HELDERSCHE COURANT
ÜN ARP A's
a f 1.49,
S. COLTOF
No. 4648
DINSDAG) 18 JULI 1916
44* JAARGANG
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per poat 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 Btf,, „0.85
Modeblad 75 100 „128
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Versohijni Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentldn van 1 tot 4 regels (bij vooruftbet.) 30 cent. Elke regel meer 7 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cant. Elke regel meer 15 cent.
Advertentldn op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Qroote letters en cllché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2J cent.
De abonnementsprijs
van de „Heldersche Courant" Is
thans per kwartaal in de stad
75 cent, franco per post fl.—.
Wü vermelden dit, hier afzonderlijk,
aangezien liet op het oogenblik nog
niet inogeiyk if, dit in het hoofd van
het blad te veranderen.
DE OORLOG.
De legerberlchten van
14, 16 en 16 Juli.
Van het Westelijk front.
Nadat de Franschen belangrijke
vorderingen hadden gemaakt, ten Z.
van de Somme, is er op dat deel
van het front, hoewel de gevechten
gaande bieren, weinig verandering
meer gekomen. Daarentegen hebben
thans de Engelschen hun krachten
ingespannen en den vijand een flink
stuk achteruit gedrongen.
Na een voorafgaande beschieting
van twee dagen, zoo meldt het En-
gelsche bericht van den Hen, begon
Vrijdagochtend ongeveer half 4, de
aanval op de tweede Duitsche linie.
Over het geheele front werden de
Duitachers in hun verschansingen
overmand.
Er werden veel gevangenen ge
maakt.
Bij de verovering van het Tronc-
bosch, werd een afdeeling infanterie
die van hun troepen waren afge
raakt, en zich gedurende 48 uur
verdedigd hadden tegen de Düitschers
die hun stelling geheel omsingeld
hadden - ontzet.
In de mededeelingen van den 15en
wordt gezegd dat de operaties goeden
voortgang maken. Op een punt drongen
de Engelschen den vijand terug tot
zijn 3e linie, meer dan 4 mijlen
achter zijn oorspronkelijke linie bij
Fricourt en Mametz.
In de richting van Pozières (N.N.W.
van Contalmaison) en Martinpeuch
(ten N. van Bazentin le petit) gingen
zij vooruit. Tusschen Longueval en
Ginchy vermeesterden de Zuid-Afri-
kaansche troepen het Delville-bosch.
Er werden 2000 gevangenen ge
maakt.
In totaal namen de Engelschen
thans reeds meer dan 10,000 man
gevangen. Bovendien veroverden zij
groote hoeveelheden oorlogsmateriaal.
Als een bijzonderheid wordt in deze
berichten verder gemeld, dat voor het
eerst weder cavalerie is opgetreden.
Afdeelingen van de garde dragonders
en van de Deccan-ruiterlj ondernamen
aanvallen.
Het communiqué van den 16en
zegt, dat na een hevigen strijd in
den sector Pozières—Guillemont,
de tweede Duitsche linie belang
rijke resultaten werden behaald. Het
Delville-bosch, ten O. van Longueval,
werd geheel vermeesterd. Zelfs dron
gen de Engelschen door tot in het
Foureaux-bosch, waar men In de derde
Duitsche linie kwam. Ten W. van
Bazentin-le Petit werd het bosch van
dien naam vermeesterd. Twee tegen
aanvallen werden hier afgeslagen. De
commandant en de geheele staf van
een Beiersch regiment werd gevangen
genomen.
Ten O. van O vil Iers vorderden de
Engelschen tot de buitenwijken van
Pozières.
Een aanvullend bericht geeft nog
eenige bijzonderheden over den behaal
den buit. Deze bestond uit 5 zware
houwitsers en 4 kanonnen van 77
mM. In de loopgraven worden nog
groote hoeveelheden materiaal gevon
den.
De afdeeling die voet had gekregen
ln het Foureaux bosch, werd terug
genomen.
Een Reuterbericht meldt nog eenige
bijzonderheden over den aanval.
BazeDtin-lo-Petlt werd door een
brigade Pommeren hardnekkig verde
digd.
Twee malen drongen de Britten
uit het bosch vooruit in de eenige
straat van het dorp, twee malen
waren ze genoodzaakt terug te trek
ken. De derde aanval in den namiddag
had succes. Er wordt verklaard, dat
vijftienhonderd lijken van Düitschers
in het dorp werden gevonden. Een
Pommerache compagnie werd gevan
gen genomen op de vlucht in de
richting van Pozières, maar de hoofd
macht ontkwam.
