HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Heider, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Eerste Blad.
Marquisen en Zonneschermen,
r
No. 46S9
ZATERDAG 3 JUNI 1916
44* JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per poet 60 et, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 „0.85
Modeblad 75 100 „1.25
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentidn van 1 tot 4 regels (bij voorultbat) 30 cent. Elke regel meer 7 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 76 sent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentldn op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en eliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2J cent.
Op- en ondergang van Zon en Maan
en tijd van hoogwater (Texel).
(Zomertijd).
£2
Juni. op: onder: op: onder: v.m.:n.m
Zondag 4 xb.7-32 m. 0.4 4.48 9.13 11.- 11.36
MuHüdag 5 8.42 038 4.48 9.13 1180 -
Dluadas 984 089 4.42 9.18 - 086
Woousd 7 113 0.68 4 48 9.18 086 1.-
üondord. 8 0.1Ü 1.- 4.42 9.14 1.16 1J6
Vrijdag 1.29 1.6 4.43 9.14 2.- 2.6
Zatordeg 10 2.46 U8 4.43 9.16 266 8.6
0E WEEK.
30 M e i.
De Parlemeuts-week, die op Vr(jdag
26 Mei eindigde, ia voor twee leden
van het extra parlementaire Kabinet-
Cort v. d. Linden een groot en onbe
twistbaar succès geweest. En wel:
voor de ministers van Financiën en
van Oorlog. De heer Van Gyn heeft
dus zeer kort na zyn optreden aan
de groene tafel ervaren, dat hy de
kunst verstaat, o, de zeer moeie-
lijke! om bij het Parlement „in
den pas" te komeD, zooals men dat
ii: militair spraakgebruik zegt; de
heer Bosboom heeft feitelyk voor de
eerste maal, sinds by opvolger van
den heer Colyn werd, een wezenlijk
„parlementair succès" te boeken ge
had. Dat de Indische Leening van 80
millioen er zonder stemming door
ging, is in hooge mate opmerkelijk.
Zij dient, slechts weten wij om
de vlottende schuld van Indiö te
coasolideeren. Maarer was (vooral
van de zijde des heeren Van Vuuren)
kritiek gekomen. Dé afwezigheid van
miniBter Pleyte z(j 'tdan ook om
oen zóó droeve oorzaak als ernstige
ziekte van 's ministers gade had
reeds uitgelokt aandrang om het ont
werp te behaudelen wanneer Z.Exc.
v in Koloniën aanwezig zou kunnen
zyn. De verklaring van den voor
zitter,, dat de Regeering de afdoening
in 'slands belang noodig oordeelde,
deed dat protest natuurlijk verstom
men. Maai- althans het vragen Yan
hoofdelijke stemming is by dergelyken
loop van zaken „adat". Dat 't niet
geschiedde, is werkelijk een gracieuse
wijze van hulde aan minister Van
Gijh's verdediging van het ontwerp.
Da openhartige.ongekunstelde, flksche
en .toch niet „autoritaire" manier,
waarop deze bewindsman de Kamer
voorlicht, zij maakt een voor-
treffelijken indruk. Een minister, die
steeds zoekt naar hoffelljk-vrie'ndelljke,
vleiend-zoetelyke woordekens, zich
uitslovend om de „hooge vergadering"
te doordringen van het besef, hoezeer
hij haar acht, tegen haar opziet, braudt
van begeerte om H.Ed. aangenaam
te zyn; hij wordt al heel gauw ver
dacht van H.Ed. te willen „vernik
kelen", om 't zoo eens te zeggen. De
Ingezonden Mededeellng.
11$ ie ziekte legen e is,
Zeilen ie Pink Pillen voor e zijn.
Gij kunt voor u zelf, noch voor uwe
kinderen een geneesmiddel vinden,
dat u zooveel voldoening goeft als de
Pink Pillen. Er is geen geneesmiddel
dat zoovele waarborgen van deugde
lijkheid geeft en alleen reeds deze
reden moest voldoende zijn om ze by
voorkeur door u te doen nemen;
want de voorkeur moet gaan naar
hot middel dat bewijst te hebben
genezen. Zdodra de zieke ae Pink
Pillen neemt, ondervindt hy een groote
aandoening van welzijn, bij gevoelt
wel degelijk dat het middel werkt. De
behandoling met de Pink Pillen biedt
ook deze voordellen dat z(j het in
acht nemen van een afzonderlijken
leefregel onnoodig 'maakt, dat zij kan
worden gevolgd door bejaarde perso
nen, zoowel als door jonge kinderen.
De Pink Pillen zijn een echt en doel
treffend huismiddel.
Wij zeggen dat de Pink Pillen een
huismiddel zijn, omdat zij geheel zijn
aangewezen om de gewone ongemak
ken te bestrijden die, helaas, niet
Dalaten den een of anderen dag, het
een of andere familielid te overvallen.
