f-ÉELDERSCHE COURANT
No. 4846
DONDERDAG 25 OCTOBER 1917
45e JAARGANG
mtflaver: C. DE BOER Jr., Helder. Oplaag 6250 ex.
Abonnementsprijs: In de stad f 0.85, per post ff 1.10.
Losse ex. 2V9 cent.
Advertentiën 10 cent per regel.
Op pagina 4 van dit blad
la opgenomen:
1. Uit dan omtrok.
2. Kijkjes uit mijn vanster.
3. Feuilleton, enz.
DE WEEK.
23 October.
Het „voorspel" van de laatste
werkperiode, üio het 1913 gekozen
Lagerhuis zal hebben door te maken,
is zeer rustig en vreedzaam geweest.
De Parlementsweek, die op Dinsdag
16 October begon «n op Vrijdag 19
October eindigde, paste wonderwel
ïd de „neutrale zóne". Even, héél
even, ia het vuurtje van parlypassie
opgevlamd by het ontwsrp tot ver
hooging der Waterstaats-begrooting
voor 1917, strekkend om de zeven
tigjarigen der Ouderdomsrente van
arte. 369 en 370 der Invaliditeits-wet,
die ondanks de hooggeleerde „tus-
schenperaonen" verzuimden hun recht
te doen gelden of om appèl aan te
teekenou van een afwijzende beschik
king, toch nog te holpen. Dr. Beumer,.
de ultra formalistische man van salut'
of saluut (weet men wsl) had familie
bezwaren. Het „vaatje buskruit", g6
naamd Duys, stoof op; verweet den
Zaandam3cben schepen „Christelijke
onbarmhartigheid", en zoo meer. Maar
het stormpje ging liggen. En de oudjes
(of „betrekkelijk bejaarden", zooals
de tachtigjarige jongeling Jbr. Mr.
Lohmac ze noemde), kregen „genade
voor recht".
Verder is de „neutrale zóne" in de
Tweede Kamer gedurende deze week
van pracludium niet gestoord. Wa-
geningen kreeg zijn Landbouw-hcoge-
9chool, tegen minister Posthuma's
advies in, en de „diergeneeskundigen"
werden wtfir omgeschapen in vee-
artsenijkundigen, gelijk tot nu toe
de titel luidt. Men zal h6bben af te
wachten, inhoever de booze profetie
zal worden vervuld, dat de L. H. L.
te Wageuingen geen „biyverdje" zai
wezentoch zal moeten vereenigd
worden, na een poos, met haar te
Utrecht blijvende zuster van de vee
artsenijkunde zooals de voorstanders
van Utrecht reeds voorspelden.
By de behandeling van het ont
werp betreffende de spoorwegen met
beperkte snelheid is nog eens „onder
streept", van hoeveel belang 't is,
her platteland al meer aan zUn isole
ment te onttrekken. Eq nu Wage
uingen Universiteitsstad wordt, - met
professoren, die wettelijk verplicht
zijn er te wonen nu zal ook deze
„uithoek", gelijk Mr. Dresaelhuys
't zei wel door betere, snellere
verbindingsmiddelen nader tot de
centrale punten des lands worden
gebracht.
Van deze eerste Parlementsweek
valt nog aan te stippen, dat besloten
werd, voortaan te halfeen ure te be
ginnen en dan zonder pauze voort
te werken. T#r bekamping van 't
Absenteïsme, oft9 wel apybelcn van de
hoogedelgestrenge heeren, dat zich den
163nj.l.wedrzoojammerlyk vertoonde.
De trage en ongeregelde loop der
troinea kan nu voor sommigen 1
als excuus gelden. Of ie nieuwe
werkwijze baten zal?.".. President
Fock heeft de verwachting uitge
sproken, dat au voortaan „mimtons
tachtig leden present" zullen wezen.
Mr. Fock is een even uitnemend,
krachtig als eerlek onpartijdig praeses.
