DE OORLOG.
Van het Westelijk front.
Parys, 21 Oetober. Mlddagbericht.
Aan bet Aisne front hadden hevige
artillerie gevechten plaats. In den
loop van den dag brachten de Fran-
sche batterijen een munitie-depot tot
ontploffing.'In de streek van Luffaux
hadden patrouillegevechten plaats.
Verschillende uitvallen der Duitschers
ten Westen van den Mont Cornillet,
op beide Maasoevers en in den sector
van la Chapelotte bleven zonder
HUCC68.
Borlijn, 22 Oetober. Legergroep Rup-
preebtIn Vlaanderen is gisteren de
vuurstrljd van het Houthulsterboach
tot het kanaal van Koomen naar
Ypereu tot forsche kracht aangezwol
len. Vanochtend vroeg zijn volgens
de berichten, tot nu toe bij de hand,
tuaschen Draaibank en Poelcapelle
Fransch-Engelsche aanvallen Iob ge
komen.
De artillerieslag is tusschen de
Ailetto en de streek van Braye met
een ruim gebruik maken van alle
strijdmiddelen heel den dag en met
slechts geringe rustpoozen ook ge
durende den nacht aan den gang
gebleven.
Berlijn, 22 Oetober. Avondberlcht.
In Vlaanderen zijn de aanvallen in
den vroegen ochtend met uitzondering
van een geringe terreinwinst van den
vijand bij Feldhoek, benoorden Lange-
marek, mislukt. Ook aan den weg
Meenen—Yperen liep een krachtige
Engelsche aanval te pletter.
Ten noordoosten van Soissons is
de geschutslag, na eon lijdelijke ver
slapping, 's ochtends wederom tot
volle kracht aangezwollen.
Vin hat Oostelijk front.
St. Petersburg, 21 Oetober. Als
gevolg van den stand van zaken in
de MohnSond werd het noodig ge
oordeeld de basis van onze vlootmacht,
die deze streek verdedigde, naar een
veiliger plaats aan de monding van
de Finsche Golf over t.e brengen en
in de oude basis slechts verbindings
en waarnemingseenheden achter te
laten.
Ondanks de moeilijke omstandig
heden en de maatregelen van den
vijand om ons het uitvaren uit de
Mohn sond noordwaarts te beletten
slaagden wij er in, zonder verliezen
en in volmaakte orde niet alleen het
gros van onze legermacht over te
brengen, maar ook alle marine inrich
tingen in de Mohn sond, met name
de sieepbooten, transportschepen,
Bloepen, enz.
De heele door ons prijsgegeven
basis en de aangrenzende streek
hebben wij eerst in een zoodanigen
toestand gebracht, dat de vijand er
onmogelijk militair gebruik van kan
maken. Onze strijdkrachten ter zee
beschermen den Noordelijken uitgang
van de Mohn-sond en den toegang
tot de Finsche Golf tegen een nieu
wen aanval des vijands. Een van
onze duikbooten heeft tijdens de
operaties des tegenstandera in de
Golf van Riga een vijandelijk eskader
ontmoet, samengesteld uit vier dread-
noughts van het type Markgraf, een
kruiser en een groot aantal torpedo
booten. De duikboot schoot onverwijld
twee torpedo's af op de dreadnought,
die vooraan voer. Zij werd daarop
hevig beschoten en door vliegers
met bommen bestrooid. Zij moest
daarom onderduiken, voordat z(j bet
resultaat van de torpedoschoten kon
afwachten.
Op een afstand weer naar boven
gekomen, zag zij door haar periscoop
rook. De duikboot bracht daarop In
een nieuwen aanval een vijandelijk
transportschip tot zinken.
Berlijn, 22 Oct. Avondberieht. De
totale buit op Oesel, Mohn en Dagö
vermeesterd, bedraagt meer dan 20 000
gevangenen en meer dan 100 kanon
nen, alsmede talrijk oorlogsmateriaal.
Van het gevechtsterrein In
Macedonli.
Berlijn, 22 Oct. In bet dal van de
Skoembi hebben troepen der Duit
schers en hun bondgenooten den
Fronschen in een aauval
hoogstestellingen ontrukt en die tegen
zware tegenaanvallen gehouden.
Aan den weg Monastir—Resna mis
lukten ettelijke aanvallen van
tegenstanders.
Oe duikbootenoorlog.
Berlijn, 22 Oetober. In de Middel-
landsche Zoe zijn weer twaalf
stoomschepen, drie zeilschepen, me
tende meer dan 46.000 br. reg. ton
in don grond geboord. Door oorlogs
handelingen der middelrijken z(jn in
de maand September bij elkaar 672.000
ton bruto van de voor onze vijanden
nuttigo tonnemaat aan koopvaarders
in den grond geboord. Daarmee
klimmen de successen tot nu toe
door don ongebreidelden duikboot
oorlog behaald, tot 6.976.000 ton bruto.
Do aanval op een konvooi.
Londen, 22 Oetober. De voorbeelden
van moed en menschlievendheid die
de Engelschen by het gevecht op zee
Woensdag hebben gegeven, vormen
een scherpe tegenstelling met de
duidelijk gebleken hardvochtigheid
en wreedheid van de Duitsche marine.
De vijandelijke schepen kwamen
mot groote snelheid bij het aanbreken
van den dag aanzetten en stelden,
nadat zij de Mary Rose snel in den
grond geboord hadden, de Strongbow
geheel buiten gevecht. Toen boorden
zij onbekommerd het eene na het
andere van de geconvoyeerde in den
grond. De Strongbow bleef haar vlag
voeren en baar kanonnen afschieten,
tot zij door het zwaarder geschut
van den vijand geheel wrak was ge
schoten.