De eerste taak van de Britsche
troepen aan den rechtervleugel was
het Troncs-bosch te zuiveren. Toen
dit verricht was rukten zij een halve
mijl op tot Longueval, dat ze 's mid
dags bereikten. Pruisen verdedigden
Longueval, maar de Britsche infan
terie was zoo vol vuur, dat ze met
zooveel gracht vooruitdrong, dat de
geheele plaats binnen het uur was
vermeesterd. Onder de gevangenen
is de staf van een regiment en het
grofc van een bataljon.
Ook wordt nog een beschrijving
gegeven van het ingrijpen van de
ruiterij.
De route lag door een waar moeras,
doorploegd van granaten en gegroefd
met mangaten en verlaten loop
graven. Verder lagen er overal stuk
ken vernielde prikkeldraadversper
ring. Het was de taak van de ruiterij,
de flanken der infanterie te dekken.
De artillerie en de machine-geweren
van de Düitschers openden het vuur
op de Britsche ruiterij, welker ver
liezen echter gering waren. Sommige
cavaleristen stegen af en openden
met goede uitwerking een krachtige
beschieting op een plek, waar zij een
machine geweer vermoedden.
Het felste vijandelijke vuur kwam
uit eeu dicht atruikgowas. Een Britsch
vliegtuig (eendekkei) daalde daar
boven tot op 100 M. on opende met
een machinegeweer hot vuur op de
kanonniers in het struikgewas, tot
hij zijn laatste munitie had verschoten.
Daarop vloog het weg.
Do Deccan-ruiters reden spoorslags
aan op eeu mot. gras begroeide plaats,
vanwaar een slap vuur door den
vijand werd onderhouden. De Düit
schers kwamen om genade gillende
te vooi schijn, en klemden zich vast
aan de beenen der paarden totdat de
infanterie ten tooneele. verscheen, en
hen gevangen nam.
Uit een veld met koren kwam het
geratel van klein geweer. De dragon
ders en de Deccan-ruiters gingen er
op eerstgenoemden waren bewapend
met de lans, laatstgenoemden met
den sabel. Zestien Düitschers werden
gedood, ongeveer 30 gevangen ge
nomen.
De Fransche berichten van den
16en maken melding van het afslaan
van aanvallen der Düitschers, o.m.
bij Avocourt, en in het bosch van
Aprémont. De beschieting van de
woderzqdsche linies op den rechter-
Maasoever is uiterst hevig.
Io het communiqué van den 16en
wordt medegedeeld, dat de Düitschers
ten Z. van de Somme erin slaagden
de hoeve Maisonnette en het dorp
Biaches bij verrassing te hernemen.
Door krachtige tegenaanvallen der
Franschen werden zij evenwel weder
verdreven.
In de streek van Chaulnes drongen
de Düitschers in de voorste Fransche
loopgraven, doch werden na korten
tijd weder teruggeworpen.
Ten O. van de Maas maakten de
Franschen ten W. en ten Z. van
Fleury aanmerkelijke vorderingen. De
gevechten duren hier voort.
Ten O. van heuvel 804 werd een
Duitsche versterking vermeesterd.
Het Duitsche legerbericht van den
15en geeft aan, dat na een aantal
vruchteloozeaanvallen, de Engelschen
er ten slotte in slaagden tusschen
Pozières en Longueval, de Duitsche
linie binnen te dringen, hoewel zij
zware verliezen leden.
Volgens de mededeeling van 16
dezer mislukten 4 aanvallen der En
gelschen op het front O/Uiers—
Bazentin-le-Petit.
Ten Z. van de Somme werd een
deel van het dorp Biaches genomen.
100 man werden gevangen gemaakt.
Aanvallen der Franschen bij Bar-
leux, en in de streek van Estrées
werden afgeslagen.
Eveneens mislukten de vijandelijke
aanvallen op den rechter Maasoever,
behalve bij het werk Thiaumont waar
de Franschen in de voorste Duitsche
linie doordrongen.
Verder geen gebeurtenissen van
belang.
Van het O o s t e 1 Ij k front.
Volgens de Russische mededeeling
van den Hen werden de Duitsche
posten bij de hoeve Stakowtsi aan
gevallen on op de vlucht gedreven.
Op den linkeroever van den Stochod
werd een aanval der Düitschers af
geslagen.
Het bericht v&n dea lden maakt
melding van het afslaan van aanval
len der Düitschers bij Lioebanitsji
en ten N.O. van Baranowitschi.
In de laatstgenoemde streek onder
nam de vijand een drietal aanvallen
die alle afgeslagen werden. Door het
ondernemen van tegenaanvallen slaag
den de Russen erin eenig terrein te
winnen en zich daar te versterken.
In het communiqué van den 16en
wordt de toestand als onveranderd
aangegeven.
In het Duitsche legerbericht van
den 15en wordt medegedeeld dat
vijandelijke afdeelingen, die bU Lenne-
waden de Duna trachtten over te trek
ken, teruggeworpen werden.
