COURANT
GEMEENTERAAD VAN HELDER.
No. 4628
WOENSDAG 31 MEI 1916
44e JAARGANG
Gehouden op Dlncdag 30 Mol 1916.
Afwezig met kennisgeving de heeren
Van Breda en Verfaille Drie vacatures.
De notulen der vorige vergadering
worden goedgekeurd.
Aan de orde zijn allereerst
Ingekomen stukken en mededeelingen.
Bericht van mej. L. W. Einde, dat
zij hare benoeming tot onderwijzeres
aan school 5 aanneemt.
Dankbetuiging van W. Ybes en J.
F. Jacques voor de hun toegekende
salarisverhooging.
Dankbetuiging van mevr. de wed.
A. Bommel voor de betoonde belang
stelling bfj het overlijden van haar
echtgenoot ondervonden.
Jaarverslag der Vereeniging Open
bare Leeszaal en Bibliotheek over
1915, tevens verzoekende opnieuw
eenjsubsidie van f 850. te mogen ont
vangen.
Dankbetuiging van den heer S.
Rljkes voor zijne benoeming tot direc
teur der waterleiding.
Goedkeuring van
a. de Gemeente begrooting, dienst
1916
b. het Raadsbesluit van 27 April
1915 tot wijziging van art. 2 dei-
Verordening tot regeling van de jaar
wedden van de leeraren aan de Bur
geravondschool
c. de Verordening tot regeling der
jaarwedden van den directeur en de
leeraren aan de" zeevaartschool.
Mededeeling van de beslissing van
Ged. Staten op de reclames in beroep
tegen aanslagen in de plaatselijke
directe belasting naar het inkomen,
dienst 1915, van A. J. Kimmel, A.
Tuytel en W. Smit.
Exploitatierekening van de veree
niging .Helders Belang" over 1915,
betreffende het sportterrein.
Kennisgeving van de Middenstands-
credietbank voor Helderen omstreken,
dat. is uitgekeerd een regeerings-
orediet onder gemeentelijke garantie
van 45 o/o of f 287.64'.
Mededeeling van den heer Corporaal
verzoekende eervol ontslag als leeraar
aan de Zeevaartschool.
Alle voor kennisgeving aangenomen.
Kennisgeving van den heer S.
Krljnen, dat de hem gegeven opdracht
inzake verbetering Heldersche Kanaal
wordt aanvaard.
De heer De Zwart merkt hier
omtrent op of de bedoeling is, wanneer
deze opdracht wordt verleend, dat
eene voordracht van B. en W. is te
verwachten wuarin wordt voorgesteld
den heer Kranen als raadslid te
ontslaan.
De V o o r z i 11 e r zegt, dat de be
doeling is eene beslissing hieromtrent
uittelokken. Als boven.
Adres van de Vereeniging voor
Volkshuisvesting Helder, houdende
verzoek om toekenning van een
voorschot uit de gemeentekas, groot
f 192,660, voor aankoop van grond
en den bouw van 62 woningen, aan
den Brakkeveldweg.
Adres van de Afd. Helder van den
Centralen Bond van Transport- en
Havenarbeiders, betreffende den aan
voer van steenkolen voor de Gasfa
briek.
Adres van de Afd. als voren, omtrent
de mechanische kolentransport-inrich-
ting aan de Gasfabriek.
In handen van B. en W. gesteld
om prae-advies.
Verzoeken om ontslag van
a. W. N. Francken als lid der Comm.
tot Wering van Schoolverzuim.
b. F. Boon als lid van het, Burg.
Armbestuur
c. W. Visser als lid der Commissie
van Toezicht op het Lager Onderwijs.
d. Van mej. S. Witmond als onder
wijzeres aan school 3 met ingang van
1 Juni en van mej. J. A. Jellema als
onderwijzeres aan school 7b met in
gang van 1 Juli a.s.
e. Van mej'. L. W. Emde ais onder
wijzeres aan school 1 en aan de
herhalingsoefeningen.
Eervol verleend onder dankzegging
voor de bewezen diénsten.
Als boven van den bode Ran, ver
zoekende eervol ontslag met ingang
van 1 Juli.
Als boven, onder dankzegging voor
de langjarige trouwe diensten, de
gemeente bewezen.
Adres van de wed. J. W. H. Don
kersloot, houdende verzoek om toe
kenning der gewone gratificatie voor
1917 ad f75.-.
Schrijven van het Bestuur der
Ambachtsschool daarbij ter goedkeu
ring inzendende de Rekening en Ver
antwoording dier school over 1915,
Bij acclamatie goedgekeurd.
Onderwijs.
Voorstel om geen adhaesie te be
tuigen aan het adres van den Ge
meenteraad van Nieuw Leusen, ge
richt aan H. M. de Koningin, hou
dende verzoek wel te willen bevor
deren, dat er in de Wet tot regeling
van het L.O. een art. worde opge
nomen, bepalende, dat onderwijzers,
alvorens te mogen solliciteeren, min
stens 2 jaar in hun vorige betrekking
moeten zijn werkzaam geweest,
Zie Held. Crt. 27 Mei.
CoDform advies besloten.
Gratificatie.
