HELDERSCHECOURANT
No. 4803
DINSDAG 17 JULI 1917
45e JAARGANG
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen
1. Uit den omtrek.
2. Feuilleton, enz.
de oorlog.
Da legerberichten
van 14 en IE Juli.
Van het W e s t e 1 y k front.
Het Franache communiqué van 14
Juli meldt dat in Champagne een
over?al van de Duiteche stellingen
werd uitgevoerd, die met succes be
toond werd. Bij Couvry werd een
vijandelijken aanval afgeslagen.
'Volgons de mededeeling van Zondag
middag ondernamen de Duitschers
Zaterdagavond ten W. van Cerny een
krachtigen aanval die door trommel
vuur werd voorafgegaan. Den gehee-
len nacht, door duurde het gevecht,
waarbij de Duitschers erin slaagden
800 M. loopgraaf van de eerste linie
te bezetten. Niettegenstaande hunnen
versterkingen konden zij geen groo-
tere terreinwinst behalen.
Iq Champagne ondernamen de
Franschen Zaterdag na een voorbe
reiding door de artillerie een bijzon
der krachtigen aanval op twee pun
ten van do Duitsche stellingen. Ten
Noorden van de Mont Hant en op de
Noordoostelijke hellingen van den
Têton hebben de Franache soldaten,
over een breedte van ongeveer 800
M. en een diepte van 300 M. een
machtig versterkt loopgraven-net der
Duitschers veroverd. Tegenaanvallen
der Duitschers volgden elkaar ge
durende een deel van den nacht aan
houdend op, maar mislukten alle.
De door de Franachen veroverde
stellingen zijn in hun geheel gehand
haafd. Het aantal gevangenen, dat
door de Franschen in den loop van
deze operatie gemaakt is, bedraagt
360, onder wie negen officieren.
Op den linker Maas-oever ten Wes
ten van den Mort Homme sloegen
de Franschen een aanval der Duit
schers af.
Van het Engelsche front wordt dd.
14 Juli gemeld, dat de Duitschers
ten Z. van Lombardzijde tot den aanval
overgingen doch afgeslagen werden.
Verder maken de Engelsche be
richten melding van overvallen en
luchtgevechten.
Gebeurtenissen van belang hadden
niet plaats.
Het Duitsche l6gerbericht van Zater
dag maakt daarentegen melding van
aanvallen der Engelschen bij Lom-
bardzijde, die evenwel mislukten.
Ten N. van Reims vermeesterden
de Duitschers eenige stukken loop
graaf en wisten deze tegen herhaalde
tegenaanvallen te behouden. Ook ten
Z.W. van SommeaPys werden vij
andelijke aanvallen afgeslagen.
In de mededeeling van 15 Juli
wordt gezegd, dat het artillerievuur
in Vlaanderen groote uitbreiding
onderging en ook des nachts voort
duurde. Ook bij Lens en op beide
oevers van de Scarpe was dit het
geval. Engelsche afdeelingen die bij
Gravelles, ten O. van Croisilles en
bij Bullecourt aanvielen, werden
teruggeslagen.
Aan den Chemin des Dames werden
bij Courte^on belangrijke Fransche
stellingen genomen. Stormenderhand
vermeesterden de Duitschers hier
zeven Fransche stellingen over een
breedte van vijftienhonderd meter en
een diepte van driehonderd meter. De
vijand bood verbitterden tegenstand,
zoodat tot hardnekkige gevechten
van man tegen man kwam. Het dóel
van den aanval word-overal bereikt
6n ondanks drie krachtige tegenaan
vallen behouden. De verliezen der
Franschen zijn zwaar. Tot dusver zijn
meer dan 350 gevangenen geteld. Da
aanzienlijke buit is nog niet opge
maakt.
In West-Champagne is Zaterdag
avond om negen uur na een hevig
vuur, dat vier dagen duurde, de aanval
der Franschen van ten Zuiden van
Nauroy tot ten Zuid Oosten van
Moronvilliers begonnen. De aanval
werd grootendeels afgeslagen.
Aan den Mont Haut en den Pöhl-
berg drong de vijand na het afslaan
van den eersten aanval bij een her
nieuwden aanval op enkele punten,
waarom des .morgens nog gestreden
werd, in onze stellingen door.
Ook op den linker Maas oever d6den
de Franechen na trommelvuur een
aanval op hoogte 304. Op geen enkele
plaats gelukte het den vijand de
Duitsche loopgraven te bereiken.
Yan het O o s t e 1 k front.
Naar dd. 14 Juli van Russische
zijde wordt gemeld, vielen de Duit
schers in de richting van Wladimir
Walinsk, ten Z.O. van Misseline, de
Russische stollingen aan. Door het
aanvoeren van reserves wisten dezen
den ouden toestand evenwel te hand
haven.
In den loop van den 12den Juli
namen de gevechten aan de Lomnitza
voortgang en breidden zich uit. Dicht
bjj de uitmonding van de Lomnitza
gingen de Russen de rivier over en
maakten zij zicb op den linker oever
meester van hoogten aan de linie
Dn jeatrRoekasj o veeBlon dniki. Na
verwoede gevechten werd de vijand
eveneens verdreven van de hoogten
ten Noordoosten van Kalusz en uit
de dorpen Stoudaj-anka en Podgorki
op den linker oever van de Lomnitza.
