HELDE
COURANT
Nieuwe abonné's Mode
blad en Zondagsblad.
DE OORLOG.
Vergeten vrouwen
No. 4767
DINSDAG 24 APRIL 1917
45e JAARGANG
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen
1. Sport.
2.Ingezonden.
3. Feuilleton, enz.
Wij ontvangen herhaaldelijk inteeken-
biljètten voor abonnementen Nieuwe
Modeblad en Zondagsblad, waarvan de
onderteekenaars geene abonné's zijn van
de Hsldersche Courant. Wij kunnen hen
in dat geval niet op de premie-ultgavon
Inschrijven, daar deze uitteraard alleen
bestemd zijn als premie voor abonné's,
d.w.z. dat de abonné's deze bladen tegen
goedkooperen prijs kunnen krijgen dan
ze in den handel verkrijgbaar zijn.
Om teleurstellingen te voorkomen, is
het dus wenschelljk, dat zij, die losse
nummers van de Keldersohe Courant
koopen en de premie-uitgaven wenschen
te ontvangen, zich als abonné bij onze
administratie Koningstraat 29/31, opgeven
Be legerberlshten
san 20, 21 en 22 April.
Vau het W e 31 e 1 k front.
De twee eerste slagen van het
offensief der gealüserden op het Wes
telijk front, zyn, als poging tot door
braak beschouwd, mislukt. Weliswaar
is den Duiischors een gevoeligen slag
toegebracht, doch niettemin zijn deze
in staat gebleken op nieuwe Btellingen
terug to trekken. Hot laatste stuk
dat door hen werd ontruimd alvorens
op de „Siegfriod-stelling" terug to
gaan, was de.strook gronds aan do
Aisne-oever. De stelling, dio zy thans
innemen, loopt ongeveer langs de, in
do laatste communiqué's voortdurend
genoemde, Chemie des Dames. Het
is een heuvel stelling, en nieuwe
inspanning en nieuwe on groote cffors
zullen noodig zijn om do Duitschers
ook uit deze stellingen te verdrijven.
Naar het Fraüsche avondbericht
van Vrijdag aangaf, werden nieuwe
vorderingen gemaakt ten N. van do
Aisne, in de richting vandGChemin
des Dames. Sancy, ten W. van Aizy,
werd genomen. Sterke aanvallender
Duitschers in do streed van Heurte
bisse werden afgeslagen.
Volgons het communiqué vau den
21 sten werden hier een honderdtal
gevangenen gemaakt.
Bözuideu Jucincourt on bijCourcy
kwamen de Franschen voeruit. In
Champagne werd een aanval der
Duitschers tegen den MoDt Haut af
geslagen.
Andere berichten maken melding
van verwoede pogingen der Duitschers
om de vorderingen der Fransehen op
het plateau van Moronvillers te stuiten
on hen terug to dringen. Niet alleen
worden alle aanvallen door de Fran
schen afgeslagen, doch zy drongen
verder vooruit.
Da Engelsche berichten maken
siechts melding van kleine gevechten.
Daarentegen duurt de artillerieairyd
by' Atrecht met onverminderde kracht
voort. Dagen achtereen duurt, reeds
het roffelvuur voort. Waaraehyniyk
dus een voorbereiding voor een nleu
wen aanval, die niet zoo lang meer
op zich zal laten wachten.
In de plaatselijke gevechten wisten
de Engelsciion eenige voordeelen te
behalen. Het dorp Gonnelieu werd
door hen vermeesterd, waarby een
aantal Duitschers gevangen genomen
W6rdeu. Vijandelijke aanvallen werden
afgeslagen.
Ook ten W. en N.W. van Lens
werden de vorderingen uitgebreid,
waarbij gevangenen en machinege
weren in handen der Eq gelachen
vielen.
Het Duitscho legorbericht van den
21sten maakt melding van hevige
gevechten iu Champagne en aan het
Aisne-front. Bij Braye, van de hoog
vlakte van Paisy tot ten O. van
OraoDne, en tusschon Prosnes en het
Suippe-dal vielen de Franschen aan.
Zij werden evenwol met zware ver
liezen teruggeslagen.
Op andere punten van hafc front
behaalden de Duitschers kleine voor
deelen. Zoo werd da voormalige sui
kerfabriek ten Z.W. van Cerhy van
vijanden gezuiverd. Meer naar het O.
bij de Heurtebisse heeve werden vyan-
lijke aanvallen afgeslagen.
De berichten vau den 22-sten geven
aaa dat de strijd aan de Aisne en
in Champagne verslapte. Behouden*
zwakke aanvallen der Franschcin
hadden geen gebeurtenissen van be
lang plaats.
in de streek van Atrecht werd
•het artillerievuur der Eugelsehsn
ongekend hevig.
Op den N.-oovor van de Ssarpe
werd een krachtige vérkenningsaetie
■der Engelschen gekeerd.
Ia een afzonderlijk Dultsch bericht
wordt nog molding gemaakt van
het aandeel der Engelsche tanks in
aan strijd by Atrecht. 14 ran deze
machines kwamen veoruit tegen de
'Tinto Bullecourt Quóant. Zy werden
door do Duitscho artillerie in brand
geschoten.
Aan de Aisne werden voor het
front van 1 divisie niet minder dan
32 tanks buiten gevecht gesteld.