Voorstel tot toekenning eenergra
tiflcatie ad f100.- aan W. YbeB,
voor verleende extra diensten tenge
volge der mobilisatie.
Zie Held. Crt. 27 Mei.
De heer Biersteker vraagt
hieromtrent inlichtingen, 't Blijkt,
dat spr. een der stukken niet gezien
had.
Bjj acclamatie besloten.
Aankoop gebouwtjes.
Voorstel tot aankoop van een
houren huisje met dito pakhuisje in
de Kloksteeg voor f810.
De heer D. A. Grunwald biedt dit
huisje aan.de gemeente te koop aan.
Het komt B. en W. gewenscht voor
die gebouwtjes aan te koopen en
daarna te doen afbreken. Het verkeer
zal daardoor verbeteren.
Aangenomen onder dankbetuiging
aan den heer Grunwald voor de
coulante wijde waarop deze de be
treffende gebouwtjes, ver beneden
taxatieprijs, heeft afgestaan. 0
Verkoop grond.
Voorstel tot verkoop van een
strookje grond aan de Gravendwars-
straat aan C. Valkenburg te Rijswijk,
voor den prijs van f 1.-.
Aangenomen.
3e Suppl. Begrooting 1915.
Voorstel tot vaststelling dor 3e
Suppl. begrooting dienst 1915.
Als boven.
Kermis.
Voorstel om dit jaar de kermis niet
te doen doorgaan. (Zie „Held. Ct.'*
van 27 Mei.
Als boven.
Gemeente-reiniging.
Voorstel om het nieuwe belterrein
aan het plaatselijk telefoonnet te
doen aansluiten.
De heer Biersteker vraagt of
niet eenigen tijd geloden bij de aan
sluiting van perceelen aan den Pol
derweg is bedongen, dat geen hooger
tarief in rekening zou worden ge
bracht dan in de gemeente zelve
geldt. Zeer zeker ia het billijk de
aanlegkosten in rekening te brengen
maar tegen het hoogere tarief van
f 45.- heeft spr. bezwaar.
De heer Adriaanse, spr. ant
woordend, meent, dat aan den Pol
derweg het tarief inderdaad iets
hooger is, maar spr. zal nader onder
zoeken.
Besloten wordt voorloopig de voor
dracht goed te keuren en een onder
zoek in te stellen.
Riolsering Boversstraat.
Adres van bewoners van de Govers-
straat betreffende de rioleering in
die straat, met voorstel van B. en W.
B. en W. stellen voor de zich in
de Goversstraat nog bevindende oude
gemetselde afvoerputten -voor rogen
en straatwater, welke den stank ver
oorzaken wegens onvoldoende func
tioneering, te doen vervangen door
ijzeren syphons. De kosten hiervan
zijn totaal f 125.
Conform besloten.
Waterleiding.
Adres van P. S. Groen om ge
deeltelijke ontheffing van over het
4e kwartaal 1915 verbruikt water,
met advies van B. en W.
De waarnemend Directeur der wa
terleiding stelt voor, aan adressaut
het meerdere verbruikte water, ver
moedelijk 84 M3., in rekening te
brengen tegen den kostprijs a 15 ct.
per M3., zulks op de overweging, dat
men, bij het voortdurend hooren van
geruisch, wel eerder had kunnen on
derzoeken naar de oorzaak daarvan,
B. en W. stellen voor dit adres
ter afdoening in hunne handen te
stellen.
De heer De Zwart vraagt of B.
en W. bereid zijn aan den Raad later
mededeeling te doen hoe hieromtrent
beslist is. Spr. merkt op, dat men,
wegens het ontbreken van eene com-
mercieele boekhouding, ook geen
kostprijs van water berekenen kan.
De Voorzitter zegt, dat de
prijs van 15 ct. als basis wordt -ge
nomen.
De heer Biersteker zegt, dat
het hier niet gaat om de kwestie
van f3.— meer of minder te betalen,
maar om het principe of het wel
aangaat adressant dit meerdere
laten betalen? Buiten schuld van
adressant is hier een lekkage ontstaan,
waardoor veel water weggeloopon is.
Het is billijk om dit water niet door-
adressant te laten betalen. Een ander
geval zou het zjju als men zich de
weelde veroorloofde den geheelen
nacht bv. een closet te laten loopen.
De Voorzitter merkt op, dat
de zaak van verschillende kanten
kan worden bezien. Over 't algemeen
is door de bewoners van een perceel
wel nategaan of er water verloren
gaat. En om nu niet in de hand te
werken een nonchalance ten opzichte
van water-verspilling, is dit voorstel
ingédiend. De Voorzitter wijst er nog
op dat in het rapport van den wd.
directeur staat, dat bij spoediger on
derzoek naar het gesuis, het euvel
niet zou zijn geschied.
De heer Van N e c k zegt, dat de
verantwoordelijkheid voor het water
verbruik slechts tot aan de
leiding voor rekening der gemeente
is. In het perceel is de eigenaar de
verantwoordelijke persoon.
Het voorstel wordt vervolgens
aangenomen bij acclamatie.
Bouwverordening.
Adres van H. v. Willigen, houdende
verzoek om onthefflDg van art. 16
der Bouwverordening ten behoeve van
den verbouw der woning Zuidstraat
77, met voorstel van B. en W.