In de streek van Skrobowa werd
een gedeelte van de door de Russen
vermeesterde stelling door de Düit
schers hernomen. Zy namen hierbij
11 officieren en 1500 man gevangen,
Volgens het bericht van den löden
ondernamen de Russen tegenaanval
len, die evenwel alle afgeslagen wer
den. 6 officieren en 114 man vielen
daarbij nog in handen der Düitschers.
Verder wordt in dit bericht nog ge
meld, dat Duitsche troepen een tegen
aanval begonnen zijn in de streek
ten W. van Luck.
Volgens het Oostenrljksch commu
niqué van 16 dezer werden ten Z.O.
van Zabie 200 Russen gevangen ge
nomen.
Bij Delatyn namen de gevechten
in hevigheid toe. Russische afdeelin
gen, die aan den Zuidrand de stad
trachtten binnen te dringen, werden
teruggeworpen. Ten Z.W. van de stad
werd een Russische aanval afgeslagen.
Het bericht van 16 dezer meldt
het afslaan van een Russische aanval
bij de hoogte Capul (Boekowina) en
ten W. van Torczyn.
Van het ItaliaanschOosten
r k 8 c h e front.
De Oostenrljksche berichten maken
slechts melding van het afslaan van
aanvallen der Italianen gericht tegen
de stellingen ten N. van hetPoalna-
dal, ttgen den Borcola-pas, en in
het Tofana gebied.
Daarentegen geven de Italiaansche
comrauniqué's aan, dat verschillende
voordeelen weiden behaald. In de
streek van Posina werden de vijan
delijke stellingen ten Z. van den
Corno del Goston genomen. In het
Tofana-gebied werden de Oostenrijkers
overvallen. 2 officieren en 66 man
worden gevaDgen genomen 2 kanon
nen, 2 machinegeweren, een bom-
irp6r en veel andere wapens wer
den bult gemaakt.
Ook het bericht van den 16en
spreekt van vorderingen der Italianen.
Ofschoon het weer hoogst ongun
stig was, duurden de verbitterde ge
vechten aan de Posina voort. De
Italianen behaalden aanmerkelijke
voordeelenle. in de buurt van den
Borcola pas op de zuidelijke hellingen
van den Sagli Bianchi en den Corno
del Coston2e. in het Dritta-dal,
waar zij Vanzi hebben genomen
3e. op de noordelijke helling van den
Monte Saluggio. De vijand, die in
deze streek aanzienlijke versterkin
gen ontving, ondernam hevige tegen
aanvallen, die alle afgeslagen werden.
Van het Russisch-Tur ksche
front.
De Russische berichten maken
steeds melding van behaalde voor
deelen, vooral in de streek ten W.
van Erzeroem. Zoo meldt het bericht
van den 15en dat een reeks Turk-
sche stellingen genomen werden.
Ten W. van Moesj werd hevig ge
vochten.
Volgens een later bericht, eindigden
deze gevechten met de verdrijving der
Turken uit hunne stellingen. Baiburt,
een belangrijke stad, werd door de
Russen bezet.
BU een aanval op een heuvel ten
Z. van Mamahatoen werden 18 offi
cieren on ongeveer 100 man gevangen
genomen. Een terugtrekkend regiment
werd door Kozakken omsingeld. Na
een vinnig handgemeen werden de
regimentscommandant en zijn adju
dant, 29 officieren en 232 man ge
vangen genomenmachinegeweren
en munitie vielen in handen der
Russen.
Ook in het bekken van den boven-
Tsjoroch gingen de Russen vooruit.
De opstand dor Arabltron.
Omtrent den opstand der Arabieren
wordt uit Cairo d.d. 15 Juli gemeld
De forten, die het na de verovering
van Mekka nog hadden uitgehouden,
hebben zich thans overgegeven met
Turksche officieren en 1100 man,
4 kanonnen en groote voorraden mu
nitie en oorlogsmateriaal. Sedert de
afkondiging der (Arabische) onafhan
kelijkheid heeft de groot sjerif 100
officieren, 2500 soldaten en 150 bur
gerlijke ambtenaren gevangen geno
men en 10 veldkanonnen, 10 berg-
kanonnen en 15 machinegeweren
buitgemaakt. Er is thans te Mekka
jeen spoor van de Turken meer te
jekennen.
De duikboot- on mljnoorlog.
Van Italiaansche zijde wordt het
bericht omtrent het door een Oos-
tenryksche duikboot in den grond
boren van een torpedojager, bevestigd.
Het was de „Impetuoso" (690 ton,
geb. in 1913). B|jna de geheele be
manning werd gered.
Het Duitsche bericht omtrent het
tot zinken brengen van een Engel-
sche hulpkruiser wordt tegenge
sproken. De schepen die vernietigd
werden waren alle trawlers.
