
ander vertrekken. De expeditie maakt
in Stockholm weinig indruk en men
luisterde meer naar de uiteenzetting
der bedoelingen uit nieuwsgierigheid
dan om andere redenen. Gisteren
vertrok het gezelschap naar Kopen
hagen en Maandag zal men naar
's-Gravenhage gaan, waar men een
paar weken zal blyven. De leden der
expeditie boklagen zich dat het be
zoek aan Christiania zoo teleurstellend
was en dat het volk daar de zaak als
een grap scheen te beschouwen.
De Zweed Arnoldsou, een vroegere
Nobelpryswinner, heeft in een ver
gadering een rede gehouden, waarin
hij scherpe critiek oefende op het
programma der expeditie en er op
wees dat een betere weg om een
duurzameu vrede te verkrijgen, die
om de openbare meeDing beter
in te lichten.
RosikaSchwimmer is teKopen hagen
aangekomen, met het doel bespre
kingen te houden met de leidende
vredesvrienden aldaar voor do aan
komst van de expeditie van Ford.
Zij verklaarde dat ze haar reis naar
'8 Gravenhage niet bad opgegeven,
niettegenstaande de Amerikaansche
gezant weigerde haar een paspoort
te geven voor de reis door oorlog
voerende landen.
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS HELDER.
Hearen Regenjassen, in gummi en
waterproof.
Van af f 17.00.
Nieuwste kleuren en modellen.
had Ate onbeweeglijk met de handen
voor het gelaat gezeten. Toen zij
nu zweeg stamelde hy „Vergeef mij,
moeder, vergeef mij 1"
De officieren van justitie en de
verdediger voerden nog eenmaal het
woord, daarop ging de rechtbank in
de raadkamer. Na korten tyd ver
schenen de rechters weer.
Het gepleegde feit werd beschouwd
niet als diefstal, maar als verduis
tering van strandgoed. Dientenge
volge werd Ate met aanneming van
verzachtende 'omstandigheden, ver
oordeeld tot zes weken gevangenis
straf.
De president deelde Donna Inez
mede, dat het haar ontnomen geld,
op duizend gulden na, nog aanwezig
was, en dat zij dit in ontvangst kon
nemeD. Hy vroeg, of zij aanspraak
maakte op vergoeding van het ont
brekende.
„Neen," antwoordde Donna Inez.
„Wanneer de zaak niet zulk een
ongunstige wending had genomen en
ik mijn vermogen eerder terug ont
vangen had, zou ik mijnheer Jansma
gaarne het noodige geld voor zyn
studie voorgeschoten hebben".
Daar de verdediger afzag van
hooger beroep werd Ate weggeleid.
Na een diepen blik in de oogen van
zijn moeder en een buiging voor
Donna Inez, verliet bij de gerechts
zaal.
Na beëindiging van het proces
keerde Ulbo Bokma naar Dokkum
terug. Daar wist de kantonrechter
haarfijn alles van zyn zeer beden-
kei ijke onderneming. Ook wist iedereen
hoe het met zijn huweiyksspeculatie
op het geld van het geredde Portu-
goesche meisje was afgeloopen. Men
De Noorsche koopvaardijvloot.
Kopenhagen, 30 Dec. De National-
Tidende verneemt uit Kristiania, dat
de Noorsche handelsvloot tot 27 dezer
in den oorlog heeft verloren 50 stoom
schepen die zonken, en 4 die goede
prijs werden verklaard, tezamen van
94,400 ton. De schade van de vier
verbeurde schepen is door de bevrach
ters vergoed. Van de 50 gezonken
schepen en verloren gegane zeilsche
pen van tezamen 21,000 ton inhoud
alles tezamen 108,600 ton
bedraagt de schade 47 millioen kro
nen.
Storm.
