DE OORLOG.
Algemeens totstand.
Brantirg, de Zweedsche focialist,
heeft gezegd (en Huyamans zegt feta
dergelijks): nu komt er in de entente-
landen een breuk tusachen de aocialia-
ten en hun regeeringen.
De gebeurtenissen schijnen hem
met verrassende snelheid gelijk te
geven.
Het bestuur der Engelsche Arbei
dersparty heeft zich solidair met
Henderson verklaard. Zelfa z^o, trots
het. besluit van de regeering om de
passen te weigeren, de gedelegeerden
al benoemd. In Frankrijk, gezien het
besluit van het Seineverboud, schijnt
een dergelijke ontwikkeling van zaken
op handen. Of de régeeringen dus
van .hun weigering van de passen,
ten opzichte van den binnenlandschen
toestand, pleizier zullen beleven, ia
de vraag. Maar of zij, ten opzichte
van c1 e buitenlandache politiek, op
zoo'n gemeenschappelijk besluit ge
makkelijk terug kunnen komen, staat
ook nog te bezien.
Op bet oogenblik, dat dus de re
geeringen van de entente het hunne
deen, om de socialistische conferentie
te Stockholm te verijdelen, komt de
Paus met een vredesvoorstel voor
den dag, waarop men in Amerika
en Engeland (van elders is nog geen
commentaar ontvangen) fluks den
zelfden stempel beeft gedrukt als op
d-: conferentie te Stockholmeon
DuitachOo3tenrijbscbe intriguo, waar
mee dan vooral gemeend wordt, dat
een vrede door schikking op het
oogenblik alleen maar voor Duitsch-
land en Oostenrijk voordeelig zou
wezen.
Maar terwijl op het moment het
voornaamste, wat van het voorstel
des Pausen bekend ia, de ongunstige
kritiek in Amerika en Engeland is,
gaan de ententemogendbeden nog
b6D8 op een audere manier den vrede,
hun vrede, zien te bevorderen. Wij
hebben er al eenige keeren op ge
wezen, dat aan het Westelijk front
een nieuwe gigantische worsteling op
het uitbreken staat. Dinsdag Het het
Dultacbe hoofdkwartier aan zijn mede
deeling deopmerkingvoorafgsan.dat
krachtige aanvallen der Engelschen
en Franschen in voorbereiding zijn.
De „Koelnische Volkazeitung" ver
moedt, dat ditmaal de hoofdaanval
door verschillende Aankaan vallen zal
worden gesteund, en Inderdaad Is,
behalve in Vlaanderen, ook bij
Atrecht, aan de Aisne en in Cham
pagne en aan beide oevers van de
Maas, een onheilspellende onrustigheid
waar te nemen.
Middelerwijl gaat ook in het Oosten
de militaire situatie interessant wor
den. Russen en Roemenie rs hebben
hun krachtige tegenaanvallen her
haald. Ten Zuiden van Ocna hebbqn
z(j nog al wat terrein kunnen herwin
nen. Niet genoeg echter om hun
strijdkrachten, die nog Bteeds, aan
beide zijden om vleugel tl, zich aan de
boven Putna handhaafden, in een be
tere positie te brengen. Dit is voor
namelijk daaraan te wijten, dat zij
von Mackensen ten Noorden van
Focsani niet vermochten achteruit te
dringen. In verband met de volgorde,
waarin zij verzonden zijn, zien de
meeste telegrammen er voor de Rus
sen en Roemeniörs nog niet ongunstig
uit. Maar het jongste van dezen kant
ontvangen bericht meldt, dat zij tus
schen Trotua, Putna en Serethgaan
wijken. Dat ia een terugtocht uit de
goed verdedigbare bergatellingen naar
de vlakte en wel op een punt van
groot belang, dat allereerst diende te
worden gehouden, om de bedreiging
voor Moldavië.uit ZuidelijkerichtiDg
te niet te doen. N.R.C»
De legerbarlchten vin II Aug.
In Belgie wonnen de Fransche
troepen aanmerkelijk terrein ten wes
ten van den weg naar Dixmutden.
Op den linkeroever der Maas sloegen
de Franschen een Dultschen aanval af.
De Engelschen vielen Woensdag
morgen aan op een breed front van
ten N.W. der buitenwijken van Lens
tot het Hugobosch ten N.O. van
Loos. Zfl veroverden de voorste Duit-
sche verdedigingslinies op alle punten
en wonnen bevredigend terrein.
Het Duitsche legerbericht spreekt
van afweeractie in Vlaanderen, en
een aanval die Engelsche afdeelingen,
bfl Langemarek over de Steenbeek
gekomen, vernietigde.
Van het oostelijk front is te ver
melden, dat de Duitschers onder
Mackensen Straoani (ten N.W. van
Pancioe) namen. De Russen en
Roemeniörs zouden aan de Serethen
in het gebergteiuim 8000 gevangenen
hebben verloren, alsook verschillende
kanonnen en mitrailleurs.
Het legerbericht van de Oosten
rijkers deelt mede, dat de aanval ten
N. van Focsani met succes wordt
voortgezet en de Russ.-Roemeensche
divisies dwong haar pas veroverde
steUingen op te geven.
Oostenrijksche vliegers deden met
goed gevolg een aanval op het zee-
arsenaal van Venetiö. Branden werden
veroorzaakt.
De conferentie te Stockholm.
De correspondent van de N. Rott.
Ct. te Stockholm heeft den heer Huys-
maöB naar zijn meening gevraagd
over de collectieve weigering der
entente laDden om paspoorten te geven
aan de afgevaardigden naar Stock
holm. Huyamans heeft geantwoord:
De wil der arbeiders om zich te ver
eenigen en een conferentie te houden
over de vredesvoorwaarden kan niet
door de ellendige weigering om pas
poorten te geven vernietigd worden.
