COURANT DINSDAG 21 NOVEMBER 1916 44e JAARGANG Ba abOBDBaeiitsppIJs tan de Heldaraaba Baaraat" la thans par kwartaal la éa atad 70 sant, fraaoa par poat 11.—. Op pagina 4 van dit blad Is opgenomen 1. Uit den Omtrek: Wiarlsgss en Texel. 2. Feuilleton, enz. OE OORLOG. De legerberlchten van 17, 18 an 19 November. Van het W e s t e 1 y k front. De Ingelscbe zoowel als de Fran sthe berichten van 17 dezer geven aan, dat aan bet front, behoudens ar tilleriege vechten, geen gebeurtenis sen van belang plaats hadden. Het aantal sedert 13 Nov. door de Engel schen gemaakte krijgsgevangenen be draagt thans 6190. Hot Fransche communiqué van den 18en maakt melding van het afBlaan van aanvallen der Duitschers bij Biaches, ten Z. van de Somme en by Berny. Naar van Engelsche zyde gemeld wordt, zyn opnieuw vorderingen ge maakte Ten N.O. van Beaumont- Hamel werden de stellingen uitge breid, terwyi ten N. van Boaumont verder vooruitgedrongen werd. Een later bericht geeft aan dat ondanks het slechte weer de operaties werden voortgezet, waarbij deEagelschenerin slaagden de buitenwyken van Grand- court te bereiken. In totaal werden by de gevechten op dèn 18en 20 officieren en 752 man gevangen ge nomen. Het Duitsche legerbericht van den 18an meldt het afslaan van aanvallen der Franschon by Saillisel eq tegen de ten Z. daarvan aansluitende linies. Volgens de mededeeling van den 19en waren de Duitschers, naar aan leiding van groote levendigheid ach ter het Engelsche front, voorbereid op een voortzetting van den aanval der Engelschen aan beide zydenvan de Ancre. Deze aanval is dan ook inderdaad gekomen. Naar het bericht aangeeft, was het wederom een grootsch opgezette door braakpoging, die evenals alle andere, op een bloedige krachtverspilling uit- j liep. Slechts op enkele punten be haalde de vijand onbeteekenende ter reinwinst. Zoo werden de Duitsche troepen ten W. van Serre, in Grandcourt en ten Z. van het dorp eenigszina terug gedrongen op meer naar achter ge legen Btellingen. Overal elders werd de vqand afgeslagen. Ten Z. vau Sailly-Saillisel, aan den N.W. rand van het bosch St. Pierre-Vaast mie lukten de aanvallen der Fransshen. De artilleiïegévechten worden met groote hevigheid voortgezet. Van het Italiaansch-Oosten- r y k a c h e front. Naar het Italiaansche communiqué vau den 18den aangeeft, werd het front op de Karst eenigszina vooruit- gebracht. Aanvallen der Oostenrijkers op de ten O. van Görz gelegen Itali aansche stellingen werden afgeslagen. Ook in het bericht van den 19den wordt gesproken van het afslaan van vyandeiyke aanvallen, ditmaal in het Adige dal en in Boven-But. Met zware verliezen trokken de Oostenrykers op hunne stellingen terug. Volgens het Oostenrijksche leger bericht van den 19den werd een loopgraaf dér Italianen in het Vipacco- dal vermeesterd. Hierbij werden vier officieren en 120 man gevangen ge nomen. Van het O 0 a t e 1 y k front geen gebeurtenissen van belang. Van Russische zyde wordt melding gemaakt van een aanval der Oosten- ryksche troepen in Bosch-Kar pathen, waarbij'de Russen aanvankelijk eeni- germate teruggedrongen werden. Door een tegenaanval herstelden dezen echter hunne oude linie. Van het Zevenbergsche front. De Duitschers hebben het erbiyk- baar op gezet Roemenie er onder te werken. Met groote hardnekkigheid zetten zy hun aanvallen op de uit gangen der naar Walacbye leidende paswegen voort, en met succes. De taaie tegenstand der Roemeniörs is niet by machte dit offensief tot staan te brengen. En het ziet er dan ook naar uit, dat, indien geen tydige hulp opdaagt, de druk hen ten slotte te zwaar zal worden, en hen in een uiterst moeilyke positie zal brengen. By Kampolung, waar de Duitschers reeds een flink stuk vooruitgedrongen waren, hebben de Roemeniörs getracht de indringers door een met kracht ondernomen stormloop terug te wer pen. Evenwel zonder resultaat - al thans volgens het Duitsche legerbe richt van den 18den. Verder wordt hierin medegedeeld, dat do aanval aan weerszyden van Jiu en Alt goed vordert. Ook de troepen in Walachye gingen flink vooruit. Naar de berichten van den 19en aangeven hebben de Duitschers de uitgangen van do naar Walachye leidende passen geforceerd. Het sterke front der Roemeniörs tusschen Jiu en Giorni werd door de Duitschers in den Blag by Tirguluj (17 