Met een eDkel woord is reeds ge
meld, dat een felle storm Engeland
heefc geteisterd. Zondag waren door
het geheele land haast, overvloedige
regeDS gevallen en Maandagmorgen
vroeg werd de regen gevolgd door
een heftigen westerstorm, die den
geheelen dag voort woedde. Er werd
ontzaglijke schade aangericht, aan
huizen en gebouwen, telegraaf- en
telefoonlijnen, honderden boomen
werden ontworteld, en vooral ook
aan de kust waren de gevolgen van
den storm zeor ernstig. Berichten
omtrent de aangerichte schade komen
uit alle deelen des lands, maar naar
het schynt zyn psrsooniybe onge
lukken niet voorgekomen. Ia enkele
steden waren de 9traten haast onbe
gaanbaar door de omgewaaide schoor -
9teenen, afgeiukte pannen en iuge-
waaide ruiten. Het is zeker wel te
verbazen, dat geen menschenlevens
te betreuren zijn, want gemeld wordt
o.a., dat bijv. bij Barrow een paal
mannen, die langs de rivier liepen,
in het water worden geslingerd. Zy
konden echter worden gered. Langs
de Theems is op verschillende plaat
sen het land over groote uitgestrekt
heden ondergeloopen.
Uit New-Tork wordt gemeld, dat
ook daar Zondag een hevige storm
heeft gewoed, die veel schade ver
oorzaakte. De gevolgen waren ernstig.
Alleen te Ne w-York werden 8 personen
ten gevolge van ongelukken door den
storm veroorzaakt, gedood.
BINNENLAND.
Nederlandsche paketpost.
De paketpost, die de Engelschen
in Duins van het van Java te Rot
terdam aangekomen stoomschip
„Goentoer" hebben gehaald, is thans
hier te lande aangekomen.
Varkensvleesch.
Voor ieder varken dat gedurende
de laatste maanden werd uitgevoerd,
moesten twee stuks ter beschikking
van de binnenlandsche consumptie
worden gesteld tegen den prys van
f 80 per 100 K.G.
Dit is nu veranderd. Voortaan zullen
de exporteurs niet meer 200 °/0, doch
120 van hun uitvoer ter beschik
king hebben te stellen, doch nu tegen
den prijs van 70 cent per K.G.
We hebben den directeur van het
distributiebureau, den heer O. Reitsma,
gevraagd hoe het mogeiyk is deze
regeling, die immers den exporteur
in ietwat gunstiger conditie plaatst
en daarenboven het varkens vleesch
voor het Nederlandsche publiek tot
lagereu prys verkrijgbaar stelt, door
te voeren.
De heer Reitsma vertelde ons het
volgende
„Door de bepaling, dat 200%. van
den uitvoer voor het binuenland
moest worden gereserveerd, is het
ons mogen gelukken een groot saldo
aan varkens te verkrygen, zoodat,
zelfs wanneer de grenzen eenige
maaDden moesten worden gesloten,
de aflevering van „regeeringsvarkens"
niet behoeft te worden gestaakt. De
pryzen op de markten waren ook
kon hem niet meer op die plaats
laten blijven en maakte hem duide-
lyk, dat hy verplaatsing moest aan
vragen. Hy werd in een klein stadje in
Zeeuwsch-Vlaandeten, naby de Belgi
sche grens geplaatst. Of hy daar zijn
huwelijksspeculaties nog heeft voort
gezet, is niet bekend.
Donna Inez nam ontslag uit haar
betrekking bij het' Londensche filiaal
der borduurwerkenfabriek en vestigde
zich te München. Na lang aanhouden
kreeg zy ge'laan, dat de weduwe
Jansma als haar eeredame, zooals
Donna Inez het half in ernst, half
schertsend noemde, naar de hoofdstad
van Beieren medegiDg.
Er had tusschen de beide vrouwen
geen nadere verklaring plaats in
zake de verhouding van Donna Inez
tot Ate, en ook niet over de vraag,
wat hy zou beginnen, wanneer bij
uit de gevangenis ontslagen werd.
De weduwe schreef hem, zoo dik
wijls dit geoorloofd was. Hij was er
mee in kennis gesteld, dat zij by
Donna Inez Avanella was.
Toen hy vrijgelaten werd, ging htj
evenwel niet naar München, doch
keerde naar Londen terug.
