HELDERSCHECOURANT
No. 4708
DINSDAG 6 DECEMBER 1916
44e JAARGANG
De abonnementsprijs
vaa de „Helderscbe Courtot" Is
thans per kwartaal la de stad
76 cent, franco per post 11.—.
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen
1. Ingeronden.
2. Feuilleton, enz.
DE OORLOG.
De legerberlchten
van 1, 2 en 3 December.
Van het W e s t e 1 y k front worden
artillerie-gevechten gemeld. Verder
een paar kleine aanvallen, een van
de Duitschers ten N. van Lesara,
waar zy de Engelsche loopgraven
tijdelijk bezetten, een tweetal der
Eogelschen ten Z. van Fanquiaaant en
ten O. van Yperen.
Van het Oostelijk front.
Het Duitsche legerbericht van den
2den meldt het'afslaan van aanvallen
der Russen ten N. van Sworgon en
ten Z. van Pinsk. Verder geen ge
beurtenissen van belang.
Van Russische zijde wordt daaren
tegen gemeld, dat de Russen zich
van de hoogten in de richting van
Kirli-Baba een weg baanden en in
de stad vasten voet kregen. In de
straten werden wanhopige en bloedige
gevechten geleverd. Elk huis moest
stormenderhand worden vermeesterd.
In het W. deel van de stad werden
Duitsche versterkingen geconcen
treerd, en tegenaanvallen ondernomen.
Ten slotte trokken zy evenwel op hun
tweede, buitengewoon sterke 2e linie
terug. Meer dan 1600 man werden
gevangen genomen.
Van het Roemeensche front.
Naar het Duitsche legerbericht van
2 Dec. meldde, duurden de aanvallen
der Russen en Roemeniörs in de woud-
Karpathen en in het Zevenbergsche
grensgebergte voort, doch werden zij
weder alle afgeslagen. Bij tegenaan
vallen namen de Duitschers ruim 1000
man gevangen.
Omtrent het verloop van den strijd
in Wallachlje meldt dit bericht: De
gevechten ontwikkelen zich tot een
grooten slag.
De uit het gebergte ten Z.O. van
Campolung komende legervleugel
heeft in de woudbergen aan weers
kanten van het Dambovita vak vech
tend vorderingen gemaakt.
In het vak van de Argesul (Argus)
ten Z.O. van Pitesti ia het gevecht
leverende 1ste Roemeensche leger
door het Duitsche en Oostenrljkscbe
leger na een hardnekkigen strijd
doorbroken en verslagen.
Meer naar het Zuiden'tot by de
Donau is de Argesul (Argus) al
vechtende bereikt.
Aan gevangenen zijn, voor zoover
een telling tot dusver mogelijk is
geweest op 1 December 61 officieren
en 6116 man en aan buit 49 kanon
nen en 110 gevulde munitiewagens
naast veel andere militaire wagens
binnengebracht.
Ook het legerbericht van den 8en
meldt dat alle Russische aanvallen
in de Karpathen afgeslagen werden
en eenige honderden Russen werden
gevangen genomen.
In Wallachlje werd de slag aan de
Argesul voortgezet. Van uit Campo
lung en Pitesjti wonnen de Duitsche
en Oostenrljksche troepen terrein. Io
het Argesul-dal drongen afdeelinf«n
door tot aan GaeatI (aan den spoorlijn
Boekarest—Pitesjti) en veroverden
daar 6 houwitsers. Verder stroomaf
waarts werd de Argesul overgestoken.
Een Roemeensche aanvalskolonne, die
ten Zuid-Westen van Boekarest over
de Argesul en Neaj-Lowu waa
vooruitgedrongen, is omsingeld en
onder zware verliezen naar het Noord-
Oosten over de Neaj-Lowu terug
geworpen.
Op den uitersten rechtervleugel aan
den Donau werden den lsten Dec.
Russische aanvallen afgeslagen.
Dejiuit van het 9e en Donau leger
bij dë'gevechten van 2 Dec. bedraagt
16 kanonnen, verscheidene auto's en
zeer veel andere voertuigen. Verder
zijn er 2860 gevangenen gemaakt.
Een later bericht meldde dat de
slag aan de Argesul ten N.W. van
Boekarest, door het 9e leger werd
gewonnen. (De Argesul stroomt van
Pitesj ti Zuid-Oostwaarts op een afstand
van 20 K.M. van Boekarest en mondt
bij Toebrakai in den Donau uit).
Naar het Bulgaarsche legerbericht
van 2 Dec. meldt, werd de opmarech
in Wallachye voortgezet. Na de
Neajlow te zijn overgetrokken, werd
onder het leveren van verwoede ge-
vechten verder in de richting van
Boekarest opgerukt. 21 kanonnen en
870 man vielen in handen der Bul
garen.
Een bericht van 8 dezer meldt nog
de gevangenneming van 200 man en
de vermeestering van 1 kanon.
De Russische en Roemeensche be
richten van 2 dezer geven aan, dat
de gevechten om de hoogten bU Kry-
niaf en Kirli Baba voortduren. Ook
op het Zevenbergsche front worden
de gevechten voortgezet, met name
in de dalen van Trotus, Sulta,
Czeboniasz en Uzu. De vijand onder
neemt verscheidene tegenaan valled
tegen de door de Russen bezette
hoogten. De gevechten worden met
buitengewone verwoedheid gevoerd.