De Engelsche stoomschepen „Sil-
vertown" (2682 ton), „Antiqua" (2876
ton), „Mopsa" (886 ton), .Ecclesia"
(8714 ton) en „Altö" benevens v(jf
stoomtrawlers zijn in den grond ge
boord.
In de Zwarte zee werden 26
zeilschepen door Russische torpedo
booten vernield.
Van Turksche zyde wordt nog ge
meld dat een duikboot drie groote
transportschepen in den grond boorde
vierde stoomschip op strand
joeg. y
Di „Dautichland".
Washington, 15 Juli. Het departe
ment van staat heeft de „Deutschland"
formeel onder de koopvaardijschepen
gerangschikt.
Polk, rechtsgeleerd raadsman bij
het departement van staat, heeft
verklaard, dat de beslissing omtrent
de „Deutschland" geen precedent
schept. In het vervolg zullen alle
gevallen op zichzelf worden behandeld.
De vrachtduikboot „Deutschland'
heeft Donderdag haar lading gelost
zou van Vrijdag tot Zondag rubber
nikkel laden. Maandagavond, zoo
werd uit New-York gemeld, zou
„DeutschlaDd" naar Norfolk vertrek
ken om daar een gelegenheid voor de
terugreis af te wachten.
Men meldt nog dat een Amerikaan
50,000 dollar heeft geboden om de
terugreis naar Bremen te mogen mee
maken. Hem is echter geantwoord
dat geen Amerikaansche passagiers
kunnen worden meegenomen,
Volgens een Exchange-telegram uit
Baltimore, zullen de „Lake Torpedo
boat Cy." en de vertegenwoordiger
van Krupp te New-York een vennoot
schap in Amerika stichten, met een
kapitaal van 240 millioen gulden, om
duikbooten van 5000 ton te bouwen.
Duitsche en Amerikaansche patenten
zullen bij de constructie daarvan
1 worden gecombineerd.
Bond v. Onderoffic. v. Land-en Zssmaclit
koopt Uw prima
bl]
141 Kanaalweg 142.
Als dit bericht juist is, zal er wel
geen sprake zijn van een patentproceB
der „Lake Cy." tegen de reederlj van
de „Deutschland".
Do keizer aan da Somme.
Berlijn, 16 Juli. De keizer heeft
heden weer op het gevechtsterrein
aan de Somme vertoefd. De opper
bevelhebber van het leger heeft hem
rapport uitgebracht over de afge-
loopen krijgsverrichtingen. Vanmid
dag heeft de keizer een bespreking
gehad met den chef van den gene-
ralen staf.
In de lazaretten heeft de keizer
zwaargewonden het Ijzeren kruis ver
leend en voorts den troepen zijn
waardeering en dank betuigd.
Zal Portugal In Europa
meavechten 7
Fransche bladen vernemen dat een
Portugeesche divisie \an 20.000 man
binnen enkele dagen het kamp te
Tancos zal verlaten, dat een tweede
gemobiliseerd wordt en binnen twee
maanden marschvaardig zal zijn, en
dat, een derde haar plaats zal inne
men. Het heet dat de eerste Portu-
jeesche troepen scheep gaan naar
3ordeaux om aan het Westelijk front
te vechten. Volgens den Lissabon-
schen correspondent van de „Temps"
heerscht er in zekere kringen in
Portugal geen geestdrift voor een
actie, die niet de verdediging van het
land zelf ten doel heeft. Het leger
is intusschen bereid om aan den
eersten oproep van Engeland te vol
doen.
De gevolgen van den oorlog.
De schoolarts A, H. Kettner te
Charlottenburg doc>. omtrent de ge
zondheid der schoolkinderen in zijn
district mededeelingen, die in strijd
zyn met wat men wel eens in de
dagbladen leest, dat nl. de gezond
heid der kinderen onder het beleg
van het Duitsche rijk over het alge
meen niet heeft geleden. Kettner
zegt dat de jonge kinderen inderdaad
in den eersten tijd van den oorlog
aan voeding minder te kort kwamen
dan de ouderen, vooral doordat de
zoogende moeders krachtig werden
bijgestaan. Ook bestemden de ouders
voor de jongere kinderen alle voed
sel, dat zij konden uitsparen. Maar
toch is de Engelsche ziekte zeer toe
genomen als gevolg van de armoede,
en de tetanie als gevolg van de
schokken, die het zenuwstelsel der
moeders tijdens de zwangerschap
heeft ondergaan. Tot in het voorjaar
van 1915 werden by de schoolkinde
ren geen veranderingen opgemerkt.
