HELDERSCHECOURANT
No. 4783
DONDERDAG 31 MEI 1917
46e JAARGANG
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen:
1. Uit dan omtrek.
2. Feuilleton enz.
OE WEEK.
29 Mei.
Vlak vóór Pinksteren 1917 is iemand
gekomen grijsaard van zeer hooge
jaren - die in herinnering bracht,
hoe nu schier zestig jaren geleden
het prachtige zomerweer, dat een
paar heerlijke feestdagen beloofde,
plotseling omsloeg in een orkaan,
heftiger dan de „oudste menschen"
van die dagen ('t wa3 in den jare
1860) zich herinnerden. Het zinspelen
op dien „Pinksterstorm" uit het
midden van de vorige eeuw zal
misschien sommigen den schrik om
't hart hebben doen slaan. Gelukkig
liep 't nu beter. Jupiter Pluvius, de
Nederland zóó vaak en zóó kwistig
beschenkende rogengod, heeft wel
even gedreigd met zijn ongewenschte
gaven op 27 en 28 Mei 1917, maar
de zonneschijn bleef zegevieren. Men
kon feestvieren naar hartelust en de
regenbuitjes waren vriendelijk genoeg
om te wachten tot Pinkster-drie. Wij
gaan nu een „feestlooze" periode in,
die duren zal totdat Kerst in zicht
komt.
Ook op h6t Haagsche Binnenhof
heerscht nu rust. Dewelke eerst zal
worden onderbroken behoudens
dan de onvoorziene omstandigheden,
waarvan wy allen hopen, dat zij zich
niet zullen voordoen totdat ont
binding op sluiting zal volgen, en
onmiddellijk (28 Juni, een dag later)
opening der nieuwe Kamers, waarvan
men nog steeds mag profeteeren, dat
zij geheel of nagenoeg ongewijzigd
zullen terugkeeren.
Eq vervolgens 1 Niet politieke
ontwerpen zouden dan behandeld
worden, behalve de Begrootingen,
weet men. Het voorstel betreffende
het hooger Landbouwonderwijs zal
bovenaan op de agenda prijken.
Optimisten gelooven, dat er tijd,
lust, geld zal worden gevonden om
ook de Zuiderzee ontwerpen, waarover
immers Voorloopig Verslag is uitge
bracht, in openbare behandeling te
nemen. Wat van dit alles zal worden
verwezenlijkt: 't ligt nog in den
schoot der toekomst gelijk zooveel 1
verborgen. Op Donderdag 24 Mei
heeft de premier de zitting der
Staten-Generaal namens de Koningin
gesloten verklaard met eene van die
uiterst-beknopte „redevoeringen", die
mr. Cort v. d. Linden voor zulke
gelegenheid steeds (in afwijking van
wat zijn voorganger mr. Th. Heems
kerk, evenals diens vader toen deze
minister president was, aan minuti
euse uitvoerigheid in eene sluitings
rede placht te geven.) De premier
wees slechts op de zeldzame over
eenstemming, tusscheQ Kabinet en
Kamers aangetroffen bij het in eersten
termijn tot een goed einde brengen
van de Grondwets revisie.
Wat den Senaat betreft, is dit
woord tot 't laatst toe van toepassing
gebleven. De aanneming dhr Indische
Begrooting voor 1917 en de wijziging
van art. 113 Indisch Reg.-reglement
op Maandag 21 Mei j.1. bracht zelfs
het wonderbare eener huldiging van
minister Pleyte zoowel door den heer
Colijo al9 door dr. Cremer.
Maar het LagerhuisHier zijn
dreigende, booze onweerswolkjes blij
ven drijven. Ea niemand vermag te
voorspellen wat uit die .grauwe
stippen" zal worden. Of ze zullen
wegdrijven dan wel een onweder ont
lasten, dat ernstig genoeg van aard
zou kunnen wezen. Ds crisis aan
Oorlog met al den aankleve van dien
het aftreden van generaal Bos
boomde onzekerheid der positie van
den als .onder-minister" of adviseur
van den minister van Oorlog ad
interim Rambonnet toegevoegdde
moties en de interpellatie-Marchant
ze zijn ni et tot eene oplossing
gekomen. Wèl kwam dr. Nolens, de
leider der katholieke Kamerclub, den
253ten Mei in de Tweede Kamer met
nadruk zeggsn, dat mr. Marcbant
niet het recht had te verklaren, dat
hij .namens de Kamer" sprak in zfjn
extra-feilen aanval op den premier.
Wèl heeft de heer Marchant nagelaten
om de proef te nemen, welke levens
kansen een motie zou hebben, die het
geheele Kabinet moest treffen. Maar
de leider der vrijz. democraten" liet
dit onderstreepte hy met'toog
op de buitengewone tijdsomstandig
heden speciaal op de noodzakelijk
heid, in deze dagen, van continuïteit
bij het beheer der buitenlandsche
politiek. „Indien de Regeering op eene
verhouding met de Staten-Generaal
prfjs stelde", aldus woordelijk mr.
Marchant, „die een rustige ver
zorging van bet landsbelang alleen
waarborgen, ware te verwachten ge
weest, dat zij na het aftreden van
den technischen minister van Oorlog
overwoog, of harmonie te bereiken
ware. Dit is met voordacht nagelaten.