Een klein Engelsch patrouille
vaartuig dat op de plaats verscheen,
nam 89 zeelleden van de koopvaar
dijschepen op. Dit menschenlievende
werk werd dapper verricht onder het
zware vuur van de Duitsche schepen.
Een Zweedsch zooman, die zich
aan een plank bad vastgeklampt, werd
Donderdagochtend om 6 uur opge
nomen. HU was de eenige overlevende
van zUn schip. Yier, die in een kleine
boot. zUn gevonden, waren door kogel-
wonden gedood. Daaruit blUkt, dat
de Duitschers met granaatkartetsen
op kleine booten schieten.
In hot bijzonder wordt gewag ge
maakt van de heldhaftigheid van den
dokter van de Strongbow. Ofschoon
een van zijn ledematen vermorzeld
was wilde hU met alle geweid den
gewonden geneeskundige hulp ver
leeueD, waardoor hij feitelijk het leven
vau zestien menschen redde.
De Duitschers keerden, na hun
smerige werk verricht te hebben,
met volle vaart naar Duitachland
terug en lieten de drenkelingen aan
hun lot over. Er werd niet de minste
poging gedaan, om iemands leven te
redden. Als de torpedojagers zich
niet zoo dapper geweerd hadden, zou
het geheele konvooi vermoedelUk
verloren zyn gegaaD.
Ds luchtaanval op Engeland.
Londen, 22 Oct. Naar het schijnt,
zijn Vrijdagnacht maar drie bommen
gevallen in het gebied van Londen,
alle drie in ver van elkaar gelegen
districten. De eerste bom doodde
vier, de tweede vUf, de derde tien
personen. Da laatste twee hebben
ook verscheidene menschen gewond.
Er zijn geen branden door ontstaan.
Het neerschieten der
Zeppelins.
BerlUn, 20 Oetober. In den nacht
van 19 op 20 Oct. deed een smaldeel
marine-luchtschepen met bUzonder
succes een aauval op Engeland. Er
werdeü ongeveer 28000 K.G. bommen
geworpen op de industrie-inrichtingen
n de volgende plaatsenLonden, Man
ch6ster, Birmingham, Nottingham,
Derby, Lowestoft, Huil, Grimaby, Nor-
wich en Mapleton. Overal werden
branden waargenomen.
Luchtschip-commandant kapitein-
luitenant baron Preuseh von Buttler-
Brandenfels voerde met zUn beproefde
bemanning zijn veertiende aanval op
Engeland, waarvan vier op Londen, uit.
BU den terugkeer van de schitterend
uitgevoerde onderneming, geraakten
vier luchtschepen onder leiding van
bun beproefde commandanten, kap.-
luitenacts Slabbert, Kölle, Gayer en
Schwander, ten gevolge van den bui
tengewoon sterken wind en den dich
ten mist, die oriGntearing onmogelijk
maakte, boven het gevechtsgebied
in FrankrUk, en werden daar, naar
uit Fransche berichten blijkt, neer
geschoten of tot landen gedwongen.
Nadere bijzonderheden over het lot
van deze luchtschepen eu hun be
manning zijn op het oogenblik nog
niet bekend.
Grenoble, 2J Oetober. Be Zeppelin
L 46 die Zaterdag in de gemeente
Mison geland is, meet 200 M. in de
lengte, is voorzien van drie motoren
6D was bemand met 2 officieren en
16 manschappen van de marine. Daar»
by uit Tondem,in Sleeswyk Holatein,
vertrokken was, heeft by deel moeten
uitmaken van het smaldeel dat bom
men op Engeland heeft geworpen.
Maar toen de benzine op wat, werd
hy meegevoerd door een sterken
Noordenwind, volgde het dal van de
Saone, vloog over Lyon heen, stak
de departementen Isère en van de
Boven Alpen over en landde om half
elf In de diepe bedding van een
bergstroom, genaamd Lobuc. De .be
manning stak ijlings het hulsel in
brand. De hoogtemeter is gevonden
te midden van de verkoolde ovor-
biyfselen en wyat uit, dat het lucht
schip tot 6200 M. hoogte gestegen was.
Parys, 21 Oetober. De Zeppelin die
by St. Clément geveld is, werd ge
vonden in een veld by den rand van
een woud. Om 6 uur 20 's ochtends
was hy door afweergeschut bestookt.
Een aantal projectielen doorboorde
het hulsel en de Zeppelin vatte vlam.
Een van de schuitjes viel er af en
werd honderd meter van het lucht
schip gevonden. De Zeppelin tuimelde
om 6 uur 46 in loodrechten stand
op den groDd, waar by nu als een
wrakhoop ligt. Vyf afgryselyk ver
minkte ïyken zyn in de nabyheid
gevonden. Andere moeten üog onder
de rookende overblijfselen bedolven
liggen. De Zeppelin had geen bommen
meer aan boord, daar er geen ont
plofflng volgde.
Een tijdje later landde de Zeppelin
L 50 by Damartin in de buurt van
Montlgny le Roy met 2 officieren en
14 man, van wie er 2 licht gewond
waren. De bemanning maakte een
schuitje los, dat zy geheel vernielde.
Het op die manier verlichte lucht
schip vertrok daarna weer met 4
man.
Volgens een van de gevangenen,
was het luchtschip Vrydagmiddag om
2 uur uit Oldenburg naar Londen
vertrokken. Hy kon die stad niet
bereiken, verdwaalde in den nevel
en ondernam toen de terugreis.
