COURANT
Tweede blad.
Laatste berichten.
No. 4677
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1916
44e JAARGANG
LIJST van ingakoman an vartrokkan psrsonan.
P. Tor vaart,
G. de Vries,
C. v. Raapliarst,
U.BruIjn—Holltuk,
H. Blokland-Pator,
L Rspatl—HaasdUk,
Wod. J. v. d. 3pui),
A. Heck-Kulpor,
G. J. Reerink,
A. Blokland,
L. Locker,
W. F. U(|l«mnn,
Wed. H. J. Ovor,
J. Kok,
Ij, Broetvelt,
B. H. Penniz-DIkB,
P. v. d. Knoop,
Naam
W. C, v, d. Linde,
K.B.v.d.Kolk-doBoor,
A. Roover»,
P. R Veen,
T. Woord.
H J Pek,
H. de Vries,
E. KiaaU-Doedeos,
marialer lo kl.,
vergeant-montour,
lnouboliaakor,
zonder beroep,
ld.
ld.
ld.
ld.
2« luit. der Art.,
Eielllter,
nopman,
korporaal-stoker,
zonder beroep,
▼eebouder,
booteman,
zonder beroep,
koopman,
zeevlsecher,
V E
Beroep
fabrikant,
zonder beroep,
2o Init. der Art.,
vol. Reg.,
Tlaaclier,
lultibantt.z lekl.,
adjudant onderoffle.,
zonder beroep,
zonder E,
ld.
«GEKOMEN.
Woonplaats
Achtergracht W.Z
Torénstraat 6,
2e Vroonstraat 93,
Achterstraat 67,
Slui8di|kelraat 20.
Achter Blnneuh. 80
Paardenstraat 8.
Hoofdgracht 61,
Ankerpark 26,
Sluisdijkstiaat 30,
Spoorstraat 87,
BasBlraat 19,
Gravenstraat 46,
Janzenstraat 10,
XlaaB Duitstraat II
Smidstraat 4,
2e Dijkweg C,
Tlschstraat 11a,
R T R O K K E N.
Woonplaats
Parallelweg 72,
Loodagracht 8,
DUkstraat 8,
WeezeDetraat 61,
Vischstraat 18,
Weststraat 17,
Middenstraat 42,
Florastraat 16,
Binnenhaven 88,
Westgraoht 26,
Blnnenhavon 16,
Van:
71, Breda.
Amsterdam.
Haarlem.
Utrecht.
Haarlemmermeer,
i, Nleuw-Holvoet.
Rotterdam.
Sloten (N.H.).
Breda.
Jisp.
Amsterdam.
Alk 'd'
Anna Paulowna.
Hellevoetsluis
Utrecht.
Haarlem.
Oudkarspel.
R.-Oath.
Ned.-Herv.
R.-Cath.
Geeu.
D.-Gez.
Ned.-Herv.
Med.-Isr.
Aposf.
Zsandem
Willemstad.
Amersfoort.
Hollevoetsluis
fiussum
Amsterdam.
Geloof
'Ned -Horv.
R.-Oath.
Ned. Horv.
D. »oc.
Gereform.
Ned.-Herv.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Ia de Dobroedzja ia de krijgskans
voorloopig in bet voordeel van Roe
meniers en. de Russen gekeerd. In
een slag, die van 16 tot 21 September
geduurdheeft,bebbenaanvaliendeDuit-
schers, BulgareD en TurkeD, die onder
opperbevel van veldmaarschalk Ma
konsen stonden, volgens een officieel
telegram uit Boekarest, de nederlaag
geleden en daarna den terugtocht
in zuidelijke richting aanvaard. Aan
de Duilsche offlcieele berichten van
de laatste dagen was al te zien dat,
dat de groote slag, dien Mackensen
in de Dobroedzja wilde slaan dooreen
vernietiging van de Russisch Roe-
meensche strijdmacht, opeen tijdstip
dat de rf^bilisatievan hetRoemeen-
sche le^r haar beslag nog niet had
gekregen, misliep. Eerst werS een
beslissende overwinning met aftocht
eu vervolging van den vijand gemeld
daarna dat nieuwe troepen den terug
getrokken vijand in een vooraf in
gereedheid gebrachte verdedigings
linie hadden opgenomen, in welke
Mackensen's trospen echter reeds op
verschillende punten waren binnen
gedrongen.-Dat binnendringen leidde
niet tot een door-braak, want een vol-
- gend bericht deelde mede dat de
vijand met in allerijl aangevoerde
versterkingen zeer hardnekkigen
tegenstand bood en de strijd een
wisselvallig beloop nam. Donderdag
kwam daarop het bericht, dat de strijd
tot staan gekomen, m. a. w. de aan
val gestaakt was.
Reeds is in het licht gesteld, dat
de Russen en Roeaieuiörs, toen hun
terugtocht eenmaal geslaagd Was,
het voordeel hadden, dat de Bpoorweg
van Tsjerna voda naar Konstanza ach
ter hun linie liep, terwijl hun tegen-
standérs de dorre steppen van de Do
broedzja in hun rug hadden. Het
naasttyjztjnde spoorwegstation Dobric
of Bazardztfk lag meer dan 60 K.M.
van Mackensen's front. Het moge in
het midden blijven, of het^in het
Roemeensch Russische krijgsplan ge
legen heeft, de aanvallende troepen
van Mackensen diep in de Dobroetzja
te lokken en hun daarna in de sterk
verdedigde linie ten Z van de lijn
Tsjomavoda-Konstantza slag te levo-
ren. Het gevaar, dat Konstantza,
Roemeniö's belangrijkste haven aan
de Zwarte Zee, en het belangrijke
spoorwegviaduct over den Donau bij
Tsjernavoda een oogenblik scheen te
bedreigen, is nu afgewend. Niet ver
ten Zuiden van de historische Tra
janus-wallen is de invaller terugge
slagen. De Trajanus-wallen zijn een
nog van de Romeinen afkomstige
verdedigingslinie in de Dobroedzja,
die zich van. den Donau tusschen
Rassova en Tejernavoda met eenige
onderbrekingen over een afstand van
ruim 48 K.M. tot aan Konstanza uit
strekt.