De vader of de moeder kuDnen
vermoeid of overwerkt zijn, de Pink
Pillen geven hen hunne krachten
weer. Lijden de grootouders aan een
moeieiijke spijsvertering? Niets ver
sterkt zoo zeer de maag als de Pink
Pillen. De kinderen eindelijk, die
voortdurend zorg wekken, hebben
altyd, wanneer zij op den huwbaren
leeftijd komen, eenige ongemakken
gebrek aan eetlust, bleeke kleur,
slapeloosheid, schele hoofdpijn. De
groei brengt hen van streek, maar de
Pink Pillen zijn daar om hen te
ondersteunen.
De Pink Pillen zuiveren en verrijken
hot bloed en z(jn de krachtigste
versterker van het zenuwstelsel. Door
rijk en zuiver bloed en sterke zenuwen
te geven, onderhouden de Pink Pillen
u in een volmaakten toestand van
kracht en gezondheid en behoeden u
tegen den heimelijken aanval van
epidemische ziekten die, zooals e
weet, alleen de zwakken treffen.
De Pink Pillen z(jn verkrijgbaar
h f 1.75 per doos, en f9.— per zes
doozen bij het Hoofddepót der Pink
Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam
voor Helder en Omstreken bijAlb.
TEN KLOOSTER, Keizerstraat 93,
en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63;
te Schagen bjtj J. ROTGANS; te den
Burg (Texel) bij T. RUIS, en verder
b(j verschillende Apothekers en goede
Drogisten.
ietwat-barscht toon zal op den duur
geloof ik stellig nog meer succès
hebben, dan dat zoetelijk fleemerigo.
Ook minister Bosboom zei ik
reeds beleefde groot succès. Dat
het Buitengewoon Oorlogskrediet van
honderd millioen zonder stemming
zou worden goedgekeurd't was
inderdaad vèr boven verwachting!
En ook hier is gebleken, dat het
Parlement 't meest van „klaren wyD''
houdt, mits het werkelijk d<
overtuiging heeft, dat deZ8 „wijn'
niet vervalscht is En daarvan
was by de bespreking der leger
toestanden door den minister vau
Oorlog geen sprake. De heer
Bosboom is zijn woord getrouw
bleven: hij was onbevangen, trachtte
niet „goed te praten" wat slecht,
krom is, durfde opkomen tegen on
billijke kritiek en overdrijving. De
Kamer heeft wel degelijk gevoeld,
dat er waarheid schuilt in het betoog,
dat in een tyd, waarin „wij elk uur
tegenover den vijand kunnen worden
"aatst", 't niet kan gedoogd,
dat duizenden (en dan nog wel niet-
kostwinners!) „drossen", tegen na
drukkelijk verbod slippertjes maken.
Wij weten ook, met mildo hand
van 1 Juni af „de spons"
len gehanteerd over de „bijkom
stige straffen"; de commandanten,
in deze door den generalissimus go
volmachtigd, hebben in deze te be
slissen. Maar dat op ruime schaal
„genade voor recht" zal gelden
't staat immers vast. Dat de „harde
les" haar nut zal hebben, -r men
kan er zeker van zijnEn óók vast
staat, dat in den Augias-s^l, genaamd
militaire geneeskuudige dienst, de
„groote schoonmaak" zal worden
voortgezet. Er komt eene commissie,
waarvan nu eens niet zal kunnen
beweerd, dat zij 't getal der beruchte
„kapstokken" met een vermeerderde.
Het ontwerp-Begrooting van Oorlog
voor 1917 zal reeds de bewijzen
dienen te bevatten, dat men op hot
Haagsche Plein de daden met zéér
bekwamen spoed op de „woorden"
laat volgen. Generaal Bosboom heeft
werkelijk aangetoond, dat ook hier
naast volkomen billijke en gegronde
kritiek schromelijke overdrijving
wordt aangetroffen. Maar dat neemt
niet weg eu wordt door Z. Exc.
ook geen seconde betwist dat er
tal van misstanden, diep-ingekanker-
de, verouderde fouten, tekortkomingen
zijn, welke grondig en afdoend moeten
verbeterd worden. De angst voor
overschrydipg der uitgaven heeft
jaren-achtereen doen berusten in de
misère. Thans is eerst duidelijk ge
bleken," hoè slecht die sleur- en
slender-methode is om „in vredes
naam" maar „de doofpot te hantee-
ren", teneinde conflict met de Kamer
te ontwijken. De mannen der ave
rechtsche zuinigheid in de Kamer
dragen zeer stellig het grootste,
zwaarste deel der verantwoordelijk
heid in deze. Waar 't de ellendige
toestanden bij den M. G. dienst
geldt, kan deze beschuldiging de
soc.-democraten zeer zeker niet
treffpn, want van die zyde (speciaal
bij monde van den heer K- ter Laan
gel(jk defee nog pas herinnerde) is
sinds jaar en dag aangedrongen op
het reinigen van dien'„Augias-stal".
