HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4622
DONDERDAG 48 MEI 1916
44o JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 86 ei, franeo pir post 90 ct, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52fr „0.85
Modeblad 75 100 1.25
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Intero. Telefoon 60
Advsrtsntitn van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet) 30 cent Elke regel meer 7 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
AdvertentlBn op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hoogor berekend.
Qroote letters en cliché'* naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplear 2} cent
0p pagina 4 van dit blad is
opgerromen
1. Bond van Ond.off. Mach.Dr. en -Stoker
„Voorwaarts".
2. Omtrek.
3. Feuilleton, enz.
DE WEEK.
16 Mei,
Torwyl ik dit schrijf, is 't nog
onzeker, of de Tweede Kamer erin
slagen zal om in twee Parlements-
dagen af te werken het lijstje, voor de
sectien gereed gemaakt. Het nieuw-
ontworpen Onderwijsartikel der
Grondwet incluisVooralsnog blijf
ik aan het bereikbare van dien „kracht
toer" twijfelen. Dat op Donderdag 18
Mei het ontwerp Ouderdomsrente in
tweede lezing zal worden goedge
keurd, staat intusschen even vast
als dat het lot van dat wetsvoorstel
in den Senaat aan een zijden draadje
hangt, hetwelkzeer waarscbijolyk
zal breken! Dat de Oorlogswinst-'
belasting er nagenoeg maagdelijk
door zal komen, is evenzeer aan te
nemen. Het hart, de kern dier wet,
art. 26, moet nog in veilige haven
gebracht, maar het streven der soc.-
democraten om het cijfer van 50 pCt.
in de wet te brengen, zal op een
mislukking uitloopon. Er zullen
- geef ik grif toe - wel gevallen
zijn, waarin 50 pCt. van de behaalde
oorlogswinst best kan worden afge
staan aan de gemeenschap in deze
tijden. Maar de practisch-gezinde,
wijze wetgever houdt de(oude spreuk
voor oogen, dat wie 't onderste uit
de kan wil hebben, etc. Minister Van
Gijn heeft er Vrijdag j.1. op gewezen,
hoe het vooruitzicht van 30 pCt.
O.W.B. al verslappend Werkteging
men tot vijftig, 't zou te duchten
wezen, dat de scheepvaart-maatachap
pijen er 't bijltje bij neerlegdenMen
kan dergelijk tekort, aan altruïsme,
offervaardigheid treurig, berispelijk,
nog erger en leeiyker dan dat vinden
in doorslag genomen, is de mensch
(vooral degeen, die aan groote, grove
winsten gewoon is geraakt) aldus.
En met die „eigenaardigheid" moet
ook de fiscus rekening houden. In
afwachting van het oogenblik, waarop
wij, menscben, allen engelen van
onbaatzuchtigheid zullen zijn gewor
den
Geld, veel geld moet er nu in-het
Rljkslaadje komen. President Borge-
sius heeft er - bij de jongste rege
ling van werkzaamheden nog eeDS
met nadruk op gewezen. De.ontwer-
pen, strekkend om de Schatkist te
vullen, ze moeten erdoor, al zou het
zomer recèa in 1916 tot iets schier-
onnaspeurbaars inkrimpen I
In zijn jongste vraaggesprek heeft
mr. Treub.als zijn vaste overtuiging
doen kennen, dat de wereld-oorlog
gauw uit zal zijn, alsmede dat Neder
land niet door den grooten brand zal
worden aangetast. Wanneer een zoo
schrander man als de oud-minister
van Financiën enz. dit in het open
baar verkondigt, mag zulk woord
zeker bemoedigende vertroosting zijn.
Maar inmiddels blijft de „o'economi-'
sche nood" zware offor» van de
schatkist vergen. "Aan den vooravond
van het „oeconomisch debat" in ons
Lagerhuis diende minister Posthuma
een ontwerp iD, 't bagatel van twee
ton gouds vragend vtor de gewichtige
zaak der distributie van voor kleine
beurzen to bereiken levensmiddelen.
En onmiddellijk na 't bekend worden
ervan, wordt dit voorstel „een eerste
schrede" genoemd, door vele verdere
in die lichting te volgen.. Gelijk de
heer Schaper by zjjn interpellatie,
tegelijk ni6t dit ontwerp te behan
delen, ongetwijfeld zal verduidelijken.
De „bruinbrood perkara" zal den
minister van Landbouw in het Par
lement nog een paar extra warme
kwartierijes bezorgen, 't Mopperen
over do bruinbiood-etery op zichzelf
mag men veilig iets h. la Róbertus
Nurks achten. Maar dat de bakkers
onbruikbaar tarwe-meel te verwerken
krijgen't is -iets Anders en ergers.
