HELDER8CHECOURANT No. 4728 DINSDAG 23 JANUARI 1917 45e JAARGANG Op pagina 4 van dit blad Is opgenomen 1. Texei, lezing P. J. Oud. 2. Feuilleton, enz. DE OORLOG. Ds legerberlchten van 20 en 21 Januari. Aan het W e s t e 1 ij k front heerscht groote bedrijvigheid der artillerie, terwyi hier en daar kleine aanvallen plaats hadden, waarbij Duitachers en Franachen eeni'ge gevangenen maak ten. Gebeurtenissen van eenig belang haddon niet plaata. Er is echter een aanwijzing dit kan het tenminste zijn die reden geeft, binnenkort toenemende actie aan het W. front te verwachten. In het Fransehe communiqué van dén 20sten wordt n.1. melding gemaakt van het stuiten van krachtige verkennersactie ten Z. van Belfort. Dit geeft in verband met ver schillende omstandigheden te denken. Zwitserland besloot het gedeeltelijk gedemobiliseerde leger weder geheel op te roepen. Het zou kunnen zijn, dat de Duitschors of Franschen de neutraliteit van Zwitserland wilden schenden. De reden van deze ver onderstelling moet gezocht worden in de troepenconcentraties bij en ten Z. van Belfort en aan Duitsche zijde in den Elzas. De Fransehe gezant te Bern legde evenwel onmiddellijk een verklaring af, dat Frankrijk in het geheel niet van plan was door Zwit serland op te rukken. Ook van Duit sche zijde werd een dergelijke ver klaring afgelegd. Het heeft er dus den schijn van, dat, indien het tot groote gevechten komt, deze zich tusechen de Vogezen en de Zwitsorsche Jura zullen af spelen. Het front ligt thans dwars over den straatweg Besan?on Mühlhausen. Aan de Fransehe zijde wordt deze afgesloten door de vesting Belfort, het Zuidpunt van de reeks versterkingen waarvan Verdun de Noordpunt vormt. Op het Italiaansch-Oosten- rljksch en op het Oostelijk front bepaalde de actie zich eveneens tot artillegevecbten. Van het Roemeensche front. Van Duitsche zijde wordt dd. 20 dezer gemeld, dat ten N.O. van Bel- bor (Karpathen) kleine Russische afdeelingen herhaaldelijk aanvallen ondernamen, die grootendeels afge slagen werden. Bij verrassing wisten zq ten slotte een Duitsche loopgraaf binnen te dringen, doch na een ge vecht van man tegen man werden zy teruggeworpen. Ten N. van het Susita dal her haalden de Roemeniörs hunne ver- woode aanvallen. Vyf maal achtereen werden zy terug geworpen. Daarby verloren z$ 400 man aan gevangenen. Aan de Sereth werd de plaats Nanisti door de Duitsche troepen stormerhand genomen. Naar het bericht van den Sisten aangeeft, werd een aanval In de Oost- Karpathen, by den pas van Vale Putna, afgeslagen. Omtrent de inneming van Nanisti wordt medegedeeld, dat met deze plaats het geheele door de Russen nog verdedigde bruggehoofd in han den der Duitschers viel. De troepen vermeesterden een groot aantal v(jan- deiyke linieB met krachtig versterkte steunpunten. De plaats zelf werd in een heet gevecht van huis tot huis genomen. De over de Sereth terug trekkende Russen werden door de Duitsche artillerie beschoten en leden zware verliezen. Eén officier, 555 man, twee mitrailleurs en vier mynen- werpers vielen in handen der Duit schers. Het Russische communiqué van 20 Januari meldt het afslaan van een vfjandelijken aanval by Baros. Verder wordt medegedeeld dat de Centralen door met groote overmacht een aanval te ondernemen, erin slaagden de Russen van het front by Nanesci naar de Sereth terug te dringen. In Mmpotamii. Van Turksche zyde wordt d.d. 19 Januari mededeeld, dat na krachtige geschutvoorbereiding, de Engelschen op 16 Januari ten O. van Koet el Amara tot den aanval overgingen. Driemaal achtereen werden zy met zware verliezen teruggeworpen. Bovendien verloren zy 8 machine geweren. Daarentegen zegt een Engelsch bericht van den 21sten: De vijand is thans verdreven van de smalle strook gronds aan den rechteroever van de Tigris in de bocht ten noordoosten van Koet el Amara. Het geheele loopgravennet op een front van 2500 yards en een diepte van 1100 is thans in handen der Engelschen en de rechteroever van de Tigris van Koet el Amara stroomafwaarts is gezui verd van vyanden. Er zijn opnieuw vorderingen ge maakt by aanvallen op de loopgraven aan den rechteroever ten zuidwesten van Koet el Amara. In Tripoli hebben de Italianen de opstandelingen onderbanden geno men. De op 6 Januari verBlagen afdeelingen werden door de Italianen achtervolgd en op 16 dezer by Agilat ingohaald. Hier hadden zy zich sterk verachanst. Na een gevecht van 8 uur werden zy evenwel terug gewor pen en in zuideiyke en oostelijke rich ting op de vlucht gejaagd. Hun ver liezen bedroegen ongeveer 820 dooden en 1800 gewonden. De verliezen der Italianen waren slechts licht. De duikboot- en mijnoorlog. Het. Engelsche stoomschip.