Tot haar verrassing ontving de
weduwe Jansma op zekeren dag het
volgende schrijven van haar zoon uit
de Engelsche hoofdstad:
v „Lieve Moeder
Ik ben besloten, niet naar Mün
chen te gaan, hoe zwaar het mij ook
valt, u en de goede Donna Inez
vooreerst niét te zullen weerzien. Ik
ben naar Londen teruggekeerd, en
door professor Delmonde zeer vrien-
deiyk ontvangen. Ik krijg nu privaat
les by hem, en behoef voorloopig
daarvoor niets te betalen. De profes-
wat teruggeloopeD, waartoe verschil
lende oorzaken meewerkten. Zoo
bleek de hoeveelheid varkens in ons
land grooter dan aanvankelijk was
geschat.
De geruchten die de roede deden
over de „Höcnstpreisen", welke in
Duitschland vastgesteld zouden wor
den, de aanbiedingen van de boeren
die tegen Kerstmis hun varkens ver-
koopen om da pacht te betalen, be
nevens de hooge maïsprljzen, dat
alles werkte mede om de mat kt te
drukken. We kwamen zelfs angstig
nabij de prfjsgrens waarbinnen het
varkensmcsterbedrljf nog loonende
kan worden geacht. Dit is echter nu
voorbij. Met de Höhstpreisen" blijkt
het aoo'n vaart niet te looperi, de
maïs is weder in prys gedaald, ter
wijl de byzondere aanvoeren van
Kerstmis hebben opgehouden. De
export is iets ontlast, doch niet veel.
Immers toen 200 pCt. van den uit
voer ter beschikking moest worden
gesteld voor f 80 per 100 K.G., be
droeg het verlies daarop voor de
exporteurs ongeveer 200 X f0.28«-
f 46. Thans moeten zij voor het bin
nenland afleveren voor f 70 per 100
K.G. en bedraagt dus het verlies
120 x f 0.38 f 89.6» op iedere 100
K.G. uitroer."
„Zal deze verlaging," zoo vroegen
we, „nu ook werkelijk ten goede
komen aan het publiek?"
„Ja," was het antwoord, „dit is
is wel de bedoeling. De slagers zul
len nu hun maximumpryzen moe
ten opgeven en anders ontvangen zij
geen „regeeringsvarkens" voor 70
cent („Hdbl.")
Uit Bergen ontsnapt.
Gistermorgen om tien uur werden
op den N. Z. Voorburgwal by de
St. LuciOnsteeg, te Amsterdam, twee
Duitsche militairen iu burgerkleeding,
die uit het interneeringskamp te
Bergen ontsnapt waren, aangehouden;
zy werden overgebracht naar het
politiebureau St. Pietershal. De aan
houding geschiedde door twee mare
chaussees, op aanwyzing van een
korporaal, die het tweetal kende.
Bij hun verhoor door de politie bleek,
dat beiden soldaten waren van bet
infanterie regiment No. 76 uit Ham
burg. In Novembor 1914 waren zij
uit Dixmuiden gedeserteerd en bij
Sluis over de grens gekomen. Vandaar
waren zy naar Bergen gebracht en
geïnterneerd.
Volgens hun mededeeling waren
zy gistermorgei] om half negen uit
Bergen vertrokken en was het hun
bedoeliDg naar Sluis te gaan, teneinde
daar bewijzen, byeen te brengen dat
zy werkeiyk gedeserteerd waren.
Het tweetal werd naar het hoofd
bureau van politie overgebracht om
vandaar naar Bergen te worden ge
transporteerd.
Valsche zllverbons.
De Haarlemsche rechtbank veroor -
ielde A. Wernik, W. Wernik en J.
Taverne, beklaagd van het vervaar
digen en uitgeven van valsche zilver
bons van f 2.50, ieder tot 4 jaar
gevangenisstraf met aftrek der voor-
loopige hechtenis.
Verspreiding opruiend gesohrlft
Het gerechtshof te Arnhem heeft
Donderdag uitspraak gedaan in de
zaak van twee ingezetenen van
Wageningen D. Peereboom en A. G.
Jansen, die terecht hadden gestaan
in.hooger beroep van een vonnis der
Arnhemsche' rechtbank, waarby zy
wegens de verspreiding van een
geschrift waarin tot dienstweigering
althans tot eenig strafbaar feit werd
opgeruid ieder tot 4 maanden gevan
genisstraf werden veroordeeld. Het
Hof vernietigde dit vonnis en veroor
deelde ieder der beklaagden tot 6
maanden gevangenisstraf. De eiach
was 10 maanden.
Brand.
