HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4580
DONDERDAG 10 FEBRUARI 1916
44e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 66 ct, franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52'/, „.0.85
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet) 30 cent Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cilché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2| cent
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen
1. Uit den omtrek.
2. Feuilleton, enz.
De Arbeidsbeurs.
(Vervolg).
Op bladz. 52 van de Algemeene
Inleiding van het Rapport der Staats
commissie voor de werkeloosheid
wordt vermeld, dat „Plaatsings-
bureaux" uitgaande van vakorgani
saties, eigenlijk alleen bij die catego-
riön worden aangetroffen, (barbiers-
kappers, hotel- en koffiehuisbedienden,
koks, confectiebedienden, coupeurs,
handéls- en kantoorbedienden, boek
verkoopera-bedienden, handelsreizi
gers, etc.) wier beroep meer naar het
„heerachtige" zweemt, of die meer
tot de intellectueels werknemers be
hoor en.
Dergelijke bureaux van werkgevers
uitgaande trof de commissie nog
minder. Deze z. g. n. „eenzijdige"
arbeidsbemiddeling heeft in ons land
dus weinig te beteekenen.
Wel is er zoo iets ais beroep
middeling" dus bemiddeling als be
drijf geëxploiteerd (b.v. dienstboden-
plaatsings-bureaux) en wel zijn er van
dergelijke bureaux ernstige misbrui
ken bekend, maar als van eenigen
invloed op de arbeidsmarkt kunnen
die niet beschouwd worden.
In het buitenland b.v. Duitschland
zijn plaatsings-bureaux uitgaande van
werkgevers meer in zwang; doch,
zooals „Soziale Praxis" (4 Nov. 1909)
mededeelt, werkten die vooral in tijden
van crisis, als dearbeiders 't minst
weerbaar waren eu weinig verzet
konden bieden.
Ieder voelt wat dergelijke instel
lingen van werkgevers zijde te be
teekenen hebben.
Het waren in 1886 reeds de Pos-
sibilistenin den Parijschen gemeen
teraad, die een gemeentelijke arbeids
beurs stichtten, een inrichting op
groote schaal, ingericht met groote
geldelijke offers, die zelfs een eigen
orgaan „La Bourse du Travail" uitgaf.
Omstreeks dienzelfden tijd onstond in
ons land uitgaande van de „Maat
schappij van den Werkenden Stand"
te Amsterdam de eerste arbeidsbeurs,
die meu in plaats van eenzijdig, mc-er
neutraal zou kunnen noemen.
Ook deze scheen den arbeiders
echter niet te zijn de ware hulp in
den aood, althans op 2 Februari 1890
werd door een-17 vak-en werklieden-
vereenigiugon te Amsterdam besloten,
pogingen aan te wenden, „een gemeen
telijke arbeidsbeurs te stichten".
Het zou echter nog lang duren, eer
dit ideaal verwezenlijkt was.
Eerst in 1907 is deze arbeidsbeurs
op baar eigen verzoek door de gemeente
Amsterdam overgenomen, nadat vele
jaren haar werk door een hooge
gemeentelijke subsidie was mogelijk
gemaakt.
De arbeidsbeurzen waren toen in
ons land nog dun gezaaid.
Tilburg had sinds 1 Juni 1903 een
particuliere gesteund door een ge
meente-subsidie, Schiedam bad op 9
December 1902 direct een beurs van
gemeentewege gesticht.
Eu de geschiedenis dezer beurzon
noopte o. m. Mr. Aalberse in 1904
met kracht iu den gemeenteraad van
Leiden aan te driDgen op eei zooda
nige stichting.
Bij die gelegenheid wees bij b. v.
op Frankrijk, in welk land toen reeds
lang bij de wet was voorgeschreven,
dat gemeenten met meer dan 10,000
inwoners verplicht waren een koste-
looste gemeentelijke beurs te stichten.
In ons land ziju we ml zoover, dat
de grootste gemeenten een gemeente
lijke arbeidsbeurs bezitten.
De eenzijdige arbeidsbemiddeling,
die altijd, vooral bij conflicten, aan
een der beide partijen wantrouwen
inboezemde, is vrijwel van de baan.
Ook nog om iets anders. In bet
werk van dr. J. Gerritsz„Modern
Gemeentebeheer" wijst mr. Hudig
erop, dat eerste voorwaarde voor
goede arbeidsbemiddeling is, dat zij
is kosteloos. Deze voorwaarde kan
aan de gemeentelijke beurs gesteld
worden, en de ervaring leert, dat
daarmede het gebruik, dat er van
gemaakt- wordt, stijgt.