Zelfs heeft men zich in de keuze van
een nieuwen bewindsman bedenkelijk
beperkt door, na het vooropgezette
besluit, van hem te eischen instem
ming daarmede. Het conflict ia niet
voorkomen. Het ia opzettelijk gaande
gehouden; meer dan dat: het ia op
zettelijk gecombineerd. Daarvoor laat
men, wat vroeger staatsgevaarlijk
scheen, het Departement van Oorlog
zonder hoofd. Men schijnt van oordeel,
dat het voldoende is, als er maar
beslissingen worden genomen,
voorkeur krachtige beslissingen."
Tegenover deze felle ontboezeming
heeft minister Cort v. d. Linden nu
wel geplaatst zijn ontkennen, dat er
bier van „conflict" sprake ban zijn,
zonder votum der Kamerook ont
kend, dat het Kabinet anders dan
nood-gedwongen zijn wil nu en dan
ook tegen den wensch der Kamer in
moest doorzetten. Niet te ontkennen
valt, dat onderwal de oplossing
der crisis aan Oorlog inderdaad zeer
opmerkelijk lang duurt - eene dis
harmonie is bleven bestaan, waarvan
men de oplossing nog niet kan voor
zien.
Eq intus3chen is de „antithese"
tusschen Links en Rechts zeer be
duidend verscherpt door de verwer
ping van het wetsvoorstel, dat de
gelden moest verschaffen tot invoe
ringder Radenwet, nadat de Kamer
geweigerd had mee te gaan met de
door mr. Patijo alsminder-rondborstig
en -sympathiek veroordeelde motie-
Limburg om de zaak aan te houden.
De verzekering-wetten-Talma zijn
daarmee - terwijl de verwerping
straks van de Ouderdomswet door
de Eerste Kamer nu wel zeker mag
worden geacht inzet geworden bij
den grooten, in 1918 te volvoeren
kamp, dan door A. K. en E. V. be-
heerscht, om het Regeerings kasteel.
In de Rechtsche gelederen acht
men 't, - waar de versplintering
der Concentratie niet meer schijnt
te bunnen worden verhoed vast
staand, dat in 1918 de Rechtsche
vlag weer op het Torentje zal wor
den geheeachen.
Qui vlvra verra!
Van Duitache zijde hebben wij
wederom allerhoffelijkste betuigingen
van diep en innig leedwezen te hooren
gekregen over het telkens zweven
van Zeppelins over ons territoir. En
plechtige beloften voor de toekomst
z(jn erbij gevoegd. Voor de naïef
goedgeloovige zielen, die ondanks al
het in de jongste drie, jaren door
leefde nog aan zulke dingen hechteD,
zeker allerprettigst om te hooren.
Iatusschen wordt de lijst onzer ge
torpedeerde schepen voortdurend
grooter. Onder de droeve zeerampen
is op dit oogenblik de jongste die
van de „Weatland", welk scbip bij
de Theems monding op een mijn stiet
en waarbfl vier menschen zwaar en
vier lichter gewond werden, een uit
i massa I
En wij hebben de ramp, die door
veenbrand (vermoedelijk gevolg van
nalatigheid of onvoorzichtigheid; niet
van opzet, gelijk aanvankelijk gedaebt
werd, het arme Drente trof. Ook
hier was onze Koningin een der
eersten om met raad en met daad
te steunen. En men kan er zeker
van zijn, dat de „Oproep" ten gunste
van de slachtoffers niet onverhoord,
zal blijven. Trouwens dat er tot het
stelpen van den nood zoowel als voor
het steunen van werkelyk-goede din
;en in Patria nog wel geld te vinden
s; de gift van drie millioen voor
het nieuwe Indische Polytechnicum
ia er wel een zeer sprekend bewijs van.
Tal van met graan enz. bevrachte
schepen blijven binnenkomen en de
Rijksmiddelen over April '17 brachten
weer 2 millioen 4 ton moer op dan
in April '16. In gewone tijden zou
't de moeite waard zya om zich over
zulk accrès te verblijden. Thans wekt
dergelijk „peulschilletje" slechts de
gedachte aan het zeer vele (o. a. de
naar lotsverbetering snakkende Ryks-
minimum-lljders van allerlei soort),
die moeten blijven wachten, wijl
immers weten wij de last voor
Ryksbruintje al te zwaar is ge
worden.
Telkens hoort men van „vredes-
klanken". Nu weer onder een katho
liek vredesinitiatief, waarvan Paus
Benedictus de aanstichter zou zyn
en waarvoor in den lande ijverig
wordt gewerkt. Er zijn de „Stock-
holmsche „vredesbrieven" van mr.
Pieter Jelles. Zal op Pinksteren 1918
de zomerzon weer beschijnen een al
meer met bloed gedrenkte aarde?
Wie bezit den moed, thans, om iets
anders en beters op goede gronden
te voorspellen
Mn Antonio.
De legerberichten
van 28 en 29 Mei.
Aan het Westelijk front is de
bedrijvigheid beperkt, en worden
slechts nu en dan kleine aanvallen
ondernomen. Zoo maken de Duitsche
zoowel als de Fransche berichten
melding van vijandelijke aanvallen
bij de Heurtebisse-hoeve en bij den
molen van Vauclerc. Evenmin ah de
Duitachera slaagden de Franschen
erin eenig succes te behalen.