Stembureaux.
Voorstel betreffende de samenstel
ling der stembureaux.
Bij acclamatie cf. advies aange
nomen.
Schoolbouw.
Rapport der Raadscommissie inzake
schoolbouw te Koegras met voorstel
van B. en W. tot het stichten eener
nieuwe school met onderwijzers-
woning aan de Doggersvaart op het
perceel kad. bekend.in sectie C. No.
2461 en tot uitbreiding van de scholen
1 en 2 elk -met één lokaal.
(Zie Held. Crt. 27 Mei).
De heer De Vou zegt, dat de
kancteekening op het rapport van de
Raadscommissie, bevattende de woor
den „niet absoluut noodzakelijk", op
verzoek van den heer Biersteker is
ingelascht.
[Bedoelde zin luidt„Met het oog
op de indeeling der klassen in leer
jaren en dus de daarmede verband
houdende plaatsiug der leerlingen in
de lokalen, komt het de Commissie,
ofschoon niet absoluut noodzakelijk,
toch zeer gewenscbt voor, tot. den
bouw van eeu.- zesde lokaal.over
te gaan".]
De heer Adriaanse oordeelde
deze nadere uiteenzetting van den
heer De Ven beter achterwege ge
bleven. Als de heeren nu zelf al
twijfel uitspreken aan de noodzake
lijkheid, gaat men vragenis dan
die uitbreiding noodzakelijk? De
heeren krabbelen wat terug en de
heer De Ven tracht dit nog eenigs-
zins recht te zetten. In eerste instantie
vond de heer Biersteker het niet
noodig het erbij te zetten, thans we!.
De heer Biersteker zegt, dat
de heer Adriaanse niet goed gelezen
heeft. Spr. heeft reeds bij de
sprekingeu gezegd do 6e klasse niet
absoluut noodig te vinden hoewel
geweuschL Als thans dit 6e leer
jaar aan de echool wordt toegevoegd,
krijgen we daar een modelschool, die
haars gelijke schier niet heeft. Met
5 klassen kan men altijd de leerlingen
wel onderbrengen, maar met zes
klassen krijgt men eene betere ver
deeling. De kwestie is nu maar of
de Raad voor deze verbetering de
kosten moet overhebben. Ja, zegt. spr.
Het blijkt, dat de school 180 4 190
leerlingen telt, daarom is het wel
wenschelijk er nog een klasse aan
toe te voegen.
De heer Adriaanse is niet over
tuigd van de gelukkige redactie der
zinsnede.
De voordracht wordt cf. advies
aangenomen.
Basprijzen.
Voorstel om met ingang vau 1
Juni a.s. alle gasprijzen met ëéa cent
per M8. te verhoogen.
Zie" Heldersche Coinant 27 Mei.
Hieromtrent is medeingekomen
een voorstel vau den heer Over de
Linden, strekkeude om niet tot oen
verhooging van alle gasprijzen over
te gaan, maarde muutgas-verbriiikers
niet te verhoogen. (Eveneens in.de
Held. Crt. van 27 Mei opgenomen.)
De heer Over de Linden ver-
-betert een drukfout in zijn-voorstel
De heer M i c h o 1 s Het is bekend,
dat wij sociaal-democraten niet zoo
heel gauw geneigd zijn de tarieven
der bedrijven tc verhoogen. Meer dan
eens hebben wij integendeel gepoogd
te,verlagen juist omdat; de soc. dein.
streng op het standpunt bloven de
de gelevurae waar uit de bedrijven
zooveel mogelijk tegen den kostprijs
-f- een kleine verhooging voor reserve
te leveren. Als het absoluut noodig
zijn wij' ook voor de verhoogiog.
De heer Biersteker: Wibaut
eu Vliegen toch niet.
De heer Michels voortgaande
ook Wibaut en Vliegen staan op
hetzelfde standpunt. WJj staan hier
voor de vraag of hetgeen B. en W.
aanvoeren voor de verhooging ons
aanleiding geeft daarin mede te gaan.
Spr. had te dien opzichte geweldige
berekeningen verwacht, vindt echter
niets (jftn oen berekeniugetje van
Directeur der gasfabriek, dat niet goed
is. Spr. drukt er zijn misnoegen over
uit, dat een hoofd ambtenaar der Ge
meente aldus inlichtingen en adviezen
geeft. De heer Rijkes heeftvoor den
kostprijs voor het gas genon
prijs van de- steenkool, zooals die na
1 Juni is, doch geen rekening gehou
den met het feit,, dat al 5 maanden
lang de kolen goedkooper waren dan
de prijs Da 1 Juni, en dat dus slechts
7 mnd. van het jaar met de duurdere
kolen gestookt wordt. Als Spr. nu
den kostprijs berekenen gaat gaat hij
van dit principe uit en komt dan
tot een kostprijs van 6.9 cent voor
het gas inplaats van, zooals de heer
Rijkc-s, 7.7. Dat wil dus zeggen een
prijs die beneden den verkoopprijs
(7.2 cent) is. Zoolang dat het geval
is, kan er onmogelijk sprake zijn van
verlies.
