COURANT DE OORLOG. SLIliikiiUül door gebrek aan nadenken. No. 4743 DINSDAG 27 FEBRUARI 1917 45e JAARGANG 1 teqaaa ■H Op pagina 4 van dit blad It opgenomen 1. Langs da straat. 2. Uit dan omtrek. 1. Feuilleton, anz. Oa lagerbarlchten van 21 an 24 Fabruarl. Yan het Weatelijk front. Yan Engelsche zijde wordt d.d. 21 dezer gemeld, dat de stellingen be noorden Oueudacourt door ie ver overing van een Duitsche achans ver beterd werden. Ten Z. van Petit Miraumont werd een vijandelijke post bezet, 30 man gevangen genomen en een schansmortier vermeesterd. Het Fransche communiqué van den Sisten maakt melding van een goed geslaagden overvalling der Duitsche stellingen bij Senones en het afslaan van een vry krachtigen aanval tegen de Fransche schansen bij Wissenbach. Het Duitsche bericht geeft nog aan, dat ook in Champagne de Franschen tot den aanval overgingen. Deze was gericht tegen de door de Duitschers vermeesterde stellingen ten Z. van Ripont. Na een aanvankelijk succes, werden de Franschen door tegen aanvallen weder teruggeworpen. Het zelfde verloop hadden de vijandelijke aanvallen bij Avocourtop den rechter- Maasoever. In het Somme-gebied werden eenige stellingen door de Duitsche troepen ontruimd. Op het Oostelijk front haddén volgens Duitsche berichten, vrij levendige gevechten plaats, hoewel deze slechts van beperkten omvang bleven. Een Russisch communiqué maakt melding van de verschijning van .tanks" bij de Duitachera. De uitwerking was tot nog toe gering. In Mesopotamiö. Turksche berichten spreken,in tegenstelling met de Engelsche mede- deelingen over een nederlaag der Engelschen bij Koet-el Am ara. Io den slag van den 17den werd een brigade kleurlingen geheel ver nietigd. Yerscheidene schepen met gewonden voeren de rivier af. Het Turksche bericht schat de verliezen der Engelschen inde laatste gevechten op meer dan 30,000 man. Erg waar schijnlijk klinkt dit bericht niet. De dilkboot- en mljnoorlog. Een Fransch bericht meldt, dat het troepentransportachip .Athoa" welk schip Sgnegaleesche soldaten en koloniale arbeiders naar Frankrijk bracht, in de Hiddellandsche Zee werd getorpedeerd. Volgens een Lloyd's bericht werden de Bogelsche atoomschepen „Benifi- cent" (1803 ton), .Trojan Prince" (8190 ton) en .Grenadier" (1004 ton) in den grond geboord. Laatstgenoemd schip vertrok Vrij dagmiddag uit den Kieuwen Water weg naar New Caatle, en was geladen met stukgoederen. De Kapitein en zes man van de equipage zijn omgekomen. Ten bewijze van het, nut der be wapening van handelsschepen wordt uit Kopenhagen gemeld, dat een Engelsche paketboot 14 uur door een Duitsche duikboot werd achter volgd, die sneller liep, maar haar uit vrees voor de kanonnen waarmee de Engelsehe boot bewapend was, niet te dichtbij durfde naderen. Men ziet hieruit, dat de gewapende paket booten tot op zekere hoogte duik- booten ontzag kunnen inboezemen. D« Vareenlgde Statin an Dultschland. Eo Amerikaansche postboot „Fhila- delphia", het eerste schip van de Amerikaansche lijn, dat den Atlan- tischen oceaan overgestoken is sedert het begin van den nieuwen duikboot oorlog, ia Zaterdag j.1. aangekomen. Zij is de gevaarlijke zone doorgevaren en heeft vrijwel haren gewonen koerH gevolgd, zonder iets van een duikboot te zien. Yan 2001ste klas passagiers, die plaats hadden genomen, zijn er Blechts 61 meegegaan. Nauwelijks is het geschilpunt om trent de bemanning van ds „Yarrow- dale" opgelost of een nieuwe mogelijk heid voor verwikkelingen doet zieh voor. Naar uit Washington wordt bericht, meldde de Amerikaansche consul op Malta aan het departement van staat dat Robert Haven, Amerikaansche zendeling te Foetsjau (China) is ver dronken, toen den 17en dezer het 8.s. „Athos" zonder waarschuwing door een duikboot is getorpedeerd. Nederland en de Oorlog. 