Een tweede voorwaarde is, dat de'
beurs heeft zelfbestuur en de partijen
van werkgevers zoowel als werk
nemers in dat bestuur gelijkelijk
vertegenwoordigd zijn. De conse
quentie hiervan is, dat die partijen
hun vertegenwoordigers dan ook zelf
De Amsterdamsche beurs deed, toen
zij overname door de gemeente vroeg
in haar adres aan den Raad, eene
poging daartoe, maar deze ging
daarop in Mei 1908 niet in.
g&Zoover we weten, bestaat deze
regeling tot nu toe dan ook nog
nergens en ook hier is zij bij het
j.1. vastgestelde reglement op d^
Arbeidsbeurs niet gevolgd.
..:-,Wel wordt de voordracht, waaruit
de Raad of B. en W. de bestuurs
leden kiezen, door of in overleg met
de vereenigingen van beide partijen
opgemaakt.
Een belangrijk punt van gedachten-
wisseling is de houding der beurs bij
arbeidsconflicten (werkstaking, uit
sluiting).
Er zijn vier mogelijkheden:
le. De beurs gaat gewoon door met
het aanbieden en oproepen van werk
lieden.
2e. De beurs gaat deer met be
middeling, maar doet mededeeling
van door staking of uitsluiting open
gevallen plaatsen.
3e. Het bestuur beslist of in derge
lijke gevallen al of niet bemiddeling
zal worden verleend.
4e. De beurs weigert elke bemidde
ling voor door staking of uitsluiting
opengekomen plaatsen.
De ouder 2e. aangegeven houding
nemen de meeste beurzen reeds in
en is ook hier ter plaatse in den
Raad op enkele stemmen na be
krachtigd.
Hei eerste standpunt vindt zoo
goed als geen verdedigers meer, waar
de vakbeweging zulk een intregee-
renden invloed op de Arbeidsbeurzen
heeft.
In Engeland wordt veel het derde
voorbeeld toegepast. Echter achten
wij het niet aanbevelenswaard, daar
het aanhoudende beslissen van het
bestuur het gemakkelijke en snelle
werken der beurs belemmert.
Bovendien heeft het dit groote be
zwaar, dat het bestuur der beurs
zich bij ieder arbeidsconflict partij
moet stellen. Iets wat, gegeven het
karakter van het bestuur, al heel
ongewenscht is.
De strijd zal dus gaan tusschen
deze twee stelselsarbeidsbemiddeling
met kennisgeving of onthouding inge
val van werkstaking of uitsluiting.
Dat de tweede eisch vrij algemeen
door de georganiseerde arbeiders wordt
gesteld, is begrijpelijk. Zij hebben er
het meeste voordeel van.
Een patroon, bij wien uitsluiting
is, kan het tot op zekere hoogte
koud laten, of uitgesloten arbeiders
elders werk bekomen door tusschen-
komst van de beurs. De arbeiders
krijgen daar de overwinning nog niet
mcê. In de voornaamste vakken is
de werkgevers-organisatie bovendien
sterk genoeg,, om de geheele bemid
deling trouwens zonder effect te laten.
Maar als een beurs „onderkruipers"
levert, waar gestaakt wordt, dat is
een voordeel voor de werkgevers, die
de z.g.n. neutraliteit van de beurs
ernstig in gevaar brengt.
Bovendien werkstaking en uitslui
ting beteekent oorlog, en die tusschen
twee strijdende partijen inderdaad
neutraal wil zijn, dient zich te ont
houden van allés, wat een der partijeD
kan bevoordeelen of beoadeeleD.
Als ons land als neutrale mogend
heid zijn tusschenfcomst verleent om
goederen, die door Engeland totcon-
t-rabande'Zlin verklaard, naar Duitsch
land to loodsen, schendt het zijn
neutraliteit, ook wanneer het Engel-
sche goederen zijD.
Men kan zich dan niet beroepen
op het feit, stel, dat men het al deed,
dat men gewaarschuwd heeft vóór
meu tot de transactie os-erging, dat
DuiUjhland in oorlog is met het
vaderlaud dier Engelsche leveranciers.
Zoo ook dient o.i. de Arbeidsbeurs
op den duur te komen tot het vol
strekte neutialiteitsstandpunt „ont
houding" zoolang de strijd duurt.
Het zal ten slotte vau de macht
en den invloed der werkliedenorgani-'
saties afhangen, of do beurzen daar
toe ooit zullen komen, maar logisch
volgt die houding o.i. reeds uit een
werkelijk goed begrip van „neutrali
teit".
Een eisch ten slotte waaraan meer
en meer wordt voldaaD, en ook hier
als billijk is aanvaard, is dat er geen
werkkrachten zullen worden geleverd
beneden een minimum loon. Als basis
neemt men dan in den regel het
plaatselijke standaardloon.
D« socialisten in Frankrijk, dia naar bet
„mogelijko" (posslble mogelijk) streefden
in tegenstolling met hun meor revolution-
naire makkers.
(Wordt vervolgd).
DE WEEK.
8 Februari.
Voor angstig-aangelegde zielen heb
ben de jongste dagen wéér oogen-
blikken van verontrusting gebracht.
