DE OORLOG.
passagiers moesten dus meehelpen,
de boot werkte geweldig, en hadden
wy niet een officier, de heer Van
Beek, bij ons gehad, die de sloep
wist aftehouden, dan waren wfl mis
schien telkens weer tegen de .Noor-
dam1' aangeslagen.
Myne vrouw was de eerste, die
in de sloep'was. Mijn kleine jongen,
die barkeeper Schultze aan een der
passagiers in de sloep zou aanreiken,
wilde zijn yader niet loslaten. Schultze
moest hem toen met een ruk los
trekken, en door den schok viel bij
in de sloep en trapte mtjne vrouw
op haar maag. Nagenoeg bewuste
loos lag die toen onder in de sloep.
Tot overmaat van ramp geraakte
mijn nichtje by het overstappen te
water. Golukkig had men er baar
spoedig uit, waar zij was tot aan
haar middel nat. Mijne vrouw werd
naar het achtereind der sloep getrok-
keu; zij liep nog eenige kwetsuren
op, doch die waren niet van zoo
groote beteekenis. Barkeeper Schultze
hield de daar hangende takels weg,
die telkens dreigden tegen haar hoofd
te komen.
Onze sloep werd vrij spoedig door
de „Thamea" gevonden. Anderen
hadden langer werk, een zelfs heeft
IJ uur moeten roeien. De overname
geschiedde lang niet glad: Er stond
een hooge zee en de „Thames" lag
geweldig te rijden, zoodat wfj her
haaldelijk gevaar 'liepen onder haar
achtersteven te komen. Het is ten
slotte zonder ongelukken afgeloopen,
Wij bleven bij dë „Noordam" wach
ten. Velen van ons, die de belde laatste
nachten niet geslapen hadden, waren
op het geroep dat de Hollandsche
kust in zicht was, te kooi gegaan en
sliepen of lagen althans te bed, toen
het ongeluk gebeurde. Vandaar, dat
zij weinig kleeren aanhadden. Groot
was dan ook de blijdschap toen onze
eminente kapitein, de heer Walrave,
eene sloep met levensmiddelen, maar
vooral met dekens en kussens naar
"ons toezond. Want op de „Thames"
zaten wij als haringen gepakt; ik zelf
zat op het onderdek temidden van
zeezieke menschen, en door het ge
weldige werken der boot sloegen
telkens zware zeeön over.
Toen begon het wachten"..... Hier
viel mevrouw haar echtgenoot inde
rede,0 meneer, dat was vreeselijk.
Hoe lang duurt het eer we in Nieuwe-
diep zijn? vroegen wij. En het ant
woord wasanderhalf uurHet
werden er achttien 1 Waarom wij niet
vertrokken, begreep ik niet."
„Van drie uur 's middags tot half
tien dreven wij," vervolgde de heer
Pleyte, „in een gevaarlijk mijnenveld.
Toen kwam eindelijk de „Simson",
die ons redde. Aan boord van de
„Thamea" was men uiterst ontevre
den over de wijze waarop de hulp
was verleend. Wij kregen ieder oogen-
blik draadlooze berichtenEr zijn
torpedobooten op weg naar jelui toe,
de „Holland" komt ook, de „Titan"
maar er kwam niets...."
Hier vielen wij den spreker in de
rede. „Heeft u dan het démenti niet
gelezen?" vroegen wij. „De oorlogs
schepen mogen de neutrale zóne niet
verlaten en ook de „Titan" ia ln
regeeringsdienst."
„Hoe het zy, wij dreven daar,
en als de „Thames" ook het ongeluk
getroffen had, dat zü op eene mijn
was geloopen, want het wemelde'er
van mijnen, dan waren wij met
man en muis vergaan. Later, toen
de „Thames" met de „Noordam" op-
stoomde, werden wy herhaaldelijk door
de laatste gewaarschuwd voor eene
drijvende mijn. „Neen meneer" ver
volgde de heer Pleyte, „dat was toch
niet in den haak. In zulke gevallen
behoorde men zich aan dat verbod
niet te storen: hier waren delevens
- van ruim 260 menschen mee gemoeid,
De ontvangst op de „Thames" was
schitterend; de kapitein bood den
dames zijne hut aan en verkwikte
ons (want het was eene verkwikking
in den waren zin des woords) met
thee. Be tèmanning was allerharte
lijkst. Veel hulp hadden wij van twee
kapiteins, die mede onder de schip
breukelingen hoordende heeren
Bernard en de Jonge, die op allerlei
manieren bij het na vigeer en hielpen.
En de ontvangst te Nieuwedlep was
ook magnifiek."
Da drukta op bot tolograafkantoor.
Op het telegraafkantoor, was, zooals
men denken kan, de drukte naar
aanleiding van de ramp met de
„Noordam" enorm. Reeds Vrijdag
avond kwamen de eerste berichten,
en dit duurde den ganschen nacht
door. Maar de grootste drukte kwam
in de .morgenuren van den Zaterdag
na hetTbinnenkomen van de „Thamea"
met de schipbreukelingen. Natuurlijk
wilde ieder zoo spoedig mogelijk zijn
verwanten geruststellen en zoo kwam
het, dat tusscben 9 en 11 uur zich
een enorme massa telegrammen ter
verwerking opstapelde. Bjj boscbjes
kwamen ze van het Instituut, van
Hótel Den Burg, en het personeel,
op volle kracht aanwezig, bad er zelf
schik in. Natuurlijk konden niet al
die honderden telegrammen tegelijk
doorgeseind worden, er ontstond ver
traging, maar dank zij den ijver van
het personeel op het telegraafkantoor
liep alles zonder eenige stoornis
hoegenaamd af. Kleine ongelukjes,
die andera wel 6ens plaats hebben,
b.v. een korte storing op de Ifjn of
iets dergelijks, bleven uit. Rustig en
snel werkte men alles af; leder der
ambtenaren stelde er een eer in
zooveel ■en zoo gauw mogelijk de
telegrammen te verwerken.