De Am8terdamsche bakker, die aan
H. M. de Koningin een proefje van
het z. i. oneetbare brood zond, verge
zeld van een knorrig briefje, koos
misschien niet den gelukkigsten vorm
voor de ontboezeming van zyn grie
ven; dat zulke dingen ten slotte
kriegel makenwien kan 't in ernst
verbazen ?1
De aanvrage voor de 200 millioen
buitengewoon krediet voor Oorlog
zal gelegenheid bieden tot ontketening
van een banjir, wilden stortvloed van
vragen, klachten en grioven. Mij dunkt,
in generaal Bosboom'»-ooren moet't
nu geweldig tuitenI... De nieuwe
regeling der verloven, waarbij van
1 Juni a.s. af de oude toestand der
periodieke vrijwel zal worden hersteld
zij was voor duizenden een blijde
tijding. Maar - haastte majoor Van
Twist zich te vragen - waarom eerst
met 1 Juni Waar is dat vele dui
zenden smachten, hunkeren maar 't
eindelijk weer verkrijgen van hun
periodiek verlof. Het geheimzinnige,
waarmee deze zaak van meet-afaan
is behandeld heeft de gemoederen
geprikkeld. Vast staat, dat de autori
teiten zeker in deze tijden en waar
't zulke aangelegenheden betreft, niet
steeds „open kaart" kunnen en mogen
spelen.
Maar met wat tact en goeden wil
kan men geloof ik - toch wel
eph stapje tegepoet-komen aan van
ongeduld poperende harten, 't Straffen
van „slippertjes maken" tegen streng
verbod in, kan niet worden gelaakt.
B|j een gemobiliseerd leger van
260.000 man is tucht ganschelyk
onmisbaar. Maar tegenover 't hand
haven der discipline kan staan zekere
mildheid, die soms wonderen weet
te bereiken, waar stugge en stroef-
bureaucratiscbe hardheid verbitterd
De verloven-kwestie, de militaire ge-
neeskundige dienst: ze zullen de
hoofdschotels vormen op het „menu"
van het „oratorisch gastmaal", waar
welhaast de minister van Oorlog de
gast zal zijn van het Parlement. En
dat big die gelegenheid sterk-gepeperde
gerechten zullen worden opgediend
men kan ervan overtuigd zijn
Op Zondag-middagj .1. is 't eerst recht
-gebleken, hoe hoog in de schat!ing, de
achting en sympatbio van ons volk
staat de thans 70 jarige, DOg zoo in elk
opzicht werkkrachtige staatsman, die
naar het woord, door H. M. ge
schreven op het portret, dat zy bem
vereerde thans „het, roer van Staat
bestuurt". Evenals wijlen dr. Bos
steeds deed, zoo is ook mr. Cort v.
d. Linden'a, streven samenwerking
bevorderen, verzoening, verbroedering
pogen te bereiken, het heviger opleven
van 't vuur der partytwistefi tegen
gaan. Die taak is een schoone, maar
uitermate ondankbareBij de be
spreking, in de sectiën des Parloments,
van het nieuwe Onderwys-artikel zal
dit weêr blijken. Aan hetsuccèsvan
den arbeid der Be vredigiDgs com missie
behoeft men niot te twijfelen. Maar:
strijd zal 't kosten En wanneer straks
de -(Verkiezingen voor de Staten der
provinciën, die den Senaat hebben
saam te stellen, worden gehouden,
dan zal stellig niemand zich meer
den tijd herinneren, dat er -iets als
Godsvrede in den lande bestond. Wie
nog durft volhouden, dat ook in Patria
ten slotte de poppen aan 't dansen
zullen gaan, hem wordt nu met
mr. Treub'sgeruststellende verklaring
(zie hierboven) de mond gesnoerd.
Eu zelfs het bericht, dat de Duitsche
Regeering ten slotte toch hardnekkig
ontkent, verantwoordeiyktezyn voor
het torpedeeren van de „Tubantia",
bewerend dat een Duitsche torpedo
„toevallig" het schip trof, jaagt
de Angstraeier's geen rilling meer
door de leden.
Er is nu behalve de „gewone
praatstof' 't oen en ander, tot
min of meer levendige discussie
aanleiding gevend, aan devaderland-
scho babbeltafels. De overgang van
oud predikant Vethake tot het
Katholieke geloof is een even delicaat
als pikant punt. De aanvrage om
ODtslag als gouverneur van Suriname,
volgens de „N. Ct." door baron Van
Asbeck ingediend, deze tyding
komt voor velen niet onverwacht,
maar lokt, begrijpt men, tot velerlei
commentaar, bespiegeliug, over de
verhouding tusschen Plein en Para
maribo. Biykt het nieuwtje waar,
de „conversatie" zal zeer waarschyn-
ïyk overslaan tot de zitting der Kamer.
De doodeniy'sten der joüg3te weken
bevatten de namen van velen, dié in
breoden kring tot de vooraanstaanden
behoorden. Tot hen raag ook gerekend
wyien C. C. van Schoonhoven, de
talentvolle tooneelspeler. Hij wist de
titelrol in de „Gljsbreght" uit te
beelden met den zwier, het pathos
van eene thans byna geheel ver
dwenen school, 't Vooruitzicht van
rust-nemen was hem onverdrageiyk.