In het Dumbrovitza dal trokken de
Roemenilrs eenigszins terug. Daaren
tegen maakten zij in het Buren dal
opnieuw eenige vorderingen.
De berichten erkennen den In Wal
lachye ondervonden tegenslag. Van
Roemeensche zijde wordt medege
deeld, dat de troepen een weinig
terug moesten trekken, terwijl het
Russische bericht aangeeft, dat de
Roemenlfirs tol aan den Argesu terug
moesten gaan.
2,Ten Z. van Boekarest evenwel ver
loren de Duitschers en Bulgaren een
deel van het gewonnen terrein. De
dorpen Comana en Gostinari, die door
hen waten bezet, werden door f
Russen en Roemeniöra hernomen.
Do berichten van 3 Dec. geven aan,
dat de gevechten in het Trotus- en Sul-
ta-dal succes hadden. De Russen bezet
ten de dorpen Assaul en Sulta en
namen 800 man gevangen. Betref
fende den slag aan de Argesul wordt
mededegedeeld, dat de Roemeniörs
voor den druk der vijandelijke troe
pen moesten wijken. Daarentegen
worden de gevechten ten Z. van Boe
karest met succes voortgezet. De
Duitschers en Bulgaren werden op
nieuw teruggedreven. Voor zoover
bekend, werden 26 kanonnen ver-
Het Roemeensche communiqué van
3 Dec. zegt dat op de W. grens van
Moldavië en de N. grens van Wal
lachlje levendige artillerie- en infan-
teriegevechten plaats hadden. Op
verschillende plaatsen giDgen de
RoemeniBrs tot den aanval over.
(20 man werden gevangen genomen.)
Op den rechtervleugel in Wallachlje
vielen de Duitschers verwoed aan
en dwongen de Roemenifirs terug te
trekken naar Titu aan de Glavacia
en naar de Neajlov.
In de streek van Dragavesti (60
K.M. ten Z.W. van Boekarest) werd
een Turksche divisie, en in de streek
ten Z.O. van Dragavesti de Duitsch-
Bulgaarsche hoofdmacht geslagen en
naar het zuiden teruggedreven.
In de Dobr oedsj a.
Ook hier' zijn de Russen tot den
aanval overgegaan. Naar het Bul
gaarsche legerbericht van 1 Dec.
aangeeft, werd de linkervleugel, tus-
schen het dorp Salis Keni en den
Donau aangevallen. Na een verwoed
gevecht, waarbij de Bulgaarsche
PreBlaw-regimenten den doorslag
gaven, werden de Russen terugge
worpen. Twee gepantserde auiomo-
bielen, met 4 machinegeweren, 2
officieren en 25 man, vielen in han
den der Bulgaren. Een tweede aanval
mislukte eveneens. Hierbij werden
2 pantserauto's vernield en 132 man
gevangen genomen. Turksche afdee-
lingen veroverden een pantserauto
en namen de inzittenden (2 Engelsche
officieren en 0 soldaten) gevangen.
In tegenstelling met bovenstaande
berichten wordt van Roemeensche
zijde gemeld, dat de aanvallen tot
aan de vijandelijke draadversperringen
vorderden, die op sommige plaatsen
zelfs doorbroken werd.
Ook de Russen melden successen.
In het bericht van 2 December wordt
althans medegedeeld, dat het W. deel
van het bruggehoofd van Czernawoda
werd bemachtigd.
Van het Macedonische front.
Volgens het Bulgaarsche communi
qué van 1 Dec. werd een aanval
tegen het dorp Tarnovar en hoogte
1248 afgeslagen. In de Tserna tocht
krachtig artillerievuur. Het bericht
van den 8en meldt het afslaan van
invallen bij Bitolia en in de streek
van Groeniste. Door een tegenaanval
werd een aanval van den vijand tegen
hoogte 1248 tot staan gebracht.
Het Fransche communiqué van 2
Dec. zegt, dat de Serviflrs een ver
woeden aanval der Bulgaren, tegen
de stellingen ten N.Tan Groeniste,
afsloegen.
Van het O o t e n r IJ k c h-I t a 1 i-
aansche front.
Behalve de gewone mededeelingen
betreffende artillerie-gevechten be
vatten de Italiaansche communiqué's
van 2 en 8 Dec. nog eenige berichten
over actie der infanterie.
In het Fello-dal werden de stellin
gen op den Granuda aangevallen. De
Oostenrijkers werden evenwel terug
geworpen.
Op de Kerst gingen Italiaansche
-afdeelingen tot den aanval over. en
brachten over een breedte van 1 K.M.
hun front ongeveer 800 M. vooruit.
Verder geen gebeurtenissen van
belang. e
Da duikboot- on mljnoorlog.
De Engelsche stoomschepen „Eg-
gerford" (4414 ton), „Briardene" (2701
ton), „Burcombe" en .Istrar", het
Zweedsche s.s. .Douglas" (1117 ton),
de Fransche zeilschepen .Briantais"
(266 ton), ,Cap Lihon" (252 ton),
.Saint Joaeph" en „Indiana" alsmede
de vischkotter .Alfons Marceline"
(60 ton), het Noorsche stoomschip
,Skjoduls" en drie Engelsche trawlers
werden door Duitsche duikbooten tot
zinken gebracht.