Ook uit andere berekeningen valt
hetzelfde te controleeren. Bij de vast
stelling der begrootingwas op
vallers gerekend ten opzichte van
kolenprijzen. Men wist immers van
de prijzen der kolen Diets af. Inplaats
van eene winstberekeniug van f2000
zooals juister zou zijn geweest, raamde
men f34000 en dat meerdere moet
er thans worden uitgehaald. Het stand
punt van B. en W. is juist, daar de
Raad er niet aan wilde destijds de
tekorten uit de inkomsten-belasting
te halen. Spr. wijst er op, dat de
meerderheid van den Raad dit voor
stel heeft uitgelokt.
aanwezig, als de uilgaven de inkom
sten overtreffen. En zelfs dan nog
zijn er gemeenten, dia belasting ver
hoogen liever dan de gasprijzen.
Spr. vraagt dan ook de zaak nog
uittestellen. Men kan er bij de be
grooting op terugkomen. Dan
eerst is te voorzien,-of het noodig is
voor 1917 den duren kolenprljs te
behouden. Dan ook eerst blijkt of er
waarlijk een tekort in kas is.
Den Voorzitter doet het ge
noegen, dat de heer Michels vóór
eene verhoogiug zal stemmen, indien
die noodig is. Hier is dat inderdaad
het geval. Spr. begrijpt niét het ver
wijt aan den gasdiractear gericht. De
directeur heeft aangetoond wat het
gas kost van 1 Juni af en die prijs
wordt niet meer gedekt. Als eenige
maanden verloopen zgn is het te laat
om het tekort te dekken.
De heer G r 0 n w a 1 d zou de zaak
gaarne verdaagd zien, teneinde de
stukken beter te kunnen bestudeeren.
De Voorzitter merkt op, dat
B. en W. zich veel-moeite gegeven
hebben den Raad de zaak voorbereid
voor te leggen. Op die manier, zijn
de zes maanden om voor we 6r aan
toe zijn. De leden--moeten thans
kunnen beslissen.
De. heer Grunwald repliceert.
Op die manier, zouden.yre maar dade
lijk alles moeten accepteeren van B.
en W. De Raad wil zelf onderzoeken,
De Voorzitter heeft den Raad
dit recht nooit betwist. Maar hier
wordt het college, betrekkelijk ver
dat de zaak niet goed voor
bereid zou zijn en de stukken te kort
ter visie, hebben gelegen.
Re- en dupliek tusschen vei'schii-
ude leden. De beer Biersteker
wil op zijne beurt het volgend punt
den duurto-toe3lagr verdaagd zien,
maar van dit. thaas eene beslissing
nemen.
In stemming komt de vraagver
daging of niet? (Voorstel-Grunwald).
Deze wordt verworpen. Vóór de hee
ren GfunweM,- Mtchel%-Spruit, Baak
en Adriaanse.
Het punt zal dus afgehandeld
worden.
De heer B i er ateker zegt, dat
de siluatie tharis anders is dan ver-
ledon jaar April, toen een soortgelijk
voorstel tot prijsverhooging werd ver
worpen-.- Moest spr.--den vorigen-keer
zeggèn, dat het voorstel wat verhaast
en zonder den noodigen ernst was
ter tafel gebracht, het doet hom
genoegen thans te kunnen constatee-
ren, dat er niet maar overheen ge
vlogen is. Verleden jaar stond men
op het standpunt, dat men eene winst
derving wilde dekken, niet een ver
lies. Thans is er juist sprake van
dekking van den kostprijs. Er wordt
thans wat btigeo&düin een ar
tikel in de „Held. Ct." van den heer
Michels komt deze heer terug op de
besluiten van den Raad, en natuurlijk
wordt een en ander braaf aangedikt
over verhooging van de begrootings
posten, etc. Natuurlijk krijgen
heeren Biersteker en Spruit e'en
standje. Dat gebeurt vóór de zaak
in openbaren raad wordt besproken.
Is dat verwijt aan ons adre3 gegrond
vraagt spr. Absoluut niet. BH de be
handeling der begrooting zijn door
ons niet maar klakkeloos posten ver
hoogd. Er werd hooger geraamd wat
redelijkerwijs kon geschieden. En spr,
blijft volhouden, dat die prijzen zullen
worden bereikt, zelfs overschreden,
't Gaat niet aan daar thanB nog op
terug te komen en ons te verwijten,
dat wij oen minder vooruitzienden
blik hebben dan de heer Michels.
Spr. houdt rekening met den toe
stand van het oogenblik, niet met de
begrootingsposten, en beweert, dat de
kostprijs 7.7 cent is, dat het niet on
billijk is in dezen duren tijd, waarin
alles verhoogd wordt, ook het gas te
verhoogon. Ook voor het voorstel
Over de Linden voelt spr. niets.
Of er nu verkeerde exploitatie be
staat, dat punt wil spr. liever niet
ter sprake brengen. Wij moeten die
exploitatie nemen zooals ze is. Zoo
lang nog niet is aangetoond, dat die
exploitatie verkeerd is, moeten de
heeran zich onthouden van deze uit
spraak. Laat men dan met een zelf
standig voorstel komen en dat in-
Hoe is het mogelijk, vraagt spr.,
dat wy al aan verhooging toe zijn,
terwijl verschillende gemeenten er
nog niet aan denken? Zelfs meestal
mindere gasprijzen hebben dan wij.