ZU bestaan uit een aarden wal,
die aan de barbaren, uit een groo-
leron, die aan Trajanus, en uit een
steenen wal, die aan Konstantyn den
Groote wordt toegeschreven. Een
soort van Cnineesche muur dus, door
het oude Rome opgericht eD later
versterkt, om de aanvallen der bar
baren te keeren. In den oorlog van
1864 hadden deze wallen nog een
zekero krijgskundigebeteekenis en
was het een gebeurtenis, toen de
Russen, na den Donau bij Braila,
Galatz en TJoeltsja overgetrokken te
zijn, op 2 April die wallen overechre-
don en daardoor de sterke stelling
van het Turksche leger onder Omar
pasja nutteloos maakten. Voor de
wallen strekt zich tot 6 K.M. van
Konstanza een moerassig, vooral in
de westelijke helft met plassen bedekt
dal uit; van dit terrein hadden de
verdedigers vermoedelijk voor de
inrichting van hun sterke stelling,
die een nieüwou modernen Trajanus-1
wal vormde, party getrokken.
Ken leger, dat in de Dobroedzja
ver van zijn basis opereert, beeft nog
met andere moeilijkheden te kam
pen. Het water is op de ateppe-achtige
noog vlakte schaarach on wordt in
do dorpen uit diepe putten naar
bo vou gehaaldhet is ook een berucht
koortsland. In den nazomer van 1854
heeft een Fransche divisie onder
generaal Espinasse er op een krijgs
tocht, door gebrek aan leeftocht,
cholera en hitte, zware verliezen
geleden. Toch heeft de streek een
groote strategische waarde, omdat
zij van het Noorden uit den kori
sten weg naar de Oostelijke Balkan
passen en dus de beste route naar
Konat acticopel vormt. Of de Dobroed?
zj.i als zoodanig iu dezen oorlog nog
eon rol zal spelen, dient afgewacht
tu worden. Een groot bezwaar blijft
hot ontbreken van spoorwegen, wat
nu echter juist voor het defensief
van de Roemeniers en Russen een
gioot voordeel ia geweest. Het Rus
sische grensstation, vanwaar troepen
en voorraden naar Roemenie gevoerd
worden, is Reoi aan het Kagoel-
meer. Reeds lang voor Roemenie
den oorlog verklaarde, was daar een
geheel uitgerust Russisch leger
samengetrokken. Van Reni uit gaat
een spoorweg over Galatz en Braila,
die zich verderop splitst in een spoor
lijn naar Boekarest en een naar
Tsjernavoda. Volgens den Stockholm-
schen correspondent van de „Voss(-
sche Ztg." staan, zooals gemeld is,
de Russen onder aanvoering van
generaal Sajontsjtsjofki, die vroeger
onder generaal Iwanof bevel heeft
gevoerd en zouden zij niet alleen
•Japansche kanonnen, maar ook Japan-
sche artillerieofficieren bij zich heb
ben.
Terwijl zich deze gebeurtenisseu
in het Oosten van Roemenie afspelen,
is.er ook aan de Zuidwestelijke grens
van dat laDd iets gaande, dat onze
aandacht verdient. Een officieel be
richt uit Weenen behelst, dat de
Oostenryksch-Duitsche troepen, na de
Roemeniers door het dal van de
Streiu en door Potroseny heen terug
te hebben gedreven, de hoogten aan
weerszijden van den Vulkan-pas
hebben bezet. Daar hebben de een
tralen dus in de Zevenüergsche Alp6n
de Roemeensche grens overschreden
en zijn de Roemeniörs verder achter
uitgetrokken. In de buurt van dien
pas ontspriogt de rivier Jiu, waarvan
het dal den toegangsweg vormt naar
den bij Torgu Jiu beginnenden zijtak
van den grooten spoorweg Ternu
Se verin-Boekarest. Het Roemeensche
stafbericht zegt niet meer, dan dat
een aanval van den vijand in hbt
Jiu dal afgeslagen is. In dat dal nemen
de centralen thans ook een flank-
Btélling ten Westen van den meer
naar het Oosten gelegen spoorweg
uit Roemenie naar HermanDstadt in.
Wordt het offensief van de centralen
in dat vak krachtig doorgezet, dan
vormt het een ernstige bedreiging
aan den eenen kant voor de positie
van de Roemeniers te Orsowa, ten
W. van Turnu Se verin, aan den
andiron kant voor de lijn van hun
opmarsch over Hermannstadt naar
Zevenbergen. Misschien is het plan
van de centralen geweest om Roe
menie tegelykeityd in het Oosten
door MackeoseD, en in het Westen
door luitenant generaal v. Staabsaan
te vallen. Nu het gevaar uit het
Oosten voorlpopig is afgewend, moeten
de Roemeniörs ook dien inval in
Klein Wallachye zien te keeren.
In de Karpathen handhaven de
centralen zich op verschillende punten
met moeite tegen de aanvallen van
Russen, terwijl deze laatsten op
andere, in de nabijheid van den
Pantyr-pas en ten N.O. van Kirli Baba,
aau de grens van Boekowina en
Hongarije, nieuwe voordeelen hebben
bevochten.
Hooger op aan het Oostelijk front
in Wolhyniö houdt de sterke druk van
de Russen ten W. van Luck in ds
richting van Wladimir Wolynski aan.