En ditmaal niet zonder reden
Wij hebben in den loop van ruim
achttien maanden gelegenheid te-over
gehad ons te verbazen over het
menschelijk „aanpassings-vermogen",
de opmerking is niet gloednieuw,
doch de juistheid en het verrassende
ervan springen telkens in 't oog
over de lenigheid, om 't zoo eens
uit te drukken, waarmeê wij ons
aan dingen gewennen, waarvan de
gedachte ons ruim anderhalf jaar
leden zou hebben doen sidderen
't Is nu voorgekomen en terwijl
ik dit schrijf, is de zaak-zelve nog
„in nevelen gehuld" - dat een Neder-
landsche motorboot (ds „Aitemis")
bezoek kreeg van Duitsche officieren
dat geconatatetrd werd hoe aan boord
van den Nederlandschen bodem „alles
in orde was". Terwijl, nadat de
Duitsche -hoeren vertrokken waren,
de „Artemis".getorpedeerd werd
door de Duitsche onderzeeërs 1 Zoodat
't inderdaad een wonder mag worden
genoemd, dat de boot naar Rotterdam
kpn op3toomen,% zonder dat menschen-
levens te betreuren zijp. Dat is in
den vollen zin des woords „meer
geluk dan wijsheid"! En hier bestaat
geen mogelijkheid om zich te be
roepen op iets als „misverstand".
Maar wat dan? Moedwil? Zucht om
te vernielen, te vernietigen, waar
men een schip van neutrale her
komst bleek tegenover zich te hebben
Met een staaltje van het verlangen
omzijn wreed-bloeddorstige neigingen
bot te vieren?... Zooveel staat vast,
dat gelijk de „N. R. Ct." betoogde
dit „ernstige feit" snel en afdoende
behoort te worden opgehelderd. Ware
't voorgevallen nadat de Nederland-
sche kustwacht het Duitsche lucht
schip „L. 19" tot zinken bracht,
iets, wat ook in de Duitsche pers
erkend wordt als een volmaakt recht
matige daad van een neutrale mogend
heid, waar de Zeppelin zich bovendien
zeer laag bij den Nederlandschen
grondJbevoog, -ware het gebeurde
met de „Artemis" voorgevallen op
een tijdstip, dat do bemanning der
onderzeeërs konden kennis dragen
van het gebeurde met de „L. 19",
men zou 't torpedeeren wellicht
hebben te beschouwen als een hande
ling, ingegeven door drift en wraak
zucht, welke zich uiterlijk bedwingen,
verkroppen, maar die toch ten slotte
sterker zijn dan het zelfbedwang
Voor 't oogenblik kan men slechts
gissen naar de oorzaken. Maar wat
wij allen beseffen, 't is, dat de
wereldbrand, de generale menschen-
slachting, welke dreigt ten slotte
(naar Harden's woord) van Europa
„een lijk" te doen overblijven, nu
de wreedste, laagste, raenschelljke
hartstochten dag en nacht prikkelt.
Het aanschouwen, meimaken, be
rokkenen van Ijzingwekkende gru
welen de minachting voor de waarde
van eeu menschenloven gewekt; het
maanden achtereen aanvuren tot, ver
heerlijken van menschen moordze
zullen hun sporen achterlaten, l&ng
nadat de wereld-oorlog dan ten slotte
zal geëindigd z;in. En onder de
rampen, welke de uitbarsting be
rokkent, moet men deze waarlijk niet
tot de minst beduidende rekenen
Het bericht, dat na een audiëntie,
door de gelukkig we ér bijna herstelde
Koningin aan den premier op 7 Febr.
verleend, dienzelfden Maandag een
buitengewone Ministerraad werd ge
houden, zal voor de straks genoemde,
alarmistisch-aan gelegde zielen natuur
lijk reden zijn geweest om verband
te brengen tusschen die extra-bijeen
komst van de Raadslieden der Kroon
en de „Artemia"-perbara?
Vermoedelijk zal de ministerieele
crisis wel aanleiding van de samen
komst geweest zijn. Intusschenmeer
dan gissen rest den buitenstaander
ook hier niet.
Wij tasten in nevelenEen uur
na de stemmiDg over de motio-
Schaper op 28 JaDuari weten wij
- zijn eukelc namen „gelanceerd"
van mannen, voor de portefeuille van
Financiën „in aanmerking" komend.
Terecht werd geglimlacht over die
onbekookte haastigheid. Maar thans
beleven wij een ander uiterste!
Vau 28 Januari tot 8 Februari is een
tijd vakje, gevormd door elf dagen.
Eo in al dien tijd heeft men wel
zeer-vage, nieis zeggende „aanduidin
gen" en bespiegelingen gehad over
tie wijze, waarop de crisis zou, zal,
behoort te woiden opgelost. Maar
n a m 8 n (gelijk anders in kwistigen
overvloed bij zoo'a gelegenheid
worden verspreid) kreeg m'en o
wonder! niet onder de oogen.