7 schepen getorpedeerd. Gaven de eerste berichteD aan dat 6 Nederlandache schepen getorpedeerd waren, en dat het stoomschip „Me- nado" door een machine-defect aan hot gevaar was ontkomen, latere berichten meldden echter dat ook dit schip door eentorpedoschot werd getroffen. Drie van de zeven schepen bleven drijvende, n.1. de „Eemland", de .Zaandijk" en de .Menado". Ook heeft men nog getracht de .Bandoeng" te bergen, doch dit is niet mogen ge lukken» Alle opvarenden zijn gered. Zij zijn gedeeltelijk te Penzance (Cornwall), gedeeltelijk te St. Mary (Scillyeilanden) geland. Naar uit Londen aan de .Tel." wordt gemeld, verklaarde een officier van een der getorpedeerde schepen, dat de duikboot eerst een torpedo lanceerde en vervolgens een groot aantal granaten afvuurde tot dat alle schepen stopten. Vervolgens kwam de duikboot bij elk schip om de beman ning te bevelen binnen vijf minuten in de booten te gaan, daar z(j de schepen tot zinken zou brengen, omdat zij zich in de Engelsche wateren bevonden. De bemanningen hadden nauwelijks tijd zich in de booten te begeven of de duikboot begon haar torpedo's af te vuren. De opvarenden bleven verscheidene uren ronddrijven, voor dat zfi door trawlers gered werden. Een officieel bericht uit den Haag maakt het gebeurde nog erger, gezien hierin wordt gemeld dat de Duitsche regeering 22 Februari had aangegeven als een datum waarop Nederlandscbe schepen met betrekke lijke zekerheid van veiligheid de haven van Falmouth konden verlaten. Absolute zekerheid kon de Duitsche regeering evenwel niet geven. De 7 schepen maakten van deze door Duitschland geboden gelegenheid gebruik. Zij moesten zich daartoe te zamen blijvende, westwaarts uit het moeilijke gebied verwijderen, en verder buiten dit gebied blijvende, hun weg vervolgen. Een Duitsche verklaring. Yan Duitsche offlcieele zijde wordt erop gewezen, dat ten behoeve der in Engeland vastgehouden graan schepen de termijn voor het bevaren der gevaarlijke zone meermalen werd gewijzigd. Ook nu is dit weer geschied. De Nederlandsche reederijen ontvingen op hun verzoek om het uitvaren der schepen toe te staan, ten antwoord, dat dit op 22 Februari betrekkelijk veilig, of den 17en Maart volstrekt veilig langs een beproefden weg zou kunnen geschieden. Daar de reedera de voorkeur gaven aan den 22 Febr. werd hun nog uitdrukkelijk mede gedeeld dat de schepen slechts be trekkelijke veiligheid kon worden toegezegd. Bovendien werd aange geven dat buiten den aangegeven koers niet de minste zekerheid tegen het mijnengevaar gegeven kon worden. Wanneer nu de 7 schepen in den grond geboord zijn, niettegenstaande de afgesproken koers gevolgd werd, wordt dit door de Duitsche regeering diep betreurd, maar de verantwoor delijkheid van het voorgevallene treft niet haar, doch de reeders, die er de voorkeur aan gaven de schepen den 22aten te laten uitvaren en niet wilden wachten tot den 17en Maart, waarop de schepen absoluut onge hinderd hun reis hadden kunnen voortzetten. Een Engelsohe beschouwing Ook van Eagelsche zijde wordteen en ander met betrekking tot de ver nietiging der stoomschepen gemeld. Ia de eerste plaats wordt een over zicht gegeven van de lading der schepen. De .Eemland" (3770 ton, niet gezonken) kwam te Falmouth aan op 25 Januari, was op de uitreis en had ballast in. De „Gaasterland", (3917 ton, gezonken) kwam 30 Ja nuari te Falmouth aan, was op de uitreis, had eveneens ballast in. De .Bandoeng" (5851 ton, gezonken) kwam 2 Februari te Falmouth aan, was op de thuisreis en had mails aan boord, doch geen passagiers, haar lading bestond ongeveer uit 550 ton lijnkoeken, 2200 ton copra, 1100 tou lijnzaad, 160 ton koffie, 600 ton tabak en 200 ton stukgoederen. De „Noor derdijk" (7166 ton, gezonken) kwam 4 Februari te Falmouth aan, was op de thuisreis met mails, doch zonder passagiers. De lading bestond uit 5100 ton tarwe, 835 ton meel, gecon signeerd aan de Nederlandsche regee ring en stukgoederen. De „Zaandijk" (4188 ton, drijvende) kwam 6 Februari te Falmouth aan, was op de uitreis, in ballast. De „Jacatra" (5378 ton, gezonken) kwam 7 Februari op de thuièreis te Falmouth aan, had geen >ost noch passagiers aan boord. Dé ading bestond uit 7500 ton tarwe, geconsigneerd aan de Nederlandsche regeering. De „Menado" (naar Fal mouth gesleept) kwam 11 Februari op de thuisreis te Falmouth aan, ze had post noch passagiers aan boord, maar was geladen met 2700 ton copra, 400 ton veekoeken, 260 ton lijnzaad, 450 ton tabak en 100 ton stukgoederen. In het oog dient ge houden te worden, dat de op de thuis reis zijnde schepen hoofdzakelijk met levensmiddelen waren geladen. De ladingen van twee dezer schepen waren aan de Nederlandsche regee ring geconsigneerd en bestonden uit tarwe. Er wordt verklaard zegt verder het Engelsche bericht - dat de Neder* landsche regeering sedert de blokkade afkondiging, de uiterste welwillend heid ten opzichte van de Duitsche besluiten heeft getoonden nu is dit het