„Nailsea Court" (3295 ton), de Engelsche schoener „Lilian", de Noorsche stoom schepen „Asta" (561 ton), „Marietta di öeorgio (988 ton), „Esperanca (4428 ton) en „Gaca" (1002 ton) en het Spaansche stoomschip „Parabyba" (2537 ton) zijn in den grond geboord. Do Duitsche kaper(s). De Duitsche bladen melden, dat het Engelsche stoomschip „Yarrow dale" als prys in de haven van Swine- münde binnengesleept is. De gezagvoerder van het schip was, volgens een bericht aan de „Köin. Ztg," uit Beriyn, de onder officier Badewitz, die thans ter er kenning van zijn diensten tot luite nant ter zee der reserve is benoemd. Badewitz heeft zich reeds op kruistochten van de „Möwe" onder scheiden, toen by als commandant van de Engelsche pryB „Westburn'' gevangenen naar Teneriffe bracht en daarna het schip liet zinken. Badewitz werd vervolgens inSpauje geïnterneerd, maar kon vluchten en bereikte Duitschland weer. Ofschoon Badewitz slechts 16 man b(j zich had, had hij zyn 469 gevan genen zoozeer onder-den duim, dat hy hen vryeiyk aan boord liet rond- loopen. Aan de „Progrés de Lyon" wordt uit Rio de Janeiro geseind, dat de Duitsche kaper het prijsgemaakte s.s. „Theodore" heeft bemand en van wapenen voorzien, zoodat er nu twee kapers zyn. Ontploffing In een Duitsche munitiefabriek. Uit Berlijn wordt dd. 2 dezer ge meld, dat in het laboratorium voor den aanmaak van schietstof, te Spandau, een ontploffing heeft plaats gehad. De stoffelijke schade, daardoor aangericht, is maar gering, do strem ming in het bedryf onbeduidend. Er zijn 10 menschen gedood, twintig gewond. Ontploffing In een Engelsche munitiefabriek. Vrydagavond brak in een munitie fabriek in het Oosteind van Londen brand uit. Twee minuten daarna had een geweldige ontploffing plaats. Een Engelsch bericht van den 20sten meldt hierover de volgende byzonder- heden. De ontploffing was een van de ergste die zich ooit in de hoofd stad heeft voorgedaan. Branden, ontstaan door neerval lende vurige stukken, braken uit over het heele gebied van ten volle drie kwart vierkante myi. Brandweer lieden, politieagenten, soldaten en ambulance wagens yiden naar de plaats des onheils, maar de gewon den waren in een dergeiyken staat, dat ze niet in de beschikbare voer tuigen naar het hospitaal konden worden vervoerd. Rytuigen en mili taire ambulance wagens werden daar om opgeöischt. In vyf minuten bracht een aldus samengesteld convooi de zwaarst gewonden naar de hospitalen, maar de dokters konden op het aantal geen oog houden. Biykbaar geschiedde het eerste ongeluk in de fabriek zelf. Onver hoeds ontstond daardoor een groote ontploffing, die het heele gebouw in de lucht deed vliegen. Er speelden zich afgryseiyke tooneelen af. Bran dende vloeistoffen, stukken bout en rood gloeiend yzer werden in alle richtingen geslingerd. Het bleek drin gend noodig, verscheidene buizen neer te halen, om den voortgang van het vuur te stuiten. Zoodoende was de brandweer in staat het vuur te beperken. Hartroerende tooneelen speelden zich af by het verwijderen van vrou wen en meisjes uit de brandende gebouwen, verscheidene bewusteloos of verdeofd door den Bcbok, sommi gen met vreeselijke brandwondenen half verkoold. Tal van aleepbooten waren weldra in de weer om de slachtoffers over het water te zetten en naar de ziekenhuizen in de naby- heid te brengen. Onder den puinhoop van een huis werd een kind van een paar maanden vandaan gehaald, als eenige overlevende van een gezin van zes menschen. De brand woedde tot middernacht onverminderd voort. Dak na dak stortte met vreeselijk gekraak in en de vlammen stegen hooger en hooger en wierpen groote vonkenzuilen op. De masten der nabyliggende schepen staken zwart tegen de lucht af en het heele tooneel was huiveringwek