Zeker, gelijk men Heeft de be
kende „leeptafolstrategen", die vau
1 Augustus 1914 af wisten t9 vertellen
hos de oorlog loopen zoudie ook
adviezen met de vleet hadden voor
de generaal's Joffre, French, Hinden
burg, enz. - zóó zijn er ook in tijden
van politieke crisis de tinnegieters
„in politici's", die U toevertrouwen
wanneer ge slechts lust hebt om
naar hen te luistereD, op welke wijze
de Kroon thans moest haudelen. En
een niet onbc-langi ijk contingent van
deze vroeden fluisteren U in 't oor,
dat z(j om den drommel wel weten,
hoe de crisis tot oplossing zal
komen Vraagt ge zulk-een op
den man af, Uw eerewoord plechtig
verpandend, naar 't „naadje van de-
kous", dan trekt hij z'n wenkbrau
wen heel hoog (op, glimlacht geheim
zinnig en m6t gelaats expressie van
„ja kereltje, dit zou je wel graag
willen weten, hè?..." Hij zwijgt.
Doet U gevoelen, dat indien hij klap
pen woü, mochtEdoch
W|j tasten in nevelen. De heer
Van Aalst, de bekwame directeur
van de „Ned. Handel-Mq.", heeft het
initiatief genomen weet men tot
eene adres beweging aan de Tweede
Kamer, waarvan de strekking is het
Parlement te doen gevoelen, dat men
mr. Treub zeker in deze omstandig
heden onmisbaar acht in het bestier
des lands. De blijken van instemming
met die petitie stroomen toeEn
van onze „cives optimi", onze kun-
digste, meest-invloed rijke, vooraan
staande mannen op het gebied van
wetenschap, nijverheid, flnancién-
wezen enz. sluiten zich velen, zeer
velen bij de beweging-Van Aalst c.s.
aan. De vraag is gesteldricht men
dit protest wel aan het juiste adres?
Niet het Parlement, welks meerder
heid minister Treub dwong zijn ont
slag bjj H. M. in te dienen, kan hier
verandering brengen ia deu toestand,
na 28 Januari geschapen. Het woord,
de beslissing, is thaus aan de Kroon,
Hare adviseurs in deze. De groote
betéekenia van de adresboweging-
Van Aalst c.s. ligt iu het spontane
der uiting: wij willen mr. Treub
als minister behouden. Wij onder
schrijven ook niet de bezwaren van
mr. Aalberse c.s., die thans ronduit
en in 't openbaar een parallel heeft
getrokken tusschen den val van
Parnell en dien van mr. Treub,
hierbij speciaal doelend op het par
ticulier leven van beide staatslieden
van mr. Aalberse, zeg ik, die er zich
toe bepaalde in de kamer-zitting van
28 Januari te verklaren, hoe hij „in
de gegeven omstandigheden geen
vrijheid vond tegen de motie-Schaper
te stemmen", zonder daar verder
Ingezonden mededeeling.
HERMAN NYPELS,
Spoorstraat 41 - HELDER.
CMIIitalr Glacé,
f 1.90, 2.25, 3.50,
Miltitair im. peau de Suède,
f 1.25,
met garantie.
iets aan toe te voegen. En óók be
duidt de adresbeweging-Van Aalst
c.s. een protest tegen de bewering
van'den heer Schaper, dezer dagen
in de openbare vergadering vau de
Amsterdamsche afdeeling der S.D. A.P.
uitgesproken: boe minister Treub
bezig was, om van de Tweede Kamer
„een soort van „schijn-Parlement"
te maken, iets als de Doema of de
Duitsche Rijksdag"'t Is de vraag
of de heer Troelstra, van wiea
thans is gemeld dat hij weer „de
oude" wordt en over enkele maan
den zijn plaats in de politieke arena
zal hernemen, deze woorden niet
op zijn beurt zou stigmatiseeren als
eene voorstelling van Z3ken, verkre
gen door 't de zaken „door een ver
grootglas" bekijken
Wij hebben af te wachten, hoe de
zaken zich thans verder zullen ont
wikkelen. Dat de premier nu geplaatst
is voer een der lastigste problemen,
mr. Gort v. d. Linden siuds zijn
optreden voorgelegd, ieder beseft 't
En dat de Tweede Kamer intus
schen toch wat voorzichtiger omgaat
met motiön, een minister min-wel-
gevallig, 't is toch wel gebleken op
8 Februari toen zij de motie-Kleere-
koper tot afschaffing van de ryks-
subsidie-„soIdatencourant", door gen.
Bosboom „ontraden", met Overgroots
meerderheid verwierp
Me. Antonio.
Gelijk men elders in dit blad
vindt vermeld is intusschen de heer
Mr. van Gijn, Thesaurier-generaal bij
het Dep. v. Financiën, tot Minister
benoemd.