En daarom mag men 't voor Van
Schoonhoven een geluk noemen, dat
van hem kan gezegd wat hy zoo
vaak van zyn broeder Arent op
Nieuwjaars-avoud in de „Gljsbreght"
uitriep
„Hy is met krygsmanseor
In 't harrenai gestorven!"
Mb. Ahtonio.
DE OORLOG.
De officieel» legerberlchten
van 15 en 18 Mei.
Van het W e s t e 1 Ij k front.
OmtreDt den strijd by Verdun.meldt
een Fransch bericht van den 16an
dat de kalmte die op het front aldaar
heerschte, dien dag voortduurde. Be
halve van de gebruikelijke beschieting
der eerste linies wordt slechts melding
gemaakt van een gelukkigen zet van
Fransche zijde, die hen in staat stelde
opnieuw eDkele honderden meters
loopgraaf te bezetten op de Maashoogte
waarby zij nog gevangenen-maakten.
De vijand verspreidt thans langs het
geheele westelyke front de pogingen,
die hy zoo lang op de Maas beeft
samengetrokken. De aanval in Picar-
die of Champagne is niet beter ge
slaagd dan die op Verdun. De ver-
brokkeldheid in de actie bewyst hoe
zeer het opperbevel van den vyand
door den oqoverwinnelijken tegen
stand van de troepen van zyn stuk
gebracht is. Maar voor de Duitscbers
hangt er materieel en moreel te veel
van Verdun af, zoodat men ze naar
alle waarachyniykheid in hun pogin
gen zal zien volharden.
Volgens het middagbericht van den
16en vond een vry hevige beschieting
plaats van de Fransche stellingen in
in het bosch van Avocourt en op
hoogte 304. Een kleine aanval der
Duitscbers bij Thiaumont mislukte.
De Engelsc'ne mededeelingen van
den I6en maakt melding van groote
bedryvigheid der artillerie op ver
schillende punten van het front. Er
werden verschillende myngevechten
'geleverd.
Het Duitsche legerbericht geeft aan
dat de Duitschors by verscheidene
kleine ondernemingen een aantal
Franschen on Eagelschen gevangen
namen.
Ten W. van de Maas zyn ver
scheidene aanvallen der Franschen,
gericht tegen de stellingen op hoogte
304 met bloedige verliezen voor den
vyand afgeslagen. Eveneens werd
aanval der Franschen ten N. van
Vaux on ten Z.W. van Combres tot
mislukking gebracht.
Van het O o s t e 1 ij k front.
Van Russische zijde wordt mede
gedeeld dat de Duitschers ten N. van
het Madziol meer met sterke strijd
krachten de Russische stellingen aan
vielen. Bij den aanvang gelukte het
hen in de eerste loopgraven vasten
voet te krijgen. Een tègenaanval
wierp hen evenwel weder terug. Ju
den nacht van 14 op 15 dezer heb
ben de Duitschers de stellingen hevig
beschoten.
Eon poging van den vyand om aan
de boven-Strypa .vooruit te komen
werd door het vuur der RusBeu ver
ijdeld.
Van het Italiaanscb-Oosten-
ryksche front.
Het Italiaansche officieel bericht
van don 15en meldt, dat de alpen-
troepen in de Adamellostreek de be
zetting van den kam ten W. van
Fargorida voltooid hebben door de
vermeestering van het gedeelte tus
schen den Crozzon di Fargorida en
den "Crozzon di Lares. Bovendien
werd een stelling op den Crozzon
del Diavolo stormenderhand vermees-
terd. 20 man werden gevaDgen ge
nomen.
Op. den Monte Sperone maakten
de Italianen eveneens vorderingen.
Een aanval der Oostenrykers werd
afgeslagen.Verder groote activiteit
der artillerie.
De Oostenryksche mededeeling van
den 16sn zegt dat de artillerie ge
vechten zich op verschillende deelen
vanhet front uitbreidden en somtijds
zeer hevig werden.
In het vak der hoogvlakte van
Doberdo zyn de troepen de vijande
lijke schansen ton oosten van Mon
falcone binnengedrongen en hebben
5 officieren en 130 man van verschil
lende Italiaansche cavalerie-regimen-
ten gevangen genomen en een
machine geweer buit gemaakt.
De Zondag gewonnen stelling ten
oosten van San Martino werd ondanks
allo pogingen van den vyand om ze
te heroveren, behouden, en bevestigd.
Hier ^Ijn 3 officieren en 140 man,
1 machine geweer en veel ander oor
logstuig in onze handen gevallen.