Korytnica, waar volgeris Berlijn de
stiljd „nog niet geöindigd is", volgens
men „nog niet beslist is", ligt
eenige K.M. ten Z.O. van SwiDjuchi,
over welke laatste plaats de weg naar
Wladimir Wolynski gaat.
In Macedonië hebben de Serviërs
sterke tegenaanvallen van de Bulgaren
af moeten slaan in het stroomgebied
van het riviertje Brod, dat ten N.W.
van Florina loopt. Ten O. van Florina
hebben de geallieerden den rand van
berg 1650;bereikt, waarop de Bulgaren
een sterke stelling bezet houden en
een bergpad hen met Monastir ver
bindt. Het is daar een moeielijke
strijd in de voor de Bulgaren goed
verdedigbare bergen, waar de winter
al begint in te vallen.
In het Westen hebben de Duitschers
ook hevige tegenaanvallen op de
stellingen van de Engelschen ten Z.
van de Aucre gedaan, waarbij zij op
enkele punten tijdelijk voet gekregen
hebben. Hot nieuwe fiont is er niet
door gewijzigd. Alleen hebben ze den
Duitschers, volgons de Engelsche
lezing, zware en nuttelooze verliezen
gekost. Opmerkelijk is, dat het slechte
weer, dat het offensief van de ge
allieerden tot stilstand heeft gebracht,
de Duitschers niet in dezelfde mate
schijnt te
Van hst Wsstelljk tront.
Berlijn, 22 September. Officieel;
Levendige gevechten van de artillerie
en met handgranaten in het Somme-
en Maasgebied daargelaten, niets te
Parijs, 22 September. Alle berich
ten melden eensluitend dat de Duit-
Bchers by hun afgeslagen tegenaan
vallen de zwaarste verliezen hebben
geleden sedert de legendarische heca
tombeu bij den Mort Homme, Dou-
aurnoüt, Vaux en Thiaumont, waar
sommige regimenten 60 pet. van hun
effectief verloren. Ten andere is de
onbetwistbare meerderheid van de
geallieerden gebleken, die telkens
wanneer zij aanvielen, hun aange
wezen doel bereikten en daarna den
aauvallenden vijand met ontzaglijke
verliezen terugsloegen.
Londen, 22 September. De corres
pondent te Parijs van de „Times"
weidt uit over de vreeselyke ver
liezen, die de Duilschers hebben ge
leden by hun aanvallen op de Fran
sche linies. Hy meldt, dat een Fransch
artillerie-officier, die in de Liberté
aan het woord is, het volgende heeft
verklaard
De Fransche batterijen van 7J- en
12 c.M. kanonnen hadden een vreese
lyke uitwerking.
Ik kan niet begrypen, hoe de hooge
Duitsche leger-autoriteiten, na zoovele
noodlottige ervaringen, nog bevel
kunnen geven tot hefr uitvoeren van
aanvallen in gesloten formatie. De
weg yan Comblea naar Rancourt is
bedekt met lyken van Duitschers, die
geheel nutteloos zyn opgeofferd.
Vin hit Oostelijk tront.
Berlijn, 22 September. Ten W. van
Luck mislukten zwakke aanvallen
Yan de Russen. By Korytca (ten Z.O.
van SwiDjuchi) houdt de vyand zich
nog in kleine gedeelten van onze
stelling staande.
Bij de gevechten van 20 Septem
ber vielen 700 gevangenen en ver
scheidene machinegeweren in onze
handen.
Aan de Narajofka levendig vuur
en hier en daar werkzaamheid van
de infanterie.
In de Karpathen is de top van de
Somtrec weer verloren gegaan. In
spanningen van de Russen by den
Baba Ludowa bleven, dank zy de
hardnekkigheid van onze dappere
jagers, andermaal vergeefsch. Aan
vallen in het Tatarka-vak en ten N.
van Dorna Vatra zyn afgeslagen.
ZevenbergenNiets nieuws.
Vin het gevechtsterrein op
den Bilkin.
Beriyn, 22 September. Officieel:
In de Dobroedzja zijn sterke stryd
krachten van de Roemeniörs ten
Z.W. van Topra Isar tot den aanval
overgegaan. Door een omvattenden
tegenaanval van Duitsche, Bulgaar
sche en Turksche troepen tegen de
flank en den rug van den vyand, zyn
de Roemeniörs teruggeworpen en half
gevlucht.
MacedODiöLevendige gevechten in
het bekken van Florina en ook weer
ten O. van de Wardar.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Wlnnubst
geeft Zondag 24 September van 4l/i
tot 6 uur haar 4e Zomerconcert op
't Dykje. Directeur J. ter Hall.
PROGRAMMA:
1. Marach Militair
2. Ouvorture Mario Henrltlte
5. Vals* Brune
1. Potpourri aus der Operette
„Das ausse MAdel"
j. Abendgebot
6. Onze Infanterie, Marsch
•7.-Ouverture Porte Bonlieur
i Ronouvoaul Pas Redoubii
Baudonck.
Monlagne.
Georges Krler.
Reinhardt.
D. KlUg.
D. Ooms.
Mullot.
Kmile Burion
BINNENLAND.
Os. SohsrmsrhorR.
Ds. Schermerhorn werd gister
morgen 8 uur, na het ondergaan
van 16 dagen hechtenis, voor het
onderteekenen van het Dienstweige
raarsmanifest, uit het Huis vhq
Bewaring te Alkmaar ontslagen.
Gedurende de hechtenis, die hy op
verzoek cellulair doorbracht verdiende
hy 14 centen met zakjesplakken.
Ook- Fchreef hfi gedurende dien
tyd een touneelstuk getiteld „Toen
het oorlog was", welk werk hij geheel
voltooide.
Zondagavond zal hij in de kerk te
Nieuwe Niedorp spreken over zyn
gedachten gedurende het celleven.