Ook de rijkstelefoon hielp prachtig.
In gewone omstandigheden bijvoor
beeld mag men uiterlijk 6 minuten
Intercommunaal spreken. Dit ge
schiedt om de lijn niet noodeloos te
belasten en bezet te houden. Maar
men gevoelde thans, dat het van het
hoogste belang was, dat de pers zoo
spoedig en zoo volledig mogelijk werd
ingelicht, en gaf onzen vertegen
woordigers by het telefoneeren van
berichten over het ongeluk carie.
Manche.
Des morgens na een uur of elf,
twaalf luwde de drukte van de aan
bieding; men kon zich nu ruBtig
wijden aan de verwerking der nog
niet doorgeseinde telegrammen en
des middags te drie uur was men
er doorheen.
Deze arbeidsprestatie van de tele
graaf- en telefoonambtenaren mocht,
meenden wij, hier weleena extra
vermeld wordenMen aanvaardt hunne
hulp als vanzelf sprekend, en zonder
haar eigenlijk naar waarde te schatten.
Op dagen als die nu achter ons liggen
liggen eerst komt vooral de groote
beteekenis van hun arbeid naar voren;
zij zyn de stille werkers, die eenvoudig,
uit zuiver plichtsbesef, huo werk
doen, doch die in gevallen als dit der
menscbheid onschatbare diensten be
wijzen.
Ook op het Directiegebouw was
men ons ln alle opzichten ter wille.
In dien nacht van Vrydag op Zater
dag, toen er in hotel den Burg zoo-
velen zaten te wachten op berichten,
liep men ieder oogenblik even over
om te hooren of er weer nieuws
was. Eu voor wat ons persoonlijk
betreft, nu eens was het Zijne
Excellentie den Vice-Admiraal zelf,
dan weder zyn adjudant, die ons
steeds met groote welwillendheid te
woord stonden en inlichtten. Te 1
uur 20 kwam het telegram van den
kapitein der „Simson", meldende,
dat de „Noordam" en de „Thames"
buiten de gevaarlijke zone waren en
op weg naar hier. Dat brak de span-
niDg, waarin wy allen verkeerden.
Het Koninklijk Instituut van- de
Marine geleek een druk bOtel. In
alle gangen en vertrekken waren
passagiershet was een geloop en
gedraaf van geweld. Onder leiding
van den kapitein-kwartiermeester der
mariniers, den heer Van Weiy, liep,
alles uitstekend van stapel; marine
personeel zorgde dat ieder het zijne
kreeg, en, nadat de passagiers zich
verfrischt haddeD, zat weldra ieder,
zooals dr. Van Loon het uitdrukte,
„vele koppen koffie en vele dikke
oorlogaboterüammen" te verorberen.
Waarlijk, de ontvangst was hier
koninklijk.
Da „Tromp."
Hr. Ms. „Tromp" is onder bevel
van kapt. ter zee J. C. Bentz v/d Berg,
Zaterdag 4 Augustus van Soerabaja
vertrokken ter aanvaarding van de
reis naar Nederland.
Reuter bericht dd. 4 Augustus uit
Batavia, dat Hr. Ms. „Tromp'"
daar naar Nederland vertrokkeu is
met een groote hoeveelheid bamboe
aan boord om vlotten van te maken,
voor 't geval dat tydens de reis on
gevallen zullen voorkomen.
De etat-major van Hr. Ms. „Tromp",
welk schip Zaterdag j.1. uit Iodiö
naar Nederland vertrok, is als volgt
samengesteldkapitein ter zee J. C.
Bentz v. d. Bergkapitein luitenants
ter zee B. Schreuders en T. H. A,
Greve; luitenants ter zee le kl. D.
J. baron van Lynden, J. S. C. Olivier;
luitenants ter zee 2e kl. J. F. Fürstnor,
S. Visman, G. C. F. Jager, G. J.
Verwijnen, G. W. Bruinsma, F. de
Boer, W. B. K. Verster en J. J. B.
de Jongs Oudraat; officieren van
gezondheid le»kl. dr. R. A. Tange
en N. A. L. Krans; officier van ad
ministratie le kl. D. Kaanofficier
van administratie 2e kl. F. A.KubD;
officieren machinist le kl. M. van
Houwelingen en J. C. Poleyofficieren
machinist 2e kl. -G. C. Carrière en
M. van der Hartofficieren machinist
3a klasse A. van der Harst en J.
WalravemachinistenH. P. Allaries,
T, Veerman, W. PoldermaD, L. M.
v. d. Velde, J. J. v. d. Eyk en J.
van Wichen.
Een N. I. P. A.-telegram uit Soera
baja meldt, dat de „Tromp" de reis
zal maken via Nagasaki, Honoloeloe
en San Francisco. Het schip heeft
vele huiswaartakeerende officieren
aan boord boven den etat major.
Jubllsum C. J. Rsljsrs.
Donderdag 9 Augustus hoopt de
alom geachte onderbaas Cristiaan Jan
Refjera de dag te herdenken, waarop
hy als zoodanig 25 jaar werkzaam
is geweest in de timmer- en aan
nemerszaak van den heer A. Krflnen,
alhier.
Het zal den jubilaris zeker dien dag
niet aan belangstelling ontbreken.