Maar in Juli, bij de jaarlljksche
weging, bleek reeds welke schade
er is toegebracht. Groei en gewichts
toeneming was, vergeleken bij vroe
gere jaren, in alle klassen vermin
derd, vooral bij de meisjes. In een
klas van 88 ongeveer 10-jarige meis
jes hadden 27 aan gewicht verloren,
sommige zelfs 2 k.g., 2 waren er
even zwaar gebleven, on slechts 4
waren zwaarder geworden, doch min
der dan vroeger gemiddeld het geval
was.
BUITENLAND.
De begrafenis van lult. t/i. Van Steyn.
ader groote deelneming is Zater
dag op Nieuw Eik en Duynen by Den
Haag ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van den onlangs te Los
Angelos overleden luit. t/z.-vliege-
nier H. van Steyn.
Aanwezig waren onder de talrijke
belangstellenden en vrienden schout
bij-nacht Smit, chef van den marine
staf, overste Tirion en de adjudant
van den minister, luit. t/z. mr. Jager
voorts de luit. t/z.-vlieger Thomson
en de ingenieur van de luchtvaart-
afdeeling H. A. Vreeburg; de com
mandant van het vliegkamp, kapitein
Wallaardt Sacró, de vlieger luit. t/z.
Vreede, de luit. Daendels en de luit.
Versteegh.
Onder het groote aantal bloem
stukken en kransen, dat de lijkbaar
dekte, waren kransen van de lucht-
vaart-afdeeling, van de marine-vrien
den en van den inspecteur der cava
lerie, generaal majoor Piepers.
Nadat de bist boven de groeve was
geplaatst, nam schout-bij nacht Smit
het woordhij wijdde enkele woorden
aan den overledene namens de vele
vrienden in en buiten de marine.
Persoonlijk had bij hem leeren kennen
als een hartelijk en trouw vriend,
'wiens nagedachtenis by de geheele
marine in hooge eere zal worden
gehouden.
Kapitein Wallaardt 8acré bracht
warme hulde aan den overledene
namens de officieren van het vlieg
kamp.
De zwager van den overledene,
hr. mr. Storm van 's-Gravesande,
jurgemeester van Wassenaar, dankte
voor de laatste eer aan den overledene
Rusland en RoamenlB.
Naar het Giornale d'Italia uit St.
Petersburg verneemt, heeft de tsaar
dezer dagen den Roemeenschen
minister president telegrafisch ver
wittigd, dat de gewapende tusschen-
komst van Roemenië thans zeer ge-
wenscht zou zijn. Als Roemenie later
dan nu zou willen ingrijpen, zou dat
Rusland niet meer interesseeren.
Boschbrandsn op SardlnlB.
Op Sardinië woeden hevige bosch-
branden, die zich, ondanks het blus-
singswerk der troepen, nog snel uit
breiden.
De bewoonde streken langs de
kust worden dan ook reeds bedreigd.
Er moet veel vee omgekomen zijn,
en naar men vreest, zyn er ook
mènschenlevens verloren gegaan.
Noodwaar In RoamenlB.
In den nacht van 15 op 16 Juni
heeft, na 14 dagen aanhoudende on
gewone hitte,storm en hagelslag op
vele plaatsen in Walachye aan de
mais- en haveroogst aanmerkelijke
schade aangericht.
In de districten Piteschti, Dombro-
witza, Ilfow, Jalomltza, Neamtru,
Veaca en Stellemocize heeft de hagel
slag een geweldige verwoesting aan
gericht. Een boer en 4 ossen zijn
gedood, verscheidene soldaten ernstig
gewond.
Een tunnel nier Frankrijk.
Het Deensche blad „Politiken" ver
neemt uit Londen dat de commissie
voor den tunnelbouw tusschen En
geland en Frankrijk in het Lager
huis heeft vergaderd. In den loop
dezer vergadering werd meedegedeeld,
dat zoowel Lord Kitchener als Gene
raal Roberts aanhangers van het plan
waren. De commissie bestond uit 60
liberalen, 60 conservatieven en 16
Iersche nationalisten, en kwam tot
de conclusie, dat het werk zoo spoe
dig mogelyk na den oorlog tor hand
moest worden genomen. Een derge
lijke tuDnel zou gelegenheid geven,
om dagelijks 80.000 ton materiaal te
vervoeren.
BINNENLAND.
Tégen de duurte.
Zaterdagmiddag werd een deputatie
uit het revolutionair socialistisch
comité door den minister Oort van
der Linden ontvangen, ter toerichting
van het adres inzake de levensmid
delen-politiek der regeering, Dinsdag
j.1. den minister aangeboden. Naar
de deligatie omtrent het onderhoud
mededeelde, is de regeering niet voor-
i op den eisch van het comité
om een absoluut verbod van uitvoer
van levensmiddelen in te gaan. De
minister meende, dat de distributie-
wet voor de levensmiddelen-voor
ziening voldoende was.