De groote taak was vooreerst om de
arbeiders tot overeenstemming te
brengen over de politiek van Stock
holm. Dat Is gedaan. Blijft over de
uitvoering in de praktijk. Hier komen
de regeeringen tusschenbeide en be
gaan een grove dwaling. Z|j verbre
ken den godsvrede en werpen de
arbeiderB In de oppositie terug. Kan
Rlbot blijven met de oppositie van
een kleine honderd leden Het zal
heel moeilijk zijn. Kan Lloyd George
den wil van tweemlllioen arbeiders,
mijnwerkera en metaalbewerkers, ge
weid aan doen? Dat zal eveneens
heel moeilijk zijn. Laat ik u dit mo
gen zeggen de organisatie voor de
conferentie te Stockholm zal langer
duren, dan de ministers, die de pas
poorten geweigerd hebben.
Een nieuw offensief te wachten?
Berlijn, 14 Augustus. De „Likal
anzeiger" schrijft over de aanataande
evechten in het Westen
Wie de laatste Iegerberichten, ook
die van onze vijanden, aandachtig
het ft gevolgd kan niet in twijfel zijn
dat aan het westelijk front nieuwe
zware gevechten aanstaande zijn. Zoo-
wel aau de Aisne als voor Verdun
is het artillerievuur der Franschen
in deze dagen zeer aanzienlijk in
kracht toegenomen. Eveneens is de
vliegeractie hier zoowel als daar
uiterst levendig geweest. Uit deze
aanwijzingen blijkt duidelijk, dat onze
tegenstanders opnieuw grootsche po
gingen Willen dosn en dat we mis
schien reeds heden of morgen met
omvangrijke infanterie aanvallen heb
ben te rekenen.
Wij zijn er volkomen op voorbereid,
dat de vijand thans opnieuw sterke
offensieve stooten zal doen om onzen
staalharden muur in 't westen op eeo
of andere plaats te doorbreken. Wij
verwachtten zijn aanvallen en zijn
tot het afweren hiervan even voor
treffelijk toegerust als zija ervaringen
in Champagne en in Vlaanderen nog
onlangs hem hebben geleerd. Indien
hier en daar bij zijn eersten aanloop
een klein deel van een stelling ver
loren gaat of om goede redenen door
ons wordt ontruimd, onze troepen
weten voldoende dat zulke gerit'ge
partleele beslissingen voor het geheele
verloop van de slagen van hedeii
volstrekt geau beteekenia hebben.
Het „Berliner Tageblatt" schrijft:
Hetis zonder twijfel,,dat er grootsch
ontworpen offensieve plannen der
Franschen bestaan, tegelijkertijd moet
rekening worden gehouden met een
hervatting van de *Engolsche aan
vallen In Vlaandereu. Hut. sterke vuur
dat op de drie brandpunten van het
westelijk front, aan de Aisne, ter
weerszijden van Verdun en in Vlaan
deren onafgebroken op onze liniën is
gericht, kondigt aan dat deze aan
vallen spoedig ts wachten zijn.
De „Voss. Ztg." schryft
Weliswaar kunnen ook deze aau
vallen in den eersten storm hier of
daar aan het front dsn vijand ia het
b6zit brengen van een stuk loop
graat. Dat mag ons echter niet ver
schrikken rf verontrusten.
Vredesvoorstellen van den Paus.
Londen, 15 Aug. De„Daily Express"
schrijft aangaande de voorstellen van
den Pau3Iadien de Paus het inder
daad zoover kan brengen, dat de
geallieerden hun doel, de vrijheid
der wereld, bereiken, zal hij iets
goeds voor de wereld hebben verricht.
De „Daily Mail": De voorstellen
van den Paus zijn onmogelijk, het
plan ia volkomen op Oostenrijksch
Duitsche leest geschoeid.
De „TimeB"Da voorstellen zooals
zethana omschreven worden, schijnen
ons voor de geallieerden absoluut
onaannemelijk. Het is voldoende er
op te wijzen, dat zij gebaseerd schijnen
te zija op Duitsche leuzes, als: geen
annexatie, geen schadevergoeding,
viijheid der zeeöu. We kunnen niet
nalaten onze verbazing uit te drukken
over de bewering als zou bet Vaticaan
hopen, dat zijn vooratellen een gunstig
onthaal zullen vloden en tot een
spoedig einde van den oorlog mogen
leiden.
Een dergelijke hoop koesteren be
wijst een absolute onwetendheid ten
opzichte van de in de Entente-landen
en in de Vereen. Staten heerschende
meening.
Zfl allen hebben duidelijk, nadruk
kelijk en herhaaldelijk, nog onlangs
de voorwaarden, de eënige voor
waarden bekend gemaakt waarop zij
over den vrede zouden kunnen onder
handelen.
Die voorwaarden zijn absoluut on-
vereenigbaar met de telegrafische
lezing van de Vatikaan voorstellen
en er bestaat niet het minste voor
uitzicht, dat de bondgenooteu hun
meening zullen wijzigen of er af
stand van zullen doen.
De Romeinsche correspondent van
de „Tijd" seint, dat de vredesvoor
stellen van den Heiligen Stoel niet
zoo onverwacht zijn ingediend als
men uit de wijze van publicatie der
daarop betrekking hebbende berichten
schijnt te moeten opmaken. De zorg
vuldige voorbereiding daartoe, welke
reeds lang voor het jongste Duitsch-
Oostemijksche offensief in het Oosten
dateert daar de indiening, der
voorstellen oorspronkelijk was bere
kend op den vierden oorlogs vei jaar
dag, maar door verschuiving van
zekere verbinding was uitgesteld
werden echter strikt geheim ge
houden.