Te Fréjus heeft men Zaterdag
middag een Zeppelin gezien, die in
zuideiyke richting dreef. Spoedig
daarna werd uit Toulon de verscby-
ning van het luchtschip gemeld, dat
Fransche vliegers nazetteD. De Zep
pelin verdween om 5 uur's middags
uit het gezicht. Hy scheen toen in
ontrodderden toestand te zyn, daar
hy een byna loodrechten stand had
aangenomen. De vliegtuigen moesten
wegons de duisternis de vervolging
opgeven. Men veronderstelt, dat het
luchtschip in zee is gevallen.
De Zeppelin L 49 werd door vyf
Fransche vliegtuigen gedwongen te
Bourbon-les Bain» te landen. De vlie
gers landden dadeiyk vlak by en
maakten de bemanning gevangen,
waardoor zij den Duitschers beletten
het luchtschip te vernielen. Dit is
onbeschadigd.
Bourbonne les Bains, 22 Oetober.
Talryke nieuwsgierigen zyn onder
het hulsel van de Zeppelin doorge
wandeld. Deze ligt met het midden
gedeelte boven op een maaiveld, dicht
by den weg; het voorstuk en het
achterstuk hangen in de boomen van
twee heuveltjes.
Dumeanil, de onder-minister van
het vliegwezen, generaal Castelnau
en admiraal Lacaza zyn het luchtschip
komen bezichtigen en hebben den
arbeider gelukgewenscht, wiens koel
bloedigheid gemaakt heeft dat het
vaartuig intact was bewaard gebleven.
Deze werkman beeft het neerkomen
van het luchtschip als volgt beschre
ven
Om 20 minuten over negen kon
digde een luid motorgeronk denade
ring vau de Zeppelin aan. Deze was
omringd, door vliegtuigen, die haar
uit machinegeweren beschoten. De
Zeppelin vloog heel langzaam en zeer
laag, toen ze met den voorsteven
verward raakte in een groep boomen
en dicht boven den grond bleef steken.
De bemanning sprong op den grond,
waarna de commandant na zyn
mannen instructies te hebben gege
ven een pistoolschot loste op den
romp met het doel het gas inbrand
te steken.
De werkman, die. hem dat wilde
beletten, Dam een geweer en dreigde
den gezagvoerder neer te schieten.
Deze liet nu het pistool vallen en
stak de armen oponder het zeggen
van .Kameraad."
Allen wachten nu rustig, bewaakt
door den werkman, die klaar stond
om te schieten.
De gezagvoerder leek woedend te
zyn, maar de manschappen, fliuke
kerels, die warm waren gekleed in
werkpakken uit één stuk,
schenen verrukt over het avontuur.
De Zeppelin, die zich even had op
gehouden'te DanmartiD, ia Zaterdag
joven het eerste wrak komen vliegen,
maar moest zich verwyderen, achter
volgd door Fransche vliegtuigen.
Uit Duitschland.
Hit oproir op do Duiticho vloot.
Men schryft nit Zuricb dd. 19 Oct.
,n de „N. Rott. Ct."
Karl Radek, in Zurich uit Stock
holm terug, wydt in het soc.-dem.
blad .Volksrecht" een artikel aan
Reichnitz, den Duitachen marine
soldaat, die als aanstoker tot bet
gefauikte oproer doodgeschoten werd.
In dit artikel komen echter ook tal
van mededeelingen voor 07er voor
vallen van oproer elders, in en achter
het Duitsche front, die toestanden in
hot licht stellen, welke tot dusverre
buiten de Duitsche grenzen onbekend
waren. De volgende mededeelingen
zyn te hooi en te gras aan het lange
artikel ontleend.
Von Capelle, die als staatssecretaris
van marine ontslag heeft gevraagd,
sprak van een paar oproerkraaiers.
De Rykskanselier verbeterde hem.
Wy kunnen de mededeelingen van
den heer MichaGlis aanvullen. In de
eerste dagen van Augustus brak het
oproer uit op een oorlogsschip in Ktol
en twee andere in WilholmshayeD.
In Kiel werden meer dan honderd
matrozen gevangen genomen
Wilhelmshaven werden de schepen
van de reede naar de open zee ge
koerst, wijl men voor steun, den op
roerliDgen van de landzyde aan te
bieden, vreesde.
Hoovele honderden-. soldateD
heet het ergens anders in het artikel
wachten voor dezelfde feiten in
do vestingen het oordeel van den
krygaraad af. De geest van verzet
neemt met. eiken dag onder de sol
daten te iand en te water toe. Eo
die geest wöst ook in de ryen der
jongeren, die vandaag of morgen
kuDnen worden opgeroepen. De Duit
sche regeering durft niet bekend te
maken, hoevelen geweigerd hebben
zich voor den dienst te melden. Het
aantal der deserteurs loopt in de
tienduizenden. En niet allen gaan
over de grenzen. Een groot aantal
der jongeren vormen geheime revo
lutionaire benden, worden in de groote
steden door de politie dag en nacht
nagejaagd, leven zonder brood- en
andere kaarten, geholpen door de
stille sympathie der arbeiders.
In Kiel moesten machinegeweren
en vier kanonnen aanrukken om de
oproerige bevolking uit elkaar te
jagen. In Hamburg weigerde het
garnizoen tegen het volk op te treden,
waardoor de regeering gedwongen
was cavalerie uit Mecklenburg te
laten komen. In Hannover verdeelden
de soldaten zelf het vermeesterde
brood aan de oproerige bevolking. In
Gera moesten zelfs vrouwen voorde
krligsraden worden gebracht.
Radek besluit, dat bovenstaande
feiten zoo ongeveer aanduiden, wat
do regeering bedoelde, toen ze in den
Ryksdag verklaarde.Es handelte
aich um alles. Es musste der Wider-
Btand gebrochen werden. Es warein
kritischer Moment." (Alles stond op
het spel. De tegenstand moest wor
den gefnuikt. Het was een kritiek
oogenblik.)
