LDERSCHE COURANT
Pink Pillen.
w - i hhd
DONDERDAG 20 JANUARI 1916
44e JAARGANG
Vo D£ ^7
i i£,d_oud /Januari.
!o jaar van het
twintigste eeuw
^en reeds heeft 't
tai' van gróoté'"'én kleine rampen
voor het oude Vaderland op zijn kerf
stok. We zijn nog steeds buiten den
wereldbrand, maar iu den nacht van
13 op 14 Januari j.1. is Noord-Hol
land geteisterd door een stormvloed,
heviger dan sinds den jare 1825 plaats
had. We mogen nog dankbaar zijn,
verduidelijkten deskundigen ons, -
dat de ramp niet plaats had onder
wefirs-omstandigheden, die onafzien
bare ellende zouden berokkend heb
ben. Maar ook nu is het ongeluk,
dat Noord Holland trof, hoogst ern
stig. Het arme Marken is getroffen
op een wijze, die groote ontroering
door den lande deed gaan. De Prins
gemaal toog naar het ongelukkige
eiland om, ook namens de Koningin,
deelnem ing te betuigen.De watersnood
commissie kw?m ijlings te Amster
dam bijeen. E Hare Majesteit gaf
ook- hier weer een echt vorstelijk
voorbeeld, door niet slechts tiendui
zend gulden beschikbaar te stellen
tot leniging van den nood, maar er
de belofte bij te voegen, dat deze
gift verdubbeld, zal worden wanneer
de gaven in niet voldoende mate
mochten vloeien. Deze prikkel zal
zijn uitwerking niet missen. Ook nu
zal mag men overtuigd zijn, de
offervaardigheid zich openbaren, on
dauks al wat in de jongste achttien
maanden daarvan werd gevraagd.
De N.Rott.Crt bracht in 2 X 24 Ul>r
door een enkele oproep in haar blad
reeds f 200.000. bijeen(Red. H.Ct.)
De ramp, over Noord Holland ge
komen, is allerdroevigst. Er zijn ook,
helaas, menschenlevens te betreuren,
schoon dan gelukkig niet vele. Maar
de slag, den landbouw toegebracht,
is erger, schrikkelijker dan de groot
stedeling zich kan vooratellen. Onlangs
heeft minister Posthuma in de Tweede
Kamer getracht een denkbeeld te
geven van de smart, welke zoo meni-
gen landbouwer wordt berokkend
door het afmaken van zijn vee, 'waar.
't het thans officieel veroordeeld stel-
Bel van bestrijding der geduchte vee
ziekte betreft. Hier heeft men nog
met heel iets anderSj ergers te doen.
Hier stormt het water plotseling
binnen en doodt de heerlijkste, ge
zondste dieren, die in klagelijk jam-
mer-geloei vruchteloos om hulp
roepenDe grootstedeling heeft
werkelijk geen begrip vau wat er
afgescheiden nog van het stoffelijk
verlies, de schrikkelijkste schade
op zulk oog6nblik in het hart van
den veehandelaar, die aan zijn bees
ten gehecht is, omgaat. Mon heeft
gelezen van den bejaarden boer, die
den dood trotseerde, tot de lippen
toe in het water bleef staan, hopend
nog één van z'n koebeesten te redden.
-Wie denkt, dat deze doodsverachting
slechts angst voor geldverlies tot
bron heeft: hij vergist zich.
Het zoute water gelukkig al weêr
niet van het allêrzöutste gehalte
is over de weiden uitgestort en
niemand vermag te voorspellen, hoe
groot de schade is, daardoor aan het
Noord-Hollandsche weiland berok
kend. Niemand kan zeggen, hoe lang
't duren zal, ook bü zeer-vlugge
wegmaling, tot de grond weêr zal
geworden zijn wat die was vóór den
ongeluksnacht van 13 op 14 Januari
1916. De ramp is gekomen midden
in een periode van bloei voor vele
landbouwers. Zij heeft rljkeD, wel-
gestelden, met één slag, in enkele
uren, tot armen gemaakt. De mild
dadigheid zal veel ellende kunnen
stelpende fortuintjes, die het op
stormende water heeft vernield, zul
len niet licht wtör worden opge
bouwd.
Er wordt nu in den lande gespro
ken over de oorzaken van het onge
luk. De lezingen loopen nogal uiteen.
Maar wel is treffend de overeenkomst,
waar men beschuldigingen richt tegen
de laksche, nalatige wijze, waarop
sommige waterschappen zich van
hun plicht tot ondeihoud en verster
king van de dijken zouden hebben
gekweten. Speciaal wordt genoemd
bet Noord-Hollandsche „Waterland",
Ingezonden Mededeellng.
Aan hen die een
bedorven maag hebben.
Men wete wel dat het wonderbaar
lijk maagmiddel, de Pink Pillen, in
staat stelt de eetlust weer te krijgen
en een goede spijs vei tering te hebben.
Zij zullen 06n zwakke maag niet de
kracht geven zonder stoornis ran den
eenen dag op den anderen een over-
matigen maaltijd op te nemen, maar
z|j stellen haar in staat zonder pijn
en met vooideel een gezond en rede
lijk voedsel op tonetnen en te vertereD.