Met toestemming van den kerkeraad
zal er na afloop voor de gezinnon
van de dienstweigeraars gecollecteerd
worden.
Ds. Menno Huizinga, die zich voor
eenzelfde feitin het Huis van Bewaring
bevindt, zal de volgende week ont
slagen worden.
Wstsontwsrp huuropdrljving.
Naar „Hel! Volk" ter oore kwam,
heeft de regeering een wetsontwerp
gereed ter bestrijding van ongemoti
veerde huuropdryving. Is „Het Volk"
wel ingelicht, dan heeft de regeering
by haar ontwerp het Deensche stelsel
gevoegd, n.1. instelling van plaatse-
ïyke commissies, die zullen beoor-
en of aangekondigde huurverhoo-
gingen redeiyk zyn of niet. Het ont
werp zou spoëdig by de Tweede
Kamer worden ingediend.
Kaas.
Naar „Het Volk" verneemt zoude
groote moeielykheid, waarin de kaas
handelaren zich bevinden (zie hel.
artikel hiervoor in ons eerste blad),
hierin gelegen zijn, dat het derde deel
van den uitvoer, dat volgens overeen
komst voor Engeland bestemd was,
inderdaad reeds naar Duitscbland
uitgevoerd is, zoodat het niet meer
aanwezig is, nu Engeland het opvor
dert.
Hiermee wordt in verband gebracht
het aftreden van het Kamerlid Schim
d. Loeff als lid der commissie van
toezicht op de Kaaavereenigtng, aan
gezien deze commissie biykbaar haar
toezicht al heel onvoldoende uitoefen-
Hoe het dan'.ecbter mogelijk was,
dat diezelfde heer Schim f 760 per
maand benoemd werd in de; com
missie van bijstand voor de uitvoering
der Distribuitiewet, blijft een raadsel.
Da „Tubantla"-zaik.
Naar het Wolff-bureau verneemt,
heeft de quaestie van den ondergang
van de „Tubantia" een onderwerp
vau bespreking tusschen de Neder-
landsche en Duitsche regeering uit
gemaakt.
De Duitsche regeering verklaarde
zich uit overwegingen vaDtcoede na
buurschap ten opzichte vau Nederland
bereid de quaestie na den oorlog voor
een internationale commissie van
onderzoek te brengen.
Mails aangehouden.
De stoomschepen „Bandoeng" en
„Djebres", onderscheidenlijk 11 en 18
dezer uit Oost-Indiö te Rotterdam
aangekomen, hebben,op last van de
Britsche autoriteiten de post te Fal-
mouth moeten lossen.
De mails van de stoomschepen
„Samarinda" 31 Augustus van Rotter
dam naar Batavia vertrokken, en
„Soestdyk", 20 dezer uit New-York
te Rotterdam aangekomen, moesten
te Klirkwall worden ontscheept.
Da anrust In DJambf.
De correspondent van het „Hbl.
te Soerabaja seint dd. 21 dezer:
Twee barkassen van het pantser-
schip „Koningin Regentes" brachten
troepen over naar den mond van de
Toengkal (in Noord Djambi).
Commandant Ott van Moearo Tebo,
die zicb bij de troepen te Moearo
Tembesi wilde voegen, zakte met 60
gewapende politiedienaren de rivier
af. Bij bet invallen van den nacht
aan la'nd gaande om op den oever
bivak te betrekken, werd de troep
overvallen door met lansen bewapende
opstandelingen. Onze troepen verloren
2 dooden .en 15 gewonden, terwyi
ook geweren verloren gingen. De
verliezen van den vyand waren zwaar.
Ott zag zich genoodzaakt terug te
keeren. Na zyn vertrek uit Moearo
Tebo hadden de opstandelingen deze
plaats zonder eenig resultaat aange
vallen.
Met commandant Ott is vermoede
ïyk bedoeld de héér C. J. Ot, comman
dant der gewapende politie op Suma-
tra's Westkust.
Koeala is de algemeene Maleische
benaming voor riviermonding het
zelfde als moeara, dat -veel op
Sumatra wordt gebezigd. De sloepen
van de „Koningin Regentes" zullen
dus de troepen naar de monding van
de Toengkal hebben gebracht, en
niet naar het aan die monding gelegen
dorp Moeara Toengkal.
Zooals men weet is een deel der
bevolking aan de Toengkal, welge
wapend, afgetrokken in de richting
van Rengat (Indragiri). Onze troepen
gaan hen dus na.
De overvalling, die ons geseind
werd, is op zichzelf iets, waaraan in
dat terrein elke troep bloot staat. Het
nadeelige ervan is, dat, als zulk een
overvalling vrijwel succes heeft, als
in dit geval, dit liet moreel der
opstaudelingen verhoogt en aanleiding
geeft tot allerlei fantastische ge
ruchten.
De vry sterke afdeeling gewapende
politiedienaren onder commandant
Oit heeft zicb blykbaar laten ver
rassen. Daaruit is alleen toch te
verklaren, dat yan de 2 .dooden en
16 gewonden 12 geweren verloren
gingen.
De gewapende politie is bewapend
met Beaumontkarbyn en maréchaus-
séesabel. By geweren behoort goede
munitie, anders heeft het bezit niet
veel waarde. Daar de opstandelingen
wel niet over Beaumontpatronen
zullen kunnen beschikken, behoeft
het verloren gaan van die geweren
niet heel veel anders dan moreele
beteekenis te hebben.
(Officieel.) Op den loden dezer
had naby 'L'elak Rendeb, een doesoen,
bekend uit de dagen der Djambi-
expeditie, aan den bovenloop der
Batang Hari, halverwege tusschen
Moearo Tembesi en Moearo Tebo
een treffen plaats met lansen be
wapende opstandelingen. Onze troepen
kregen één doode, drie zwaar- en 7
lichtgewonden; terwyi de opstande
lingen zware verliezen leden. Te
Moearfc Boengo is alles rustig.