resultaat. Ia Britsche scheepvaartkringen is de meening overheerschend, dat de welwillende houding van de Neder landsche regeering jegens den Duit- schen bullebak, een zeer zwakke dank is vóór de groote welwillendheid die steeds door Engeland is betoond jegens de essentieele belangen van Nederland, van de koloniën zoowel als van het moederland. Ook voelt men dat de Nederland sche schepen, in een groep varend met ontstoken lichten, als het ware tot den aanval uitnoodigden en dat, wanneer zij op dezelfde wijze hadden gevaren als de EDgelsche schepen, zij zonder twijfel evehzoo ongedeerd door de gevaarlijke zóne zouden zijn heengekomen, als de overgroote meer derheid van dergelijke schepen in dezelfde wateren. De houding van onze Regeering. Naar de „Tel." uit kringen, welke met de regeering in nauwe betrekking staan, verneemt, is men overtuigd, dat minister Loudon zich thans niet zal bepalen tot een protest en het vragen van financieele vergoeding voor de getorpedeerde schepen, maar den wensch kenbaar zal maken, dat de Duitsche regeering nog op een andere wijze, welke voor onze scheep vaart onmiddellijk van belang is, het geleden verlies zal vergoeden. De Indruk In scheepvaartkringen. De uitwerking van deze gebeurtenis op onze scheepvaart heeft zich direct doen gevoelen. Een bekende figuur uit de Amsterdamsche scheepvaart kringen deelde mede, dat, voorloopig althans, door hem en zijn collega's het varen, zoo niet onmogelijk, dan toch hoogst gevaarlijk wordt geacht. De zeven nu getorpedeerde schepen vertrokken uit Falmouth op 22 dezer, nadat onze regeering de Duitsche regeering officieel van dat vertrek had verwittigd, met opgave van dien overigens geheim gehouden datum. Men meende, dat nu aan de schepen een veilige vaart zou zijn verzekerd, d. w. z. men wist wel, dat slechts relatieve veiligheid gegarandeerd werd maar men kon niet vermoeden, dat het de bedoeliDg van de Duitsche regeering zou zijn de Nederlandsche schepen te doen vernietigen, waar die schepen eenvoudig Engeland aan deden, omdat het Engelsche gouver nement dit eischt, maar die daar verder niets te maken hadden. In de Zaterdag gehouden vergade ring van de Nederlandsche reeders- vereeniging is, na overleg met de reederijen van de' tot vertrek naar Noord-Amerika gereed liggende sche pen, besloten, deze schepen niet te laten uitvaren, alvorens de Noordelijke route voldoende veilig' geacht kan worden. Dit zou dus beteekenen, dat min stens tot den 5en Maart de scheep vaart wordt stilgelegd. De stoomschepen Juliana", van de Mplj. .Nederland", en „Ternate" en „Deli", van den Rotterdamsehen Lloyd, welke zich op de thuisreis bevonden, hebben- order gekregen voorloopig te Port-Said te blijven In assuradeurskringen heerschte totale verslagenheid. Het gebeurde heeft een overweldigenden indruk gemaakt en schept voor het assurantie- bedrijf een volmaakt onzekeren toe stand. Yan het teekenen van eenig molest kan in de naaste toekomst, zoolang geen meer afdoende waar borgen voor de veiligheid der vaart zyn verkregen, geen sprake meer zijn. Men vraagt zich af op welke toezeggingen voor eenige waarschijn lijkheid voor behouden overtocht, de schepen nog zee hebben kunnen kiezen en meent geen molest risico meer op zich te kunnen nemen, zoolang op deze vraag geen antwoord kan worden gegeven. Behalve Hol landsche Assurantie- maatschappijen zijn ook de Duitsche met aanzienlijke bedragen bjj de ge torpedeerde schepen en ladingen betrokken. De „Ambon". De ,N. R. Ct." verneemt dat de Am bon van de Stoomvaart Maatschappij Nederland, die, zooala men weet, ge torpedeerd werd, reeds te Plymouth in het dok staat. De torpedo heeft het schip in de machinekamer ge troffen. Engeland en onze scheepvaart. Een bericht van het Nederlandsche correspondentiebureau te Den Haag vestigt de aandacht op de gevolgen die het vasthouden van Nederlandsche schepen in Engelsche havens hebben met betrekking tot den landbouw en de levensmiddelenvoorziening. Op het oogenblik worden in Engeland vastgehouden drie schepen, inhouden de 20.000 ton Cbili-salpeter. Schepen, die de laatste 14 dagen door het Panamakanaal zijn gekomen, worden voorloopig door de reederijen tot nader bericht opgehouden in Amerika. Vol gens dezer dagen ontvangen bericht, zijn deze naar de Bermuda's gezonden voor Engelsch onderzoek. Hoe dit verder zal gaan, daarop heeft men niet den minsten