Aan het Macedonische front
noemt de bedrijvigheid, vooral in de
Tsjarna bocht, toe. Van de overige
fronten worden geen gebeurtenissen
van belang gemeld.
Een aanval op Calals en Dover.
Vrijdagnacht hebban Duitsche tor
pedojagers voor de zooveelste maal
van de gelegenheid gebruik gemaakt,
om te trachten aan belangrijke
steunpunten dor geallieerden ais
Galais en Dover schade te berokkenen.
Naar het Duitsche bericht van dm
21sten hieromtrent medddeelt, dron
gen do schepen door in het Oosteiyk
deel van het kanaal, en in ds richting
van don Theemaracnd. Dover en
Cala'is werden, op korten afstand
onder vuur genomen. Id totaal werden
op beide plaatsen 650 schoten afge
vuurd. Calais waa niet bewaakt,
Voor Dover werd een voorpostvaar-
tuig aangetroffen dat in den grond
geboord werd. Toen op den terugweg
van Dever geen vijanden waargeno
men war don, wendden gedeeiton der
Duitsche ^try-lkrachten onder leiding
van korvetkapüeio Gautier don steven
en zetten nog eens naar den uitgang
van het Kanaal kcei s, Hierby stootten
zo beoosten Dover op een groot aantal
Engelsche torpc-dc-jagers. Hot kwam
tot vinnige gevechten op zeer g.
ringen afstand.
Een torpedo schot heeft een vlaggo-
schip in den "grond geboord, ver
scheiden andere zijn door kanon
schoten ernstig beschadigd.- Waar-
schyniyk is er van de laatste eveneens
een gezonken.
Van onze torpsdobooten zyu do
G 85 en de G 42 ul'. deze gevec'nten
niet teruggekeerd. Men moet aan
nemen, dat ze vorlorca zijn. Alle
andere booten zyn onbeschadigd en
zonder verliezen weer bianengeloopen.
Het deel onzer strydkracateu, dat
tot zuidelijk - van den mond der
Theems is gedrongen, vond geen.
vyandoiyk oorlogsvaartuig. Het kon
alleen oonigo gevangenen van
koopvaarder inleveren.
Het bericht van Eagelsshc admi
raliteit geeft aar», dat de aanval op
Dover door 5 Duitsche torpedojager
werd ondernomen. De granaten trof
fen geen doei. Zij kwamen in eet
stuk land terecht. Twee van ue
patrouiileschepcu van Dover geraak
ten met den vyand slaags. Minstens
twee, mogoiyk drie vijandelijke sc ho
pen werden in den grond geboord;
10 Duitsche officieren en 95 man
werden gored. Engelsche schepen
gingen er nicfc verloren. Tp Dovor
weiden 22 gedoode Engelschen aan
gebracht.
Het bericht uit Galeis zegt all6en
dat ds stad beschoten we-d. Het
resultaat daarvan wordt niet gemeld.
De duikboot- en mijnoorlog.
Uit Constuntinopel wordt gemeld,
dat oen Turksche duikboot in üe
Middeliandscbe Zoe twee vyancuiyke
zeilschepen, en op 40 myi -van
Alexandrio een kloihe Engelsche
kruiser, yormoödolJjk van de Fox^love
klasse, in den grond boorde.
Twee hospitaalschepen
getorpedeerd.
Londen, 22 April. Ds admiraliteit
deelt mede
De hospitaaischepen „Donegal" (1885
ton) en „Lanfrano" (6287 ton), die
gewonden naar Eogeland vervoc rden,
zyn zender waarschuwing getorpe
deerd.
Van de „Donegal" worden 29 man
Behappen en 12 leden der bomanuing
vermist.
Van de „Lanfrane" worden 17
Duitsche gevangenen, vijf leden der
bemanning en vijftien Duitscho ge
wonden vermist.
Brifcsche patrouille-schepen hebben
152 Duitsche gewonden gared.
Amerika en da Centralen.
Turkije en de Vereenigila Staten.
I,a navolging van .Oostenrijk, aceft
T u r k y e, nu de oorlogstoestand
tusschen de Veresfcfgde Staten en
Duitschland is ingetreden, de diplo
matieke betrekkingen met Washing
ton afgebroken.
Duitschland en Argentinië.
Naar uit Buenos-Ayrvs wordt ge
mold, heeft do Argentynsche regeo-
ring eon nota aan Duitschland gericht,
waarin zij volledige genoegdoening
eischt voor het in den grond boren
van de „Monte Proceg'ulo". Zy heeft
haar gezaut te Berlijn opgedragen,
onverwijld de betrekkingen mot
Duitschland af to breken, indien dit
pogingen doet om zich aan zyn ver
antwoordelijkheid te onttrekken.
De revolutie In Rusland.
Qeen afzonderlijko vrads.
Uit St. Petereburg wordt d.d. 20
dezer gemeld, dat ds raad van ai bei
dersen soldaten definitief bekend heeft
gemaakt, dat hij het donkbeeld van
n afzonderlijken vrede verwerpt.
Da beschuldigingen tegen da
ex-Minister*.