Hoe 't zy, men heeft nu ervaren,
hoe -kwalijk het al-maar op bezuini
ging, schrappen van posten aandrin
gen kan werken, wanneer dit (geiyk
maar alte vaak 't geval was!) „in
den blinde" geschiedde.
Vóórdat zij haar klein - recè-i van
twee weken van Hemelvaartsdag
tot na PiDkateren kon nemen,
moest de Tweede Kamer nog de
M.U.L.O.-wet afdoen, het ontwerp,
dat minister Cort v. d. Linden, de
stoere werker, nog wist af te doen
temidden van al 't andere, en waar
voor mr. Tydeman hem op 29 Mei
in het Parlement alleszins \erdiende
hulde bracht.
En daarna?
Nog «en hooge berg van wetge
vende arbeid wacht het Lagerhuis,
't Zeggen is, dat van zomer-recès
niet vóór begin Augustus sprake zal
kunnen zijn, maar zóó zwart zie ik
't niet in. Als Juli eehmaal in het
land is, raakt toch het hek van den
dam 1 En nu reeds heeft de arme
kamerbewaarder Van BJjlevelt
aan dag goocheltoeren te verrichten
om het „quorum" bijeen te telefo
neeren
MaaTer is nog zooveel af te
doen
Het ontwerp der twintig millioen
voor de distributie van levensmid
delen (met de vleesch-, bruinbrood-
en verdere „perkara's") moet behan
deld. En over miDister Posthuma's
toestand wordt gemeld, dat deze zich
„gunstig" laat aanzien, maartevenB,
toch, dat Z.Exc. na 7 Juni Den Haag
zal verlaten om in de landelijke
streek by Ruurlo „gedurende enkele
weken" rust te gaan nemen. Niet
hy-zelf zal dus den naderenden „oeco-
nomischen debatslrijd" met de Kamer
kunnen bevechten. En trouwens, voor
iemand, die pas herstellend is van
eene hartaandoening, door inspanning
berokkend, zal 't zeer zeker niet
wenschelyk zijn, zich aan dergelijke
emotie bloot te stellen. Op de vragen
van den heer Schaper heeft de premier
weet men geantwoord, dat het
tydeiyk vervangen van den minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel
nietnoodig wordt geachtde secretaris
generaal (de heer Ever wijn) voert,
gelyk in zulke gevallen gebruikelijk,
de algemeene leiding, zonder noch-
thans eenige offlcieele verantwoorde
lijkheid te dragen. Kan Ju de huidige
omstandigheden eon dergelijke rege
ling over tal van weken zich uit
strekkend toelaatbaar worden ge
acht? Over deze kwestie zal mis
schien nog vóórdat het kleine recè3
van 1 14 Juni aanvangt? weldra
iQ het Parlement allicht „iets naders"
worden geboord. Uit het vraaggesprek,
dat een Haagsche journalist met het
bestuur van de N.O.T. dezer dagen
had, is gebleken, hoe deze instelling,
welke onzen handel zeer zeker sinds
1914 belangrijke diensten heeft be
wezenj plotseling staat voor een raad
selachtig gemis aan medewerking
van Engelsche zijde. Tal van verdere,
gewichtige belangen vorderen eene
krachtige hand, ter règeüog en orde
ning. Bovenal op het drietakkig'depar-
tément aan de Haagsche Princesse
gracht is dit van toepassing. En zeker
geldt niet slechts op het gebied van
maatregelen in het belang onzer
defensie het woord/ onlangs door
generaal Snijders tot het leger ge
richt, dat namelijk thans „alle over
wegingen van poreoonlyken aard be-
hooren te wijken voor den grooten
eisch van het algemeen belang"
Mb. Antonio.
DE OORLOG.
9e legerberlchten van
30 en 31 Mei, en 1 Juni.
Van het W e s t e 1 y k front.
Het Fransche communiqué van
den Sisten meldt dat in den nacht
van den 30sten een hevig gevecht
plaats had op de linker Maasoever,
tuaachen den Mort-Homme en de
rivier.
Na een weegaloos bombardement,
dat twee dagen duurde deden de
Duitschers aanvallen op de Fransche
loopgraven ter weerszyden van het
dorp Cumieres. De Franschen hebben
de vyayjlen overal teruggeslagen. In
bet Bois Cauretes hebben de Fransche
ten slotte hunne voorste linie, die
totaal platgeschoten was, moeten
ontruimen. Ten Z.. van Cumieres
slaagden de Duitschers er aan van ke'
lyk in de Franschen in de richting
van het station van Chattancourt
terug te dry ven, doch een schitterende
tegenaanval der Franschen wierp
hen weder terug. Zy vorderden hierbij
tot aan den rand van het dorp.
In den Boven-Elzas. hebben de
Duitschers een aanval gedaan op de
Fransche stellingen len O. van
Seppois. Deze aanval werd voorafge
gaan door een allerhevigst bombar
dement. Zij kregen aanvankelijk
vasten voet in een vooruitgeschoven
Fransche loopgraaf, doch werden
door tegenaanvallen weder verdreven.
