COURANT
Kinderhoedjes
Bij OUDKERK VAN PRAAG
bij Oudkerk van Praag.
Oudkerk v. Praag
Tweede Blad.
FotogralisBh-Atelier, Kmaalweg 157
Kinderjurken,
Kinderhoedjes,
Kinderschortjes,
Kindercomblnatlons,
Kinderkousen,
Krulppakjes on
Blousespakjes
en honderden andere artikelen.
Steeds laagste prijzen
Prachtvolle sorteering
No. 4780
DONDERDAG 24 MEI 1917
45e JAARGANG
agenda.
Eerst» Heldersch» Bioscoop. Kansalweg
112. HoofdnummerAan den rand der
eeuwigheid-
Olnema Falac». Binnenhaven 3.3 Hoofd'
nummers: Overtroefd en De Opstand
(vervolg van de Feg van den Circus)
en Onder valscbe verdenking.
Witte Bioscoop. Koningstraat. 3 H
nummers: Sijn Koninklijke Hoogheid
em Steen onder Steenen.
Ta.v.en.u-Bloscoop. Spoorgracbt. Hoofd
nummer: Nlb.
37 Mei. Opera voorstelling in Casino. Opvoering
van „Faust", 8 uur.
38 Mei. 1ste tuinconcert ln den tuin van het
Casino, 8 uur 16.
Van het Westelijk front.
Beriyn, 23 Mei. By Hulluch en
Bullecourt werden verscheidene aan
vallen der Engelschen afgeslagen.
Aan h6t Aisne- en Champagnefront
begonnen in den namiddag, van de
hoogvlakte van Paisay tot aan het
bo3ch van Laville au Bois sterke
Fransche aanvallen, die tot aan den
avond met groote hardnekkigheid
herhaald werden. Ia verbitterde ge
vechten van man tegen man en door
krachtige tegenaanvallen behielden
de Duitsche regimenten hun stellin
gen en wierpen den vijand terug.
Berlijn, 28 Mei. Aan het front van
de Aisne probeerden de Franscben
in de streek tusschen de Hurtebise-
hoeve en die bezuiden Corbeny op
nieuw een aanval. Om half zes in den
middag kwam, nadat de Franachen
nieuwe troepen hadden aangevoerd
en het vuur plotseling geweldig was
aangewakkerd, een forsche aanval
los. Tusachen de Hurtebise-hoeve en
den Winterberg bonden de Franachen
slechts op twee punten in de voorste
loopgraven binnendringen.
De Franschen herhaalden hun aan
vallen meermalen met de grootste
hardnekkigheid.
Parijs, 28 Mei. Tegen het vallen van
den avond hebben wij gisteren op drie
punten van het Yauclerc- en het
Californische plateau aanvallen ge
daan, welke goede resultaten ople
verden. Wij hebban de verovering
van de laatste hoogte, welke het
Ailettedal beheerscht voltooid en onze
stelling op de Noordelijke helliDg
aanmerkelijk uitgebreid. Ten Oosten
van Chrevreux hebben, wij drie linies
loopgraven veroverd. E9n tegenaan
val is door ons vuur gebroken.
De aanvallers leden zware verlie
zen. 850 gevangenen, o. w. 11 offi
eieren, violen in onze handen. Een
Duitsche aanval op de helling ten
Zuidwesten van Eparges is volslagen
mislukt.
Van het Italiaansoh-Oostan-
rljkscha geveohtjtarreln,
Weenen, 28 Mei. Laat in den avond
van den 22sten ondernam de vijand
een door mijnwerpers krachtig inge-
leiden aanval tegen de Oostenryksche
schansen vóór de stad Gérz, maar
onder zware verliezen werd hij te
ruggeworpen.
Vanochtend Yroeg openden delta-
liaansche stukken en mijnwerpers
het vuur tegen onze stellingen op
den Karst. De artillerieslag zwelt tot
groote heftigheid aan.
Iu Kasinthiö en Tirol hier en daar
drukker gevechtswerkzaamheid.
Rome, 28 Mei. Gisternacht is een
buitengewoon hevig gevecht geleverd
in het Travignolo-dal. Na een hevige
beschieting die onze stellingen op den
kleinen Col Bricon (hoogte 2512) had
ontredderd, ondernamen zeer sterke
vijandelijke strijdkrachten een aanval
en wisten enkele stukken onzer linies
binnen te dringen, ondanks de taaien
tegenstand der verdedigers. Aange
rukte versterkingen wisten in een
verbitterd gevecht dat tot gistermid
dag duurde, onze geheele stelling
weer in handen te krijgen. De vijand
heefteen bloedigen tegenslag geleden
hij heeft 100 lijken laten liggen wij
hebben 60 gevangenen gemaakt, o.w.
1 officier, 2 machinegeweren en veel
krijgstuig bult gemaakt.