De Lokal-Anzeiger verneemt uit
Kopenhagen, dat volgens berichten
uit St. Petersbufg, de gewezen minis
ter-president Stürmer en gowezen
minister van oorlog Soechomlinof,
belden inderdaad van landverraad be
schuldigd worden. Stürmer wordt
vorder ten laste gelegd, Manooilof,
wiens misdadig verleden hy moest,
kennen, iu dienst to hebben gehad,
zich uit verschillende fondsen bedra
gen van belang te hebben toegeöigond
en -ten aanzien van verschillende
banken afpersingspogingen te hebben
gedaan, doordat hij ze voor het ge
brek in de levensmiddel voorziening
aansprakeiyk stelde, terwyl hy za
evenwel in de gelegenheid stelde, zich
door betaling van een grooter bedrag
die schuld af te koopen. Het bedrog
van-Soochomlinof "betreft voorn ame-
lyk oorlogsleveringen.
De socialistische conferentie
te Stockholm.
Naar de Köln.Ztg." uit Kopenhagen,
verneemt, heeft minister Stauning
b9treffende zijn deelnemen aau de
voorbereidende zitting voor de inter
nationale socialisten conferentie te
Stockholm aan eon socialistisch pers
vertegenwoordiger gezegd, dat het nu
mogelijk zal zyn om een bijeenkomst
van socialisten uit (de) oorlogvoerendo
landen te bewerkstelligen. Huysmans
(de leider van het internationale,
socialLtische bureau) is al naar
Stockholm opweg. Er is eveneens
hoop, dat socialisten uit Duitschland,
E.-.goland, Frankrijk en Rusland aan
de conferentie zullen aeolnemen.
De duizendste dag van den oorlog,
Het was Zondag de duizendste dag
van den oorlog. (Gerekend van de
oorlogsverklaring van Oostenrijk aan
Servifi). Naar aanleiding daarvan
schrijft de Friedenswarte
,I)o menschheid heeft op dezen dag
duizend dager, van de vreeseiyksten
ooilog achter den rug. Duizend dagen,
waarin de me::*chen bloed en tranen
hebben vergoten, waarin de vlJjf. en
de hoop van geslachten zyn vernie
tigd, waarin de scheppende arbeid
slechts do vernietiging van lever en
goe l beoogde. Duizend dagéïi vau
smaad vcor üe menschheid, duizend
dagen, weiteer werking een eeuw niet
zal kunnen goedmaken.
"Da apostels van den f.isschen,
vi ooiyken oorlog, wier wijsheid den
oorlog altyd als een ko>>, verfris-
schende ade) lating voorstelde, zullen
stil op den achtergrond moeten bly
ven, als de kroniekschiIjver dezen
fiuizendsten dag van den oorlog zal
boeken.
Zy zffilen inzien, dat zy een dwaa!
leer verkondigden en dat in onze
dagen do oorlog niet meer de ver
wekker, maar do vernieler van do
kuituur is. Mogen op dozen treurige»
gedenkdag millioensn tljdgonooton
ia stillen inkeer tot zichzelf reken
schap afleggen van de waanzinnigheid
van den oorlog en vau de beteekenia
van de?e duizend verloren dagen.
Dat kan d6 treurige tot-komst, die
dun tljdgenooten wacht-, ieta verlich
ten. Hot zou goed zijn, -als op don
22s(en April do pors, do kok en de
school in alle landen de aandacht cp
de betcekehis van dezen dag zouden
vestigen en op do groeiende beweging,
die het grootste kwaad van alle tyden
voor eeuwig wil verban: en. De ge-
dankdag zal in zoover iets vo-.zöen
JQfcs hebben, als hij de menüebon van
alle lauden evenzeer betreft, vriend
t-n vyand.
Hot bitter van dezen gedenkdag
b&I ovenwei in do gedachte liggen,
dat zeifs deze duizendste dag van het
ohhoil nog. niet de laatste ia. Hoe
lang nog?"
Vredesgedachten.
Da YoivfÊUts ontleent aan do
Progièi de Lyou van 16 April een
hoofdartikel, waarin opineikeiijkcdiu-
n over den vrede voorkomen.
„In Frankrijk denkt niemand, of
bljoa niemand, aan yc-royèringen. De
raeordorheid dor bevolking heeft vosr
de strategen, die eiken morgen in
do Echo deParis cm in do Rappel
op papior den liofccr Rijnoever, met
bruggeiioöfdon op .de:; rechteroever,
beze'.ttm, slechts een schouderophalen
of een glimlach over.
„Zoo gaai: hot ook ia Rusland,
want zoowel de rechterzydo als de
liirkorzyde der voorloopigo rogcering
heeft eiken veroveringsoorlog veroor
deeld en- Wildon Ueeft djsgelyks
gedaan. Er is dus een punt, waarover
thans eenstemmigheid heerscht.
Het 13 van belang dat to constateoren.
„Dus: Afstand van elke verovering,
cnafh.'.ukojykheid voor Poleu, icter-
nationalisatie vau JKonstahtir.opc-I en
de zeefiagten, oprichting van een
mlkc-renbond en iustelliag van een
icheiüsgerecht met biedende beslis
siage'p, dat zijn dingen, wanro'verde;
ententêmogcüdhedun -tot eenstemmig-
hc-:'d zijn gekomen. Wij Verlangen,
dat zy zulks beke-ul maken, booëer
jc bèt-.r. Gsmatigdhcld en jjrsaos-
gheid zijn in dezen het verstas-
digst."
fen ontploffing.
Men -meldt uit Winschoten
To Nieuweschana a-.mgekomen rei
zigers döf-len medo dut Vrijdag in de
haven yan Wilhelmshaven uoii ern-'
)ittploffing heeft plaa'.s g^hid,
die uren in den omtrek vernioliogen
he>tfe aangericht.