Op het front by Tolmein en Göcz
werden 1 officier en-116 man gevan
genomen. In de Dolomieten wer
den verscheidene vyandelyke aauval-
len op. de stellingen in het g6bied
van don Col di Lana en Tre Sassi
afgeslagen. S
Ia ZuidTirol hebben de Oosten
rykers, gesteund door roffelvuur der
artillerie, de voorste vyandelyke stel
lingen op den Armenterra-bergrug
(ten oosten van bet Sugana-dal), op
de hoogvlakte van Vielgereuth ten
noorden van het Terragnolo-dal en
(en zuiden van Rovereto genomen.
In deze gevechten werden 65 officie
ren, o.w, eon kolonel, en meec dan
2500 man gevangen genomen on 11
machine geweren buitgemaakt.
Van het R q s s i s c h-T u r k s c h e
front.
Een Russisch bericht van den 16en
meldt: In de richting van Diabekir
hebben wy door ons vuur een aanvala
poging der Turken verijdeld.
In de richting van Mosoel blijven
wy vorderingen maken.
In Afrika.
Waar eenigszius mogelijk, trachten
de Duitschers hun vijanden afbreuk
te d08n. Thans hebben zy een aanval
gedaan op de posten in Portugeesch
Oost-Afriba. Met 100 inboorlingen,
gesteund door twee machinegeweren,
werd getracht de post Nhika, aan de
Rovoema-rivier, te nemen. Zy werden
echtermetaanzienlyke verliezen tetug
geslagen.
Op zee.
Een Turksch bericht meldt, dat een
vijandelijke monitor, die aan de Noord-
W.-kust van Imbros wilde binnen-
loopen, by verrassing onder vuur kon
worden .gehornen. Het vaartuig werd
getroffen, geraakte in brand en leed
schipbreuk.
In Zweedsche havens binnengeloo-
pen koopvaardijschepen melden, dat
zij een groote Duitsche vloot, waartoe
verschèidene gepantserde kruisers en
het slagschip „Hindenburg" behoor
den, op weg nai^ Riga hebben gezien.
Fransch luchtschip verongelukt.
EeDige dagen geleden viel by Sar
dinië een Fransch luchtschip bemand
met 6 koppen, in zee. Het luchtschip
was to Parys opgestegen en vloog
over de kust van Provence. Daarna
vernam men niets meer van het lucht
schip totdat de Italiaansche autori
teiten meldden, dat het by Sardinië
in zee was gevallen.'Alle pogingen
om hulp te verleenen een Fransch
oorlogsschip spoedde zich ook naar
de plaats des onheils bleven vruch
teloos.
Hoe de strijd om Verdun
werd begonnen.
In verband met het verhaal van
een „combattant" betreffende het be
gin van de operaties by Verdun (zie
ons vorig nr.), komt in de „Temps"
de volgende, biykbaar offlcieele,
dedeeling aan de pers voor
Op geen enkel tydstip van deD strijd
om Verdun heeft het opperbevel
bevelen gegeven voor een terugtocht
der Fransche troepen naar don linker
oever van de Maas.
Integendeel in den morgen van 28
Febr. deelde goneraal de Langle de
Cary aan de troepen op den reéhter
Maasoever mode, dat elk punt, zelfs
by voltooide omvattiDg en elke
terreinstrook, door den vyand omsin
geld, tot eiken prijs moest worden
vastgehouden en dat er slechts één
insigne mocht gelden standhouden.
In den avond van 24 Febr. gelastte
de opperbevelhebber op het front
tusschen Maas en Woövre stand te
houden en daartoe alle middelen aan
te wenden, waarover men beschikte.
Hij zond onmiddellijk generaal de
Castelnau naar Verdun.
In den morgen van 26 Februari
telefoneerde deze onderweg aan gene
raal Herz, dat op grond van de bevelen
van dep opperbevelhebberdestellingen
op den rechter Maasoever coüte que
coite moesten worden vastgehouden.
Tenslotte zond de opperbevelhebber
in den av.ond van 25 Fébruari aan
generaal Pétain, toen deze zyn com
mando over de stalling-Verdun aan
vaardde, de volgende order
Gisteren hek ik" gelast, dat op den
rechter van de MaaB ten Noorden van
Verdun moet worden standgehouden.
Iedere aanvoerder, die bevel tot den
terugtocht geeft, zal voor den krijgs
raad worden gebracht."
Men vreest in Frankrijk, dat de
Kamer SGherpe kritiek wil oefenen
over de aanvoering van de Fransche
troepen by Verdun in het begin van
den slag. De „Gaulois" neemt tegen
„Matin" de party op van Joffre.
Het blad acht den rijd nog niet ge
komen om de vorantwoordeiykheid
voor Verdun geiyk voor andere dingen
te bespreken. Men vergete niet, zegt
het, dat de Duitschers nog slechts 14
K.M. van Verdun af staan. Ook de
„Figaro" waarschuwt tegen interpel
laties, die reeds in de wan&elgangen
van de Kamer worden aangekondigd.