Vijandelijke aanvalspogingen tegen
onze linies tan Noorden van San
Marco zijn door ons vuur verijdeld.
De duikboot- on mijnoorlog.
Onze duikbooten in de Middelland-
sche Zee hebben weer een groot aantal
stoom- en zeilschepen in den grond
geboord, met een gezamenlyken in
houd van 58.000 bruto ton.
Id den Atlantischen Oceaan en in
de Noordzee zijn vier stoomschepen
en vijf zeilschepen met 17,200'bruto
ton, in den grond geboord,
Londen, 28 Mei. Naar de admira
liteit meedeelt zijn in de vorige week
2661 koopvaarders Britsche havens
binnengeloopen en 2709 uitgevaren.
18 Bchepen boven de 1600 ton, 9
beneden de 1600 ton zijn in den grond
geboord, 8 zijn zonder succes aan
gevallen. Er zyn 8 visschersschepen
tot zinken gebracht.
Pa Vsraanlgda Staten an da
anzljdlgan.
New-Tork, 28 Mei. Volgens een
telegram aan de Tribune wordt de
positie van de onzijdigen al neteliger.
De Ver. Staten zullen misschien van
de onzijdigen eischen hun schepen in
dienst der geallieerden te stellen, of
anders de Amerikaansche markt voor
hen te sluiten. Het blad zegt verder
dat de rantsoeneericg der onzijdigen
een der voornaamste onderwerpen is
geweest van de conferentie met de
Engelsche en Fransche missies.
Het Hongaarache kabinet afgetreden.
Boedapest, 28 Mei. Het Hong. Tel.
Korr. bureau meldt:
Daar de keizer zijn toestemming
heeft onthouden aan het ontwerp
nopens het kiesrecht, heeft graaf
Tieza, de minister-president, het ont
slag van het kabinet aangeboden. De
keizer heeft het aangenomen en den
minister president met de verdere
behartiging van de loopende zaken
belast.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Aanbesteding.
De volledige uitslag van de aan
besteding voor het makeu van een
zwembad voor de .Marine alhier, is
als volgt:
J. Spruit, Helder, f 187.875, (met
voorwaarden); fa. 0?ertoom,Schagen,
f 191.085, (met beton); id. f186 598,
(zonder betOD); A. Oost-dyk, Heen-
vliet, f 206.000, (met voorwaarden);
A. Krijnen, Helder, f 209 080; H.
W()ker, Helder, f 161.280, (zonder
beton).
Zooals reeds vermeld in het le
blad, is het werk aan den heer J.
Spruit gegund.
Zeppelins.
Gisteravond werden ten N.W. van
Kykduio, op 8 mijl uit den wal 8
Zeppelins, koert ende W.Z.W. waar
genomen. Later volgden er nog 2 en
daarna nog weer een. Duidelijk waren
de luchtschepen waar te nemen.
Gistermiddag passeerde ten noorden
van Terschelling een Zeppelin, koer
sende in westelijke richting. Er wa3
tevens hevig kanongebulder uit zee
te hooren. Waarschijnlijk werd het
luchtschip door de Engelschen be
schoten.
Later heeft men benoorden Ameland
5, benoorden Terschelling 8 Zeppelins
in westelijke richting zien koersen.
Te IJmuiden zijn gisteravond te
ongeveer half negen twee Zeppelins
waargenomen (volgens een der kust
wachten waren er drie), komende uit
noordwestelijke richting. Ongeveer
dwars van IJmuiden gekomen, ver
d wenen ze met groote snelheid in
westelijke richting. Aan den horizon
werd ook een groot oorlogsschip
waargenomen.
Da Vrljzlnnlgan In „Gaalna".
Dinsdagavond na het bekend worden
van den uitslag der herstemming,
hadden tal van vrijzinnigen, w.o.
vertegenwoordigers van de vrijzinnige
kiesvereenigingen buiten den Helder,
zich naar „Casino" begaven om dit
voor hen zoo gewichtig feit in eigen
kring te herdenken.
Propvol was het in het kleine zaaitj9,
toen de heer Grunwald, als voorzitter
der Centrale Kiesvereeniging de ver
gadering opende. Spr. wenschte de
vrijzinnigen geluk met het behaalde
succes. De meerderheid instemmen
aantal was grooter dan verwacht
werd. Behalve aan het hardo werken
van vele vrijzinnigen schreef spr. dit
toe aan de krachtige persoon van
den heer Oud. Spr. sprak ten slotte
den wensch uit, dat de heer Oud
vele jaren het district Helder zou
mogen vertegenwoordigen.
Hierna nam de beer Oud het woord,
die in de eerste plaats zijn dank uit
sprak voor de hartelijke ontvangst,
die hem hier ten deel was gevallen.