Etn Zsppslln.
Hedenmorgen te half elf werd alhier
een Zeppelin waargenomen. Het
luchtschip koerste om de West.
noopt, zich in hun loopgraven terug
te trekken.
Ten Oosten van Czernowitz hebben
wfj na een gevecht het bosch van
Bojan bezet. Da infanterie maakte 20
officieren en 600 soldaten gevangen.
Drie machinegeweren werden ver
meesterd.
Ten Zuidwesten van Bojan heeft
de tegenstander de dorpen Molodia
en Kotul Bainski bezet.
Ten Westen van de Sereth heeft
de vyand ten gevolge van een gevecht
Neufratantz aan de Suczawa bezet-
In de streek van Kimpolung zyn onze
troepen onder den druk des vyands
eenig8zins naar het Oosten terugge
gaan. De vijand heeft Wama (ten
Noordoosten van Kimpolug) bezet.
Berlijn, 6 Aug. Langs de Zbroecz
hadden plaatselijke gevechten plaats.
Tusscheu dé Dnjester en de Proeth
houden de Russen opnieuw stand.
Ten Zuid Oosten van Czernowitz
biedt de vyand tegenstand aan de
Roemeensche grens. Onze aanval is
begonnen. Wy staan voor de stad
Sereth en hebben na heftige gevech
ten Radautz gonomeu. Te weerszoden
van de Moldawa en op den Oostelyken
oever van de Bistritz werden ver
scheidene hoogtestellirigen aan de
Russische achterhoede ontrukt.
Herhaalde aanvallen der Roeme-
niörs by den Mgr. Casinulvi en by
het klooster van Lepaa, ten Noorden
van het Poetnadal, mislukten onder
Vin hit Westelijk front.
Londen, 5 Augustus. Avondbericht.
Na onze stellingen ten N. van Yperen
en het kanaal van ComineB tCoomen)
hevig beschoten te hebben, deed de
vyand vanochtend een aanval aan
weerszyden van het kanaal:- Het ge
lukte hem een oogenblik voet te
krygen in Hollebeeko, maar een te
genaanval, waarby wy verscheidene
gevangenen maakten, dreef er hem
weer uit. Elders mislukten de aan
vallen van den vyand.
Reuter'a byzonderen correspondent
bfl het Engelsche leger in Vlaanderen
meldt d.d. hedenDe Canadeezen
hebben vanochtend om 1 uur enkele
van hun posten in de richting van
Gité de Moulin met groot succes
vooruit gebracht.
Dientengevolge is onze linie ter
diepte van ongeveer 200 M.overeen
front van ongeveer 1000 M. in de
richting van Lens vooruitgeschoven.
Londen, 6 Aug. OfficieelGisteren
avond heeft de vyand opnieuw een
aanval gedaan in de buurt van Helle-
beke, maar hy is teruggeslagen vóór
hy onze linies bereikt had. Een andere
aanval, onder dekking van zwaar
spervuur, op onze stellingen by West
hoek had evenmin gevolg. Ten oosten
van Epeby is een overval Yan de
Duitschers afgeslagen.
Berlijn, 6 Aug. In Vlaanderen blepf
het vuur by dag meeBt gering,
's Avonds werd de geschutstryd in
eenige vakken erg heftig. Forsche
I :edeeltelykeaan vallen derEDgelachen,
de ln den nacht en vanmorgen tegen
onze stellingen tusschen den W6g
Yperen-Meenen en de Lye losbraken,
werden overal afgeslagen.
Van hst Oostelijk front.
St. Petersburg 6 Aug. In de rich
ting van Kewel heeft een afdeeling
vijandelijke infanterie, ter sterkte van
ongeveer 7 compagnieën, onze Btel-
lingen ln de buurt van de dorpen
Velitz en Kuchany aangevallen. Ons
artillerievuur heeft deze afdeeling ge
6 Augustus. Het succes
van het Roemeensch-Russische offen
sief, tegen het legerfront van aarts
hertog Jozef blijft klaarbiykelljk een
stuk b(j de verwachting ten achter.
De aanvallen der tegenparty in het
dal van de Casinu verliepen ook
gisteren, van de groote verliezen voor
den vyand afgezien, geheel vergeefsch,
In den drielandenhoek en in de
richting op Goera Hoemora schoten
we verderop. Honved en Hongaarsche
laudstorm wierpen den vyand uit de
stellingen ten N.W. van Radautz en
rukten, na forHche tegenstooten van
de Russen dapper te hebben afge
weerd, de stad binnen. Aan weers
zijden van de Sereth naderen wy do
grens. Ten Z.O. van Tsernowiis biedt
de vijand den opmarsch der bondge-
nooten hevigen tegenstand. Aan de
Zbruch deden de Russen gedeeltelijke
aanvallen,
Van hot Italiaansch-
Oostenrljksohe gevechtsterrein
Weenen, 6 Augustus. Het vyande
lyke geschut breidde gisteren zijn
vuur in afwisselende kracht over het
beele Isonzofront van Tolmein tot
de zee uit.
In Karinthie werd een vijandelijke
compagnie, die onze stelling op den
berg Granida in het Felladal was
beginnen aau te vallen tot wijken
gedwongen.
Op het Julische front zyn detache
menten van de tegenpartij, die ons het
bezit van een vooruitgeschoven stel
ling op den Rombon hardnekkig be
twistten, voor goed verjaagd.
Ten Z.O. van Boaco Malo hebben
wy door een snellen sprong eenige
heuvels, die vóór onze linies lagen
daarbinnen gebracht.
Van het Roemeensohe front.