Er zijn duizenden menschen in de
wereld, die doffe oogen en een slepen-
den gang hebben, die aan tafel gaan
met tegenzin voor hun voedsel. Dezen
missen alle vreugde. Z|j z|jn gelukkig
indien zij slapen kunnen en dat is
niet altijd het geval. Negen malen op
de tien wordt deze karikatuur van
het leven veroorzaaktdoor maagpijnen.
De maagpijnen worden genezen door
de Pink Pillen, en de genezing is duur
zaam. Zij hebben de prachtigste uit
slagen tot stand gebracht, dank zij
hare eigenschappen het bloed to her
stellen en te vernieuwen.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
k f 1.75 per doos, en f9.— per zes
doozen bij hot Hoofddepót der Pink
Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam;
voor Helder en Omstreken b|jAlb.
TEN KLOOSTER, Keizerstraat 93,
en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63;
te Schagen bij J. ROTGANSte den
Burg (Texel) bij T. RUIS, en verder
lallende Apothekers en goede
waar de zeedijk Waterland voor
onderhoud aan is toevertrouwd. Wat
is er waar van de bewering, dat men
jaren achtereen de nalatigheid der
achterliggende waterschappen oog
luikend zou hebben gedoogd? Wat
is er waar moet nu verduidelijkt
van de bewering, dat de doorbraak,
welke in den nacht van 1{ op 14
dezer de ramp heeft berokkend,
niet zou hebben plaats gehad, zou
men slechts z'n plicht hebben gedaan
bij deze waterschappen De groote
deskundige op geografisch gebied,
met al wat daarmee samenhangt,
dr. Blink heeft in een vraaggesprek
met een persoon erkend, dat deug
delijke zorg voor de dijken, die ons
land beschermen tegen de machtige,
welke zoowel Nederland's bestaand
bron als Nederland's groote, oude
vijandin is, de zee - 't eenige mid
del is om rampen als welke nu over
ons z|jn gekomen, te verhoeden.
Caveant consules IOp de over
heid rust de plicht om in deze met
kracht, doortastend, energiek op te
treden. Minister Lely heeft de ge
teisterde streken bezocht. Onze Lands-
moeder is er geweest. Daarb|j mag
en zal 't niet blijven
Het oude woord, dat elk ongeluk
de kern van iets goeds in zich bergt,
moet ook hier bewaarheid. Misschien
draagt de stormnacht van 13 op 14
Januari j.1. ertoe bij om toch nog het
groote werk van de Zuiderzee-demping
Dader te brengen tot verwezenlijking:?
In elk geval is nu de aandacht ge
vestigd op de w|jze, waarop de zorg
voor onze dijken wordt behartigd.
De dommelenden, radsigen, schrielen
zijn wakker-geschud. Een oud-vader-
landsch spreekwoord zegt, dat men
de gevaarlijke put eerst gaat dempen
als 't ongelukkige kalf verdronken is.
Langer talmen gaat nu niet aan. En
't is te verwachten, dat, wanneer
straks, over een week, op 25
Januari a.s., de Tweede Kamer,
weer bijeenkomt; voor de even woe
lige als gewichtige zitting-fractie,
welke nu op komst is, de jongste
watersnood een der eerste onder
werpen zal z|jn, ter bespreking op
de agenda van het Lagerhuis te
plaatsen.
Wat de zittingen der Tweede Ka
mer, openbare en dio der sectiön,
welke de periode tot Pascben
zullen vullen, ten slotte «uilen geven
ik durf zeggen, dat zelfs praeses
Borgesius, op dit stuk ondervraagd,
schouders en wenkbrauwen zou op
halen en vervolgens de handen doen
neêrploffen op de leuningen van zijn
fauteuil.
W|j weten slechts, dat gaat de
Kamer met praeses' plan mee -
edoch de te hernieuwen Centrale
Sectie moet uitspraak doen Eeds-
wet en ontwerp-Oiiderdomsrente
na het „staartje" van wat op 30
December 1916 overbleef, boven
aan op de agenda der openbare zittin
gen staan. Ook weten wjj, dat de
Concentratie een amendement op de
Ouderdomsrente-Treub heeft inge
diend, strekkend om de bedeelden
n i e t uit te sluiten. Voorstel, dat de
kosten der Artt. 369 en 370 beduidend
zal doen stijgen, zoodat onze kinderen
en kindskinderen in 1943 alleen daar
voor 26£ millioen per jaar zouden
hebben te offeren. Ook weten wij,
dat de Commissie voor het ontwerp-
Oorlogswinstenbelasting terugwer
kende kracht aan hare voorstellen
wil doen geven tot Augustus-1914,
maar ookdat zij ten aanzien der
opbrengst van deze belasting geener
lei „hoüvast" heeft.
W|j weten, dat er veel geld moet
z|jn. Minister Cort v. d. Linden heeft
op de audiëntie, aan het salaris
comité verleend, duurte toeslag be
loofd naar den maatstaf van stijging
der buitengewone gezinsuitgaven met
een v|jfde van het normale cijfer. De
groote 'vraag is Blechts, waar de
tooverberg, de goudmijn te vinden,
welke op het uitspreken van 't
„Cesam, open UI" de schatten ver
toont, voor dit alles en nog veel
meer noodig.