Hoogo vrachten.
De „Bsrliügskc Tidcnde" verneemt
uit Londen, dat Donderdag voor een
stoomschip van 5090 ton, voor een
bepaalde reis 500 shilling per ton als
vracht is betaald. Dit is het hoogsta
peil, dat gedurende den oorlog bereikt
werd. Vóór den oorlog was het ge
middelde voor dezelfde reis ongeveer
50 shilling per ton.
BINNENLAND.
Nsderland en de Vereenlgde Staten.
Het departement van buitenland-
sche zakeu deelt het volgende mede
Naar aanleiding van by het Congres
ingediende voorstellen ter beperking
van den uitvoer uit de Vor-
eenigdo Staten speciaal van voedings
middelen en metalen is aau den ge
zant te Washington opgedragen zich
van de voornemens van do regoeriug
aldaar te overtuigen.
De gezant heeft ter zake oen onder
houd gehad met den president der
Vereenigde Staten en hem den too-
atand hier ta lande uiteengezet als
mede de gevolgen, welke een even
tueel uitvoerverbod speciaal van
voedingsmiddelen en metalen Daar
Nederland voor ons zou hebben.
Do heor Wilson heeft erop gewe
zen, dat de ingediende vooratellen
een uitvoerverbod niet voorschrijven,
maar hem slechts do bevoegdhèid
geven het zoo noodig af te kondigen.
De president voegde eraan toe, dat
hy slechts in geval van uiterste
noodzaak, die bij intusschen niet
vooi zag, er toe gebracht zou bunnen
worden worden den uitvoer van
voedingsmiddelen en metalen, bestemd
voor Nederland, te verbieden, aan
gezien bli zich volkomen rekenschap
gaf vau den toestand, waarin wij ods
thans bevinden, meer in het bijzon
der wat betrof onze positie tegen
over de oorlogvoerenden* De president
maakto van de gelegenheid gebruik
onzen gezant zijn algemeens aympa
thie voor ons land kenbaar te maken.
Da „Achilles" en „Oeukalion".
Volgens by du- Koninklijke Neder-
landschs Stoomboot Maatecbappy ia-
gekomen telegram uit Smyrna,
hebben de Turksche autoriteiten do
in Ociober j.1. ia beslag genomen
Nederiandscho stoomschepen „Achil
les" en „Deukalioc", die in genoemde
haven lagen, sedert Turkye do zydu
der centrale mogendheden koos, aan
de agenten der maatschappij terug
gegeven. De bemanningen, dio circa
6 maanden' aan den wal vertoefd en,
zyn weder aan boord gegaan. De
reedery dankt deze gunstigajegellng
aan 'de onvermoeide eu de beleidvolle
bemoeiingen van don gezant der
Nederlanden te Kouatantinopel, Jhr.
van dor Does de Willebois.
Reliafschlp getorpedeerd of op oen
mijn geioopen.
Zaterdagmorgen werden door twee
zeilbsugera le IJmuiden 84 Noren,
zijnde do bemanning van het Noor-
eche atoomschip „Kongsli," bestemd
voor Rotterdam mei; eon lading van
8000 ton tarwe .voor het Belgische
Relief comiió.
Hot stoomschip bevond zich Vrijdag
nacht te 10 uur op 18 myl W.N.W.
van LJmujden, in de vrye vaargeul,
toen het'aan stuurboord werd go-
troffen. Door de duisternis wa3 het
uit te rnakon of do ontploffiüg van
eert torpedo, dan wel van een mijn
afkomstig was. Daar het schip begon
te zinken, ging do bemanning in de
booten. De tweede stuurman, Hag-
atadt, verdronk. Mm zefto koers naar
de Nadcrlamlsche kust en had het
géluk spoedig te worden opgepikt.
Op bericht dat het acbip dryvende
was gebleven, vertrok do sleepboot
Oostzee vau Hoek van Holland om
hst schip op ts sporen. Men vond
het schip 20 mijl N.O. van den Water
weg. Het werb gesleept door een
Katweker zeillpgger, waar van eenige
schepelingen op d:; „Kong&li" waren
overgegaan, omdat deze het schip
verlaten hadden aangetroffen. Da
„Ooatzeo" nam het schip over cn
koerste naar dsri Waterweg, maar
moest wegens het slechte sturen der
„Kongsli" assistentie aannemen van
den stoomtrawler „Viaardingen 47".
't Schip kwam te Hoek van Holland
binnen, maar moest aau den Zuidwol
aan den grond worden gezet. Daar
de keteie nog in orde war6C werd
stoom gemaakt, om met eigen kracht
to kunnen gaan pompen, daar er
waiwi" in eeu paar ruimen endema-
macbinekamer stond. Iu-stuurboord-
;!jde werd een groot gat ontdekt. Op
hot dek werden verschillende stukken
staal en koper gevonden, die doen
vermoeden, dat heli schip door een
torpedo werd getroffen.
Het stoomschip .Kongsli" is een
nog gloednieuwe b-,ot van 582o ton,
die in het vorige jaar op een
welf te Battimore werd gebouwd.
Ds reis van mr. Troelstra.
Do Vorw&rts meldt, dat mr. P. J.