Brlekonland en de entanta.
Admiraal Fournet heeft b(j de wei
gering van de Grieksche regeering
om de wapens uit te leveren, zijn
maatregelen uitgevoerd, zooals hij die
had aangegeven. Verschillende troe-
penafdeelingen werden aanland gezet.
Uit Athene werd dd. 1 Dec. fs avonds)
gemeld
In den loop van den dag speelden
zich opwindende tooneelen af. De
Grieksche troepen trachten den ge
allieerden te beletten, sommige punten
voorbij te komen. Er volgden botsin
gen en geweervuurgevechten, die den
heelen middag aanhielden.
De minister-president en de Fran
sche gezant bezochten den Koning.
Uit offlcieele bron werd verklaard,
dat er op voorstel van Fournet een
wapenstilstand beklonken was, maar
de kanonnen bulderden (bjj de afzen
ding van het bericht) nog. Men zegt
dat de Franschen den heuvel achter
het paleis bombardeerden. Er heersch-
te een groote paniek.
Naar de Daily mail dd. 2 dezer uit
Athene vernam, begon het vuren
tusschen Fransche en GriekBche troe
pen bij Piraeus, Twee Fransche krui
sers liepen de haven van Phaleron
binnen.
Het Engelsche gezantschap te
Athene werd, zoo meldt de corres
pondent van de Evening News, door
een patrouille Grieksche matrozen
aangevallen. Deze wilde een Fransch-
soldaat arresteeren, doch van uit de
legatie schoot men ter hulp. De ma
trozen openden daarna het vuur op
de Engelschen, hierbij geholpen door
menschen uit het publiek. Het ge-
zantschapspersoneel beantwoordde
den aanval en verdreef de aanranders
Een der beambten van het gezant
schap werd doodeljjk gewond.
De Fransche marine-soldaten, die
sedert langen tijd het Zappeion bezet
hielden, werden beschoten. Een c"
chement Italianen, dat de wyk in de
Archeologische school had moeten
nemeD, eveneens. Later werden de
afdeelingen onder Grieksch geleide
naar de haven gebracht.
Een aantal gewapende Kretenzen
bezette het huis van Wenizelos. Van
hieruit schoten ze op ieder die na
by kwam. Eerst na het aanrukken
van machinegeweren gaven zij zich
over.
De Fransche bladen z(jn verontwaar
digd over den loop der gebeurtenis
sen te Athene. Zy vinden het onduld
baar, dat de geweren, kanonnen en
machinegeweren, die de Grieksche
soldaten op bevel zoo gemakkeiyk
aan de Bulgaren, de erf vyanden, moes
ten uitleveren, thans op de Fransche
soldaten gericht worden, terwyi dezen
nauwgezet de onzydigbeid van Grie
kenland doen eerbiedigen. Het vader
land kan niet dulden, dat het bloed,
dat er gevloeid is, niet terstond ge
wroken wordt. De vlag en het gezag
van Frankryk zijn hier, zoo zegt de
.Echo de Paris", meer by betrokken
dan van eenig ander land. Geen toe
gevendheid, geen onduidelykheid, laat
er rechtvaardigheid geschieden.
Konstantlnopel en da Dardanallan
voor Rusland.
j de heropening van de Doema
heeft de nieuwe voorzitter van den
Ministerraad, Trepof, een redevoering
gehouden, waarin hy mededeelde,
dat Rusland niet de wapens zou
neerleggen, alvorens een volledige
overwinniDg was behaald. De kracht
van den vyand wankelt, zoo zei de
spr., maar er is nog een onmeteiyke
inspanning noodig om zyn weerstand
voor goed te breken.
Ook aan de binnenlandsche toe
standen werden eenige woorden ge-
wyd, en de noodzakeiykheid van
betere maatregelen erkend. Het on-
middeliyke progam der regeering
waa evenwel den oorleg te winnen.
Verder zeide Trepof:
Wy moeten niet alleen het door
den vyand bezette gebied heroveren,
maar ook moeten wy hem al het
gebied ontrukken dat vroeger Poolsch
was geweest, ten einde een nieuw
Polen te stichten, dat binnen zyn
ethnograflsche grenzen vry zal zyn,
en dat met on verbreekbare banden
aan Rusland gebonden zal zyn.
iy den aanvang van den oorlog
hebben Rusland, Frankryk en Enge
land hun uiterste best gedaan om
Turkye over te halen neutraal te
blyven. In ruil daarvoor was aan
Turkye aangeboden, dat zyn gebied
en onafhankeiykheid gewaarborgd
zouden wezen; bovendien zou het
ge voorrechten en voordeelen
erlangen. Doch verblind door de be
driegeiyke beloften van de Duitschers,
heeft Turkye ons verraderiyk aange
vallen en aldus zyn noodlot bezegeld.
Engeland, Frankrijk en Rusland
hebben in 1916 een overeenkomst ge
sloten, waarmee ook Italië zich heeft
sereenigd, waarbij definitief de rech
ten van Rusland worden erkend op
de Dardanellen en Xonstantinopel.
De verwezenlykihg van de wen-
schen, die Rusland 1000 jaar lang
koestert, is dus naby. En daar het
Russische volk behoort te weten, waar
voor het zyn bloed vergiet, wordt
deze overeenkomst »'w overleg met
onze bondgenooten - thans van deze
tribune bekend gemaakt.