Vau een staatje van 21 gemeenten
zijn er slechts 5, die met hare ver
hooging komen boven de onze. Ex
ploiteeren wij dan zoo nadeelig?
▼raagt spr. Laat B. en W. dat eens
nagaan.
Spr. moet zich refereeren aan de
begrooting, zooals die tenslotte is
vastgesteld, nl. het bedrag van
f84000.-. Maar daarvan blijkt, als
men er het nadeelig saldo van nu
aftrekt, nog f14000.- winst over. Om
dit nu uit de gasfabriek te dekken,
waar- het zuiver een tekort in kas is,
daarvoor voelen wij niets. Slechts de
de uitkeering aan de. gemeentekas
is verminderd, en gaat men nu die
vermindering halen uit de gasprijs
verhooging, dan worden daardoor
allerlei menschen benadeeld voor wie
dat zeer onbillijk is. Slechts eene
belasting verhooging kan dat tekort
dekken.
Ben nadeelig saldo is slechts dan
De heer Adriaanse vindt het
óók verkeerd om den kostprijs uit
hot gas te halen.- Jarenlang heeft de
gemeente tal van rijke winsten op
gestreken, nu dreigt een tekort, en
wil men eene verhooging op een tijd
perk, waarop voor de burgerij allerlei
andere verhoogingen komen. Spr.
vindt het niet zoo erg, als er
een tekort zou zijn: het zou slechts
een nietige reductie zijn op de groote
winsten van jaren.
De heer Over de Linden licht
in 't kort, zijn voorstel nog toe, dat
bedoelt hen te ontlasten, op wie de
verhooging het meest zou drukken.
Op eene opmerking van den Voor
zit t e r, dat van de muntgasverbrui-
kers een groot aantal een inkomen
heeft van f 700.— en meer, vraagt
de heer Over de Linden of de
Voorz. wel eens berekend heeft, wat
het zeggen wil rond te moeten komen
met zoo'n inkomen? Daarenboven
kunnen industrie-gas ver bruikers veel
beter eene verhooging dragen.
De heer De Ven merkt op, dat
hij in April 1915 heeft tegengestemd,
juist omdat de gasverbruikers oneven
redig werden belast. Ook spr. is
tegen de verhooging van muntgas.
In 't algemeen is er alles voor te
zeggen, dat de kostprijs en niet meer
betaald wordt. Maar buitengewone
tijdsomstandighedeneischen buiten
gewone maatregelen. Zeer juist heeft
de heer Adriaanse opgemerkt, dat
jarenlang groote winsten in de kas
der gemeente zijn geyloeid, waardoor
de hoofdelijke omslag laag bleef. Als
er een voorstal komt voor een supple-
toire belastingheffing zal spr. vóór-
stemmen.
De heer Van Ne-ck.vindLdather.
bedrijf de kosten moet dekken. De
kwestie van groote winsten in de
gemeentekas, waardoor de h.o. laag
bleef, is oDjuist. Toen we geen be
drijven hadden, wa3 de h.o. f47,000,
thans veel hooger. Als veel zaken
betaald hadden moeten worden uit
den h. o., dan waren ze niet tot stanij
gekomen.
Do heer MichelsEn die zijn
thans door de kleinen betaald.
De heer Van.Neek voortgaande:
Nu we met veel grooter h. o. kwa
men, heeft de Raad hem omlaag ge
bracht. Steeds is beschikt over de
winst der gasfabriek, vóór we wisten
of er winst gemaakt werd. Hoelang
heeft het niet geduurd vóór er sprake
was van eeti reservefonds.
De heer De Geus: Als het op
verdeeling van lusten aankomt, is er
gemakkelijker eenstemmigheid te
vinden dan waar het lasten betr>ft.
Erkend moeten worden de belangrijke
winsten uit de bedrijven. Maar daar
naast werd de h. o. verhoogd. De
menschen die bijdragen aan die din
gen, profiteeren er op hun beurt dok
van. Dat is de cirkelgang in de maat
schappij. De heer De Ven stemde
verleden jaar, toen een ondoordacht
advies ter tafel kwam, tegen. Thans,
nu er een doorwrocht advies is,
stemt hij óók tegen. Als de heer De
Ven meent, dat muntgasverbruikers
uitgeschakeld moeten worden, moet
hij tegen de heele verhooging stemmen.
De heer Michels erkent het
rechtvaardige van een verkoopprijs
die bestaat uit. den kostprijs èn een
behoorlijke reserve. Thans, waar van
reserve geen 3prake is, is dat motief
vervallen. Spr. wil voor de toekomst
het principe aanvaarden, dat de win
sten zoo klein mogelijk gemaakt
worden en de kleinere zaken uit
kleinere heffingen bekostigd worden.
Maar thans staan we voor het feit,
dat we rekening moeten houden met
den toestand.
Spr. vindt het óók niet aangenaam
om dit te moeten voorstellen. "Wat
muntgas betreft bij de muntgasver
bruikers wordt nooit naar het iDkomen
gevraagd. De winkelier daarentegen
kan geen muntgas krijgeu. Het voor
stel Over de Linden is daarom on
billijk, want daardoor zou een kleine
winkelier méér moeten betalen dan
een muntgasverbruiker.