Bij het Maandag te 's Gravenhage
gehouden examen slaagden voor het
examen ais derden officier groote
stoomvaart de heeren J. J. v. Peliecom
H. Yriens alhier.
De Duitsche Partijdag.
Wurzburg, 20 Oct. De boc. dem,
partydag is gesloten. Ebert sprak het
slot woord.
Hy constateerde dat de sprekende
trek van de partydag is geweest een
sterke innerlijke geslotenheid. Nog
maals aldus vervolgde hy -
bon wy onze houding tegenover de
oorlogsdoeleinden overwogen. Wan
neer de All Duitsche pers daaruit de
gevolgtrekkiDg wil maken, dat wy
onder alle omstandigheden de oorlogs-
kredieten willen toestaaD, is dat vol
komen onjuist.
Wanneer Duitschland z\jn plaats
wil handhaven, dan gaat dat niet
zonder groote sociale hervormingen
Duitschland moet vry worden. Op de
regeering rust een groot verant
woordeiykheid. Wy houden vast aan
de internationale. De haat die over
de geheele wereld orgieén viert, vindt
by ons geen ingacg.
Spr. eindigde z'n rede met een
Leve de volkenbevrijdende sociaal-
demokratie 1
Uit Rusland.
Uit Odessa wordt d.d. 14 dezer aan
de Times gemeld: Ofschoon het te
Odessa rustig blijft, neemt de wan
orde in geheel Zuid Rusland toe, waar
de toestand van onveiligheid veel zorg
begint te baren. Uit Kief, Rostof,
Astrakan, de Krim en BestarabiG
komen berichten over onlusten en
roovery, bedreven door gewapende
uit soldaten en burgers bestaande
PLAATSELIJK NIEUWS.
Hr. Mi. „Tromp".
Blijkens by bet departement van
marine ontvangen bericht is Hr. Ms.
.Tromp", op terugreis naar Nederland
te Colon aangekomen.
Da Eoonomlieha Commiisle.
Ia een dezer dagen gehouden ver
gadering van de Economische Com
missie is een programma vastgesteld
voor haar werkwyze en zyn de sub
commissies benoemd, en wel:
in subcommissie voor de
ontwikkeling van Huisduinen, daar
aan verbonden het Hotelwezen. Daar
in hebben zitting de heeren W. Bier
steker, H. C. M. Nypels, D. H. Grun-
wald, J. A. Cost Budde, Mr. P. J.
Oud, A. W. Michels, J. de Vries
(aannemer) en K. F. Oortgysen
b. een subcommissie voor het
verkeerswezen te land en te water.
commissie wordt gevormd door
de heeren P. Loopuit, jhr. H. Rappard,
S. Krynen, P. de Geus, C. N. van
Koningabruggen en H. van WilligeD;
c. een subcommissie voor land
bouw, handel en nyverheid; hierin
hebben zitting de heeren E. P.
Westerveld, J. B. F. Meyer, M. A.
Kolater, H. Bakker Bz., Egb. J. Bok,
G. W. Groen, J. de Vries (b. d. s.),
Koasen, C. H. v. d. Vet, Joh.
Bakker, Jac. Bakker Bz., K. F. Oort
gysen en J. C. Maters.
Dlstrlbutia voor militairen.
By de militairen hier ter stede
heerscht eenig misverstand omtrent
het rantsoen levensmiddelen waarop
zy recht hebben tydens den duur
van hun verlof. Daarom hieronder-
staand eenige mededeelingen om
trent de daarvoor bestaande regeling
hier ter stede.
Volgens aanschrijving van den
Min. van Oorlog en Marine hebben
militairen met verlof slechts recht
op een rantsoen brood van 250 gram
per dag. Meer 'niet. Alieen als de
aardappelen niet in vryen handel
en dus worden gedistribueerd, kunnen
met verlof zijnde militairen van
hunne commandanten bons ontvan
gen, recht gevendn op den aankoop
van 1 kilo aardappelen per dag, welke
bon3 door het Levensmiddelenbedryf
worden ingewisseld voor de gemeen
telijke bons.
Verdere rechten hebben met verlof
zynde militairen niet.
Dit mag wel eens goed door
worden boseff, want, naar wy ver
namen, worden de ambtenaren van
hut Levensmiddelenbedryf alhier vaak
zeer onheusch door ben behandeld,
wanneer zij hen aan het voor hen
bepaalde rantsoen helpen. En dit is
niet alleen uiterst onbeleefd, maar
ook zeer.... dom! Vooral hier ter*
stede worden de ministerieeie bepa
lingen altyd zoo royaal mogelijk uit
gelegd, ten opzichte van onze mili
tairen. Hoewel militairen; met verlof
absoluut geen enkel recht kunnen
doen gildon op andere artikelen dan
brood en aardappelen (zooals gort,
rijst, havermout, vet, koffie en thee
enz.), zya bun toch steeds hier ter
stede bons daardoor verstrekt, zy
ontvaogen derhalve hier het gewone
weekiantsoen, dat een burger ook
ontvangt, uitgezonderd zeep, kof
fie en thee. Zeep wordt slechts
gegeven aan gehuiode militairen, eens
per maand vyf ons. Koffie en thee
kan door de gemeente niet worden
verstrekt, daar de diatributieregeling
voor deze artikelen esn ryksregeling
is, en de gemeente dus niet de be
schikking heeft over voorraden koffie
en thee, zooals dit met de andere
artikelen het geval is.