Daarbij werden vier zware kanonnen
buitgemaakt.
Ten Zuidwesten van Kalusz, aan
hot front Candestreu—Loziany Kras-
na, werden de rivierovergangen door
de Russen bezet.
In den loop van het gevecht op
11 Juli namen wij 10 officieren en
850 soldaten gevangen. Er werden
5 zware kanonnen en 10 machine
geweren vermeesterd.
Een later bericht meldt dat de
Duitschers bij Kalusz twee tegenaan
vallen ondernamen, die beide afgesla
gen werden.
De Russen daarentegen gingen ten
Z. van deze plaats opnieuw vooruit
en vermeesterden het dorp Novitza.
Volgens een mededeeling van Rus
sische zijde, zijn de centrale legers
van Trostiansky, Botbmer en Böhm
Ermolli door de troepen van generaal
Korniloff gescheiden. De Russen zetten
het offensief in de richting van Lem-
berg voort en achtervolgen het leger
van Trostiansky, dat naar de Kar-
pathen terugtrekt.
Volgens de Duitsche en Oosten-
ryksche berichten hadden geen be
langrijke gevechten plaats. Alleen ten
N. van Kalusz werden verscheidene
aanvallen der Russen afgeslagen.
Van de overige gevechtsterreinen
worden geen belangrijke gebeurte
nissen gemeld.
Os duikboot- en mijnoorlog.
Naar het offlcieele Duitsche bericht
aangeeft, werden in de Noordzee 6
stoomschepen, 2 zeilschepen en 7 vis-
schersvaartuigen in den grond ge
boord. Een ander bericht meldt dat
in Atlantischen Oceaan 21.000 ton
aan scheepsruimte werd vernietigd.
Engelsch transportschip
getorpedeerd.
Naar de Engelsche admiraliteit
mededeelt, ia het Britsche transport
schip Armadale (615B ton van de
Australind Steam Sh. Co. te Londen)
met een klein aantal troepen aan
boord, den 27en Juni in den Atlan
tischen Oceaan getorpedeerd en ge
zonken. Zes soldaten, een passagier
en vier leden der bemanning worden
vermist.
Do politieke crisis lo
Duiischlaod.
In tegenstelling met de berichten
die het vermoeden uitspraken dat de
keizer von Bethmann Hollweg zou
willen handhaven, wordt nu uit
Berlfjn gemeld, dat de ontslagaan
vrage van den Rijkskanselier is aan
vaard. Een Bpeciale editie van den
„Reichsanzeigar" deelde mede, dat
het ontslag werd verleend, met toeken
ning van de ster van groot comman
deur van de huisorde van Hohenzollern
en dat dr. Michaölis benoemd is tot
rijkskanselier, president van het
staatsministerie en minister van
buitenlandsche zaken.
ZU bevatte verder een eigenhandig
schrijven van den koning aan den
aftredenden rijkskanselier, waarin
wordt gezegd„Met een bezwaard
gemoed heb ik besloten uw verzoek
om ontheven te worden uit, uw
ambten bij een heden onderteekend
besluit ingewilligd.
Acht volle jaren hebt gfj de zoo
groote verantwoordelijkheid mede
brengende hoogste functies in den
rijks- en staatsdienst met uitstekende
trouw waargenomen en uw uitstekende
kracht en persoonlijkheid met succes
in dienst gesteld van keizer en rijk,
koning en vaderland.
Juist in den moeilljksten tijd, die
ooit op de Duitsche landen en volken
heeft gedrukt en waarin besluiten
van beslissende beteekenis voor het
bestaan en de toekomst van het
vaderland moesten worden genomen,
hebt gij mU onvermoeid mot raad en
daad terzijde gestaan. Het ia my een
behoefte des harten] u voor al uwe
trouwe diensten mijn innigen dank
te betuigen."
Hoe het verloop van den crisis
precies is geweest, valt nog niet te
zeggen. Da plotselinge verandering
in de houding der partijen tegenover
de Rijkskanselier, is mogelijk het
gevolg van het standpunt door von
Bethmann ingenomen tegenover de
eischen van parlementariseering van
de Regeering in Duitschland.
De hervorming van het kiesrecht
in Pruisen had reeds de vijandschap
der conservatieven verscherpt. In hun
verzet tegen den Rijkskansel ier werden
zij nu gesteund door een deel der
centrumpartij, voornamelijk de Bei-
ersche leden hiervan, die krachtig
stelling namen tegen de parlemen
tariseering.
Daarhlj kwam nog de houding van
den Kanselier tegenover de vredes-
wenschen van den Rijksdag.
Volgens de Vorwarts heeft de meer
derheid van den Duitschen Rijksdag
bestaande uit de fracties van het
centrum, van de vooruitstrevende
volkspartij, van de Elzas-Lotharingers,
van een deel der Duitsche fractie en
enkele leden van andere groepen,
(en de soc. democraten?) zich ver-
eenlgd met het volgende vredespro-
gram, dat zfj den Rijksdag ter aan
neming zal aanbieden:
.Evenals op den 4en Augustus 1914
geldt voor het Duitsche volk ook op
den drempel van het vierde oorlogs
jaar het woord van de troonredö:
„Ons drijft geen veroveringszucht!"