In zulk vooruitzicht leven wij In
eene periode, welke ook den zonnigst-
gestemden optimist de kans zeer
groot en ernstig zal doen schijnen,
dat de Senaat, het ontwerp-
Ouderdomsrente verwerpend, mi
nister Treub tot aftreden zal nood
zaken ons dus in de huidige om
standigheden berooven van den eeni-
gen financier van genoegzame kracht
en van talent, zóó groot, dat hij ook
thkns beheerder der Schatkist durfde
te zijn
Inderdaad, niemand vermag te
voorspellen, wat de naaste toekomst
ons zal brengen. De vraagteekens"
zijn verontrustend groet in getal.
Minister Pleyte heeft zijn taak op
het Haagsche Plein hervat. Zal Z.Exc.
werkelijk de poging toch aandurven
om met het Parlement, dat hem het
misnoegen en wantrouwen van dat
machtige Staatscollege zóó duidelijk
toonde, samen te werken 't Lijkt
schier ongelooflijk. En toch schijnt
de heer Pleyte dit zware offer te
willen brengen.
De heer Troelstra heeft een z|jner
vrienden gemeld, dat hij naPaschen
weói in bet Parlemont terug zal zijn.
Maar een die 't weten kan en aller
minst verdacht kan worden vijandig
te staan tegenover den genialen oud
leider der S.D.A.P. in ons land, ver
zekerde mij, dat de heer Troelstra
zich, helaas, overgeeft aan optimisme,
dat, wanneer de lente in Patria is
gekomen, zal worden gelogenstraft.
't Z\jn nu somber naargeestige da
gen vaD grauwe luchten, van kil-
neersiepelende regen. De echte winter,
die voorspeld was, blijft uit. Telkens
worden wij opgeschrikt door droeve
tijdingenwatersnood, brand te Nij-
kerk, instorting van een gebouw te
Arnhem, waarbij ook menschenlevens
vernield werden. Temidden van al
dit droeve gaat, zachtkens, de natuur
herleven. De onsterfelijke 1En in
het teêre jonge plantje zien ont
spruiten, leeft toch ook de zachte,
heerlijke troost, zonder welke w|j,
menschen, den zwaren tocht „van
wieg tot graf' immers niet zouden
kunnen volbrengen. Zonder de stem,
die ons, ook in den zwarten
stormnacht, wanneer dood en verderf
om ons waren, kracht en moed
schenkt door ons iets in te fluisteren
van den heerlijken, gouden dageraad,
die straks aanbreekt...
Mb. Antonio.
DE OORLOG.
Da offlcleala legerberlchten van
17 en 18 Januari.
Van het W e s t e 1 ij k front.
De berichten van Duitsche zoowel
als Fransche zijde melden, dat de
artilleriegevechten met hevigheid
voortduren. De stad Lens werd door
de Pranschen wederom fel beschoten.
Een bericht uit Boekarest weet te ver
tellen, dat groote afdeelingen Bul-
gaar3che troepen op weg naar
het Westelijk front door Boedapest
zijn getrokken.
VaD het Oostelijk front.
Het Russische legerbericht geeft
den toestand als onveranderd aan.
Van OostenrJjksche z|jdu wordt dd.
18 dezer gemeld, dat de slag aan het
Bessarabische front als geëindigd kan
worden beschouwd. Overal hebben de
Oostenrijkkers zich weten te hand
haven. De verliezen aan dooden en
gewonden bedroegen naar schatting
minstens 70.000 man, terwijl 6000
Russen door de Oostenrijkers gevan
gen genomen werden.
Tegelijkertijd wordt echter mede
gedeeld, dat de Russen nieuwe ver
sterkingen samentrekken.
Het Duitsche legerbericht van den
18en deelt mede dat het den Russen
in de streek van Riga gelukte voor
uitgeschoven Duitsche posten te over
rompelen en te verstrooien.
Van het Z u i d e 1 |j k front.
Door de Ilklianen wordt een tegen
aanval op de heuvels rond Oslavia
met goed gevolg, voortgezet aldus
meldt het Italiaansche communiqué
van den 17en. Verder wordt nog
medegedeeld, dat het fort Raibl aan
de grens van Trentino met goed ge
volg beschoten werd. Een gedeelte
van den koepel werd vernield.
Het bericht van den 18en meldt
de herovering van alle loopgraven
bij Görz, welke z|j den I5en dezer
hadden moeten ontruimen.
Het Oostenr|jksche communiqué
geeft alleen aan dat aanvallen van
zwakke afdeelingen bij Tolmino af-
Maandagmiddag heeft een
r|jksch vliegtuigen eskader een aan
val gedaan op de Italiaansche oor
logshaven Ancona. Het station, de
Electrische centrale, en de kazerne
werden door zware bommen getrof
fen en vlogen in brand. Alle vlieg
tuigen keerden behouden terug, hoe
wel z|j aan een hevige beschieting
blootstonden.
Van den Balkan.
Volgens Engelsche berichten wer
den aan de golf van Orphanos (O. van
Saloniki) groote versterkingen geland.