K.M. ten Z. van den Vulkan-pas) doorbroken, waarbij de Roemeniörs zware verliezen leden. Pogingen van den vyand om de Duit schers met nieuwe uit Oosteiyke richting aangevoerde versterkingen te omsingelen zijn mislukt. De ver volging werd door de Duitschers voortgezet, waarbij de spoorweg Or- sowa-Ciarowa bereikt werd. Ten Z. van den Sooden Toren-pas werd de weg Calimunest-Suici overschreden. In den tijd van 1 tot 18 November nam het 9a legercorps 189 officieren en 19288 man gevangen en werden 26 kanonnen, 17 munitiewagens en 72 machinegeweren vermeesterd. In het Gyergyo-gebergte, ten O. van het Putna-dal werden sterke aan vallen der Russen afgeslagen. Een later Duitsch bericht geeft 3au dat de vorderiDgen der Centralen in Walachye voortduren. Het Russische communiqué van den 19en spreekt van het een weinig naar het Z. terugdringen van de Roe meensche troepen in het Jiu- en Alt dal. In het Tirguluj dal, ten Z. van den Vulkan-pas (waar volgens het Duitsche bericht het Roemeensche front werd doorbroken) zijn de Roe meniörs tot het offensief overgegaan en werden verschillende hoogten door hen bezet. Het Roemeonsche bericht meldt niets over deze voorde&len doch geeft alleen aan dat ac govechten in deze streek uiterst hevig waren en met onverminderde kracht worden voort gezet, evenals in het Alt-dal. In de streek van Bragoslavele daarentegen gingen de Roemeensche afdeelingen vooruit. Hier werden 4 officieren en 10 man gevangen genomen en 2 ka nonnen, 2 mitrailleurs en veel andere wapens vermeesterd. In de Dobroedsja is de toestand onveranderd. De Russen melden dat zij in Z. richting vorderingen maken. Tot hoever deze zich evenwel uit strekken wordt er niet by vermeld, Van het Macedonische front. Op dit gevechtsterrein zijn de geallieerden thans in het voordeel. Naar het Franache bericht van den 17en meldt, bezetten de Engelschen op den linker-Stroemaoever het dorp Barakli. De hoogterug ten N. van Iven, in de Tserna bocht, werd door de Franachen en Serviöra stormender hand genomen. Drie tegenaanvallen werden afgeslagen. Verder naar het W. werd een versterkte hoogte even eens door de Franschon en Serviërs bestormd en vermeesterd.; Negotin, ten N.O. van Kenali, werd door ruiterij bezet. Het aantal gevangenen, ge maakt in de gevechten op 15 Nov., bedroeg 400. Het communiqué van den 18en meldt het terugslaan van een Bul- gaarsche afdeeling, die trachtte het door do Engelschen vermeesterde dorp Barakli aan de Stroema te hernemen. 1 De Franschen en Serviërs zetten hunne vorderingen aan de Tserna en in de vlakte van, Monastir voort. Zy bereikten de zoom van Kanina. Dd. 19 dezer werd gemold, dat over het geheele front de artillerie zich zeer bedrij vig toonde. Ten O. van do Tserna werd Grynistra door de Franschon en Serviërs omsingeld. Tegenaanvallen der Bulgaren op de hoogte 1212 werden afgeslagen. In wanorde trok de vyand naar het N. terug, achtervolgd door de Serviërs. In de streek ten Z. van Monastir werd Noleven bereikt. Een later bericht geeft aan dat in den ochtend van den 19en Monastir door de "geallieerden werd bezet. Het Duitsche legerbericht van den 18en meldde dat aanvallen der Fran schen ten Z. van Monastir afgeslagen werden. Om de hoogten ten N.O. 7an Cegel werd verwoed gevochten. Op 15 November was een dér toppen door de Serviërs genomen. Deze stelling werd stormenderhand her overd. Een later bericht meldde dat opnieuw zware gevechten b8gonnen waren. In het communiqué van den 19en wordt echter medegedeeld, dat de Serviërs de hoogte 1212, ten N.O. van Cegel nieuwe vorderingen haddon jemaakt, tengevolge waarvan de Duitsche en Bulgaarsche troepen hunne stellingen ontruimden en een stelling ten N. van Monastir innamen. De stad Monastir werd dus prysge- iven. Van het-Russisch-Turksche front. Naar van Turksche zijde wordt medegedeeld, rukt de naar Hamadan gezonden troepenmacht op in de richting van Sultauasladt, Ï50 K.M. n Z.O. V3n Hamadan. Een aanval van sterke Russische afdeelingen in de streek ten N.O. van Revandiz werd afgeslageD. Vyandeljjke afdeelingen, die erin geslaagd waren eenige Turksche loopgraven aan het Kaukasiscbe front te bezetten, werden door een tegen aanval weder verdreven. De duikboot- en mijnoorlog. Uit Londen wordt gemeld: Het Portugeesche zeilschip „Emi- lia" en de Deensche bark „Fenja", het Portugeesche s.s. „Sannicolo", het Engelsche s.s. „Lady Carrington" (8920 ton) en het Italiaansche s.s. „Lela" (2987 ton) zyn in den grond geboord. Van Fransche zijde wordt nog medegedeeld, dat het. Engelsche s.s. „Sarah Radcllffe" (8838 ton), het Ita liaansche s.s. „Giovanni" (8428 ton), het Grieksche s.s. „Styliani Bebis" (8608 ton) en het Deenacho s. „Ragnor" (2123 ton) door Duitsche duikbooten in den grond zijn geboord. Do „Deutsohland". Omtrent de aanvaring van de han delsduikboot „Deutecbland" met een haar begeleidende sleepboot wordt uit New-Londen gemeld, dat een van de sleepbooten onverwachts voor de duik boot kwam, en deze laatste haar toen van achteren trof. De' ketels ont ploften en de sleepboot zonk. Alleen kapitein Hirsch, vau het geinterneerde Duitsche stoomschip „Neekar," werd van degenen die aan boord van de sleepboot waren, gered. Hirsch greep een reddingboei, die van de I duikboot, was uitgeworpen. Naar een bericht uit New-Londen aan de „Daily Tel." meldt, heeft de deurwaarder aan de eigenaren van de „Deutscbland" een eisch beteekend tot betaling van een schadeloosstel ling ten bedrage van 2.500 per ton voor de door de „Deutschland" ge» ramde sleepboot. De „Deutschland" ligt thans op de ankerplaats, vanwaar ze i» vertrokken, met eon gat aan weersstiden van den boeg. Door het federale gerecht wordt een onderzoek ingesteld naar hetgee* er Donderdag nacht is gebeurd. Men weet dat de ..Deutschland" onverwacht was ver trokken. Kapitein Kónig en de be manning werden uit een bioscoop te New-Londen gehaald om naar boord te gaan, daar da scheepsagent was komen meedeelen dat het oogenblik van vertrek was gekomen. Het pu bliek wist niet beter of do „Deutsch land" zou nog een week biyven. Zoolang het ondersoek duurt wei geren de opvarenden iets mee te deelen. Zy zjjn allon als getuigen op geroepen. Daarom is een onmiddeliyk vertrek niet te wachten. Een Zeppelin naar beneden geschoten. Potrograd, 18 Nov. In de buurt vau Sarny schoten de Russen een Zeppelin naar beneden, maakten daarby ongeveer 800 K.G. bommen, twee kanonnen en twee mitrailleurs buit en namen de 26 aviateurs, die de bemanning van het luchtschip vormden, gevangen. Het koninkrijk Polen. Londen, 18 Nov. 'De „Daily Mail" verneemt uit Rome uit diplomatieke bron, dat alle neutrale staten en het Yaticaan besloten het koninkryk Polen niet te erkennen en elke be slissing ter zake uit te stellen tot na den oorlog. Duitschland deed krachtige pogingen by het Vatikaan om zulk een erkenning te verkrygen. Storm. Londen, 19 Nov. Een zware storm by de Britsche eilanden heeft groote verwoestingen aangericht ender do echepen, vooral aan de Ierscho kqet. Een aantal stoomschepen zijn ge zonken of gestrand, en een aaital menschenlevens zijn verloren gegaan. Verscheiden andere schepen kwa men met averij in de haven aan. Sigaren uit papier. Twee fabrikanten in Beriyn, die sigaren maakten van „gestrekte tabak", dat wil zeggen van papier dat met tabaksap gedrenkt was, werden op grond va* de wet tegen vervalachiug van voedings en genot middelen gestraft, resp. mat 1000 en 500 Mark boete. BINNENLAND. Djambi. Do correspondent van bet Hbl. te Sourabaja seint d.d. 17 Nov.: Do resident vau Djainbi deelde officieel medeDo controleur van Moeara Tobo telegrafeerde den Hen November, dat eene patrouille in landers onder bevel van Pati Idmau van Telok Kwali den voornaamsten aanvoerder der opstandelingen op Batang Hari, Haken Abdul Lntip gehceten, met negen aanhangers gearresteerd heeft. De Rijksmiddelen. merkwaardige stijging der baten uit do Ryk8middelen is thans onder broken. Over de maand October be droeg het eindcijfer f 13.54 millioen. Om een lager bedrag tu vindeD, moet men teruggaan tot October 1901. Echter zijn de omstandigheden voor de cijfers over de afgeloopen maand ongunstiger, aangezien in de betrek- kelyke maandstaten niet de ont vangsten zyn opgenomen van de Post en Telegrafie, terwyi bovendien een deel der opbrengst van den suiker- accyns, ~n,l. de opcenten door het leeniogsfonds, afzonderlijk wordt ver antwoord, zonder dat het heffings percentage is gewyzigd. Worden deze verschillen alsnog bygevoegd en de correcties aangebracht, daD nog staat de opbrengst in de afgeloopen maand f2.37 ten achter by October 1918, niettegenstaande het