St. Petersburg, 4 Augustus. Ten
N.O. van Kimpolung leveren onze
troepen dén vijand, die hen nazet,
slag. De vijand h6eft de linie Natra-
Moldanitza bezet.
Do duikboot- en mljnoorlog.
Berlyn, 5 Augustus. Iu den Atlan-
tiscben Oceaan is weer 24.Q00 ton
in den grond geboord.
Luchtoanval op Polo.
Rome, 6 Augustus. De vliegeraanval
op Pola, vermeld in bet legerbericht
van 3 dezer, werd door 86 Italiaansche
vliegtuigen uitgevoerd. Toen de eerste
groep, die gesteund werd door motor
booten, die den weg aangaven, te
Pola aankwam, liet de luchtverdedi
ging van den vyand, die door het
geluid van de motoren op haar hoede
was, tal van zoeklichten tegen de
lucht spelen. Een van onze vliegtuigen
liet toen aan een valscherm een
lichtbom neerdalen. De zoeklichten
van den vyand werden plotseling
gedoofd en de sterk lichtgevende bom
toonde aan de onzen de militaire
werken van de groote maritieme
vesting, het tuighuis en de rots
Opivi, waar de basis van de duik-
booten is en de vloot geankerd ligt.
In het geheel werden zes en een
halve ton myn bommen van 260 en
162 m.M. op deze doelen geworpen.
Men nam groote branden waar in
het tuighuis en by de rots Opivi.
Op den terugweg namen onze vliegers
langen tyd zeer hoog opslaande roode
vlammen waar.
Ondanks het hevige vuur van de
verdedigicgsbattei-yen zyn al onze
vliegtuigen teruggekeerd.
Weenen, 6 Augustus. In den nacht
van-drie op vier Augustus'hebben
vyandelyke vliegtuigen op de stad
en omgeving van Pola opnieuw
ongeveer 100.bommen geworpen. Iu
de stad zyn eenige huizen beschadigd.
Militaire schade werd niet aangericht.
China In oorlog met
Duitschland en Oostenrijk.
New York, 6 Augustus. De Aaso
ciated Press verneemt uit Peking:
De waarnemende president heeft
Donderdag het eenstemmig besluit
van het kabinet, dat den oorlog aan
Duitschland en Oostenryk-Hongarye
verklaart, goedgekeurd.
Uit Rusland.
Dt varklaring van Karaniky.
Petrograd, 5 Aug. De minister
president, Kerensky, heeft de volgende
verklaring gopubliceerd
Met het oog op de blijkbare on-
mogeiykheid, om door middel van
een wederzydsche overeenkomst tus
schen de verschillende politieke stroo*
mingen, zoowel socialistische als niet-
aocialistische, de machtige revolu-
tionnaire autoriteit in het leven te
roepen, welke door het huidige drei
gende oogenblik vereischt wordt, heb
ik my gedwongen gezien, ontslag
aan te vragen.
De op 3 Augustus gehouden con
ferentie tusschen vertegenwoordigers
der voornaamste socialistische, demo
cratische en liberale partyen, leidde
na langdurige debatten tot het resul
taat, dat de op deze conferentie ver
tegenwoordigde partyen besloten, my
de taak van hervorming der regeering
toe te vertrouwen.
Daar ik het niet mogelyk acht, my
ouder de huidige omstandigheden,
waarin het land bedreigd wordt door
een nederlaag van buiten, en verdeeld
heid van binnen, aan de zware taak,
welke my thans is toevertrouwd te
onttrekken, beschouw ik deze taak
als .den tot uiting gebrachten wil van
het land, om zoo spoedig mogelijk en
ondanks alle hinderpalen, die zich
zouden kunnen voordoen, een krachtig
revolutionnair bewind in het leven te
roepen.
Ik ben van zins de oplossing van
dit vraagstuk të doen steunen op myn
onveranderiyke overtuiging, dat het
heil van' het. vaderland en van de
republiek het voor alle Russische
burgeis gebiedend maakt, party-twis
ten achterwege te laten en vol zelf
verloochening te arbeiden onder de
omstandigheden, die voorgeschreven
worden door de wreede noodzakeiyk-
heid, om den oorlog voort te zetten,
de slagvaardigheid van het leger te
bevestigen en de economische macht
van den staat te herstellen.
Daar ik deel van de regeering uit
maak van het eerste oogenblik af,
dat het "volle gezag in handen van
het volk overging, acht ik het nood-
zakeiyk my bij de reorganisatie der
regeering te laten leiden door de
beginselen, welke achtereenvolgens
door deze zyn vastgesteld en in haar
verklaringen verkondigd.
Te geiyker tyd acht ik het in mijn
hoedanigheid van hoofd der regeering
onvermydeiyk, wyziging te brengen
in de orde en werkverdeeling der
règeering, daar ik niet het recht
meen te hebben my te laten weer
houden door de overweging, dat deze
wijzigingen - hoewel zy de moge
lijkheid bieden, het vraagstuk, waar
voor de voorloopige regeering staat,
volkomen op te lossen myn ver-
antwoordeiykheid by de leiding der
hoogste aangelegenbeden van den
staat zullen vermeerderen.
De Raad van afgevaardigden en de
Entente.
Duitache bladen ontleenen het on
derstaande aan het bulletin van den
Russischen R. v. A. en S., dat naar
men weet te Stockholm verschynt,
hetwelk het op zijn beurt van de
Iswestia, de spreekbuis van den St.
Petersburgschen raad, heeft.