De heer Over de Linden re
pliceert. Juist omdat de muntgasver
bruikers de kosten van aanleg niet
jonden dragen, is hun prijs hooger
dan de andere. Onbillijk is bet thans
dien prijs nog meer op te voeren.
De heer Michels repliceert. De
spr. gaat met de kostprijsberekening
van den directeur" mee als men aan
neemt, dat een zoo groot mogelijke
winst moet worden gemaakt. Maar
de- gasfabriek- vormt een deel der
begrooting. Eq we dienen ons af te
vragen; is er tekort op de inkomsten
of tekort op het bedrijf? Spr. zegt
op de inkomsten. Het bedrijf kan nog
geen tekort hebben. De opbrengst
van het gas is f 36000. hooger dan
de raming, en dan is er nog de op
brengst van het aulphaat. Hoe kan
er dan tekort zijn. Wel degelijk heb
ben we rekening te houden met de
begrooting. De heer Biersteker spreekt
thans anders dan vroeger.
Spr. leeBt voor, wat de heer B.
me vorige gelegenheid gezegd heeft",
gesproken heeft v4n het gruwelijke
om eene winstderving uit den gasprijs
te dekken. De heer Biersteker zeide,
wat thans de heer Adriaanse" zei
De toestand van nu is precies dezelfde
gebleven. Ware dat niet zoo, dan zou
ide begrootingookalfoutief zijn opgezet.
Spr. vraagt den heer Biersteker:
Acht hij het bedrag van de geraamde
winst'der gasfabriek, dat met zijne
medewerking op de begrooting is
geplaatst, juist of niet Zoo ja, dan
is de begrooting foutief opgezet, want
de winst is thans f34000.- begroot.
En dan is zijne handelwijze eene nare
komedie geweest om van eene be-
lastingverhooging af te komen.
Spr. zet nogmaals uiteen, dat wjj
bjj de becijfering van den kostprijs
te maken hebben met den kolenprljs
(min natuurlijk de opbrengst van af
val) over het g.eheele jaar.
En de heer Rljkes houdt met den
lageren prijs, dieu wij thans betalen
geene rekening. Er is geen tekort,
slechts een nadeel dat gedekt moet
worden door belasting-verhooging.
De heeren die nu zoo vóór reserves
zijn* hebben jarenlang duizenden uit-
En de reserve voor dit jaar
De heer Biersteker meent, dat
de heer Michels wel wat zakelijker
had kunnen blijven. Maar hij maakt
er- een verkiezings-speeohje van. Ove
rigens is het oefenen van kritiek
gemakkelijk. De heer Michels zegt:
er is maar raak op de begrooting
geraamd. Inderdaad is er veel la—-
geraamd dan de opbrengst bl
te zijn.
Verleden jaar stond spr. op het
standpunt dat er eene winstderving
was, en vond toen geen vrijheid vóór
verhooging gasprijs te stemmen. De
heer Michels heeft niet aangetoond,
alleen maar beweerd. 8pr. betwijfelt
verder of bet cijfer 6.9 voor kost
prijs wel juist is. De heer Michels
heeft géene rekening gehouden met
deafeohrijvingen. Maar zelfs al nemen
we dat cijfer als juist aan dan be
grijpt spr. nog niet hoe de heer M.
kook- en industriegaa wil verhoogen.
De meening van den heer M. wordt
niet gedeeld door de heeren Wibaut
en Vliegen. Juist laatstgenoemde gaf
eene uiteenzetting dat het voor
Gemeente zaak was winst te maken.
Het is moeilijk te zeggen of er
geen verlies geleden, wordt. De heer
M. kan dat niet aantoonen, omdat
hij niet weet voor, welken prijs wij
nog kolen moeten aanboopen. Als er
goedkoope kolen kunnen worden aan
gekocht, zal spr. onmiddellijk weer
voor verlaging stemmen.
De heer M i chads wil met cijfers
de juistheid zijner berekeningen aan
toonen. De beor Biersteker ech
ter neemt de door den heer M. ge
noemden kostprijs aan.
De heer Michels heeft verlaagde
kookgasprljzen altijd aangezien voor
bevoorrechting van een categorie
gegoeden, 't Schijnt nu eenmaal uit
commercieel oogpunt geboden om
verschillende prijzen te hebben. Spr.
hield rekening met den gemiddelden
prijs van 7.2. In den kostprijs 6.9
zit alles, ook de afschrijving, die wel
al te laag is, maar nu eenmaal be
staat.
De heer De Zwart wil eerst
stemmen over al of niet verhooging
van den gasprijs. Na eenige discussie
wordt hier niet op ingegaan eu wordt
het voorstel van B. en W. in stem
ming gebracht.
Het wordt aangenomen met 9 tegen
stemmen. Tegen de heeren Over
t Linden, de Zwart, Michels, Spruit,
De Ven, Baak en Adriaanse.
Duurte-toeslag.
Voorstel van de heeren Michels en
De Zwart betreffende het verleenen
van een duurte-toeslag, met advies
van Burg. en Wet.h. Ter zake zijn
ingekomen en bijgevoegd adressen
van de afd. Helder van den N. R. K.