Ter verdediging van zijn vrijheid en
zelfstandigheid, voor de ongereptheid
van zijn territoriaal bezit heeft Duitsch
land de wapens gegrepen.
De Rijksdag streeft naar een vrede
door overleg en van blijvende ver
zoening der volken. Met zulk een
vrede zfjn gebiedsverwerving door
dwang en politieke, economische of
financieele onderdrukking onvereenig-
baar.
De Rijksdag wijst ook alle plannen
af, die uit z(jn op een economische
afsluiting en het wakker houden
van vijandschap tusschen de volken.
De vrijheid der zee moet gewaarborgd
worden. Slechts de economische vre
de zal den bodem bereiden voor een
vriendschappelijk samenleven van de
volken.
De Rijksdag zal in het leven roe
pen van internationale rechtsorgani
satie krachtig bevorderen.
Zoolang echter de vijandelijke re
geeringen in zulk een vrede niet
treden, zoolang zij Duitschland en zijn
bondgenooten met verovering en on
derdrukking bedreigen zal het Duitsche
volk als één man vereend staan, on
wrikbaar volhouden en strijden tot
zfin recht en dat van zijn bondge
nooten op leven en ontwikkeling
verzekerd is. In zijn eenheid is het
Duitsche volk onoverwinbaar.
De Rijksdag weet zich in deze
verklaring één met de mannen, die
in heldhaftigen strijd het vaderland
beschermen. Hun is de onverganke
lijke dank van het geheele volk ver
zekerd.
Het Berl. Tageblatt merkt op, dat
von Bethmann heengaat op het oogen-
blik bij zich bereid heeft verklaard,
de door een rijksdagmeerderheid
voorgestelde verklaring over een
vrede zonder annexaties aan te nemen.
Tegen een dergelijke verklaring trek
ken thans nog allen, die annexaties
verlangen, te velde.
Indien zegt het blad verder
hy thans valt in den orkaan, die
ontketend is door de pan germanisten,
de conservatieven en de groot-in-
dustrieelen, dan zou in de geheele
wereld de indruk gevestigd worden,
dat hij is gevallen, tengevolge van
zijn te groote liefde voor den vrede
en zijn tegenstand tegen de annexio-
nisten. Als overwinnaars zouden dan
zij uit het strijdpërk schijnen te
komen, die een vrede door overeen
stemming verwerpen en de partijen,
die vijandig staan tegenover alle
hervormingen. Ook zou dan het op
treden van den kroonprins op een
wijze kunnen worden uitgelegd, die
ongeschikt is, de mogelijkheid van
vrede te vermeerderen. Zonder twijfel
zou in het buitenland de opvatting
heerscben, dat de" kroonpricsenparty
Bethmann Hollweg ten val heeft
gebracht. Ia deze omstandigheden
heen zou zijn gaan, meer dan zijn aan
blijven, een hinderpaal kunnen zyn
voor den vrede.
„Dit ia echter niet in ieder geval
zoo. Indien Bethmann-Hollweg, naar
het thans den schijn heeft, terugdeinst
voor een ingrijpende daad en op zij
wegen tracht uit te wijken, dan zou
hy niet vallen," omdat hy de teekenen
des tyds al te goed, maar wel omdat
hy ze niet begry'pt, ofschoon hy er
van spreekt. Ook in het buitenland
zal men dit spoedig begrijpen en men
zal toegevon, dat hij moest vertrek
ken, niet omdat hy te veel wilde
geven, maar omdat hy te weinig gaf.
Welken koers zal Michaölis, de
nieuwe kanselier volgen E9n vriend
van de reactionaire partijen is hij
nooit geweest. De correspondent van
het Hbl. ter Berlijn, haalt ten be
wijze hiervan zijn houding als Prui
sisch staatssecretaris voor de volks
voeding aan. Kort na zyn optreden
toch liet hy den officieölen vertegen
woordiger van de Pruisische Jonker
party, den minister van landbouw von
Scborlemer, in het Pruisische Huis
van Afgevaardigden merken, dat hy
het durfde aanbinden tegen de mach-
tigsten in den staat. Hij zeide toen onge
veer„Wie mij dwarsboomt in myn
plannen, zal mijn vuist te voelen
krygen". Ontegenzeggeiyk heeft hy
door de gedwongen huiszoekingen by
de producenten op het platteland, met
soldaten en gendarmen, laten merken,
dat hy zyn woord gestand wilde
doen.
Men mag dan ook veronderstellen,
dat zyn benoeming tot rijkskanselier
bij conservatieven en al-Duitschers
niet met algemeene instemming be
groet zal worden. Zij houden alleen
van krachtige mannen, wanneer deze
hun principes zyn toegedaan.
Ten slotte geeft de corr. als zijn
meening te kennen, dat d9 benoeming
van Michaölis toegejuicht kan worden
door een ieder, die het heil van
Duitschland en de kans op vrede
verwacht van een democratiseering
van de Duitsche politiek.