Het Duitsche bericht spreekt verder
nog van aanvallen der Franschen in
de streek van den Pöhiberg, waar zij
de verloren loopgraven trachtten te
hernemen. Zij werden evenwel terug-
Naar hetFransche communiqué van
den 29sten nog aangeeft, richten de
Duitschers thans hunne voornaamste
krachtsinspanning tegen het massief
van Moronvillers, waar de Franschen
de geheele Waarnemingslinie vóór den
weg Moronvillers—Nauroy bezet hou
den. De stelling van de Buitschers is
hier gevaarlijk, waarom zy dan ook
trachten hunne oude stellingen door
verwoede tegenaan vallen tehernemen.
Tot nog toe evenwel zonder resultaat.
Aan het Engelsche front bepaalde
i strijd zich hoofdzakelijk tot
patrouillegevechten.
Van het Oostenrijksch-Ita-
liaansche front.
Aan het Isonzo front en op de Karst
duren de gevechten voort. De Itali
anen gingen echter minder vaak tot
den aanval over, en gebruikten de
gevechtspauze om hunne stellingen
te versterken. In het dal van Jamiano
en voor het dorp Giovanni werden
nog door den vijand bezet gehouden
gedeelten van de Flondar-linie geno
men. Ook het dorp San Giovanni viel
in handen der Italianen.
Op het Karst-plateau werden aan
vallen der Oostenrijkers bij Hudilog
afgeslagen.
Het communiqué geeft verder een
overzicht van de tot nog toe behaalde
resultaten. Tusschen Globua enZagora
werden verscheidene hoogte vermeea-
terd en vielen eenige krachtig ver
sterkte punten op de N. helling van
den San Mareo in handen der
Italianen.
Verder naar het Z. drongen de
Italianen Castagnevizza binnen en
werd een vooruitspringend gedeelte
van Boscomalo genomen. Tusschen
Castagnevizza en de hoogte ten O.
vau Jamaino bedraagt de terrein
winst V/t k 2 K.M., tusschen
Jamaino en de Zee 4 K M. Hier wer
den 2 vijandelijke linies en eenige
verdedigingswerken bezet. Het rond
Monfalcone bezette gebied werd uit
gebreid, waardoor op don rechter
vleugel grootere bewegingsvrijheid
werd verkregen.
Het Italiaansche communiqué van
den 29sten maakt melding van het
afslaan van een vrij hevigen aanval
der Oostenrijkers tusschen Duino en
San Giovanni. Hetzelfde lot onderging
een sterken vijandelijken aanval op
den Vodice.
In het vak van Plava werden de
Oostenrijkers in het dal beooasen
Globua achteruit geworpen. Hierbij
verloren zy 100 man aan gevangenen.
In het geheel werden sedert 14 Mei
op het Julische front 23.681 man ge
vangen genomen. Hieronder bevinden
zich 604 officieren. De buit laat zich
nog niet overzien, daar dagelijks uit
holen en schuilplaatsen allerlei oor
logsbehoeften te voorschijn worden
gebracht. Tot duaver werden geteld
36 kanonnen, w.o. 18 van gemiddeld
kaliber, 148 machinegeweren, en 27
mortieren, verder een groot aantal
geweren en munitie.
Naar het Oostenryksche bericht van
den 29sten aangeeft ontbrandde de
Isonzo-slag Maandag opnieuw. Een
nieuwe groote aanvalsgolf richtte zich
in de eerste plaats weei tegen den
Vodice en den Monte Santo. De vlj
andelijke stormloop begon 's.middags
en leidde tot verbitterde gevechten
vau man tegen man, die ook des
nachts hebben voortgeduurd. Vooral
iu de buurt van hoogte 652 is ver
woed gevochten. Het geheele front
heeft tegen alle pogingen van den
vijand ongeschokt stand gehouden.
Ten N.O. van Görz werden 200 man
gevangen genomen.
Ten Z. van Jamiano ondernamen
de Italianen Maandag opnieuw vier
aanvallen. Daarbij verloren zij, afge
zien van de groote bloedige verliezen,
15 officieren en 800 man aan ge
vangenen.
Het aantal gevangenen, dat de
Oostenrijkers sedert het begin van
Isonzo slag hebben gemaakt, bedraagt
14 600 man.
Volgens een Buitsch bericht van
den 293ten nam in verschillende
sectoren van het Oostelijk front de
gevecbtsactie toe. Bijzonderheden
omtrent de plaats en den omvang
der gevechten worden niet gemeld.
Op de overige gevechtsterreinen
hadden geen gebeurtenissen van
belang plaats.
De Duitsche Keizer te Atrecht.
Naar de „Köln. Ztg." uit het groote
hoofdkwartier verneemt, bracht de
Duitsche Keizer op 20 Mei een bezoek
aan At.recht. Bij deze gelegenheid
'e b«jDe tegenstander heeft,
steunende op zijn ondervinding in
den Somme slag en steunende op zyn
ongehoorde munitie, getracht, den
Duitschen tegenstand te breken. De
Franschen vleien zich met de hoop
hun land te bevrijden, wat een goed
motief is. De Engelschen hebben
echter zulk een grond niet.
Z|j strijden slechts om hun macht te
vergrooten. Waar het^echtis, daar vra
gen zfj niet naar. Ons volk en leger
staan vast tezamen. Hoelang het nog
zal duren staat aan God. Wij moeten
volhouden zoo lang het duurt. Het
volk in het vaderland dankt ons. Ia
tusschen zorgen uw kameraden er
voor, dat de levensader van den
tegenstander wordt afgesneden.