Wat r.u echter betreft de inwisse
ling. 7? a de door de commandanten
afgege V6n aardappelbons; hieromtrent
is bepaald, dat, wanneer de betrok
kone zyn recht wil doen gelden op
de hem toegestane hoeveelheid vaD
1 kilo aardappelen per dag, hem deze
hoeveelheid wordt gegeven, maar dat
hij dau ook geon bons voor andere
artikelen kan ontvangeD. Een militair
kan dus hier ter stede ontvangen:
öf het militaire rantsoen van 1 kilo
aardappelen per dag, bf het gewone
weekrantaoen van de bevolking. In
beide gevallen moeten echter de
militaire rantsoenbons worden inge
leverd.
Hierby dient nog wel de aandacht
te worden gevestigd op het feit, dat
op de van de commandanten ont
vangen bons niet direct by den leve
rancier aardappelen kunnen worden
gekocht. Ze moeten eerst op het
Levensmiddelenbedryf worden inge
wisseld.
TooniilvorienlglnB „Tavenu."
Voor de opvoering van .Jan On
geluk" op hedenavond zyn aan de
bekende adressen nog kaarten te kry-
gen. zy, die plan hebben dit vroolyke
stuk te gaan zien, kunnen zich dan
bytyds van een toegangskaart voor
voor kwartet-alleen wat zwak 7.ym«.
Het glanspunt van den avond was
de fantasie van .Martha", bowerkt
door Polak (de voorletters werden
bescheidenlyk verzwegen.) Deze klonk
mooi en vol.
Na nog een tweetal nummers voor
het orkest, volgde een .Solo voor fluit".
Ja, een solo voor fluit, maar we
hebben geen noot muziek gehoord,
dat was het aardigste van het geval.
Wel bad de violiat machtig veel te
vertellen, maar fluiten daar konden
wy naar fluiten.
Na de pauze kwam Rosalie met
meneer en mevrouw Bol. Rosalie is
een daghit en zonder nu juist te
willen beweren, dat meneer en me
vrouw onder de plak zitten, moet toch
worden geconstateerd, dat RoBalie
weet wat ze wil. Toch zyn er nog
menscheD, die beweren beter zóó'n
meid dan heelemaal geen 1 En na
Rosalie kwam het bal.
„Pro Juventute".
Den 26aten April 1916 werd te
Alkmaar de vereeniging .Pro Juven
tute" opgericht, welke ten doel heeft:
1. Beatryding van de criminaliteit
van jeugdige personen in bet arron
dissement Alkmaar, en bestudeering
van alle daarmede samenhangende
toestanden en vraagstukken.
2. Duurzame verzorging in en bui
ten gestichten van minderjarigen
wier handelingen hebben geleid of
gevaar loopan te leiden tot strafrech
terlyk onderzoek of vervolging.
Ten einde dit doel té bereiken stelt
zy zich tot taakdoor het uitoefenen
toezicht, het verleenen van atoffe-
lyken en zedeiyken steun en het
plaatsen in opvoedingsgestichten, in
gezinnen of in -betrekkingen, te be
hartigen de zedelijke en maat
schappelijke belangen van de
ade jeugdige personen, zoo
noodig het hun verleenen van by-
stad en raad by strafrechterlyk onder
zoek of vervolging, alsmede het aan
wenden van elk wettig middel, dat
tot bereiking van het doel dienstig
zal zyn.
De vereeniging telt donateurs,
gewone en werkende leden; de ge
wone leden bepalen zelf hun contri
butie, die minder dan f6.- bedraagt,
donateurs gevefi f6.— en meer of
f50- ineens.
Aanmelding voor lidmaatschap kan
geschieden by den heer L. Rumpff,
secretaris van den Armenraad, alhier.
Tengevolge van het stoeien
van eenige jongens brak Zondagavond
een der groote spiegelruiten van het
magazyu der firma Coltof aan den
Kanaalweg, gelukkig zonder onge
lukken te veroorzaken.
Reeds Maandagmorgen te 10 uur
was een nieuwe ruit ingezet 1 Wel
een staaltje van bizondere activiteit
die den heeren Gebr. Hoogerduyn,
assuradeuren, tot eer strekt.
Uit hit Politie-Rapport.
Maandagvoormiddag is door Hr. Ma.
,Kortena6r" naby Huisduinen uit
opgevischt en alhier binnengebracht
het ïyk van een Duitschen vliegenier
beneden den rang van officier, vol
gens zyne papieren veunoedeiyk
naamd Ruhrkh, behoorende tot de
vliegeniersafdeeling in Vlaanderen.
Het ïyk is ln het Marine hospitaal
opgenomen.
Te Eupatoria heeft de plaataeiyke
revolutionaire raad een aantal huis
zoekingen bevolen, waaraan volkomen
onverdachte personen, en zelfs pa-
tiGoten in de ziekenhuizen, zich heb
ben moeten onderwerpen.
In de omgeving van Odessa is het
aantal misdaden vervyfvoudigd. In de
stad zelf begint men ongerust t«
worden. De plaataeiyke sowlet heeft
©en manifest uitgevaardigd, waarin
zy die misdaden afkeurt. Met woorden
zal men echter de naderende anarchie
niet kunnen tegenhouden.
Em. Hullebroack.
Wy herinneren aan den liederen-
avond van Em. Hullebroeck, die a.s.
Donderdag in Casino wordt gegeven
en waarvoor nog kaarten zijn te
krijgen aan de zaal. Het zal wel niet
noodig zyn een woord van opwekking
ter by woning van dezen liederenavond
te schryvende heer Hullebroeck is
bekend genoeg dan dat hy een aan
beveling nog van noode zou hebben.
Mandoliniclub „Ssrenata"
Zaterdagavond gaf .Serenata" voor
een goed gevulde zaal met kunstlie
vende leden en hun buiBgenooten
hare eerste uitvoering in dit seizoen.