Op den 14den September werden
door den Rapat (inlandache rechtbank)
vier verzetleiders ter dood veroor
deeld, Eén werd by een poging tot
ontvluchting neergeschoten, terwijl
aan de anderen, de straf werd vol
trokken.
Vau kolonel Kroesen werd een
telegram ontvangen dat de bevolking
der doesoen Soengei Mauau, voor
namelijk uit Korintjiörs bestaande,
onder een invloedrijk hoofd, zich by
de verzetsparty heeft aangeslotèn.
Van Bangko wordt niets nieuws
gemeld.
De correspondent van het Handels
blad te Soerabaja seint dd. 21 dezer.
„De correspondent van De Locomo
tief in Djambi meldt, dat de troepen
macht aldaar nog van onvoldoende
sterkte is."
Balaedtglng.
De heer mr. dr. J. H. W. Q. ter
Spill, die onlangs, op zyn wandeling
de woning passeerde van den Duit-
schen koopman Karl Gosch, in de
Riouwatraat te 'a Gravenhage, en
onder diens naam toen met potlood
schreef „Mof" (zie le' blad) is gedag
vaard om 12 October a.s. te ver-
schynen voor de strafkamer van de
rechtbank te 's-Gravenhage, wegens
beleediging.
Over de grens gekomen.
Donderdagmiddag ia in het Duit
sche grensplaatsje Burlo, op een
kwartier afstand van de gemeente
Winterswyk, eeii ontvluchte Fransche
krygsgevangone door de Duitsche
militairen doodgeschoten.. Twee an
dere FraDschen en twee Russen wer
den gearresteerd, lerwyi een derde
Rus nog kans zag te ontsnappen.
Te Aalten zyn 2 jeugdige Duitsche
deserteurs aangekomen, die pas af
gericht waren en nu naar het front
moesten vertrekken.
MARKTBERICHTEN.
Alkmaar, 22 8ej>t, 1916.
Kabrlakakoaa klalce 174.50, klelno bomenknaa
'76.—, commlssiü labriokskaas f-.-, uommls-
ilB boorenkaaH f76.—, middelbare boerenkaas
76.—.
lo soort Edam. fabr. f74.-.
Aangevoord 610 stapels wegondo 210.000 K.G'
Handel(kleine) vlug.
Alkmaar. 22 Sept. 1916.
Heden werden ter graanmarkt aangevoerd 499
HX. Tarwe f29.- a 1—rogge f—af—
°oret f—a f idem chev. f -.— af—.-,
aver f 18.-a 118A2.
Bruine boonen f a f—witte boon en
f-.—mosterdiaad T47.- a f43-,
a f—blauw maandxaad
kanariezaad fil.- -
f40.— afO.-,kaiweizaadf-.- af—.-.paard
boonen f—a f-.-, cltroenboonen l
f ^duivenboonen f -.- af geel mosterd-
nieuwe
rwtengro
18.-, vale f
koolzaad f -
f37.-
e f26,-
87.-, grauwe f87.-
wlttoi -.-al-.-.
BUITENLAND.
Twee en een half millioen gulden
winst per week.
Men schryft uit New-York, d.d. 1
Sept. 1916 aan de „N. Rott. Ct.":
Eeü anderhalfjaar geleden schreven
wy in de N. R. C. een artikel over
de opkomst der Ford Automobiel Co.
Wij wezen er toen op hoe Ford zyn
zaak feitelijk met niets begon eu hoe
hy na enkele jaron op millioen winst
kon bogen. De My. heeft een kapitaal
vau 4 2.000.000, byna gehee) uit de
wiusten opgebouwd, doch in het met
81 Juli j.1. afgeloopen boekjaar beliep
haar netto winst 69.914.118* of
ongeveer 2970 pet. M. a. w. op het
kapitaal van slechts 2.000.000
wordt elke week een winst van meer
dan 1.000.000 gemaakt.
In het afgeloopen jaar fabriceerde
de My. 508.000 automobielen (baar
verkoop bedroeg 472.859). Dat wil
dus zeggen, dat in elk etmaal onge
veer 1400 complete auto's de fabrieken
verlaten. De „efficiency" om dit ge
daan te krygen is dan ook wonder-
baariyk. De productie is voornamelijk
gebaseerd op het onafgebroken ket
ting-stelsel, waarop geleideiyk het
onderdeel door al de werkplaatsen
reist, er telkens iets aan wordt toe
gevoegd, tot het product compleet
de fabriek verlaat. Onlangs bezochten
enkele menschen de fabrieken, zy
griften by het binnenkomen hun
naam op den buitenkant van een
onderdeel, en toen zy aan het einde
van hun bezoek waren gekomeD,
kwamen de van hun namen voor
ziene auto's kant en klaar van de
ketting".
Er zyn meer grappen omtrent den
Ford-automobiel in omloop dan over
"alle andere dingen vau dageiyksch
gebruik te zamen. Een typische grap
mag hier worden verteld. Eord reed
eens op een weg, toen hy een collega
automobilist aan zyn „machion" zag
morrelen. Het waB eveneens een Ford.
Henry Ford stapte uit, trok zyn jas
uit, stroopte zyo hemdsmouwen op,
ging aan het werk, en repareerde den
auto. Toen Ford weer in zyn eigen
„car" wilde stappen, duwde de man,
wieps machine onklaar was geweest;
hum een dollar in de handen. Ford
weigerde het, zeggend dat hy zooveel
geld had, dat hy er geen raad mee
wist. „Je bent een leugenaar, riep
de man uit, als dat waar was, dan
reed je niet in een Fordl"
Watersnood in China.