kend grootsch. De kracht der ont ploffingen biykt uit het feit dat een groot stuk van een stoomketel, van e8n gewicht van 8 tot 400 K.G. in een veld op 400 M. van de ramp werd gevonden. Een ander stuk van 100 K.G. vernielde een slagerswinkel en doodde de bewoners op slag. Een bericht van den 21sten meldt dat 21 gewonden in de hospitalen overleden. Het aantal dooden ia tua- schen de 50 en 60. Er liggen nog 112 gewonden in de gasthuizen. Bovendien zyn er 265 licht gekwet sten verzorgd. Uit Duitschland. De politie-president te Beriyn deelt mede, dat er voor den duur van den oorlog geen bezwaren tegen bestaan, als in plaats van paarden in de stra ten van Beriyn ook ossenspannen gebruikt worden. Op aanklacht, voor een waarde van 2miljoen mark op groote schaal bedrog met levensmiddelen te hebben gepleegd, zyn de weduwe Meta Kupfer en haar dochter te Beriyn in hechtenis genomen. Esn „koekoeksei". Een „koekoeksei" noemt de „Vor- warts" een gedeelte uit een brief van een soldaat te velde aan de „Rheinisch- Ingezonden mededeellng. N.V. Stoomb.djenst Eebr. h Müblen. Goedkoop reizen van Niauwadiap dagelijks bah. Dinsdags 's m. 7.45, v. A'dam dag. 's m. 9.30 We8tphalische Zeitung", een „al- Duitsch" blad. De soldaat schryft nl. „Wy zyn nog niet verhongerd en er zyn nog altijd thuis lieden die geheele zijden spek hebben weten achter te houden en die oorlogswinst maken, waarmee zy de Duitsche kuituur bederven zullen. Wy zullen na den oorlog niet bang behoeven te zijn voor eene verruwing der massa's omdat zy aan het bloed gewend zijn geraakt, maar tegen het bederven van ónze smaak door de oorlogs- leveranciers. Wy zullen zoo zacht zyn als lam meren, want wij hebben met den dood geklonken, maar zy hebben zich vet gezogen. Wij hebben bloed ver goten, maar zy hebben thuis cham pagne gedronken, ifen zal oorlogs winstbelasting heffen, zelfs 50%; 50 °/0 van wat nibt weggestopt is, wat fatsoenshalve niet weggestopt kon worden. Men mag hun gerust de volle 100% afnemeD, want dan houden zy toch nog 75 pCt. van hun werkeiyke winst over. Maar de oor logsverliezen van hen die aan den oorlog hebben deelgenomen vergoedt niemand. Die bestaan, behalve uit bloed en beenderen, uit kapitaal dat onze kinderen eens zal ontbreken, en dat nu de oorlogwinstmakera opzuigen. De verarming van de besten, de verryking van de slechtsten tot op kind en kleinkind, dat ia het ge vaar van dezen oorlog voor het Duitsche volk." ^De politieke leiders van het blad zullen deze zinnen wel met verbazing gelezen hebben", merkt de „Vor- warts" op. Talefoon en telegraaf in den oorlog. Roda Roda schryft in de „Lokal- Anzeiger" De telegraaf heeft de plichtsvsr- deeling in den diplomatieken dienst veranderd. Menige beslissing, die de gezant voor do uitvinding van de telegraaf naar eigen oordeel moest treffen, vraagt hij nu aan by zyn chef, den minister van buitenlandsche zaken. Zoo is het ook ongeveer gegaan met de invoering van de telefoon in den oorlog. De onderbevelhebbers krygen niet vaak gelegenheid tot zelfstandig optreden. De aanvoering concentreert zich meer achter het front by de hoogere commandanten. Daar de legerbevelhebber door de tele foon voortdurend op de heogte is van hetgeen er gebeurt, beslist hy o ver din gen, die vroeger tot het gebied van doni corpacommandantbehoorden.Be leger aanvoerder kan divisies in den slag dirigeeren, ja zelfs bataljons. Het is zelden noodig noodig snel hulp te brengen, daar zelfs zwakke afdeelingen met hun machinegeweren, ook tegen een overmacht, lang weerstand kunnen bieden. Daar bovendien de verkenning in onzen tyd zooveel beter is, dat geweldige verrassingen bijna zoo goed als onmogelijk zyn, brengt men in dezen oorlog overal kleine hulptroepen dicht aan het front, ten einde ze gereed te hebben om kleine nadeelen snel te herstellen, maar groote troepenmassa's, als legerreserve, die men vroeger noodig had, spaart men nu geheel. Strate gische versterkingen haalt men nu met telefoon en spoor, dwars over het vasteland vaak, van stillere plékken van het front. De waarde van de binnenste linie, die de centrale bondgenooten nu bezet houden, is door telefoon en spoor verveelvoudigd. De Spaansche duikboot in deSont. De