Troelstra op de doorreis naar Zweden,
to Berlijn Vrydag gesproken heeft
met het bestuur van de Duitsche
sociaal-üomoct ntischö part-ij en met
de daar aanwezige vertegen wooröigers
van ae Oostenrykscheen Hongaavscha
sociaal-democratie. Het plan vau de
Noderlandsche delegatie-van het inter
nationale socialistischs bureau om
naar Zweden te gaan en het vredes-
naar haar béste krachten te
bevorderen, vond instemming.
Spinazie.
Men meldt uit Leidon
Op den eersten dag r grcsüten-
üljug, waar cb gehooid vowraad,
staande uit 7000 K.G. verache
ipinazie, bijua£uitsluitend vodrDuit-:
Mihe- rekening rwerd «pgekooht te|eu
28 ets,'por K.G., heersente groote
ontstemming onder do groenten-
venters, voor wie deze prijs te hoog
waa. Algemeen weid dan ook door
bon de weascheiykhéld geuit van
reserveerlcg van een gedeelte voor
binnenlandse!» verbruik.
Relletjes met noodlottlgen afioop.
Eenige tc Amelo gcslatlonneerde
landweersoldaten, die ondor den in
vloed van sterken drank verkeerden,
werden Vrijdagavond door twee
politieagenten aangemaand zich rus
tig te houden. Tosn zij aan die aan
maning niet voldeden, wilden de
politieagenten hen arrestceren.
Een dar soldaten, zekere P., uit.
Nijmegen, haalde uit den naastbij
zynden wachtpost een goweer, waar
mee hij op do agenten insloeg, waar
door de agöDt Schouwink zoo érnstig
gewond werd, dat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen. P. vluGhtto
daarop naar hot St. Joseph-Gebouw,
dat als kazerne is ingericht. De politie
agent Smits ach-orvolgde hem naar
de bovenverdieping. P. verzette zich
daar, geholpen door andere soldaten,
tegen zyn arrestatie. Men dreigdoS.
met een geweer en wildo ham van
de trap gooion. Ter zelfverdediging
schoot S. daarop met zyn revolver.
P. werd in do borst getroffen en viel
dood neer.
P. was gehuwd en vader van een
kind.
EngaUch vliegtuig gedaald.
Zondagnamiddag moest e«n En-
gelscb aviateur nabij Oostburg in
Westelijk Zoouwach-VIaandeiön een
noodlanding doen wegens eon defect
aan den motor van zyn toestol, dat
over de Belgische kust had gevlogen.
Do aviateur zal geïnterneerd worden.
Afdrolging.
Mej. M. van dór Grift, dio te Hekeii-
dorp alleen een hofstede bewoont,
hoorde in don nacht van Dinsdag
op Woensdag een verdacht geritsel
in huis. Toen zy voornemens waf-
het bed te verlaten, stond er plotseling
een gemaskerde kerel voor haar,
gewapend met revolver on mes." Op
zijn eisch: „je geld of je leven"
wees zy hem een plaats aan, waar
twee briefjes van f 26 vorborgen
waren, welke hy meonam. Direct
ging zy het huis uit om haar broers,
die op eenlgjn afstand woneD, te
waarschuwen. Ook ging zy naar den
veldwachter en toen zy daar in de
geopende deur atond, kwam de dader
juist por rywiel voorbij. Do veld
wachter, die nog niet geheel gekleed
W3s, auolde hein achierna, doch
aangezien de tolboom geopend waz,
kon do dader engshinderd doorrijden.
Hij loata op den veldwachter nog
eenige scaoten, gelukkig zonder hem
É3 raken en verdween in de duisternis.
Do dader heeft door middel van
een breekijzer een deur of raam
geforceerd en deed het aan do be
woonster voorkomen, alsof hy een
geïnterneerde Belgische militair was.
Diefstal van f 10,000.
Da firma W. Davids Co., com
missionairs in effecten op de Groote
Markt te Rotteidam, ontving uit
Bre.teens, por post, een aangeteeken-
dec brief, die moest inhouden tien
baukbiijolfcen van f 1000. Ia plaats,
van f 10,000 bleek d brief slechts
papiersnippers te bevatten.
PLAATSELIJK NIEUWS.
- Bij het j.1. Zaterdag to 's-Gra-
venhage gehouden examen slaagde
als lo offle. groote stoomvaart, onz3
-vroegere plaatsgenoot, de heer W.
F. Spangenberg.
In de Zaterdagmiddag gehouden
vergadering van de Centrale Vryzin-
nigo Kioavoreèüiging te Helder is,
in de vacature mr. Th. de Meestor,
voor lid dor T»7eede Kamer, eandidaat
gesteld do heer mr. P. J. Oud, ont
vanger van registratie te Ommen,
Zaterdag slaagde onze plaats
genoot e A. Feyen, leerlinge der R. K.
Kweekschool"te Reuver, voor üe R.-K.
Kweekschool voor ondorwyzeressen
te Bergen.
Tooneelvereenlging „Tavenu".
Zaterdagavond gaf de Tooneel-
vereeniging „Tavouu" voor hare
leden eu donateurs eene uitvoering.
Opgevoerd werd een blyspel van
Marcellus Emants, „Jonge Harten",
voorafgegaan door 's hoeren Scbuil's
eenacter „Doodenrit".