Te voren zijn de bij den Heiligen
Stoel geaccrediteerde gezanten ge
polst nopens de opvatting van bun
regeericgen betreffende den voorge
nomen stap. Behalve de Pauselijke
diplomatie hebben geleerden van in
ternationale vermaardheid en groote
ervaring in het volkenrecht aan de
vredesvoorstellen medegewerkt.
Eau optimistisch* Duitsch* mssnlng.
Van een politicus, die geacht kan
worden goed op de hoogte te zijn van
den toestand, verneemt de „Lokal
anzeiger" in verband met de vredes
nota van den Paus het volgende:
Dat deze nota juist dezen dag de
wereld werd ingezonden is geen toe
val. Het is heden Maria Hemelvaart,
naast Paschen en Pinksteren cn
Kerstmis de voornaamste feestdag
van de katholieke kerk, en op dezen
dag heeft de Heilige Vader het vorige
jaar de Moeder Gods tot vredesko
ningin verklaard en in de litanie haar
'met de woorden laten begroeten:
Koningin des vredes, bidt voor ons.
_De Paus is een te goed en scherp
zinnig diplomaat, dan dat hij dezen
stap zou hebben ondernomen zonder
zich van te voren bij beide oorlog
voerende groepen te hebben verge
wist, hoe zijn stap zou worden op
genomen.
Ik geloof ook te kunnen zeggen,
dat Benediktus XV de Duitsche voor
waarden weet, waaronder wij bereid
zijn vrede te sluiten, en zeker-heeft
hij te voren de vijandeltJke groep
van mogendheden daaromtrent inge
licht. Het zou volkomen ODjuist zijn
te meenen, dat het besluit van. de
meerderheid van den Rijksdag in
zake de vredeequaeatie een voorspel
geweest is tot den stap van den
Paus en dat het centrum dus eigen
lijk op aanstichting van het Vaticaan
de pioniersrol voor het vredeswerk
hee ft gespet ld. Daarvan is geen sprake.
Thans bestaat er weliswaar een ver
band, maar slechts iu zooverre, dat
het besluit van den Rijksdag een
terrein heeft gegeven dat de Heilige
Vader nu kon betreden. Het is mijn
overtuiging dat het thanB door den
Paus begonnen vredeswerk ditmaal
tot een resultaat zal leiden. In niet
al te verren tijd zullen wij van vre
desonderhandelingen hooren en nog
eer het jaar ten einde is gegaan zal
ook deze oorlog h9t door de geheele
wereld Bmachtend einde hebben ge
vonden.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Den LOen Augustus slaagde voor
de Hoofdacte onze plaatsgenoot de
heer G. de Boer, thans onderwijzer
te PetteD.
Vsrklszlng Qsmesntsrsad.
Ter voorziening in de vacature
voor twee leden vau den Raad in
district I, ontstaan wegens de dubbele
verkiezing der beeren Biersteker en
de Geus in twee districten, zijn heden
de volgende candidaten gesteld
Door de vrijzinnige kieavereeniging
„Helder" de heeren F. van der Ploeg
en W. Poll.
Door de antirevolutionaire kieuver-
eeniging „Groen van Prinsterer" de
heer J. Bommel.
Dw de roomsch katholieke kiea
vereeniging „Eendracht," de heer D.
J. Snel.
Door de christen-democratische
kies vereenigiDg „Nederland en Oranje"*
de he8ren J. H. Staalman en M. de
Waard.
Door de sociaaldemocratische kies-
vereenigiDg de heeren J. J. Schoef-
felenberger en B. Zondervan.
De verkiezing heeft plaats Woens
dag 22 Augustus a. s.
Raadsvergadering.
De Raad der gemeente vergadert
Dinsdag dezer ter behandeling
van de volgeude onderwerpen:
Ingekomen stukken.
Verzoek om eervol ontslag van
don heer M. Leefama als onderwijzer
aan school no. 6. met iugang van
1 Oct. 1917.
Adres van da Wed. D. Visser,
houdende verzoek om toekenning dor
gewone gratificatie ad f 100.— voor
1918.
Voorstel tqt vaststelling van eene
verordeuing, regelende de jaarwedden
vau de leeraren aan de Burgeravond
school.
Adressen van ds Afd. Helder van
den Centralen Bond van Transport'
en Havenarbeiders, houdende ver
zoek, het eerste om de steenkolen
voor de Gasfabriek prr Rijnaak te
doen aanvoeren en die dan aan het
einde van het Holder»cho Kanaal
over te lad6n in kleinere schepen
voor het vervoer tot onder den ele
vator; het andere om de elevator te
sloopen en het lossen der kolen
voortaan weer geheel in handenar
beid te doen geschieden, m6t advies
van B. en W.
Mededeeling, dat eene Commissie
is benoemd, welke tot taak heeft
advies uit te brengen nopens de
wijzigingen welke moetén worden
aangebracht in de inrichting van
het avondonderwijs, dat door of met
steun van de gemeonlo wordt ge
geven, met opgave hoe die commissie
is samengesteld.
Voorstel tot aankoop van 0.99.90
H.A. grond achter de Kevkgraeht,
voor f14.985.
Voorstfel ora aan H. M. de Koningin
opnieuw ontheffing te vragen van de
verplichting eener Burgerdagschool.
Voorstel om aan Corcierges der
Gemeentescholen ook voor 1918 een
tegemoetkoming te vcrl6enen in de
hoogera kosten der schoonmaakbe-
noodigdheden.
Benoeming der raadscommissie tot
taak hebbende een geheel nieuwe
salarisregeling voor te bereiden voor
alle gemeente ambtenaren en werk
lieden (Uit en door het College van
B. en W. wordt een voorzitter aan
gewezen.