Toen Trepof de regeeringsverkla
ring wilde voorlezen, begon de ui
terste linkerzyde een rumoerige, vy-
andige betooging, die hem gedurende
3 kwartier het spreken belette. Met
algemeene stemmen werd besloten,
12 socialistische afgevaardigden voor
8 zittingen uit te sluiten. Hierna kon
Trepof zyn verklaring voorlezen.
Uit dtn Dultschin Rijksdag.
By de behandeling in derde lezing
van het wetsontwerp betreffende den
Vaderlandschen hulpdienst werd het
ontwerp door de afgevaardigden
Legien (soc. dem.) en Giesbert (cen
trum) verdedigd.
Haase, eveneens soc. dem., merkte
evenwel op dat de wet een omver
werping beteekende van het bestaande,
in den zin van het allermodernste
kapitalisme. ,Zy is een uitzonderings
wet voor de arbeiders. Duizenden
arbeiders in het bezette gebied zyn
aan arbeidsdwang onderworpen. "Wy
eischen in het byzonder van de re
geering, dat zy aan den Belgische
arbeiders de vryheid teruggeeft. Zelfs
de Paus en de regeeringen van on-
zydige staten hebben geprotesteerd
tegen het het wegvoeren der Belgische
burgers, dat met de Haagsche Con
ventie In Btryd is."
Gehrens (Duitsche fractie) bestreed
Haase. Spr. protesteerde tegfin ,de
beschimping van de wet." Ook staats-
secretatis Helfferich liet zich gelden.
Volgens deze viel het wegvoeren en
het te werk stellen der Belgische
burgers geheel binnen het kader van
het volkenrecht. De troepen aan het
front hebben er groot belang by dat
in Belgifi rust en vrede heerscht.
Bovendien is het aan den arbeid
zetten zoo geschied, dat het ook de
Belgische bevolking zelf ten goede
komt.
Ook de soc.-dem. afgevaardigde
Bauer bestreed Haase.
Evenwel viel de afgevaardigde
Dittmann (soc.-dem.) Haase by.
Deze herinnerde aan de belofte
van den Duitschen gouverneur, dat
zy, die terugkeerden, niet naar
Duitschland zouden worden overge
bracht. Verder vestigde spr. de aan
dacht erop, dat de deportaties in de
Ver. Staten groote onrust hadden
gewekt
Hierop antwoordde HelfferichIk
betreur deze gedachtenwisseling ten
diepste. Zy zal er toe bydragen een
gedeelte van de goede gevolgen van
de wet aan het front te verzwakken.
Als Dittmann deze dingen op de
tribune brengt, dan bevordert hy
daarmee, of hy wil of niet, de be
langen van den vyand. (Toejuichingen)
Crisis Ib hot Engilscha Kabinet.
Uit Londen wordt d.d. 3 dezer
gemeld
De Zondagavondbladen deelen mede,
dat Lloyd George zyn ontslagaanvraag
heeft in handen gesteld van Asquitb,
die het ontslag echter nog niet heeft
aanvaard.
Asquitb, die uit Londen was ver
trokken, keerde hedenochtend terug en
had een onderhoud met Lloyd George
en verscheidene andere ministers. Hy
overweegt thans, op welke manier
hy aan de bezwaren, die tot Lloyd
George's ontslagaanvraag hadden ge
leid, zou kunnen tegemoet komen.
Men hoopt, dat het mogeiyk zal
wezen, om inzake de ontslagaanvraag
van Lloyd George alBnog een modus
vivendi te vinden.
De Weekly Dispatch zegt, dat de
oorzaak van deze politieke crisis ge
legen is in het feit, dat Lloyd George
de vorming van een kleinen oorlogs
raad voorstond, waartoe wel Carson
maar niet Asquith en Balfour zouden
behooren.
TerugkfifirFranzchi burgerbevolking.
De .Daily News" meldt uit Rome,
dat naar aanleiding van de herbaalde
vertoogen van den Paus Duitschland
thans het Vaticaan mededeelde, dat
de gedeporteerde FranBche burgers
voor Kerstmis naar hui3 zullen
terugkeeren. Ongeveer 20.000 men
schen zullen worden teruggebracht.
BINNENLAND.
Btgrafonlt vlce-adm. Ellls.
Onder buitengewoon groote belang
stelling is op de algemeene begraaf
plaats te 's-Gravenhage begraven de
gep. vice admiraal Ellis, buitengewoon
adjudant van de Koningin en oud
Minister van Marine. De Koningin
werd vertegenwoordigd door den vice
admiraal jhr. Röell, die in een gala
koets het stoffeiyk overschot volgde.
Op de begraafplaats was aanwezig de
Prins en als vertegenwoordiger van
de Koningin-Moeder de kamerheer
jhr. mr. Schimmelpenninckvoorts
de Minister van Marine met tal van
hoofdambtenaren van zyn departe
ment,~ deputaties, onder andere van
,Onze Vloot", van ,Het krygskün-
dig Archief" van de Marine Vereeni-
ging en van de Koninkiyke Marine-
Jachtclub; verder tal van gepensio
neerde en actief dienende vlag-, opper-,
hoofd- en andere officieren van zee-
en landmacht. Er waren veel bloemen.