Het kamp bij Saloniki wordt dage
lijks door Duitsche vliegers aange
vallen. Dem 18en werden 11 man door
een bom gewond.
Een bericht uit Weenen meldt dat
de landing der Entente troepen b(j
Phaleron in Griekenland groote ver
bittering heeft gewekt. Door de
Grleksche regèering zou van de En
tente ontruiming van het bezette
gebied geéischt worden.
Van het R u s a i s c h-T u r k 8 c h e
front.
Volgens de Turksche berichten
vallen de Russen nog steeds met
groote overmacht de Turksche stel
lingen tusschen de rivieren Araxes
en Arassidaan.
Ia het Russische bericht wordt
melding gemaakt van de gevange
neming van 24 officieren en 200 man,
en het veroveren van een kanon, een
aantal geweren, een hoeveelheid ge-
schutmunitie en groote hoeveelheden
voorraden.
Uit Masopotamió.
Volgens Turksche berichten begint
men te Koet el Amara gebrek aan
levensmiddelen te krijgen. Het gar
nizoen leeft reeds op half rantsoeD.
Pogingen om de bezetting van levens
middelen te voorzien zijn mislukt.
Uit dezelfde bron komt de meje-
deeling dat in de streek van Sjeich
Said een Engelsche monitor werd
vernield: (Moet men de Turksche
berichten gelooven, dan hebben da
Engelschen hier reeds een groot
aantal van deze vaartuigen verspeeld).
Het Suezkanaal.
Uit Tokio wordt aan Fransche
bladen gemeld, dat een Japansch
smaldeel bevel heeft gekregen naar
het Suezkanaal te vertrekken, 't zij
om de Japansche scheepvaart iu de
Middellandsche Zee to beschermen
of om zoo noodig aan de verdediging
van het kanaal deel te nemen.
Tot het smaldeel behooren de krui
sers „Kasoega", „Tokiewa" en „Sji-
tose".
De algemeens toestand.
Aan het Westelijk en Oostelijk
front is de toestand onveranderd.
Van Oostenrljksche z|jde wordt uit£
eengezet, dat de Russische offensieve
beweging langs het Bessarabische en
Oost-Galiclsche front, die in de laatst?
van hét vorige en de eerst.
Ingezonden mededeellng.
HERMAN NYPELS,
Spoorstraat 41 - HELDER.
3 Militair Glacé,
f 1.90, 2.25, 3.50,
Miltitalr lm. peau de Suóde,
f 1.25,
met garantie.
dagen van het nieuwe jaar, zoo krach
tig werd ondernomen, geëindigd is;
en gedurende de vier-en-twintig dagen
dat deze slag duurde, van 24 Decem
ber tot 15 Januari, hebben de'Russen,
ondanks hunne krachtige aanvallen
en hun groote macht, geen Doemens
waardige successen kunnen behalen.
De Russen z|jn zeer terughoudend,
zegt de „Times", over-het verloop
van het gevecht en den uitslag, wat,
naar de córrespondont van dat blad
te Petersburg meent, niet als een
slecht teeken mag worden opgevat.
Maar zoo eenbelangrijk succes was
behaald, zou de Russische generale
staf dit bericht niet aan de wereld
hebben onthouden.
Het Russische legerbericht van
heden meldt, dat geen gevechten heb
ben plaats gehad. Hbl.
Da «redes-onderhandelingen
met Montenegro.
De onderwerping van Montenegro
heeft natuurlijk in de landen van
het viervoudig verbond tot groote
vreugde aanleiding gegeven. De bladen
laten zich dan ook niet onbetuigd.
Niet zoozeer wordt de nadruk gelegd
op het belang van de onderwerping
van Montenegro, als wel op het feit
dat Bet een gevoelige slag is voor
Italië. Immers de Oostenrljksche oor
logshaven Catorro, welke door de
stelling «p den Löwstj'en werd be-
heerscht, is thans in een veilige haven
herschapen. Van hier uit kunnen de
Oostenrljksche eskaders de Italiaan
sche kust voortdurend bedreigen.
De „Wiener Allgem. Ztg." schrijft:
„Uit de capitulatie kan men het be
sluit trekkeD, dat de Koning van
Montenegro niet meer twijfelt aan
welken kant het succes in dezen
wereldoorlog zal zijn. Het blad be
toogt dan: „Naast het dappere Oos-
tenr|jltsch-Hongaarschu leger hoeft
ook onze bewonderenswaardige vloot
een enorm aandeel aan den triomf
van Oostent ij k-Hongar|je.
De ontzaglijke overmacht van de
Italiaansch Fransch-Britsche vloten is
niet in staat geweest, de bedrijvig
heid van onze vloot te stuiten. Thans
is gebleken dat de Adriatische Zee
onze zee is."
De „Köln. Ztg." is van meening
dat alleen dan van vrede sprake kan
z|jn, wanneer de Löwstjen aan Oos
tenrijk wordt afgestaan.
Da dienstplicht In Engeland.