Men hoede zich den indruk te wekken,
vermaant het blad, dat het parlement
zich in de leiding van den oorlog wil
mengen. Clemenceau daarentegen
acht het oogenblik gekomen, waarop
zoo al niet fie Kamer zelf, dan toch
baar vertegenwoordigers een woord
meespreken, opdat herhaling van
zekere fouten wordt vermeden. Hij
toornt in zyn blad verder tegen de
censuur, die Briand laat uitoefenen.
Een nota van Oostenrijk-
Hongarlje over dan dulkbooten-
oorlog.
Door de Oostenryksche regeering
is aan de gezanten en missies der
verbonden en neutrale staten een nota
overhandigd waarin een opsomming
wordt, gegeven van torpedeeringen
van Oostenryksche schepen, zonder
voorafgaande waarschuwing. De nota
maakt melding van het in den grond
boren van het hospitaaischip „Elek-
en van het stoomschip „Du-
brovnik". Van laatstgenoemd schip
is gemeld dat het munitie vervoerde,
doch dit. is niet waar. Verder wordt
mededeeling gedaan van aanvallen
op de stoomschepen^,DanielEino"en
„Zagreb", welke evenwel wisten te
ontkomen. Omtrent het torpedeeren
van de „Dubrovnik" wordt nog ge
zegd, dat toen het schip reeds zin
kende was, nog een tweede torpedo
afgevuurd werd, die'het door redding
booten omringde vaartuig trof, waar
door een aantal opvarenden gedood
werden.
Tegen deze manier van oorlogvoeren
teekent de Oostenrljksch-Hongaarsche
regeering een scherp protest aan.
De Vereenlgde Staten en Mexico.
De spanning tusschen de Ver. St3ten
i Mexico is thans volgens een
telegram uit Washington aan de New
Tork Herald - zoo groot, dat een
breuk onvermydeiyk schyut.
Uit Griekenland.
Naar van Duitsche zijde wordt me
degedeeld, heeft Wenizelos zich In
Kiryx, zyn lyfblad, tegen koning Kon-
stantyn gekeerd. Hy verdenkt hem
van den toeleg, Griekenlanda demo-
Êratischen staatsvorm door een
narchalen naar Pruisisch model te
vervangen. Hy ontzegt de kroon het
recht, een eigen politiek tegen den
wil van het volk te dryven. Het
Grieksche volk kan niét gec'
zegt hy, dat fcyu lot zal afhangen
van één man, die door het toeval
der geboorte aan zyn hoofd is geplaatst,
en die gewoonlijk den invloed van
een engen, en niet altijd waardigen
kring ondergaat.
Naar het heet, heeft dat artikel
groot opzlern gebaard en houdt de
justitie er zich mede bezig.
Een nieuw schip.
Als een merkwaardigheid meldt
eon Duitsch bericht dat „te midden
van den oorlog" op de werf Blohm
en Voss voor de Hamburg-Zuid Ame
rikaansche Stoomvaartmaatschappy
de snelvarende stoomboot met drie
schroeven „Cap Polonie" van 21500
tons afgeleverd werd. Met een be
manning van 460 koppen, kunnen
ruim 2000 personen vervoerd worden.
Paplernood in ItalriL
Beriyn, 16 Mei. Volgens de „Voss.
Ztg." zal aanstaande Donderdag te
Milaan een samenkomst plaats hebben
van vertegenwoordigers van Italiaan
sche dagbladen om besprekingen te
houden over de quaestie van den
papiernood. De mee3te dagbladen die
voor den oorlog acht tot tien blad-
sn gaven, moesten zich sedert tot
vier blad zy de bepalen, zelfs dit mini
maal aantal bladzyden zal niet ge
handhaafd kunnen worden en er
wordt ernstig over gedacht dit aan
tal op twee bladzyden terug te brengen.
Dc prijzen dsr voedingsmiddelen.
Londen, 16 Mei. Het offlcieele
arbeidsblad van heden van het mini
sterie van handel bevat een belang
wekkende statistiek van de prijzen
der voedingsmiddelen in Duitschland.
Oostenrijk, Groot-Britanniê en Zwit
serland.
Uit deze cijfers blijkt, dat de pryzen
der voedingsmiddelen sedert Juni 1914
zyn toegenomento Weenen mstllO.4
>roc., te Beriyn met 10Ö.6 proc., in
Groot-Britannie met 56 procent en
in Zwitserland met 29.9 procent.
Er worden verder gedetailleerde
opgaven gedaan omtrent de prijs-
styglng van elk voedingsmiddel in
de verschillende landen.
Ten opzichte van Beriyn wordt er
nog op gewezen, dat de opgegeven
cyfers zeer dikwyls met voorbehoud
moeten worden aangenomen, daar
het maximum-pryzen zyo, boven
welke de kleinhandelaars niet mogen
i en die anders bepaald hooger
zouden zyn.