Verder hoopte spr. nauw met het
district samen te werken om de
vrijzinnige beginselen hoog te houden,
in tegenstelling met den vorigen
afgevaardigde die door hoogen leeftijd
en gewichtige bezigheden niet zoo
goed daartoe in staat was.
Verschillende sprekers voerden het
woord, o.a. de heer Biersteker, de
heer de Vries, voorzitter der Kies
vereeniging te Koegras, de heer
Dienaar, de heer M. Grunwald, (deze
wenaohte den heer Oad geluk namens
de jong vrijzinnigen) e. d. De heer
Jaarsma, onze Heldersche schilder
bood de heer Oud een fraai schilderij
een zeegezicht aan.
Mevr. Manafeldt, lid van het hoofd
bestuur van den Vrijz. Dem.Bond sprak
eenige woorden over de evenredige
vertegenwoordiging, die de partijen
zal noodzaken kleur te bekennen.
Spr. wekte de vryzinnigan op zich
aan te sluiten by den Vryz. Dem.
Bond.
Ook de heer de Geus legde er den
nadruk op dat de organisatie der
vrijzinnigen in dit district versterkt
diende te worden, wilde men in staat
zyn den stryd krachtig te voeren.
Namens eenige dames werd den heer
©ud een, voor zyn echtgenoote be
stemd, bloemstuk aangeboden, terwijl
ook mevr. Mansfeldt, door het Bestuur
der Kiesvereeniging met een bloemen
hulde voor haar werken inzake de
candidatuur Oud beloond werd.
Na nog eenigen tyd prettig byeen
te zyn geweest, waarby nog door
eenige sprekers, o.a. de heeren W.
de Boer en Oud hel heugeiyk feit
werd besproken en beschouwingen
er aan werden vastgeknoopt, werd
de vergadering, die inmiddels in de
groote zaal van „Casino" was voort
gezet, door den heer ©runwald ge
sloten.
PanalQonaaring wethouders,
Betreffende het in de vorige ver
gadering behandelde inzake de wet
houders pensionneering, is door Burg.
en Weth. het volgend schryven aan
den Raad gericht
Voldoende aan den wensch van
uwe vergadering, om een nadere
toelichting te ontvangen ophetinge
diende voorstel nopens de pension
neering der Wethouders, hebben
ondergeteekenden de eer het volgende
op te merken.
Van een uitvoerig betoog omtrent
de wenscheiykbeid van den voorge-
gestelden maatregel meenen zij zich
te mogen onthouden. Genoeg zij het
te herinneren, dat de principieele
rechtvaardiging van den maatregel
ligt in dezelfde overwegingen waarop
het toekennen van een bezoldiging
aan de Wethouders steunt, terwyl
afgezien van hetgeen de biliykheid
tegenover bepaalde personen op een
gegevön oogenblik vorderen kan, de
volgende practische overwegingen
steeds meer gemeenten tot invoering
van het wethouderspensioen hebben
gebracht: a. de wenscheiykbeid om
de keuze van Wethouders gemakke-
Ingezonden Mededeoling,
Berioht.
Zondag (1b Pinksterdag) OPENING
van het geheel nieuw ingericht
Vraagt prijscourant s. v. p.
- Aanbevelend,
jag. de boer,
Fotograaf.
P.S. De Tip Top fotografie gaat op
ouden voet door, echter geheel
gescheiden van 't at6lier-werk.
Hjker te makenb. het inzicht, dat
by d9 ontwikkeling van het vertegen
woordigend stelsel zooveel mogelijk
voorkomen moet worden dat per
sonen, die eenmaal tot een dergelijke
functie zyn geroepen, zich uit flnan-
cieele overwegingen moeten vast
klemmen aan hun ambt.
Bij het ontwerpen van hun voorstel
hebben ondergeteekenden gebruik
gemaakt van verschillende andere
verordeningen.
Het ontworpen voorstel stemt iu
hoofdzaak byua woordeiyk met de
Arnhemsche verordening overeen,
die, naar het ondergeteekenden voor
komt, door eenvoud en duideiykheid
van redactie uitmunt.
Omtrent eakele punten der gekozen
regeling worden nog opmerkingen
Asnslultlng per telefoon.
Door B. en W. wordt aan den Raad
voorgesteld de woningen van de
wethouders en den gemeente-secre
taris telefonisch aan te sluiten.
Aard en omvang der werkzaam
heden van het College, meer in het
byzonder in dezen tyd, maar ook
onder meer normale verhoudingen,
maken het volgens de meening van
het College, noodzabelyk, dat de ver
schillende leden er van en de Ge
meente Secretaris elkaar steeds zoo
veel mogeiyk kunnen bereiken.
Aansluiting van hun aller woningen
aan het telefoonnet mag daarom
niet langer worden uitgesteld.