kyk. Het vorige jaar was men in Neder land met de distributie omstreeks dezen tijd vooruit, dit jaar is men daarmede ten achter en als gevolg daarvan wordteen mindere opbrengst van de gewassen verwacht. De hier te lande benoodigde super fosfaat werd vóór een deel in Amerika gekocht. De noodige scheepsruimte werd gedeeltelijk in Amerika bevracht en gedeeltelijk in ballast uit Nederland daarheen gezonden. De groote moeilijk heid van dit oogenblik ia ontstaan, toen de meeste schepen in Amerika begonnen waren met laden. Eén van de schepen heeft Amerika verlaten vóór de moeilijkheden en is onderweg naar Nederland één schip weigerde met laden te beginnen, en één schip, dat in ballast zou uitvaren, heeft geweigerd uit Nederland te vertrekken. Vooral het vasthouden van de Chili- salpeter in de Engelsche havens, waar de schepen eenvoudig zijn binnen gekomen voor het vertoonen van de papieren, en voor welke vasthouding ,dus geen enkele plausibele reden is te vinden, zal van geweldigen invloed zyn op den oogst hier te lande, en als de schepen niet buitengewoon snel worden losgelaten, staat het vast, dat de opbrengst van onze verschil lende gewassen, graan, aardappels, suikerbieten, zeer klein zal worden. Afgezien van de vraag, of deze nog tijdig in Nederland terug zouden zyn, bestaat die mogelijkheid niet, indien de Engelsche regeering blijft eischen, dat schepen uit Nederland naar een haven ten Zuiden van kaap Hatteras gaande eerst een haven vin Engeland aandoen en van daar kolen medenemen naar een Britsch kolen station. De ervaring van de laatste dagen heeft wel geleerd aan welke gevaren de schepen zich daardoor zouden blootstellen. Ook de moeilijkheden bij den aan- Ingezonden Mededeellng. Iiiitnn Monsterkamers 2118 A en B. Tandmiddslen - bi it Colopt - Pirlumiili. voer van superphosfaat zullen hoewel die nog niet geheel kunnen worden overzien, ongetwijfeld hun invloed op de uitkomsten van den oogst doen Het voorgaande betreft de in Ne derland te telen gewassen en den hier te verkrygon oogBt, maar daar naast wordt het in de Engelsche ha vens vasthouden van veevoeder zeer bedenkelijk. Het kan niet anders of zeer spoedig zal een besluit moeten worden genomen om een deel van den veestapel af te slachten; met al le gevolgen van dien, als: minder varkensvleesch, minder spek, minder melk, minder boter, minder kaas en en voorwat den pluimgediertestapel betreft, minder eieren. Op het oogenblik worden in Engel sche havens vastgehouden zes sche pen, welke in lading hebben: 4000 ton rogge, 38.500 ton maïs, 14.620 ton haver, 24.470 ton gerst en 15.038 ton lijnkoeken, totaal ongeveer 96.600 ton. Dt 8arlkat Islam. Uit Weltevreden werd dd. 20 Febr. aan de „Tel." geseind Het congres van de Sarikat Islam beeft te Tjilatjap (residentie Banjoe- mas) plaats gehad. Het „Soerabajasch Handelsblad" waarschuwt het gouver nement tegen de actie, die door de Sarikat Islam allerwege wordt ge voerd. Op het eiland Madoera gist het ook weerscheepsjongens oefenen er zich in den wapenhandel. Aardbevlngin. Volgens door de „Tel." ontvangen berichten deelde de resident van Bali mede, dat door de aardbeving op Bolengleng alleen veertien personen zijn gedood, 127 huizen en 181 tem pels z^n ingestort en beschadigd. Omtrent de schade op Zuid Bali z(jn nog onvoldoende inlichtingen inge komen. Men schat dat het aantal dooden dertienhonderd bedraagt. Vry hevige aardbevingen werden in den nacht van 16 op 17 Febr. waar genomen in de districten Kesoegitan en Maos. Da Nederlandaehe Jaarbeurs. Een der gevolgen, - laten wy ons haasten er by te voegeneen der zegenryke gevolgen van den oorlog, is het wakker wordon van energie. Vele zaken, die men vroeger uit het buitenland betrok, zijn thans niet meer te krygen. Dit geldt niet alleen voor ons land, maar ook voor de oorlog- Frankryk zoowel als En geland hebben dan ook, in navolging van Duitscbland, waar dit systeem al lang bestond, jaarbeursen ge organiseerd, die een tentoonstelling als het ware zyn van de producten der inlandsche nijverheid. En ons land ïs nu gevolgd: de eerste Nederlandsche Jaarbeurs is te Utrecht geopend. De gebouwen houten barakken, waar de verschillen de firma's hun goederen uitstallen - staan grootendeels op het Vreeburg en het Janskerkhof. Het Vreeburg heeft eenige gebouwen de schouw burg, de fruithal en de graanbeurs, die men praktisch heeft aangewend. Een