De vreedzame toon der rede van
den rykskanseiier is van groot be
lang met het oog op den toestand
in Duitschland. Hoe men ook de
positie der Duitsche regeering moge
opvatten, de Duitsche rijkskanselier
heeft een onthulling gedaan, die
in aanmerking komende regeeringen
niet zonder antwoord in hef open
baar kunnen laten. Heeft de tsaris
tische regeering in 1916 een verdrag
nopens de ondersteuning van de
Fransche veroveringsplannen geslo
ten, waarover de rykskanseiier sprak?
Ja of neen?
Zoo ja, dan verkeert de Fransche
regeering in den grootsten waan. De
onderste lagen van het Russische volk
hebben niet een revolutie gemaakt
om een botte'kudde te biy ven, die de
regeerders van Frankrijk en Rusland
naar goeddunken kunnen besturen.
Tegenover des kanseliers onthullingen
stelt Rusland's revolutionaire demo
kratie met voldoening Terestvjenko's
"protest tegen alle veroveringsplannen.
De conferentie van'Stockholm moet
het keerpunt in de geschiedenis van
het socialisme en in de wereldge
schiedenis worden.
Of er is een gemeenschappelijke
stryd voor den vrede njogeiyk of de
landen elk voor zich krygen de vrye
band om zelfstandig en zonder ver
band met de partyen van andere
landen de redding uit den brand van
den wereldoorlog te zoeken. Deze
opvatting van de conferentlö vindt
men biykbaar niet by alle Europeesche
partljgenooten. Tot nu toe is nog
niet beslist, of de Fransche en En
gelsGhe socialisten komen. Wy be
merken evenmin, dat de Fransche
en Eugelsche kameraden in dit op
zicht vastberaden y veren. Nu en dan
krijgt men den indruk, dat de hand
van het wereld-imperialisme in het
geniep het heele werk saboteort, het
werk der toenadering tusschen de
arbeidersdrommen uit alle landen
voor den stryd om den vrede; en alsof
deze sabotage niet op voldoenden
tegenstand stuit,
Met de meeste stelligheid verklaren
wy, dat Rusland's revolutionaire
demokraiie, die den stryd voor den
algemeenen vrede in haar vaandel
heeft geschreven, die sabotage niet
kan laten voortduren. Als de confe
rentie door uitstel of op andere ma
nier op losse schroeven wordt gesteld,
zullen de schuldigen voor liet aan
gezicht van de heele Gereld de ver-
antwoordeiykheid voor de nadeelige
gevolgen dragen, die dan niet achter
wege kunnen biyven.
Op den drecüpel van het vierde
oorlogsjaar moet het wachtwoord van
den vrede luider dan ooit klinken.
Het is de hoogste tyd, den massa's
de bfijde vredesboodschap te brengen.
Het is de hoogste tyd, dat men eraan
denkt, hce uit dit bloedige ryk van
den waanzin te raken. Met dengene,
die dat niet vat, kan de Russische'
revolutie niet denzelfden weg gaan.
Dtntraal Komllof.
Naar onze correspondent te Petro
grad meldt, heeft generaal Korniloi
aan de regeering meegedeeld dat het
ambt van opperbevelhebber aanvaardt
op voorwaarde, dat hy, verantwoor-
deiyk aan zyn geweten on het volk,
geen interventie behoeft te dulden
in zyn orders en benoemingenen
dat zijn gezag ook zal gelden lichter
het front.
Uit Engeland.
Het Engelsche socialistische Par
lementslid Snowden heeft te Woolwich
een rede gehouden, waarin hy zei,
dat er een stijgende ontevredenheid
in Engeland is. Ik ben niet bepaald
een pacifist, zei onlangs iemand te
gen hem, maar ik behoor tot het
jjroote en snel toenemende leger van
rien, die er genoeg van hebben. Tot
zyn voldoeniDg, zei Snowden, vroegen
ryke Parlementsleden hem dikwijls
of hy dacht, dat er in Engeland een
omwenteling zou komen, waarop hy
steeds antwoorddezoo zeker als de
zon morgen opgaat. Alle socialisten
van Europa zullen te Stockholm vre
desvoorwaarden opmaken. Verwerpt
de Engelsche regeering dio dan biyfc
er voor het Engelsche volk slechts
één ding overRusland te volgen.
Wijzigingen In do Dultooho
rogaering.
Volgens de „Norddeutsche Allge-
meine ZeituDg" ia op hun verzoek
ontslag verleend aan de staatsminia
tera Beseier, von Trott, von Schor-
lemer, Lentze en von Löbell, de
staatssecretarissen Kiiltke, Liaco,
Zimmermann en von Batockie en
den onderstaatssecretaris Richter.
Helfferich behoudt de algemeene
vertegenwoordiging van den Ryks
kanseiier en biyft lid van het staats-
miniaterie. Hy behoudt voorloopig
de leiding van het rijksdepartement
van Binnenlandsche Zaken. Van dit
departement zal een rykadepartement
voor economie worden afgescheiden.
Van de overige benoemingen ver
melden wij nog dat de vroegere
Duitachegezant by ons hof von Köhl
inann benoemd ia tot staatssecretaris
van Buitenlandsche zaken en dut
opperpresident von Waldow de leiding
van het oorlogavoedings departement
op zich neemt.
Verschillende Duitsche bladen gaven
reeds hun meening over deze ver
anderiDg. De „Vorwdrts" meldt, dat
alle nieuw benoemde Pruisische mi
nisters zich verplicht hebben, om
voor de uitvoeriDg van de boodschap
van het kiesrecht, die aan Pruisen
gelijk kiesrecht belooft, op te komen.
Het blad geeft echter nog geen oordeel
over de nieuwe ministers.
Het „Berl. Tageblati" vindt du her
vorming van h6t regeeringsperao-
neel" voor de ontwikkeling van het
ryk van niet het minste belang.