De duikboot- en mijnoorlog.
Van Duitsche zijde wordt gemeld,
dat in het Kanaal en de Noordzee
27.000 ton aan scbeepsruimte ver
nietigd werd.
Een bericht van de Engelsche
admiraliteit meldtHet Engelsche
hospitaalacbip „Dover Castle" (8271
ton) is op 26 Mei te 6 uur zonder waar
schuwing in de Middellandsche Zee,
getorpedeerd. Om half negen werd het
opnieuw getorpedeerd, waardoor het
zonk. Alle patiénteD, h6t verplegend
personeel en de bemanning werden
gered op zes na, die worden vermist
en vermoedelijk bij de ontploffingen
zija omgekomen.
De bewapende hulpkruiser „Hilary"
(6329 ton) is in de Noordzee getorpe
deerd en gezonken. Door de ontploffing
werden vier mannen gedood.
Een Britsche torpedojager is ge
zonken ten gevolge van een aanvaring.
De geheele bemanning werd gered.
De conferentie te Stockholm.
De houding der Fransche socialisten.
Naar men weet verzette zich de
meerderheid der Fransche socialisten,
voornamelijk de z.g. regeeringssoci-
alisten, zich tegen de deelname aan
de conferentie te Stockholm, en het
hervatten der internationale betrek
kingen, zoolang nog België en een
deel van Frankrijk door den vijand
waren bezet.
Dit is thans veranderd. Langza
merhand is het aantal socialisten dat
zich bij de minderheid aansloot grooter
geworden, en gedurende den laatsten
tijd werd de positie van de meer
derheid steeds meer bedreigd. Zondag
en Maandag werd een congres gehou
den waarop de conferentie te Stock
holm werd behandeld. Op dit congres
nu zijn verschillende kamerleden,
totnogtoe behoorende tot de meerder
heid, naar de minderheid overgegaan.
Dit had tengevolge dat de minderheid
meerderheid werd. Echter zijn de
leiders der oude, gematigde meerder
heid overgegaan naar de revolutio
naire minderheid, en wel zoo, dat
zij heel wel in de nieuwe meerder
heid opnieuw leiders kunnen worden.
Iozako de conferentie te Stockholm
heefc do oude minderheid echter toch
haar zin gekregen. Na een debat dat
twee dagen duurde, en waarbij het
dikwijls heet toeging verklaarde het
coDgres zich met algemeene stemmen
vóór een reis naar Stockholm.
De Italiaansche sooialisten.
Tweo afgevaardigden van de Itali
aansche socialisten Lerda en Laber-
tola zyn naar St. Petersburg ver
trokken om zich op de hoogte te
stellen van den toestand in Rusland.
Naar het blad Az Est meldt ver
klaarden zij te Stockholm met nie
mand te zullen onderhandelen, en
dat zij met de conferentie niets te
maken wildon hebben.
Op een vraag naar het standpunt
der Italiaansche socialisten ten op
zichte van een vrede zonder annexatie
verklaarde Lerda: „Ik heb dit stand
punt nooit goedgekeurd. Ik ben altijd
een heftig interventionalist geweest.
De grenzen van on3 land moeten zoo
danig verbeterd worden, dat wy geen
open poort voor Oostenrijk vormen.
Het werk van den oorlóg van 1866
moet volttooid worden. Wanneer een
land streeft naar natuurlijke en eth-
nograpbische grenzen, dan is dat geen
annexatie."
Het ia de vraag of alle Italiaansche
socialisten er zoo over denken.
Oe revolutie In Rusland.
Kerenski heeft de. invoering van
een hervormde militaire rechtspraak
aangekondigd door middel van een
dagorder van 18 aitikelen. De ge
wichtigète daarvan betreffen volgens
het St. Petersb. tel. ag. de vrijheid
der soldaten om van elke vereeDiging
deel uit te maken, gewetensvrijheid
en die nopen3 de politieke inzichten,
het verlof om buiten dienst „burger"
te dragen en afschaffing van de ver
plichting tot het brengen van den
militairen groet. Geen militair kan
voortaan bestraft worden zohder be
recht te zijn, maar gedurende krijgs
verrichtingen hebben de bevelhebbers
het recht, met wapengeweld onder
geschikten te bestraffen, die hun be
velen niet nakomen.
Deze bekendmaking gaat vergezeld
van een aansporing ter krachtige
voortzetting van den oorlog.
Brand in een munitiefabriek.
In een munitiefabriek te Bolovec
(Bohemen) is Zondag brand uitge
broken, olie in verschillende deelen
van de werkplaatsen ontploffingen
veroorzaakte. Al waren de gevolgen
der ontplofflogen minder ernstig dan
men aanvankelijk vreesde, toch bleek
dat een aantal werklieden gedood of
gewond werden.
Tot dusver werden 13 Hjken ge
borgen. Men vreest helaas, dat nog
ongeveer 50 dooden onder de puin-
hoopen van de vernielde werkplaat
sen liggen.
Eenheidsdeurkrukken.