hulpfoyer voor den schouwburg is tevens gebouwd als restaurant voor de beur3. En op het Janskerkhof zyn ook nog een 130 tal monsterkamers in de houten gebouwen. De beurs werd Zaterdag voor offl cieele personen geopend door den heer mr. dr. W. A. van Zyst, wethouder van Utrecht, voorzitter van het alg. bestuur. Van Maandag af is zy voor den handel te bezichtigen, na 10 Maart ook voor het verdere publiek. De heer van Zyst schetste in zyn openingsrede de totstandkoming van de jaarbeurs, waarby hy hulde bracht aau de besturen van de Vereeniging Nederlandsch Fabrikaat, van de Maat schappij van Ny verheid en van de Vereeniging voor Tentoonstellings- belangen, van welke drie lichamen de eerste stoot is uitgegaan. De onder nemers waren vrijwel op eigen krach ten aangewezen; de steun, die zy van de regeering kregen, bedroeg slechts een paar duizend gulden, en de ny ver heidsconsulenten stonden tameiyk koel tegenover het geval. Niettemin is de onderneming geslaagdvooral ook bood het Utrechtsche gemeente bestuur, als ook de directies der beide groote spoorwegmaatschappyen alle mogeiyke medewerking aan. Het getal deelnemers bedraagt thans 668 en gaarne had men nog meerdere toegelaten, maar de ruimte liet dit niet toe. Het Bestuur zag zich echter ge noodzaakt by rijk en gemeente om subsidie aan te kloppen. De gemeente Utrecht gaf f 10,000 behalve de be schikking over pleinen en gebouwen, en de minister van landbouw maakte een wetsontwerp aanhangig waarby f 35,000 subsidie werd in uitzicht gesteld. Deze eerste maal zal de jaarbeurs, ten gevolge van het besluit om er ditmaal alleen nationale producten en fabrikaten toe te laten, een eenigszins tweeslachtig karakter dragen en niet zuiver" een beeld vertoonen van de atreng-noodzakelijke monsterbeurs, waarin de aloude jaarmarkt, in dezen modernen tijd van concentratie op schier elk gebied is herleefd. Deze eerste maal ook bedoeld als een groote,' sprekende propaganda voor het Nederlandsch fabrikaat, vertoont zy nevens haar eigen beeld ook een ander, dat aan haar karakter eigenlyk vreemd is en ietwat te veel aan een tentoonstelling doet denken. De raad van beheer heeft echter gemeend zich daartegen ditmaal niet te moeten verzetten, mits het slechts aan den indruk van het geheel, als zakenbeurs geen afbreuk deed, en medewerkte om een bezoek aan de beurs vrucht dragender te maken. Als zoodanig z(jn o. m. te beschou wen de inzendingen van het departe ment van landbouw, nyverheid en handel en van de directie der artillerieinrichtiDgen. Datzelfde karakter dragen ook de deelnemingen van de Nederlandsche Kamer van Koophandel te Brussel en van het Nederlandsche Koopmans gilde te DQsseldorf, van de Maatschappy van Nyverheid, van de Vereeniging Nederlandsch Fabrikaat, van de Ver eeniging voor Tontoonstellingsbelan- gen, die) van de directeuren van de electriciteitsbedry ven in Nederland en de monsterkamer der commissie voor den Znid-Afrikaanschen handel. En een soortgelijk doel heeft ook de ter elfder ure toegevoegde groep monsterkamers betreffende onze ko- loniön. Waai tengevolge van de uiterst bezwaarlyke verbinding met Neder landsch Indiö de Koloniale industrie op de Jaarbeurs zal ontbreken, heeft het bestuur, vooral met het oog op de bezoekers uil den vreemde, ge poogd, althans een kleine inzending betreffende de Indische producten te krygen. Dank zy de medewerkiDg van het departement van koloniön, het Handelsmuseum van het Koloniaal Inssituut en het Ryksny verheids laboratorium te Delft is het daarin niet ongelukkig geslaagd en zal een kleine afdeeling de faam van ons koloniaal Ryk hoog houden. De deelneming overtreft de ver wachtingen het aantal legitimatie- kaarten door den handel aangevraagd, heeft de 60000 reeds overschreden. De burgemeester van Utrecht heette daarna in een korte rede de aan wezigen welkom. De minister van landbouw, nyver heid en handel, de heer Posthuma, vestigde er de aandacht op, dat deze jaarbeurs krachtig zal medewerken om Nederland economisch vooruit te brengen. De regeering acht de Jaarbeurs een hoogst belangrijke uiting van de Nederlandsche nijverheid. Zy hoopt, dat daar gevonden zal worden een overzicht in klein bestek van het geen onze nyverheid op het oogenblik kan praesteeren en dat daar ook zal biyken, welk het tecbniscb peil van onze nyverheid thans is. Met het oog hierop heeft het dan ook spr's geheele