De kosten dier aansluitingen zul
len, met zeker niet minder recht
dan voor verschillende hoofdambte
naren, door de gemeente moeten
worden gedragen.
Uitbreiding seeretarle.
In het voorstel van B. en W. van
Juni 1916, vestigde het college
de aandacht van den Raad op de
noodzakeiykheid om maatregelen te
treffen ter verkrygiDg van meerdere
ruimte voor de Gemec-ate secretarie.
Thans is de gemeente in staat het
huis Dykstraat no. 10 te huren voor
den prys van f600.— per jaar en
verder onder bepaalde bepalingen.
Ofschoon aan het verdeelen der
afdeelingen van de Secretarie over
twee gebouwen uit den aard der zaak
bezwaren verbonden zyn, achten B. Sc
W. deze niet van zoo overwegend ge
wicht, dat zy met het oog daarop
den bestaanden toestand zouden
wenschen te bestendigen, waar overi
gens bedoeld gebouw door zyn ligging,
grootte en inrichting zeer geschikt
is, om daarin eenige bureaux te ves
tigen. Het gebouw zal door den
eigenaar in voor het doel geheel
voldoenden staat van onderhoud ter
beschikking worden gesteld, terwyi
de eigenaar ook overigens belast zal
biyven met het onderhoud, voor zoo
ver dat krachtens de wet op hem rust.
B. en W. stellen derhalve voor
bedoeld perceel voor 5 jaar te huren.
Arrondlssementsraohtbank
te Alkmaar.
J. N., slagersknecht te den Helder
had begin April van de gelegenheid
dat D. A. C. B., officier machinist, en
diens vrouw hun woning tijdelijk
verlaten hadden, gebruik gemaakt
om daar in te breken en zich bet
geld, dat hy machtig kon worden,
toe te eigenen.
Pet O. M. eischte 3 maanden ge
vangenisstraf.
Behalve b(j B. had bekl. nog
ingebroken by de getuigen E. B., J. B.
en A. M., allen te den Helder en daar
verschillende bedragen ontvreemd.
Ook in deze zaak luidde de eisch
drie maanden gevangenisstraf.
Oplichting.
W. A. van der J., stoker, bad te
Helder onder de voorstelling, geld
voor een groep werkelooze bank- en
metaalwerkers in te zamelen, het
geld dat hy op deze wijze ontving,
ten eigen bate aangewend. Bekl. bood
daartoe een kaartje aan waarop een
verzoek om steun voor deze lieden
voorkwam. Bekl. zeide, dat het niet
by hem had voorgezeten, demenschen
in den waan te brengen dat by niet
ten eigen bate verzamelde. Bekl. was
14 jaar in Belgie geweest, de oorlog
dwong hem naar Nederland te ver
huizen en daar leed by een kommer
vol beBtain, byna voortdurend be
dreigd en getroffen door werkeloos
heid. Met een paar kameraden samen
liet hy de bewuste kaartjes drukken,
vervolgens waren ze er mee rond
Het O. M. achtte de opzet bewezen,
en eischte 8 maanden gevangenisstraf,
met aftrek van preventieve hechtenis.
De verdediger, mr. Dorbeck, achtte
het in de dagvaarding genoemde delict
in 't geheel niet bewezen. PI. eindigde
zijn langdurig pleidooi met vryspraak
van bekl. te vragen en onmiddeliyke
invryheidsstelling.
De rechtbank, onmiddeliyk uit
spraak doende sprak bekl. vry en
beval zyn onmiddeliyke invryheida
stelling.
BINNENLAND.
Onze scheepvaart.
Het stoomschip „Stella" van de
Koninkiyke Nederlandsche Stoom
bootmaatschappy, dat 8 November
van Amsterdam naar Chili in zee
ging, is gisternacht met een volle
lading aalpeter teruggekeerd.
Op de thuisreis was het schip nog
te Ferrol binnengeloopen wegens
eenige schade, waardoor de in dezen
tyd toch al lange reis nog weer ver
lengd werd.
Graan voor da Regaerlng.
Naar wy vernemen, heeft de mi
nister van landbouw, nyverheid en
handel krachtens de Schepenvorde-
ringswet telegrafisch een 22 tal sche
pen gerequireerd, om in ballast uit
te varerr, ten einde via Halifax in
de Vereenigde Staten graan voor de
regeering te gaan halen.