De ontvangst, die de nieuwe kan
selier in de Duitsche pers krijgt, doet
echter eerder vermoeden dat de op
lossing niet een stap naar links, doch
een naar rechts beteekent. Iq dit
verband zou ook het aftreden van
staatssecretaris Zimmerman die
nooit erg gezien was bij de rechtsche
partijen zyn te verklarep.
Zoo zegt de „Deutsche Tagesztg",
dat zy volkomen onbevangen tegen
over den-nieuwen rijkskanselier staat
en het blad begroet in hem een man
van groote kennis en bekwaamheden
met krachtigen wil, die herhaaldelijk
moeiiyke vraagstukken met goed
resultaat heeft opgelost.
De „Lokal Anzeiger" schryffc: De
nieuwe kanselier dankt het vertrou
wen dat in hem gesteld wordt, aan
de energie en de scherpziendheid die
hy getoond heeft bij zyne pogingen
om het Duitsche volk tot „volhouden"
onder alle omstandigheden en in niet
al te drukkenden vorm in staat te
stellen. Zoo het hem gelukken mocht
voor het Duitsche volk een leider te
zyn, die gewoon ia te overwinnen en
wilskracht bezit, dan zal het Duit
sche volk, dat naar een doelbewusten
stuurman en leider snakte, hem gaar
ne volgen".
Het is nu maar de vraag of uit
hetgeen de Lokal Anz. mededeelt
geconcludeert mag worden, dat het
standpunt van Michaölis ook zal zijn
om onder alle omstandigheden „vol
te houden".
Dit althans zou weinig strooken
met de inzichten van de meerderheid
in den Ryksdag. Het „Berliner Tage-
blatt" zegt dan ook: Het is thans de
plicht van den Ryksdag, den kanse
lier te vragen, hoe hy zyn programma
van vereeniging wil uitvoeren. Men
heeft de volksvertegenwoordiging niet
naar hare meening gevraagd. Thans
is het voor de volksvertegenwoordi
ging zelve zaak, hem die vraag te
stellen en er met de onmisbare
vastberadenheid voor te zorgen, dat
zijn antwoord met den eisch der
meerderheid en met de groote eischen
des tyds overeenkomen.
De „Vorwarts heeft reeds het een
en ander gezegd over de eischen die
aan een nieuwen kanselier moesten
worden gesteld, vóórdat bekend was
wie benoemd zou worden. Het blad
formuleerde deze eischen als volgt
Duitschland moest een kanselier
hebben, die met vastberadenheid kan
handelen in het belang van het volk
die het bewys leveren kaD, dat het
koningschap der Hohenzollern het
Duitsche volk niet verhindert het
grootste volk ter wereld te zyndie
de Pruisische kiesrechtboodachap uit
voert en den Duitschen Ryksdag als
een beslissenden factor in de Rijks
politiek erkentdie niet langer aan-
biyft dan het vertrouwen van het
volk duurt.
En geen kanselier is mogelijk, die
de vredespolitiek van den Ryksdag
niet voorstaat!
Intusschen is over de wyze waarop
Michaölis zyn taak|denkt te vervullen
nog niets bekend geworden. Met be
langstelling mag men van hem een
verklaring dienaangaande tegemoet
zien.
De revolutie In Rutland.
Volgens een bericht uit St. Peters-
brug begint het. verzet tegen de sepa-
ratistiven beweging in de Oekraine
een beslist karakter aan te nemen.
In de provincie Podoliö vooral is men
st9rk tegen afscheiding gekant. Voor
namelijk komt het verzet van de
zyde der Klein-Russen.
Intusschen heeft de Landdag te
Helsingfors de binnenlandache on
af hankeiykheid van Finland afgekon
digd, terwyi het op militair en
diplomatiek gebied een met Rusland
blijft.
Hierover zal beraadslaagd worden
tusschen vertegenwoordigers van den
Finschen Landdag en de voorloopige
regeering. Deze laatste wil wel aan
Finland een groote zelfstandigheid
verleenen, doch meent, dat alleen de
constitueerendo vergadering hierover
een oordeel zal vellen.
De Conferentie te Stockholm.
Naar het Volk meldt, is de heer
Vliegen Vrydagavond uit Stockholm
teruggekeerd.
Na eenige mededeelingen over de
besprekingen, zeide de heer Vliegen,
dat uit het overleg van de Russische
delegatie met het Nederlandsch-Skan-
dinaviach comité de volgende agenda
is voortgekomen voor een internatio
nale socialistische vredesconferentie.
1. De wereldoorlog en de Inter
nationale.
2. Het vredesprogram der Inter
nationale.
3. De middelen om dit program
te verwezeniyken.
Met innige voldoening kon Vliegen
de resultaten van de besprekingen
mededeelen. Het socialistische vredes
werk,'dat tot aan de Russische revo
lutie tot mislukking gedoemd scheen,
heeft door en uit die rbvolutie levens
kracht gekregen en belooft thans
voor heel Europa van onberekenbaren
zegen te worden.
De Nederlandache delegatie, die allen
twyfel, allen hoon en allen laster
heeft getart, ziet het vertrouwen
waarmee zij haar taak heeft aange
vat, door de feiten bevestigd. Vol
moed kunnen wy den verderen loop
der dingen afwachten. De moeifijk-
heden blijven ontzaglijk, maar het
beginsel der socialistische solidariteit
zal ze te boven komen.