feit, dat sinds dien nieuwe belastingen zlju inge voerd. Da gevoelige achteruitgang komt voornamelijk op rekening van den suikeraccijns. Ook andere middelen brachten minder op, hetgeen echter weer door andere boogere opbrengsten werd geneutraliseerd. Zonder de groote vermindering van opbrengst van de suikeraccyns zou zelfs een vermeer dering der inkomsten te boekeD zijn geweest. By een bate van f2.560.000 verleden jaar, bracht de suikeraccyns thans slechts f701.000 op. Een achteruitgang dus van f 1.85. (Dit is f 100.000 meer dan de geheele achteruitgang der Rijksmiddelen bedraagt). Biykbaar is de voornaamste reden van dezen teruggang van den suiker accyns, dat in Augustus weinig suiker in consumptie werd gebracht, tegen over groote hoeveelheden in de vooraf gaande maanden. (De hieruit voort spruitende inkomsten komen eertst in October binnen, aangezien het crediot voor den Buikeraccijns twee maanden duurt). Waar nu de in consumptie ge brachte hoeveelheden over de maand September geringer waren dan in AnguatoB, valt voor November weder om een vermindering te voorspellen. Van de overige verlagiDgen in den maandstaat komt f222,000 op reke ning van het gedistilleerd, het welk de laagste Octoberbate heeft afge worpen sinds 1909. De beide groote accynsverhoogingeu, welke sedert dien hebben plaats gehad, hebben blijkbaar tot een zeer groote ver- mindoring van het gebruik geleid. Dit boteeltent nochtans niet, dat zoo veel minder jenever wordt gedronken. Wel hebben de accijnsvorhoogingon stellig in dit opzicht gunstig gewerkt, maar toch valt de inkrimping van het gebruik voor 66n gedeelte aan andere oorzaken toe te schrijven. In de industrie wordt n.1. thans op veel grootere schaal met gedenatureerde spiritus gewerkt. Verder is op ruime schaal accijnsonthefflng verleend aan ziekenhuizen, etc., terwijl ten slotte ook het gebruik van reukwater en toiletartikelen, waarin alcohol voor komt, is verminderd. Uit deauccessiebelastiDgisf812.000 •minder ingekomen. Met uitzondering van het vorige jaar vormt deze op brengst ook een record. Kleine verminderingen kwamen voor by de grondbelasting (f82,000), den zoutaccyns (f 16,500), de loods gelden (f 28,000) en de invoerrechten, die een onbeteekenend bedrag (f8000) minder hebben ingebracht. Een aan- merkeiyke verlaging valt by de zegelrechten te boeken. Zy leverden f 601,000 op tegep f788,000 in 1915. Laatstgenoemd cijfer was echter on- gekend hoog. Tegenover deze verminderingen staat een buitengewone styging by de registratierechten, waaruit f 1.07 millioen binnen kwam tegen f 613,000 ten vorigen jare. Ook de hypotheek rechten hebben zeer ruim gevloeid. Zy leverden f 98,000 tegen f 58,000 in 1916. Voorts kwam uit het geslacht 1q verband met de hcoge veeprijzen f 92,000 meer in, uit de domeinen f 90,000. De inkomstenbelasting en de verlaagde vermogensbelasting leverden een klein bedrag (slechts f 63,000 meer op dan verleden jaar uit de beide genoemde heffingen plus de bedrijfsbelasting was binnen ge-i komen. Uit de verdedigingsbelastin gen kwam in de afgeloopen maand f 976,000 in en totaal tot dusverre t 1.15 millioen. Uit de oorlogswinst belasting zijn nog geen gelden ont vangen. In totaal is in de eerste 10 maan den van 1916 f 160.93 millioen opge bracht, tegen f 133.13 millioen in 1916. Verder kwam binnen uit op centen voor het leeningsfonds f 22.33 millioen tegen f 11.90 millioen in 1915. In het geheel is de opbrengst f8.45 millioen vooruit by 10/lï der raming, afgezien van de leeningsop- centen, de oorlogswinst- en verdedi- gingsfcelasting en de opbrengsten van post, telegraaf en telefoon. De ver meerderde inkomsten komen voort uit de volgendehoogereopbrengsten: 8Uiker-aceyoBf5.65millioeD,denieuwe inkomstenbelasting f 12.30 millioeD, invoerrechten f2.10 millioen, het ge slacht 1 millioén, de belasting op den waarborg van gouden en zilveren werken f 160.000, de zegel-, hypo theek- en registratierechten f5.814 millioen. De toch reeds lage opbrengst der loodsgelden ging nog met f255.000 achteruit, tengevolge van de voort durend grootere belemmeringen die aan de scheepvaart in den weg wor den gelegd. Oe electrlclteltsvoorzlenlng in Noord-Holland. Verschenen is het antwoord van Gsd. Staten op het verslag der af deelingen over de voorstellen be treffende de