Op verzoek van den overledene
werd niet aan het graf gesproken.
Een familielid dankte voor de be
toonde belangstelling.
DJambl.
De correspondent van de ,N.R.Ct."
te Soerabaja seint:
Raden Achmad en vjjf volgelingen
van raden Praboe hebben zich onder
worpen. Achmad, ook wel Djebat
genaamd, was chef der opstandelingen
en 28 Mei uit de gevangenis te
Djambi ontsnapt.
Trawlers opgebracht.
Volgens te IJmuiden ontvangen
bericht zyn de trawlers .Gerbrig",
(Zaanstroom"* .Nelly", ,Geziena"en
(Nicolaas" naar Cuxhaven opge
bracht.
De kolennood.
Uit verschillende plaatsen komen
nog berichten van maatregelen tot
beperking van het gasverbruik.
Meestal zooals te Ede, Barneveld,
Gouda, Oldenzaal, Almelo etc. komt
het hierop neer dat voor een bepaald
quantum den ouden prys wordt be
rekend, terwyi voor meerder verbruik
een verhoogde prys zal zyn verschul
digd. Ook is in deze plaatsen een
vroeger sluitingsuur voor winkels en
cafó's ingesteld. In Gouda geldt o.a.
nog de bepaling, dat in de winkels
slechts de helft der aanwezige lampen
mag branden.
Te Amsterdam was het beroep op
de zuinigheid niet vergeefsch. Alleen
op Donderdag j.1. viel een gasbespa
ring van 80.000 K.M'. (op een nor
maal verbruik van 170.000 M1.) te
constateeren.
Te IJmuiden ondervindt men veel
last by het bunkeren der trawlers.
Geregeld liggen een 60 tal trawlers
te wachten op kolen. Deze worden
zooveel mogelijk uit Amsterdam en
Rotterdam aangevoerd.
De productie der Staatsmynen zal
moeten worden verminderd, Indien
niet meer ledig materieel voor het
vervoer wordt verstrekt. Door de
onmogeiykheid om de kolen en bri
ketten te vervoeren steeg de voorraad
in de maand November met 7000 ton,
terwyi de productie 4000 ton onder
het gemiddelde bleef.
Da ongaragaldhadan te Soerabaja.
In de Staatscourant is verschenen
het overzicht van de ongeregeldheden
onder het marine personeel te Soera
baja in de maand Mei 1916. Het over
zicht geeft weer1. de feiten zooals
die zyn gebleken uit de processen-
verbaal, opgemaakt door de benoemde
commissifin van onderzoek en door
de Ned.-Indische politie ambtenaren
2. de repressie maatregelen, door het
marine-bestuur tedezer zake genomen.
Yolgens dit overzicht ligt de schuld
van de botsing, die te Soerabaja tus
schen betoogers en politie plaats had,
grootendeels aan de matrozen, di
herhaalde sommatie niet uiteen gingen
of terug keerden. Verder worden een
aantal gevallen van sabotage vermeld,
o.a. die aan boord van de .Zeven
Provinciën."
In het overzicht wordt verder de
vraag gesteld:
In hoeverre is de Bond van Minder
Marinepersoneel betrokken geweest
by de te Soerabaja plaats gehad heb
bende ongeregeldüeden
Het antwoordt luidt:
,De resultaten van het offlcieele
onderzoek, gehouden aan boord van
Hr. Ms. pantserBchepen ,De Zeven
Provinciën", .Tromp" en .Koningin
Regentes" en in de marinekazerne
te Saerabaja, wyzen uit, dat het
initiatief voor die betooging tegen het
militair hospitaal is uitgegaan van
een vergadering van afdeelingen van
den Bond van Minder Marineperso
neel en dat een overgroote meerder
heid der leden de betooging bepaal-
deiyk verlangde. Wel is waar scbynt
het bestuur der hoofdafdeeling van
den Bond te Soerabaja in Indifi
kortweg .hoofdbestuur" genoemd
zich tegen het houden der betooging
te hebben verzet, doch tevens wordt
uit de verschillende verklaringen de
indruk verkregen, dat dit verzet
meer voor den vorm plaats had, dat
althans krachtige pogingen van dat
bestuur om de betooging te verhin
deren, achterwege zyn gebleven".
Tot staving van een en ander vol
gen eenige citaten uit verklaringen
van schepelingen, afgelegd voor de
commissiefin van onderzoek.
Ten slotte wordt medegedeeld dat
69 matrozen uit de zeedienst werdfin
verwyderd, waarby de reden van ont
slag wordt opgegeven.
Een lid van het bestuur der hoofd
afdeeling, een matroos schrijver is
thans onderweg naar Nederland en
zal by aankomst eveneens voor ont
slag worden voorgedragen. De reden
hiervan is dat deze, zich aan boord
van de B Ze ven Provinciën" bevinden-
i, armseinen (betrekking hebbende
op d6 ongeregeldheden) heeft gewis
seld met een zich aan boord van de
i .Tromp" bevindenden matroos.
Vo«r bstar hospitaal.