DE OORLOG.
De officieele legerberichtan van
7 en 8 Febr.
Van het W e s t e 1 (j k front.
Behalve de gewone mededeelingen
omtrent artillerie- eu inijngevechten
wordt van Duitsche zijde nog ge
meld, dat in den nacht van 6 op 7
Februari een gedeelte vaD de door
beo veroverde stelling ten Z. van
de Somrne, door de Franschen werd
heroverd. Den Ten werd op den mid
dag een krachtigeu tweeden aanval
der Franschen afgeslagen. De Duit-
schors deden 's avonds een tegen
aanval, welke het verioren gebied
weder in hun handen bracht.
VaD het O o s t e 1 y k front.
Volgens het Russische bericht, van
den 7en hebben de troepen onder
generaal Letsjiski ouder de loopgra
ven en prikkeldraad-versperringen
van de Duitschers een mijn tot ont
ploffing gebracht. De trechter werd
dadelijk door de Russen bezet ch
van hieruit verspreiden zij zich over
de andere loopgraven. Waar dit ge
vecht plaats had wordt niet gemeld.
In het Oostenrljksche communiqué
evenwel wordt medegedeeld, dat de
Russen ten N.W. van Tarnapol her
haaldelijk de vooruitgeschoven posten
aanvielen. Eindelijk slaagden zij er in
de stelliDg binnen te dringen. Door
een tegenaanval werden zij echter
weder verdreven.
Van Russische zijde wordt nog
melding gemaakt vau geruchten
omtrent een aanstaaud offensief der
Duitschers tegen Ducaburg en Riga.
Aanzienlijke strijdkrachten zouden
aan het Fransche front worden ont
trokken. Het offensief zou echter
niet voor half Maart, aanvat gen. Voor
dien tyd zal geen enkele poging
worden gewaagd.
Op het Z u i d e 1 Ij k front is do
toestand onveranderd.
Op den Balkan.
Tan het gevechtsterrein komt nog
steeds geen belangrijk nieuws. Wel
meldt een Engelsch bericht, dat
maarschalk von Mackensen nog steeds
te Nisj is, waar hij den aanval op
Saloniki voorbereidt. Een gi ootDuitsch
depot xis te Monastir ingericht. Veel
zwaar Duitsch en Oostenrljksch ge
schut is langs Nisj vervoerd.
Van het R u s s i s c h-T u r k s c h e
front.
Nadat de Russen het Turkfiche
centrum hebbeu achteruit gedrukt,
trachten zij dit ook met de vleugels
te doen. Een bericht uit St. Peters
burg meldt dd. 7 dezer, dat in de
kuststreek de Russen het riviertje
de Archavq hebben overschreden en
de Turken uit eenige achter eikaar
gelegen stellingen hebben geworpen.
Op den O. oever van het Wan-meer
werden de Turken teruggeworpen. De
Russen bezetten hier de streek teu
O. van Adildsjevaskal. Ook in Perzlö
werden de Turken achteruit gewor-
n.
Een Turksch bericht zegt dat de
Russen herhaaldelijk hun aanvallen
tegen het centrum trachtten te her
vatten, doch dat zij geen enkel succes
behaalden. De Turken deden een
tegenaanval, waarbij de Russen 800
man aan dondert en ruim 40 aan ge
vangenen waaronder 2 officieren
verloren.
Iu de Z.w arte zee hebben Rus
sische torpi-dobooten 40 Turksche
zeilschepen vernield en driescheeps-
bouwwerven beschoten.
Een Engelsche kruiser eu een
Fransche torpedojager, welke de terug
tocht van het, Servische leger be
schermden, werden in de] Ad r ia-
tische zee aangevallen door 4
torpedojagers. Na een gevecht werden
de laatsteu op de vlucht gedreven.
Een duikboot trachtte tevergeefs de
kruiser te torpedeeren.
De duikboot- en mijnoorlog.
Volgens een Lloyds-bericht is het
Engelsche stoomschip „Argo" gezon
ken. Alle opvarenden, op eên, na,
werden gered.
Do „Mbwo".
Een correspondent van de „World'
heeft aan luitenant Berg gevraagd
denkt u, dat de Engelsche vloot de
„Möwe" zal vinden en vernietigen
Z\j zullen haar niet herkeDDen, zeide
Berg. Zij is al meer Engelsche sche
pen gepasseerd, terwijl zij zelf onder
Britsohe vlag voer. Zij heeft op buu
signalen geantwoord, zij heeft hun
verteld, dat er geen Duitsche schepen
in de buurt waren. Zij kan iederen
naam aannemen, dien zij wensent.
Jagen ze haar op, dan kan dat «en
mooie wedstrijd geven, want zij is
snel. We zouden de „Appam" heb
beo kunnen te pakken krijgen, ook
als wij van tien mijlen ver hadden
gewaarschuwd, dat wij naderden.