electriciteitavoorziening. Omtrent het bouwen van een cen trale te Helder merken Ged. Staten op Theoretische voorliefde voor hei ln het algemeen juists beginsel van cen tralisatie beeft Ged. Staten ook niet weerhouden aan de Prov. Staten het ontwerp-besluit sub II betreffende den bouvr eeuer centrale te Helder ter vaststelling aan te bieden. Dat besluit bevat niet anders dan het uitspreken van een beginsel, welke uitspraak Ged. Staten, gelijk zy in hun voor dracht mededeelden, van de Prov. Staten vragen, opdat zy by het te voeren overleg, met de Regeering op die bereidverklaring een beroep zul len kunnen doen. Afgezien echter van de eischen, die de Regeering in dit opzicht in 's Land» belang zou wenschen te stellen, plei ten voor den bouw eener centrale te Helder ln de eerste plaats de belan gen der bedrijfszekerheid en in de tweede plaats de overweging, dat de exploitatie «ener boogspanningslei- dïng van het zuiden uit op deD duur wel voordeeliger zal zjjn dan die der te bouwen centrale, doch dat toch vermoeddyk nog geruimen tyd zal verstrijken, voordat zulks het geval .1 zijn. Het voor den aanleg der 70 K.M. lange leiding met zeer hooge span ning en der onderstations benoodigde kapitaal wordt door don adviseur der Staten op f8 k 900.000 geraamd en aangezien het debiet in de weinig bevolkte streek tusscbeu Alkmaar en Helder, waarvoor de leiding zou moe ten dienen, in de eerste jaren wel gering zal biy ven, kan de leiding ge durende dien tyd niet dan met ver lies worden geëxploiteerd. Is intusschen met behulp eener centrale te Helder het debiet ln dat gedeelte der provincie langzamerhand opgevoerd tot een zoodanig peil, dat de aanleg der hooapanningsleiding onmiddellijk rendabel kan worden ge maakt, dan zou op dat tydstip tot dien aanleg kunnen worden overge gaan, te meer wyl alsdan de centrale vermoedelijk nagenoeg afgeschreven zal kunnen zijn. In elk geval verdient de bouw eener centrale 'te Helder ook naar het oordeel van Ged. Staten de voor keur boven de stichting eener zoo danige inrichting ergens In het midden der provincie. Bebrek aan steenkolen. In een Bpoedeischende vergadering van den Gemeenteraad van Tilburg is besloten,- den prijs van het gas, die thans 5 cent per M*. bedraagt voor den gewonen en 6 cent voor den muntmeter, voor de eerste 50 pet. van het normale verbruik niet te wyzigen en den' prijs voor de tweede 50 pet. te bepalen op 26 cent per M8. Dit besluit moest genomen worden, omdat de gaskolenvoorrasd byna ge heel uitgeput is. Mocht door dezen maatregel het gasverbruik niet aan- zieniyk verminderen, dan zullen kras sere maatregelen genomen worden. Dure varkens I Wat ons te wachten staat op het gebied van varkensvleeschprtjzen zegt ons het volgende Jaariyks wordt aan de Kromhout- kazerne te Utrecht verpacht: hot weghalen van de spoeliDg en het verder afval van de soldaten-menage. Over 1916 werd daarvoor door den pachter een maandeiykscho betaling van f 165 gedaan. Bij de jongste inschryving op 11 November 1.1. bedroeg de hoogste inachryvingssom f667 per maand. Of er strak» ook duur spek gegeten zal worden. (♦Tel.") Ont volk wordt ondervoed. De „Tel." vestigd de aandacht op het rapport der Amsterdamsche ge- neeBheeren B. H. Sajet en W. Polak, dié by een 29 tal Amsterdamsche gezinnen een voedings enquête ln den mobilisatie-tyd instelden. Hun conclusie ls kort en goed deze, dat in die gezinnen de voediog onvol doende was; dat dag aan dag minder voedsel wordt opgenomen dan noodig is om 't lichaam zyn volle arbeids kracht en weerstandsvermogen te doen behouden, en voor kinderen om tot de volle ontwikkeling te komen. M.a.w. dat ons volk wordt onder voed. Dat is geen holle phrase, dat is geen groot woord, dat is de wel overwogen, rustig neergeschreven conclusie van twee medici na nauw keurig onderzoek. De heeren Sajet en Polak hebben in tabellen accuraat opgeteekend het voedsel eiken dag door de gezinnen gebruikt, den aard en de kwantiteit, 't inkomen, den huurprys der woniDg, zoodat het een allereenvoudigste rekensom i», na te gaan, hoe groot het gebrek is, aan het allernood- zakeiykste om nog maar niet te spreken van 't volkomen gemis aan alles wat eenigszlas tot genotmiddel kan worden gerekend. Wanneer men een blik slaat in de lijsten, zooals die ingevuld by ons z(ju ingeleverd schrijven de dok toren