instemming, dat de chef van de afdeeling Handel van zyn departement aan de rjjksnyver heidsconsulenten heeft opgedragen een nauwkeurig onderzoek in te stellen naar hetgeen de Jaarbeurs ten op zichte van den stand der Nederland sche nyverheid leert en daaromtrent een vertrouweiyk rapport uit te brengen, hetwelk voor de regeering ongetwyfeld belangryke gegevens voor haar verdere gedragslyn zal bevatten. De minister vestigde verder de aandacht op de taak die de beurs beeft te vervullen ten opzichte van onzen exporthandel, bracht hulde aan het Utrechtsche gemeentebestuur en de overige lichamen die medewerkten aan het welslagen, en verklaarde de Jaarbeurs geopend. Zeer veel offlcieele personen uit regeerings- en handelskringen woon den de opening by. Behalve de reeds genoemde voerde nog het woord Mr. Vissering, president-directeur van de Nederlandsche Bank, en de heer Harte, wethouder van Utrecht en voorzitter van de Kamer van Koop handel. Nadat minister Posthuma de ope ningsrede had uitgesproken, welke met zeer levendige instemming werd begroet, begaf het heele gezelschap zich door het jaarbeurs-restaurant, tevens foyer van den Schouwburg, naar het beursterrein. Aan den grooten vlaggenstok mid den op het pleintje by het restaurant werd ondertusschen, terwyi allen het hoofd ontblootten, de driekleur geheschen, tegelijkertyd begon yan den Domtoren de Salvator, de grootste klok, die, als wy 't goed weten, sedert de begrafenis van Koning Willem III niet meer geluid was, met zyn bronzen stem, boven al het gewoel uit, machtig en indrukwekkend te spreken. En toen brak de minister den met vlaggen getooiden draad, waarmee het jaarbeursterrein nog afgesloten was en begon de rond wandeling langs de verschillende „stands". Later begaf een groot deel van de genoodigden zich ook naar het Janskerkhof. Op den dag der opening warende meeste monsterkamertjes gereed. Ze zyn alle van hout en met electrische en gaskacheltjes verwarmd. Van de gebouwen dienen er voor loopig nog enkele' in het bizon der gememoreerd te worden, nl. dat van de Staatsmynen en dat van de Maat schappy tot exploitatie van Lim- burgsche Steenkolenmynen Oranje Nassaumyoen in combinatie mot de Maatschappij tot bereiding van kool- teerproducten uit Krimpen aan den IJsel. Die twee ondernemingen heb ben zich allebei een smakeiyk verblijf ingericht. Voor de Staatsmynen ia het door den architect Leliman ont worpen, die er veel werk van heeft Ten slotte teekenen wy nog het restaurant van de Vereeniging van Groenten- en VruchtendrogerB aan. Het eigenaardige daarvan is, dat al wat men er aan groenten en vruchten eet, gedroogde waar is, tot de aard appelen toe. Dat er aan de groenten- drogery niet alleen een belang voor de fabrikanten, maar wel degeiyk ook voor de volksvoeding verbondeh is, daarvan zijn wij by deze gelegen heid tevens overtuigd geworden. Opdat de bezoekers van de beurs zich in de avonduren, wanneer de zaken rusten, niet zullen behoeven te vervelen, ia er een commissie voor de vermakelykheden ingesteld, die gezorgd heeft, dat er tydens de jaarbeurs van allerlei te doen zal zyntooneel-, opera- en operettevoor stellingen, een cabaret onder Pisuisse, kunsttentoonstellingen, een bloemen tentoonstelling en in Tivoli een ker mis. In de stad is bovendien dé heele week etalagewedstryd. PLAATSELIJK NIEUWS Vrijzinnige Zangvareanlglng „Morgenrood." Deze zang vereeniging, onder lei ding van haren directeur, den heer F. v. d. Mey, gaf Zaterdagavond voor hare leden en donateurs eene uit voering. Het programma bracht af wisselend zang en voordrachten. Wy hoorden een paar goed en zuiver gezongen nummers, waarby het be kende lieve Zweedsche volksliedje „Spin, spinl" De heer Van der Mey weet er voordracht in te leggen. Een paar komische voordrachten wisselden den zang af. Mejuffrouw Oudyk, een diepe mezzo sopraan, zong, onder begeleiding van de heeren M. Polak (piano) en Pala (vicol) eenige solo-nummers. Haar geluid is wel sympathiek. Jammer was het, dat zy zulke antediluyiaansche num mertjes had uitgezocht. Na de pauze ging een kluchtspel in één bedryf „Hannes wordt inge kwartierd." Tot slot bal. Centraal Genootschap voor Klnder- herstelllngs- en Vacantlekolonlec afdeeling Helder. De finantieele commissie, benoemd in de jaarvergadering van bovenge noemde vereeniging, heeft de rekening en verantwoording over 't jaar 1916 nagezien en