Maar hier zal hfl - dunkt me
toch wel het systeem van „over
vragen" hebben toegepast des mans,
die „een bierglas-vol" moest hebben
en begon met e6n eramer-inhoud te
vragenWaarin Z.H.Ed.G. groot-
gelijk heeft i.c.1
De heeren van het Lagerhuis zullen
nu traebteu nog een recèije t« houden
voordat de midwinter campagne der
Begrootingen aanvangt. B. w.z„niet
van de Indische Bsgrooting. Want
de stukken daarvoor zyn thans wel
bij Kolonifln gearriveerd te lange leste.
Maar aan openbare behandeling van het
Indische Budget-1918 vóór Februari
ia natuurlijk niei te denken.
Bataat er kans, dat de ontwerpen
voor drooglegging van de Zuiderzee
waarvan de Memorie van Ant
woord. inkwam nog door dit
Lagerhuis zullen worden behandeld
Ik acht de vraag liehtelljk-naïef.
Zekerér. Lely zegt terecht, dat
drie en-twintig jaar nadat het
rapport der Staatscommissie ad hoe
inkwam - de zaak thans „rijp ia"
ter behandeling. Eu twee millioen
p6r jaar gedurende veertien jaren
(behalve dan wat voor defensie
werken noodig is) - och, dat bedrag
Hikt zelfs verrassond klein in deze
„miiliarden-tyden'M
Maar of er gelegenheid, lust, rust
zal wezen om de Zuiderzee-ontwerpen
te behandelen, met de groote
verkiezingen onder E. Y., passief
V. K. etc. vóór de borat, dat ia
een andere vraag
Er ligt nu - buiten en behalve
de Begrootingen zoo 't een en
ander voor 't mes.
Daar zijn de levensmiddelen-ont-
werpon, bij den Raad van State ge
arriveerd. Vragend 40 millioen voor
1917 en 130 millioentjea voer bet
eerste halfjaar, - met al wat daar
al zo o (met distributie- en ander wee)
voor Exc. Posthuma a3n vastzit.
Daar is bet naderend voorstel tot
verbooging van de maximum-ver
goedingen voor de gezinnen der
dienstplichtigen van f2.- op f8.-.
En ik denk aan de „vuurdoop", welke
minister De Jonge nog wacht op het
Haagsche Binnenhof. In welke door
de eerste „officieuse speech" van den
nieuwen minister van Oorlog, gene
raal Boiboom's opvolger, niet is
vergemakkelijkt. Er zijn deontwerpen-
duurtetoealag voor Rijksambtenaren
en -beambten. Het Leening-ontwerp
der 600 millioen. Minister Treub's
nieuwste plannen tot veriterking der
Rijksmiddelen, óók via de Verdedi-
gingabelastingen.
Het accris der Rijksmiddelen houdt
wel aan. Bleek over September jJ.
vier millioen meer d3n over Septem
ber 1916en was in de eerste acht
maanden van dit jaar 25 millioen
meer dan over hetzelfde tijdvak van
'16. Maar wat In normale tijden stof
tot groote vreugde zou geven, is
thans slechts en al-wëer niets dan
het armzalige vliegje in den onmele-
lyken brouwketel.
Wie dit alles overweegt eu dan
durft vragen, of wy de behandeling
van de Zuiderzee ontwerpen in het
zittingjaar 1917-'18 mogen ver
wachten ia trouwe, hij is vreemde
ling in het" Binnenhofsch Jeruza
lem
m a
En er ia onze internationale positie.
Do Buitsche kolen worden nu over
onze grenzen gebracht en 't geeft
herademing. Met Ooatenryk Hongarije
blijkt een bandels- en krediet overeen
komst gesloten, waarvan de juiste
beteekeniB nog zal moeten blijken.
Dingen als het telkens bovon ons
territoir zweven van Zeppelin's en
het torpedeeren, door een Duitschen
onderzeeër, van ons stoomschip
„Parkhaven" (op 19 October j.1.)
vergeten wy liefst maar zoo haastig
mogelijk.
Maar onze verhouding tot Amerika.
En tot Engeland.
De représaille-maatregelen van En
geland het stop zetten van het
telegrafisch verkeer met Nederland,
wfil we zand, grind onz., uit Duitseh-
land komend, naar België doorlaten.