Ook de Vos8. Ztg.", een blad dat
zeker niet tot de vooruitstrevende
bladen behoort, is niet te vredon.
Dit blad zegt: Alles blijft zooals
het. was. Terwyi de richting van ons
volk naar links wyst, wordt door de
leiders na'ar rechts gekoerst. Is dat
noodig Is dat verstandig Wy willen
ons niet tegen de personen wenden,
maar tegen het systeem, dat weer
tot een nieuw achij Dieven leidt.
Parlementariseering bad moeten
beteekenen het herstel van vroeger
begane fouten, door het oude systeem
veroorzaakt, dat was de eiach van
den nationalen wil om te bestaan.
Maar wanneer men de „parlementari
seering bad willen verwyderen, zou
men dat niet beter kunnen gedaan
hebben, dan thans geschied is.
En verder:
De wyze waarop de ministerieels
crisis beëindigd wordt, zal het Duit
sche volk niet "bevredigen. Wy zou
den verheugt geweest zyn, wanneer
met von Trotz zu Solz en von Schor-
lemer hun systeem meteen gevallen
was.
Op den Rijksdag rust thans
verantwQordeiykheid vqqr den loop
der dingen,
De Volkszeitung schryftHet gun
stigste wat men van het ambtenaren-
ministerie van den heer Michaelia
kan zeggen, is dat men met een
bureaucratische bloedverversching te
doen heeft.
De Post (conservatief) laat uitko
men, dat qet burgerlijke element met
zeven namen dezen keer byzonder
sterk vertegenwoordigd is, Al komt
-ook neiging aan den dag aan de
wenschen nopens parlementariseering
tegemoet te kómen, zoo geschiedt dat
toch slechts ln zoover als het met
de overleveringen en de ontwikke
ling van ryk en staat in overeen
stemming te brengen is.
Amerika en do Neutraion,
New York, 6 Aug. De correspondent
van de „Associated Press" te Washing
ton seint, dat de neutrale staten in
de „Export Council" in Amerika
binnenkort een overeenkomst zullen
aangaan voor het verschepen van
levensmiddelen, onder waarborg, dat
daarvan ni6ts naar Duitschland wordt
uitgevoerd.
Verschillende neutrale staten hebben
reeds bericht gezonden, dat zy hetgeen
door Amerika gezonden wordt, niet
naar Duitschland zullen uitvoeren en
dat de goederen ook niet gebruikt
zullen worden om naar Duitschland
gezonden levensmiddelen te vervau
gen. Het departement van buiten
landsche zaken heeft de regeering
dier landen er op gewezen, dat de
Vereenigde Staten het als hun eerste
plicht beschouwen den bondgenooten
van alles te voorzien en dat de
neutralen dientengevolge slechts het
allernoodzakeiykste zullen ontvangen
en alleen die dingen, waarvoor zy
zelf niet kunnen zorgen. In dit ver
band werd den neutralen verzocht,
op te geven, wat z(j aan eiwit, vet
en koolhydraten noodig hebben, zoodat
hun verbruik per hoofd berekend kan
worden.
Dienstweigering In de
Vereenigde Staten.
Stockholm, 5 Aug. „Politiken" ont
leent. aan het Amerikaansche party
blad „Svenska Sozialisten" de mede-
deeling, dat de arbeiders in de Ver
eenigde Staten bij duizenden weige
ren zich voor den militairen dienst
te latén inschrijven. Speciaal de
Zweedsch-Amerikanen te Rockford
hebben zich hardnekkig daartegen
verzet. Op den dag van de inschry ving
was een groot aantal weerplichtigen
niet aan het bureau verschenen.
Toen de regeering verschillende
mannen liet arresteeren, trokken de
overigen in een lange ry vrywillig
naar de stedeiyke gevangenis, waar
men hen inderdaad arresteerde.
Voor de gezinshoofden onder de
gevangenen brengen de socialistische
clubs geld byeen.
Vredespogingen T
De Daily News verneemt uit
Washington Duitschland en Oosten-
ryk Hongarye hebben weer den weg
voor vredesonderhandelingen geopend.
De Amerikaansche regeering weigert
die voorstellen in overweging te
nemen, omdat zij onoprecht zyn.
BINNENLAND.
Da „Noordam".
Het bergingswerk aan het stoom
schip Noordam loopt, ook dank zy de
gunstige weersgesteldheid, vlot vau
stapel.
Het schip was Maandag 2'/s voet
gelicht en lag toen circa 88 voet
diep. Dag en nacht wordt door 200
man krachtig aan het schip gewerkt
en men hoopt door zooveel mogelyk
lading uit de achterruimen te lossen,
het schip op een zoodanige diepte te
brengen, dat het, wanneer het weer
gunstig biyft, voor het einde van
deze week den Waterweg binnen kan
komen.
De zeillogger Nyverheid VL 189
on de zeilbeuger Maria Cornelia VL
174 zyn Zondag te Umuiden binnen
nengeloopen, de eerste met één en
de tweede met drie scheepabooten
van het stoomschip Noordam. In de
8loep9n werden e9n aantal gemerkte
en ongemerkte koffers en tasschen
aangetroffen.
Da varnlatlglng van hat tankachlp
La Camplna an dan atoomtrailar
Amitaldljk.