De toeetend In Chine.
Naar dd. 12 Juli uit Peking wordt
gemeld, begon de aanval der republi
keinen des morgens te half vyf. Hy
werd geopend met een hevig kanon
en goweervuur. 10 soldaten en 30
burgera werden tydens de gevechten
gedood. De materieele schade is ge
ring. Er werd niet geplunderd.
Sjang HuDg, de aanvoerder der
keizerlijke troepen vluchtte des mor
gens te 11 uur in de Nederlandache
legatie.
De oorlogskosten.
De „Daily News" schryft: De oor
log kost ons thans 7.200.000 per
dag Dat beteekent 300 000 per uur,
50.000 per minuut en 833 13 sh.
4d. p&r seconde. Ruw berekend beta
len wy duizend pond sterling voor
lx/g seconde.
BINNENLAND.
Onze scheepvaart.
Een wolfföerichj; uit Berlijn meldt
Een Reuterbericht deelde mede,
dat de Nederlandache Regeering er
van in kennis wordt gesteld, dat de
maatregelen, door Engeland genomen
betreffende de uitbreiding van het
versperde gebied (waardoor zooals
men weet de Hollandsche scheepvaart
zoo goed als geheel van het wereld
verkeer werd afgesneden), uitsluitend
uit militair oogpunt geboden waren
en niet tegen het belang van Ne
derland waren gericht. Het Reuter
bericht zegt verder, dat tegelijkertijd
het Hollandsche volk er aan wordt
herinnerd, dat tusschen de Engelsche
en de Duitsche maatregelen ter zee
geen overeenkomst bestaat. Duitsch
land zou aan de neutrale scheepvaart
het gebruik der zee verbieden en
het geheele volkerenrecht schenden
doordat het het grootste deel der op
den Oceaan varende schepen tot zin
ken bracht, terwyi Engeland plicht
matig het bekend maakt, dat eenige
wateren gevaariyk zyn. Het zou dus
verklaarbaar zyn, als Holland by
Duitschland tegen diens onrechtmatig
optreden protesteerde, inplaats van
by Engeland.
Van bevoegde zyde wordt hierover
het volgende verklaard.
Evenals EDgeland plichtmatig be
kend maakte, dat eenige wateren ge
vaarlijk zyn, verklaarde ook de Duit
sche Regeering plichtmatig op 31
Januari 1917 dat eenige wateren,
met name die welke de kusten der
in aanmerking komende Entente
Staten bespoelen, gevaarlijk waren
en dus gemeden moesten worden.
Waar in dit geval de kustwateren
ophouden en waar de Oceaan begint,
is een vraag, die alleen door het mi
litaire belang kan worden beslist.
De Engelsche en de Duitsche ver
klaringen inzake het versperde ge
bied komen dus, wat haar militaire
doel betreff, niet slechts overeen
maar zyn ook identiek. Tusschen
beide bestaat intusschen dit
groote verschil, dat van Duitsche
zyde uitsluitend het zeeverkeer tus
schen de Neutralen en onze tegen
standera is gestremd, doch dat tus
schen de Neutralen onderling vry
gelaten wordt, terwyi van Engel
sche zijde de afsluiting der Neu
tralen vanelkaar even „iücksichtlos"
wordt doorgevoerd als die der tegen
standera.
Op dit fundamenteels verschil kan
niet met genoeg nadruk worden ge
wezen, evenals op het feit, dat het
begrip afgesloten gebied in dezen
oorlog van Engeland uitgaat en in
November 1914 voor den eersten
keer is toegepast. Wie de bezwaren
van Holland dus gelden, mag zeker
gerust worden overgelaten aan het
gezonde oordeel van de Neutralen
zelf.
De invloed van de nieuwe ver
sperring doet zich reeds geducht ge
voelen. In de week van 7 tot 14 Juli
zijn van IJmuiden slechts 3 stoom
schepen vertrokken, n.1. 2 Neder
landache en 1 Engelsch. Er kwamen
nog 9 schepen binnen, n.1. 6 Neder
landache en 3 Engelsche.
Volgens een bericht vanhetHaag-
sche Correspondentie-Bureau, is het
bericht omtrent het binnenhalen der
lichtschepen eenigszins voorbarig.
Naar althans van betrouwbare zyde
wordt medegedeeld, ia omtrent het
binnenhalen nog niets vastgesteld.
De sleepbooten zijn alleen daarheen
jezonden, om zoodra het noodzakelijk
>lykt, de lichtschepen te kunnen
binnenhalen.
Een verklaring van onzen gezant te
Washington.
De Londensche correspondent van
de N. R. Cfc. seint:
De „Times" verneemt, dd. 13 dezer
uit New York, dat de Nederlandsche
gezant te Washington aan een ver
slaggever van de „New York Sun"
heeft gezegd, dat Nederland aan de
Entente schepen ten gebruike zou
kunnen beschikbaar Btelien in ruil
voor een begunstigde behandeling
van de zyde van Amerika in zake
voedingsmiddelen.
Distributie van huisbrandkolen
en turf.