Spaansche duikboot Is&ac Peral, die in de Sont ia gezien, had volgens een bericht uit Kopenhagen de Spaan sche post van Barcelona naar de Yer. Staten gebracht en is daarna van New York naar een Skandinavische haven vertrokken met de briefpost voor onzijdige staten. Het doel van de reiB is natuurffik om de brieven aan de Engelsche censuur te ont houden. Een spoorweg-ongeluk. By Trifail in Stiermarken is een rotsblok op den posttrein Triest— Weenen gevallen. Er moeten daarby 40 personen om het leven gekomen zijn. De materieele schade is zeer aanzienlyk. Een ter hulp gezonden trein reed op de overblijfsdlen van den eersten en derailleerde eveneens, waarby ook verscheidene menschen omkwamen. BUITENLAND. Het voorzitterschap van de Tweede Kamer. Het Nederl. Corrospondentiebureau in Den Haag meldt ons: De keuze van den nieuwen voor zitter van de Tweede Kamer zal wel overgelaten worden aan de Unieliberale Kamerclub, die nog niet vergaderd heeft. Allereerst zal in aanmerking komen de heer De Meester, voorzitter dezer club. Eerst wanneer biykt, dat deze zich niet beschikbaar zou wenschen te stellen, zouden de heeren Rink en Fock ernBtig in aan merking komen. Do koperaanvoer. De Tel. meldt, dat het stoomschip IJseldijk met 1000 ton koper ten behoeve van den munitie-aamaak, opnieuw door de Engelsche regeering is aangehouden. Toen eenigen tyd geleden het koper door de Engelsche autoriteiten werd aangehouden, is oen Nederlandsehé gevolmachtigde naar Londen gezon den, teneinde over de zaak van ge- dachten te wisselen. Deze is terug gekeerd met de verzekering, dat het koper zou worden losgelaten. Thans blftken echter de moeilykheden niet te zyn opgeheven, en op dit oogen blik is er helaas geen reden te ver onderstellen, dat zy binnen korten tyd opgeheven zouden zyn. De „Prins Hendrik" weder vrijgelaten. De mailboot „Prins Hendrik' van de Maatschappij „Zeeland", die naar Zeebr uggo was opgebracht,is Zaterdag avond te Vllssingen teruggekeerd. 6 van de Passagiers moesten te Zeebrugge achterbffiven, van de mail werd een deel van boord gehaald. Betreffende het ophouden van de boot, meldt men nog uit Viissingen aan de N.Rott.Ct., dat dit geschiedde Yrydagmorgen, even nadat de territo riale wateren verlaten waren. Drie Duitsche torpedo-boeten begeleidden het schip naar Zeebrugge; ook hiel den twee vliegmachines een oog in het zeil. Aldaar werd den passagiers gelast in de salons te biyven. Zy, die zouden trachten deze zonder toestem ming te verlaten, zouden worden op gesloten. Na een ingesteld onderzoek werden van boord gehaald de drie Belgische mannen en twee Fransehe mannen en vrouwen, terwyi de echt- gen oote van een der Belgen verkoos haar man te volgen en ook de boot verliet. Yrydag bleef de „Prins Hendrik" te Zeebrugge, maar Zaterdagmorgen vroeg werd zy naar Oostende gebracht, waar het onderzoek der mail- en pakketpost plaats had. Aanvankelijk werd alles van boord gehaald, maar later een deel weder teruggegeven. Zaterdagmiddag half drie kon de boot vertrek ken, tot buiten het mynen- veld begeleid door een torpedo boot. Over de bejegening, van de zyde der Duitschers ondervonden door beman ning en passagiers valt niet te klagen. De wacht werd betrokken door oude marinesoldaten, die heel rustig hun sigarette stonden te rooken. Da passagiers waren in de gelegenheid kennis te maken met het brood, dat aan de seldaten werd verstrekt. Het was van buiten droog en hard, maar van binnen zachter. De smaak is eenigszins zuurachtig. De Duitschers waren tegenover de Nederlanders vry hoffelfik, maar ook hun bagage werd gevisiteerd. De „Tel." verneemt nog da volgende byzonderheden De vliegmachines waren het eerst by de boot en vlogen zoo laag, dat ze slechts even boven de masten waren. Toen zag men van de marineschepen niets. Rook aan den horizont deed hun aankomst vermoeden en inder daad naderden ze met volle snelheid. Officieren riepen naar de opvarenden van het Nederlandsch vaartuig „Niets overboord gooien" en keken aanhoudend door kijkers. Ongeveer een uur later naderde van Zeebrugge een vierde marine-vaartuig. Aan boord bevond zich een hoog personage der marine. Men vermoedt dat hy de overste van Zeebrugge was. Een veer tigtal manschappen