New York, 21 September. Zeer om
vangrijke overstroomingen hebben
talrijke districten in het Cbineesche
Ryk geteisterd. Er staan verscheiden
steden onder water. Er vallen botrek-
keiyk weinig persoonlijke ongevallen
te betreuren, maar over het algemeen
zyn de oogsten vernield.
Er zyn een millioen personen dak-'
loos en er wordt een beroep gedaan
op den steun van hét buitenland.
Eenigen tyd geleden is gemeld, dat
de Nederlandscbe vlieger De Waal,
die verbonden is aande Fokker-vlieg-
tuigenfabriek te Schwerin, van de
Duitsche regeerirtg geen verlof kon
krijgen om naar Holland te gaan ten
einde zyn militairen dienstplicht te
vervullen. De Duitsche autoriteiten
hebben toen aan de Nederlandsche
regeering een verzoek gericht om
uitstel van dienstplicht yoor den heer
De Waal, op welk verzoek onze
regeering afwyzend heeft beschikt.
Naar de Haagsche Ct. thans ver
neemt, hebben de Duitsche autori
teiten genoemden heer laten keuren
door een „Oberstabartz", die den
heer De Waal „afgekeurd" heeft. De
Duitsche autoriteiten hebben vervol
gens van deze „afkeuring" aan de
Nederlandscbe regeering kennis ge
geven en vinden, naar zy hebben
doen begrypeu, nu minder dan vroeger
aanleiding, aan den heer De W&al
vergunning L> geven om naar zyn
vaderland terug te keeren.
Hat tianda.
Een arme vrouw te Montfoort,
leeds gezegende metnegeu kinderen,
heeft vrijwillig van een zwervers-
paar een klouilje van drie maanden
overgenomen. En ze is wat trotsch
op haar tienuo 1 Yad.").
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag.
Nadat de heeren Tydeman en
Loeff waren herbenoemd als leden
der huishoudelijke commissie, en de
heeren de Savornin Lohman, de
Beaufort en van Viymen als leden
der gemengde commissie voor de
stenografie, werd de vragendag we
derom gesteld op Vrijdag, des na
middags balf vier.
Daarna trekking van de afdeelingen
en schorsiDg van de vergaderiDg.
Na heropening van de vergadering
werd besloteD, Donderdag a.s. het
voorstel tot instelling van een koloni
alen raad in openbare behandeling te
nemen. Voorts op 8 October te be
ginnen met het afdeelingsonderzoek
van de Staatsbegrootingen en o. a.
het ontwerp betreffende het verband
tusschen de ouderdomswet en de
verzekeriugsweten in de afdeelingen
te onderzoeken. Binnenkort zal de
voorzitter voorstellen, een begin de
maken met het behandelen van te
voorstellen tot Grondwetsherziening.
De vergadering werd verdaagd tot
n.p. Dond*rdae\
STAATSLOTERIJ.
Trekking van Vrydag 22 September.
5e Klasse. 4e Lyst.
No. 18982 f 50000.
Nos. 1886 6500 7146 12808 16447
f 1000.
Nos. 14888 20674 f 400.
Nos. 6897 14649 18849 f 200.
Nos. 1 2002 6489 7910 8017 8762
11264 14231 17585 19039 20816
f 100.
VISSCHERMBERICHTEN.
T« Kieuwadltp aaogtbracbl
28 8«pt, T m. 8 uuz. Doot 10 kordera tMtmtii
80 mlddoltoBgen, jur atuk (0 76. 40 klalno
tongen, per stuk f0.26, 12 txiand kleine achol,
|>et tuand f8 - ai f 10.—8 mand eckai.p. mand
t«uiand f27.— a f 84,—ld.*2e"«ooi™T7.flo"a f8.80,
roode kool, binnenland f8.70 a f7.70, buiten
land f 10.— a f 3L—gele kool, binnen
land f8- a 114.10, buitenland flL- a f20.10,
witte kool, binnenland f 10.- a f34B0, buitenland
f--- a f- - per 100 stuks, weitelen f8.Wa
f4.90 per 100 bos, idem fO.-afO -, buitenland
fO.— a fO.— por baal.
Jullsmuizen blnnenl. fL70af0.—buitenland
fO.— a fO.—schoolmeesters biuneulnnd f 0.— a
fO.—Idem buitenland fO.— a f0 gladblaad-
tis fO.— afO.—drielingen fO— u ril.—eigen-
elmers fO.- a f0-roode fO.-, volgellugen
fO.— a fO.-, graaljes fO.-. afO.-,blauwe fl>.—
a fO.allee per 86 K.G., drielingen f4.70a f6.—
uien 74.8(1 a 16.10, slaboonen f 11.40 a f12.80,
nop f-.—gele nep f6.40af6.90, wortolon,prija
binnenland f 1.46 a f 1.60, pr|)s buitenland f3.06
a f850, sUveringen fO.-, alles por 60 K.G.,
f-._ a pBX iooo etukB, witte
81600 witte kool, 24000 gele knol, 2290 bos wor-
BeYenrUk, 22 Sept. 1916.