Sajet en Polak dan valt het terstond op, hoe schraal en eentonig de kost is, welke in de meeste ge zinnen ia genuttigd. Brood en aard appelen vormen by velen den boofd- kost: vruchten, groenten, vleesch, visch komen ln het algemeen in deze arbeidersgezinnen weinig ter tafel. Dit geldt vooral voor de 10 gezinnen, waarvan de voornaamste kostwinner werkloos is en die in hoofdzaak be staan van de uitkeering van het Steuncomité, van militaire uitkeeriog en voor het door 't Burgerlijk Arm bestuur ondersteunde gezin, waarde man overleden i3. Dit is niet te ver wonderen, als men bedenkt, van welke kleine bedragen dezo menschen gedwongen zyn rond te komon. Het inkomen wisselt hier n.1. van f 7.50 tot f 19 per week (in één gezin van 18 persouen bedraagt het f19). In 6 dezer gezinnen is gedurende i de geheele week geen vleeseh of visch gegeten. En ook by de andere zyn hiervan slechts zeer geringe hoeveelheden genuttigd. In de 19 gezinnen, waarvan de kostwinner heeft gewerkt, wisselen de inkomsten van f 12.42 tot f22.50 week. Ook by hen is het vleesch- ën visebgebruik gering. By velen wordt per persoon per week niet meer dan 1 ons vleesch gegeten. Vleesch komt ter tafel bij de Joodsche gezinnen op Vryd3gavoud on Zater dag, in -de Christen gezinnen op Zondag; op andere dagen echter vaak in het geheel niet. Niet alleen is de hoeveelheid vleesch, die gebruikt wordt, gering. Wanneer men de pryzen nagaat, die ervoor zyn besteed, moet men con- cludeeren, dat ook de kwaliteit te wenschen overlaat. In overeenstemming hiermee zyn ook de pryzen van het gebruikte vet veelal laag; 't meest voorkomende is margarine van 40 cent per pond. De „Telegraaf" schiyft dan verder: Op streng wetenschappelijke wyze, dus zonder de vooropgezette bedoeling van een bepaalde conclusie zyn deze artseD, die by 29 gezinnen niet behooronde tot de paupers maar tot de arbeidersklasse, een onderzoek instelden, tot de overtuiging gekomen, dat de menschen ondervoed worden. „De armoede drukt hier op.alles haar stempel", schrijven zy, „er is geen belangstelling, er heerscht een doffe onverschilligheid voor alles, wat buiten hun gewone dagelyksche leventje valt." De samenstellers hebben zich de oeite getroost tabellen te geven van de styging der pryzen van de aller eerste levensmiddelen. Zij hebben by de opgave van 't dageiyksch voedsel hunner 29 gezinnen de pryzen, aan voedsel besteed, opgegeven en de lezer vTaagt zieh verbijsterd af hoe 't -mogeiyk 1b, dat die tobbende, zwoegende, hongerende huisvrouwen er in slagen, met haar gezin het leven nog te houden. Dit wetenschappeiyk materiaal spreekt van zooveel honger en ellende, dat het oen huivering moet doen gaan door ons land. Het volk wordt ondervoed, dat 1b de noodkreet, die uit elke bladzijde opklinkt. Die schreeuwt om erbarmen met de lijdenden, maar die ook een bittere, hoonende aanklacht is aan allen, die verbetering kuDneu brengen, maar hoorende doof en ziende blind ?4jD. Voor 't gevaar van ondervoeding hebben wy al zoo laDg gewaarschuwd dit boekje komt ona vertellen, dat onze vrees geen ydele was. Zorg voor een behooriyke levens middelenvoorziening, het eerst noo- dige I Het boekje zy onzen volksvertegen' woordigers ter ernstige bestudeering aanbevolen I Vergaan. Zaterdagmorgen is naar de „N.R^Ct." meldt, voor Willemstad de stoomboot Breda 's-GraTenhage 2 van de Rrosen- daalsche stoom boot-maatschappy ver gaan. De boot was geladen met beurt goederen, waaronder 20 last regee- ringsgraaD, bestemd voor Roosendaal. De opvaronden zyn gered. Mislukte vermomming. Op het Stationsplein te 'b Graven- hage trok Zondagochtend een dame, die het Hollandsche Spoor station verliet en in een auto wilde stappen, door gebaren en houding, en vooral door de zware stem, waarmede, zy den chauffeur aanriep, de byzondere aandacht van een politieagent, zoodat deze een inspecteur van politie op naar opmerkzaam maakte. Haar ge heele wijze van doen kwam ook den inspecteur zonderling voor. Hy sprak haar aan en hoewel zy een dichte voile droeg en tip top als vronw gekleed was, meende de inspecteur uit houding en stem te kunnen af leiden, dat by met een manspersoon te doen had. De vermomde, zich dus ontmaskerd ziende, erkende dat hy zich als vrouw had verkleed, doch slechts voor de grap. De politie ambtenaar nam dit niet maar