kwamen daarop aan boord. De ffist der passagiers werd gevraagd en het appél gehouden. Een nieuwe torpedoboot bracht nog eenige officieren en twee civielen, waarschynlyk van de criminal polizei. Het ondervragen der passagiers duur de geruimen tyd. Yan de Belgische mannen wilde men weten waarheen zy zich begaven Op het antwoord „Werk zoeken in Engeland en Frank rijk," antwoordden de Duitschers spottendJawohl, für die armee." De bagage der passagiers werd eveneens nagezien. De gevangenen werden tusschen soldaten met bajonet op 't weer gesteld. Eindelijk vertrok ken alle oversten en de gevangenen en mariniers bleven aan boord en bewaakten de reizigers. Da „Ursula Fischer" Naar de N. Rott. Ct. verneemt is het stoomschip, zich noemende „Ur sula Fischer," niet toegelaten en op order weer uit Viissingen naar Zee brugge vertrokken. Het schip was de Engelsche Liver- pool-boot „Lastris", hetwelk door de Duitschers genomen was. Hoewel bet schip geheel opnieuw wasgeschiiderd, werd het dadelyk door de loodsen te Viissingen herkend. Da opstand In Tapanoeli. (Officieel.) Volgens ontvangen be richt van den Gouverneur-Generaal, van Nederlandsch India is een tweede tompagnie infanterie van Padang naar Siboga gezonden, ten einde den resident van Tapanoeli in staat te stellen op uitgebreide schaal in zyn geweBt te kunnen doen patrouilleeren. Da opstand op Flores. Aan de „Tel." wordt dd. 21 dezer uit Weltevreden geseind De resident.van Timor meldt: De civiele gezaghebber Van Staveren viel in de streek van Toa, aan de grens van Fanahreo, in den morgen van 26 December, zonder op de in aantocht zynde infanterie te wachten, met twaalf polltie soldaten de ver sterkte kampong Ekotado aan. Hy werd teruggeslagen. Van Staveren werd aan den bovenarm en de detachementscommandant aan den pols door lanssteken gewond. Twee uren later kwam de fnfanterle aan. Ekotado, dat met sucóes opnieuw werd aangevallen, werd genomen. Wij hadden geen verliezen. De vyand had twee dooden. De andere opstandelin gen wisten,, gebruik makend van de moeiiyke gesteldheid van den bodem, te ontsnappen. Den 26sten December ontscheepte luitenant De Vries zich met vyf brigades te Simere. Hy patrouilleerde In de Toastreek en vond den opBtand beperkt tot enkele kampongs. Hij deelde mede, dat de politieke toestand over het algemeen gunstig was. Ds opstand in de Bataklanden en hst zendelingen-gevaar. Uit Weltevreden wordt d.d. 21 Jan. aan de „Tel." geseind: Verschillende bladen waarschuwen met klem tegen het zendelingen gevaar in de Bataklanden, vooral tegen de Duitsche zendelingen, die zich te veel bemoeien met gouverne mentszaken, waardoor de ontevreden heid van de bevolking en gedeeltelijk de opstand wordt veroorzaakt. De heer Van Kol schreef reeds hetzelfde in zyn reisbrieven van 1913. Assistent vermoord. Soerabaja. Op de onderneming Pantai Boeaja werd de assistent Schröder vermoord. Pantai Boeaja is de naam eener onderneming in de onderafdeeling Beneden Langkat in het gouverne ment Sum. Oostkust. („Hbl.") Het torpedo-ongeluk te Viissingen. Men zal zich het torpedo-ongeluk op 9 Februari te Viissingen herinne ren, waarby, tengevolge van het af gaan van een torpedo uit een duik boot, een doode viel, verschillende personen zwaar werden gewond en groote schade werd toegebracht aan de nabyliggende gebouwen. Krachtens art. 50 der Provicioneele Instructie voor het Hoog Militair Ge rechtshof heeft de advocaat-flskaal voor de zee- en landmacht een straf vervolging ingesteld tegen den com mandant en den eersten officier van dien bodem. Thans ia in eerste en eenige instantie in deze zaak ter openbare terechtzitting -van het het uitspraak gedaan. De behandeling van de zaak heeft met gesloten deuren plaats gehad. De advokaat flskaal heeft toen tegen de beklaagden geeiaebt schuldigverkla ring aanin de uitoefening van het ambt van militair officier ter zee, door schuld veroorzaken van ontplof fing, waardoor gemeen gevaar voor goederen en levensgevaar voor ande ren ontstaan is en wat eens anders dood tengevolge beeft gehadwerken dienende voor het openbaar verkeer, vernield, onbruikbaar gemaakt en beschadigd zynweer een ander zwaar lichameiyk letsel bekomen heeft, en verschillende