De voorzitter, de heer de Vries, die te
dezer gelegenheid ons welkom heette,
constateerde dan ook met genoegen,
den gunstigen toestand der vereeni
ging. Er zyn vele nieuwe leden by-
gekomen, maar de heer de Vries was
nt>g niet tevreden en vroeg om nóg
meer.
De werkende leden hebben flink
gestudeerd en een paar mooie num
mers waren hiervan het resultaat.
Aangevangen werd met een Bloem en-
lied van E. van den Eynde, gevolgd
door een Chanson d' Amour van
MauritsBing. Mooi klonk in het kwar
tet de donkere begeleidingjammer
was bet, dat mandoline en guitaar
BINNENLAND.
Begrafenis lult. t. zee J. A. de Jongh.
Ter aanvulling van het verslag der
begrafenis van den luitenant ter zee
J. A. de Jongh verzoekt men ons nog
het volgende te melden
Het kruis met witte bloemen was
van de familiede ordonnans officier
van de Koningin legde dit niet op de
kist, doch op verzoek van de weduwe
werd dit kruis mede begraven. Als
slippendragers fungeerden de luite
nants ter zee der 2e klaaBe Van den
Bosch, Van der Dussen, Haanebrink
en Van der Kun, allen jaargenooten
en vrienden van den overledene. By
de deputaties waren ook vertegen
woordigd het corps adelborsten, welke
deputatie een krans legde op het graf.
By het passeeren van den trein
waarin het stoffeiyk overschot werd
overgevoerd, stonden te Amsterdam
op het perron aangetreden een depu
tatie van de Marinekazerne, van de
Militaire kustwacht 6n eenige anderen,
die kransen op de kist
De „Parkhaven".
Uit de verklaringen van den kapitein
en den stuurman van het getorpe
deerde s.8. .Parkhaven", blijkt dat de
duikbooten geen waarschuwingsschot
gelost hebben, doch direct aanvingen'
het schip te beschieten.
Daarmede werd doorgegaan terwyl
de booten gestreken werden.
Eerst toen het schip gezonken was,
werd het schieten gestaakt.
Naar aanleiding van het in den
grond boren van dit schip, zegt de
,N. Rott. Crt."
Het schip schijnt, als de opgaven
juist zyn, getorpedeerd te zyn binnen
het versperde gebied. Over het on
recht óók daarvan zullen wy niet
opnieuw in discussie treden. Men kan
elkaar niet meer overtuigen, en de
Duitsche oorlogvooring schynt geen
uitzondering in de harteloosheid van
bare politiek te willen maken.
Waar geen verschil van gevoelen
over zal bestaan, ia dat, hoe dan ook
over het .recht" van deze torpedeering
gedacht moge worden, de vernieling
van dit in ballast om steenkool
varende schip de meest onhandige
daad is, welke op het oogenblik van
Duitsche zyde kon worden gepleegd.
Wie van de onderhandelingen over
den aanvoer van steenkool uit
Duitschland. en Engeland ook maar
iets heeft vernomen, moet hebben
verwacht, dat de Duitscher in de
eerste plaats overtuigd moest zyn van
de wenscbeiykheid, onze om steen
kolen varende schepen te sparen.
Zoo wy wel ingelicht zijn, verzekert
de regeering tegen molest voor een
waarde van f 500 per ton. Dan zou
dus bet verlies van dit schip van ruim
2600 ton een schadepost zyn van
ongeveer f 1,800,000.
Stiinkolsn uit Engeland.
Eenige Hollandsche schepen, die
Zondag met het Engelsche convool
zouden uitvaren om steenkolen te
halen, zyn weder teruggekeerd omdat
zy bet convooi hebben gemist.
(,,Mab.")
Opgebracht.
Volgens een gistermorgen by do
reederij van den stoomtrawler IJ.M.
67 .Union", schipper M. de Haas
ontvangen telegrafisch bericht, is dit
visschersvaartuig door Britsche oor
logsschepen op de Noordzee aange
houden en naar eon Britsche haven
opgebracht. De .Union" vertrok 11
Oetober van IJmuiden ter visschery
en zeer waarschynlyk is dit .het vis
schersvaartuig, waarvan de te IJmui
den binnengekomen zeillogger K.W.
145 .Katwyk aan den Rijn II" (zie
ons avondblad van 19 Oetober) rap
porteerde dat het door Britsche tor
pedojagers was opgebracht. Hoewel
daarvan niets in het door de reedery
ontvangen bericht vermeld wordt, zal
de opbrenging zeer zeker geschied
zyn ten gevolge van het niet accep
teeren van het door de Britsche re-
geeriDg aangeboden viascherycontract.
Opgeslagen goeder».
De politie te Gorinchem heeft de
vorige week voor meer dan f60.000
cacao, gecondenseerde melk, koffie,
bloem, carbid, spek en groote par
tyen meel in beslag genomen.
Te Vlaardlngen zyn by speculanten
in levensmiddelen groote partyen
maïzena, gecondenseerde melk, ver
micelli, styfsel, harde zeep en andere
artikelen in beslag genomen.
C,N. R. Ct.").
Onza rljitvoorzlsnlng.