Vaststelling van rantsoenen.
De door de Brandstoffen-commissies
volgens het distributiestelsel voor
brandstoffen verzamelde gegevens zijn
thans door de Ryks-Kolendistributie
verwerkt; het resultaat is als volgt:
Groep A. (Particuliere personen)
omvat: Ia.
klasse I: woningen met 1 haard
stede
klasse nwoningen met 2 haard
steden
klasse Ha: woningen met2haard
steden met kookgas;
klasse IIIwoningen met 3 haard
steden
klasse IVwoningen met 4 haard
steden
klasse Vwoningen met 5 haard
steden
klasse VI: woningen met 6 haard
steden
klasse VII: woningen met 7 en
meer haardsteden
klasse VIIIwoningen met centrale
verwarming.
Groep B. (groote magazynen, wia-
kels, particuliere kantoren).
Voor Groep C (Openbare gebouwen
(niet voor publieke vermakelijkheden)
ziekenhuizen, rijks-, gemeente en
provinciale kantoren, gestichten van
weldadigheid of algemeen nut, kerken,
gevangenissen, kazernes, scholen,
hötels en restaurants) en D. (Ge
bouwen voor publieke vermakelijk
heden) is als behoefte opgegeven in
totaal 360,000 ton"
Groep A. Basis voor de vaststelling"
van de rantsoenen is de hoeveelheid,
welke klasse I (de woningen met 1
haardstede)gedurende het stookseizoen
(1 October-1 April) by een normalen
winter en by een tot het uiterste
doorgevoerde zuinigheid behoeven.
Daze hoeveelheid wordt bepaald op
10 H.L. steenkool, (onder steenkool
te verstaan kachelkolen, anthraclet
en eierbriketten).
Klasse Ia ontvangt dezelfde hoeveel
heid, terwyi klasse I tot 1 October
nog zoo noodig tot een maximum
van 2 H.L. kan ontvangen (dit echter
niet in mindering van rantsoen vol
gens brandstoffenkaart).
Uitgaande van het feit, dat klassen
11 en Ha als regel niet meer dan één
kachel zullen stoken, ontvangen
klassen II en Ha zeer weinig meer
dan klassen I en Ia.
De rantsoenen worden als volgt:
klasse 110 H.L. (event. 7Óór 1 Oct.
2 H.L. toeslag)
klasse Ia: 10 H.L.;
klasse II: 12 H.L. (event. vóór 1 Oct.
2 H.L. toeslag);
klasse Ha12 HJL
klasse III22 H.L.
klasse IV80 H.L.
klasse V36 H.L.
klasse VI42 H.L.
klasse VII: 48 H.L.
Het systeem is, dat in het algemeen
de klassen I, Ia, II en Ha geen kolen
ontvangen vóór 1 October, maar door
de Brandstoffen-commissies voor haar
de noodige kolen worden gereser
veerd. Deze worden dan geregeld
vanaf 1 October a.s. by kleine hoeveel
heden verstrekt.
Voor de klassen Ia en Ha wordt
het koken op gas niet op het rantsoen
in mindering gebracht. Wel by de
klassen III en hooger en wel voor
het tijdvak 1 Mei—1 October per
maand 1 H.L., dus in totaal 5 H.L.
steenkolen. Op gas kokend, bedraagt
dus het rantsoen voor klasse III17
H.L., voor klasse IV25 H.L. enz.
De distributie van gas voor ver-
i warming gedurende het stookseizoen
(1 Oct, -1 April) vormt een onderdeel
van de brandstoffendistributievoor
het gebruik van een gaskachel of
gashaard wordt van het rantsoen 6
H.L. afgetrokken.
Getracht zal worden aan de klas
sen III en hooger vóór 1 October a.s.
een deel van het rantsoen te ver
strekkenechter eerst nadat door de
Brandstoffen commissies voor klassen
I, Ia, II en Ha een evenredig deel
van de winterbehoefte is gereser
veerd.
Voor klasse VHI (centrale verwar
ming) wordt het rantsoen bepaald op
de helft van het verbruik gedurende
het vorige stookseizoen.
Groep B, G en D. Voor deze groepen
dienen de rantsoenen te worden be
paald op 75 pet. van de voor het
stookseizoen 1917/18 opgegeven be
hoefte.
In de eerBte plaats dient thans door
de Brandstoffencommissie te worden
voortgegaan om aan groep C een
gedeelte van haar rantsoen te ver
strekken, daarna aan de groepen B
en D.
Met bovenstaande regelen tot leid
draad moeten thans de Brandstoffen-
commissies onmiddeliyk voor Iedere
persoon of instelling, beboorend tot
één der vier groepen, de brandstoffen-
kaart het rantsoen vermeldend
uitscbryven.
Iedere Brandstoffencommissie kan
alsdan overzien, welke hoeveelheid
zy tot 1 April a.s. noodig heeft en
de Ryks Kolendistributle zal dan het
mogelyke om deze hoeveelheden te
doen leveren.