accoord bevonden. De rekening sloot met een over schot van f 281.75®, zoodat, gezien het jaarlyks interen van 't stamkapi taal met bedrag van f 150, te voorzien zal zyn, dat het nuttige werk zal moeten worden ingekrompen, tenzy de inkomsten ruimer gaan vloeien. Toetreding van leden en donateurs tot de vereeniging is dus hoogst noodzakeiyk. UIT DE PERS. Zavan scheptn getorpedisrd. De „Nieuwe Rott. Crt." schrift: De niets ontziende, met menschen- levens spottende, doellooze vernieti gingsoorlog heeft zyn slachtoffers op nieuw onder onze vloot gevonden. Zeven van de beste Nederlandsche schepen zyn getorpedeerd. Dit bericht heeft begrypelykerwys geweldige be roering en hevige verontwaardiging verwekt. Als men van Duitsche zijde wilde demonstreeren, hoezeer de duikbootenoorlog aan alle recht is gespeend, kon men geen beter voor beeld stellen. Van contrabande hpever men dit begrip ook uitbreiden wil was geen sprake hoegenaamd, eenig voordeel, hoe gering ook, voor Duitschland's vyanden was er aan de vaart van deze schepen nietniette min worden zy vernietigd. Daar komt in dit geval nog een bijzonderheid by. De Duitscbe regeering aldus lezen wij in „Het Vaderland, die eerst 8 Februari als uitersten termyn voor de veilige vaart voor neutrale schepen uit Engelsche havens had vastgesteld, had op verzoek van Neder landsche zijde, den termyn verlengd en medegedeeld, dat 22 Februari een relatief veilige dag zoude zyn, en een nader aan te duiden dag in Maart een absoluut veilige, daar voor den laatsten dag niet met zekerheid kon worden gegarandeerd, dat alle duik- booten de hun draadloos meegedeelde instructies zouden ontvangen." Onze reederyen waren dus in de meening gebracht, dat op 22 Februari, den dag waarop de schepen van Falmouth vertrokken zyn, de vaart, Bchoon dan niet met „absolute" zekerheid, kon worden gewaagd. Het geval wordt nog verergerd door het feit dat aan de getorpedeerde schepen van Duit sche zyde gelegenheid was geboden, om op 22 Februari de haven te verlaten. En toch, enkele uren daarna, op den 22sten zelf, onder de Eagelsche kust, heeft de ramp onze vloot ge troffen. Het is niet aannemelijk, dat hier boos opzet in het spel zoude zyn, doch als men de Duitsche toezegging legt naast de feiten, dan kan toch niet worden ontkend, dat er van Duitsche zyde met eenige lichtzinnig heid verklaringen zyn afgelegd en ryst de vraag, of men zich te Berlyn zijne verantwoordeiykheid tegenover de neutralen wel voldoende bewust is. Indien er op een dag van relatieve zekerheid minder zekerheid biykt te bestaan dan ooit, zou men beter doen toezeggingen, als zyn gedaan, achterwege te houden. Onze vloot is er nu „ingeloopen" en dit maakt de ergernis nog intenser. Over rechten menscheiykheid kan ten opzichte van den duikbootoorlog niet meer worden gesproken; deze begrippen zyn by den duikbootoorlog als ballast over boord geworpen. Tot nu toe werd nog een schyn van goede trouw be waard, doch wanneer verzekeringen worden gedaan, die zoo falikant uit- loopen, als nu weer het geval is geweest, moet twyfel ryzen of men het ook met de goede trouw wel ernstig meent. Waarom den 22sten aangewezen, als men zoo bitter weinig ook „relatief' biykbaar weinig,'zeker heid heeft? In Duitschland heeft men nu weer sprekende cyfers gekregen, om „het succes" van den ongebreidelden duik bootoorlog te bewezen. Schitterend succes voorwaar maar men mocht toch ook wel eens overwegen, of het succes van deze dolzinnige daad niet een keerzyde heeft, waardoor het meer dan te niet wordt gedaan. Slag op slag vernemen wy uit Wolfftele- grammen, hoe groote welwillendheid door de Duitsche regeering wel jegens ons land wordt betracht. Als i die goede bedoelingen niet aanatoDds overal in den lande geloof wordt gehecht, schijnt men zich dit niet te kunnen verklaren. Misschien zal onder het licht van de gebeurtenis van den 22sten ook het Wolffbureau gaan gelooven, dat wy hier te lande tegen over die offlcieuse vriendeiykheid groote reserve blijven in acht nemen. Voor onze voedselvoorziening is het verlies van deze zes schepen weer een zeer ernstige tegenslag. Vyf van de zes waren schepen, die in dienst van onze graan voorziening stonden. Drie kostbare ladingen graan en meel zyn verloren gegaan, en twee schepen In ballast, die graan gingen halen. Behalve het onmiddelyk verlies van de drie ladingen zyn er dus nu weer vyf