Nog werd toegezegd dat scherpe
maatregelen zouden worden getroffen
niet handhaving der maximum
prijzen.
Ter voortzetting van de actie tegen
de duurte der levensmiddelen, mede
in verband met het ontwerp-Distri-
butiewet, hadden het Nederlandsch
Verbond van Vakvereenigingen, de
S. D. A. P. en de Bond van Arbeiders-
coöperaties Zondag gezamenlijk een
landelyke demonstratie", belegd in
het Concertgebouw en op het IJsclub-
terrein.
Van vele plaatsen uit het land waren
daartoe bijeengekomen afgevaardigden
en andere leden van afdeelingen van
de S. D. A. P., vereenigingen aange
sloten bij het N. V. V. en coöperaties.
De afgevaardigden kwamen bijeen
in het Concertgebouw, terwijl de niet-
afgevaardigden zich op het IJsclub-
terrein verzamelden.
Nadat verschillende sprekers in het
Concertgebouw het woord hadden ge
voerd, werd met algemeene stemmen
een motie aangenomen, waarin de
beschikbaarstelling en distributie wor
den genoemd de plicht der regeering,
welke zij niet mag afschuiven op de
gemeentebesturen, als zijnde deze
daartoe niet by machte, zonder een
nieuwe prysopjaging te veroorzaken.
Voorts staat in de motie, dat de prij
zen voor de verbruikers niet hooger
mogen zijn dan vóór den oorlogdat
nbch de reeds getroffen maatregelen,
nóch de thans ingediende wetsont
werpen afdoend in den nood voor
zien; dat tegen de opdrijving van de
woninghuren nog niets gedaan is
dat de regeering naast de thans door
haar beschikbaar gestelde levensmid
delen in het eerstvolgend jaar ook
voldoende andere levensmiddelen ter
beschikking van de bevolking zal
moeten stellen tegen geen hoogeren
prijs dan ln 1914.
Op het IJsclub terrein hadden zich
ongeveer 6000 menschen verzameld.
Hier werden zy toegesproken door
de heerenA. Content, directeur van
den „Dageraad", Edo Fimmen, secre
taris van het Vakverbond, en Jos.
Loopuit, raadslid, en de dames Corry
Pothuis-Smit en Suze Groeneweg.
Er werden manifesten rondgedeeld,
waarin de aanwezigen werden aan
gespoord tot bywoning van een op
17 Sept. te Amsterdam te houden
massale klesrechtbetooging, uitgaande
van de plaatselyke sociaal-democra
tische vrouwenclub.
Na afloop vereenigden de betoogerB
zich met die van de byeenkomst ln
het Concertgebouw.
Vlschvarvoar.
De Duitsche Staatsspoor heeft 40
particuliere viscbwagens ln dienst
gesteld voor het vervoer van levende
visch van Nederland naar Duitsch-
land. In deze wagens bevindt zich
een door oen benzinemotor gedreven
Inrichting om het water atroomend
te houden. Door do beladers mogen
voor de kunst verlichting slechts vei-
llgheidBof electrische lampen worden
gebebezigd. In de wagens mag niet
gerookt worden en daarin mogen ook
geeu brandende stoffen aanwezig zyn.'
De bediening van de motoren moet
door de zorgen dor afzenders ge
schieden.
Ean uitleveringskwestie.
De Duitsche regeering had de uit
levering verzocht van den gevangen
genomen Duitschen deserteur Carl
Hausknecht, wegens het plegen van
strafbare feiten: diefstal met braak
en valschheid in geschrifte. Velen
achtten dit slechts een middel, waar
mee de Duitsche regeering zich meester
kon maken van een deserteur, die,
dank zy zyn bevoorrechte positie in
het leger van den keizer, vele ge
heimen kent.
Mr. Winkel te Rotterdam interes
seerde zich byzonder voor dit geval
en wist de rechtbank aldaar te be
wegen, onze regeering eenafwyzend
advies te geven.
Thans heeft de Nederlandsche re
geering, in stryd met het advies van
de rechtbank, besloten, den deserteur
Carl Hausknecht aan de Duitsche
rege8ring uit te leveren. Deze heeft
zich verbonden hem niet te vervolgen
wegens desertie, doch alleen wegens
de ten laste gelegde miadry vendief
stal met braak en valschheid in ge
schrifte. Daarna zal hem een pas
verstrekt worden, die een maand
geldig biyft, waardoor Hausknecht
de gelegenheid zal hebben, zich uit
het Duitsche ryk te verwijderen. Ver-
moedeiyk 24 Juli zal Hausknecht
over de grens gebracht worden.
Ean Franacha offlaiar-vllagar
van Urk ontsnapt.
