DE OORLOG.
Vin het Wettelijk front.
Parijs, 30 Mei. Ten zuiden van St.
Quentiu vrij hevige vuur wisseling en
gevechten tusschen patroeljes.
In Champagne hebben wtl een
aanval van Duitsche stormtroepen op
den Mont Blond met hevig vuur ge
fnuikt. De vyaud heeft dooden en
gewonden laten liggen.
Op hoogte 304 hebben wjj een
overval gedaan in de Duitscho linies
en er een groote verwoesting aange
richt. Wij hebben er bovendien 10
gevangonen gemaakt.
Londen, 80 Mei. Bij Pontaine les
Croisilles en Lens zijn vijandelijke
overvalstroepen teruggeslagen. Wij
drongen in vijandelijke schansen be
zuiden Nieuw Capelle.
Berlijn, 30 Mei. Verkenningsaan-
vallen der Engelschen aan het front
van Artois en van de Franschen aan
den Ciiemin des Dames werden afge
slagen.
Gevechten in het voorterrein ten
Z.W. van St. Quentin leverden ons
een aantal gevangenen op.
Uit een brief van een Franschen
eerste luitenant, die in handen van
de Duitschers is gevallen, blijkt dat
van 108 tanks, die aan het- offensief
hebben deelgenomen, niet minder dan
66 vernield zijn.
Vin het Oostelijk front,
WeeneD, 30 Mei. De verlevendiging
der gevechtsactie houdt aan, met
name in Oost-Gal iciö.
Van het Italiaansch-Oosten-
rijksche gevechtsterrein.
I Mei. Aan de Isonzo
is de dag van gisteren betrekkelijk
rustig voorbijgegaan. Tegen den
avond hebben de Italianen opnieuw
getracht bij den Vodice onz9 stel
lingen binnen te dringen. Hun aanval
is echter in ons vuur gesmoord.
Hetzelfde lot hebben vanochtend
aanvallen bij Jamiano ondergaan
Rome, 30 Mei. Ook gisteren heeft
de vijand onverdroten zijn pogingen
herhaald om onze schansen op hoogte
652 (Vodice) binnen te dringen. Drie
achtereenvolgende aanvallen, door
vinnig artillerievuur voorbereid, mis
lukten geheel. Wy maakten een
d6rdigtal gevangenen.
Op den Karst gaat de versterking
van onze linies voort. Bet vuur
onzer batterijen heeft een aanvals-
poging der tegenpartij beoosten Bos-
comalo verijdeld.
Tusschen Jamiano en de zee heb
ben wij door plaatselijke aanvallen
het door ons gewonnen terrein ten
westen van Medeazza uitgebreid.
Vin hit gevechtsterrein In
Macedonië.
Sofia, 29 Mei. Artillerievuur op het
heele front. Op sommige plaatsen was
het hevig, met name in de bocht van
de Tserna. Ia den loop van den nacht
trachtten twee compagnieön tegen
onze vooruitgeschoven posten bij
AUsjak Male op te rukken. Zij wer
den door vuur verdreven.
Oa duikboot- in mljnoorlog,
BerlijD, 29 Mei. In den Atlantischen
Oceaan en in het Kanaal zijn weer
26.000 ton in den grond geboord.
Behalve kleine zeilbooten, waren alle
vernietigde schepen van Engelsche
nationaliteit.
Ook in de Middellandsche Zee
hebben onze -duikbooten een groot
aantal stoom- en zeilschepen, tot een
gezameniyken inhoud van 60,000 ton.
in den grond geboord./,
Londen, 30 Mei. Naar de admira
liteit meedeelt z(jn in de vorige week
2719 koopvaarders Britsche havens
binnengeloopen en 2768 uitgevaren.
17 schepen boven de 1600 tOD, 1
beneden de 1600 ton zijn in den
grond geboord, 17 zijn zonder succes
aangevallen, Er z(jn 2 visscherssche-
pen tot zinken gebracht.
In de Zwarte zee.
Konstantinopel, 29 Mei. In den
nacht op 27 Mei z(jn twee Russische
mijnleggers bij den ingang van den
Bosporua in den grond geboord.
Admiraal Laceze over den
duikboctenoorlog.
Admiraal Lacaze heeft in de Fran-
sche Kamer bij de behandeling van
de interpellaties over den duikboot-
oorlog, vooreerst gezegd, dat bij na
Lloyd George en lord Milner herha
len wilde, dat het duikbootgevaar
Engeland en Frankrijk niet zal over
winnen. De minister erkende voorts,
dat Frankrijk door den duikbootoor
log zware en wreede materieele ver
liezen geleden heefr, maar niettegen
staande die verlUzen beschikken de
bondgenooten en de onzydigen in
het begin van 1917 met den op den
vijand veroverden tonnemaat, de aan
gekochte en nieuwgebouwde sche
pen over een tonneninhoud gelijk
aan dien van het begin van den oor
log. Voor de eerste vier maanden
van 1917 kan men de verliezen in
het geheel op tWee millioen vijf
maalhonderdduizend ton schatten.
Wanneer men, zei de minister La
caze, zonder zich aan optimisme
schuldig te maker, rekening houdt
met den aanbouw van schepen, dan
blijkt dat wij, indien de duikboot
oorlog tot aan het einde van het jaar
dezelfde intensiteit behield, viermil
lioen vijfmaalhonderderdduizend ton
verloren zouden hebben op een ton
neninhoud van m6er dan veertig
millioen ton. Kan men in ernst ge-
looven, dat die vermindering ons
zou kunnen beletten te léven en dat
de Duitsche bedreiging de havens
der bondgenooten te blokkeeren we
zenlijk en voor verwezenlijking vat
baar is?