Het avondbericht van den 31.sten
maakt melding van voortzetting der
beschieting in de streek van den
Mort Hömme, wat niet belette, dat
de Franschen een Duitsche verdedi
gingswerk op den Z.W. helling van
den Mort-Homme, veroverden. Hierby
namen zij 220 Duitschers gevaDger,
en veroverden zy 7machine-geweren.
Volgens het communiqué van den
lsten Juni deden de Duitschera een
aanval op den O. helling van den
Morthomme. Verder voorzetting yan
den arteileriebeschieting.
Het Duitsche leger bericht van den
Sisten meldt:
Ondernemingen van Duitsche pa
trouilles bij Neuve Cbapelle en ten
N.O. daarvan waren voorspoedig. 38
Engelschen, o.w. 1 officier, werden
gevangen en een machinegeweer buit
gemaakt.
Links van de Maas zuiverden wij
de ten Z. van het dorp Cumiérea
liggende heggon en struiken van den
vijand, waarby 3officierenen88man
in onze handen vielen. Bij den aanval
van 29 Mei hebben wy een in het
bosebje van Caurettes opgesteld ma
rine-kanon, 18 machinegeweren, een
aantal mynwerpers en veel ander
matriaal buitgemaakt.
Volgens het bericht van 1 JuDi
brachten do Franschen Woensdag
aanzienlijke strydkrachten in actie
voor een aanval op den Mort Homme
en op den Caurettesheuvel. Aan de
Zuidelijke tulling van den Dooden
Man gelukte het hun over een breedte
van 400 M. in onze voorste loopgraaf
te dringen. OverigenB zyn tal van
vyandelykeaanvallen met de zwaarste
verliezen afgeslagen.
Op den rechter Maasoever werden
de artilleriegevechten voortgezet Ten
Oosten van Olampt drong een Duitsche
verkenningsafdeelingover een breedte
van 350 M. en tot een diepte van
300 M. door de Fransche stelling en
keerde met gevangenen en met krijgs
buit terug.
Van het Óoateiyk froqt komen
alleen berichten betreffende artillerie
ën luchtgevechten.
Ingezonden Mededeellng.
Het adres voor
Is bij
C. KIESEWETTER,
KANAALWEG 174.
Over de Posina opgerukte strijd
krachten hebben den Monte Priaforo
genomen.
Nieuwe wanhopige pogingen der
Italianen om de stellingen ten
Zuiden van Bettale te hernemen zyn
vruchteloos gebleven.
Ia de halve maand sedert het begin
van onzen aanval hebben wij 80,388
Italianen, onder wie 694 officieren,
gevangen genomen en 299 kanonnen
buitgemaakt.
Volgens het bericht van deu 1 Juni
werden nog meer voordeelen behaald.
De troepen die' ter N. van Asiago
naar het O. oprukten, bereikten het
gehucht Mandrielle.
Ten Oosten van Arsiero werd de
Monte Cengio ten Zuiden van Cava
en Treache veroverd. Negenhonderd
Italianen, w.o. 15 officieren, zyn ge
vangen genomen, 3 machinegeweren
buitgemaakt.
Bij Arsiero kregen de troepen voet
op den Zuideiyken oever van de
Posina, en sloegen zij een sterken
tegenaanval van de Italianen af.
Ook mislukten de aanvallen van
den vyand by Chiese (in het Brand-
dal) eu ten Oosten van de Buole pas.
De buit aan kaunonen in het gebied,
waarin tot den aanval werd overge
gaan, is gestegen op 313wat de
overige buit betreft die is nog niet
volledig te schatten. Tot dusver zyn
geteld 148 machinegeweren, 22 myn
werpers, 6 auto's, 600 ry wielen en
zeer groote munitiehoeveelhedeD, w. o.
2250 bommen van bet zwaarste
kaliber.
Het Italiaansche communiqué van
den 31sten meldt, dat in' het Lagarina-
dal nieuwe, verwoede aauvallen,
door een hevige beschieting met zwaar
geschut voorbereid -en gesteund en
door deu vyand met dapperheid uit
gevoerd, teruggeslagen zyn.
In de richting van de Ferni Alti
is de vyand teruggeworpen.
Tu8schen Rosinaen de Boven-Astico
ontwikkelt zich de slag. De vyand
trekt zyn troepen vooral samen, in
het Astico dal. Een aaDval in de streek
van Campiglia is afgeslagen.
Meer naar het oosten had het hevige
geconcentreerde geschutvuur van den
vyand de troepen genoodzaakt de
stelling van den Monte Priaforo te
ontruimen. E6n tegenaanval bracht
ons weer in het bezit van de stellingen
maar tengevolge van het hovige ge
schutvuur des vyands trokken onze
troepen langs de zuidelijke hellingen
eecigszins terug.
Op de hoogvlakte van Asiago heb
ben wy de Punta Corbin ontruimd.