Naar de „Lokal-Anzeiger" meldt,
zullen over drie k vier maanden in
geheel Duitschlaod deurkrukken en
venstergrepen voor zoover zij uit
messing of brons vervaardigd zijn in
beslag worden genomen. De staat zal
dan zorgen, dat de gerequireeide
krukken vervangen worden door
eenheids „Ersatz Thürklinken" van
een zwarte kleur.
Ook wordt verwacht, dat binnen
korten tijd van regeeringswege beslag
zal worden gelegd op alle andere
krukken versieringen en traliewerken
uit messing of brons vervaardigd.
Een rede van Miss Rankln.
Het eerste vrouwelijke lid van bet
Amerikaansehe parlement, Miss Ran
kin, her ft naar dd. 29 Mei uit
Washiogton wordt gemeld in het
Huis van Afgevaardigden haar „mai-
speech" gehouden ter toelichting
van een amendement op het ontwerp
in zake de le vensmiddelen voorziening.
De bedoeling van het amendement
was om zoo veel mogelijk over de
geheele Vereenigde Staten by de
levensmiddelen voorziening gebruik te
maken van de diensten der.vrouwen.
In een doeltreffende redevoering wees
miss Rankin er op, dat de vrouwen
uit den aard der zaak met het levens-
middelenvraagstuk op de hoogte zijn
en ook voerde zij aan, dat tal van
onderwijsinrichtingen elk jaar een
groot aantal jonge vrouwen afleveren
die uitstekend geschikt zijn om hetzy
in commissies of op andere wijze de
gemeenschap diensten te bewijzen.
De rede werd door een buitengewoon
groot aantal afgevaardigden aange
hoord die zich zeer geestdriftig be
toonden. Met algemeene stemmen
werd het door miss Rankin ver
dedigde amendement aangenomen.
Een typhus-ssrum gevonden.
Uit Constantinopel wordt gemeld,
dat de bacterioloog, dr. Servet Kiamil,
chef arts van het hospitaal te Siras
er in geslaagd is een typhus serum
te verkrijgen. De ziekte werd op
geiten overgebracht, door hun bloed
van typhuslijders in te spuiten. Zeven
dagen na de inspuiting werden de
dieren aan typhus ziek. De ziekte
duurde, bij hen ongeveer 13 dagen.
Gedurende het genezingstijdperk der
geiten werden de inspuitingen een
maand lang voortgezet, waarbij de
dosis der typhus-vibrionen langzamer
hand vermeerderd werd.
Op deze wflze wordt de kracht der
immuniteit verhoogd. Al naar de
hevigheid der infectie worden den
zieken van 20 tot 60 kubieke centi
meters van het aan de immuun
geworden geiten ontnomen serum
ingespoten. De tot dusverre bereikte
resultaten zjjn buitengewoon gunstig.
Karei XII vi6l in 1715 op zijn
tweeden tocht naar Noorwegen in de
loopgraven voor Fredrikshald, als offer
van een op hem afgeschoten kogel.
Na zijn dood ontbrandde een nog
steeds niet besliste stryd over de
vraag, of de koning door een vijan
delijken kogel werd gedood, dan wel
of hy viel, getroffen door den kogel
dien een moordenaar onder zijn eigen
soldaten op hem afzond.
PLAATSELIJK NIEUWS.
- Bij de op 22 en 23 Mei 1.1. ge
houden examens ter verkrijging van
het praktyk-diploma- voor het boek
houden euz. der „Yereeniging van
Leeraren" slaagden onze plaatsgenoo-
ten de H.H. J. Noë, C. Flotat en Mej.
J. W. van Brederode, leerlingen van
den heer A. M. Kloos alhier.
Ontwerp gatbezuiniging.
Door B. en W. is het volgend
schryven aan den Raad dezer ge
meente gericht.
Vooral tengevolge van de groote
beteekenia van het kookgas voor vele
gezinnen houdt het vraagstuk der
gasbezuiniging met de taak der
Brandstoffeucommissie onmiddellijk
verband.
Wy hebben daarom bedoelde Com
missie uitgenoodigd zich te willen
belasten met het ontwerpen eener
regeling voor de gasbezuiniging. De
bete6kenis van zulk een regeling,
indien daardoor naast billijker vor-
deeling der beschikbare hoeveelheden
grooter zekerheid kau worden ver
kregen, dat de vereischte bezuiniging
inderdaad zal worden bereikt, behoe
ven wij niet io het licht te stelieD.
De behoefce er aan is door do
jongste circulaire van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel
nopens deze aangelegenheid nog
versterkt.
De door de Commissie ontworpen
regeling is voor de leden uwer
vergadering ter inzage gelegd.
Het komt ons voor, dat zij zich
voor amendeering niet leent en dat
het gewenscht is, er in elk geval een
proef mede te nemen.
In verband met de omstandigheid,
dat volgens haar hoeveelheden, boven
het toegestane aantal meters gebruikt
met het vijfvoud van den gewonen
prijs betaald zullen worden, meenen
wij niet buiten voorkennis van uwe
vergadering tot haar invoering te
moeten overgaan.
De vraag, of in verband met de
aangehaalde circulaire van den Mi
nister van Landbouw, Nijverheid on
Handel de regeling in alle onderdeelen
onveranderd blijven kan, is nog niet
beslist.
Op grond van het vorenstaande
hebben wij de eer uwe vergadering
voor te stellen:
1. ons College te machtigen een
regeling ter beperking van het gas-
gebruik vast te stelleo, op de
grondslagen, neergelegd in den brief
der Brand8toffdncommissie van 15
Mei j.1.