Deze schepeD, welke te zamen
ongeveer honderd duizend ton graan
kunnen vervoeren, zyn: de „Clio",
de „Vesta" en de „Bacchus" van de
Koninklijke Nederlandsche Stoom
boot Maatschappij, de „Soestdyk" en
de „Zuiderdyk" van de Holland
Amerika lyn, de „Winterswyk" van
de firma Erbardt Sc Dekker te Rot
terdam, de „Java" en de „Borneo"
van de Maatschappy „Nederland",
de „Rijndyk" van de firma Solleveld,
van der Meer en Van Hattem te
Rotterdam, de „Texel" van de maat
schappy „Triton", de „Besoeki" van
den Rottordamschen Lloyd, de „Phec-
da" do „Alkald", de „Bellatrix," en
de „Merak" van Nievelt Goudriaan
Co. te Rotterdam, de „Veerhaven",
de „Waalhaven" en de „IJsselhaven"
van Gebrs. Van Uden te Rotterdam,
de „Besturn" en de „Leeraum" van
de stoomvaartmaatscbappy„Oostzee",
^Larenberg" van de stoom vaar t-
maatschappy „Hillegersberg" en de
„Noord-Brabant" van de stoomvaart-
maatsch. „Noord-Brabant".
Nederlandsche fjalk getorpedeerd.
Door het kustvisschersvaartuig
IJmuiden 890 „Geertje", schipper
Will6m Prins, werden te IJmuiden
aangebracht vier schipbreukelingen,
die in een open boot drijvende werden
gevonden. Da vier menschen vorm
den de bemanning van de Nederl.
zeetjalk „Voorwaarts", welke met ge
zaagd hout van Zweden naar Rotter
dam bestemd was. Dit schip werd
Zondag door een Duitsche duikboot
aangehouden en onder bewering dat
de tjalk in verboden gebied was, met
brandbommen tot zinken gebracht.
Petroleum.
Het Nederlandsche Petroleum tank
stoomschip „Wleldrecht" van de
reedery Ph. van Ommeren te Rotter
dam, is gisteravond van Amerika te
IJmuiden aangekomen met een volle
lading petroleum, geconsigneerd aan
de Nederlandsche regeering. Het laatst
was Halifax aangedaan, van waar
het stoomschip de Noordeiyke route
rond Schotland volgde.
Het op denzelfden dag vertrokken
stoomschip „Mijdrecht" van dezelfde
reedery wordt vannacht of Donderdag
ochtend eveneens met eene lading
petroleum binnen verwacht.
De zelltrawlere stilgelegd.
Behalve de stoomvisschersvloot la
thans ook nog een groot deel der
zeiltrawlers te IJmuiden stilgelegd,
zij [het dan ook om andere redenen.
De oorzaak daarvan is, dat de reeders
het bedryf niet Joonend achten by
den tegenwoordigen lagen prys van
de schollen, welke toch in hoofdzaak
de vangsten der op de kust viaschende
trawloggers vormen.
Aangezien Duitschlacd van deze
vischsoort niets en Engeland alleen
contractueel vastgestelde hoeveel
heid vau 85 procent koopt, komt het
overige in de vrye markt en behaalt
dan een gewonen prys van vóór den
oorlog, uameiyk van f5 tot f7 per
kist..
De reeders, die hun visch opge
vorderd zien door de regeering voor
de binneniandscbe distributie, zyn
beter af, want di6 krygen aanmerke-
lijk hooger pryzen.
De zeevlssoherfl.
Do atoomtreiler Batavier II IJM.
107, die veertien dagen geleden voor
het laatst gepraaid was en toen een
Duitsche prysbemanning aan boord
had, is gistermorgen onverwacht te
IJmuiden teruggekeerd.
De bemanning heeft meedegedeeld,
dat de treiler werd opgebracht wegens
verdenking van spionnagedienstenten
behoeve van Engelsche oorlogsschepen
en van verkeer in het versperde
gebied.
Beide beschuldigingen werden met
nadruk ontkendmen had gedurende
de acht vischdagen geen enkel Engelsch
oorlogsschip gezien, en men waa
evenmin in het versperde gebied als
een In de nabyheid visschende zeil-
beuger, die door de duikboot onge
moeid gelaten werd.
De eerste plaats van bestemming
was Helgoland.
Na twee dagen werd de treiler
naar Wilhelmshaven opgebracht, waar
de opvarenden van boord werden ge
haald en in een kazerne opgesloten.
Daar zijn ze negen dagen als ge
vangenen behandeld, alle verkeer met
de buitenwereld werd hun ontzegd
en streng werd hun verboden naar
huis te schrijven of te telegrafeer en.
De voeding was slecht: zwart,
zuur, hard brood en soep van kool
rapen of groenten zonder vet of
vleesch was al wat men kreeg,
slechts éénmaal afgewisseld door
gort met pruimen en twee eieren.
Na negen dagen afzondering werd
de bemanning ontslagen en mocht
men met de Batavier vertrekken.
Onze Nederlandsche zeelui.
De Nederlandsche zeelui laten zich
door de vele torpedeeringen niet terug
schrikken om steeds weer uit te
varen.