Het volgend adres is door het
Hoofdbestuur v. d. Bond voor Minder
Marinepersoneel aan den Minister van
Koloniën gezonden:
Geeft met verschuldigden eerbied
te kennen, het H.B. enz.,
dat bet met teleurstelling kennis
nam van de onlangs door Uwe
Excellentie aan de Staten-Generaal
ingediende Ontwerp-Begrootjng voor
het dienstjaar 1917 van Nederlandsch
Indie
dat daarop nameUjk in het geheel
geen gelden worden aangevraagd voor
doeltreffende verbeteringen in de
militaire hospitalen in Indifi;
dat toch uit de gebeurtenissen in
dit jaar wel gebleken is, dat in deze
zieken-inrichtingen heel veel toe
standen alles te wenschen overlaten
dat minstens te Soerabaja een hos
pitaal voor de Marine noodzakeiyk ia
dat echter, afgescheiden daarvan in
de bestaande hospitalen der land
macht, speciaal dat te Soerabaja, zeer
groote verbeteringen waren aan te
wordt door Ged. Staten, voor zoover
het den Anna-Paulownapolder betreft,
het volgende medegedeeldDe voor-
loopige voorziening van het buiten
land van het nieuwe dyksvak in de
doorbraak is door de definitieve
basaltbekleeding vervangen. Op den
buitenberm is in aansluiting met de
basaltglooiing eene strook klinker
glooiing aangebracht.
De zakking en inklinking van het
nieuwe werk blyven gering, ook wat
betreft den binnenberm, niettegen
staande daarover het verkeer met de
zware grondtreinen plaats heeft.
De binnenberm van den Amsteldyk
is langs het gedeelte tusschen de Yan
Ewycksluis en de doorbraak ter
lengte van ongeveer 1700 M., geheel
onder profiel afgewerkt. De verzak
kingen in het Veer zyn vrijwel tot
staan gekomen. De verzwaring van
het dykslicbaam met zand is voltooid,
de kleibekleedmg is over ruim 2000
M. aangebracht.
De steenglooiing van den Amstel
dyk is over eene lengte van ODgeveer
1900 M. verbeterd en verhoogd.
Van den Oostdyk is de binnenberm
geheel gereed. De verzwaring van het
dykslichaam met zand ia over nage
noeg drie vierde gedeelte aangebracht
Het nieuwe djjksproflel is over 800 M,
lengte voltooid. Bij de verzwaring
van den Oostdyk deen zich, in ver
band met de nabyheid van den
boezem van den polder de Wieringer-
waard, enkele verzakkingen voor,
welke echter met het oog op bet
waterkeerend vermogen van den dyk
3n reden tot bezorgdheid behoeven
geven. De glooiing van gewapend
beton en de daaronder aansluitende
steenglooiing op den Oostdyk zyn
ibeel afgewerkt.
Met de verhooging van de laagste
gedeelten van den Balgdyk dooreen
kistdam is een begin gemaakt. Aan
gaande de verbetering van den zeedyk
van den Prins Hendrikpolder op Texel,
ter lengte van ruim 2400 M., wordt
medegedeeld dat deze, wat de ver
hooging en het aanbrengen van een
buiten berm langs een gedeelte van
dien dyk betreft, nagenoeg gereed is.
Van de betonstrook boven de steen
glooiing is een vak, lang 900 M. aan
gebracht. De basalt voor de ver
nieuwing en uitbreiding der glooiiDgen
is voor ongeveer het twee derde deel
op het werk aanwezig; de rest is te
Helder aangevoerd.
Op aandrang van Ged. Staten wor
den de onafgewerkte gedeelten der
glooiingen met tydeiyke middelen
voorzien.
dat zelfs Zyne Excellentie den
Gouverneur Generaal by een desbe
treffend bezoek aan het hospitaal te
Weltevreden tot dezelfde ervaring
kwam
dat uit bovengenoemde begrooting
echter niet biykt, dat het in de be
doeling ligt, daarmede in 1917 te be
ginnen, omdat anders op de betref
fende posten meerdere gelden zouden
zyn uitgetrokken
dat door den Voorzitter en Secre
taris van de hoofdafdeeling van den
Bond van Minder Marine-Personeel
te Soerabaja reeds een adres aan
Zyne Excellentie den Gouverneur
Generaal is gezonden, waarin de
noodzakeiykste verbeteringen worden
opgesomd en waarvan Uwe Excellen
tie biernevens afschrift gelieve aan
treffen
redenen, waarom adressant er met
den messten aandrang by Uwe Ex
cellentie op aandringt, alsnog de
noodige gelden ter voorziening op
Begrooting voor 1917 aan te
vragen.
Mislukte surprise.
Zaterdag werd op ons bureau,
schryft de ,N. R. Ct.", een rolletje
nummers van ons blad bezorgd, dat
keurig verpakt in een strookje papier
de reis had moeten ondernemen naar
een dame in Düsseldorf. Oogenschyn-
ïyk was het onschuldig, wel woog het
een beetje zwaar en de frankeering
was Ook te hoog voor die enkele
nummers.
Dit zal den ambtenaren ook zyn
opgevallen en een onderzoek bleek
het vermoeden te bevestigen. Midden
in het rolletje kranten waren eenige
onzen spek gestoken, waarvoor men
een deel van de binnenste bladen
netjes had weggeknipt.
Daar de uitvoer van deze etenswaar
verboden is en de afzender geen naam
had vermeld, werd de verzending aan
gehouden en naar het bureau der
jN. R. Ct." gezonden. Een mislukte
8t. Nicolaaa-surprise 1
Krijgsraad ts 'e-Bravenhage.