kosteiyke graan schepen verloren gegaan. Wat dit voor onze voedselvoorziening botee* kent, behoeft niet uiteengezet te worden, en men mag vragen, of wy maar brood door moeten blijven eten, 400 gram per dag, alsof wy overvloed hebben. In de laatste dagen heeft men zich in den Haag uitgesloofd in tegenspraken, Jat het broodrantsoen zou worden vermin derd; zou men er nu tiög niet toe over willen gaan In dit verband mag erop worden gewezen, dat er nog steeds twintig schepen in Eoge- land worden vastgehouden. Zegt dit voor onze voedselvoorziening ook niets Om er op het oogenblik maar niet van te spreken, hoe groot of hoe klein de kans is, dat, wanneer eens eindelijk Nederland's rechtmatig eigendom aan zyn bestemming terug gegeven wordt, die schepen hun dienst zullen kunnen vervolgen I Want ook dit mag hier wel eens in het licht worden gesteld, nu onze eigen Nederlandsche belangen daar zoo na by betrokken zyn, dat men in Engelsche kringen wel schouder ophalend over den ernst van den duikbootoorlog kan spreken, en ons, staatjes voorleggen van het enorme* scheepvaartverkeer, doch dat niet temin vlak onder de Eagelsche kust, niet meer dan eDkele uren varens daarvandaan, blykens de ondervinding door onze zes schepen nu weer op gedaan, de Duitsche duikbooten vry spel hebben. Na het verlies van de „Tubantia" is er een oogenblik een gerucht gegaan, dat Duitschland aan ons land de schade in den vorm van een geiykwaardig schip zou vergoeden. Dien royalen weg te bewandelen, waardoor de goede bedoelingen der Duitsche regeering althans door een feit zouden zyn aan den dag gekomen daarvoor is men toen echter te elfder ure teruggedeinsd. Thans zou deze wyze van genoegdoening nog meer voor de hand liggen. Onze nood stygt steeds hooger; tusschen de twee oorlogvoerenden, die elkaar wenschen uit te hongeren, gelegen, wordt ons land hoe langer hoe meer de dupe. Dit is niet het doel, verzekert men ons met woorden. Engeland had dit kunnen bewijzen, door onze graanschepen tijdig te laten vertrek ken, vóór 6 Februari, wanneer wfj het verlies van deze zes schepen niet zouden hebben moeten betreuren. Maar Duitschland kan het nu kenbaar maken door een ondubbelzinnige daad, die zeker ook niet tegen het belang van dat land zoude zyn, omdat zij bet schrynende van de wond, die ons is geslagen, zou helpen verzachten. Het „Handelsblad" brengt bet ge beurde in verband met de Neder landsche nota inzake de afkondiging van „het gevaarlijke gebied" door Duitscbland en wyst er verder op dat de Duitsche regeering biykbaar reke ning houdt met de nationaliteit van de schepen. Het Amerikaansche stoomschip Philadephia" passeerde de gevaarlyke zóne „zonder een duikboot te zien". Wat, naar het „Hbl." meent niet beteekent zonder door een duik boot gezien te worden. De duikbootenoorlog brengt blijk baar in de eerste plaats gevaar voor ongewapende en niet-Amerikaansche schepen. Ingezonden mededeellng. Seinde kan worden veroorzaakt Hebt gy er óóit aan gedacht, dat uw pynlyke rug, uw zenuwachtig heid en waterstoornissen te wyten kunnen zyn aan wat gy eet en drinkt en aan uw leefwijze? Te veel eten en het voortdurend gebruik van alcoholische dranken, gepaard gaande met te weinig li chaamsoefening in de buitenlucht, rust en slaap, zal ongetwyfeld metter- tyd de nieren verzwakken. En dan komt delast. Rugpyn,zenuwkwalen, waterstoornissen, hoofdpyn, niergruis, duizeligheid en waterzuchtige zwel lingen zyn kenteekenen van te veel urinezuur in het bloed en er bestaat gevaar voor niersteen en ongenees lijke nierziekten. Matig eerst alle slechte gewoonten. Help dan de verzwakte nieren door een degeiyke kuur met Foster's Rug pyn Nieren Pillen. Foster's Pillen heelen en verzachten de nieren, de urinewegen en blaas. De onzuivere vloeistoffen worden uit het lichaam afgevoerd en de afzettin gen van urinezuur verwyderd. De blyvende verlichting en baat, die dit speciale geneesmiddel aan nieriyders brengt, is over de geheele wereld bekend. Foster's Pillen maken u niet alleen gezond, maar houden Let er evenwel op dat gy de echte Foster's Rugpyn Nieren Pillen krijgt, voorzien van de handteekening van JameB Foster op de verpakking. Te den Helder verkrygb. by Alb. ten Klooster, Keizerstr. 98. Toezending geschiedt franco na ontv. v. post wissel l f 1.76 p. doos of f 10.- p. (45)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1917 | | pagina 1