Als bijzonderheid verneemt de be-
gever van het Hbld. in IJmuiden, dat
een matroos van den dezer dagen
tot zinken gebrachten motorschoener
„Anetta" reeds driemaal gered werd
van een getorpedeerd schip. De eerste
maal van het Nederlandsche stoom
schip „Zeeland", daarna van het
Noorsche stoomschip „Skogland" en
thans van de „Anetta". De eerste
machinist heeft reeds twee torpe
deeringen medegemaakt en is een
maal opgebracht naar Zeebrugge,
waar men hot schip moest achter
laten.
Dc stoenkoolvoorzlenlng.
De minister van landbouw, ny verheid
en handel he6ft de volgende circu
laire aan de burgemeesters gezonden
De toestand van de kolenvoorzie-
nlng van Nederland blyft by voort
during zeer moeiiykde aanvoer van
kolen uit het buitenland en de kolen-
productie der Limburgsche mijnen
zyn tezamen niet in staat in meer
dan twee derde van de behoefte te
voorzien. In verband biermede moe
ten de gas- en de electriciteitsbe
dry ven gas en electrischen stroom
uitsluitend zoodanig distribueer en,
dat de beperkte productie op de
meest economische wyze wordt ver
bruikt. Dit kan alleen verkregen
worden by toepassing van de na
volgende distributieregelen
lo. aan gezinnen, die op gas kun
nen koken, moet de by het betrach
ten van de grootste zuinigheid be-
noodigde hoeveelheid kookgas in ieder
geval worden verstrekt waardoor be
reikt wordt, dat, zoo de weersge
steldheid het maar eenigzins toelaat,
aan die gezinnen tot 1 October a.s. in
het algemeen geen vaste brandstoffen
ter beschikking behoeven te worden
2o. het verbruik van gas voor
verlichting dient tot het alleruiterste
te worden beperkt, waarby zoover
dient te worden gegaan, dat, waar
en voorzoover zulks eenigszins mo-
geiyk is, gedurende de maanden Juni
en Juli bykans geheel en in de maan
den Augustus en September in sterke
mate dit verbruik wordt stopgezet;
in het algemeen mag nie
mand, die verwarmingsgas pleegt te
gebruiken, dit door verwarming met
vaste brandstoffen vervangen.
Da brand In da venen.
Uit Nieuw-Weerdinge meldt men
De vertegenwoordiger van het Ryks-
kolen distributie Bureauvoor de turf-
distributie te Weerdingermond deelde
my mede dat hy Dinsdag de schade
had doen opnemen door den brand
in de venen aangericht. Men waa ge
komen tot de volgende cyfers:
la Emmercompascuum en Emmer -
erfscheidenveen zyn verbrand 808
dagwerk turf en 217 stobbe baggerturf,
benevens 8 huizen; in Valthermond
en overige plaatsen waar de brand
gewoed heeft; zyn verloren gegaan
ongeveer 750 dagwerk turf, ongeveer
800 stobbe baggerturf, 82 hulzen en
5 schepen. Rekent men de waarde
van een dagwerk turf gemiddeld op
f 100, en van een stobbe baggerturf
op f 40, dan krygt men alleen aan
turf al een schade van byna f 180,000.
Daar men volgens deskundigen de
waarde der huizen mag schatten op
gemiddeld f1600, is er aan huizen
verloren gegaan ongeveer f 135,000.
Rekent men daarby de schepen,
de inboedels, de schade aan bruggen,
wegen, gewassen en gereed gemaakt
veld, dan komt men zeker tot een
totaal schade van drie ton.
Het getal dakloozen er ver
brandden een 80-tal woningen
moet op ruim 500 worden gesteld.
De verbrande kruiwagens en krooi
planken moeten door nieuwe worden
vervangen.
Het getal slachtoffers is niet zoo
groot als eerst werd gevreesd, al is
het nog heel erg14 personen van
verschillenden leeftyd, zyn verbrand,
vrouw is verdronken en twee
personen zyn zeer ernstig ziek.
De Koningin en de Prins vertrok
ken gister naar Drenthe, ten einde
morgen den gebeelen dag te kunnen
wijden aan een bezoek aan de door
den veenbrand geteisterde streken.
TWEEDE KAMER.
Interpellatie Marohant.
vervolg van het le blad.)
De heer Schaper (s. d.) legt uit
hoe de heer Marchant inconsequent
was. Indien de regeering de zaak
van de niet-oproeping geen kabinets
kwestie waard achtte, ware het toch
niet noodig het besluit, tegen den
wil der Kamer in te handhaven. We
zullen hoopen, aldus is spr. conclusie,
dat er na de grondwetsherziening
een tyd komt, waarin de Regeering
niet langer tegenover de Kamer haar
zin kan doordry ven.