Voor den krygsraad te 's-Graven
hage werd Vrydag geöischt tegen
M. V., milicien der landweer-artillerie,
afkomstig uit Den Helder, wegens
twee ry wieldiefstallen aldaar in Augus-
tuB en September jl., 5 maanden ge
vangenisstraf, met ingang op 6 Oc
tober.
J. van L., Landstorm-infanterist,
afkomstig uit Den Helder, wegens
dienstweigering, 6 weken militaire
gevangenisstraf. Bekl. weigerde op
last van een sergeant met de reveille
op te staan.
ProvlaclalaStatenvan Noord-Holland.
In een communiqué over den stand
der werkzaamheden aan de dyken
SPORT.
Voetbal.
8.H.B.S. Purmersteljn. 1 0.
Eindelyk eenB een overwinning
vóór onze groenwitte plaatsgenooten,
al is het een magere. Was H.B.8.
vollediger geweest, ongetwyfeld had
den de Purmerenders er dik in gegaan.
Helaas, zelfs by thuiswedstryden
vinden de eerste elftalspelers 't niet
noodig voor hun vereeniging zich
eenige opoffering te getroosten. Zoo
ontbraken dan ook nu Vos, Reydon,
Stoffels, Hofman, Landsman, De Vos,
Abbing, v. d. Dussen, en zoo voorts
zouden we haast schryven. Wat
heeft een club feiteiyk aan zulke
leden, die te hooi en te gras eens een
wedstryd spelen, maar als er een
uit-wedstryd op 't programma staat
of als 't weer eens niet al te gunstig
is, de zaakjes kalm door invallers
laten opknappen. We beklagen be
stuur en elftalcommissie, die, on
danks hun yver, zoo weinig waar
deering van hun medeleden onder
vinden. Zie zoo, deze philippica moest
ons van 't hart, misschien dat't wat
helpt.
Purmersteyn verscheen met vier
invallers, blykbaar voornameiyk in
de voorhoede, want heel veel moois
heeft deze linie niet te zien gegeven.
is de aftrap werd door Ten Hacken
onderschept, die zyn voorhoede aan
het werk zet. Ook hier is 't echter
misère. Geen der 6 spelers bleek over
genoegzame voetbaltechniek te bezit
ten om de Purmers tegen verdediging
te passeeren. De beide backs der
gasten, voornameiyk de linksback,
waren vrijwel de eenige spelers, die
een constant goed spel te zien gaven.
Op hun stug verdedigen stuitten by
herhaling de diverse stormloopen af.
die Kramer cum suis op 't vyandelyk
doel ondernamen. Voor den keeper
was 't maar gelukkig, dat zyn backs
zoo betrouwbaar waren, want hy
leek ons verre van zeker. De manier,
waarop een paar keeren een ver
schot van Kramer of Ten Hacken
gestopt of corner geslagen werd, gaf
ons geen hoog idee van zyn talenten.
Aan den anderen kant beheerschte
,C." met gemak het bruine aan vals-
qulntet. P. Luyckx stond hem niet
onverdiensteiyk ter zyde, al stak de
wyze, waarop hy herhaaldeiyk de
ballen buiten 't veld trapte scherp af
by de manier, waarop zyn buurman
't leder behandelde.
De Wever in 't doel wordt met
eiken wedstryd beter. De weinige
gevaarlyke oogenblikken die zyn doel
door maakte, konden hem zyn kalmte
niet doen verliezen. Door juist op tijd
uit te loopen voorkwam by een paar
malen een zoo goed als zeker doelpunt.
De eerste helft van den wedstryd
ging zoodoende puntloos voorby en
na de rust leek 'teen heelen tyd of
ten tweede male een 0—0 uitslag het
resultaat van anderhalf uur zwoegen
zou zijn.
Evenals voor de pauze was H.BR.
voortdurend in de meerderheid. Her
baalde malen verkeerde 't doel van
Purmersteyn in gevaar zonder dat't
lang verwachte doelpunt komen wilde.
Erbarmelijk slecht schieten aan den
eenen kant tegenover krachtig ver
dedigen aan den anderen .voorkwamen
voor de gasten voorloopig alle onheil,
't Was jammer dat op 't laatst de spil
der Purmerenders zyn kracht opon-
behoorlyke manier ging aanwenden,
al moeten we toegeven dat 't meer
dan robuate optreden van R. Luyckx
evenmin door den beugel kon. Met
dat al werd 't den scheidsrechter
niet gemakkeiyker gemaakt. Aan
beide zyden moest by vrije schoppen
uitdeelen. Meer en meer werden de
gemoederen verhit, waartoe 't ge
schreeuw en gejoel van 't publiek
't noodige bydroeg. H.B.S.'aanvallen
worden talrijker en gevaariyker. Zelfs
Ten Hacken en P. Luyckx zien we
op een oogenblik mee ten aanval
trekken. De hevige druk blykt ten
slotte den gasten te zwaar. Nadat
by een algemeen opdringen voor hun
doel een opeenhoopiDg van spelers
ontstaat, trapt Ten Hacken onver
wachts in. De keeper grypt den bal,
maar laat hem weer vallen, waarna
deze kalm over de doellyn in 't net
rolt. Eindelyk is 't eerste punt ge
maakt. Nog vyf minuten zyn te
spelen en met de eerste overwinning
in 't verschiet spant H.B.S. zich tot
't uiterste in om den verkregen voor
sprong te behouden. En wel mogen
de groen-witten zich inepannerv. Want
de laatste 5 minuten komt Purmer
steyn een paar maal zoo gevaariyk op
zetten, dat we elk oogenblik den ge-
ïykmaker verwachten. Voornameiyk
doordat ,C." het weer met zyn knie
kwaad kreeg, was de tegenstand
der groen witte verdediging niet meer
op volle kracht, 't Was voor H.B.S.