Inmiddels wordt tot het uiterste
doorgevoerde zuinigheid dringend
aanbevolende voor de klassen UI
en hooger thans vastgestelde rant
soenen staan alleen wat het minimum
van 12 H.L. betreft, vast; immers
eerst zal voor het minimum rant
soen van ieder en de vooorziening
van do groepen B, C en D worden
gezorgd. Men vergete verder niet, dat
voor de rantsoenen noodige hoeveel
heden, ook niet ten deele, bij de
brandstoffencommissie in voorraad
zyn, maar dat de brandstof voor het
grootste deel nog in Limburg moet
worden gedolven en uit het buiten
land moet. worden ingevoerd.
Verhooging van de rantsoenen van
klassen III en hooger is uitgesloten.
Zy zyn gebaseerd op de tegenwoordige
productie uit Limburg ad 225,000 tot
250,000 ton per maand en den aan
voer uit Duitschland van ca. 850.000
ton per maand. Om deze hoeveel
heden te kunnen verstrekken, dient
de Industrie zich thans niet alleen
tot het uiterste te beperken, maar
zal wellicht een of andere tak van
industrie gedeelteiyk moeten worden
stopgezet. Wel ligt hot in het voor
nemen, deze rantsoenen ook dan nog
te handhaven, ten nadeele van de
industrie, indien hetzy productie in
eigen land mocht teruggaan of Invoer
mocht verminderen.
Ten slotte zy opgemerkt, dat de
bovenstaande rantsoenen de normaal
rantsoenen zyn voor alle brandstoffen-
commissies. In zeer bizondere gevallen
kan een brandstoffencommissie ten
platfeelande, indien harerzyds kan
worden aangetoond, dat aldaar ook
in normale tydea wegens afwezigheid
van brandhout en gas uitsluitend
kolen en turf verbruikt worden, aan
de Ryks Kolendistributie een gemoti
veerd voorstel doen om alsnog een
geringe verhooging van het minimum
rantsoen toe te staan, terwyi aan
den anderen kant de brandstoffen
commissie van die plaatseD, waar in
normale tyden, omdat men brandhout
gebruikt, met een geringer kwantum
kolen of turf wordt volstaan, verplicht
zijn brandatoffenkaarten uit te sctary-
ven met evenredig langere rantsoenen.
By de aflevering der rantsoenen ia
aan te nemen, dat 1 H.L. steenkool
In stookwaarde geiyk staat met l1/»
H.L. cokes, of circa 800 stuks bruin
kolenbrikettenmet turf is niet een
vaste maatstaf voor vergeiyking te
treffen. In de plaats van 1 H.L. steen
kool kunnen in het algemeen 850—
400 turven verstrekt worden.
De Ryks Kolendisttibutie hoopt
voorts nog in staat te zijo, voor aan-
maakturf geringe hoeveelheden ter
beschikking te stellen.
Da rundvleeschdlstrlbutie.
Het .N. v. d. D." meldt, dat in
verband met de schaarste aan vee
voeder, ongeveer 500.000 stuks rund
vee zullen worden opgeruimd. Een
belangryk deel zal levend worden
uitgevoerd en een ander deel geslacht
worden ten einde het vleesch te dis
tribueeren ter vervanging van het
varkensvleesch. Het vee zal zoowel
naar de geallieerden als naar de cen-
tralen gaan. Komen er geen belem
meringen dan zal de uitvoer in
Augustus aanvangen.
Opslag van Boter.
Naar men van bevoegde zyde aan
het Haagsche Corr. Bureau mededeelt,
zullen van Regeer in gswege groote
hoeveelheden boter worden opgesla
gen tervoorziening van de binnenland-
sche behoefte in den a.s. winter.
Het verbod voor handelaren en
producenten om boter op te slaan
zal evenwel niet worden ingetrokken.
Da Duitsche kolenschepen.
Uit Rotterdam wordt aan de „Tel.'
gemeld, dat de gezagvoerders der te
Rotterdam liggende Duitsche kolen
schepen, nog steeds op orders wach
ten. Na het gebeurde met de „We3t-
falia", waarvan het byna zeker is
dat deze getorpedeerd werd, is men
huiverig geworden om te vertrekken.
Na de verscherpte maatregelen van
Engeland hebben bovendien de assu
rantie-maatschappijen geweigerd lan
ger het risico te dragen. Sinds dien
tijd zyn dan ook geen schepen meer
binnengekomen. Zy durven evenmin
van Delfzijl naar R'dam vertrekken,
daar zy dan by Terschelling buiten
de territoriale wateren moeten varen,
waar het mynen- en torpedogevaar
van dien aard is, dat men het er
niet op wil wagen.
Thans zou worden overwogen de
30 stoomschepen, die nog in de
Rotterdamsche haven zyn, eenvoudig
op te leggen en de bemanningen
over land naar Duitschland terug te
zenden.
Naar het schynt zijn toch nog een
aantal van deze schepen, uitgegaan. Een
daarvan de „Magdalena Blumenthal"
Zaterdagavond van Rotterdam
vertrokken liep Zondagmiddag by
Zandvoort op het strand. Onmiddel
lijk vertrokken uit IJmuiden sleep
booten ter assistentie. Ook de „Titan"
vertrok van hier naar de stranding
plaats.