De heer Duymaer van Twist
(a.r.) merkt op, dat min. Rambonnet
heel andere motieven aanvoert dan
min. Bosboom. De ministerraad is
thans met den min. van Marine over
stag gegaan en dat heeft zyn gezag
niet versterkt. Min. Rambonnet gaf
geen biyk van gevoel voor de groote
sociale belangen, die by deze zaak
betrekken zyn. Het Kabinet heeft
wel wat lichtvaardig beslist in deze.
Nadat nog de beer De Mon16
VerLoren (a.-r.) het woord heeft
gevoerd, zegt de heer Ter Laan
(s.d.a.p., den Haag I) dat, als min.
Rambonnet dezelfde rol spelen wil
als de afgetreden minister van Oorlog,
wy tot hem zeggen: Ga gy nu ook
maar heenl 't Is belachelijk te mee
nen, dat deze mannen van 28 en 29
jaar zoo noodig zyn in 't leger.
In zyn dupliek zegt de Minister
van Bin n en landsche Zaken,
dat het in een conatitutioneelen staat
onmisbaar is, dat de Regeering het
vertrouwen heeft van de Staten-
Generaal en Minister Bosboom ge
voelde, dat hem dit ontbrak. Daarom
heeft spr. ook niet ingegrepen, om
dat de Minister toch niet te redden
was. Spr. betwist overigens, dat
Regeering zich te voegen heeft naar
de Kamer.
Een cod filet met de Kamer ont
staat eerst door een votum der Kamer.
Maar een conflict met de meening
van enkele leden of zelfs een zich
niet voegen naar een uitspraak der
Kamer ia nog geen conflict. Men
kan het tegendeel slechts volhouden
als men meent, dat een votum van
de Kamer is een bevel van de Kamer.
Die constitutloneele theorie neemt
vindt men eteede een groote keuze
spr. niet aan. Als de heer Marchant
dit in stryd acht met de ministerieele
verantwoordelijkheid, dan heeft hy
een andere opvatting daarvan dan
spr. Als de Kamer het niet eens is
met spr., dan geeft zy een uitspraak
en dan brengt diens verantwoorde
lijkheid mede bf daarvoor te buigen
öf de Kamer te dwingen voor hem
te wyken, door ontbinding der Kamer.
De heer Schaper vond de argumenten
der regeering van weinig waarde.
Maar de regeering vond ze wel van
veel waarde.
Zeker is in deze dagen de regee
ring gedwongen te handelen zonder
voortdurend overleg met de Kamer.
Maar dat is niet het uitvloeisel van
gemis aan constitutioneelen zin, maar
een gevolg van harde noodzakeiyk
heid. De heer Marchant verklaarde
ten slotte geen motie voort te stellen,
omdat de omstandigheden eischen
continuïteit in de regeerlcg. Voor
dien steun ia spr. hem dankbaar, maar
niet voor zichzelf. Dien steun zou hy
in gewone omstandigheden niet be-
geeren en ook in deze buitengewone
omstandigheden zou men, na 4 jaar
van dag tot dag de verantwoordt ïyk-
heid te hebben gedragen, gaarne de
verantwooidelijkheid aan een ander
overdragen. Maar -hy aanvaardt den
steun van den heer Marchant alleen
en hy zegt dit zonder eenige zelf
overschatting omdat hy met hem
van meening is, dat het in deze
buitengewone omstandigheden in
's lands belang is dat deze regeering
baar taak volbrengt.
De minister van marine,
minister van oorlog ad interim, de
heer Rambonnet, dupliceert. In dit
debat is opnieuw gebleken, hoe moei
iyk de positie van militaire ministers
is. Want zy ondervinden bestryding
op grond van militaire zoowel als
van anti-militaire belangen.
Verschillende andere leden voeren
nog het woord.
De heer Schaper blijft volhou
den, dat hier het autocratische denk
beeld voorzat: de kerels zullen hun
zin niet hebben.
Tenslotte dankt de Voorzitter
de minister voor de verstrekte in
lichtingen.
Hst gavleugeld woord van d'Astaa.
De geschiedkundigen zyn het er
nog steeds niet over eens aan wien
het beroemd-gebleven heldenwoord
moet worden toegeschreven, dat ten
name is geplaatst van den Ridder
d'Assas, die, het eigen leven niet
tellende, zijn manschappen alar
meerde met den wapenkreetA moi,
Auvergne, voilit les ennemis."
Deze Chevalier Louis d'Assas was
krijgsoverste onder LodewykXVIen
commandeerde een sectie jagers van
Auvergnein een October-nacht
werd hy, terwyi by op verkenning
was, door de soldaten van den erfprins
van Brunswyk omringd en over
rompeld, zonder dat zyn eigen man
schappen hiervan iets bemerkten. Bn
toen hief hy met 1-rider stem zyn
beroemd gebleven kreet aan, aldus
zyn soldaten op het dreigende gevaar
opmerkzaam makende. Zelf stortte
hy evenwel ontzield ter aarde, de
borst doorboord door de vyandeiyke
bajonetten.