Bloemkool le soort fO.- a f0.-,2esoort f0.-
afO.-, roode kool f6.- a TIO.- per 100 atüks,
capucijnerB f8.— a f 12.—doppers (binnenland)
fO.- a fO.-,groentjes (binnenl.) fO.— a fO.—,por
100 pond, komkommers lo soort f6.- a f7.—,
dito 2e soort f3.- a f4.60, dito 8e soort f2.-
a 12.60 per 100 Btuks, groene kool fl.60 a
f4.— pér 100, peterselie t L— a f8.- per 100
bos, posteltJn fC.20 a f0.40 per ben, rabarber
f4.- a f&-, radjjs ft— a f4.- per 100 boa,
raspers f7.— a f 14.— per 100 pond, selderij
pond, sel
ilnnenlaad (O.iO
per 100 stuks,
a fO per kist, tulnboonen, bln-
fO p. 1000st., ld.(buitenl.) 10 afO.-,
a fS.— per 100 bos, sla. bln:
f150, id. (buitenl.) f 0.- a i0.~
?inaïle
wortelen f6.— a f12.— per 100 bos, xurlngOad
ct. per ben, raapstelen fO.- a f0.- per 100 bos,
and(Jvie fa.- a f4.- per 100 stuks, spersie-
boonen tros f33.60 a 7 84.76, r.dr. f82.-a f84.-,
m. dr. f28.- a f27.-, dubbolof26.60af27.50per
100K.G., snij boonen f28.- af82.— p, 100K.G.,ld.
fO.- a fa— por 1000 st., pruimen fO.- a f0.-
per slof.
MARINE EN LEBER.
—_i.8i.h4pp wordt
f««Waa«s yer sa „Kawi", van de Rott.Lloyd,
De luitenant ter xee lekl. C.L.8chepp wordt
trstdaags per sa „Kawi", va
uit Oost-Xndis terugverwacht.
De officier van administratie der marine O.
C. Krieger, laatstelijk dienende bij het eskader
in Ned.-IadlS, is per particuliere gelegenheid
Uier te lande teruggekeerd.
9» officier-machinist le klasse-D. Bedeauxia
>c particuliere gelegenheid uit Oost-Indi»
toruggekeerd.
STOOMVAARTBERICHTEN.
Stoomvaartmaatschappij Nederland.
Batjan, van Rotterdam naar ■altlmore.vortrok
19 dexer van Klrkwall.
Bl lil ton, thuisreis, vertrok IS dexer van Sabang,
vla Soex-
Vondel, uitreis, passeerde 20 dexer Kaap Terde.
Kaogean, th ulsrels, passeerde 20 dexerTerlm.
Kxakatau aiTiT.gisteravond v Java te 1 Jmulden.
bangan, uitreis, passeerde 22 dexer 2u. 48
-armhet Teracbellmgerbank-vu urechip.
Radja, van New-York naar Java, vertrok 20 dexer
van Barbados.
Rembrandt, thuisreis, vertr.2l dexer v. Durbsn.
Timor,uitreis, vertrok 20 dexer van Klrkwall.
Rottsrdamache Lloyd.
Jacatra, thuisreis, vertr. 19dexer van Gibraltar.
Mersuke vertr. 21 dexer v. R'dam naar Now-York.
Kodlri arriveerde 20 dexer van R'dam te Batavia.
Koninklijke Hollandacha Lloyd.
Drechteriand,uitreis, vertr. 19 dexer v.Klrkwall.
Maasland, uitreis, vertrok 19 dexer v. Klrkwall.
Eemiand, uitreis, passeerde 20 dor. betTenchei;
llngerbxnk-vuurschip.
Gsasterland, uitreis,passeerde 20 dexe den
Noord-Hinder.
Holiandia, uitreis, arri v. 21 dexer te Falmeutb.
Friala, thuisreis, vertrok 21 dexer van Falmoutb,
om de Noord, doch doet Klrkwall niet aan.
Sallaud, ultrc-la, vertrok 30 dexer van Klrkwall.
Delfland vertrok 22 dezer van Amsterdam naar
Buenos-Ayres.
Kon. Wa8t-lndlsohe Maildienst.
i van Nassau vertrok 16 dezer v.Buenos-Ayrei
naar Rotterdam.
Commewyne, thulsr-,vertr. 20 dezer v. Falmoutb.
Prins Frederik Hendrik, uitreis, vertrok 19 dexer
-an Klrkwall.
Jiva—Bangalan-Lijn.
Calcu tta arri v. 18 dexer van Ja va te Calcutta.
Java-Pacifle-Lijn.
Arakan, v. Batavia naar San Franclsco, vertrok
19 dexer van Kobe
Karlmoon, v. San Franclsco naar Batavia, arriv.
18 dezer te Hongkong.
Haven le Nleuwedlap.
pt. Aangekomen van Harlingen en ver
trokken Ned. s.s. „Schokland".
28 Sopt. Idem van Harlingen naar Lytk Eng.
a.s. „Amulet".
Burgerlijke Stand v. Helder,
van 21-22 Sept. 1916.
GETROUWDA. Boot en S. L.
C. Kooyman.
BEVALLENM. H. J. Stoker-
Hell, d. H. G. Dal—Vinkenberg, z.
M. W. Kwak—Bout, z.
Van het Westelijk front.
Parys, 22 September. Officieel
bericht van hedenmiddag:
Ten Noorden van de Somme heb
ben de Duitschers vanochtend een
krachtigen aanval gedaan op de nieu
we Fransche stellingen tusschen de
Priez-hoeve en Rancourt. Fransch
spervuur heeft de aanvalsgolven
prompt gestuit. Duitschers leden
zware verliezen.
Overal elders een rustige nacht.
Londen,22September. Officieel:
Ten zuiden van de Ancre hebben
wy ons front ongeveer een myl voor-
uitgebracht door de verovering van
e vlihndeiyke loopgraaflinies tus
schen Fiers en Martinpuich. Onze
linie loopt nu ten naaste by in een
rechte iyn ten noorden van Fiers en
Martiopuich.
Van hot Oostelijk tront.
St. Peterabnrg, 22 September. Kr
is niets vau belaug te melden.
Van hot Roemeonsche front.