O zer welk zeer netelig onderwerp het
Kamer-lid Van Hamel op Dinsdag 28
October zyn vragen tot minister
Loudon richtte.
En de houding der Vereenigde
Staten, onze gemeenschap met
Insulinde „op 't soberst reduceerend",
zooals de wolhaast-tachtipjarige
dr. Kuyper 't in een zijner joögste
driestarren noemde.
Het conflict met Engeland, - zegt
prof. Struycken, do Staatsraad, in
„Van onzen Tfid", dat het tijdver
lies, a3n de arbitrage verbonden, geen
bszwaar had bebos ven te zijn, daartoe
niet over te gaan. En mr. S. voegt
erbij: „Wanneer men toch niet voor
nemens is, zich aan het algemeene
arbïtrage-tractaat te houden,
waarom heeft men het plan niet in
1916 opgezegd, toen ieders partij
daartoe de bevoegdheid bad?"
Onder de vele „stemmen", die zich
over het geschil deden hooren, zijn
er ook, die durven volhoudeD, dat
minister Loudon, aan wiens correcte
eerlijkheid en goede trouw niemand
een oogenblik twyfelt, i.c. het slacht
offer is geworden van wat men „de
generale Staf bureel kliek" wen3chc
te noemen. Die niet kon of verkoos
in te zien, dat hetgeen Engeland niet
naar België wil doorgevoerd zien,
niet (zooals dr. Loudon ter goeder
trouw aanneemt) strikt voor „vredes
doeleinden" (lezing der „militaire
deskundigen" - maar wel degelijk
70or de wegen iu Belgifi „alle zuiver
militaire wegen geworden," (gelyk
't in de „Nieuwe Amsterdammer"
heet) „want het zijn de operatie-
lfinen van het Buitsche leger", en als
zoodanig voor de Buitsche legerleiding
van meer beteekenls dan duizenden
geweren of honderden kanonnen."
Er is de geestige en „rako" Open
Brief van den beer Van Aalst, den
directeur van de „Nederl. Handel -
My", aan president Wilson gericht.
Herinnerend aan allerlei feiten, waar
uit blijkt, door hoevele banden Ame
rika en Nederland steeds verbonden
zijn geweest. En fijntjes schrijft de
heer Van Aalst dan„Ik bied U,
heer President, deze feiten Diet aan
als een wissel. Maar stellig mag ik
6r toch grooter waarde aan toekennen
dan van een curiosum alleen".
'd Is goed gezegd. Ea zal daarginds
ook wel „zekeren indruk" maken.
M3ar in de geweldige worsteling;
in den kamp op leven of dood, waar
van 't eind nog altijd niet te voorzien
is en die de „beschaafde wereld'Vmet
nog een zeer groot brok half- en „on
beschaafde" erbfi, dreigt te zullen
doen doodbloeden, is nu eenmaal geen
plaats, voorloopig, voor „gemoedelijke
overweging." Het ruw geweld, het
egoïsme in z'n allerfelston vorm, geven
nu den toon aan. Sn do heksetoer
voor de zwakkere ueutraien is en
blyft door dezun schrikkelljken wer-
velstroom levend hoen te komen
Mb. Antonio.
DE OORLOG.
D» legerbarlchten
van 22 en 23 October.
Van het Westelflk front.
Na het dagenlange voorbereidende
artillerie vuur der Franschen op het
front ten N.0. van Soissons is thans
het Fransche offensief los
gekomen.
Volgens het Buitsche legerbericht
van Binsdag bereikte de massale
inzet van alle kalibers Maandagavond
een geweldigen omvang. Bij het in
vallen van de duisternis verflauwde
het vijandelijke vuur, om daarna van
middernacht af tot een aanhoudend
roffelvuur te stygen.
Toen het licht werd, is met krach
tige aanvallen vau de Franschen de
infanterie-slag begonnen.
Op den ooateljjken oever van de
Maas bestormden Oostfrieiche com-
pagniën en gedeelten vin stormba-
taljons na een voortreffelijke vuur-
voorbereiding hoogte 326 ten Z.W.
van Beaumont. Meer dan honderd
gevangenen zfln binnengebracht.