Het asylrecht van luchtschepen.
In de „Deutsche Tagesztitung"
spreekt graaf Reventlow het vermoe
den uit, dat de „L 19"", toon zij zoo
laag over Ame.land voer, reeds averij
had en datde gezagvoerder den wensch
he6ft gekoesterd daar te landen. Hq
betoogt, dat in een dergelijk geval
een beschadigd luchtschip dezelfde
rechten heeft als een beschadigd of
gebrek aan kolen lijdend oorlogsschip,
dat een neutfale haven aandoet en
alleen tot plicht heeft deze woer
binnen bepaalden tijd te verlaten. Hij
meent, dat er ten opzichte van de
„L 19" een misverstand heeft ge-
hcerscht, dat misschien door nadere
inlichtingen nog kan worden opge
helderd.
Verder schrijft Reventlow„Een
neutrale kust- en grec-swacht raag
natuurlijk zonder meer op luchtvaar
tuigen schieten, als deze neutraal ge
bied gebruiken om hun weg to verkor
ten of wanneer zij de lucht boven
neutraal gebied onder normale om
standigheden tot hun weg kiezen. Ik
geloof echter, dat dit met da „L 19"
niet het geval was, omdat het lucht
schip langzaam en dicht over neu
tralen grond heenatreek.
Misschien heeft de ondergang van
de „L 19" dit goede, dat men er toe
komt het asylrecht voor luchtschepen
tot onderworp te maken vaa een
nauwgezette gedachtenwisseling."
Bloedgeld.
Een lezer van de „Daily Mail" zendt
aan dat blad een cbèque van 16
oor" den schipper van de „King
Stephen", „omdat bü zoo flink zijn
natuurlijk menschelijk gevoel heeft
overwonnen" ten opzichte van de
bemanning van do verongelukte Zep
pelin. Een lozores stuurt 5 voor óod
den,schipper, „die, door de bemanning
van de Zeppelin „L 19" te laten ver
drinken, de wereld van 22 moordenaars
heeft verlost."
BUITENLAND.
Noorsch professor over
Duitschland.
Kopenhagen, 8 Februari. Dr. Halv-
dau Hoht, hoogleeraar in de politieke
geschiedenis aan het Noorsche Nobel-
instituut, een der meest gezagheb
bende Noorsche geschiedkundigen,
wiens sympathiön klaarblijkelijk aan
de zijde van Duitschland zijn, heeft
na een lang verblijf in Duitschland
een reeks merkwaardige artikelen
in het te Kristiania verschijnende
blad „Social Democraten" geschreven
over den huidigen staat der openbare
meening in Duitschland. Hq zegt dat
het heele land naar vrede haakt, wat
echter niet op zwakheid wijst, daar
iedereen Duitschland veilig acht.
Bijna het geheele land is echter tot
de slotsom gekomen, dat zijn TqandeD,
vooral Engeland, niet kunnen worden
vernietigd. Het feit dat Engeland
nog in het bezit is van al zijn grond
gebied, dat het te land 'niet kan
wolden aangevallen en minder door
den oorlog is aangetast dan Duitsch
land, begint tot de geheele bevolking
door te dringen. Bovendien beseft
men, dat Duitschland, ondanks zijn
geweldige militaire kracht, nimmer
in staat zal zijn den uitslag te zijnen
gunste te doen keeren. Hoht heeft
menschen uit alle klassen der samen
leving gesproken en allen gaven uiting
aan dezelfde meening, dat men d«n
oorlog hartgrondig moe is.
Hat spoorwegongeluk te St. Denls.
Do Partjsche correspondent van de
Tijd" schrijft d.d. 6 Febr.:
Dinsdag 1 Februari, 's avonds tegen
half twaalf, heeft te St. Denis een
vreeselljk spoorwegongeluk plaats
gehad. De posttrein no. 502, van
Boulogne naar Parijs, zou zonder
stoppen St. Denis passeeren, doch
juist op dat oogenblik werd oen vol
geladen goederenwagen gerangeerd,
en werd over het hoofdspoor gestoo-
ten, waarlangs de posttrein naderde.
Een hevige schok volgde. De loco
motief en zeven wagons ootspoorden.
Tot. overmaat vau ramp vlogeu de
wagons in brand; de gas-reaervoirs
ter verlichting van den trein (oud
systeem) voedden het vuur. Er ont
stond onder de reizigers een geweldige
paniek. Brandweerlieden en troepen
snelden toe om de eerste hulp te
bieden en uit Parijs vertrok onmid
dellijk, na telegrafisch bericht, een
hulptrein.
Heel de kop van den trein was
een massa vormloos ijzer- en hout
werk, waar de vlammen doorheen
speelden. Achtereenvolgens werden
de lijken van twee mannen en twee
vrouwen te voorschijn gehaald, ver
volgens de romp van een menschen-
liobaam, verschrikkelijk verkoold en
nog rookende en nog een verminkt
lichaam, waarvan de romp slechts
één arm droeg, waaraan een taschje.