Londen, 18 Januari. De regeeriog
heeft een amendement aangenomen,
waai bij aan de ad miraliteit de voorrang
voor de oproeping van manschappen,
onder de wet gerekruteerd, wordt
verleend. Macnamara deelde mede,
dat 20,000 manschappen meer getee-
kend hebben voor de vloot dan de
admiraliteit bevoegdheid heeft aan te
nemen, en dat er een aanvullende
begrooting zal worden ingediend om
het maxium op te voeren tot 850,000.
De ramp in den Anna
Paulowna Polder.
Anna Paulowna, Dinsdagavond 8 uur.
Dank zij hot kalme weder, is het
buitenwater normaal, hoewel het daar
juist aan 't einde van den vloed is.
Daardoor is het water in den Polder
sedert hedenmorgen nog iets gezakt.
B|j de doorbraak wordt hard gewerkt.
Men tracht de beide uiteinden te
versterken, opdat het gat niet laDger
wordt. Ook met zakken zand i'b men
bezig het gat te dempen. Hiermede
vordert men echter niet snel, omdat
het gat verbazend diep is. Ook de
gehavende gedeelten van den zeedijk
tracht men zooveel mogelijk te her
stellen, opdat b|j eyentueele harde wind
geen meerdere doorbraken komen.
De bres bij de Van Ewljcksvaart,
waardoor het gedeelte van den West
polder overstroomd is, tracht men
met zakken zand dicht te maken.
Dezen dag moesten alle boeren uit
het nog niet overstroomde gedeelte
met paarden en karren helpeD, om
zand aan te brengen. Nacht en dag
wordt doorgewerkt. De flinke hulp
der militairen wordt algemeen zeer
geroemd en op hoogen prijs gesteld.
In den Oostpolder, die het eerst over
stroomd is, is men nog steeds bezig
doode koeien, paarden, varkens enz.
te bergen. Vandaag is men ook be
gonnen daar het huisraad iu veilig
heid te brengen, waf. hoog noodig is,
daar van verscheidene boerderijen
vooral van oude gebouwen muren
of gedeelten van muren instorten.
B|j eene boerderij is de gevel wegge
slagen, zoodat men met bootjes in
huis kan varen.
De verschillende gaten in den spoor
dijk, die men dichtgemaakt heeft,
houden zich goed. De afsluiting is
voldoende.
Het Polderbestuur, de Burgemees
ter en de militaire autoritelteu z|jn
nacht en dag in „Veerburg" om
maatregelen te nemen, waardoor de
toestand kan worden beheerscht.
Als een diep treurig feit moet
vermeld worden dat er individuen
zijn, die zich aan een anders goed
vergrijpen. W|j spraken Iemand, van
wion 15 kippen, een paar schoenen
en een kruiwagen waren gestolen.
Alle toegangen tot den Polder worden
thans s'renv *<wur.jjolitie en militairen
bfy' and laat men pas
- "toegang*
heeft.
Hare Majesteit de Koningin te
Anna Paulowna.
Woensdagmorgen 9 uur arriveerde
H. M. de Koningin met gevolg aan
de halte Oudesluis. Vandaar ging het
hooge gezelschap per stoombarkas
van de Marino door oude Voerende
Van Ew|jcksvaart naar van Ewijck-
sluis. Wandelend langs den zeedijk
ging H. M. naar de doorbraak. Toen
ze weder te Ewijcksluis terugkwam
droeg bare kleeding de duidelijkste spo
ren van de wandeling langs den dras-
sigen dijk. Met de stoombarkas werd
weder gevaren naar de Kleine Sluis
om vandaar per auto weder Oude
Sluis te bereiken, vanwaar H. M.
met den trein weder naar het Zuiden
is vertrokken.
Anna Paulowna, 19 Januari. Met
den trein van 11.18 arriveerden hier
de Minister van Waterstaat, de heer
Lely, de hoofdingenieurs Duqois en
de Gel, met andere ingenieurs van
't bureau van den Rijkswaterstaat.
Na in „Veerburg" eene conferentie
gehouden te hebben met den Burge
meester vertrokken de heeren naar
de van Ew|jcksluis en vandaar naar
de doorbraak.
B|j de doorbraak wordt nacht en
dag wacht gehouden door mariniers
en torpedisteD, omdat jutters van
Wieringen en Dan Helder met booten
door de doorbraak in den polder
trachtten te komen en het goed uit
huizen rooven.
Woensdagmorgen werden aan de
Kleine Sluis aangebracht 6 doode
koeien en 2 doode paarden, afkomstig
uit den stal van den heer Groneman.
Den Helder, 19 Januari. In den
polder het Koegras waren tot giste
ren 481 koeien en 50 paarden, af
komstig uit Anna Paulowna, gestald.
Er is eon onderzoek in Koegras in
gesteld om te zien, heeveel stuks
vee kunnen worden ondergebracht.
In overleg met den Vice-admiraal
heeft men ook do noodige maatrege
len getroffen om, indien noodig, het
vee in de stallen en loodsen op 's
Rijks werf te Willemsoord en de
groote loods aan de Buitenhaven te
bergen.
Volgens de „Schager Courant"'kan
aau hen, die door do ramp te Anna
Paulowna zijn getroffen, vrijstelling
van grondbelasting worden verkregen.