Boekarest, 22 September. Roe
meensch stafbericht: Op het noor
delijk en N.W. front schermutselin
gen. Wy hebben 2 machiuegeweren
veruieesterd en 1401 soldaten gevan
gen genomeu.
lo de Dobroedzja heeft Ue vijand
zyn terugtocht gestaakt en zich ver
sterkt. Onze troepen hebben eeuige
afdeelingen van den rechtervleugel
dës vyands op de vlucht gejaagd.
De Colchoster opgebracht.
Beriyn, 22 Sopt. Vannacht hebb» o
Duitsche zeestrydkrachten bet s.s.
Colchester vau de Great Bas tarn
R-iilway Cy. in de Noordzee aange
houden en naar Zeebrugge opgebracht.
(De Colchester, 1209 ton, voor in
geregelden dienst tusschen Harwich
en Rotterdam. Het schip was op weg
naar Rotterdam.
Fransche duikboot In dnn grond
geboord.
Weenen, 22 Sep'cmber. Officieel.
In het Zuiden der Adriatische Zee
heeft een O. H. zee vliegtuig de Fran
sche duikboot Foucauli" met oen bom
in den grond geboord. De goheele
bemanning is door dit' en een ander
vliegtuig-gered eu gevangen genomen.
De gevangenen zyn door een torpedo
boot overgenomen, behalve twee
officieren, die aan boord vau de
vliegtuigen zyn aaugebiacht.
Den Haag, 28 Sept. Naar wy ver
nemen is hedenochtend alhier bericht
ontvangen, dat het stoomschip „Prins
Hendrik" dur maatschappy „Zeeland"
naar Zeebrugge is opgebracht.
Berichten ontvangen tijdens
het efdrukken van ons blad.
Londen, 28 Süpl. Aan „de Daily
Cronicle" wordt uit Athene geseind,
dat het gezag van den koniDg nog
slechts in Athene eu den Pelopoone-
sus geldt.
Saloniki, Thasos, Lemnos, Chios,
SamoB en Mytilene worden niet meei
door Athene geiegeerd. Kreta, Cyth
Focus en Arcadie zullen zich waar
schyniyk by de revolutionaire bewe
ging aansluiten.
Eplrus en het district van Larissa
hebben een onaf hankelyksverklaring
verspreid. Men wacht daar slechts
het geschikte oogenblik af. Te AtbeDe
is een oproep aangeplakt, waarin van
den koning gföischt wordt, dat hy
het zwaard zal trekken of aftreden.
Op het koninkiyk paleis zyn ver
schansingen aangelegd ter bescher
ming. Verschillende huizen zyn rot
arsenalen ingericht, door burgers be
waakt.
Als offlcieele macht handhaaft zich
de nationale ouder leiding vanVeni-
zelos, waartegen de autoriteiten niets
dur ven ondernemen. Zooals de koning
ten v-j.igen jart ,;aude /cuegeuwoor-
digers der Entente bekend heeft, h„cft
hy aan den Keizer de belofte af
gelegd, de neutraliteitt te zullen
bewaren.
Dat koning Constantyn thans nog,
tegen den volkswil In, aan die belofte
vasthoudt, is de oorzaak van alles,
wat op het oogenblik in Griekenland
voorvalt. Indien Venizelos Athene
verlaten zou om aldus als leider vaii
de afzonderiyke regeeriDg op t9
treden, zou niemand zich hiertegen
vei zotten.
Wat aan soldaat
onder da oogan moot zlan.
John Masefield, een jonge dichter,
die vóór den oorlog in Engeland zeer
beroemd was geworden, heeft ver
schillende fronten bezocht en een
boek geschreven over wat hy by die
gelegenheden gezien en doorleefd
heeft. Hy geeft daarin de volgeude
realistische beschrijving van wat de
Boldaat onder de oogen moet zien.
„Laat hij eraan denken, dat er
nooit een oogenblik was waarop hy
ook maar gedeeltelik vry was van
levensgevaar, in zyn plotselingste
eu wildste vormen en dat hy ieder
uur zijn vriendeD naast zich heeft
zien aan stukken scheuren, of ver
minkt worden, of verdrinkeD, of'
krankzinnig worden of neersabelen
of plotseling neergeschoten worden
door een onziebtbaren „sniper" of in
de donkere Bappen met een uit een
handvol dynamiet in een vleeschblikje
bestaande bom dooden, tot het bloed
op zyn kleeren en op zyn gezicht
tot korsten opdroogde.
Hy waet, als by naar dien heuvel
opkykt, dat in nog maar enkele
oogenblikken dat steeds wegsmeltende
troepje, dat reeds te klein, God weet
hoeveel te klein, is geworden voor
de te verrichten taak en dat hy
zichzelf, moet beschouwen als een,
die afgedaan heeft met het lovou,
die voor het laaist genoten eu ge
sproken en lief gehad heeft en dat
hy binnen enkele minuten aan stukken
geslagen kan zyn of ergens »in een
kreupelboscbje kan liggen, bloedend,
misschien met weggeschoten gezicht
en een gebroken arm of been, niet
in staat zich te bewegen, maar toch
nog levend, zonder de vliegen te
kunnen wegjagen of bescherming te
zoeken tegen den steeds vallenden
regen, op een plaats waar niemand
hem zal vinden of in staat zal zyn
hem te helpen, een plaats, waar
hy zal sterven en vergaan, tot er
niets van hem zal over zyu dan wat
lompen en wat lichaamsresten, met
een indentifleatio scbUQe dat om zyn
gebeente hangt te flapperen in den
wind.
Eu dan hoort hy het Ongeregeld
gedonder en geratel van het vuur
plotseliug en angstwekkend aan
zwellen tot een eindeloos gedreun
en geloei, dat geen woorden kunnen
uitdrukken en geen geest zich kan
voorstellen, terwyi de lucht daarboven
die zoo lang reeds huilde en floot,
verscheurd wordt door het gegil der
granaten, die als groote katten de*
doods komen aanspringen."