Tot heden vond men 14 dooden en
20 geworden.
Op de plaats van het oDgeluk ligt
de spoorweg, overdekt met stukken
qzer en versplinterd hout. De loco
motief is bijna V-vormig verbogen,
de tender ligt dwars over de rails
als ware hij het struikelblok geweest
voor de wagons, die volgden. Een
wagon ligt half weggebrand, nog
rookend; een andere staat loodrecht
omhoog en is slechts aan de beschib
derde oppervlakte verschroeid; van
een derde ziet meu nog Blechts het
onderstel als samenhangend geheel.
Naar de oorzaken der ramp is een
gerechtelijk onderzoek ingesteld. De
stoker en de machinist, die nog tijdig
van de locomotief konden springen
en slechts eenige kwetsuren opliepen,
legden de volgende verklaring af:
;s trein was veertig minuten te
laat. Volgens de signalen was de lijn
vrij. Bjj een kruispunt van sporen
zagen wq een goederentrein rangee
ren; de trein was veilig op een zij
spoor, doch een losgehaakte goederen
wagen gleed langs de glooiing van
de rails en kwam voor ods. Er ver
liepen tusschen het oogeDblik dat wij
den trein zagen, en den schok geen
tien seconden.
Een schok gevoelden wij eigenlijk
niet. Na eeu drietal seconden be
merkten wij, dat de locomotief zich
niet.-meer over de rails bewoogd eD
SDel naar rechts overhelde. Toen
sprongen wij snel op den grond en
zagen toen locomotief on tepder
terugschuiven, terwijl do wagons,
onder 'kreten van smart en schrik
der passagieis, in brand vlogeD.
Sequah.t
Sequab, die ook hier te lande een
jaar of twintig geleden tot de één-
dags beroemdheden heeft gehoord, is
ovei leden. De fameuze kwakzalver
was 72 jaar, hij stierf doodarm. In
zijn goeden tijd had Sequah won groot
fortuin bijeen gedokterd, maar het was
hem weer door de vingers geloopen
ook. Geboortig uit Cornwall, had h\j
zijn z.g. medieche kennis vei kregen
in" de Ver. StateD. Zijn-werkzaamste
middel was dan ook het genees
krachtige bestanddeel, dat hij uit de
z.g. „prairyflower" trok. H(j is in
Johannesburg gestorven, in een zie
kenhuis.
BINNENLAND.
De nieuwe minister van FinanclBn.
Tot Minister van Financien is be-
ncfèmd mr. dr. Anton van Gijn, the
sauriër generaal aan het departement
van Fiuanciflo.
De afdeeling arbeidersverzekering
wordt van Financiën overgebracht
naar het departement van Waterstaat.
De Dieuw-benoemde Minister van
FinanciéD, m£. dr. Anton van Gijn.
werd 17 Sept. 1866 te Dordrecht
geboren.
Gedurende 10 jaren was hij werk
zaam ter Provinciale griffie van
Zuid Holland in verschillende functies,
werd daarna secretaris van het Rijks-
Woning college en van de Haagsche
Gezondheidscommissie.
1 Octobcr 1905 werd hij benoemd
tot administrateur van de generale
thesaurie van het ministerie van
FinanciéD, in 1911 werd hij lid van
de Provinciale Stateu van Zuid-
Holland.
Mr. Van Gijn was aanvankelijk lid
van de Vrljzinnig-DemocratischePartlj,
sinds 1910 lid van .de Liberale Unie.
Op hot gebied der drankbestrijding
nam hlj'een werkzaam aandeel: Ver
schillende artikelen op economisch
gebied verschenen van zijn hand.
De ouderdomsrente.
Op goede gronden kan het Haagsche
Correspondentiebureau nog melden,
dat de Minister van Waterstaat, dr.
Lfcly, onder wiens beheer de afdeeliig
Arbeidersverzekering van het departe
ment van Financien zal komen, het
allereerst de voorziening in de ouder
domsrente zal ter hand nemen.
Mali aangebonden.
Van het stoomschip „Hollandia",
dat eergisteren uit Zuid-Amerika te
Amsterdam binnenkwam,is den 2 Febr.
te Falmouth de mail op laat vaa de
Engelsche autoriteiten gelost.
Ingezonden Mededeeling.
wordt door 21.000 ïrUen erkend
■Is het beste versterkingsmiddel
Voor Zenuwen en Lich»«m
Mijnen.
In de maand Januari zijn op de
Nederlandsche kust aan gespoeld 117
mijnen, waarvan 76 Engelsche 1
Fransche, 25 Duitsche en 15 van
onbekenden oorsprong.