Aanvraagformulieren kan men daar
toe bekomen bij den Burgemeester
van Anna Paulowna.
Waard- en Groetpolder.
Het gat in den dijk is hier zoo
verbazend groot en diep, dat 70.000
zakken met zand noodig zullen zijn
om het te stoppen.
Wlerlngerwaard.
Is men tegen het buitenwater nu
voldoende beveiligd, thans krijgt men
last van het binnenwater. Door do
vele bronnen, die er in de sloten
zijn, ook die, waaruit het brongas
wordt opgevangen voor het gebruik,
is het water langzaam wassende.
Gevaar kan hierdoor niet ontstaan,
doch men zal, nu geen water geloosd
kan worden, dit water kunstmatig
over den dijk moeten voeren.
Koninklijk bezoek aan
Anna Paulowna.
Het was gisteren een zonnigen dag
en toen we Breezand achter ons
hadden hing een hemel Yan wazig
parelmoer over het ondergeloopeD
Westelijk deel. Hier langs begon de
trein langzaam op te stoomen om
de kracht van het dreunen iets te
minderen en de spoordijk zooveel
mogelijk te sparen. Vlak er tegen aan,
schuin beneden werkte en woelde het
water en al spoedig zagen we een
lange buigende zilverstreep van een
kleine branding dat was de Mo
lenvaart die door den Polder naar
het Oude Veer voert.
W|j kennen precies deze over
stroomde plaats en zijn er de laatste
dagen verscheidene malen geweest,
maar dit geteisterde land boeit toch
steeds en het is alsof er telkens weer
wat anders is datje rustig moet aan
kijken. Uit de coupé staarden we
met volle aandacht rondjover de ein-
delooze velden naar het water blank
als een tuinspiegel. In de open zon
lichte ruimte stonden overal de huizen
de groote boerenhuizen en de kleine
lage huisjes, langwerpig-vierkante
blokjes met groene oogen, die net
even uit het breede water komen
huisjeB die op elkaar lijken, zooals
hondorden uit één familie op elkaar
lijken. En daarover heen voerden
schuitjes en-werd geroeid doorman
nen en jongens, door vrouwen en
meiden, die uitkekeu of er soms nog
iets te halen was uit hun eigen
dommen.
Een pootig boertje zat op het dak
vau zijn huis en terwijl iemand hier
binnen op zolder bezig was om een
massa kleedingstukken weg te halen,
pakte hij ze door een luikje aan en
wierp ze naar beneden waar ze door
andere behulpzame handen weer op
gevangen werden. Op een plek waar
zomers het gras malsch en vet ziet
en waar iedere scheut daarvan een
boterdroppel draagt, dreven menschen
in blauw werkgoed op een vlot en
ze hadden daarop een volledige huis
raad staankasten, stoelen, ledikan
ten, bedden, dekens, matrassen, een
kachel, een kinderwagen, een wasch-
tafel, twee lampen en vele'kleine
voorwerpen in manden en kisten.
Met lange haken duwden ze het ge
vaarte in de richtiDg van het droge
en eer ze den weg van de Kleine
Sluis te pakken hadden, moest met
veel beleid en met veel kennis ge
varen worden, want in die stroomen
stonden hekken en dampalen en een
vent voorop stond daar als een loods
op do brug, gebaarde on scJifoeuwdo
dat ze zóó en zóó moesten gaan r
aanhouden op dkt punt. Als klim
mende apen bewogen hier en daar
hijschende mannen zich en zij be
wogen zich gelijk spuitgasten bij een
hevig brandje. Men zag hier ook
weerpakken, opgooien en wegvaren.
Jgj In de notedopjes was het meestal
martelen strijden naar dejranden
van dit eiland, door boeren die nooit
op het water hebben gezeten. Méér
hoe mal, hoe onhandig het ook toe
ging ze werden, kletsnat en rood
van inspanning, toch ten slotte
meester van de golven. Luctor »t
Emergo 1
Met den trein hebben we immers
allemaal wel eens gereisd. We kennen
precies het progranama. Binnen
rijden. Stoomkrijgen. Üitsehrampen.
Portier-klap open. Uitstappen. Toen
we dan op 't perron in 't gedrang
stonden, hoorden we vragen: is de
Koningin al in den Polder? Do
Koningin I Nog niet tenminste niet
met spoor gekomen. Anderen ver
telden dat Hare Majesteit er wèl was.
Er werd nog even druk gebabbeld
over dit feit van den dag. Doch bij
den uitgang van 't station kon je een
speld hooren vallen, want daar
stonden twee schildwachten met ge
laden geweer op post en die namen
mannetje in verhoor, wiens pas
niet in orde was. Zij, die namelijk
geen bewijs van den burgemeester
van Anna Paulowna hebben, waarop
staat vermeld dat men in den Polder
woont en dat men op grond daarvan
steeds toegelaten moet worden, mogen
geen voet op dat gebied zetten.
Waarom? Eenvoudig om zoodoende
ongewenscht veel drukte van publiek
te voorkomen en eventueele roo-
verijen en jutterijen tegen te gaan.
De schildwacht zeide terecht: het is
hier nou net als op kermissen het
lokt véél menschen on onder hen tref
je wel eens lui die van de gelegenheid
gebruik maken om hun slag te slaan.