Ik ben overtuigd, zeide Lacaze, dat
wij, wanneer wij doen wat de
geallieerden thans doen en den invoer
beperken, met den bestaanden tonnen
inhoud kunnen voorzien in de be
hoeften van het land en bet oorlogs
materiaal kunnen vervoeren! Het
cijfer van den tot 23 dezer in den
grond geboordeD tonneninhoud neemt
af; de Duitsche blokkade heeft nooit
wezenlijk bestaan, omdat tot dusver
onze havens zooveel schepen ont
vingen als ze konden bevatten, alles
aanvoerende wat het land noodig bad.
Vier millioen tweemaal honderddui
zend ton koopwaar zijn in Maart in
onze havens binnengekomen en vier
millioen driemaal honderdduizend ton
in April. Daarentegen is er niets of
tb'o goed als niets in de Duitsche
havens binnengedrongen. Het is dus
onjuis*--zei de minister Lacaze, te
zeggeit,7 dat wij den ooriog zullen
moeten verliezen wegens den duik
bootoorlog. Wij kunnen verliezen
bebbon, die nog smartelijker zijo,
maar ik geloof dat wij zonder zwak
heid en zonder blind optimisme den
toestand onder de oogen kunnen zien,
maar tevens zonder overmatige
bezorgdheid.
Minister Lacaze sprak vervolgens
over de verdedigingsmiddelen tegen
de duikbooten. De' patroeljebooten
zijn beter bewapend opdat ze sneller
kunnen schieten. Kanonniers en
officieren der koopvaardij worden
geoefend om in den strijd tegen de
duikbooten te kunnen optreden.
LaDgs de geheele Fransche kust is
nu een voldoend aantal stations voor
dradelooze telegrafie en voor water-
vlieg vaart ingesteld en in de maand
October zullen alle Fransche koop
vaardijschepen met twee kanonnen
bewapend zyn.
Brazilië en Dultschland.
Rio de Janeiro, 29 Mei. DeKamGr
heeft een wetsontwerp aangenomen,
raarby de neutraliteit in den Duitsch-
Amerlkaanschen oorlog opgegeven,
het gebruik maken van de Duitsche
schepeD, die in de Braziliaansche ha
'iggeu, toegestaan en de regee
ring "gemachtigd wordt om maatre
gelen te nemon tot verdediging der
scheepvaart en tot herroeping van
de besluiten omtrent de neutraliteit
in den oorlog tusschen de Entente
en de Centrale mogendheden.
De Conferentie te Stockholm.
Berlijn, 29 Mei. Naar do „Vor-
w&rts" verneemt, heeft Huysmans
verklaard, dat de algemeene confe
rentie te Stockholm tot Juli zal
worden uitgesteld. Een bepaalde
datum is nog niet vastgesteld.
„Het Volk" ontving uit Stockholm
bevestiging van dat bericht.
De houding der Fransche socialisten.
De Temps laat zich naar uit
Parijs aan het Hbl. wordt gemeld
in scherpe bewoordingen uit over „de
lichtzinnigheid van de soc. meerder
heidspartij, die de nationale idee op
offert om den schyn van eenheid in
de socialistische party te baadhaven".
„Te Stockholm wil men de grond
slagen vaststellen voor een sodalis-
tischen vrede en aan de actie van
de revolutionaire internationale over
wicht geven over die van de regee-
ringen, die jogens de volken verant
woordelijk zyu.
Wanneer die manoeuvre mocht
slagen moesten de geallieerde naties
den oorlog ter verdediging van het
rechr~èn de vryheid maar opgeven
te«RÖJc4e sociaal democratie eens te
meer zal hebben getoond, dat zy niet
by machte is de Duitsche regeering
te "dwingen hare oorlogsdoeleinden
d.1. verovering en overheersching,
op te geven. Door een soc. vrede
dreigt men ons te breDgen tot een
Duifschen."
T)ok "d& „Journal des Débats" laat
zich ongunstig over het besluit der
meerderheid uit, omdat nu de eerste
manche in de party gewonnen is
door de Duitsche gedelegeerden.
Do meening van da „Vorwarts."
De „Vorw&rts" noemt het besluit
der Fransche socialisten „het eerste
groote succes van de zaak van den
vrede in het Westen." Het is neg
niet bekend zegt het blad verder
of de Franschen direct met de
Duitschers willen onderhandelen. Er
is nog veel verschil van meening.'
Het blad hoopt, dat het den neu
tralen gelukken zal tot een vergelijk
te komen.
Mr. Troalstra over de Fransche
socialisten.
Uit Stockholm wordt d.d. 29 Mei
aan het Hbl. gemeld
Ik had met Mr. Troelstra een on
derhoud over het besluit der Fran
sche socialisten, waarover hy zich
als volgt uitliet. Het verheugt me,
dat de vraag over het al of niet
deelnemen aan de conferentie geen
tweespalt beeft gebracht. Het bewijst
de inwendige kracht der Fransche
partij.
Ik beschouw het zenden van de
legaties naar Stockholm en Petrograd
ais een poging om de eenheid tus
schen het Russische initiatief en het
onze te helpen bevorderen.
De resolutie toont aan, dat men
bereid is tot loyale samenwerking
voor een gemeenschappeiyke socia
listische v redesactie.
Zy wekt het vertrouwen op een
practisch resultaat in den geest V3n
de bekende principes der internatio
nale en duidt op de mogelijkheid om
spec fiek nationale vraagstukken tot
een oplossiDg te brengeD.
De Fransche partij verrichtte door
het aannemen van deze resolutie een
moedige daad van historische be
teekenis, een daad die ook in andere
landen de eenzydige nationalistische
opvattingen zal verzwakken ten gun
ste van d8 versterking der interna
tionale tendenzen.
De revolutie In Rusland.