zoo grif aan en geleidde den persoon in quaeatie naar het politiebureau aan het Huygenspark. Dicht by dit bureel gekomen, wist de verdachte gelegen heid te vinden zich met een revolver voor het voorhoofd te schieten. Be wusteloos werd hy binnen het politie bureau gebracht. Van verhoor moest daarom worden afgezien en per as werd de man die zich hoogst ernstig verwond had, naar het Gemeente ziekenhuis vervoerd, waar hy korten tyd later, zonder het bewustzyn te hebben herkregen, is overleden. Later la gebleken, dat de overledene, op wien by het onderzoek aan het politiebureel een bedtag van eenige duizenden guldens aan bankpapier was 1 jevonden, een jongmensch was af komstig uit een plaatsje naby Am sterdam. Vermoed wordt, dat er diefstal in bet spel 1b geweest. Oplichting. Een Duitsch koopman heeft by de politie te Arnhem aangifte gedaaD, dat hij van een kipponhandelaar een party kippen had gekocht, te leveren op een later tydstip, voor een totaal bedrag van 500,000 mark. Om den handelaar het mogelyk te maken het groote aantal kippen te koopen, werd de koopsom vooruit betaald. Op den bepaalden dag bad evenwel geen levering plaats en de handelaar heeft niets meer van zich laten hooren. Gevaarlijke knapen. Vrijdagmiddag omstreeks 4 uui kwamen twee personen den winkel van de flrma Aug.Cramer in de Bakkerstraat te Arnhem binnen. Een van hen haalde een revolver te voor- schyn en hield deze de winkeljuffrouw voor. De juffrouw vluchtte iu allerijl achter ln den winkel en dadeiyk daarop openden de indringers de toon banklade en ontvreemdden daaruit f 5. Vervolgens maakten zy zich uit de voeten. Kort daarop werd een hunner, de 15 jarige H. J. Hoed op d6n Grooten Oord gearresteerd. Hy werd naar het politiebureau gebracht en daar gefouilleerd. Hy bleek ln het bezit van een revolver geladen met scherps patronen, terwyi hy boven dien 17 revolverpatronen in den zak had. H. was ontsnapt uit de tucht school te Velsen. Zyn medeplichtige werd Zaterdagmorgen aangehouden. De daad van een krankzinnige. Zondagmiddag vervoegde zich aan het politiebureau te Arnhem de win kelier H. Linders, wonende aan de Koningstraat aldaar. Hy verkeerde in opgewonden toestand en vertelde dat by zijne vrouw had vermoord. Inderdaad werd de vrouw van L. jeworgd te bed gevonden. Het ïyk s in beslag genomen en naar het Gemeenteziekenhuis gebracht. Vroeger reeds werd Linders in een krankzinnigengesticht verpleegd, doch daar als hersteld uit ontslagen. Het wegvoeren van Belgen neer Duitschland. Naar het Nod. Corr. Bureau meldt 'zal deze week een lid der Tweede Kamer (Daar men zegt de he6r Duijs) verlof vragen tot bet rietaten van eeD interpellatie tot de regeering inzake het wegvoeren van Beigen uit hunne woonplaats door de Duitsche overheid. Aanleiding biertoe zou zyn, dat ook in Nederland de terugkeer 'der Beigen naar Antwerpen etc. was bevorderd, en wel op grond van de toezegging van een ongestoord verbiyf in hun woonplaats, door de Duitsche regee ring aan de Nederlandsche gedaan. De Nieuwe Limburger Koerier meldt het volgende: In de afgeloopen week hebben de Duitschers in Belgisch Limburg laten bekend maken, dat de werklieden, welke naar Duitschland wilden gaan werken, daarvoor konden teekenen. ZU moesten zich dair by de eerste oproeping aanmelden. De werklieden in de kolenmynen hebben eenparig geweigerd. Toen hebben de Duitschers aangezegd, dat de mynen zouden worden gesloten en de mynwerkerB naar Duitschland zouden worden ge voerd. Raad van 1916) gaven, dit eenigsziDs uit zyn verband hebben gerukt, waardoor ten opzichte van de moti veering van dit verzoèk misverstand ia ontstaan. Wy geven bedoelde bij lage thans in baar geheel weer. No. II». Aan den Raad der gemeente Helder. IdelAohtbare Heeren, Wy ohdergeteekenden, leeraren aan de Burgeravondschool te Helder, be voegd volgens Hoofdakte of akte Wiskunde L. O., wenden zich tot U met het beleefd verzoek te willen bevorderen, dat onze jaarwedden per wekelykach les uur geiyk worden gesteld aan die van de teekenleeraren aan genoemde school werkzaam. De redeDen waarom vroeger teeken leeraren hooger werden bezoldigd, zyn thans geheel vervallen, daar de akte middelbaar 'teekenen van vroeger, thans ia gesplitst in tien, zegge tien onderdeeleD, waarvoor voor ieder onderdeel een akte middelbaar onder