Doch het manneke van zooeven, dat
aangehouden werd en daarom stille
aandacht trok, moest even wachten
en nu kreeg ieder een beurt. Die een
briefje konden toonen met de onder-
teekening van burgemeester Wijdenea
Spaans, mochten passeerendie niets
van dien aard hadden moesten aan
stonds terug of in de richting Alk
maar in ieder geval uit den
Polder en aan dit voorschrift werd
streng de hand gehouden zóó
streng zelfs dat ieder, die bedrog
pleegde, of niet gehoorzaamde aan
het bevel der soldaten, direct werd
gearresteerd door politie en veld
wachters die bovendien toezicht had
den en de laatste soort overtreders
werden met den kogel bedreigd.
Een schildwacht op den hoek van
de Spoorbuurt, kort bij den spoor-
duiker, waar de toegang ook afgezet
was, had juist last met een brutalen
fotograaf en toen deze om de ernst,
om het actief optreden Yan den sol
daat lachte en töch wilde doorgaan,
liet de infanteristzijn patroontasschen
zien waarin de échte spullen zaten
en toen de soldaat toonde dat hij zich
voor den duivel, niet van zijn stuk
zou laten brengen en dat h|j, zoo
noodig ook. nog wel zonder geweer,
z|jn mannetje stond, toen kreeg de
kiekjesbaas respect en hij droop af.
De weg naar de Kleine Sluis was
thans weer begaanbaar doordat het
water iets was gezakt. Maar het
Westdeel stond nog wel een meter
onder water, de Molenvaart was ge
lijk hiermee en de sloot aan den
Zuidkant had de groote massa naar
de eryen gebracht. Ook hier zag je
weer nieuwe 'tafereeltjes tegen den
wal, die men met hout, met stroo
had voorzien en door het onweer
staanbare, door de macht van dat
trekkend en ebbend water waren
vreesel|jke, innig treurige toestanden
te zien, die j.1. Zondag eigenlijk nog
niet konden geconstateerd worden.
Enkele schuurtjes waren ten laatste
bezweken en wat er in geborgen was,
spoelde naar den kant van den weg,
gedreven door den wind. Werktuigen,
kazen, manden, vaten, melkbussen,
tobbens, emmers, bezems, planken,
kruiwagens, kinderwagens, bloempot
ten, zeilen, kleeden, kippenhokken,
konijnenhokken met stroo en ver
dronken dieren er in, dekens, een
paar kussens, ondergoed allerlei
dingen waren los en vrij gekomen,
ergens uit ontsnapt en lagen nu dicht
en verward opeen en naast elkaar
in vuil water met schuim. Het een
ep ander deed denken aan de moge
lijke gevolgen van een ramp op zee:
van alles wat kwam naar de kust.
En dan verderop, achter de huizen,
waai' het water soms breed was,
blauw en vol flitsende vonkels, ont
dekte je omgekeerde mestwagens,
karren van bakkers en melkboeren
en b|j een slingerend wegje van
boomen was een groote hooge kippen-
boet naar de vlakte gekomen en dit
gebouw van hout hobbelde zachtjes
op en neer.
Bij het raadhuis liepen een paar
marechaussees en veldwachters en
een eind verder stond een wacht
van soldaten in 't geweer met hoorn
blazers aan het hoofd en toen we
om den hoek van „Veerburg" keken,
kwamen langzaam de figuren van
twee stoorasloepen in het Oude Veer
uit. Eerst om den bocht zag je de
motorsloep van het wachtschip, die
hoog en fier op het binnenwater lag
en die er eerder uitzag als een jacht
dan als een simpele sloephet vaar
tuigje was magnifiek uitgerust, helder
en glimmend. Op de voorplecht stond
de Koninklijke standaard te klapperen
en daar vlak achter, tusschen een
staf van goud en zilver zochten de
menschen aan den wal de Koningin,
die aan de Oudesluis in deze marine
sloep was gestapt en hierheen kwam
de overstroomde deelen persoon
lijk In oogenschouw te nemen. Doch:
het duurde niet lang of het volk zag
H. M. de Koningin, die daar op het
dek stond en die zich liet inlichten
door burgemeester W|jdenes Spaans.
Dichter bij komende, werden veel
petton en veel hoedon gelicht en de
hoornblazers bliezen zich te bersten,
eeremarsch schetterden door het
dorp en iedereen holde naar den
waterkant om de Koningin te zien,
die weer eens een harer schoonste
daden toonde - belangstelling in het
onheil dat den Polder had getroffen.
Vlak achter de motorsloep ging een
stoomsloep van de marino en nu
werd de tocht begonnen door de
vaart der Van Ewjjcksluis. Ook hier
hadden de bootjes veel bekijk, die
vlug over het water stoomden, met
do Koningin aan boord, met Haar
adjudant, een kapitein ter zee, naast
ander gevolg en met den burgemees
ter van Anna Paulowna, den heer
Wijdenea Spaans, die gedurig met
do Koningin in gesprek was. Ook
wij gingen per fiets naar de Van
Ewijcksluis en konden gemakkelijk
de bootjes bijhouden. Maar op twee
plaatsen moesten we afstappen, werd
naar ons bewijs van toegang ge
vraagd, dat nauwkeurig door de
schildwachten werd gelezen.