De „Telegr." deelt nog de volgende
byzonderheden mede over de ont
snapping van een Fransch officier
van het eiland Urk. De ontvluchte
is de Fransche kapitein der vliege
niers Joseph Coutisson, oud 31 jaar.
Vrydagmorgen om 7 uur is by per
motorboot uit Urk ontsnapt. Zoodra
zyn ontvluchting bekend werd, 1b
van Urk uit naar alle kustplaatsen
getelefoneerd. Uit de stelling Den
Helder stoomden torpedo-vaartuigen
uit om de motorboot op te sporen.
Het garnizoen te Edam, waar de
ontsnapte Engelsche vliegenier Rainey
in Mei 1915 werd gevat, patrouilleerde
op ry wielen langs de kust der Zuider
zee, en het eiland Marken werd door
troepen uit de stelling van Amster
dam bewaakt.
Door de torpedoboot, welke na de
ontvluchting van den Engelschen
vlieger Rainey in Urk gestationeerd
was, is het jacht, waarmede de
Franschman Coutisson ontvluchtte,
gevonden, verlaten drijvende aan den
mond van het Keteldiep.
Verder is tusschen Zwolle en
Kampen aangehouden de auto, waarin
de vluchteling gereisd heeft. De in
zittende, een Hollandsche dame, ver
telde, dat haar reisgenoot in de buurt
van Hattem plotseling de auto had
verlaten, terwyi zy niet wist, waar
heen hy was gegaan.
Hnn dosl panlat.
De „Midd. Crt." meldt, dat boven
Nieuwland een ballonnetje dreef van
twee meter hoogte en een meter
doorsnede. Onder aan dien ballon hing
een y'zerdraad en daaraan hingen by
wijze van staart een aantal boekjes
onderling verbonden door een lont,
die langzaam afbrandde. Telkens als
de lont was afgebrand tot een der
touwtjes, waarmee de boekjes waren
opgehangen, viel zoo'n boekje naar
beneden.
Die boekjes bleken te zyn een zak
formaat van het werk„Gerade weil
ich Deutscher bln", van Hermann
Fernau.
Dat de boekjes niet bestemd waren
voor Walcheren ligt voor de hand.
De ballon is vermoedeiyk in Noord-
Frankryk opgelaten om de boekjes in
Belgie te laten neervallen. Maar
wind blies den ballon te ver.
Na dan watarsneod.
Naar de „Tel." meldt, zal het door
den watersnood in Januari reeds zoo
zwaar geteisterde Uitdam, weldra
zoo goed als geheel van den aard
bodem verdwijnen. De Waterland-
sche Zeedyk eischt radicale en af
doende voorziening. Daartoe moet
den dyk aan de binnenzyde aanmer
kelijk verbreed en verzwaard worden
en het eens zoo bloeiende dorp, dat
tegen den ouden dyk was gebouwd,
zal moeten worden afgebroken. Ook
de kerk zal onder sloopersband vallen.
Slechts een dozyn meer achterwaarts
gelegen woningen zullen in schamelen
eenvoud biyven getuigen op de plek
waar eens een welvarend Hollandach
dorp lag.
Ernstig ongeluk.
Zondagmiddag omstreeks één uur
geraakte by het aanleggen van de
HavenBtoomboot no. S aan de LJkade
te Amsterdam het hoofd van een II
jarig moiBje, dat uit één- der patrys-
poorten keek, bekneld tusschen de
boot en den steiger. Het meisje werd
naar het Binnen-Gasthuls overge
bracht, doch bleek by aankomst reeds
overleden te zyn.
Twee militairen verdronken.
Te St. Oedenrode had Donderdag
middag een treurig ongeluk plaats.
Twee der aldaar ingekwartierde mi|
litairen, de adjudant-kapelmeester
W. K. F. Diepenbeek en wachtmeester
Gooi, zouden een net, dat zy den
vorlgen dag op de Moerputten hadden
uitgezet, gaan ophalen. In een platte
schuit boomden zy naar de plaats
waar het net stond. By het net sloeg
de bak eensklaps om met het onge
lukkige gevolg dat beiden te water
raakten. Kapelmeester Diepenbeek,
die een puik zwemmer is, trachtte
den wachtmeester, die niet kon
zwemmen te grypen, doch raakte
evenals de wachtmeester met de
sporen verward in het net.
Toen riepen beiden om hulp en een
wachtmeester, die aan den kant dat
verschrikkeiyk tooneel aanschouwde
zonder hulp te kunnen bieden, liep
naar de naastbyzy'nde boerderij om
hulp te halen.
De ongelukkigen verdronken echter
jammeriyk, daar er geen hulp te
bieden was.
Byna twee uur na het ongeluk ging
men aan het dreggen en werden de
lykén verward in de netten opgehaald.