Volgens het communiqué van 1
Juni hebben de Oostenrijkers nog een
aanval gedaan op den Buolepas, doch
werden zy met zware verliezen
teruggeslagen. Eenzelfde lot onderging
een aanval op de Ferni Alti.
In den namiddag heeft/ een vyan-
delijke kolonne, die de Posina overge
trokken was, een aanval op den Monte
Spina gedaan. Htj werd tegengehouden
op de Noordeiyke hellingen. Een
andere kolonne, oprukkend naar den
Monte Baldo ten Zuidoosten V3n
Arsiero, is verslagen en in wanorde
over dé Posina teruggeslagen.
Op den Balkan.
Volgens een bericht uit Saloniki
hebben de Fransche troepen Poroj,
ten N.O. van Dorian, en even ten O.
van fort Dova Tepe, bezet.
Een bericht van 1 Juni, eveneens
uit Saloniki meldt dat de Bulgaren
troepen samentrekken by Xanthi en
Nevrokop, en zich gereed maken
Drama aan te vallen. Ook zouden by
Xanthi Turksche troepen worden
samengetrokken.
VolgenB een Duitsch bericht dd. 1
Juni, werd een vyandeiyken aanval
"j den Zuidelyken uitlooper van het
Doiran-meer afgeslagen.
Van het Oostenryksc^Ita
liaan sche front.
Het Oostenryksche legerbericht van
den 31sten meldtDe onder bevel van
generaal oberst aartshertog Eugenius
staande troepen hebben Asiago
Arsiero genomen.
In het vak ten N.O. van Asiago
hebben onze troepen den vijand uit
Gallio verdreven en de bergstellingen
ten Noorden van die plaats stormen
derhand genomen.
Ten Westen van Asiago is ons front
ten Zuiden van het Asaadal tot het
veroverde panta*rfort Punt» Corbin
Van het R u s s i s c b-T u r k s c h e
front.
De Turken beginnen meer kracht
te ontwikkelen bij bun aanvallen dan
Russen misschien verwacht heb
ben. Een Russisch bericht van den
Sisten meldt dat in de richting van
Diabekr een aanval der Turken werd
afgeslagen, nadat deze er eerst in
geslaagd waren een deel der Russische
stelling te nemen.
Een mededeeling van den lsten
Juni meldt echter, dat de. Turken in
den nacht van den 30sten Mei drie
maal achtereen een aanval deden op
de Russische stellingen in Kaukasie,
welke aanvallen alle afgeslagen wer
den. Gelukkiger waren de Turken
evenwel by een aanval op een vooruit
springend stuk der Russische linies
by Mamahatoen. De stad werd door
de Russen ontruimd. Volgens
Turksche bericht werd zy daarop door
de Turken bezet.
De duikboot- en mljnoorlog.
Het Engelsche stoomschip „Dale-
garth" (2265 ton) ia gezonken.
In de Zwarte Zee heeft een Russi
sche duikboot bij een kruistocht vyf
zeilschepen in den grond geboord en
er één mee op sleeptouw genomen
en Daar Sebastopol gebracht.
De duikboot werd zonder succes
door een watervliegtuig aangevallen.
Volgens een Italiaansch bericht
werd in den nacht van 28 op 29 Mei
in de haven van Triest een groot
transportschip door een Italiaanschen
onderzeeër in den groad geboord.
Van Duitsche ^yde wordt de aan
dacht gevestigd op het aanvallend
optreden van vyandelyke koopvaardy-
schepen. Volgens het rapport van een
uit den Atlantischen Oceaan terug
gekeerden ocderzeefir had dit vaartuig
tot tweemaal toe een ontmoeting met
vyandelljke schepen die op de som
matie om in de booten te gaan met
kanonnen de duikboot begonnen te
beschieten.
Een grotest van Bulgarije.
Pasaroff de Bulgaarsche gezant te
Athene, heeft bij de Grieksche re-
geering geprotesteerd, wegens het
feit, dat Grieksche troepen aan de
grens geschoten hebben op Bulgaar
sche troepen, toen deze het fort
Rupel bezetten.
Ministerpresident Skoeloedia wei
gerde het protest te aanvaarden.
Uit den Dultschen Rijksdag.
De Duitsche Rljksdig heeft na een
driedaagsch debat over den staat van
beleg en de censuur een resolutie
van de sociaal-demokratische arbeids-
eenschap, om den staat van beleg
öp te heffen en de gedachten wisseling
over het oorlogsdoel van Duitschland
vrij te laten, met de stemmen der
burgerlijke partijen tegen die der twee
socialistische groepen verworpen en
een motie van do vryzinnigen, om de
censuur te verzachten, aangenomen.