(Officieel.) Het ministerie van bui
tenlandsche zaken deelt het volgende
mede
De protesten der Nederlan&sche
regeering ter zake van de vernieti
ging van Nederlandsche schepen door
Duitsche zeeBtrydkracheu hebben tot
dusver in twee gevallen dat van
het tankschip La Campine en dat
van den stoomtreiler Amsteldyk de
Duitsche regeering aanleiding gegeven
tot de verklaring, dat, indien, zooals
uit de Nederlandsche, in tegenstelling
met de Duitsche, gegevens zou moe
ten worden afgeleid, de vernietiging
had plaats gehad buiten het door
Duitschland voor gevaariyk vorklaar-
de gebied, de Duitsche regeering be
reid was verontschuldigingen aan te
bieden en volledige schadeloosstelling
te geven.
De Duitsche legeering stelde daar
om voor, dat de beide regeeringe-
ieder met handhaviug van haar
standpunt inzake de al of niet recht
matigheid van vernietiging in het
gevaariyke gebied, door een inter
nationale commissie zouden doen
onderzoeken, of de plaats van de
vernietiging indordaad buiten dat ge
bied was gelegen.
De beide regeeringen zyn het
daaromtrent eens geworden. De be
doelde commissie bestaat uit een
Nederlandsch, een Duitsch en een
Zweedsch zeeofficier.
Als Nederlandsch lid der commissie
is aangewezen kapitein-luitenant ter
zee C. J. Ganters, als Duitsch lid
kapitein Vanselow en als derde lid
de korvet kapitein der Zweedscbe
marine Q. Lybeck.
Ten aanzien van den stoomtreiler
„Amsteldyk" is de beslissing reeds
gevallende 'commissie heeft uitga
maakt, dat het schip binnen de vrye
vaargeul getorpedeerd is.
Ds „U 10".
De Duitsche duikboot „U 30", welke
in het begin van Maart op haar reis
naar Zeebrugge by Domburg strandde
eo, na in Ylissingen te zyn binnen
gebracht, ter interneering naar Alk
maar werd gevoerd, is gistermiddag'
van IJmuiden naar "Ylissingen terug
gebracht om aldaar officieel aau den
Duitschen commandant te worden
overgegeven. Aan boord bevond zich
een Nederlandsch officier, die het
commando had. De duikboot werd
begeleid door het pantserdekachip
„Holland". Wegens mist was vroeger
uitvaren vertraagd.
De onderzeeër UB 80 is met twee
Nederlandsche torpedobooten gister
-middag den Nieuwen Waterweg bin
nengeloopen. zy hebben ligplaats
genomen aan den-Harwicbsteiger te
Hoek van Holland wachtend op
beter weer. Het was gisteravond
mistig.
Dt vtlllgt vaargtul.
De lichtschepen „Terschellinger
Bank" en „Haaks" en de lichtboeien
7 en 6 zyn uitgelegd_op de in het
bericht aan zeevarenden aangegeven
plaatsen.
Kolaaaood an l||kvarbrandlng.
Naar aanleiding van een recente
lijkverbranding in Weaterveld schryft
„De Tijd":
„Er zyn hier 80 H.L. cokes ver
bruikt. Dezelfde hoeveelheid, die als
rantsoen wordt toegewezen aan 8
gezinnen met één stookplaats voor
den geheelen winter; om nog niet
eens te spreken van de stagnatie in
allerlei bedryven wegens gebrek aan
brandstof.
„Wie interpelleert daarover eens
den Minister?"
Hat broodrantaaan waar varmbidard.
Naar „Het Volk" uit den Haag
verneemt, is besloten, wegens het
nagenoeg geheel ultbiy ven van ladin
gen tarwe en meel, over eenige dagen
het broodrantsoen ten tweede male
te verminderen. Werd de eerste maal
het rantsoen van 2800 gram, dat eerst
in een week verstrekt werd, over
negen dagen verdeeld, thans zal het
over elf dagen verdeeld worden, zoo
dat elke broodkaart elf dagen zal
moeten strekken. Het dageiyksch
broodrantsoen wordt daarmee van
811 op 254 gram teruggebracht.
Yolgens inlichtingen die het Hbl.
in den Haag inwon, is er op dit oogen
blik nog niets beslist.
Qaaa aardappalaaultvoar naar.
Van heden Maandag af moet de
geheele aanvoer vroege aardappelen
voor bet binnenland worden geveild.
Er zal dus, aangezien de uitvoer van
de bewaarbare aardappelen reeds ver
boden was, geen enkele aardappel
meer de grens over gaan.
8atn ultvoar van batar maar.
Er worden voorloopig geen con
senten voor den uitvoer van boter
verleend. Ter verklaring van dezen
maatregel wordt medegedeeld, dat
de melkprodctie en dientengevolgen
ook de boterproduetie, vergeleken
met andere jaren, een belangrijke
teruggang vertoonen. Rekening hou
dende met de vry zeker nog groote
productie vermindering gedurende de
atalperiode, is het niet waarschiJniyk,
dat de boterproduetie gedurende de
wintermaanden groot genoeg zal zyn
om in de ormnale binnenlandsche
de minister van landbouw aan de
Botervereenlging opdracht gegeven
het vormen van een reserve voor
wintermaanden.
behoefte te voorzien en daarom heeft
Eaa Nadarlandar In Eagalaoha
krljgagavaaganaehap.
Van de „Prinses Juliana", het schip
der Maatschappy Nederland, dat, op
weg naar Nederland, te Suez werd
aangehouden eu terug moest, is een
Nederlander te Aden door de Eagel
schen van boord gehaald. Zy hebben
hem vervolgens naar Singapore ver
voerd, waar hy' gevangen werd gezet
en vermoedeiyk nog gevangen zit.
De „N. R. Ct." deelt mede, dat voor
zoover zya familie, die teRottetdam
woont, weet, zyn Duitsche naam zyn
eenlg misdrijf is. Het is de heer L.