wijs kan worden behaald. Volgens deskundigen levert het behalen van zoo'n middelbare akte volstrekt geen moeite meer op dan een akte Wiskunde L. O., om van 't' behalen der hoofdakte maar te zwij gen. Wy ver wy zen U naar bet oordeel van den heer De Groot, Inspecteur van het middelbaar onderwijs, dat al3 byiage hierby gaat. Hoogachtend hebben wy de eer te zyn, Uw dw. dienaren: M. Koolhaas. A. H. de Carpentier. D. Blom. J: Van Hoek. J. G. Schwantje. Helder, den 7 November-1916. Byiage, behooronde by het adres van do Leeraren der Burgeravond school dd. 7 Oetober 1916 te Helder. Uittreksels van brieven aan Ged. Staten van Noord-Holland door den heer De Groot, Inspec teur van het Middelbaar Onder- wy», inzake de salarieering fier loer&ren aan de Burger-Avond school te Helder, die in 't bezit zyn der hoofdacts of acte wis kunde, lager onderwijs. De Inspecteur schrijft Ik iou het een groote onbiliykbeid achten, wanneer Iemand met hoofd akte of bevoegdheid voor wiskunde l.o. lager werd bezoldigd dan een teekenleeraar met middelbare be voegdheid. Deze laatste heeft wel eene byzondere en speciale ontwik keling, doch wat algemeene ontwik keling betreft staat hij in den regel achter by de onderwyzors met hoofd akte of akte wiskunde l.o. Wanneer dus de mate vanweten- •chappeiyke ontwikkeling van den onderwyzer of leeraar van zeer groot en overwegend belang is te achten voor de resultaten van zyn onderwys,. dan inzonderheid is er alles voor te zeggen om de salarissen minstena gelijk te stellen. Ik mag niet toelaten dat Burgemees ter en Wethouders der g6m. Helder hot laten voorkomen, dat leeraren met hoofdakte en akte wiskunde 1.0. minder omvangryke studie hebben gemaakt dan zy die een der akten m. 0. teekenen hebben behaald. TrouwenB, eene vergelykingj tus schen de teekenleeraren en deleera- ren, bevoegd volgens hoofdakte en wiskunde 1; 0., zou wat de mate van wetenschappelijke ontwikkeling be treft, wel eena ln het nadeel van de eeraten kunnen uitvallen. Het is dan ook altyd myn streven geweest juist bevoegde onderwijzers der lagere school aan de Burger avondschool geplaatst te kry'gen. Immers zy dragen als het ware de leerlingen van de lagere naar de middelbare school over. Bovengenoemde brieven van den heer Inspecteur lagen ter inzage voor het Gemeentebestuur en adres santen in Januari j.1. by den Raad van State te 's Gravenbage. PLAATSELIJK NIEUWS. - By het gister te 'sGravenhage gehouden examen slaagde voor derde officier der koopvaardij de heeren C. Drijver en D. J. Grimmon. Leeraren Burger-Avondschool. Wy ontvingen een tweetal inge zonden stukken naar aanleiding van het in ons nummer van Zaterdag opgenomen berichtje onder boven- staanden titel. Het spijt ons, dat wy door de bekorting, die wij aan het oorspronkelyke Btuk (No. 186 der Bijlagen van de Verslagen van den Ingezonden mededeeling. AAMBEIEN, muit voorkomende kwaal van omen lijd. Hy, die bsvryd blijft van aambeien, mag inderdaad van geluk spreken, want de martelingen van jeukende, bloedende, droge of uitwendige aam beien berooven den lijdër van alle rust en genot. Weinig menschen ont snappen aan deze kwaal na den mid- dolbaren leeftyd. Oorzaken van vatbaarheid ervoor zyn erfeiykheid, leverkwalen, gebruik van sterke purgeermiddelen, verstop ping, te veel eten of drinken, zittende leefwyze, en te weinig lichaamsoefe ning. Vrouwen lyden er dikwijls aan by zwangerschap, ofschoon de vat baarheid dan reeds te voren bestond. By alle vormen van aambeien zyn regelmatige stoelgang, licht verteer baar voedsel on zorgvuldige reiniging van groot belang. Ofachoon .in ver gevorderde gc-val- lon operaties door sommige autori teiten worden voorgestaan, werd op merkelijk succes verkregen door het gebruik van Foster's Zalf, een spoedig verzachtende, heelende en antisepti sche zalf, in het bizonder geschikt voor aambeieD. De eerste" aanwendiDg van Foster's Zalf doet de prikkeling verminderen en het voortgezet gebruik doet de ontsteking en het bloeden ophouden, en maakt in de meerderheid der ge vallen een einde aan de kwaal. Foster's Zalf (let op den juisten naam) is te den Helder verkrijgb. by Alb. ten Kloc-Bter, Keizerstr. 93. Toe zending geschiedt franco na ontv. v. postwlsael k 1.76 p. doos. (48)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1916 | | pagina 1