By de bespreking is ook de duik-
bootpolitiek weer aan dubrde gekomen-
De concervatief Graefo en de nationaal
liberaal Hirsch hekelden daarby de
„slappe" houding der regeering tegen
over president Wilson en braken
nogmaals eeD lans voor den onbeperk-
ten duikbootoorlog. Dat haalde hun
een afstraffing van minister Helfferich
op den hals, dia hun redevoeringen
in stryd met het belaDg van het
vaderland noemde. De groote meer
derheid van den RykBdag juichte de
verklaringen van den minister toe en
graaf Westarp, de leider der con
servatieven,' haastte zich de woorden
van Graefe wat te verzachten.
Het is io deze zitting vaak heftig
toegegaan. Nadat Graefe verklaard
had, dat wanneer de censuur ten doel
had een nadeellge werking van Duit
sche persuitingen in 't buitenland te
voorkomen, men beginnen moest met
de redevoeringen- en interviews van
den Rykskauselier te verbieden -
waarby hy nog eens herinnerde aan
het ongelukkige woord over het
onrecht aan Belgiè" en nadat hy
had uitgeroepen „Zorgt ervoor, dat
niet de pen vernietigt wat het bloedige
zwaard heeft bereikt l", sprak Stadt-
hagen over „Russische toestanden"
in Duitschland. Toen stoof Helfferich
op, herhaaldelyk met zyn vuist op de
lessenaar slaande, verzekerde hy met
toenemende drift, dat de regeering,
die zich tegenover zulke uitlatingen
in een uiterst moeiiyke positie bevond,
zich niet zóu laten uittarten tot een
afwykiDg van den weg, dien zy den
eenig juisten achtte. Men mocht de
regeering dan in dit opzicht zwakheid
verwyten, het ware de grootste zwak
heid, voor zulke verwyten op zy te
tan.
Op heftige wyze verweten ook de
sociaal democraten den con3er vatie ven
hun annexatielust. De socialist Noske
de, dat het volk geen -uitbreiding
verlenging van den oorlog wenscht
met het oog op fantastische annexatie
plannen en gispte de pogingen van
zekere zyde, om onzydigen van
vredesbemidd9ling af te schrikken.
Hy zeide, dat velen de oorlog niet
lang genoeg kan duren, ómdat
millioenen profijt slaan uit den nood
van het volk.
De Vereenlgda Staten en Mexico.
Washington, 1 Juni. De nota van
Mexico, die* kortweg de goede trouw
vau de Vereenigdo Staten ter zake
van het zenden van troepen naar
Mexico in twyfel trekt, en dreigt met
gewapenden tegenstand, wanneer de
troepen niet worden teruggetrokken,
is, naar men gelooft, teneinde indruk
te maken in het land, in oorlogs
zuchtige termen vervat. Zij .verklaart,
dat de troepen de grens hebben over
schreden om Villa op te sporen,
zonder toestemming van Mexico.
Do nota verklaart nog: Nu Mexico
zyn houding duideiyk heeft gemaakt,
zal het genoodzaakt zyn zich te ver
dedigen tegen elke groep van Ameri-
kaansche troepen, die zich op zyn
grondgebied mochten bevinden.
Verder eischt de nota een verklaring
van Amerika omtrent do werkelyke
plannen van dit land ten opzichte
van Mexico.
Washington, 1 Juni. Van bevoegde
zyde wordt verklaard, dat deAmeri-
kaansche troepen niet uit Mexico
teruggetrokken zullen worden, voor
dat Carranza bewezen heeft by machte
te zyn de Amerikaansche grens te
beschermen.
De nota van Carranza zal ver
moedelyk in dezen geest beantwoord
worden.
De opstand In China.
Peking, 1 Juni. Nu de provincie
Yoenan zich onafhankelijk heeft ver
klaard, zyn acht provincies van de
18 in opstand.
Sjantoeng is bijna geheel en al in
handen der rebellen.'
Een roep om vrede.
In Poütiken vinden wy een roep
om vrede van den Duitschen scbryver
Otto Baragraber. Wij vertalen er iets
uit:
„Houdt op met dooden Houd op
Gij hebt er al milioenen gedood
G|j, die tegen elkander raast, hoor in
den stervenskreet van elkon doode
het geklaag der heele menscheid I
's Lands doel is leven. God zeide tot
u: Heb uw vyaDden lief! Is het de
God der liefde, dien gij onder het
moorden aanroept? Of is bet Baal,
den God van moord en bloed?
„De liefde bindt de menschen samen,
brengt ze voort, voedt ze op. Hebt
gy ze op school tot liefde opgevoed
Neen, gy zeidet: Bedenk, dat gy een
Duitscber zyt 1 een Brit 1 on Italiaan
Als gy ti\m allen in stede daarvan
eeDS had geleerd: Bedenk dat gy
mensch z(jt. Veracht niet uw broeders
eigenaardigheden, maar tracht ze te
begrijpen
„Europa's toekomst berust op den
bodem van bet rechtBouw de
toekomst van de wereld op den grond
slag, dien de Haagsche conferentie
heeft gelegd. Rechtspraak en gerech
tigheid in plaats van oorlog met roof
en moordWeg met de onzinnig toe
nemende wapening voor roof en moord!