Uit Rusland,
De Roeskoje Slowo bevat een me
morie van het ministerie van finan
ciën over de werking van het tydens
den oorlog uitgevaardigde alcoholver
bod. Het verbod van den verkoop van
alcoholhoudende dranken heeft een
zeer merkbare vermindering bemerkt
van het apacbisme, de criminaliteit
en het aantal zelfmoorden en onge
lukken met doodeiyken afloop. Dit
beuglyke feit wordt bevestigd door
aantal instellingen in de provin
cie, o.a. door de kamer van financiën
ts Tambof, die voor sommige streken
een vermindering met 62 pet. van
het aantal gerechtelyke vervolgingen
constateert. In het arrondissement
Kazan is over tien maanden van
alcohol onthouding een vermindering
met 83 pet., in de provincie Perm
over 8 maanden een vermindering
met 86.8 pet., in Moskou over vier
maanden een vermindering met 29.5
iet. te constateeren geweest. In deze
aatste stad verminderde bet aantal
zelfmoorden met 20.2 pet.
Dc toestand In China.
Het „Petrogader Telegraaf-Agent-
schap" vernam uit Tokio, dat tusschen
de aanvoerders der opstandelingen en
Sun Tat Sen eene overeenstemming
was verkregen en dat onmiddeliyk
eene afzonderiyke regeering zal wor
den ingesteld voor de zuideiyke pro
vinciën, die in het geheel 55 millioen
zielen tellen.
Onder de zuidelyke provinciën moe
ten in dit verband bedoeld zyn Kwan-
toeng met 22, Kwangsi met 5, Yoanan
met 12, Kweitsjou met 8,5 en Hoenan
met 15 millioen zielen, welke laatst
genoemde provincie echter nog voor
een groot gedeelte in handen der
regeerlngstroopen moet zyn.
BINNENLAND.
Ongeregeldheden van schepelingen
te Soerabaje.
(Officieel). Blykens van den com
mandant der zeemacht in Neder-
landsch-Iodié ontvangen bericht zyn
er den 7den dezer te Soerabaja on
geregeldheden voorgevallen tydens
een ongeoorloofde demonstratie van
marino schepelingen tegon het mili
tair hospitaal aldaar; later deden zich
ongeregeldheden aan boord van het
pantserschip „De Zeven Provinciën"
voor.
De commandant der zeemacht heeft
zich met het stoomschip „Aldebaran"
naar Soerabaja begeven en is thans
weer met dat stoomschip en verge
zeld door „De Zeven Provinciën" naar
Tandjong-Priok teruggekeerd.
Aan de „Telegraaf" wordt d.d. 16
izer uit Weltevreden geseind:
Met het stoomschip „Riodjani"
van den Rott. Lloyd zyn 40 der
deserteurs op weg naar Holland met
een rood paspoort.
Verder wordt gemeld dat de auto
riteiten dreigbrieven ontvingen, waar
in wordt medegedeeld dat men'het
hospitaal te Soerabaja in brand zal
steken.
Dientengevolge is nu een strenge
bewaking van bet hospitaal ingesteld.
Gouverneur ven Surlnane.
De gouverneur van Suriname, baron
van Asbeck heeft ontslag gevraagd.
Vermoedeiyk behoeft naar de reden
niet lang te worden gezocht.
Uit het Voorloopig Verslag van de
Kol. Staten op de Surinaamsche ont-
werp-begrootiug voor 1917 blijkt, dat
er algeheel meenings verschil tusschen
den gouverneur en dat college bestaat.
Na de zeer onaangename bejegening
van een minister van Koloniën, die
ten vorigen jare zonder nader over
leg met den gouverneur te plegen
tal van posten van de begrooting af
voerde, welke later toch noodig bleken,
komt nu weer deze stryd met
Staten.
In Octobsr 1911 had baron van
Asbeck bet bestuur over de kolonie
Suriname aanvaard. (H.bl.)
VrIJz.-dem. Kamerfractie.
Maandagavond is het Tweede Ka
merlid voor Deventer, mr. H. P.
Marchant, gekozen tot voorzitter van
de VryziDnig-Democratische Kamer
fractie, ter vervanging van wyiin
dr. Bos.
Mailboetan apgalagd.
Naar de „Tel." meldt, zal het s.s.
Koningin der Nederlanden" binnen
kort eveneens opgelegd worden. Be
halve dit schip heeft de stoomvaart
maatschappy Nederland opgelegd de
J. P. Coen, Prinses Juliana en Prins
der Nederlanden. -
In de vaart biyv6n dus de Grotlus,
Oranje, Rembrandt en Vondel.
Ook. de Rotterdamsohe Lloyd houdt
vier mailbooten in de vaart.
Aardappelen.
De vereenigde aardappelenbande-
laars te Gouda hebbeu Dinsdag tele
grafisch aan den miDister van land
bouw verzocht om een uitvoerverbod
voor alle soorten aardappelen wegens
het onrustbarend stygen der pryzen.
Malt aangehouden.