Men poogde nog geruimen tijd de
levensgeesten weder op te wekken,
maar natuuriyk te vergeefs.
De lijken werden per militaire auto
naar het ziekenhuis vervoerd.
N.V. Stoombootdienst
van Gebr. Zur Mühlen.
DAGELIJKS:
van NIEUWEDIEP
smorg. 7 uur, 'a avonds 11 uur,
van AMSTERDAM
'amorg. 9.15 uur, 'smldd. 3.30 uur.
Een mijn onder de kust.
„Daar komt 'n myn aanzette, Arie
ja, beslist, 't is er een, kyk maar."
„Waar zoo-ze-wat?"
De zeegras-pachter, die Zaterdag
avond kort by fort „Erfprins" nog
bezig was, stak zijn vork naar zee
en weeB in de richting waar een
zwart voorwerp tusachen het wit van
schuim door wind en golven werd
voortgestuwd.
„Zieje-'mnou?" vroeg hy, zelf
strak en aandachtig loerend over het
water, waarop een enkele zeemeeuw,
dryvend op breede vlerken, zich liet
zwieren en cirkelen.
Arie, een oude zeerob, met een
verschoten en verstelde blauwe trui
aan 't ïyf en een bruinkleurig slap
hoedje op 't hoofd, tuurde en tuurde
en jawel, hy zag het ding naderen
haalde onverschillig de Behouders op,
nam uit een koperen doos een flinke
portie pruimtabak en toen dit in z'n
mond was verdwenen, sprak hy:
„Wat kan 't me ok eigeniy k schelen 1
Of er nou tien of twintig van die
duivelsche uitvindingen langs den dyk
komme, 't geeft toch niks in je
portemonnaie, 't brengt geen duit
voordeel. Ik heb er al meer hier an
de kust gezien en dan ging je de
autoriteiten waarschuwen, maar 't
leverde geen snars op. Watte? 't Is
toch gebeurd dat er notebene eentje
ddir tegen de paatjes lag te bonken.
Eén kopduikeltng - met z'n voel
horens tegen het rytje en rang-pang-
daar gaat *n brok van de dyk en
misschien nog menschenlevens er by
en God weet nog veel meer. Eq dan
haalden we de vlet van de steeneD,
maakten een staaldraad er an vast,
trokken 'm van het walletje naar
diep water en gingen ten slotte op
'n draf van 't zaakje kennis geven.
Geen balvie belooning voor je moeite.
En wat schreef de miniBter van oorlog
ons, toen we vroegen om vergoeding
Daar kon Z. E. niks voor geven 1 'n
Mooie boeit Laat ze daarom maar
stilletjes gaan. Yan niks gaat de kat
dood en zou 'k me dan druk maken.
Dankje I Als er wat valt te verdienen,
ben 'k er as de kippen by, maar nou
néé."
Arie stapte verder en zyn kameraad
bleef de mijn in 't oog houden, met
de handen op zyn vork geleund.
Schuin staande tegen den wind die
uit 't Westen waalde, zagen we in
de ruwe deining de gevaariyke myn
langzaam maar zeker zich bewegen.
De zon wierp juist een vloed van
blinkend licht, een stroom van glin
sterend zilver op zee neer en men
kon zeer duideiyk de voelhorens zien,
welke, by aanraking, zoo een ontzet
tende ontploffing zouden kunnen ver
oorzaken. Het donkere monster dreef
schynbaar onschuldig voorwaarts, op
een lange welvende zwelling, vol met
borrelende geluiden van spattende
waterbellen. Doch op het fort „Erf
prins" had men de myn ook opge
merkt en door middel van seinen
werd haar aanwezigheid aan de in
de verte liggende stoomloodsvaar-
tuigen gemeld. Het duurde niet lang
of eon dezer lichtte het anker en volle
kracht werd nu de jacht geopend. Op
den zeedyk sloegen nieuwsgierige
menschen het schouwspel gade en
met spanning wachtten sommigen op
een geweldige uitbarsting als aan
stonds de myn door een kanonschot
zou getroffen worden. Maar de stoom
loodsboot voer kalm en voorzichtig
in de omgeving van de myn en nadat
men daar aan boord voldoende op de
hoogte was van welke nationaliteit
het helsche mirakel was, werd
een eind achteruit gestoomd en weldra
klonken dè schoten, die snorden en
huilden en de kogels vlogen naar de
myn welke nog steeds verderop wilde,
naar het Marsdiep. Edoch, binnen
korten tyd hield het yseiyk gedrulsch
van vuren op on doornageld en lek
zonk de vreemde myn naar Holland's
gronden en onder de toeschouwers
op den dyk hoorde je mompelen dat er
wear een aardig vuiltje in de Noordzee
was opgeruimd.