Weg met het laffe wantrouwen tus-
schen de volkenWeg met hen, die
goud vergaren dat de volkeren met
bloed betalen.
„Houd op met moord en onwaardig
gesjacher 1 Weg met schutten en
tollen 1 Goef ons een nieuw Europa 1
Geef ons recht, niet alleen voor eenige
uitverkoren volkeD, maar'voor alle
volken in de wereld 1 Recht voor
volken, rassen entalenGeef ons
een eengezind Europa onder de her
schepping van het rechtneen meer,
geef ons pen eensgezinde wereld. Geef
ons een menschenryk voor menschen!"
De Gasprijs-verhooging.
Nog een enkel woord over deze
door den Raad genomen betreurens
waardige beslissing, waarmede de
druk der tijden in 't gunstigste geval
eon half jaar te vroeg voor de zoo-
veelste maal op de zwakste schouders
wordt gelegd.
Allereerst haast ik my een onjuist
heid in 't verslag van Woensdag j.1.
te herstellen. Uw verslaggever laat
my daar zeggen dat de opbrengst
van het gas f36000.- hooger dan
raming is. Dit was echter de
opbrengst der byproducteu, cokes en
sulphaat. Dat by die f36000.- dus
nog de opbrengst der sulphaat zou
komen, geloof ik niet gezegd te heb
ben.
Maar waar ik 't vooral over wou
hebben, is de berekening, waarmede
ik tot myn kostprys van het gas
kwam.
Ik liet die in myu rede weg, omdat
er toch niomaDd naar cijfers luistert,
voorts, omdat ik op andere eenvou
diger wyze precies hetzelfde aan
toonde. Toen de heer Biersteker myn
réken ing in twyfel trok, wilde ik 't
nochtans doen, doch toen genoemde
heor myn uitkomst van 6.9 ct. aan
vaardde, kwam ik weer op dat plan
terug.
Nu biykt my echter, dat ik daar
ien goéd aan deed en dat ik voor
taan maar liever, op gevaar af, ver
velend te worden gevonden, de be
rekening zal geven, waarom ik alsnog
opname er van in 't officieel raads-
vcrslag aan B. en W. verzocht, omdat
men nu hier en daar toch weer gaat
zéggen, dat ik maar een praatje ver
kocht.
Ziehier hoe de zaak staat. De
Gemeente heeft uitgaven, die jaariyka
worden geraamd en waartoe de dek
kingsmiddelen moeten worden aan
gewezen, die ook meerendeels niet
anders dan geraamd kunnen worden;
Tot die dekkingsmiddelen behooren,
en wel voor een belangrijk deel, de
uitkeeringen van de bedrijven.
Hoe meer men die uitkeeringen
opdryft (of 't or uit zal komen of niet,
daar hebben we 't nu niet over hoe
minderbehoeft men aan andere in
komsten, vooral belasting (die boeman)
te ramen.
Om echter de uitkeeringen derbe-
dryven te kunnen ramen, moet van
ieder bedryf natuuriyk ook weer
inkomsten en uitgaven worden ge-
geraamd, zoodat die zelfstandige be
grootingen hebben, maar toch onder
dulen van de geheele begrooting zijn.
Nu is er by de gemcentelyke
inkomsten voor 1916 verleden jaar
f 34,000.- uitkeering (dus netto
winst) gasfabriek geraamd.
Daardoor behoefde er .f 32,000.
minder op de belasting, daar B. en
W. slechts f 2000 hadden begroot (een
voorzichtigheid die ik altyd nog zeer
verstandig vond en terecht, blykt nu).
Elke duizend guldon nu, welke door
allerlei oorzaken, die 34 duizend
mindor wordt, is verlies voor de
meentokas, dus geen verlies op het
bedrijf.
Stel nu, dat door hoogere kolen-
pryzen, op deze wijze f 80,000 minder
in de gemeentekas komt, dan is er
nog geen tekort op de gasfabriek,
indien althans nu vaststaat dat die
f 34,000.»- er uit zouden zyn geko
men.
Of wy 't dus met die raming eens
zyn of waren of niet, dit stond los
van de vraag, of er nu een tekort op
't bedryf bleek of niet. We hadden
thans te oordeelen over reeelo be
dragen.
Ik meen te hebben ar.ngetoond, dat
er geen tekort was op die inkomsten
van de gasfabriek en dit op grond
van de door den directeur der gas
fabriek zelf verstrekte cijfers. Toen
ik dus tóch een kostprys van 7.7 in
't belang van B. en W. vond, had jik
my af te vragen, hoe kan dat nu
En toen bemerkte ik, dat in de
berekening die hiertoe leidde, 12000
ton kolen tegen den prys van f 20.58
berekend waren. Dat is een quaDtum
van een heel jaar, kon dus het jaar
1 Juni 1916/81 Mei 1917 zyn. Maar
wy zitten niet om beslissingen -te
nemen voor een boekjaar 1 Juni-
31 Mei maar 1 Januari—31 Dec. en
dan 'is dus wel degelyk te tekenen
met de, ook lagere pryzen, die in
zulk een boekjaar besteed ziju of
worden.