Fssstwssk Stsunoomlté.
Gisterenavond vergaderden in Belle-
vuo de verschillende leden der feest
commissies betreffende de in Septem
ber te houden feestelijkheden ten
bate van het Steuncomité. Verschil
lende besprekingen inzake de samen
stelling van het programma werden
gevoerd, doch een definitief program
ma kon nog niet worden vastgesteld.
Om die reden kunnen wy van de be
sprekingen slechts weinig vermelden
binnenkort zal hieromtrent nador
worden vergaderd en kunnen wij
positievere mededeelingen doen.
Dit kan worden meegedeeld, dat
door allerlei omstandigheden de oor
spronkelijk vastgestelde plannen voor
middag- én avondfeesten op het sport
terrein vervallen, en wel in hoofdzaak,
doordat de caroussel en de figuur
8-baan, die de verlichting voor de
terreinen moesten leveren, wegens
steenkoolgebrek niet kunnen komen.
Ook de datum is veranderd, en deze
is thans defloitief vastgesteld op 8,
9, 10, 11 en 12 Sept. Misschien dat
reeds Vrijdag 7 Sept.. de opening van
de feestelijkheden plaats heeft.
Zoo3lswü vermeldden, komt 7 en
8 Sept. H.M. de Koningin een bezoek
brengen aan de stelling. Zou het nu
geschikt kunnen wordeD, dat Hare
Majesteit des Vrijdags of des Zater
dags de feesten officieel opent, dan
zou dit natuurlijk een belangrijk Ca
chet op deze feestweek drukken. Ook
tracht men de op 7 en 8 Sept. te
houden zeil- en roeiwedstryden der
Kon. Marine-Jachtclub in verband te
brengen met de fessten, waardoor
ongetwijfeld ook de belangstelling
ervoor zal worden verhoogd.
Maar eenige zekerheid bestaat hier
omtrent uitteraard nog niet.
Toen men de zekerheid had, dat
de caroussel niet zou komen, beeft
de commissie voor de feestelijkheden
aanstonds onderhandelingen geopend
met de Casinodirectie en besloten
aldaar een oud Hollandsche week te
organiseeren. Verschillende amuse
menten zullen aldaar worden gehou
den, en alles zal worden gedaan het
zoo aantrekkelijk mogelijk temaken.
Het muziekfestival gaat in leder
geval door en wordt gehouden Zondag
9 September op het sportterrein.
Waarschijnlijk zal na het festival een
concours en na bet concours een
concert der S:afuiu/.iek worden ge
geven. Aau H. H. M. M. da Koningin
en de Koningin Moeder, alsook aan
bet Gemeentebeat ur is gevraagd
hiervoor medailles baschikbaar te
stellen.
Ook voor de kinderen zal worden
gezorgd; voor hen worden verschil
lende feestelijkheden georganiseerd.
Dit is wat wij voorloopig hiorom-
trent kunnen mede deelen. De ver
schillende comitó's werken met lust
en Ijver voor de goede zaak, en zullen
er ongetwijfeld in slagen eon afwis
selend programma samen te stellen.
Binneu 8 dagen moeten zö hun
definitief programma opgeven aan
den secretaris van Helder's BelaDg,
den heer Kroeb, Laao, en daarna zal
dan het officieele programma worden
opgemaakt.
Wy behoeven zeker niet een op
wekkend woord te schrijven voor deze
plannen; de'uitwerking is in goede
handen, en als alles meewerkt kan
het niet anders of het resultaat zal
zijn voor de burgerij een reeks pret
tige dagen, voor do kas van het
Steuncomité een flinke som. En die
laatste heeft het o zoo noodlg, de
winter staat voor de deur, en wie
zal zeggen wat ons boven het hoofd
hangt I
Allen dus de hand aan den ploeg
om de plannen té doen slagen I
De Gae-rantsoeneering.
„Wij lezen in het Volk, dat van de
zijde der Rykskolendistributie te
'a Gravenhage steeds grooter druk
wordt uitgeoefend op de Amatèr-
damsche autoriteiten teneinde hen
te bewegen tot het nemen van kras
sere maatregelen inzake beperking
vau het gasverbruik. Want nog altijd
Wordt ei, naar het oordeel van hen,
die de kolen verdeelen, te veel gas
verbruikt; in de laatste dagen is de
besparing slechts 16%.
De Rljkskolendistributiegaf, volgens
dit blad, in overweging, om, als de
toegestape hoeveelheid op was waar
van het teveel verbruikte in Juli
moet. worden afgetrokken - voor de
rest van de maand de kraan een
voudig dicht te draaien.
Het is begrypelljk, dat men daar
niet aan wil in de hoofdstad des
lands. Ook is het te begrijpen, dat
zich overwegende bezwaren voordoen
ten opzichte van het niet .geven van
voldoenden druk tu3schen 4 en 9 uur,
zooals thans in den Haag geschiedt.
Overwegende bezwaren ten opzichte
van de vele induatrieöo, die in Am
sterdam zyn gevestigd. Hoewel men
het blad verzekerde, dat het tot een
ingrijpenden maatregel komen moöst,
schijnt men nog te aarzelen hiertoe
over te gaan.
Toen hier ter stede de nieuwe
gasregeling bekend gemaakt werd,
ontstond een ware orkaan van pro
testen- daartegen. Toen men echter,
over den eersten schrik heen, die
regeling eens nader bekeek, bleek het,
dat zy nog zoo kwaad niet was, dat
haar principe zelfs zeer goed was. Da
fout zat hierin, dat de algemeens
ractsoeneericg, door den Minister
voorgeschreven voor alle gemeenten,
eene grové onbillijkheid schiep voor
eene gemeente als de onze, die, vrijwel
zonder industrieën, uitteraard al een
minimum gasverbruik had. En zoodra
dit met cijfers aan het Rijksdistri-
bureau werd aangetoond, zag men
daar aanstonds de juistheid van de
opmerking in, met; het gevolg, dat
wij voor de maand Juli reeds dadelijk
meer kolen kregen.