Volgens een telegram uit Petro
grad, aldus de Kopenhaagache corre-
spondont van de „Kölnische", is de
stad Zarizyn aan de Wolga in han
den van oproerige soldaten die l1/,
millioen aan belastingen uitschreven
en zich van alle in de haven liggen-
i Wolga schepen meester maakten.
De „Kölnische" ontvangt uit Ko
penhagen het bericht, dat, naar
„Ekatrabladet" uit Stockholm meldt
de Raad van arbeiders en soldaten
afgevaardigden te Petrograd met 340
tegen 46 stemmen besloten heeft bij
de voorloopige regeeriDg op het pu
bliceeren der geheime verdagen mot
ïe bondgenooten aan te dringen.
Het verwoeste Frankrijk.
Geneve, 29 Mei. Volgens een Ha-
vasberlcht van de „L'bertó" uit New-
York heeft Rockefeller het plan een
gedeelte van zyn zeer groot fortuin
beschikbaar te stellen voor de weder
opbouw van het verwoeste gebied in
Frankyk. Zyn eerste gift bedraagt
25 millioen gulden.
Hat Oostenrljksche Hult van afge
vaardigd» na drla Jaar wader
heropend.
Het Ooster-rijkacbe Huis van afge
vaardigden heeft vandaag zyn ope
ningszitting gehouden. Veel afge
vaardigden dragen uniform. Op de
plaatsen der op het veld van eer
gevallen afgevaardigden, liggen bloem
garven.
Nadat de minister-president het
ministerie heeft voorgesteld, neemt
baron Fuch3 als oudste afgevaardigde
den voorzitterstoel in. Hij wydt war-
mo woorden van herdenking aan
keizer Frans Jozef, herdenkt met
diep leedwezen den door moordenaars
handen gevallen aartshertog Frans
Ferdinand en diens gemalin, de eerste
offers van den rampzaligen wereld
oorlog, en huldigt namens d6 volken
van Oostenrijk keizer en keizerin.
De voorz. herdenkt vervolgens de
heldhaftige stryders voor Oosteni yk's
nationaal orfdeel, eer en roem, en met
name boD, die thans op den Karst
en aan de Isonzo zoo moedig strijden.
Ook aan Oostenrijks bondgenooten
brengt sp. hulde en dank. Nadat de
;esneuvelde en gestorven leden van
iet Huis zyn herdacht, komt de
keuze van een voorzitter aan de orde.
Met 215 stemmen wordt dr. Gastav
Gross, gewezen voorzitter van het
Duitsch-nationaal verbond,
195 stemmen zyn blanco.
Ruil van krijgsgevangenen.
Men schryfc uit Zurich dd. 26 Mei
aan de „N. Rott. Crt."
Emige dagen geleden werd hier
melding gemaakt, van een regeling
tusscben Frankrijk en Duitschland,
tot wederzljdsche uitwisseling hunG6r
gevangenen, die vader van drio of
meer kinderen en ten minste acht
tien maanden in het gevangenkamp
■zyn.
Het „Journal de Genève" ontvangt
nu van zyn correspondent te Bern
bericht, dat deze overeenkomst, die
zoo goed als definitief was, plotseling
weer twyfelachtig geworden is. Ia
Duitschland waren do bewindsmannen
er eenparig voor; in Fiankiyk had
de minister van oorlog zyn goedkeu
ring al gegeven. Maar du blijkt
achteraf, dat de minister van buiten-
landsche zaken er tegen is. Naar het
heet, zou deze minister gezegd hsbbeD,
dat het woord der huidige Duitsche
regeering geen vertrouwen verdient,
en geen enkele garantie aanwezig is,
dat Duitschland zijn teruggekeerde
gevangenen niet onmiddellijk bij den
front- of etappedienst zal ia lijver.
Het gaat bij dezen ruil om het
familieleven van honderdduizenden
on het is daarom te wenscheu, dat
de Fransche minister nog op zijn
besluit terug komt. Er zlju wel moei-
ïyker vraagstukken geregeld dan het
bovenstaande, en de stemming is i Ij
de meerderheid der gevangeneD wel
zoo, dat zij zich. met band en tand
aan de gedocumenteerde" vrijstelling
zullen vasthouden, en niet meer naar
het front zullen trekken.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te Haarlem slaagde voor het
acte examen 1. o. de heer L. v. d.
Kuyi, alhier.
Van de Rijksnormaallessen alhier
slaagden 12 van de 13 candidat6n.
Deze inrichting heeft daarmede haar
ouden roem weer gehandhaafd.
Voor het diploma Boekhouden,
handelsrekenen, handelsrecht, exa
men van de vereeniging voor leeraren
op 22 en 23 Mei j.1. slaagden de heeren
C. T. Baltzee, en H. E. K. Ezerman
leerlingen van den heer A. C. v.d. Meij.
Morgen, 1 Juni herdenkt
heer J. Duif, Agent van Politie, alhier,
het feest van zyn 25 jarig jubileum
by den dienst der Politie.
Voor menschllevond hulpbetoon.
Bij Kon. besluit is de bronzen eere-
penning voor menschlievend hulp
betoon verleend aan P. W. Erkelens,
bootsman d. Kon., Marine, wegens
met levensgevaar verrichte redding
van een jongen uit het Ijs van het
Heldersche Kanaal, 5 Maart.
Aardappelen en rundvleesch.
Het lid van den Raad, de heer W.
Biersteker, heeft verzocht in de Raads
zitting van hedenavond tot den Burge
meester-Voorzitter der Distributie
Commissie de volgende vragen te
mogen richten
1. Is het waar, dat er goede aard
appelen Friesche borgers - nog
steeds in opslag zijnen waarom
zy n deze n iet aan het publiek verstrekt?
2. Is er door uwe Commissie met
de slagers eenige bespreking gehouden
ten einde verhooging van den pry's van
het rundvleesch te voorkomen?