De kostprys van het gas wordt elk
kalenderjaar door den directeur be
rekend naar de over dat jaar ver
bruikte kolen tegen de dat jaar be
taalde pryzen plus alle overige on
kosten plus de af scbry vingen en
renten, waarvan alleen af gaat de
opbrengst der byproducten. Het dan
verkregen saldo moet kunnen worden
goedgemaakt door de opbrengst van
het gas zelf.
Nu kwam de directeur door zijn
veel te hooge berekening van den
kostprys der kolen ovèr 1916 tot een
totaal der uitgaven van f 436157.33.
Hiervan af de op grond der resul
taten vrywel vaststaande opbrengst
der byproducten ad f 142.197. biyft
f293960.83. Dit is dus de kostprys
en als men die deelt door het aantal
voortgebrachte M» gas zynde 3.830.067
verkrygt men 7.7 ct. als kostprys
per M». De kolen kostprys was hier
dan k f20.58 per ton f263.099.87.
Maar myne berekening was, dat
er over 1916 slechts 6741 ton ad
f20.58 en 5651.6 ton k f 15.52 (van
de «erate 5 maanden) is ingekocht en
dit bleek dan totaal geen f26309987
maar slechts f226.440.-dus f36.660
minder te zijn.
De koatprija van bet gas was dus
niet f 293.960.- maar f36.660.-
minder of f257.300. Deelt men
dit door 888.006.7 dan is de kostprys
per M*. maar 6.7 ct., doch voor
eventueels fouten etc. reken ik nog
0.9 ct.
Waar nu de gemiddelde verkoop-
>rys van het gas, dat alleen nog die
coatprys minsten» heeft te dekken,
7.2 ct. ia, daar was voor 1916 ver
hooging volkomen onnoodig.
Het is best mogeiyk, dat wy in
December lot de conclusie moeten
komen, dat de koleuptys in 1917
zeker f 20.58 biyft. Ie dit zoo, dan is
ga8prijtverhooging onvermijdelijk en
heb ik dit ruiterlijk trkmi, omdat de
kostprijs minstens moet worden opge
bracht.
Ten slotte een ernstige klacht.
Verschillende belangryke zaken wor
den hier steeds kort voor een raads
zitting pas ter kennisse aan den Raad
gebracht.
Ook hier is dit geschied. De Raad
er gewoon door overdonderd en ik
kan my best voorstellen, dat ri-
meerderheid nog niet tot oo/deelon
in staat was. Toen mijn betoog, dat
zeer zeker tal van raadsleden aan 't
wankelen bracht, ook even rauwoiyks
in het geding werd gebracht,-was dat
dus evenmin direct tfoor de meesten
te beoordeelon.
Gemakshalve stemt men dan maar
voor de voorstellen van B. en W.
Dit is nog te begrypenmaar dat
zulk esn nog niet tot volkomen oor
bevoegd College ook zelfs tegen
uitstel stemt, dat mag haar toch met
recht worden- verweten.
Als deze zaak behoorlyk in de Purs
had kunnen worden besproken hadden
B. en W. hun voordracht er niet
doorgekregen, ferwyi zij nu bU ver
rassing overwinnaar zyn.
A. W. Michbls.
Hemelvaartsdag.
De „Vosaische Zeitung" wyater op,
dat het tameiyk zelden voorkomt,
dat Hemelvaartsdag in Juni valt. In
den loop dezer eeuw zal dit nog
slechts éénmaal het geval zyn, n.1.
op 8 Juni 1948. Daarop zal dan de
menschheid geen Juni-Hemelvaarts-
meer beleven vóór het jaar 2000.
ingezonden mededeellng.
Eczeem.
Eczeem begint gewooDiyk met
kleine puistjes, vaak optredend tus-
schen de vingers, in de oksel enz.,
die aan de huid een helderroode kleur
geven en vergezeld gaan van hevige
jeuk en prikkeling. Zy kunnen zich
spoedig uitbreiden en laten den patiënt
rust noch duur.
Andere huidkwalen, die den lyder
veel ongemak en last bezorgen, zyn
gordelroos, vurigheid der hui'd, dauw
worm, netelroos, winterhanden, huid-,
uitslag enz.
De martelende jeuk en prikkelonde
pyn van eczeem, gordelroos en alle
jeukende huidziekten worden ver
zacht door de eerste aanwending van
Foster'8 Zalf en zelfs hardnekkige
gevalleD, die jarenlang weerstand
boden aan andere behandeling, moes
ten spoedig zwichten voor de gene
zende eigenschappen van deze zalf.
Foster's Zalf (let op deD juisten
naam) is te den Helder verkrjjgb. by
Alb. ten Klooster, Keizerstraat 93.
Toezending geschiedt franco na ontv.
v. poetw. f 1.76 p. doos. (29)