Bond voor Personeel in dienst van
Openbare Lichamen en Bedrijven,
van de Dienaren van Politie en van
de afd. Helder van den Nederl. Bond
van Werklieden in Openbare Diensten
en Bedrijven.
(Zie „Held. Crt." van 27 Mei).
De heer Biersteker wil dit
voorstel verdagen tot een volgende
zitting, teneinde het lijvige dossier
hieromtrent beter te kunnen bestu-
deeren. Spr. is dankbaar voor de vele
inlichtingen.
De heer De Zwart stelt het op
prijs, dat de heeren de zaak willen
bestud6ereD, maar merkt op, dat
voorstel al geruimen tijd aanhangig
is, en dat het thans weer verschoven
dreigt te worden. Spr. hoopt, dat het
dan zeer spoedig opnieuw ter tafel
komt.
Besloten wordt over veertien dagen
opnieuw te vergaderen en dit. dan
te behandelen.
Onderwijs.
Adres van H. J. E. Denker, hou
dende verzoek om intrekking van
het Raadsbesluit van 21 Maart j.L,
waarbij hem met ingang van 1 Mei
1916 eervol ontslag is verleend als
onderwijzer aan School 7, met voor
stel van B. en W.
Bij acclamatie aangenomen.
Kantoren Gem.-Reiniging en
Keuringsdienst.
Vcfbrstel tot stichting van kantoren
voor de Gemeente Reiniging en Vco-
en Vleeschkouring, in één gebouw
achter perceel Kauaalweg 79.
Als boven.
Benoemingen.
Voorstel tot definitieve benoeming
van den heer A. Grunwald als leeraar
aan de Zeevaartschool.
Als boven.
Ter benoeming van onderwijzers
en onderwijzeressen worden voorge
dragen
Voor school no. 41. N. van Engel,
onderwijzer te Goor; 2. N. Pronk,
onderwijzer te St. Maartensbrug
3. J. Horst, onderwijzer te Helder.
Benoemd wordt de heer Van Eogel,
met 8 stemmen. De heer -Horst kreeg
6, 1 van onwaarde.
Voor school no. 61. G. van Hoek,
onderwijzer aan school no. 1, te Koe
gras; 2. A. Treffers, tijdelijk onder
wijzer aan school no. 7a, alhier; 3.
N. Pronk, onderwijzer te St. Maartens
brug.
Benoemd met 14 st. de heer Van
Hoek. De heer Pronk kreeg 1 stem.
Voor school no. 7a: 1. A. Treffers,
tijdelijk onderwijzer aan school no. 7a
2. N. van Engel, te Goor; 3. J. Buys,
tijdelijk onderwijzer aan school no. 7a.
Benoemd met algem. stemmen de
heer Treffers.
Voor onderwijzeres aan school no.
7a: 1. mej. R. B. Davidson, tijdelijk
onderwijzeres aan school no.
mej. J. Blok, tijdolljk onderwijzeres
aan school no. 58. mej. C. B. Ooster
hout, onderwijzeres te Anna Paulowna.
Benoemd met 11 stemmen mej.
Davidson; mej. J. Blok en Oosterhout
kregen resp. 2 en 8 st.
De openbare vergadering wordt
thans gesloten.
Van het Itallaansch-
Oostenrijksche gevechtsterrein.
Rome, 29 Mei. In het Etsch-dal
heeft de vijand gisterochtend zijn
hardhekkige en bloedige aanvallen
tegen onze stelliDgen herhaald. Ze
zijn alle afgeslagen.
In het vak tusschen Posina en
Astico is gisteren het hevige artillerie-
gevecht voortgezet, 's Middags heeft
de vijand in dichte drommen eén
deel onzer stellingen ten zuiden van
de Posina aangevallen, doch is met
aanzienlijke verliezen afgeslagen.
Op de hoogvlakte van Asiago
hebben onze troepen thans stellingen
die het bekken van Asiago
beheerschen, en deze stellingen be
vestigd.
H«tgevechtsterrein op den
Balkan.
Berlijn, 80 Mei. Duitsche en Bul-
gaarsche strijdkrachten hebben om
zich tegen een blijkbaar beoogd f:
overrompeling van de Entente troe
ten te beveiligen, den belangrijke-::
tupel pas aan de Strolma bezet. Ouzo
meerderheid dwong den zwakken
Griekschen post voor ons plaats te
maken. Overigens zijn de Grieksche
aouvereiniteitsrechten ontzien.
Van het Westelijke front.
Parijs, 29 Mei 's avonds. Op den
linkeroever van de Maas hebben de
Duitschers, na een hevig bombarde
ment tegen de eerste en tweede linie
tusschen Avocourt en Cumières twee
hevige aanvallen gedaan. Beide mis
lukten met zware verliezen voor den
vijand.
Een krachtige aanval van den vijand
tusschen den Mort Homme en Cumiè
res die uit het Bois des Corbeaux
(Ravenbosch) ondernomen werd, werd
door gordijnvuur der Franschen ge
broken, behalve op een front van
300 M., waar de Duitschers in de
voorste linie der Franschen voet
kregen.
Hevige geschutgevechten ten O. en
ten W. van Douaumont.