De mail, die het 27 April van Am-
erdam naar Batavia vertrokken
stoomschip „Rondo" aan boord* had,
is te Kirkwall ontscheept moeten
werden.
Gaan vee-uitvoer maar.
Maandagmorgen heeft de Minister
van Landbouw het afgeven van vee
consenten doen staken, zoodat geen
verdere uitvoer zal plaats hebben.
De uitgegeven consenten zullen na-
tuuriyk worden afgewerkt.
Totaal is-"er consent gegeven voor
10.500 stuks, die op de vrye markt
en by de veehouders zyn aangekocht.
Hoogs vasprQxsn.
In de streek van Zutphen worden
voor zoogenaamd melkvee door op-
koopers enorme somme betaald. Zoo
verkocht dezer dagen de landbouwer
0. te Steenderen onderhands twee
koeien voor f1400, terwyi de land
bouwers P. en L. terzelfder plaatse
ieder twee stuks voor f 800 per stuk
verkochten, alles met bestemming
voor Duitschland.
Dosr Dultssha enderzeelre
aaagshoudsn.
By binnenkomst te IJmuiden van
i kofschepen „Frederlka", welke
met 6ene lading straatblokjes voor
Amsterdam, en „Concurrent", irelke
voor Rotterdam was bestemd met een
lading koffleboonen voor de Belglum
Relief Committee te Rotterdam,
deelden de gezagvoerders dezer
schepen het volgende mede overeen
ontmoeting op z9e met twee Duitsche
duikbooten.
Beladen met ledige flesschen, zoo
vertelt een dezer kapiteins, waren
onze schepen van Schiedam vertrok
ken met bestemming naar Londen.
Wy waren ongeveer 10 myien van
het Galloper-vuurschip toen eensklaps
twee Duitsche duikbooten aan do
oppervlakte der zee verschenen en
langszij onzer schepen kwamen te
liggen.
Met onze vaartuigen meesleepenée,
kwam een der officieren over en ver
zocht de papieren in te mogen zien
en mede te nemen naar do duikbooten.
Onderwyi werden wy al bang gemaakt
door de Duitschers dóór de mededeeling
dat wy naar Zeebrugge werden opge
bracht. Zy kwamen echter een poottfe
later met de papieren aan boord terug
en deelden ons mede dat wy konden
vertrekken. Dit deden wy echter niet,
daar wy by het nazien der scheeps
papieren de connossementen misten.
Na herhaaldelijk daarom verzocht te
hebben, kregen wy ze elndelyk los
van de Duitschers, waarna wy de
sleeptrossen loswierpen en maakten
dat wy zoo spoedig mogeiyk van
deze lastige lieden afkwamen.
Herhaalde malen hadden zjj ons
nog gevraagd wat de Eagelschen
toch met al die leege flesschen doen,
doch wy antwoordden daarop dat wy
het niet wisten, watklaarblykelyk den
duikbootcommandant niet erg aan
stond; vandaar zyn streng optreden
tegenover ons.
Da Teyler-zask.
De procedure die nu door mr. J.
H. Monnik, namens Gerrit Olthoffte
NymegeD, tegen de directeuren yan
Teyler's Stichting by de Haarlemsche
rechtbank aanbangig gemaakt is,
berust, zooals men weet, op de ver
onderstelling van den eiscbor, dat de
halve nalatenschap van Elisabeth v.
d. Hulst, die opgenomen was in de
nalatenschap van Pieter Têyler v.d.
Hulst, na den dood van Pieter Teyler
niet zou uitgekeerd zyn aan Catharina
Olthoff (of haar erfgenamen) die by
Teyer'a overrijden recht kreeg op
deze halve erfenis.
Het is thanp evenwel aan Haarlem's
Dagblad geblfeken, dat op het gemeen-'
te-archief te Haarlem een acte aan
wezig is op 5 Juni 1785 gepasseerd
door notaris J. H. Froichen te Haa-lem,
over de uitbetaling van deze halve
nalatenschap. In deze acte is door de
executeuren van Pieter Teyler van
der Hulst en de executeuren van de
nalatenschap van Catharina Olthoff
een overeenkomst getroffen, waarin
bepaald is, dat de executeuren van
de nalatenschap van P. T. van der
Hulst aan de executeuren van [de
andere nalatenschap zouden betalen
een som van 15.968 gulden, 9 stuivers
on 9 penningen ter voldoening van
de vordering in zake de halve nala
tenscbap van Elisabeth van der Hulst.
Uit de acte blijkt, dat de bedoelde
erfenis reeds op 5 Juni 1786 is uit
betaald.
Daar met de beantwoording der
vraag, of de som Inderdaad uitbetaald
is, de procedure in de Teyler-zaak
staat of valt, is dit document van
zeer groot belang.
H«t «onfrist aan do Nsd. Scheep-
bouwmQ. ts Amsterdam.