Wie het laatst lacht, lacht het b9st
wij hier in den Helder zijn thans niet
slecht af met ons rantsoen. Het is
wel zuinigjes toegemeten, maar men
kan er mee komen. En wat meer
zegthet is voor een ieder, oud en
jong, rijk en arm, hetzelfde. Wy lezen
thans niet zonder Scbadenfreude de
berichten uit verschillende plaatsen,
waar het, na een maand, spaak ge:
loopen is met de rantsoeneering. Het
kon ook niet wel andersverschillende
gemeenten ontwierpen onder pressie
van dén Minister eene nieuwe gas
regeling, doch wy herinneren ons niet
gelezen te hebben van eenig maxi
mum-verbruik, dat gesteld werd,
„tenzij een zeer hoog. In vele gevallen
'kon men onbeperkt blijven gebruiken,
alleen werd dan boven een zeker
maximum het verbruik zwaar belast
Dit standpunt, in een tijd waar het
geld niet meer denzelfden invloed
heeft vau vóór den oorlog, wreekt
zichmen is aan de duurte gewoon
ën betaalt in vredesnaam liever de
paar guldens op het gas meer dan
gebrek lijden, zooals men ook met
andere waren doet.
Do N. Kt. Crt. wijst in een artikel
op de in Rotterdam geldige regeling,
die zoo voldoet, en zou het jammer
vinden als deze gemeente, ter wille
van e8n rantsoeneer in g per gezin,
daarvan afstand zou moeten doen.
Doze regeling komt ook alweer hierop
neer, dat tot 25 M. voor normalen
prijs beschikbaar wordt gesteld, en
daar boven en het Rotterdamsche
voordeel is dan de progressie, die de
meeste andere plaatsen niet of niet
voldoende hebben dan tegen boo
geren prijs. Te Rotterdam werd, door
de progressie, bereikt, dat het gemid
delde beneden 32 M. is gebleven. Een
geziosrantsoenoering, zegt het blad,
brengt groote nadeelen met zich mede,
en zal vooral wegens de verhuizin
gen en veranderingen in levensvoor
waarden veel tyd en arbeidskracht
vragen. Maar zy is, zouden wij willen
zeggen, de eenig billijke, niet slechts
voor de gezinnen hoofdelijk, maar
ook voor elke gemeente afzonderlijk
die dan niet meer, maar ook niet
minder kr y'gt dan zy noodig heeft. Maar
dan zal eene gemeente als Amster
dam b.v. zich ook moeten aanwennen
de straatverlichting tot de allernood
zakelijkste nachtlantaarns te beperken
en Diet zooals thans maar raak te
branden tot ergernis van velen uit
andere plaatsen, die al voor lang van
die luxe afstand deden.
Csntralisatle dar bakkarljan alhiar.
Ook in. den Helder is de Brand-
stoffencommissie met de verschillende
bakkeryen tot een vergeiyk gekomen
inzake de concentratie hunner be-
dry ven. Van Maandag 20 Augustus
af "zullen de bedryveu der 20 hier
bestaande bakkeryen geconcentreerd
worden op een 8 tal. Ten opzichte
van de banketbakkeryen bleek een
dergeiyke maatregel praktisch moeie-
ïyker uitvoerbaar; deze zullen nu
driemaal 's weeks niet bakken, waar
scbljniyk des Dinsdags, des Donder
dags en des Zondags, waarbij natuur
lijk mei; den aard der verschillende
bedryven rekeniDg zal worden ge
houden (Israëlitische bedry ven, e. d.).
Men is nu bezig eene dergeiyke
regeling te treffen voor de verschil
lende wasscheryen. Hier ter stede
zijn vele vrouwen, die eene bijver
dienste vinden iu het wasachen voor
marine personeel; d8 bedoeling is nu
dozen vrouwen warm water voor
haar bedrijf te verschaffen. Ook dit
zal een aanmerkelyke besparing van
brandstof geven.
Loónactle transportarbeiders
Dsn Hslder.
Onlangs maakten wij bekend, dat
door de afd. Den- Helder vau den
„Centrale Bond van Transport en
Havenarbeiders" een actie op touw
was gezet, om voor de losse werk
lieden, hier in dienst van doMariue-
werf, de Gasfabriek en particuliere
patroons, looDsverhoog'og of duurte-
toeslag te verkrygen. Na het vei zen
den der betreffende circulaires heeft
het bestu*r met den Bondsvoorzitter,
deu heer Heykoop uit Rotterdam,
eenige malen geconfereerd mèt den
heer directeur der Marinewerf, het
Gemeentebestuur en eenige patroons
en het staat thana vast dat aardig
resultaat is verkregen, en verder zal
verkregen worden, zonder dal er
moeiiykheden in het bedryf bomen.
Zoo heeft het Gemeentebestuur aan
de organisatie bericht gezonden, dat
dn thans bestaande tarieven met
duurtetoeslag verhoogd zullen
worden, wat dus den lossen arbeiders
aan de Gasfabriek ten goede komt
Eenzelfde toezegging was ook gedaan
door den Directeur dor Marinewerf,
en nu gisteren had opnieuw een
conferentie plaats, waarin het nieuwe
tarief definitief is vastgelegd. Het
loon is thans bepaald op 12 cent per
ton voor het lossen of laden van
kleine, en 9 cent van groote briketten
Voor kolenwerk zal worden betaald
6% cent per ton.
Aan den storter zal voortaan 5 7s
cent per ton worden betaald.