Berlijn, 30 Mei. Te zuiden van het
Ravenbosch en het bosch van Cumiè
res namen de Duitacho troepen de
stellingen van de Franschen tusschen
den zuidelijken top van den Mort
Homme en het dorp Cumières in hun
geheelo uitgestrektheid. Aan onge
kwetste gevangenen werden 35 officie
ren, o.w. verscheidene stafofficieren,
en 1313 man binnengebracht. Twee
tegenaanvallen tegen het dorp Cumiè
res zijn afgeslagen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Onze vroegere plaatsgenoot, de
heer S. Duinker, slaagde te Batavia
voor tweede stuurman groote stoom
vaart.
GasprIJs-verhooging.
In de zitting van den Raad is gis
terenavond het voorstel van B. en W.
tot verhooging van alle gasprijzen
met 1 cent per M3. met 9 tegen 7
stemmen aangenomen. De verhooging
gaat reeds in met ,1 Juni a.s. Voor
bijzonderheden zie men het Raads-
verslag.
„Helder» Belang".
Op een door het Bestuur van bo
vengenoemde Vereeniging aan dé-
directie der HollAndsche IJzeren
Spoorwegmaatschappij - gericht ver
zoek inzake het bestellen en afhalen
van goederen aan het „Tuindorp"
en den Polderweg, werd het volgende
antwoord ontvangen:
„In antwoord op uw schrijven heb
ben wij de eer u te berichten, dat wij
het gedeelte der gemeenle Helder ge
naamd het „Tuindorp", alsmede den
Polderweg tot aan den driesprong,
hebben opgenomen in den kring,
waarbinnen wij ons te Helder belasten
met het bestellen en-. -afhalen van
goederen".
„Dolle Hans".
De recensies van dit stuk van
Royaards gezelschap- waren in alle
bladen onverdeeld gunstig.
Zoo was de verwachting wel hoog
gespannen, wat ook te zien was aan
de opkomst. „Casino" was vol. En
dat zegt wat in dit seizoen! En de
vertolking 9- Laat ons dadelijk zeggen
dat zg onze hooge verwachting nog
heeft overtroffen.
Dit machtige Indo drama van
Jan Fabricius is een tendenz-stuk.
De Sinjo, de nakomeling van deu
Europeaan en de inlandsche vrouw,
wordt door- sommigen in Indiê niet
voor vol aanzien soms trots alles.
Dat prikkelt hem en de edele
karakters lijden er het meest onder.
Die onverdiende achteruitzetting is
onbillijk - dat heeft Fabricius met
zijn stuk willen doen uitkomen. En
dat hem dit gelukt is niemand, die
de schoone vertolking van het stuk
gezien heeft, zal er ook maar een
oogenblik aan twijfelen. In zooverre
heeft het stuk opvoedkundige waarde
van belang. En als het dan gespeeld
wordt zooals Royaards gezelschap dat
doet, dan is de indruk dien het maakt,
geweldig.
Henri Brondgeest, die als Hans
Hartman de titelrol vervult, berede
neert het, doet het voelen soms door
een enkele opmerking, prent het diep
in je ziel, dat die minachting onbil
lijk onverdiend is. Zijn zich verman
nen, zich-beheerschen, zagen wij nooit
beter uitgebeeld. Dat fiére, edele ka
rakter geeft hij weer tot in de fijnste
bijzonderheden.
't Was ademloos stil in de zaal.
Aan elk gebaar van hem en de andere
medespelenden hing de blik der toe
schouwers en b|j 't neerlaten van 't
gordijn, na een oogenblik stilte, volgt
een applaus-uitbarsting om de hooge
edele kunst die te zien werd gegeven.
Marie Holtrop speelt de rol van
Jolanthe meesterlijk fijn, met diep
gevoel, waarvan ontroering uitgaat.
Ko van Dijk had de rol van Majoor
de Weert den Indo-hater „de pig
mentvreter" zooals zijn scheldnaam
luidt. Hij is een waardig vervanger
van Royaards zelf, die anders deze
rol vervult.
Gerard Vrolik, die als Does zijn zoon,
optreedt was het type van den wel-
willonden voorzichtigen regeerings-
ambtenaar, die ook wel verkeerde
toestanden ziet, maar de regeering,
ziet ge Waar hij en Brondgeest,
de dolle Hans, tegenover elkander
staan, komt beider gemoedsaard en
karakter scherp uit. Ook dat heeft
Fabricius meesterlijk neergelegd in
zijn stuk.
De decors waren- extra voor dit
stuk door het gezelschap meegebracht.
Trouwens welk tooneel zou een zoo
mooie Indische aankleeding geven
kunnen?]
Vooral na het tweede bedrijf was
het publiek enthousiast en moest vijf,
zes maal gehaald worden vóór het
applaus zweeg.
Wé hebben DinBdag' in CasiDO een
avond van hoogstaand kunstgenot
beleefd, waarvoor wij Royaards ge
zelschap dankbaar mogen zijn.
Haring an Geep.
- Heden werd alhier aangevoerd 65
tal haring, prijs f8.85 9.35 per tal,
en 70 tal geep prijs f8.— 4 f15. -
per tal. Totale opbrengst ongeveer
f1400.