anderen lichameiyk letsel gekomen hebben, waaruittyde- ïyke ziekte en verhindering in de uitoefening van hun ambtsbezigheden is ontstaan, veroordeeling duswege van beklaagde 2 tot een maand hechtenis en beklaagde IJ tot drie weken hechtenis. In een breed gemotiveerde senten tie kwam het hof tot de conclusie, dat niet wettig en overtuigend be wezen is, hetgeen aan de gedaagden ia ten laste gelegd meer in het by- zonder niet, dat door het beproeven van de afvuurinrichting de torpedo geheel of gedeelteiyk de bovenhuis verlaten heeft en ontploft is, en dat de in de telastlegging bedoelde ont ploffing aan de grove onnadenkend heid en onachtzaamheid, zorgeloos heid, onvoorzlchtiheid en roekeloos heid der beklaagden, derhalve aan hun schuld, te wyten zou zyn, en sprak op deze gronden beid# be klaagden vry. Uit Alkmaar. In verband met de ingekomen bezwaren tegen de ingevoerde 8 uurs winkelsluiting, wordt thans door de commissie Voor de strafverordeningen den Raad voorgesteld het sluitingsuur van 8 uur op 9 uur des avonds te brengen, met dien verstande echter, dat na 8 uur niet meer dan één gas- of electrisch licht mag worden ge brand per 60 vierk. M. winkelopper vlakte. Voorts wordt eene verordening ter vaststelling aangeboden tot beatry- ding van drankmisbruik by demobili satie. Voorgesteld wordt den verkoop van sterken drank en andere alcohol- houdenden drank te verbieden. Vergiftiging. Woensdag liet de familie v. D. in de Bosimeerstraat te Breda by den drogist aldaar, borstkruiden halen. Bij vergissing heeft men by den drogist verkeerde, kruiden gegeven. Toen de familie, bestaande uit man, vrouw en kostganger, deze kruiden had laten trekken, in de meeDing dat het borstkruiden waren en men ervan gedronken had, openbaarden zich zonderlinge versctfijnselen. Voorbygangers zagen, dat de drie personen op de tafel dansten met de brandende kachel in hun midden. De veldwachter van Teteringen M. verschafte zich toegang en ontbood •engenessheer.Dr.Sch&lyconstateerde aanstonds vergiftiging. De menschen hadden gezwollen gezichten, uitpuilende oogen 6n waren hun orienteeringsvermogen kwyt. Zij wisten niet, waar zij waren en wat zy deden. Den volgenden dag was de man nog niet in staat aan den arbeid te gaan. Thans is de toeBtand der drie personen goed. By het door den kapitein-apotheker v. Wagingen ingestelde onderzoek is gebleken, dat door,den 17jarigen bediende S. in plaats vian borstkruiden strammoniumbladeren zijn afgegeven. Deze worden aangewend vooriyders aan asthma. Ze worden den verbrand en de rook wordt ingeademd. Deze kruiden zijn even wel zwaar vergif en wanneer de gebruikte dosis grooter was geweest, zou ongetwyfeld de dood,gevolg zyn. De officier van justitie heeft een onderzoek doen instellen. Brand. Vrydagavond omstreeks kwartover tienen is er brand ontstaan in de auto-garage van de firma F. Grund, aan den Velperweg te Arnhem. Weldra stond de groote, geheel uit hout opgetrokken garage, in lichte laaie. Toen de politie en de brand weer ter plaatse kwamen, stonden ze voor een vuurzee, die door den krachtigen noordoosten wind steeds in hevigheid toenam. Daar men aanvankelyk niet wist of en hoeveel benzine er in het gebouw was, nam men alle mogeiyke voorzorgsmaat regelen, en daar er van het gebouw toch nieta te redden was, bepaalde de brandweer erzich toe zooveel mogelyk materiaal beschikbaar te houden ter bescherming van naastliggende villa's. Reeds te ongeveer kwart voor elf viel het gebouw ineen. 23 in de garage staande auto's zyn verbrand, Dit waren gedeeltelijk nieuwe, ge- deeltelyk gebruikte wagens. Ook be vonden zich in de garage een aantal militaire last-auto's met volledige uitrusting en Roode Kruis-wagens, waaronder een geheel nieuwen, dezen zomer in gebruik genomen, nieuw systeem Roode Kruis auto. Alles is verbrand. De garage met inhoud was, zoover deze eigendom was van den eigenaar, verzekerd op beurspolis. De particuliere auto's waren gedeeltelijk verzekerd. De totale schade wordt op ongeveer f250,000 geraamd. De oorzaak van den brand is onbekend. De brandkast is uit de puinhoopen te voorschyn gebracht; de inhoud was ongedeerd gebleven. Ook de benzinekelder bleef behouden. Overreden. Zaterdagmiddag