Voor het bunkeren zal den trem-
mers 8 cent per ton worden betaa'd.
Voor het lossen van oen oorlogsschip
wordt het dagloon f 4.70, d. i. eon
uurloon van 0.47. Verwerken van
smeekolen 7 cent per mudkolen
harpen f 4 70 per dag. Voorts is
bepaald, dat op vaartuigen met meer
dan 2 ruimen een vierde schepper
zal gesteld worden.
Alles tezamen zyn dit dus belang
rijke verbeteringenhet is alleen
jammer dat door de brandstoffennood
het werk zoo afneemt. Het nieuwe
tarief is reeds gisteren in werking
getreden. Ook voor de Gasfabriek zal
ditzelfde loon, krachtens de toezeg
gingen van het Gemeentebestuur, nu
moeten gelden.
Gisterenavond werd ten slotte nog
onderhandeld met het. bestuur der
particul iere brandstoffenhandelaars,
vereeniging „Carbon".
Gisteravond bad de conferentie
.plaats met het bestuur van de „Car
bon". Na veel discussies werden de
looien met ir'gatg vav. hulan, dufltl
tief vastgesteld Hierby werd rebenicg
gehouden met het feit, dat sommige
tarieven pas sedert kort verbeterd
zijn of door enkele patroons al ver
hoogde loonen werden betaald. Thans
zal het definitief voor allen gelden
Het lossen van gietcokes uit vaar
tuigen f-1.25 per tonuit wagons
idem.
Het los8?n va- kolen uit vaartuigen
f 0.76, uit wagons f O.dO per ton,
met bepaling dat voor dit laatste
werk f 1.- per ton zal worden betaald
voor kleine partyen beneden 10 ton.
Het lossen van turf uit vaartuigen,
minimum f4.— per dag.
Voor de vasten bleek dat bij som
mige patroons reeds door de actie en
na de circulaire de loonen waren
verhoogd. Toch kon het bestuur van
de arbeidersorganisatie er geen ge
noegen mee nemen, dat thans voor
die categorie niets zou tot stand
komen. Hierover kon echter niet tot
overeenstemming gekomen worden.
Besloten ïb dat naar aantal en werk
kring en loon der vasten nader onder
zoek zal worden ingesteld en dat de
organisatie er daarna op terug zal
komen.
Adalborsten.
De minister van Marine'brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat na-
genoemdejoEgelhgeo in alphabatische
volgorde gerangschikt in aanmerking
komen voor een banoeming tot adel
borst by het Kouinkiyk Instituut voor
de Marine te Willemsoord
Th. K. baron van Asbeck, L. F.
v^n Beek, W. R. van der Ben (voor-
waardeiyk), Tb. Boelen, H. Th.
De Booye, jhr. E. J. van den Bran-
deler, J. F. de Bruine, J. A. van
Duynen Montyn, Chr. W. van der
Éem. jhr. H. A. van Foreest, A. van
Giuting, A. J. vau Hemert (voor-
waardeiyk), W. van Lier, E. B. A.
Mttiler, F. W. van Overveem, F. J.
van da Poll, F. Chr. Rauwenhoff, H.
vaa Schreven, F. Stam, J. Tissot van
Patot, J. F. N. Tuybens, W. E.
Wenckebach en H. Witte.
De ontvanger der registratie
en domeinen alhier, de heer B. W.
F. van den Brand, is als zoodanig
bènoemd te 's-ffertogenbosch. (Kan
toor No. 2.)
By Kon. besluit van 16 Aug.
zijn 135 machinisten by de Kon.
Marine en 13 adspirant-machiniaten,
afkomstig van de le afd. van het
Kon. Instituut, bevorderd tot officier
machinist der Se klasse.
BINNENLAND.
Da vrije vaargeul.
Naar de „Nederl." uit scheepvaart
kringen verneemt, bestaat er vry
groote mogeiykheid, dat de groote
vaart binnen zeer kort weder zal
kunnen worden hervat. Ds toebe
reidselen omde nauwe vrye vaar
geul veilig en bevaarbaar te maken
scbynen thans in een stadium te
zyn gekomen, dat er grondige hoop
is op de hervatting van de scheep
vaart.
Da Naderl.-IndlscheHandsIs vloot.
In verband met de mededeeling,
oatleeDd aan het Handelsblad (zie de
late pagina van dit blad) dat bij het
departement van Landbouw „de voed
selvoorziening van Nederland boven
alles" gaat en dat daaruit te verklaren
is, dat met voorbygaan van vitale
Indische belangen de scheepsruimte
a3n Iadiö onttrokken is, wordt aan
dat blad de volgende opmerking ge
maakt.
De grief is niet dat teu bate van
de Nederlandsche voedselvoorziening
echeepsruimteaan Nederlandsch Indiö
onttrokken ia, maar ter wille van
het geldelijk voordeel van den Na
derlandschen staat. Toen Nederland
ryst wilde transporteeren, kon het
te kust en te keur neutrale acheeps-
ruimte charteren, als het. maar
den marktprys betalen wilde. Noor-
sche schepen, Zweedsche schepen en
Amerikaansche schepen. Toen kon
de Nederlandsche regeering echter
beneden den marktprijs de schepen
rt quireeren, die voor het economische
leven van Indiö volstrekt noodzakeiyk
waren. Ter wille van geldeiyk voordeel
vau Nederland is de geheele moeizaam'
opgebouwde handelsvlootbeweging
van Nederlandsch-Indiö gedesorgani
niseerd. Met een offer, zoo niet van den
Nederlandschen verbruiker, dan van
den Nederlandschen belastingbetaler
hadde men de Nederlandsche handels
vloot haar voor Indiö zoo noodzake
lijke diensten kunnen lal en bewijzen.