De toestand is thans zoo, dat noch
de directie, noch de werklieden iets
willen toegeven. Da directie wil niet
onderbandelen, voordat iedèr zich
bereid heeft verklaard het werk te
hervatten, en de arbeiders willen
omgekeerd zich niet aanmelden, al
vorens er besprekingen gehouden
worden.
Het gevolg is, dat de werven nu
al ongeveer een week gesloten zyn,
en een 1800 werklieden, nadat hun
loonen juist waren verhoogd, en tor-
wyi niemand hunner eigenlyk aan
een actie denkt, hun inkomsten uit den
aard der zaak tot de wéinige steunpen-
ningen der organisatie, of voor zoover
zy ongeorganiseerd zyn,totniets terug
gebracht zien. Het merkwaardige van
den toestand is, dat de groote meer
derheid der werklieden de staking
der jongens, welke tot de sluiting
ven de werkplaatsen aanleiding heeft
gegeven, afkeurt.
Dit is uitgesproken door de ge-
zameniyke besturen der 6 ia het
conflict betrokken vakvereenigingen
met 4 tegen 2 stemmen.
En toch schyat er, nu van weers
kanten voorloopig het laatste woord
gesproken is, in den huldigen stand
van het conflict op een spoedige op
lossing weinig uitzicht te bestaap.
Oatvluahta krijgsgevangenen.
Te Klazienaveen zijn, na een week
zwervens, twee uit Duitsche krygs-
gevangenschap ontvluchte Ruseen
aangekomen. Zy hadden in die week
byna geen eten gehad.
Uit Tenray wordt gemeld dat daar
8 Russen aangekomen wareD, die
over de grens hadden weten te komen.
Malversaties.
Uit Hilversum wordt aan het "Hbl."
gemeld, dat een aldaar woonachtige
directeur van een te Amsterdam ge
vestigde Hypotheekbank in liquidatie,
die zich ziek in zyn woning bevond,
door de politie werd bewaakt.
Later werd medegedeeld dat een
aanklacht wegens verduistering is
Ingediend tegen den directeur van
de Amstel Hypotheekbank, tevens
liquidateur der bank.
De onregelmatigheden zyn aan het
licht gekomen, toen by, reeds eenigen
tijd ziek zijnde, het beheer moest
overgeven.
"Zyn toestand liet geen uitgebreid
verhoor toe, doeh een tekort van
f 60.000 staat reeds vast. Zeer waar-
schyniyk is het verduisterde bedrag
echter veel grooter.
Naar de „Tel." meldt, is de direc
teur failligt verklaard.
SPORT.
Voetbal,
■ekerwedetrljden N.V.B.
H.F.8. Quiek H.
Door de 8-2 overwinning van
Suiek op N.A.C. op J.1. Zondag is ten
otte definitief uitgemaakt dat de
Haagsche eerste klssser hier tegen
onze rood witte plaatsgenooten zal
moeten uitkomen, 't Is te begrypen
dat er hier ter plaatse groote belang\
stelling voor dezen wedstrijd bestaat.
Met spanning ziet het publiek al uit
naar den dag, waarop het zal kunnen
genieten van het spel van den inter
nationaal Bosschart die met zyn
broeder de hechte Qulck-verdediging
vormt, of van den vluggen Japakse
wien zeer zeker een plaats in een
vertegenwoordigend Nederlandsch elf
tal zou worden ingeruimd en van
zooveel andere bekende voetballers
meer.
Met 't oog op den te verwachten
toeloop is door het bestuur van H.F.C.
een véér-verkoop van toegangsbe-
wyzen georganiseerd. By den beer
Kokelaar, Kanaal weg en den heer
Ruigh, Koningstraat (tegenover de
Witte Bioscoop) zyn reeds Vrydag
en Zaterdag kaarten verkrijgbaar.
De toegangsprijzen zyn een weinig
hooger gesteld dan gewooniyk, wat
in verband met de groote onkosten
die aan reclame besteed worden en
natuuriyk niet in 't minst in verband
met de spelqualiteit die de bezoekers
te genieten zullen krygen, niemand
behoeft te verwonderen. Bovendien
ontvangt Quick volgens 't Beker
reglement ook nog de helft van de
bruto ontvangst. Zoodoende is het
H.F.O.-beatuur er toe gekomen de
gewone toegangsprijs te stellen op
20 cent, terwijl het gereserveerde
gedeelte tegen 80 cent toegankeiyk
is. Zy die zich echter by de reeds
genoemde heeren vóóraf van kaarten
voorzien betalen respectleveiyk 15
en 26 centvoor militairen beneden
pen rang van korporaal biyft de prijs
10 cent.
Als we nagaan wat in andere
steden aan toegangspryzen betaald
moet worden, vooral wanneer een
eerste klasser op bezoek komt, dan
is deze regeling nog lang niet boven-
ihatig te noemen.
Yoor verdere byzonderheden ver-
wyzen we naar het nummer van
a.s. Zaterdag, waarin o.a. het te
verwachte» elftal zal worden gepu
bliceerd.