Donderdagochtend omstreeks 5
uur werd brand ontdekt in een der
groote houtloodsen op het terrein van
de meubelfabriek van de firma Pander
en Zn. aan den Zuidbinnensingol te
's-Qravenhage. De brand liet zich
dadeiyk ernstig aanzien en alleeD aan
snel en krachtig optreden van de
brandweer, die met 13 stralen het
sor heeft mij teekenwerk verschaft
voor geïllustreerde worken, zoodat
ik myn brood kan verdienen. Ook
maak ik voor kunsthandelaars kopieën
naar meesterwerken, wat goed be
taald wordt. De eerste twee jaren
keer ik nu niet naar Nederland
terug. Dan hoop ik zoover te zyn,
dat ik geheel op eigen beeneD kan
staan ên overal verder kan arbeiden
ter voltoolng mijner studie".
_Ik zou hem zoo gaarne het
noodige geld geleend hebben, opdat
uw zoon op een meer gemakkeiyke
manier zyn doel kon bereiken," zeide
Donna Inez, toen zy den brief gelezen
had, tot de weduwe.
„Dat weet ik, mijn kind, gy zoudt
dat in uw groote goedheid gedaan
hebben. Maar het is beter zoo. Ate
wil zich door eigen kracht omhoog
werken, en dat is mannelijk en braaf,
dat zal hem ook in eigen oog ver
heffen. Ik kan niet anders, dan zyn
besluit billijken".
Eenige weken later kwam er ook
een brief van juffrouw Howard voor
Donna Inez. Zij schreef daarin onder
andere.
„Onze Ate Jausma heb ik ook weer
gezien. Hij is weer Ijverig in bet
Britsch Museum aan het werk, even
als vroeger. Mijn hoop, hem voor mij
te winnen, heb ik opgegeven. Ik be
gin te. gelooven, dat my het hu we
ïyksgeluk niet beschoren is, en moet
daarin berusten. Maar over u, geluk
kige Donna Inez, spreekt hy met de
grootste geestdrift".
Een jaar was ""voorbijgegaan. Re
gelmatig kwamen er korte brieven
van Ate te München. Toen kwam
Donna Inoz op eons tot de ontdekking,
dat het klimaat daar voor haar lijst
Ingezonden Mededeeling.
Een groote partij mooie witte
15'/. ol.
goed was. Zy uitte haar voornemen,
weer Daar Londen te gaan, omdat
het verbiyf er haar zoo goed gedaan
had. In geen enkele stad of land was
het klimaat zoo gunstig voor haar
gezondheidstoestand geweest, als te
Londen. Zy vorzocht vrouw, Jansma
haar ook daarheen to vergezellen.
De weduwe had hiertegen velo be
zwaren, maar verklaarde zich ten
slotte bereid, en de beide vrouwen
verlieten München. In Londen geko-
had hot Britsch Museum weder
een groote aantrekkingskracht voor
Donna Inezdóór bekwam de lucht
haar het best. Zy trof Ate eiken
Dinsdag in de zalen aan, later ook
eiken Maandag, daarna ook 's Woens
dags, eu eiudeiyk ging zy ook nog
des Vrydags naar de galerij. Deze
yverige kunststudio duurde zoo wat
een half jaar. Toen kwam.het einde
lijk tot een ernstige verklaring tus
schen de beide jongelui, die reeds
lang wisten, wat zy voor elkander
waren, maar wederkeerig het rechte
woord en de geschikts gelegenheid
nog niet hadden gevonden.
Het was een beschikking van het
lot, dat ik naar de kust van Ame
land werd gedreven, en later uw
portret zag," zeide Donna Inez in
den loop van dat gesprek.
„En wilt ge in ernst iemand, die
in de gevangenis gezeten, heeft, tot
man nemen?" vroeg Ate opsmarte-
lyken toon.