Badinrichting Rijkswerf.
Naar wij vernemen wordt de bad
inrichting van 's Rijkswerf heden naar
het Spoorwegbassin verhaald. Het
water van het werfkanaal is n.1. af
gekeurd. Ook die voor de adelborsten
wordt naar het Bassin verplaatst.
De Tram vervoerde op de beide
Pinksterdagen 4924 personen naar en
van Huisduinen.
Toezicht gevraagd.
Er is in onze gemeente één mooi
plekje, het plantsoen, hetwelk vooral
dit jaar zoo prachtig onderhouden
wordt. Een lust is het om de bloemen
daar te zien bloeien. Jammer is het
dat de baldadige straatjeugd niet na
kan laten in de perken te ravotten.
Gisterenarond zagen wy eenige jon
gens, die groote takken seringen
afrukten, zelfs soldaten zagen wy
hetzelfde doen.
N.V. Texels Eigen Stoomboot-
Onderneming.
Vertrek van Texel: Op werk
dagen8,— v.m., 2,50 n.m. Op Zon
en feestdagen 8,- v.m., 6,45 n.m.
Vertrek van Nieuwediep: 9,30
v.m., 4,25 n.m. Zon- en feestdagen
,30 v.m., 7,35 n.m.
Krijgsraad te 's-Gravenhage.
Gistereu heeft de auditeur-militair
tegen W. v. d. H., milicien kanonier,
afkomstig uit Den Helder, wegens
diefstal, vier maanden gevangenis
straf geöischt.
BINNENLAND.
Da schaapvaart.
Hut atoomschip „Pomona" (789 ton)
van de "Koninklijke Neleriandsche
Stoombootmaatschappij te - Amster
dam is opgebracht naar Swiaemunde.
De „Pomona" is 3 Mei van Amster
dam naar Kopenhagen vertrekken.
Ze was dus hoogstwaarschijnlijk op
de thuisreis.
Da „Voorwaarts."
Het Nederlandsche stoomschip
„Hengelo", dat gistermorgen van
Goole te IJmuiden binnenkwam, rap
porteert dat men op de thuisreis de
Nederlandsche kof;jalk „Voorwaarts"
uit Groningen, geladen met gezaagd
hout, nabij het Smithknoll lichtschip
drijvende heeft gevonden. Nadat men
het vaartuig eenigen tijd gesleept had
kapsysde het en moest men de sleep
trossen kappen.
Waarschijnlijk ia het vaartuig de
„Voorwaarts" geweest, die Zondag
20 Mei door een Duitsche duikboot
beschoten en door middel van brand
bommen tot zinken zou zijn gebracht-
Volgens kapitein Bonninga, die met
zijn drie mede-opvarenden na drie
dagen in een boot te hebben rondge
zwalkt, door het visschorsvaartuig
Y.M. 360 „Geertje" gered en acht
dagen geleden te IJmuiden geland
werd, waren de Duitschers ongeveer
vier uren bezig geweest om te trach
ten het schip te doen zinken. Toen
had kapitein lonninga zijn schip uit
het oog verloren, zoodat hy niet wist.
mede te deeleu, of de „Voorwaarts"
werkeiyk gezoriken was. Uit het rap
port van de „Hengelo" blijkt echter,
dat de Duitsche duikboot blijkbaar
geon kans hoeft gezien het scbip tot
zinken te brengen en het toen maar
heeft laten dry ven. Door den harden
oostenwind der laatste dagen is het
kofschip zoodoende onder de Engelsche
kust verzeild geraakt. Vreemd is het
echter, dat geen enkele duikboot of
ander vaartuig het verlaten scheepje,
dat aldus geruimen tyd in de Noord
zee rondgedreven heeft, ontmoette.
Do a. s. verkiezingen.
Inzake de verkiezingen voor de
Tweede Kamer en de Gemeenteraden
heeft het Partijbestuur van de S. D.
A. P. de volgende circulaire aan de
besturen van de stedelijke- en disfcricts
federaties en do af Jeelingen dier party
p3riy gezonden.
„Het is u bekend, dat alle iQ de
Tweede Kamer vertegenwoordigende
partijen, ook de S. D. A. P. dus, voor
de dit jaar to houden perioiieke
Kamerverkiezingen een overeenkomst
aangingen, waarvan de aanhef luidt:
„By do verkiezingen voor leden van
de Tweede Kamer der Staten Gene
raai, welke ten gevolge van de ont
binding met het. oog op de Grond
wetsherziening in 1917 zullen moeten
plaats vinden, zal door alle partijen
wo den gepoogd, te bewerken dat de
zittende leden geen bestrijding vinden
en zoo rcogeiyk by enkele candidaat
stelling worden herkozen."
„Dit. beteekent, dat wij alleen otize
aftredende partijgenooten candidaat
stellen.
„Tegenover g-ion der andere af-
tredenden wurden^oor ont» candidaten
gesteld oc-k de reeds door het party
bestuur goedgekeurde candidaluren
van niet aftredenden dienen hiermee
als ingetrokken te worden b?schouwd.
Het partijbestuur besloot met alle
kracht en openlijk steun te bieden
aan de aftredende burgeriyke Kamer
leden, wanneer tegenstanders van de
Grondwetsherziening tegeno/er hen
worden candidaat gesteld, en noodigt
de federaties en afdeeliDgen in de
districten, waar dit het geval is, uit
de verkiezing van de voorstanders
der Grondwetsherziening met alle ten
dienste staande middelen te bevorde
ren.
„De overeenkomst om geen candi
daten tegenover aftredenden te stellen
'geldt ook voor het district Zutphen,
welks afgevaardigde echter tegen de
herziening van art. 192 gestemd
heeft. Ia dit district onthouden wy
ons van alle bemoeiing, in dien een
verkieziDg noodzakelijk is wegens
candidaatstelling van andere tegen
standers van Grondwetsherziening.