In totaal zijn sedert het uitbreken
van den oorlog op onze kust aange
troffen 872 mijnen, waarvan 470
Engelsche, 58 Fransche, 145 Duitsche;
van 199 bleef'de oorsprong onbekend.
Da „Times" over den Smokkelhandel.
Do N.Rott.Ct. schrijft, d.d. 8Febr.:
Reuter seinde ons gisteren, dat de
Time9, in een artikel over den smok
kelhandel in ons laDd, de Nederland
sche douane nagaf, dat de beambten
met luttel uitzonderingen, hun plicht
zoo goed mogelijk deden.
Ons duDkt, dat Reuter er-wel oen
paar -woorden bij had mogen seinen,
om ons duidelijk te m^ken, dat die
minzame lof-stond iu een arlikel van
den bizonderen Arnsterdamsehen
correspondent van het blad.
Dat verandert al iets. Maar wat
erger Ishet heele artikel geeft een
relaas van de smokkelarij in ons
land, opgeteekecd uit den mond
van... den heer Holdert. En het
prijsje voor de douane aan het slot
komt mit denzelfden mond
Reuter'» Agentschap heeft de
Nederlandsëh» pers «r onbehoorlijk
laten inloopen.
Da „Artimet".
Wtlff meldt uit Berlijn„Ia den
nacht van 1 op 2 Februari werd het
motorschip „Artemis" van de Neder!.-
Indische Tank-stoombootmaatschappij
aangevallen door eon Duitsche toipe-
deboot én door een torpedoschot be
schadigd. Het schip kon echter in
zqn beschadigden toestand de haven
nog bereiken.
Volgens de tot dusverre ontvangen
berichten meende de commandant
van de Duitsche torpedoboot, dat do
„Artemis" op het bevel van den
onderzeeör om hem met 'het oog op
het onderzoek te volgeD, tegenstand
had gebodeD. Ten einde dezen te
breken viel bij toen de „Artemis"
aan.
Het onderzoek van het gebeurde,
waarbij helaas een neutraal schip
ten gevolge van den oorlog bescha
digd werd, is nog niet afgeloopeD."
Van da Belgfiohe grens.
Van de Brabautsche grens meldt
men aan de N.Rott.Ct.:
Sedert een paar dagen is de Belgische
grens weder geheel gesloten. Bqna
niemand mag Belgis verlaten. Zater
dag had de trein Antwerpen-Roosen-
daal één passagier. Het brood voor
de grensgemeenten wordtdoorgelaten,
evenals de dagbladen. Het is ten
strengste verboden, aan d# greDseen
gesprek te voeren. De gemeenteraads
leden van Cappelen, die buiten d»
versperring wonen, mogen de verga
deringen van den gemeenteraad niet
bijwonen, ook hetlid vau de Provinciale
Staten voor Antwerpen, de heer
Bastijns, heeft geen vergunning ge
kregen om naar Antwerpen te gaan.
De smokkelhandel ia nu tijdelijk
stopgezét door de Duitschers. Do
Belgische opkoopers durven niets
meer inslaan, omdat z\j niet weten,
wanneer ze de waren achter de ver
sperring zullen kunnen brengen.
Aan de loopgraven is bot werk
plotseling gestaakt.
Vrachtvaart pij. Edam.
Naar men ona mededeelt heeft de
vrachtvaart Mq. Edam, welke een
kapitaal heeft van f400.000 haar 8
schepen, Edam 2881 ton bruto, Volen-
dam 2085 ton brutoen Monnikendam
1984 ton brulo verkocht voor totaal
f 1,700,000 aan een Noorsche Reederlj.
Het geheele aandeelenkapitaal der
bedoelde Maatschappij is in het bezit
d6r N. V. Houthandel voorheen Wil
liara Pont, Zaandam.
(.N. Rott. Ct.")
Diefstal van bankpapier.
Dinsdagmiddag liepen te Lolden
een tweetal jongens van 11 en 18
jaar, de gebroeders Van Loo, met
bankpapier langs de straat. De poli
tie hield de jongens aan en toen
bleek dat zij het gestolen hadden. Ze
waren in een onbewaakt oogenblik
binnengedrongen in het kantoor dér
flrma Gljzenij en Zn., handelareu in
lompen aan de Oudevest aldaar en
waar een bedrag van f 2300 aan
bankpapier bleek ontvreemd.
De knapen, die blijkbaar de groote
waarde van het gestolen» niet be
seften, hebben niet lang er van in
het bezit kunnen blijven. Ze hadden
er nog niets van gebruikt, omdat ze
geen bankpapier durfden wisselen.
Aanrijden Koninklijke Auto.
Hel openbaar ministerie b(j het
Haagseho kantongerecht vorderde
Dinsdag tegen jhr. E. H. F. A. Schim-
melpenninck te Utrecht f 25 boete of 5
dagen hechtenis, wegens het aan
rijden van de koninklijke auto in
het Haagsche Bosch op 80 Septem
ber j.1.