De gunstige reputatie, die „Tavenu"
zich hier en elders verworven heeft,
getuige de jongste successen in
Haarlem, vond hier weer nieuwen
bodem lot opbloei. Alles was keurig
verzorgd, regie en kapw6rk, zoowel
als costuume, het was eerste raoga
werk.
Voor dezen avond had „Tavenu"
zich de medewerking verzekerd van
den hoer Schuil, dio zelve de rol
va» Eugèno Vaubray vertolkte in het
voorstukje. Do verzorging hiervan,
alsmede de opvoering, was gelijk aan
den vorigen keer, on geheel volgens
de aanwyzingen van den auteur ge
regeld. Het treffende stukje werd
ademloos door het publiek aangehoord
en vond een gunstig onthaal, getuige
het daverend applaus. Den scbryver
werd, namens de vereeniging, een
fraaien krans overhandigd.
Ernauta' „Jonge Harten" is een
ietwat, naar een klucht zwemend
b!ijspul, geLötig, luchtig en biymoeaig
en de vertolKing was eonvoudig
schitterend. Mejuffrouw Yrieslanaer
vooral, dio de uitent dankbare rol
vervulde van de aftandsche z>-er
manzieke weduwe, had den gebeelen
avond do lachers op haar hand door
de kluchtige wy'ze waarop zij haar
rol op vatte en vertolkte, zy speelde
het lieftallige weeuwtja met een
bravour, en een via comica, en zij
ccquetteerde, in haar keurig toilet
gc-zetea ia den crapsud, op een zóé
lieftallige, geestige wijze, dat zy zeer
zeker een groot deel van het succes
droeg. M -itr ook do drie heeren, de
„jonge harten", leverden, prachtig spel
in hun verliefd en verdwaasd gekyk
naar hot allerliefste nichtje. Dit laat
ste, mejuffrouw Wyker, zag er waar
lijk allerliefst uit, en haar ingénue-
rol vervulde zij met oagedwongeu
gratie. Thomas en Dlna hadden de
ondergeschikte rollen van gehuwde
bedienden.
Waarlijk, zoo het noodig ware om
de reputatie van deze vereeniging te
vestigen of te horstellen, het ware
dozen avond gelukt.
Wy nemen in den regel niet veel
notitie van het orkest, dat stoeds de
piuzen aanvult. Ten onrechte, want
höt vormt een iotregeerend deel van
een Casino-avond. Maar we weten
allen wel wat het Casino-orkest is
en wat hot praouteert; goede wyn
behoeft geen krans. Toch moeten
wy dezen keer eene uitzondering
maken en wel omdat er aan het
orkest eenige nieuwe instrumenten,
toegevoegd waren. De heer Polane,
die ze bespeelde, heeft ze zelf ver
vaardigd on ze trokken de opmerk
zaamheid. Het waren eenxylophoon
en een klokkenspel en bij de violen
en de piano maakten ze een aardig
effect. Mogen ze nog vaak een aan
gename afwisseling bieden in de
ent're actes muziek I
Alleen de 900 Ms. aan de Molen-
gracht, pas aangekocht, zouden mis
schien in eenige psrceelen kunnen
worden benut. Doch de Commissie
meende, dat het meer tot haar taak
behoorde op andere, liefst grootera
wyze, da voedselteelt té bevorderen.
De tweede vraag was nu of het
7oor de gemeente te doen w?.s, oni;
zeif land tg huren, desnoods te koo
pen, om daarop zelf voedinggewassen
te doen teelen.
Na 6enige besprekingen bleek ook
deze vraag voor bevestigende beant
woordicg niet rlip.
In de eerste plaats zal zulke te
huren of to koopen grond in den
polder Het Koegras moeton worden
gevonden.
De tyd daarvoor was volgens tW6e
ter zake kundige leden der commis
sie reeds voorbij, omdat al h t land
rce-ds verhuurd en dus in gebruik
was. Dpch ten tweede was het una
niem de meening der Commissie, dat
gemeente exploitatie minstens tot
voorwaarde moot hebben een groot
aaneengesloten terrein en zeker on
mogelijk is op een groot aantal ver
spreide stukjes van een of meer
heotaren.
De tijd, die benut zou moeten wor
den voorde voorbereiding alleen, zou
bo?endlen precies het eigeniyke ver
bouwen te laat doen zyn.
Was het dua voor de Oommiseie
onmogeiyk gemeenteiyke exploitatie
aan le bevelen, zy wenscht tot dit
punt aan den Raad voor een volgend
seizoen in o?erwegicg te geven en
stelt zich zelfs voor, dat de Commis
sie na afloop van deze bare taak
niet zal worden ontbonden, doch in
tact blijft, om ds gemeente steeds te
adviseeren niet alleen, maar ook om
met den stand van dit inderdaad
ingewikkelde, vraagstuk nader ver
trouwd te geraken.
Toen dus de twee voorafgaande
vragen aldu3 ontkennend waren be
antwoord,- bleef do Commissie slechts
dize vraag over: „Op welke wyze
kau in Koegras de opbrengst van
vo3diogsgewassen worden vergroot?
Dit zou dus alleen kunnen geschie
den door de daar wonende landbou
wers, doch hoe zouden ze daartoe zyn
te brengen
Ben der leden meende, dat dit door
het aanbieden van een flinkeu prys
wol mogelijk zoude zyn. Zelfs ging
deze zoo ver te willen bevorderen,
dat de gemeente met de landbouwers
contracten zou afsluiten, waarbij
deze tegen een overeen t6 komen prijs
oen vooraf te bepalen product aan de
gemeente zouden leveren.