„Deze verkiezing staat enkel in het
teeken der Grondwetsherziening
onder geen omstandigheid mogen de
afdeeliDgen of federaties zich laten
verleiden rechtstreeks of zydelings
eenigen steun te verleenen aan „pro-
test-candidaturen" van welken aard
ook."
Alwaar verrekend?
Men schryft aan de „Telegraaf"
Pas zyn de klei aardappelen gedis
tribueerd, pas verheugt de burgery
zich er in, dat de ellende met de
veenaardappelen achter den rug is,
en dat men thans een smakelijken
aardappel op tafel krijgt, of er komt
alweer een Jobstyding uit Den Haag,
die ten aanzien van de aardappelen-
voorziening voor de eerstvolgènde
periode het ergste doet vreezen.
Men weet dat het kwantum van
5 kilo per hoofd, hetgeen in sommige
gemeenten een tyd lang kon verstrekt
worden, op last van den minister
teruggebracht moest worden op 3
kilo per hoofd, omdat de klei aard
appelen gedistribueerd zouden wor
den. En nu de gemeentebesturen
hunne bestellingen op klei aardappelen
gedaan hebben, natuurlijk gebaseerd
op het rantsoen van 3 "kilo per hoofd
per week, gelyk uitdrukkeiyk door
den minister bepaald werd, nu komt
het Rijks Centraal Administratie
kantoor voor de distributie van
Levensmiddelen met do zorgwek
kende mededeelicg, dat „in verband
met de beperkte hoeveelheid klei
aardappelen, welke thans nog beschik
baar is" (wist men dit 14 dagen
geleden dan óók ni6t?), de aanvragen
om aardappelen die thans nog in
komen, en die loopen over een be
hoefte van vier weken, slechts ge
deeltelyk uitgevoerd zullen kunnen
worden.
Welk percentage ui! gevoerd zal
worden, wordt er nog maar niet bij
vermelddat houdt men vermoedelijk
voor eenvriendeiyke verrassing nog
in Den Haag.
Ten slotte komt de goede raad,
om „by d© distributie van aardappelen
zoo zuinig mogelijk te zyn." Men
heeft er ons waariyk wèl aan gewend
om er zuinig mede om te springen.
In geval er nog gemeenten zyn die
nog een overschot hebben van zand
en voenaardappelen, worden zij ver
zocht het Ryks Distributiebureau
daarmede in kennis to stellen, „ten
einde andere gemeenten (lusverlangd
daarvan te kunnen voorzien." Na
twee weken een smakeiyken aard
appel genuttigd te hebben loopt men
nu opnieuw kans de allerwege
afgekeurde veenaardappelen te moeten
eten, oapdatmen zich voor de
zooveelste maal in Don Haag ver
rekend heeft.
Tot zoover do .Telegraaf". Sinds
oeuige dagen zijn wij al gespeend
van de goede aardappelen en weder
verplicht dit „veevoeder" te nuttigen.
Bierrantsoenearlng.
De verschillende brouwerijen heb
ben een circulaire aan hun afnemers
verzonden, waarin zy kennis geven
van eenige maatregelen, die beper
king van het bierverbruik beoogen.
Naar een ander bericht meldt, be
staat er kans, dat binnenkort nog
maar tweedorden van de vroegere
hoeveelheid bier zal worden geleverd.
Noodwoningen te Amsterdam.
Te Amsterdam zyn reeds, ter voor
ziening in den noodtoestaud, die ook
daar heerscht op het gebied van
woningbouw, voor eenigen tyd een
aantal noodwoningen gebouwd. In
jongste vergadering van den ge
meenteraad kwam een voorstel van
B. en W. in behandeling inzake den
naderen bouw van 3500 zulke wo
ningen. Do bowoningsduur wordt ge
rekend op 15 jaar.
Een schryven van den inspecteur
der volksgezondheid te Utrecht, den
heer D. E. Wentink oordeelt tamelijk
gunstig over de bestaande woningen.
Wanneer men deze woningen be
oordeelt naar den standaard van ar
beiderswoningen, die in normale ty-
den van 4 tot 5000 gulden per stuk
kosteD, en men niet bekend is met
andere bouwwijzen dan de normale
bouwwijze te Amsterdam gebruike
lijk is, dan zal de bezichtiging van
deze woningen wel eenige teleurstel
ling geven en ongerustheid baren,
aldus schreef by.
WaDneèr nien echter niet onbe
kend is met de wijzen waarop men
in andere streken en cok in
andere landen bouwt en constiu
eert en deze woniDgen naar den
juiaten standaard beoordeelt, n.1. met
do wetenschap datde opgave was
bet bouwen van noodwoningen, d.w.z.
licht geconstrueerde woningen zonder
paalfundeeriog, welke van de op dat
oogenblik het meest onder het bereik
zijnde materialen in den kortst mo
gelijken tyd moesten worden gebouwd
en slechls een beperkten levensduur
zullen hebben, dan kan naar myne
meening, aldus de heer W., geen
andere indruk worden verkregen dan
dat hier een zeer bevredigend resul
taat werd bereikt.
De heer Wentink zou het op grond
van flnancieelen overwegingen, be
perking van onderhoudskosten enz.,
niet oDgeraden achten wanneer by
verderen aanbouw ©enigszins meer
permament karakter aan deze wo
niDgen kon worden gegeven door
minder gebruik te maken van vak
jperk en hout en ineer gebruik van
dryfateen en sintelbetonateen.