De andere schepen hadden ter
hoogte van Petten een ontmoeting
met Eogelsche oorlogsschepen, waarby
biykbaar geen een den dans kon
ontspringen. (Voor nadere bijzonder
heden omtrent dit treffen zie men
pag. 2).
Da Centrale Keuken te Rotterdam.
Naar de „N. R. Ct." verneemt, heeft
het Comité der Centrale Keuken te
Rotterdam besloten, de distributie van
voedzame, warme spys met ingang
van 22 dezer voorloopig te staken.
Zoodra in de keuken wederom
voedsel kan worden bereid, dat zicb
aan het verbruik aanpast, zal het
comité zyn werkzaamheden wederom
opnemen. Vermoedelijk zal dit inde
eerste dagen van October het geval
zijn.
Burgemeesters op de zwarte lijst.
De Haagsche Post deed dezer dagen
de mededeeling, dat een „zwarte lyst"
wordt aangelegd van burgemeesters,
die verregaand nalatig zijn in zake
de uitvoering der distributie wet enz.
De bedoeling zou zyn hen niet op
nieuw te benoemen.
Maar wat te denken zoo schryft
men onB uit Zeeland, van de herbe
noeming dezer dagen van den burge
meester van Philippine, wier indertijd
met zjjn zoon tydefijk het verbiyf in
Zeeland is ontzegd, wegens betrokken
zyn bij den smokkelhandel.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Bsgrafsnls Duitschen vliegenier.
Gisterenmiddag werd het dooi
den botter „Held. 21" alhier aango-
brachte lijk van den Duitschen korpo
raal vliegenier, Jonker Rapid Steinua
Hoaenknop, M.LA. 868, met militaire
eer ter aarde besteld.
Reeds bij bet marine-hospitaal wa
ren voor één uur n.m. talrijke be
langstellenden aanwezig. Precies te
één uur zette de ïykstoet zloh in
beweging, uitgeleide gedaan door den
officier van administratie le kl. ad
ministrateur van het marine hospitaal
den heer P. M. Schreuders. De lijk
stoet werd voorafgegaan door een
detachement mariniers enmatrozeD,
onder bevel van een luitenant ter
zee der marine-reserve. In het volg-
rijtuig waren gezeten de vertegen
woordigers van het kaiserllch Gene
ral Konsulat te Amsterdam en van
de „Deutsche Flotten vereiD." aldaar.
Ook op het kerkhof bevonden zich
talryke nieuwsgierigen en belangstel
lenden. Nadat de lijkkist op de baar
was geplaatst, werd door het vuur
peloton een salvo afgegeven. Lang
zaam werd het lyk van den gevallen
krygsman naar de geopende groeve
gedragen.
Nadat de lijkkist in de groeve was
neergelaten, waarby eenige salvo's
werden afgegeven, sprak de vertegen
woordiger van bet Consultaat eenige
woorden, waarby hy den gevallene
namens de Duitsche rogeering dank
zegde voor de aan dat ryk fcewez9n
diensten. Spreker noemde het een
troost, dat deze jonge man gesneuveld
was voor Keizer en Vaderland. In
gelijken geest sprak de vertegenwoor
diger der Deutsche Flottenverein.
Spr. vertrouwde dat de gesneuvelde
zijn uitersten best gedaan hadt, om
zyn land te dienen. Door de beide
vertegenwoordigers werd een krans
op get graf gelegd.
Ten slotte dankte de luitenant der
Kon. Marine Reserve, namens de
Koninkiyke Marine, alle aanwezigen
voor de betoonde belangstelling.
Prov. Staten van Noord-Holland.
In antwoord op de nota van Ged,
Staten heeft de Permanente Waters
noodcommissie uit de Staten een
rapport uitgebracht, dat komt tot de
volgende conclusies
lo. in de aan de ramp voorafgaande
periode kon inderdaad worden aange
nomen, dat getoetst aan de ervaring
en aan de toen algemeen gangbare
opvattingen de toestand der zee
weringen een voldoende veiligheid
waarborgde
2o. in aanmerking genomen die
zelfde gangbare opvattingen was het
verklaarbaar, dat het algemeen toe
zicht en de genomen voorzorgsmaat
regelen voldoende werden geacht:
8o. tydens de ramp zyn verschil
lende waterschapsbestuurders onge
twijfeld te kort geschoten in plichts
betrachting en in het geven van
techniche en organisatorische leiding.
Daar echter in de nota geen be
paalde gevallen worden omschreven,
kan de commissie, wat dit laatste
punt betreft, niet meer dan dez9n
algemeenen indruk uitspreken. Of
schoon erkennende, dat verzachtende
omstandigheden kunnen worden aan
gevoerd, acht zy toch het oordeel van
Gedeputeerde Staten wol wat. zeer
vergoelijkend. Zy vertrouwt echter,
dat door dit college alles zal worden
gedaan, wat in zyn vermogen is om
de vervanging van de zoozeer onge
schikt gebleken bestuurders te
helpen bevorderen.
De commissie nam voorts met
instemming kennis van de verschil-
maatregelen, welke Gedeputeerde
Staten, by het volgen van deD
nieuwen koers, reeds hebben genomen
en ziet ook die, welke voor de naaste
toekomst in de nota worden aange-
I kondigd, met belangstelling tegemoet.