2. voor licht-, kook- en industriegas,
gebruikt boven de krachtens de onder
1. bedoelde regeling toegestane hoe
veelheden, den prijs vast te stellen
op vijfmaal het bedrag, dat volgens
de geldende tarieven verschuldigd
zou zijn;
8. te bepalen, dat voor een
door ods College telkens te bepalen
termijn geen gas geleverd zal worden
aan hen, die naar ons oordeel in
gebreke blijven om aan de richtige
toepassing der onder 1. bedoelde
regeliDg genoegzaam mede te werken
4. te bepalen, dat voor het weder
plaatsen van een krachtens deze
regeling weggenomen gasmeter zal
verschuldigd zijn een bedrag van 3
gulden, bij vooruitbetaling ten kan
tore dér Gasfabriek te voldoen.
Wij geven hieronder de voornaam
ste bepalingen uit de nieuwe regeling
voor het verbruik van gas.
De commissie is uitgegaan van bet
principe, dat, waar de hoeveelheid
beschikbaar gas, zijnde 65% van
die van het vorig jaar, slechts
juist voldoende is om in de behoefte
tevoorzien, deze hoeveelheid zoo billijk
mogelijk moet worden verdeeld. In
gelijke omstandigheden moet dus aan
ieder dezelfde hoeveelheid ga3 worden
verstrekt.
Io de eerste plaats moet aan ieder
huishouden de noodige hoeveelheid
kookgas worden verstrekt. Het
overblijvende wordt dan gelijkelijk
verdeeld.
Na een formule te hebben gegeven
waarnaar bedoelde hoeveelheden
worden verdeeld, wordt bij de ver
deeling der beschikbare hoeveelheid
kookgas als volgt te werk gegaan:
De huisgezinnen worden verdeeld
in die met 1 of 2 comforen enin die
met 3 of meer comforen. De verhou
ding van de toegestane hoeveelheid
voor beide categorieën ia b.v. vast
te stellen op 1 1.2.
Stelt men verder een huisgezin
met twee personen op 1, dan ban
men huisgezinnen met
3 personen eveneens stellen op 1
4,5 en 6 op 1.2
7,8 en meer personen op 1.3
Huisgezinnen met 1 kind beneden
het jaar 0.2 meer enz. Op deze wijze
wordt zoowel de levensstandaard als
het aantal personen in aanmerking
Aug. l1/# u., Sept. 2 u., Oct. 4 u., Nov.
5 u., Dec. 6 u., etc.
Verzoeken om af te mogen wijken
van deze regeling moeten schriftelijk
worden ingediend en behoorlijk met
redenen omkleed worden.
Voor kantoren geldt jn 'talge
meen de regel, dat 85% bespaard
moet worden.
W i n k e 1 s en c a f é's krygen voor
iedere toegestane pit thaos pit.
Voor industriegas moet 75%
van de hoeveelheid van het vorig
jaar worden gebruikt.
Ieder verbruiker krijgt dezer dagen
een vragenlijst in te vullen, waarop
een en ander nader moet worden
aangegeven.
De strafbepalingen zijn aldus ge
regeld, dat voor het meerdere ver
bruik dan is toegestaan den eersten
keer het vijfvoud van dan prijs wordt
berekend. Bij herhaling wordt de
meter gedurende eene week wegge
nomen (waarby de onkosten f 8.
voor rekening van den overtreder
komen), bij tweedo herhaling gedu
rende eene maand, etc.
„Pro Patria".
De jaarlykscbe wedstrijden door de
gymn. en exerc. vereeniging „Pro
Patria", georganiseerd voor haar ad-
spirantenafdeelingen, werden ditmaal
gehouden op 16, 23 en 26 Mei en
zyn in alle opzichten uitstekend ge
slaagd.
Bij iederen wedstrijd bleek telkens
weer, dat de directeur der vereeniging,
de heer van Hooydonk, de kunst
verstaat, om ook zyne jongere leer
lingen te bezielen door zyn opwekkend
woord en zijn onvermoeid werken.
Het was een genot, die adspirabt-
turners en turnsters daar te zien
wedijveren om het hoogste aantal
punten te behalen. Er werd frisch,
pittig en laten we het er maar
dadelijk bij zeggen over het alge
meen uitstekend gewerkt. Onder die
jongens en meisjes schuilen krachten,
die wat beloven voor de toekomst.
En wat bij dat alles vooral prettig
aandeed was de blijde, opgewekte
geest, die in alle afdeelingen heerschte.
Het bleek duidelijk, dat de zoo heil
zame gymnastiekles tegelijkertijd een
genot is voor de kinderen. Vraagt
het ze maar eens van den grootste
tot de kleinste, of ze 't ook prettig
vinden op „gym", of ze d'r misschien
weer af zonden willen. Het antwoord
zou beslist luiden„O neen, 't is er
veel te fija." Waarlijk, de directeur
heeft het woord van dank hem by
het beëffidigen der wedstrijden door
den voorzitter gebracht, dubbel en
dwars verdiend.