Het Bureau voor Mededeelingen
inzake de voedselvoorziening meldt:
Een van de artikelen, waarvan de
aanvoer aan onze regeer in g de meeste
zorg baart is de ryst. Ofschoon niet
behoorende tot die voedingsmiddelen
welke ons volk in zyn geheel als
onmisbaar beschouwt, biedt de ryst
toch door haar groote voedingswaarde
verbonden met hare houdbaarheid
eigenaardige voordeelen, zoodat zy
speciaal als reserve artikelen ia
moeiiyke dagen niet kan worden
gemist. Haar beteekenis als zoodanig
is zoowel in 1916 als dit jaar gebleken
in de dagen toen er een tekort aan
aardappelen was. Het is begrypeiyk,
dat onder deze omstandigheden de
regaering in de eerste plaats alle
rystvoorraden tot zich heeft genomen
en buitendien tydig alle maatregelen
heeft getroffen voor verderen aanvoer.
Een en ander stelde haar in staat
om van Juni 1916 tot Oetober 1917
moer dau een half millioen balen
rijst te distribueer en.
Wat den ryataanvoer betreft, werden
van Augustus tot December 1916 nog
ongeveer 175.000 balen via Londen
aangevoerd. Iutusscben was echter
de uitvoer uit Engeland verboden
ep mocht Nederland volgens de door
de N. O. T. gesloten overeenkomst
uitsluitend, ryst uit BritschlndiG
betrekken. Dienovereenkomstig wer
den de stoomschepen .Java", .Deli",
.Ceylon" eli .Timor" bevracht, waar
van de .Java" nog in December 1916
en de .Ceylon" in de eerste dragen
van Februari met te zamen 128.000
balen ryst Nederland bereikten. Met
de stoomschepen .Deli" en .Timor",
die te zamen 133.000 balen ryst aan
boord hadden, liep het minder voor
spoedig. Zy werden te Suez door den
intuBschen door Duitschland ver
klaarden „verscherpten duikbooten
ooi log" verrast, terwyl zy niet de
noodige bunkerkolen konden ver
krijgen om onder vermyding van d6
Middelland8che Zee, via de Kaap of
op andere wjjze Nederland te be
reiken. De „Timor" had trouwens
een zóó lange reis niet meer kunnen
doen daar zy een defect aan de ketels
had, en dan ook te Colomba had
moeten repareeren.
Er bleef niets anders over dan de
lading te Suez zelf te lossen en te
verkoopen, terwyl het stoomschip
zelf slechts bunkers kon verkrijgen
onder verplichting 6 maanden voor
rekening der Britsche regeering te
varen.
Hoewel alles in het werk werd
gesteld om tenminste do lading van
de „Deli" voor Nederland te redden,
bleven deze pogingen vruchteloos,
zoodat men, ca te vergeefs 8 maanden
op bunkerkolen te hebben gewacht,
half Juni de lading rijst moest ver
koopen en het schip in time charter
aan de Britsche regeering afstaan.
Met een lading van 177.000 balen
ryst, waarmede het stoomschip „Sa-
marlnda" in Juni van Burmah via
het Panamakanaal is vertrokken, ging
het niet veel beter. Het stoomschip
arriveerde half September in NorfolK
om bunkerkolen in te nemen, doch
tot op heden heeft Amerika gewei
gerd de kolen te verstrekken.
Even vruchteloos zyn verdere
pogingen gebleven om in den rystnood
te voorzien.
Zoo werd het stoomschip „Riouw'
gecharterd om half Oetober een lading
r(jst in Burmah te laden, terwyl de
stoomschepen „Kangean* on „Banka"
werden aangewezen om in November
en December eveneens in Burmah
rijst te gaan halen. Met de Vereeniging
van Rystpellers, die de zorg voor het
verschepen dezer ryst op zich had
genomen, waren door de N. O. T. de
noodige invoercontracten afgesloten,
in overeenstemming met de tusschen
de N. O. T. en de Britsche regeering
Inzake den aanvoer van ryst bestaande
overeenkomsten. Niettemin werd aan
de Britsch-Indische regeering de
verscheping verboden.
De Nederlandsche regeering
dientengevolge niet by machte!
zoolang de omstandigheden zich niet
ten onzen gunste vrijzigen in het
klimmend gebrek aan ryst hier te
lande te voorzien.
Melk.'
Het Bureau voor Mededeelingen
inzake de Voedselvoorziening meldt:
Geiyk reeds vroeger werd medege
deeld, komt by een gemiddelden jaar
prijs voor melk van 12 cent de winter
prins op 14 cent per liter iri verband
met de verhouding tusschen zomer
en winterproductie die als 2:1 kan
worden gesteld. Met 16 Oetober 1.1.
is die prijs van 14 cent ingetreden en
het spreekt vanzelf dat daarmede ook
de productieprys voor boter is geste
gen. Nu is het bekend, dat tot voor
korten tyd de consumptieprijs van
boter voor net binnenland laag kon
worden gehouden soms zelfs be
neden den productieprys doordat
do producenten een vergoeding von
den in den prijs die op den uitvoer
van boter werd gemaakt. Toen echter
in begin Augustus de uitvoer van
boter werd stopgezet, moest de prys
voor het binnenlandsch verbruik wor
den verhoogd tot een zoodanig bedrag
als overeenkwam met den productie
prys, n.1. 2 60 per K.G.
Nu de productieprys der melk, ge-
lijk hierboven werd gezegd, aanzien
ïyk is gestegen en de winst op
uitvoer voortaan ten goede zal komen
aan de Export Centrale, zoodat die
niet kan medewerken om den bin-
nenlandschen prys laag te houden,
moet, van Maandag a.s. af, de maxi
mum kleinhandelprijs voor boter op
8 50 per K.G. worden gebracht.
Hst oonflict tl Tilburg.
By de firma Fr. Mutsaers en Zn.
heeft geen der arbeiders, waarby ook
de ongeorganiseerden, gistermorgen
het werk hervat, terwyl by de firma
Swagemakers Bogaers alleen eeu
vyftal ongeorganiseerden aan den
arbeid is gegaan tegen het verzoek
van eenige stakers in.