„Volgens de menscheiyke wetten
moogt ge een misstap begaan hebben,
doch moreel was uw vergrijp zeer
gering, en my komt het voor, alsof
ge die daad alleen om mynentwil
gepleegd hebt, opdat de man, dien ik
thans bemin, ook nog een groot
kunstenaar zou kunnen worden,"
vuur aantastte, is het te danken dat
de vlammen bedwongen werdeD tot
bedoelde loods, du eigenlijke fabrieks
gebouwen geen schado leden en hot
personeel, ongeveer ©00 man, heden
ochtend gewoon aan den arbeid bon
gaan. De brandschade wordt geschat
op een halve ton. Uit vroos voor
overslaan der vlammen moe3ten be
woners van de aan het fabrieksterrein
grenzende Spykemakerstraat hun
woningen ontruimen. De fabrieksge
bouwen zyn grootondeels op beurs-
poiis verzekerd.
Een deserteur In een kist.
Men meldt uit Rilland Bath
De herbergier H. vermiste eenig
geld uit zyn porteraonnaie. Een onder
zoek werd ingesteld en het huis af
gezocht, omdat men vermoedde, dat
er de laatste nachten leven op den
zolder was gehoord. Na onderzoek
kwam uit oen groote kist een mans
persoon te voorschyn. Deze werd by
de politie gebracht en weidra bleek
het een Duitsche deserteur to zijn,
die reeds drie dagen op den zolder
doorgebracht had en geleefd had van
appelen en rauw spek. Hy was over
een afdak door een raam naar binnen
gekomen. Ook hot geld, dat H. ver
miste, werd by hem gevonden.
De deserteur zal naar Middelburg
worden overgebracht.
BI] ds Jaarswisseling.
Al stsort zich geen krijgsgod aan
[plaats of aan tyd,
Aan 't gaan of het komen der
[jaren,
Al «ehept hy behagen in bloetiigen
[stryd,
Al is aan verwoesting zyn
[streven gewijd,
Wij wensche* nooit hem te evenaren.
j 't wiss'len der jaren ryst by
[ons de vraag
Wat zal ons het nieuw wel bieden?
Thans wenscht men vóór alles en
[hoopt het zoo graag,
Dat de oerlog, die alles ontee-
[rende plaag,
Dra de aard' voor altoos mogu
[ontvlieden.
Breng' 't jaar on» dan vrede, als't
[heerlijkste goedl
Zoo lulden gewis aller wenschen.
Blij v' Nederland immer voor oorlog
[behoed 1
Die bede leeft stellig ln 't diepst
[van 't gemoed
Van alle weldenkende menschen.
Wat dan ook het jaar geev', 't zij
[lief of 't zij leed,
Wy hopen het moedig te drageD.
Staan we altóós maar kloek voor
[de dagtaak gereed,
En worde aan 't beste den tijd
[slechts'besteed,
Dan zullen we ons niet licht beklagen.
Met moed en vertrouwen maar
[verder gegaan!
Nooit moge de hoop ons begeven I
Biymoedig gearbeid, tot 't einde
[der baan
O, moge 't dit jaar ons gezegend
[sleehts gaan,
En ieder in vrede dra leven I
W. M. Tz.
Ingezonden Mededeeling.
antwoordde Donna Inez.
„De ware liefde vergeeft alle din
gen," meende Ate hierop.
jJa, zij vergeeft, omdat zij dic-per
ziet, dan de koude, nuchtere men
schen. Ala ge niet zulk eun goed
mensch waart, zou ik u ook niet
liefhebben. Hiermede is alles gezegd".
Den avond van dien dionzelden dag
kwamen de beide jongelieden by d»
weduwe Jansma en verklaarden, dat
zy besloten hadden, te zamen het
leven door te gaan. Met tranen in
de oogen gaf de oude vrouw haar
zegen.
Juffrouw Howard nam de mede
deeling van deze verloving met een
vroolyk gezicht in ontvangst, want
zij bad intusschen een eonigszius be
jaard, maar wel gesteld mantelfabri-
kant aan boord geklampt. Deze man
vond in haar de vrouw, welke hem
voor zijn zaak ontbrak. Drie maan
den na de eerste kennismaking
vierde juffrouw Howard reeds haar
bruiloft.
Niet lang daarna had het huwolijk
van Donna Inez Avanella met Ato
Jansma te Londen plaats. Moeder
Jansma hleef tot haar dood by haar
kinderen inwonen om in hun geluk
te deelen. Ate behoefde nu niet meer
te schilderen om zijn brood te ver
dienen. Hij bleef ochter het penseel
hanteeren uit ware liefde tot de
kunst.