Daar, waar de dijk van de Van
Ewijcksvaart is doorgebroken en waar
militairen onder toezicht van kapitein
Van Es een flinke brug maken over
het open gat en waarvoor drie Wierin
gen schuiten hout lagen te lossen,
mochten we er amper door, doch na
gopraat over en weer kregen we
toestemming.
Nu met eeu snel gangetje naar de
Van Ewijcksluis.
Hare Majesteit de Koningin was
bier intusschen aangekomen en liep
over den d|jk met den burgemeester
van Anna Paulowna en het gevolg
naar het punt waar de doorbraak
was. Bij dit bezoek bleek duidelijk
dat het onze Vorstin niet aan per
soonlijke moed ontbreekt.
Buiten rezen diepe klanken opuit
zee, de branding trok langs de grens
van 't land dat om betere bescher
ming roept en de wind nam weer
telkens toe en de lucht stond droevig.
Het weer was aan dezen kant van
zee tamelijk ruw en minder aange
naam voor een wandeling.
Maar de Koningin scheen daar niets
om te geven en Zijging, met laarzen
aan de voeten, door dik en dun, want
weg was een en al modder, waarin
je soms tot over de hielen ging.
Nadat Hare Majesteit langdurig bij
het gat" aan doorbraak was geweest
en voldoende wist wat hier gebenrd
was en waardoor de gansche Polder,
wie weet yoor hoe lang, bedorven is
en enorme schade zal lijden, keerden
de stoomsloepen weer terug en brach
ten de Koningin bij een steiger aan
de Van Ewljcksvaart op den wal.
Natuurlijk was weer direct hooi
wat publiek present om Haar te zien,
maar politie en voldwacht en mare-
chaussee's hielden het pad vr|j.
Drie auto's stonden gereed - een
voor den burgemeester van Anna
Paulowna en adjudant der Koningin,
een voor de Koningin met gevolg
en een voor twee adjudanten, van
zee- en landmacht.
Nog eenmaal vestigde Hare Majes
teit de blikken op den Oostpolder,
waar juist dood vee werd opgepikt
en aangebracht.
Achter een motorsloep werden een
tiental koeien aan een ferme tros
voortgesleept. Dat waren verdronken
beesten vau A. Groneman uit den
Veerweg. Eu ze gingen nog meer op
zoek, want er waren runderen om
gekomen van P. Vogelenzang, Mid
denweg, Van Balen Blanken, A. Kaan,
P. Kaan, C. Roze!man, P. Rezelman,
allen Middenweg, J. Geerligs en C.
Geerligs uit den Kerkweg en J.
Blaaboer in het Schorregat.
Op den kant van den weg naar
'Wieringerwaard werden de arme
dieren getrokkon en daar lagen zo
met stijve pooten, met ronde dikke
buiken van het zeewater en met
groote wijd geopende oogen, waarin
je schrik, woestheid, wildheid kon
lezen.
Alles werd hier streng bewaakten
niemand mocht er bij komen.
De Koningin vertrok nu naar do
Oudesluis en zoo vandaar nog dooi
de Wieringerwaard een bezoek bren
gen aan den Groetpolder, die even
eens door den stormvloed zeer ge
leden heeft.
De auto van burgemeester W|jdenes
Spaans ging voorop, daarna volgde
de Koningin en toen de auto met
adjudanten.
Weer klonk de eere-marsch der
hoornblazers, dat het luid weergalmde
over den omtrek. En toen trok het
publiek af.
De equipage van de marine-sloepen
ging eten in „Veerburg" de aard
appelen waren aan den kook en do
groenten was klaar en het vleesch
braaide, aldus een bootsman en een
kwartiermeester, die in de klei heen
en weer stapten.
In do herberg van Piet Smit was
het erg druk en een matroos die er
gauw een borrel wilde koopen, moest
zoolang wachten eer hij geholpen
werd, dat de man maar heenging.
Het biljart rustte op vier biervaten,
ook al voor het water, soldaten zaten
er op om hun brood te nuttigen en
er was geen stoel, geen bank onbe
zet. Het was daar benauwd warm
on stikkens-blauw van tabaksrook en
er werd geboomd en lol gemaakt
alsof er niets aan 't handje was.
Maar buiten reed een groote bak-
wagen met dood vee voorbij raen
rende uit de kroeg den weg op on
de ongelukkige slachtoffers, die een
week geleden nog in de warme stal
len stonden, werden getransporteerd
naar den een of anderen slager, die
er wel raad mee weet.
To Breezaud hingen er al schoon
aan den haak en iemand, met wien
we naar 't West-Einde reden, ver
telde dat hij al voor een bespottelijk
futje had gesmuld.
Aan de pont bij het Noord-Hol-
landsch Kanaal stond ook een schild
wacht om niemand moer toe te laten
zonder bewijs en de veerman zeide
dat het slap was, doch dat hij nog
nooit zóóvéél had te doen gehad dan
een paar dagen geleden. V. R.