Na afloop van eiken wedstrijd
werden de adapiranten onthaald op
enkele versnaperingen en dadelyk
daarna werd hun de uitalag, waarop
ze met ongeduld zaten te wachten,
bekend gemaakt. Deze was als volgt:
16 Mei. Wedstrijd voor de meisjes
klasse A (10—13'jaar) aan de ringen
en in het blokjes rapen. Maximum
aantal punten 65. Ie diploma M.
Noorman met 55 punten, 2e dipl. J.
Smit 47ï punt, 8e dipl. N. Kuiper
47 punten; 4e dipl. M. Keunink 46J
punt, 6q dipl. A. Colpa 46 punten,
6e dipl. T. Rijkes 46J punt.
16 Mei. Wedstrijd voor de meisjes
klasse B (18—16 jaar) aan het paard,
de brug en in het huppelen. Max.
aantal punten 85. le diploma C. Wes-
sel met 80 punten, 2e dipl. C. van
Leeuwen 79 punten, 39 dipL T. van
der Ploeg 69£ punt, 4e dipl. P. Kipper
man 68 punten, 5e dipl. L. Brizee
64 punten.
23 Mei. Wedstryd voor de Jon
geoskla33e A (10-13 jaar) aan de
rek, de ringen en in het hoogsprin
gen met plank. Max. aantal punten
102. le diploma H. Bakker met 95
punteD, 2e dipl. M. Hubbeling, 91
punten, 3e dipl. H. Smit, 88 punteD,
4e dipl. G. Sehlahmilcb, 79£ punt,
5e dipl. R. Franssen, 78 punteD, 6e
dipl. W. Metz, 72J punt, 7e dipl.
F. Kennink, 70 punten, 8e dipl. J.
Kuiper, 69 punten.
HoogBte sprong: 1.20 M. door R.
Franssen.
5 Mei. Wedstrijd voor de Jongens
klasse B (13-16 jaar) aan de rek, de
ringen en in het hoogspringen zonder
plank. Max.- aantal punten 80. le
diploma W. Bruin met 76£ punt. 2e
dipl. J. Fray 75 punten. 3e dipl. A.
Govers 74 punten. 4e dipl. J. JanseD
59 punten. 6e dipl. P. Smit 68$ punt.
6e dipl. S. van Leeuwen 68 punten.
Hoogste sprong: 1.45 M. door A.
Govers en J. Fray.
Door de oudste jongens-adspiranten
en de heerenafdeeling wordt weer
geregeld iederen Zondagmorgen de
lichte atbletiek beoefend op het terrein
aan den Bolweg.
Voor lidmaatschap wende men zich,
liefst schriftelijk, tot den secretaris
Kanaalweg 54.
BUITENLAND.
Oe graftombe «en Kerel XII geopend.
De Zweedsche regeeriDg heeft ver
lof gegeven tot de opening van de
graftombe van koning Karei XII,
welke in den loop van dezen zomer
zal plaats vinden, ten einde een on
derzoek in te stellen naar de oorzaken
van den dood des konings.
Krijgt dus een huisgezin met 2
personen en 2 comforen 10 M. gas,
dan krygt een huisgezin van 5 per
sonen en 3 comforen 14 M., van 7
personen en 2 comforen 13 M. enz.
Voor lichtgas wordt berekend
voor ieder gezin zonder dienstbode
1 pit; ieder gezin met dienstbode
(die niet den geheelen avond het
licht aan behoeft te hebben) 1% pit.
Pensionhoudende personen krygen
voor iedere afzonderiyke kamer
pit meer; ook gezinnen met studee
rende kinderen, die een aparte kamer
noodig hebben.
Als brandtyd wordt aangenomen
voor Mei l1/» uur; Juni en Juli 1 u.;
BINNENLAND.
Jh. mr. A. F. de Savornln Lohman.
Onder groote belangstelling höeft
Jhr. mr A. F. de Sa vornin. Lohman,
"er der Christeiyk-historische par
tij, Dinsdag zijn 80sten geboortedag
herdacht.
Zeepost naar 0.- en W.-Indltl.
De directeur-generaal der Post. en
Tel. maakt bekend, dat met ingang
van 30 Mei a.s. tot nader bericht
geen aangeteekende stukken voor
verzending per zeepost naar Nederl.
Oost en West-Indië zullen worden
aangenomen. De gewone (niet aan
geteekende) stukken voor Nederl.
Oost en West-Indië, welke nk 29 Mei
ter post worden bezorgd voor ver
zending per zeepost, zullen, zoolang
de gelegenheid tot verzending langs
den rechtstreekschen zeeweg is op
geheven, aan de afzenders worden
teruggegeven, of, indien deze niet
bekend zijn, met port belast, langs
andere wegen naar hun bestemming
worden doorgezonden.
De aandacht wordt erop gevestigd,
dat by verzending naar Nederl. Oost
en West-Indië langs andere wegen
dan den rechtstreekschen zeeweg, het
internationale port verschuldigd is.
Dnzi tcheepvaart.
De stoomschepen „Koningin der
Nederlanden" en „Riouw," vau de
Stoomvaartmaatschappij „Nederland"
zullen 6 Juni naar Indië vertrekken.
Het stoomschip „Rijndam" van de
Holl. Amerika-lyn zal zich by de beide
schepen aansluiten.