tenminste maar gelukkig, dat weldra
scheidsrechter 't einde blies van
dezen op 't laatst nog zeer spanneoden
wedstryd. Vermelden we volledig
heidshalve nog, dat de gasten de
laatste 20 minuten met 10 man
speelden, doordat de mid-voor na
een botsing met P. Luyckx 'tveld
moest verlaten.
By Purmersteyn waren de beide
backs en de spil de beste. Verder
de rechtsbuiten. By H.B.S. noemen
we vooral ,C." Ten Hacken vertoonde
niet zyn besten vorm. Naast hem
viel De Waard op, die als half back
veel beter voldoet dan als rechts
buiten. Dninker is een te lichte speler
om in deze wedstryden succes te
hebben. In de voorhoede was 't prut
sen zonder einde.
INGEZONDEN.
Waarom onjuist
Onder het opschrift .Onjuiste voor
lichting" plaatst het .Handelsblad"
eene geruststelling naar aanleiding
van myn artikel in ,Het Volk" over
de samenstelling der equipage van de
Holland".
Maar waarin was ik onjuist?
De schrijver schermt wat met dikke
woorden als .schande", maar weer
legt geen myner argumenten.
Hy ontkent niet, dat er 40 man
equipage meer aan boord zit, dan
volgens de offlcieele temanningsiys
ten.
Hy toont niet aan, dat daarvoor
voldoende sloepenruimte is.
Men behoeft niets op myn gezag
aan te nemen, maar behoeft het
oordeel der onderofficieren op de
Holland" maar eens te hooren over
die sloepenruimte en ook over die
bevarenheid van jonkers, miliciens
e. d.
Voor het schip uit ging, is de
(Verlaakrol" gerepeteerd. Allen
konden in de sloepen, maar hoe? Ze
lagen met het berghout onder water
en er was geen plaats om te roeion.
De ,Kortenaer"en de .Heemskerk"
hadden ten minste nog noodvlotten
aan boord, de .Holland" ook al niet.
Zoodat wy maar willen zeggen, dat
in stede van gerustheid te brengen,
deze weerlegging ons bevestigt in de
meening, dat bier inderdaad een
roekelooze daad beeft plaatsgevonden.
Want er zal wel niemand wezeu, die
tot op dit oogenblik wist, dat het
doorloopen van 6 Jaar H.B.S. bevaren
heid geeft, zooals de scbiyver ons
van de adelborsten wil doen geloo
ven
En waarom ik de .Adder" er by
lalde?
De commissie tot onderzoek naar
Ingezonden mededeellng.
Vergeten vrouwen
door de verzorging van anderen
zichzelf?
Het zou beter zyn als vrouwen
meer aan baar eigen gezondheid
dachten. De beBte gezondheidsregels
zyn eenvoudig en gering in aantal.
Vrouwen dienen evenals mannen
haar ruBt te hebben, ten minste acht
uren te slapen, ontspanning in de
buitenlucht en rust van den geest te
hebben om gezond te biy ven. Zij die
nen niet te zwaar te eten, niet op
opwekkende middelen te vertrouwen
of haar werkkracht te overschatten.
Onverstandige gewoonten overladen
het bloed met vergiften. De nieren
zyn de veiligheidskleppen. Zy ont
trekken de vergiften aan het bloed
en voeren deze veilig af. Maar do boste
nieren kunnen geen overmatige in
spanning verdragen, en als zy falen,
kan alleen rust en een speciaal nier
geneesmiddel baar weder op streek
brengen.
Versterk by waarschuwingen door
rugpyn, waterstoornissen, duizelig
heid, hoofdpyn en een dof, vermoeid,
zenuwachtig gevoel de ver7,wakte
nieren met Foster's Rugpyn Nieren
Pillen. Neem meer rust door ouJe
gewoonten te veranderen. Slaap meer
en maak u minder zorgen. Eot ge
makkeiyk verteerbaar voedsel en drink
genoegzaam water en melk. Maak
lederen dag een wandeling in de
buitenlucht.
Iedere vrouw kan op Foster's Pillen
vertrouwen als speciale hulp by nier
kwalen, omdat Foster's Pillen uit
sluitend voor de nieren en blaas
dienen en hoegenaamd niet op de
maag, lever of Ingewanden werken.
Alleen echt, wanneer op de ver
pakking de handteekening van James
Foster voorkomt. Foster's Rugpyn
Nieren Pillen zyu te den Helder ver-
krygb. by Alb. ten Klooster, Keizerstr.
93. Toezending geschiedt franco of
ontv. v. postwissel k f 1.75 p. doos a
f 10.- p. zes doozen. (52)