Hoe dit ook al zij, de reeds tot
stand gekomen noodwoningen kunnen
□aar mijn meening, de omstandig
heden in aanmerking genomeD, ge
acht worden te voldoen aan ae eischen
welke aan dergelyke woniDgen kun
nen worden gesteld, en zullen, voorop
gezet dat ze goed bewoond worden,
zonder fwijfel voldoen aan de ver
wachtingen die men zich by den opzet
daarvan heeft gedacht.
De heer Faber, gewezen inspecteur
van de volksgezondheid voor Fries
land, Groningen en Overysel, (woning-
inspecteur), schreef aan B. en W.
dat de indruk, dien deze bouw op
hem maakte over het geheel gunstig
was; de woningen waren practisch
en hygiënisch ingericht, de toetre
ding van licht en lucht ruim voldoen
de verzekerd. De groepeering van
de woningen was zeer goed en later
zal, zonder wyziging van het straten
plan op het zelfde terrein een bouw
van meer permament karakter ge-
makkeiyk zyn tot stand te brengen.
„Voor bawoning door ruwe en
slordige gezinnen zyn de noodwonin
gen minder geschikt dan eenig ander
type en zulke gezinnen dienen zoo
veel mogeiyk geweerd. Worden de
woningen netjes bewoond door ge
zinnen die, zy het met eenige hulp
van gemeentewege, er een eer in
stellen hun woningen en hun tuintjes
behooriyk te verzorgen, dan voorzie
ik dat dit woningcomplex, zonder
buitengewone uitgaven voor onder
houd, gedurende vijftien tot twintig
jaar een gezonde en gewilde buurt
zal vormeD.
„Dit vooropgesteld zynde spreekt
het wel baast van zelf dat ik tegen
eene uitbreidiDg van dezen bouw met
nog een zeshonderd won inge»-geen
principieel bezwaar kan hebben. Het
is m. i. oene quaestie van opportu
niteit meer dan van principe.
_De woningnood in Amsterdam, als
elders is groot en toenemende. De
bevolking neemt in de laatste jaren
zoo toe, dat, rekening houdend ook met
het verdwijnen van oude woningen,
een aanbouw van 3 a 4 duizend wo
ningen per jaar geen verbetering
brengt, maar den bestaanden toestand
bestendigt. Daar niemand dien aan
bouw voor de eerste jaren vsrwacht,
zal de woningnood biyven klimmen
ook al voert de gemeente haar bouw
plannen in een versneld tempo uit;
immers de particuliere woningbouw,
in elk geval voor woningen van
lagere huurwaarde, is uitgeschakeld
en op hervatting van dien bouw voor-
loopig althans, valt niet te rekenen.
Stelt men het aantal benoodigde
kleine woningen per jaar op drie
duizend of per maand op 250 dan
neemt het tekort aan dio woningen
tusschen nu en ultimo 1917 toe met
globaal 2000 en geeft een aanbouw
van 650 in dat tijdvak niet veel.
Wil men aan het aautal noodwo
ningen verder eene belangryke uit
breiding geven, dan winnende tegen
die woningen aangevoerde bezwaren
gestadig aan kracht en komt "men
voor de moeiiykheid, dat men over
vyftien jaar en dus zeor spoedig
het altyd zeer zorgelijke vraag
stuk van de woningvoorziening com
pliceert met de plotselinge vervan
ging 7au een groot aantal noodwo
ningen door gebouwen van meer per-
manen teu aard, terwy 1 toch de er var ing
leert, dat elke periode genoeg heeft
aan zyn eigen nooden.
„Indion ik aan deze, uit den aard
der zaak globale en eenigszins opper
vlakkige beschouwingen eene coni
clusie zou mogen verbinden, dan zou
het deze zynMen zy niet te bevreesd
voor eenige uitbreiding van het aantal
noodwoningen, maar blijve selectief
wat de aanstaande bewoners betreft.
Men verwachte van den bouw van
nogmaals 650 noodwoningen geen
verbetering aan de woningmarkt, het
aanbod zal steeds verder achter de
aanvrage blyven. Het wekken van
illusies ten deze zou tot teleurstellin
in aanleiding geven."
In den Amsterdamschen gemeente
raad is nog al kritiek geoefend op
dezen woningbouw. De Gezondheids
commissie meende geen genoegen te
kunnen nemen met het in sneller
tempo aanbouwen van een woning
soort, dat ze afkeurde, en betwistte
of de woningnood zoo groot was,
dat dit kan worden geduld. Vooral
de heer Van den Tempel liet zich
ongunstig over deze woningen uit.
Het is onwaar, dat de noodwoningen
(gelyk B. en W. zeggen) voor den
bewoningsduur van slechts 15 jaar
volkomen aannemeiyke woningen
zijn. Spr. vreest, dat het woningtype
door deze noodwoningen zal worden
verlaagd.
Wethouder Wibaut moet nog op
de opmerkingen antwoorden.
Over de grens.
Maandagmiddag zyü te Sluis vijf
Belgische jongemannen over de draad
gekomen. Bezig zynde met grasmaai-
6D, sloeg een hunner met ztjn zeis
tegen een der draden aan, en bemerk
te, dat er geen stroom op stond. By
onderzoek bleek, dat door geen der
draden de stroom giDg. Oogenblikke-
lljk zyn zij toen gezamenlijk er over
heen gewipt. De Duitsche wachtpos
ten begonnen dadelijk op hen te
schieten, maar zy wierpen zich op
den grond, en kropen toen verder
"de grens een goed eind over.
Zy hingen een droevig beeld op
van den honger on de ellende, die
er by hen geleden wordt. Alle be
schikbare voorraden van aardappels
zyn opgeöischt geworden, en slechts
een klein rantsoen is den boeren
overgelaten voor eigen gebruik.
Ontslag gevraagd.
De burgemeester van Emmeu, in
welke gemeente ook de veenbrand
woedde, heeft ald zoodanig ontslag
gevraagd.