De Hollandsche Stoomboot-Maat-
schappy zal den geregelden dienst
Amsterdam - Londen binnenkort weer
hervatten met Eng. schepen. Dit be
sluit is een gevolg van de overweging,
dat de vaart van schepen onder Brit
sche vlag en begeleid door Engelsche
torpedojagers, minder gevaariyk is
gebleken, dan de vaart van afzonder
lijke schepen onder neutrale vlag.
Onder de Nederlandsche zeelieden
is dit van zoo algemeene bekendheid,
dat het waarschijnlyk niet de minste
moeite kosten zal, indien noodig,
Hollandsche bemanning voor de
Eogelsche schepen te vinden.
Van de gerequireerde schepen zyn
nog de „Borueo" en „Bali" naar
Amerika in zee gegaan.
Regtsrlngs-risloo.
De stoomschepen „Elve" en „Ber-
nisse" van de firma P. A. van Es&
Co., die 23 Mei getorpedeerd, zyn,
waren de eerste verloren gegane
schepen, die de Nederlandsche regee
ring verzekerd had voor ongeveer %0
gedeelte van het risico.
Aangekomin schapen.
De volgende schepen zyn hier te
lande aangekomen, te Rotterdam
op 26 Meis.s. „Medan", van de
Rotterdamscbe Lloyd, van Java (Fal-
mouth, Vigo), met stukgoeds.s.
„Turbinia", van de Stoomvaart My.
Rotterdam, Rotterdamscbe Lloyd, van
New York met 166,334 bushels tarwe
en 8743 zakken meel voor de Neder
landsche Regeering; s.s. „Tüuban",
van v. Nievelt, Goudriaan, van New-
York met 24,097 quarters tarwe voor
de Ned. R6geering; s.s. „Dubhe", van
v. Nievelt Goudriaan, van Baltimore
met 22,789 quarters tarwe voor de
Ned. Regeering; s.s. „Westerdyk",
van de Holland Amerika Lyn, van
New York met-260,602 bushels tarwa
en 55,888 zakken meel voor de Ned.
Regeering
op 27 Meis.s. „Ellsabeth", van
A. C. Lendens, van New-York met
10,750 quarters tarwe voor de Ned.
Regeerings.s. „Oostdyk", van Solle-
veldt van der Meer en Van Hattum,
van Baltimore met 4364 ton tarwe
voor de Ned. Regeering;
op 28 Mei 1917s.s. „Magdalena",
van A. C. Lensen, van Baltimore met
2967 ton tarwe voor de Ned. Regee
ring; s.s. „Noorddyk", van Solle veldt
v. d. Meer en v. Hattum, van Balti
more met 4564 ton tarwe voor de
Ned. Regeering:
en te Amsterdam op 28 Mei 1917
s.s. „Pollux", van de Kon. Ned.
Stoomboot My., van New-York met
101,321 bushels tarwe en 11,203
zakken meel voor de Ned. Regeering
s.s. „Gooiland", van den Kon. Holi.
Lloyd, van New-York met 158,116
bushels tarwe- en 24,374 zakken meel
voor de Ned. Regeering.
Visscharsvaartulgen als
vrachtvaarders.
De houten stoomlogger „Leerdam"
van de visschery maatschappy „Maas
sluis", ia door een combinatie te
Rotterdam aangekocht en tot vracht
vaarder omgebouwd.'
Het schip is Dinsdag met een
lading gezaagd hout van Enge in
Zaandam aangekomen.
Een betuiging van leedwezen.
(Officieel). Het ministerie van bui
tenlandsche zaken deelt het volgende
,ede:
In den nacht van 14 op 15 Mei
trachtten eenige personen uit Neder
land in de nabyheid van St. Margue-
rite de Belgische grens te overschrij
den. Een Duitsche soldaat, die op
hen wilde schieten, miste zyn doel
en trof doodeiyk oen Nederlandschen
soldaat, die deel uitmaakte van een
naderende patrouille. JSoowel de Duit
sche regeering als de chef van den
generalen staf der Duitsche strijd
krachten heeft een betuiging van
diep leedwezen daarover aan de
Nederlandsche regeering doen toe
komen. De Duitsche regeering ver
klaarde zich tevens bereid aan de
betrekkingen van het slachtoffer eene
schadeloosstelling toe te kenDen voor
het geval uit het ingestelde onderzoek
mocht blyken, dat het ongeluk inder
daad aan den betrokken Duitschen
soldaat is te wyten.
Watervliegtuig neergekomen.
Dinsdagochtend is een Duitsch
watervliegtuig naby den Weïtkappel-
schen Zeedyk op Walcheron neerge
komen. De inzittende, een officier, is
onder militaire bewaking gesteld.
Roeken In de treinen.
Naar wy vernemen, zal om het
rooken in compartimenten, waar dit
verboden is, zooveel mogelijk tegen
te gaan een aantal treinbeambten
worden aangesteld, die speciaal aan
dit euvel hun aandacht hebben te
wyden. Zy zullen in burgerkleeding
reizen en steeds proces-verbaal op
maken, als personen zich aan eén
dergelijke overtredingschuldig maken.
De veenbrand.
Door den hevigen wind en den
feilen zonneschyn ia het vuur in
de venen weer aangewakkerd en
woedde het Dinsdagmiddag in, alle
hevigheid. Het terrein van den brand
heeft zich echter tot nog toe niet
uitgebreid.
I Vrouw Van der Ley te Valther-
mond is tengevolge van bekomen
brandwonden overleden. Dit is het
16s slachtoffer.