Eigeniyk komt bet er voor het
Fransche nageslacht weinig op aan,
of het de een of de ander is geweest;
nog steeds spreekt men van het
heldenfeit, als dat van „d'Assas8.
En nu komt er in het boek, waar
uit wy reeds eenige dagen geleden
eenige aanhalingen deden, het heet
„Les Mots bérolques de la Guerre'
en werd verzameld door Paul Souchon
een hoofdstuk voor, denzelfden
naam dragende, als hierboven toe
gelicht; „Nouveaux D'Assas".
Ziehier eenige voorbeelden daarvan.
De Duitschers hadden eenige zoua ven
gevangen genomen by het marchee-
ren naar een belangryk punt, dat door
de overige zouaven verdedigd werd,
lieteo zy hun gevangenen aan het
hoofd der colonne gaan, terwyi zy
riepen„Ophouden met vuren I
het zyn uw eigen kameraden!''
Inderdaad hielden de Fransche sol
daten met schieten opook de mi
trailleurs zwegen een oogenblik. Maar
eensklaps klonk de stem van een der
aan het hoofd der colonne gaande
gevangen zouaven
Schieten julie dan toch, wat
blm-nog-toe 1"
Het salvo, brandde los, in de eerste
plaats den wakkeren soldaat doodeiyk
treffende.
Een soldaat beschrijft den dood van
zyn kameraad, het type van een
Paryschen „gamin", brutaal, onver
saagd, altyd met een grap klaar. By
een vyandeiyken aanval op de Fran
sche loopgraven wordt deze man aan
den voet getroffen. - ,'t Is niets I
roept hy lachend uit: „die kerels
kunnen niet eens mikken".
Eenige oogenblikken daarna is er
weer een trefferdezelfde man heeft
een kogel in het dybeen. Hy spot
,'t Wordt al beter; ze gaan beter
mikkenZonder er aan te denken,
zich te laten verbinden, gaat de sol
daat voort met vuren, tot by zich
onvoorzichtig bloot geeft. Een vijande
lijke kogel verbryzelt hem den schou
der; even trekt hy een pyniyk ge
zicht, maar dan„Ze maken waar
achtig vorderingen 1
Zyn kameraden willen hem naar
de verbandplaats brengenbij wei
gert: „Ik biyf op m'n post. Al kan
ik dan m'n geweer niet meer vast
houden, dan kan ik toch als waar
nemer dienst doen". En zonder zich
aan iemand of iets te storen, kruipt
hy uit de loopgraaf, zet zich schrij
lings op den aardwal en begint zijn
schietende kameraden het Juiste doel
aan te wyzen, waar de vyand zich
bevindt. Maar weldra krygt hy een
schokeen vierde kogel heeft hem
getroffenditmaal een schot in de
wang. „Alweer misl" grinnikte
hy„nog een beetje meer naar links,
>eren 1"
Zoo bleef hy nog een tydje lang
op zyn gevaarlijke plaats de vyande-
ïyke schutters sarren met zyn straat-
jon gensgeplaag. Tot zyn laatste schot
kwam. Hy sprong overeind. „Eindeiyk
raakriep hij. En toen zyn kame
raden hem optilden, verstonden ze
nog zyn laatste woord: „Niet de
moeite waard 1 Sehleten jullie er nu
een paar neeropmyn ge
zondheid I"
Hy trachtte neg een grappig gezicht
te trekken; maar het waa reeds
voorby.
Zyn levende schyf bad dienst ge
daan zyn kameraden wisten nu
precies, waar de vyandeiyke mitrail
leurs en scherpschutters stonden op
gesteld.
Een jong officier bevindt zich op
een waarnemingspost ver voor het
fronthy heeft zich geïnstalleerd in
een ouden toren, en telefoneert van
daaruit over de vyandelyke stellingen
en posities naar de eigen artillerie
achter hem. Gedurende een halfuur
ontvangt men zyn berichtendaarop
hoort men hem door de telefoon
zeggen
„Ik hoor hoe de Duitschers nu naar
boven komen sluipen. Ik heb m'n
revolver. Geloof geen woord meer
van hetgeen u nu verder zal worden
getelefoneerd."
Men heeft nooit meer iets van den
jongen luitenant vernomen.
Deze volgende vormen eenige tref
fende staaltjes van onverschilligheid
van getroffenen voor hun wonden.
Een vyandoiyke kogel rukt een
Franschen infanterist twee vingers
af. Zonder eenig teeken van pyn te
geven, zegt hy tegen zyn kameraden
in de loopgraven:
- „Wanneer ik sneuvel, wensch
ik dat er niets van me overbiyft.
Voorloopig laat ik echter niet iets,
in alle mogelijke eorteerlng en prijzen