Het aantal stakers bedraagt ruim
400. De werkbazen in beide fabrieken
biyven in dienst. Aau beide fabrieken
wordt niet gepost en is alles rustig.
Door de besturen der arbeideraorgani
saties is den arbeiders ernstig
voorgehouden zich ordeiyk te gedragen
en niet aan de fabriek te komen.
Den gehuwden wordt f9 per week
uitgekeerd. Het bedrag voor de
ongehuwden wordt heden bepaald.
De uitkeering geschiedt onder de
voorwaarde „zoolang de belangheb
bende zich goed gedraagt".
Gaat Woensdag do algemeene uit
sluiting door, dan komen tusschen
6000 en 6000 man op straat. Er zyn
3400 man georganiseerd indekatho
lieke en 460 in de moderne organisatie.
De rest ia ongeorganiseerd. Het
publiek leeft in spanning, omdat het
de eerste sociale stryd van eenigen
omvang is, die te Tilburg wordt
gevoerd.
Onza postzegels.
Door het groote gebrek van Ara
bische gom zal, naar „De Ned." ver
neemt, een proef worden genomen
om de post-, fankeer- en plakzegels
te voorzien van plantenlijm. Het
bezwaar van deze kleefstof moet
gelegen zijn in het spoedig vocht op
nemen, waardoor groote kans ont
staat dat de zegels aan elkander
kleven, althans indien ze op
elkander gelegd bewaard worden. Do
zegels zullen kenbaar zyn aau de
geele tint aan de achterzijde.
Brand.
Het gebouw van de N. V. „Friesche-
veem", directeur P. de Jong Pzn. te
Snoek, is Zondag uitgebrand. In het
Veem waren groote massa's goedereu
opgeslagen, als kaas, cacao, kwatta,
noodrantsoen voor militairen, vee
voeder, plautenvet enz., dat alles ver
loren is gegaan. Een booveelheid re
geeringsryst, vet en carbid werd ge
red. De oorzaak is vermoedeiyk broei
in melasse. De schade is nog niet
vast te stellen, doch zeer groot. Men
spreekt van een bedrag van 3 k 5
ton. Alles is op beurspolis verzekerd.
De Potbuurt, een twintigtal arbei
derswoningen, onmiddeliyk naast 't
Veem, werd zoo gehavend, dat de
bewoners met huisraad en al hun
verbiyf moesten ontruimen en voor
den nacht in een dor loodsen van 't
Hollandsche spoor werden gehuisvest.
De oorzaak wordt toegeschreven aan
broeiing van veevoeder.
Een hoffelijke dief.
Er wordt in Den Haag aan een
bovenhuis aangebeld door een man
met een bouquet. Het dienstmeisje
neemt bloemen en bybehoorend briefje
voor mevrouw in ontvangst en gaat
er mee naar boven. De bezorger wil
gaarne even ,op antwoord wachten."
Als het meisje echter m6t bouquet
en kaartje in de vestibule terugkeert,
zyu daaruit met den bloemenbezor-
ger drie ry wielen verdwenen. Pas nu
kan zy met mevrouw verklaren, wat
toch bedoeld werd met de bloemen
en met het kaartje, waarop niets
anders stond dan: .Bedankt voor de
karretjes."
Heldersch Dagboek.
Onder den titel „Heldersch Dag
boek" zullen wy vau tyd tot tyd korte
feuilletons opnemen, bandelende over
de onderwerpen van den dag. Onze
huidige tyd is ryk aau ervaring, aan
ondervinding op allerlei gebied; hy
vraagt een aacpassings- en uithou
dingsvermogen van ons als wy vóór
den oorlog misschien nief gedacht
hadden zelf te bezitten.
Wy hebben ons merkwaardig gauw
aan de veranderde tydsomstandig-
heden aangepast; wie ons voorspeld
had, slechts een vyftal jaren geleden
dat on dat zult gyindejaren 1914-
1918 meemaken, dien hadden wy,
kort en goed, krankzinnig verklaard.
En cu?.
Ja, het leven is veelzydlg on
interessantwas het niet Goethe, die
dit in zyn „Faust" uitriep?
Is het by voorbeeld niet interessant
to lezen wat de oude heer Over de
Linden onlangs in den Raad heeft
gesproken over de toekomst van deu
Heldor?, De heer Over de Linden is
een oud man en heeft wellicht zyn
tyd overleefd. Hy drukt zich niet ge-
makkeiyk uit en verkondigt, als meer
oude menschen, wel eens koppig
volgehouden absurditeiten.
Maar zyn kyk op de toekomst van
den Helder is merk waardig, juist om
zyn pessimisme. Wy, jongeren, wen
den ons smalend van den heer Over
de Linden afwy hebben meer
vertrouwen in de toekomst, omdat
wy gelooven in den vooruitgang,omdat
wy, zooals de burgemeester het zoo
juist zeide, vertrouwen hebben iade
levensvatbaarheid onzer plaats, ook
zonder een maritieme basis, omdat,
kortom, wy nog niet moe zijn van bet
leveD, het leven ons nog veel belooft
en men zoo gaarne gelooft .wat men
hoopt. Maar interessant is zy zeer
zeker, - deze uiting van pessimisme
van een oud man, die als een profeet
waarzegt over| ons en ons geslacht.
De heer Over de Linden vreest
voor een fiaantieele déb&clo onzer
goede stad. En werkelijk, - onze
flnantien zien er niet zeer rooskleurig
uit. Dat bleok al ten vorigen jare by
de begrooting. De hoofdelyke omslag
was al zoo boog mogeiyk opgevoerd
en nog kon de begrooting niet sluitend