R. Kulche, geboren te Rotterdam in
December 1892. Zyn vader was de
zoon van Duitsche oudeia, maar ook
hier te lande geboren, te Enschedé.
Op zijn tyd is de heer L. R. Kulchb
hier voor de loting opgeroepen. H\j
lootte echter vry. Ia den loop van
den oorlog is hy voor den landstorm
opgeroepen, maar hy was toen in
Indie. Op 18 jarigen leeftyd ging hy
met de akte lager onderwys naar de
Oost, waar hy les heeft gegeven
achtereenvolgens te Gorontale in de
Minahasaa, te Bandoeng en te Probo
linggo in gouvernementsBcholen. Hy
was nu op weg naar huis.
Eerst deze week heeft de familie
iets van hem gehoord door een brief
van hem, gedagteekend uit het kryga
gevangenkamp iu dë Tauglin Barracts
te Singapore, 22 April 1917. Hy is,
om. de censuur, zeer karig met zijn
mededeelingen. Er biykt uit aeu brief,
dat hy meer heeft geschreven.
De familie heeft zich, naar de „N.
R. Ct." verder meedeelt, na ontvangst
van dezen brief tot het ministerie van
Buitenlandsche Zaken in Den Haag
gewend en vernam daar tcjt haat
verrassing, dat het departement reeds
in Februari van den consul te Singa
pore bericht van het geval had ge
kregen, onderzoek naar de natlonali
teit van den heer Kulche bad gedaat-
en de zaak vervolgens het gezant,
schap te Londen in handen bad ga
geven. Sedert had het departement
zoo vertelde een Ud der familie
verder niets meer van de zaak
vernomen, maar op verzoek van d»;
familie zou het er opnieuw werk
maken.
De „N. R. Ct." spreekt de hoop
uit, dat deze Nederlander, wederrech
teiyk van oon Nederlandsch schip,
gehaald en gevangen gehouden, apoe^
dig mét de noodige genoegdoening et,
en schadeloosstelling 7Ai warden vry
gelaten.
Dt Itlditg In dtAntl-Ravolutlonnalrt
Partij.
Naar het Maandagochtendblad ver
neemt, is het niet oumogeiyk, dat
de' tachtigste geboortedag van den
leider der anti revolutionnaire party
nog ongedachte veranderingen brengt.
Het zou dan in de bedoeling liggen,
dat het leiderschap overging op den
heer A. W. F. Idenburg, oud-gouves-
neur generaal, terwijl de hoofdredactie
van „De Standaard" zou worden
overgedragen aaaoud minister Coiyn,
thans tydens de afwezigheid van dr.
Kuyper, waarnemend hoofd-redact6ur.
Of deze plannen zullen worden
verwezeniykt, hangt af van de houding
van den tegenwoordigen leider.
SaYntarntardan ontsnapt.
Zondagavond omstreeks 8 uur zyn 33
geïnterneerden uit het kamp te Bergeü
ontsnapt. Z(j hadden achter de keu
ken een klein poortje opengebroken.
Door de wacht, die onmiddeliyk werd
gealarmeerd, is, geschoten, doch nie
mand werd getroffen. Later In deu
avond kyn 29 van de ontvluchten iu
de omgeving vau Bergen aangehou
den.
Deze gtïoteerden zyn deserteurs
(voornameiyk Duitsche en Russische),
die, na te zyn vrijgelaten, het der
politie lastig maakten en daarom iu
het kamp te werk werden gesteld.
Houtipaiulatlt. -
Men schryft uit Barneveld aan het
Hbl.:
Als een bewys welke abnormaal
hooge pryzen nog steeds voor brand
hout worden beBieed, kan dienen, dat
een party boomen, staande op de
hofstede Da Groote Veen", door een
houtkóoper by inschry ving gekocht
voor f4600, of juist f 1000 boven den
reeds hoog gestelden taxatieprys,
thans weer met f 1200 winst aan een
ander is overgedaan.
Razends militairen.
Te Tegelen hebben Zatermiddag
twee soldaten van de grenswacht
Wambach, welke dien dag afgelost
was, het dorp in opschudding gebracht.
In dronkenschap niet meer wetend,
hoe het beBte aan hun opgewonden
heid luqht te geven, begonnen zy
midden in het dorp in het wilde hun
geweren af te schieten, om er ver
volgens de soliditeit van te beproeven
op een paar boomen. In minder dan
geen tyd waren de wapens totaal
vernield. De burgemeester, die op bet
rumoer afkwam en onder bekend
making van zyn qualiteit hen trachtte
te kalmeeren, werd door hen by de
schouders gegrepen en bedreigd met
de vernielde geweren. Niet by machte
om de dolie gasten in bedwang te
houden, haastte de burgemeester zich
om de marechauBsée te Venio en de
militaire autoriteiten te Blórlck iu
kennis te stellen met hetgeen er in
zyn .gemeente aan de hand was. In
tusschen hadden de twee militaiien
hun kans schoon gezien de vlucht te
nemen in de richting van de grens.
Met behulp van de uit Veulo gezon
den marechaussees eu een militaire
patrouille, werden zy ten slotte aan
gehouden, terwyl zy een schuilplaats
zochten op het kerkhof.
INGEZONDEN.
Ds Jsnbosl bij ds gssmster-sontrOls.
Aan de redactie der
Heldersche Courant.
Hooggeachte redactie.
Zoudt U my eens willen inllchtep
over de by de gos^abrie^: gebruikt*
almanak.
Een rare vraag zult denken,
waar ik evenwel toch gaarne ant
woord op zag verschynen naar aan»
t