Dit is dezelfde burgemeester, die,
toen minister Cort van der Linden
hem verleden week op een avond
opbelde over den brand, niet uit zyn
bed wenschte te komen om Z.Ex.
te woord te staan.
Eq toen de vorige week op een
nacht de Haagsche brandweer arri
veerde en zich ter zyner beschikking
wou stellen, weigerde hij eveneens
op te staan en liet hen naar Weer-
dinge, een brandend gehucht in de
gemeente Emmen, doorreizen.
Congres van Belgische sociaal
democraten In Nederland.
Qedurende de Pinksterdagen ver
gaderde te Rotterdam de Bond van
Belgische sociaal democraten in Ne
derland.
Bij de bespreking der algemeene
politiek vormde de conferentie te
Stockholm de hoofdschotel. Uit de
debatten bleek dat men algemeen in
genomen was met het werk dat door
het Internationaal Bureau isg
Ten slotte werd met algemeene stem
men een motie aangenomen, waarin
o.a. de hoop wordt uitgesproken, dat
de besprekingen, die te Stockholm
plaats hebben, zullen gevolgd wor
den door eene internationale confe
rentie die voor doel en gevolg
hebben, dat de verbroken banden
zullen hersteld worden, en dat de
vrede, waar de volkeren aller naties
naar trachten, zal bewerkstelligd
worden.
Verder wordt hierin gezegd:
Het congres protesteert tegen de
regeeringen, die door het weigeren
van paspoorten, de werkefijke geko
zenen van de socialistische organi
saties beletten de arbeiders van hun
land zich te Stockholm te laten ver
tegenwoordigen, daar slechts als af
gevaardigden van de werkende klasse
kunnen erkend worden, degenen die
regelmatig door arbeidersgroepen
worden aangeduid.
Ten slotte werden nog besprekin
gen gehouden over de binnenland-
sche politiek, internationale wetge
ving enz.
Een toeken dee tijde.
De „N. R. Ct." van Dinsdagavond
bevatte de volgende advertentie:
„Ambtenaar, lengte 1.70 M., ge
wicht 72 K.G., fioancieel zwak zynde,
wenscht gaarne de eer te mogen
genieten, "de gedragen bovenkleeren
van een kapitaalkrachtig inwoner
gratis verder af te dragen. Brieven
enz.-
Ontrouwe dienstbode.
De rechtbank te Maastricht deed
gisteren uitspraak in de zaak tegen
de dienstbode, beschuldigd van dief
stal van geld en edelgesteenten uit
de St. Mathiaskerk aldaar.
De rechtbank, zich vereen igend
met de uitspraak van den goudsmid
Witte, uit Aken, dat zij de edelge
steenten heeft weggenomen, conclu-
deerende, dat zy, op den avond der
betrapping, 1 kwartje en 2 centen
uit het offerblok heeft ontvreemd,
veroordeelde haar tot 1 jaar gevange
nisstraf met aftrek van het voorar
rest; tot teruggave van de edelstee-
nen en bovenvermeld bedrag aan
de kerk, terwyl haar wordt terug
gegeven het geld en de effecten, die
op de rechtbank gedeponeerd zijn,
en de rechtbank later zal hebben te
beslissen over de gelden en effecten,
Velke by de Bank zyn gedeponeerd.
Een adellijke smokkelaarster.
In het „Politieblad" is gesignaleerd
wegens het niet voldoen van een
boete, groot f 60, haar opgelegd wegens
een poging^ tot verboden uitvoer,
Barones Elvire Marie Mathilde Frede-
rika Franziska Antonia Freifrauvóü
Vittinghof-Schell Twickel.
Beroofd.
Zondagnacht is in de nabijheid van
de kazerne te Zutphen een schipper
uit Rotterdam door eenige militairen
overvallen en van ruim f600 beroofd.
Twee huzaren, op wie zware ver-
donking rustte, zyo in arrest gest-:ld
en hebben bekend den aanval en roof
te hebben gepleegd.
-v Een liefdesdrama.
Te Krommenie, waar mon deze
week' iiög eens ouderwetsch kermis
viert, speelde zich Maandagavond een
noodlottig liefdesdrama af. Esn jonge
man, die oneenigheid had gekregen
met zijn meisje, wierp zich by het
station onder den sneltrein van
Amsterdam. Ofschoon de machinist
oogenblikkeiyk stopte, werd S. ver
morzeld onder den trein uitgehaald.
E9n hand en een deel van 't hoofd
werden later gevonden.
Berichten ontvangen tijdens
het afdrukken van ons blad.
Den Haag. Officieel. Biykens een
van den Gouverneur Generaal van
Ned.-Indiö ontvangen telegram, meldt
de Resident van Bali, dat ongeveer
125 inboorlingen, die wegeDS het
weigeren van diensten voor onder
houd vau wegen en bruggen ten be
hoeve van den Regent, veroordeeld
wareo tot dwangarbeid, op 27 dezer
den controleur van Gianjar en de
gewapende politie hebben aangeval
len, deze vuurdon en doodden daar
door 5 kwaadwilligen en verwondden
er 7, een dertigtal nam de vlucht,
terwijl de overige gevangen werden
genomen. De orde en rust is thans
hersteld.
UIT DEN OMTREK.
Julianadorp. Woensdagavond verga
derde de Vereeniging tot bevoideriug
van getrouw schoolbezoek in het lo
kaal van S. Hoogvorst. De opkomst
was nogal bevredigend. De voorzitter
opende de bijeenkomst waarna de
notulen werden voorgelezen en goed
gekeurd. Punt 1. Rekening en ver
antwoording. De ontvangsten bedroe
gen f 826.12. de uitgaven bedroegen
f 284.19, saldo f 41.93.