Echter dit denkbeeld was niet voor
overweging vatbaar, omdat de Distri-
butiewet dit zeer terecht verbiedt.
Do Commissie besloot ovenwei
toch dit punt nader te onderzoeken.
Uit het antwoord van Z.Ex. den
Minister Poathuma aan den heer
Saune8 gegeven nu eenige dagen
geleden, bleek dat op zoodanige wyze
aangegane contracten door hem zou
den worden erkend, indien het nieuw
aangeworven land betrof, hoewel de
gemeenten die dit doen, toch de;
producten, op deze wyze geleverd,'
minder op hun rantsoen krygen.
Hoogstens zou de gemeente dus
hare bemiddeling tot het verkrygen
izer artikelen kunnen verloenen,
Da vraag kwam nu onder de be
sprekingen naar veren als de gemeente
te» slotte niet meer dan de Regeoring
kan aanbieden en de prijzen dezer
laatste hebben do landbouwers niet
verlokt tot meerder verbouw van
distributie-artikeleo, hoG krygt de
gemeente dit dan wèl gedaan?
Do commissie kwam tot de er
varing, dat alleen getracht ken wor-
deu de landbouwers in Koagras tot
vrijwillige medewerking te nopen.
Niet allereerst uit persoociyk belang,;
zelfs niet allereerst uit gomcontebe-'
lang, zooals wy "hiervoor reeds deden
uitkomen, doch uit algemeen lands
belang. Ds productiviteit van den
geheelen Neüerlandechen bodem te
verhoogen, moet het doel zjjn.
Zoo werd dan ook op voorstel van
eenige leden besloten, met de be
trokken landbouwers zeif te vergade
ren iu Koegras.
Uit nader© besprekingen is goble
kon, dat ongeveer 60 landbouwers
gehoor zullen geven aan don oproep
en 44 H.A. zullen bebouwon teu
(Uenste dor gemeente, te Yerdeelen
als volgt:
Aantal H.A. land. Aantal H.A. zaad.
en Breestraat, op grond dat door ds
eigenaren van die woningen niet is
voldaan, aan eene aanschrijving om
hierin verbeteringen aan te brengen.
UIT OEN OMTREK.
Gemeenteraad.
Grooter productie van voedings
middelen.
De Commissie, door den Raad be
noemd ton einde onderzoek te doen
naar de mogeiykheid om tot grooter
productie yan voedingsmiddelen te
komen, heeft een rapport aan don
Raad uitgebracht, waaraan wy het
volgende ontleenen:
In hare vergadering van 29 Maart
werd den Gemeentesecretaris verzocht
de Commissie te willen bijstaan,
hetwelk door dezen bereidwillig werd
aangenomen.
De CommfBsie stelds zich als eerste
vraag
Heeft do gemeente zelf tend in
eigendom, om voor bouwland
dienen?
Deze vraag moest ontkennend
word6n beantwoord. De grond, die in
't bezit der gemeente is, is verhuurd
voor andere doeleinden en dus niet
ter beschikking.
Gro9»e erwten 26 85
Vale
Kleine gr.
Grauwe
Kroon
Bruine boonon
Aardappelen
2.—
-.50
1.~
1.55
9.-
2 75
81.25
1.-
2.-
18.-
Lezing van het Tweede Kamerlid Ouys,
gehouden te Den Burg, Zaterdag J.1.
De heer Koornstra opende de vry
goed bezochte vergadering, wees op
de a.s. verkiezing, noodzakeiyk ge
worden door de benoeming van den
heer Mr. de Meester tot lid vau den
Raad van State en gaf het woord
aan zyn partygenoot, den heer J.
E. W. Duys.
Spreker begon met te zeggen, dat
hy zich afgevraagd had, of 'teigenlyk
nog wel noodig was, hier te komen,
om te vragen, of do kiezers rood
wilden stemmen. Ieder zou er toch
wel van overtuigd zyn, dat het niet
langer aangaat, om partijen te steu
nen, die schuldig staan aan den oorlog,
aan vertreders van het staatsrecht.
De socialisten hebben aan don wereld
brand niet de minste schuld. Die
moet men geven aan keizers en
koningen, aan diplomaten, generaals
en andere miiitalristen. De sooiallsten,
zoo dikwyis oproerkraaiers genoemd,
hebben tot op den laatsten dag van
den vrede tegen den oorlog geprote
steerd, vooral te Beriyn, waar drukke
botoogingen gehouden werden. En
nu de wereld in bloed en tranen ligt,
hebben de socialisten het recht om
te zeggen, dat de kiezers op de mis
dadigers hebben gestemd.
Nu vragen ze, om maar weer
ingehuurd te worden, doch er moet
gezegd worden, dat een atsm od een
niet-sociali8t beteekent: een stern
op den oorlog. Spreker trok in
een lang. betoog to keer tegen het
kapitalistisch stelsel, dat do leuze
huldigt „de een zyu dood is de ander
zyn brood", en het woord „dividend"
als punt één op het programma heeft.