Maar men vond het prettiger en go
makkelijker en eenvoudiger en voor
algoedkooper, kalmweg de zoo
coodige scheepsruimte van lodiö te
ontstelen. En het schynt dat by zulke
questios de vertegenwoording van
Indiö'a belangen by onze regeering
alles te wenschen laat. Het is echter
onjuist te zeggen, dat de Nederlandsch
Indische handelsvloot is gerequireerd
ten bate van de Nederlandsche voéd
selvoorziening - het was uitsluitend
ten bate van de Nederlandsche geld
kist.
Nu is de toestand natuuriyk geheel
veranderd - op het oogenblik is er
geen internationalemarkt van scheeps
ruimte meer, maar toen met de re-
qulreering begonnen is, toen het ergste
geschied ia met het onderbreken van
het vervoer der Indische producten,
was er scheepsruimte in geheel vol
doende mate beschikbaar.
Dt bommtn op Zitrlkztt.
Aan de „Avondpost" ontleenden
wij een bericht, waarin werd mede
gedeeld, dat de Britache regeering
de schade, te Zierikzee aangericht,
door bommen uit een Britsche vlieg
machine, zou vergoeden met f 120.000.
Daaraan werd toegevoegd, dat'de
werkelijke schade f80.000 zou be
dragen.
Menigeen zal dit bericht met be
vreemding gelezen hebben. Het bon
toch niet de' bedoeling zyn, dat_uit
dit droevig incident, dat drie men-
schenlevena kostte, een „zaakje" ge
maakt werd.
Het bericht biykt on: dan ook bij
informatie in den vorm, waarin het
ia gegeven geheel onjuist.
Men kent het juiste bedrag van de
schade door de bommen aangericht
op het oogenblik nog niet eens en
is juist bezig het bedrag daarvan te
doen vaststellen. („N. Ct.")
Hat gobeurdi m.t da VI SS.
(Officieel). In aansluiting aan
hetgeen het ministerie van marine
daaromtrent heeft bekend gemaakt,
deelt het ministerie van buitenland
ache zaken mede, dat de Duitsche
vlieger, die in de' Nederlandsche
territoriale wateren aan boord van
de YL 59 werd aangetroffen, is geïn
terneerd. Hr. Md. gezaut te Beriyn
heeft de opdracht ontvangen, ernstig
te protesteeren tegen het feit, dat
2 Duitsche vliegtuigen boven de
Nederlandsche territoriale wateren
hebben gemanoeuvreerd en een hun
ner daarop is neergestreken om aan
oorlogshandelingen deel te nomen,
alsmede tegen het feit, dat een Duit
sche torpedoboot zich binnen de
territoriale wateren begeven heeft.
Verleur met Engeland.
De mailboot „Zeeland" is heden
tegen twaalven van Southwold te
Yliasingen teruggekeerd, met 125
passagiers. Daaronder bevonden zich
81 man van de.bemanning van de
„Amstelland" en 24 opvarenden van
de Vlaardingsche loggers „Thor" en
„Proefneming".
Deze loggers werden op 8 Juli in
den Oceaan zonder waarschuwing,
des nammiddags 4 uur, door kanon
vuur van eon Duitsche duikboot ver
nietigd. De opvarenden hadden geen
tyd iets te bergen. De 12 opvarenden
van elk der loggers hebben onder
scheidenlijk 46 en 44 uur in de open
booten vertoefd, voordat zij aan de
Noordkust van Engeland by Both en
Lewes aan land kwamqp.
Over de behandeling in Engeland
waren zoowel de opvarenden van
de „Amstelland" als die van de log
gers zeer tevreden, en over het eten
viel volgens hen niet te klagen.
Scheepsbrand.
Batavia, 13 Aug. Te Singapore is
braud uitgebroken op het stoom
schip „Van Imhoff" van de Kon.
Pak. My. Een ruim is geheel uitge
braDd. De herstellingen zullen eene
maand duren.
Verduistering.
Uit Smilde wordt aan de Asser
Ct. gemeld: Zaterdagmiddag hebben
de marechaussees van hier W. G. L.,
gemeente- en kerkefijke ontvaDger en
kassier der Boerenleenbank alhier,
g6vankelyk naar Assen gebracht. L.
wordt verdacht van verduistering en
valschheid in geschrifte in laatstge
noemde betrekking. Heel de plaats is
vol van dit geval. Het was Vrydag
een buitengewone drukte in de Oude
Veenhoop, waar alle houders van
spaar- en voorschotboekjes ter contróle
waren opgeroepen.
Uit Hoogeveen meldt menHet
vorige jaar heeft een zekere S; een
zoogenaamde Onderlinge Risico Bank
opgericht. S., die directeur was,
leidde een royaal leven. Sedert Vry
dag is hy spoorloos verdwenen; uit
Utrecht heeft hy aan zyn vrouw een
brief geschreven. Verschillende per
sonen te Hoogeveen zyn het slacht
offer geworden van deze flnancleele
instelling, een zelfs voor een bedrag
van f12,000.
Vermissing van f4900.
Een ingezetene uit MoLtfuo.'t beeft
aangifte gedaan, dat hy Maandagnacht
gelogeerd heeft in een hotd in de
Kal ver straat te Amsterdam en Dins
dagmorgen tot de ontdekking kwam,
dat uit zyn jaszak was verdwenen
een bedrag vau f4900 aan bankpa
pier. De man had het geld den dag
te voren by een bankinstelling geïad
en het bankpapier los in zyn binnen
zak gestoken, zonder er verder naar
om te zien. De mogeiykheid ip dus
niet uitgesloten, dat hij het verloren
heeft.
Door «in Dultschen onderofficier
bestolen.