Naar aanleiding van dit groote
saldo, stelde de Heer de Vi iea voor, aan
de Tooneelvereeniging, die toch zeker
voor een groot deel tot dit gunstig
resultaat heeft medegewerkt door
f50.— uit haar kas te geven, har
telijk dank te zeggen. Spr. hoopfe
dat die vereeniging later weer haar
medewerking zal geven.
Punt 2. Bestuursverkiezing, afcr.
en r.iet herkiesbaar de Heer J. Koa-
seJ, gekozen de heer J. do Das.
Punt 3. Bespreking schoolfeest. Na
veel over en weer gepraat werd be
sloten de klassen te splitson in 2 X
3 klassen, waarna besloten wordt'met
de oudsten den 12en Juni naar Schoorl
en Bergen per rytuig te gaan en het
feest voor de kleinen op den ouden
voet voort te laten gaan met by'v.
een poppenkast of goochelaar.
De datum hiervoor wordt vastge
steld op 19 Juni.
Rondvraag. Door den heer de Vries
wordt nog een woord van dank ge
bracht aan «jen aftredenden voorzitter.
Hierna wordt de vergadering onder
dankzegging gesloten.
MAR1NEBERICHTEN.
Officier van gezondheid Se kl. D. A Arende,
dienende bjj het eskader in Ooet-Indiê, wordt
medio Augustus bevorderd tot oIBcier van ge
zondheid le kl.
Officier van administratie Se kl. J. O. Heyl
De korporaalalekenverpleger 8. Reüers, die
nende aan boord Hr. Ma. Lynx in Ooat Inditt, Is
op grond van zijn gedrag met iogaDg van 29
Mei 1917 buitengewoon bevorderd tot sergeant-
ziekenverpleger.
Op 16 Juli 1917 worden wegena lichaamsge
breken uit den zeedienst ontslagenkorporaal-
schrijver J. C. Arnoldus en matroos der le kl.
K. Schaap.
Opgave van overgeplaatste onderofficieren der
zeemacht. Op 1 Juni 1917aergeanttlmmerman
P. de Vroome van Hr. Ms. Holland naar Hr. Ms.
Wachtsohip Willemsoordidem P. Vis van Hr
Ms. Koningin Emma naar Hr. Me. Holland. Op
4 Juni 1917: bootsman P. Qroeneveld van Hr.
Ms. Wachtschip Willemsoord naar Hr. Ms.
Noordbrabant.
VISSCHERIJBERICHTEN.
Aangebracht te Nieuwediep
Door trekkers200 tal haring, per tal f 6.-
170 tal geep, per tal f 6 76 a f 12.- 2000 ansjovis
per 1000 f 35.—.
30 Mei. Door 18 korders: 10 tot 20 tongen, per
stuk 1.36; 20 tot 100 mlddeltoDgen, per stuk
f 0.60 a 1 0.70; 10 tot 30 kleine tongen, per stuk
f 0.360 tot 3 mand kleine schol, per mand
f 8.— a f 10.— 0 tot 1 mand scharren, per mand
f -L- 1 tot 6 roggen, per stuk f 0.101 4 mand
roode poenen, per mand f 20.—.
Door trekkers160 tal haring, per tal 6.10 a
t 6.86 76 tal geep, per tal f 11.- a f 16 60 10000
ansjovis, per 1000 l 38.60 a f 29.-.
Door roggenvlsschers86 roggen, per stuk
r o,8o.
Si Mei, v/m. 8 uur. Niets binnen.
MARKTBERICHTEN.
Broek op Laogendijk, 30 Mei 1917.
Rhabarber binnenland 11.80 a t 4.90, Idem
buitenland f 6.90 a f 8.- spinazie binnenland
f 3.70 a f 6.50 per 100 K.Q.
Behagen, 81 Mei 1917.
6 Paarden t 0.— k
Veulens 0.— 0.-
Ossen 0.- 0.-
9 Stieren 180.- 600.-
148 Qeldekoelen (magere) 180.— 300.—
90 ©eldekoeien (vette) 200.- 606.-
60 Kalfkoeien 28a- 480.-
Vaarzen 0.- 0.—
80 Pinken 76.- 166.—
Graskalveren 0.— 0.—
68 Nuchtere kalveren 8.- 20.-
Rammen 0.— 0.—
Schapen (magere) 0.- 0.—
Schapen (vette) 0.- 0.-
1699 Overhouden 34 - 44.-
2379 Lammeren 8,— 19.-
13 Bokken en Geilen X— 12.-
Varkens (mag.) p. stuk 0.- 0.—
Varkens (vette) p. K.O. 0.— 0.—
148 Biggen 8.- 16.-
Konijnen 0.— 0.—
166 Kippen 1.60 2.60
Benden 0.- 0.—
Dolven 0.— 0.—
Ganzen 0.— 0.—
Zwanen 0.— 0.—
628 K.G. Boter 1.90 2.10
Kaas 0.— 0.—
10874 Kipeleren p. 100 stuks'. 8.- 8.76
.450 Eendeleren p. 100 stuks 9.- 0.—
Paardengeen handel,
Burgerlijke Stand v. Helder,
van 29 en 30 Mei 1917.
ONDERTROUWD: P. van Leeuwen
en G. de Munck. D. Bot en D.
Paaterkamp. J. Kata en M. Bot.
BEVALLEN: A. Boogaard-Ekel-
mans, d.; M. W. Bakker-Touw, z.
J. Lee wens—van Gunst, z.;G. Woork-
de Boer, z.N. Roost—Haijer, d.
M. Ai'R. Balster- Obert, d.Th. Raap
horst-de Jong, z.; H. Moot-van
der Heide, z.E. Meurs-Smit, d.
G. Bais—Bot, z.
OVERLEDEN: T. Mühlhaus-Darp-
hom, 57 jaar. E. H. Kocbtik,
04 jaar.