De arbeider kan niet anders geven
dan zyu lichaamskracht, verkoopt die
by vraag en aanbod, zoodat ailes een
kwestie van concurrentie is. De wer
kers krijgen daarvoor niet anders
dan schamel voedsel en zuinige
kleedy met het een of ander gesticht
in de toekomst. De bezitters nu willen
lieen verandering, ze zyn blind voor
(ie oorzaken van de ellende der
arbeidersklasse. Dat wil niet zeggen,
dat de socialisten beter menschen
zyn dan de anderen, doch dezen be
schouwen als recht, wat ze ver
kondigen, dat is hun reeds op de
lagere Bchool voorgehoudendus
hebben ze in hun milieu gelijk. Do
socialisten evenwel gevoelen er een
groot onrecht in. Zy betitelen hunne
tegenstandera niet als schurken, maar
't kapitalistisch stelsel vormt een
sterke concurrentie tusschen volken
en natie'a en de oorlog is er een
je volg van. Dat is reeds beweerd op
iet congres in 1897, en het gevolg
is, dat wie tegen den oorlog is, voor
de sociaal-democratie moet zyn.
Laat men dan van stonde af aan
doorgaan tot het diepste wezen van
de zaak. Al de oorlogen van den
laatsten tyd waren gevolgen van
het kapitalisme, en het militairisme
bestaat alleen nog als steunpilaar
van de bezittende klasse.
Vervolgens sprak de heer Duys
over de concentratie en noemde deze
een groote hutspot.
Daarna werd er op gewezen, dat
de arbeider by den oorlog geen be
lang heeft, maar wel by den inter
nationalen vrede. De bezitters zorgen
er voor, dat de oorlogsleeningen vol-
teekend worden, ze genieten daarvoor
de rente, doch daaraan paag do ar-
bolder mede ietalea.
De maatschappy van heden werd
een gekkenhuis genoemd, waarin niet
de zager ryk wordt, maar hy, dio
doet zagen. Do Texelsche kiezers nu
behooren in dat gekkenhuis, wanneer
ze het kapitalisme opnieuw steunen,
door op den Yryzinnigo te stemmen.
„Wy Socialisten", zoo zei spreker,
De commissie besloot, dat de socre
taris telegrafisch zou vragen, do be
noodigde zaden beschikbaar te stellen.
Do aanwezigen Bteraden over het
algemeen met het doel in en deden ver
schillende vragen batrc-fiende arbeids-,
kracht, bet verkrijgen van zaden enz.
De commissie was van meening, dat
door de gemeente de zaden zouden
worden verstrekt en de kostende prys
hiervoor berekend; terwijl da mode
werking door '1; aanvragen van hulp
van gemobileerden, stellig zal worden
verleend. De landbouwers zouden met.
de gem. overeenkomen, ten behoeve
vau de gemeente Helder een gedeelte
hunner landerijen met peulvruchten of
aardappelen te bebouwen op voor-
waarde, dat de gemeente voor deae
artikelen een prijs betaalt, niet lager
dan dio, welke door de Regeering
aan de landbouwers gewaarborgd
wordt.
Herstel van Torenuurwerken.
Burg. en Weth.s vragen aan den
Raad een crediet van f 400.- tot bet
doen van eenige noodzakeiyke her
stellingen aan de torenuürwerken der
Wester- en Nieuwe kerk.
Onbewoonbaar verklaring.
Burg. en Weth. stellen aan den
Raad voor, de onbewoonbaar-verkla
ring van een aantal woningen aan
de Middenstraat, Achtergracht W. Z.
Ingezonden Medodeellng.
door verzorging van anderen
zichzelf
Het zou beter zyu als vrouwen
meer hui haar eigen gezondheid
dacbu-o. De beste gezondheidsregels
zyo een voudig en gering in aantal.
Vrouwen aionen evenals mannen
haar rust te hebben, ten minst6 acht
uren te slapen, ontspanning in de
buitenlucht en rust van den geest to
hebben om gezond te biy ven. Zij die
nen niet te zwaar te eten, niet op
opwekkende middelen te vertrouwen
of haar'werkkracht te overschatten.
Onverstandige gewoonten overladen
het bloed met vergiften. De nierea
zyn de veiligheidskleppee. Zy ont
trekken de vergiften aan het bloed
en voeren deze veilig af. Maar de beste
nieren kunnen geen overmatige in
spanning verdragen, en als zy falen,
kan alleen rust en een speciaal nier-
;enee3middel haar weder op streek
«en gen.
Versterk by waarschuwingen door
ïugpyn, waterBtoornissen, duizelig
heid, hoofdpy'n en een dof, vermoeid,
zenuwachtig gevoel de verzwakte
nieren met Foster's Rugpyn Nieren
Pillen. Neem meer rust door oude
gewoonten te veranderen. Slaap meer
en maak u minder zorgen. Eet ge-
makkelyk verteerbaar voedsel endrink
genoegzaam water en melk. Maak
lederen dag een wandeling in do
buitenlucht.
Iedere vrouw kan op Foster's Pillen
vertrouwen als speciale hulp by nier
kwalen, omdat Foster's Pillen uit
sluitend voor de nieren en blaas
dienen en hoegenaamd niet op de
maag, lever of ingewanden werken.
Alleen echt, wanneer op de ver
pakking de handteekening van James
Foster voorkomt. Foster's Rugpyn
Nieren Pillen zyu te den H6lder ver-
krygb. by Alb.ten Klooster, Keizerstr.
98. Toezending geschiedt franco na
ontv. v. postwissel k f 1.75 p. doos of
f 10.- p. zes doozen. (52)