zijn, door het aan den verkeerden kant uitstappen aan het station Sappemeer-Oost, een reizi ger beide afgereden. De ongelukkige, zekere K. van Harlingen, verkeert in zorgwekkenden toestand. Dievenbende aangehouden. De politie te Msarssen is het ge lukt de hand te leggen op de leiderB van een goed georganiseerde dieven bende, die de laatste jaren de om geving onveilig maakten. Twee hoofddaders zyn tér beschikking van de Justitie gesteld, nadat ze een volledige bekentenis hadden afgelegd omtrent twee diefstallen van vee uit een weide, van 5 rywielen en van hout. PLAATSELIJK NIEUWS. Tooneslvereoniglng „Tavanu". Voor een overvolle zaal de ge restaureerde, smaakvolle „pasino"- zaal eaf de Helderache Tooneel- vereeniging „Tavenu" Zaterdagavond voor hare leden en donateurs weder eene uitvoering. Het was een oude bekende, die thans weder geïntrodu ceerd werd, en Gust. von Moser's biyspel „Een ontaard vader" vermocht zeer te vermaken. Eigeniyk meer een klucht dan een biyspel, behandelt het stuk het altyd dankbare onder werp van vele vergissingen, en van een gefantaseerden zoon, die dienen moot om vele zonden des vaders te bedekken. De zood, die niet bestaat, komt toch nog ten tooneele, zeer ten gerieve «an de aanvallige Dora, die baar pseudobroer met alle geweld trouwen wil, en heelemaal'aan 't eind komt ook de booze vader-met het- reservepotje er nog genadig af. Alle dolzinnigheden na te vertellen, zou onbegonnen werk zyn; de verwikke lingen, met veel routine en humor ontworpen, vinden alle hunne oplos sing, en 't „eind goed al goed" is de quintessens. Dit'grappige stuk in drie bedry ven werd met veel jolyt vertolkt. Voor menigeen was gelegenheid met aan geboren tooneelspel talenten te woe keren, en het hinderde niet als men het er eens wat dik oplegde, waar de Bchryver zelf behooriyke charges maakte van zyne figuren. Zoo bleef er niet anders over dan te loven en te lachen om den gruwelijk in 't nauw zitten den Willem Niedorp, die daar zoo maar ineens een zoon of dochter (zyne vrouw bad achteraf liever een meisje gehad, maar Willem had er toen al een jongen van gefantaseerd, zoodat by dat goedschiks niet meer veranderen kon) moest oproepen uit het niet,' om smakeiyk te smullen aan den sulligen- Zaagman, die de „truc" óók toepaste met gansch eigen aardig gevolg, te gieren eindeiyk om Anna, des heeren Niedorp's gedien stige, om de kosteiyke glosEen, waar mede zy hare rol kruidde. En daar het stuk, trots een verlaat begin de trein, waarmede detoo- neelkapper komen moest, had 40 mi nuten vertraging op behooriyken tyd waa geëindigd, bleef er yoor de danslustigen behooriyk tyd over om hun zin te krygen, en eindigde dit feest, zooals een dergelijk feest be hoort te eindigendansend en vol van geneuchten. Zoodat wij maar zeggen willen, dat de kroon, die „Tavenu" zich reeds lang op de slapen heeft gedrukt, weer een kostbare parel rijker is geworden. Operette-club. Zaterdagavond gaf de Operette-club, directeur de heer G. H. J. van den Boogaerde, een uitvoering ip „Tivoli". Druk was de opkomst niet 't koude weer zal ook wel schuld hebben, want 't is ook niet alles in zoo'n, zeg frissche, zaal. De directeur had, na hetgeen van de eerste uitvoering der club geschreven was, meerdere be langstelling verwacht. Een gemengd koor zong een twee tal liederen, bekende, nl. „Wy willen Holland hou'en", van Arnold Spoel, en „Bede", vaü Dan. de Lange. Zang: gewóón. Iets nieuws was „De post- kar in 't woud", voor piano, zang en .piston, uitgevoerd met gesloten doek. Je zag dus de executanten niet, je hoorde alleen de vocale-en instru mentale muziek, 't Publiek, dat nog aan zooiets moet wennen, geraakte toch onder den eigenaardigen indruk van dit nummer. Wat zeker voor de uitvoerders pleit, 't Beviel ons uit stekend en nu ook de zang. Luc. van den Boogaerde liet z\jn bedrevenheid op cornet a piston hooren in „Anna". Als men zich met de borst toelegt op het goed uitvoeren van een nummer, dan bereikt men heel wat, ook al heeft men iets moeiiyks uit te voeren. Dat bleek ook hier. Mej. Dol zorgde uitstekend voor de pianoparty. De directeur zelf zong het lied „Van een Koningsvrouwe", van Ar nold Spoel. Hy zingt uitstekend, zyn Ingezonden