Een bewoner van De Meinweg,
een gedeelte van de Ltmburgsche
gemeente Melick-Herkenboscb, dat j
aan drie kanten door Duitsch ge-
bied wordt omgeven, hoorde voor
enkele dagen in 't holste van den
nacht gerucht in zyn woning, dat
naar zyn meening door een men-
schelijk wezen moest worden ver
oorzaakt. Hij hield zich rustig tot
by merkte, dat zijn ongevraagde be-
zoeker in den kelder afdaalde, sloop I
toen zyn bed uit, wierp het kelder-
luik dicht en grendelde dat, om ver-
volgens de politie op het dorp te
waarschuwen.
Toen die arriveerde en den inbre
ker te voóracbyn haalde, bleek zy
met e«n onderofficier van de in de
buurt geplaatste Duitsche wacht te
doen te hebben, die den nacht te j
baat had genomen om zich op Neder
landsch gebied eens te goed te doen.
De man werd aan de wacht uitge
leverd, en zal zonder twijfel zeer
nadeelige gevolgen van zija zucht
om te stioopen moeten dragen.
Beperking van het gaaverbrulk
te Amsterdam.
B. en W. hebben in hun gister
middag gehouden vergadering ver- i
schillende ingrypende maatregelen
vastgesteld ter beperking van het
gasverbruik, een en ander in verband 1
met de overschryding der toegestane
hoeveelheden in Juli.
Van zes tot negen uur 'savouds
zal zoo weinig druk worden gegeven,
dat practisch gedurende die uren geen
gas te verkrygen zal zijn.
Bovendien zal dos Zondags tot vier i
uur des namiddags zoo weinig druk j
worden gegeveE, dat geen gas zal zijn
te verkrygen. Des Zondags kan men
dus alleen van vier tot zes uur
's namiddags en 's avonds na negen
uur gas gebruiken.
Dan is verder bepaald, dat zy, die
èn gaslicht èn electriscb licht hebben,
geen gaslicht mogen branden.
Na twaalf uur des nachts mag voorla
nóch gaslicht nóch electriach licht
gebraDd worden, op straffe van afsny-
ding van den toevoer.
Van dezen maatregel 2yn uitge-
zonderd hospitalen, ziekenhuizen cn
hotels.
B. en W. zullen in byzondere geval-
len dispensatie kunnen verleenen.
Wat de straatverlichting betreft, de
ze zal voortaan geheel door elec-
triciteit geschieden.
De verschillende maatregelen gaan i
reeds heden, lB Augustus in. Zy
gelden voorloopig tot 31 Augustus, j
doch ook daarna zullen zeker nog
byzondero maatregelen worden ge
nomen.
Zeer waarschyniyk is ook een
vervroeging van het sluitingsuur der
cafés te wachten.
Valsohs zilvtrbons.
Een rechercheur merkte Dinsdag
middag in een op den Schiedamschen
dyk te Rotterdam uitkomend» steeg i
een man op, die bezig was een zilserloa
van f 1 aan de achterzyde vuil te ma
ken om den bon bet aanzien van een veel
gebruikten te geven. De rechercheur I
volgde den man en arresteerde hom
op de Leuvehaven. Het bleek te zyn
een Duitsche deserteur, op wien eeu
enveloppe met 86 valsche zilverbons
van f 1 werd gevonden.
Dê woningnood U Amifordam.
Zaterdagavond werd per ad vei teu
tte een bovenhuis to huur aangeboden
in den omtrek van hetLeidacheplein
voor een huur van 6 600 gulden.
Op het bezichtigiDgstlJdstip, Maandag
middag stond een file taxi's reeds
vóór 2 uur voor het huis en meldden
zich onmiddeliyk een 60 tal personen
aan, dames en heeren huurders. De
vrouw van den huurder wist geen raad,
hoe al die menigte te woord te staan.
Men begon bovendien .te dringen en
werd geagiteerd. Men stelde een loting
voor. Men loofde premies uit. Namens
den eigenaar werd verklaard, dat
ieder die het huis huren wilde, zelf
voor het onderhoud zorg had te
dragen. GeziDnen met kinderen waren
„natuuriyk" geheel uitgesloten I
Stormtroepen.
De opperbevelhebber heeft de op-,
richting van stormtroepen bevolen.
Aan hetaan de troepencommandanten
gezonden schrijven, ontleenen wy
hét volgende:
„Ds groote moeiiykheden, verbon
den aan het uitvoeren van storm
aanvallen in den loopgraafoorlog eu
de ODmogeiykbeid om aan alle sol
daten zonder onderscheid voor het
overwinnen van die moeiiykheden de
meest volledige geschiktheid te ver-
leenen, hebben in de verschillende J
legers der oorlogvoerenden aanleiding
gegeven tot het opleiden van speciale j
stormtroepen.
Zy worden gevormd door vastbe-
raden, moedige mannen, die voor geen
opdracht hoe zwaar ook terug
deinzen en die sportief zeer goed ont
wikkeld zyn. Hun hoofdbestemming
Is, om, in afdeelingen vereenigd het
gros van de aanvalstroepen vooraf te
gaan en dezen als het ware een weg
te bpnen naar de vyandelyke stelling,
dan wel over de aanvalstroepen ver
deeld, deze door hun voorbeeld aan
te moedigen en door hun meerdere
handigheid over moeiiykheden heen
te helpen.
Ik acht het noodig, ook iu ons
leger tot het oprichten van dergelijke
afdeelingen over te gaan, in verband,
waarmede ik het volgende, bepaal
By iedere compagnie infanterie
(landweer) worden met zorg gekozen
het kader en de manschappen, die
geacht worden vorengenoemde eigen
schappen te bezitten.
Zoo mogeiyk worden zij byeenge-
voegd tot een storm-sectie, die steeds
de eerste sectie van de compagnie