Mededeellng. muzikale kennis komt hem goed te pas, maar ook zong hij met gevoel en gloed. Wy vonden dit nummer zeer mooi. Na de pauze werd een biyspel met zang gegeven: „Inkwartiering". Heel aardig gespeeld en goed gezongen, want er komt heel wat zang in voor. Na afloop zou er bal zyn. Zóó lang konden we niet wachten, we wilden onze voeten wat eer warm hebben. INGEZONDEN. Mynheer de Redacteur! Nu de gasgescbiedenis en de 9 uur- winkelsluiting nog wel binnen eenige maanden hunne oplossing zullen vin den, is, naar myn meening, de cokes- schaarschte wel een der gewichtigste quaesties der laatste dagen. Daar lees ik in de „Telegraaf: De brandstoffenhandelaars zyn voor gedeelte uitverkocht, de scholen moe ten voor een gedeelte gesloten worden en de gasfabriekja, de gasfabriek, daar schryft ze nieta over. Is daar dan geen cokes meer? Maar, M. d.. R., wy hebben hier toch een Wethouder, ja, zelfs een Comm. van de Bedry ven, een gas- directeurmen wist toch reeds ette- ïyke maanden van te voren, voorde winter intrad, wat er gaande was. Ik heb mij zelfs laten vertellen (ho- pentiyk is 't niet juist) dat er vele tjalken met cokes naar elders ver scheept zyD. Mijns inziens getuigt dit van geen goede gemeente-politiek. Hopende, dat het Heldersche publiek weer spoedig in de gelegenheid zal zijn geBteld om zich van het aller- noodigste in deze barre koude te voorzien, zeg ik u, M. d. R., vrien delijk dank voor de verleende plaats ruimte. Hoogachtend, 8. Wy verwyzen den inzender naar het desbetreffende artikel op pag. 2 van dit blad. (Red. Held. Ct.) Tljdstlpptn van verzending dar Brievenmalen. Naar Oost-Indiö: VMMadlngBweg. Pm «•post Tik Amsterdam reepost vla Rotterdam mail otm Xogalacd leen op tmI. der aft.) Datum der TUaat.der ter post- laat: bnal. bezorging. a/bFoatk. 26 Jm. I 7.46'eav. 8 Vobr.l 7.40'sst. alken Dlnsd. 8.40 'a n. Naar Guyana (Suriname): zwpoBtvlaAmsUrdam onbekend 6.—'aav. Naar Curaqao, Bonaire en Aruba: zeepost via Amsterdam I onbekend I 7.46'sa v otm Engelandeiken DlDSd |en Donderd.l 8.40 'a n. Naar St. Martin, St. Eustatiua en zeepost via Amsterdam onbekend 7.46 'sbt. (alleen op vorl. der afi.) over Engeland olken Dlnsd. 8.40 's n. Naar Kaapland, Natal, Oranje-Rivier: kolonie en Transvaal eiken Donderdag, 8.40 n. De abonnementspryzen van ons blad en zyne premie uitgaven, zyn Heldsrscha Courant f 0.75. Zondagsbladf 0.45. Modebladf 0.75. Fr. per post: binnenl. buitenl. Held. Crt f 1.- f 2.-. Zondagsblad f 0.52J f 0.85. Modeblad. f 0.85 f 1.10. Wy vermelden dit hier afzonderlijk, aangezien het op het oogenblik nog niet mogeiyk is, dit in het hoofd van het blad te veranderen. Ingezonden mededeellng. Ontmoediging helpt niet. Het is geen wonder, dat vrouwen by tyden moedelooa worden. Zy zijn zoo verdiept in het welvaren van anderen, de zorgen voor de familie en het geluk van het eigen huis, dat haar eigen gezondheid vaak verwaar loosd wordt. Als rugpyn, waterstoornissen, ze nuwachtigheid, of verlieB aan ge wicht hieruit voortvloeien, toont dit aan dat de nieren aan het verzwak ken zyn en dat urinezuur zich in het lichaam ophoopt. Men dient te beden ken, dat dan verdere verwaarloozing kan leiden tot rheumatiek, ischias, niergruis of steen, ontstoken nieren en blaas, of tot graden van ongenees- ïyke nierziekte. Ontmoediging dient tot niets. Geniet liever m'er frissche lucht en slaap. Verlicht zoo mogeffik uw werk. Neem slechts licht verteerbaar, gezond voed sel, met genoegzaam melk, genoeg zaam water, maar geen onnoodige opwekkende middelen, en versterk de nieren door een kuur met Foster's Rugpyn Nieren Pillen. Dit genees middel herstelt de werkzaamheid van alle urineorganen, zuivert het bloeden doet een nieuw levenstydperk voor u beginnen. Mannen zoowel als vrouwen onder vinden nut van Foster's Pillen, want deze bevatten de zuiverste bestand deel en uitsluitend voor nier-en blaas- kwalen. De echte Foster's Rugpyn Nieren Pillen, kenbaar aan het handelsmerk tde man met zjjn handen in de Ier denen) op het etiket, zyn te den He' verkrygb. by Alb. ten Kloostr zerstr. 93. Toezending geacbiec' na ontr. v. postwissel h/1.7. of f 10 p. zes doozen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1917 | | pagina 1