Volgens het avoudbericht drongen
de Franschen op de N. hellingen van
den Chemin des Dames op tot Cha-
vignoo, aan beide zyden van den weg
naar Laon wordt nog verbitterd ge
vochten.
Fransche aanvallen ten Z. van
Filoim mislukten.
Van Fransche zijde wordt mede
gedeeld dat Dinsdagochtend te kwart
voor vijf tot den aanval indestreek
van Malmai9on werd overgegaan. De
operaties hadden een zeer gunst'g
verloop. De hoogte ïuggen werden
genomen en overschreden, waarna
de glooiingen aan de andere zyde
bezet werden.
Ue Franschen vorderden t6r diepte
van drie K.M. op het aanvalsfront
van acht K.M. Zy hebben het fort
Malmaison, by het begin van den
aanval bezet, de dorpen AUemant.
Les Vallocs en Chavignon in handen.
Ze trokken daar voorbij, bezetten hot
ravijn van Chavignon on hebben de
vlakte van Laon vóór zich.
De Franschen maakten 3000 ge
vangenen en veroverden 19 kanonnen.
Be strijd duurt voort.
Omtrent don strijd iu V1 a a n d e-
ren wordt in de Buitsche berichten
medegedeeld dat de ge vech ten Din sdag
den géheelen dag voortduurden.
De in het begin alleen aan den
zuidelijken rand van bet bosch van
Houthulst dieper in de Duitsche ver-
dedigingazone binnengedrongen vijand
werd door tegenaanvallen geheel
teruggeworpen. De door den vijand
aangevoerde versterkingen bonden de
geringe terreinwinst 7an op zijn
hoogs» 800 M. diepte en 1200 M.
breedte niet bohouden.
Bfl Poelcapelle werd iu heen en weer
golvende gevechten tegen de 's och
tends en 's avonds opnieuw oprukken
de Engelscben de voorste trechterlinie
behouden of teruggenomen.
Op do overigo plaatsen van het
aanvalsfront mislukte dé stormloop
van den vyand geheel.
Volgens de Engelsche berichten
werden ten O. en Z.O. van Poelca
pelle vorderingen gemaakt, waarbö
alle gestelde doebn werden bereikt.
Eveneens was dit het gevai in de
buurt vair den spoorweg Yperan-
Staden. Erkend wordt vorder dat het
aan den rand^ van het bosch van
Houthulst vermeesterde terrein weder
moest worden prys gegeven.
De Engelscben namon 200 Buit-
schers gevangen.
Van het Oostelijk front.
De Duitschers zfln blijkbaar niet
van plan het by de bezetting der-
eilanden voor de kust van Eethland te
laten.
Uit Sc. Peteraburg komt het be
langrijke bericht dat de vljaDd troepen
landde op de kust van Esthlaod. Deze
landing had plaats op twee punten:
op het schiereiland Werder tegenover
Mohu ea in de baai van Matzal.
Het is nu maar da vraag of de
Duitschers hun operaties met vol
doende bracht kunnen en willen
voortzotten. Is dit het geval dan ligt
hst voor de hand dat hun eerste
hoofddoel zal zyn, Reval, de belang
rijke maritieme baai?: aan te vallen
eu te vermeesteren. Met belangstelling
zien wy de verdere ontwikkeling van
deze operaties tegemoet.
Volgens het RuvaUche communiqué
vau Maandag werden in de Golf vau
Riga groote vyandoiyke strijdkrachten
gasignaliaeerd. Ook werden or trans
porten van troepen opgemerkt Dss
ochtends om 10 uur zijn de Duitschers
ca onze troepen, die de kust bewaak
ten, te hebben gebombardeerd, begon
nen troepen te ontschepen op Werder,
ten oosten van het eiland Mohn eu
tegelijkertijd de baai van Matzal, 12
werst ten Noorden daarvan. Ten
Noorden van Werder werden sloepen
met paarden opgemerkt, die de kust
naderden. Tweo compagnieën infan
terie, op Werder ontscheept, drongen
ds Russische posten, die het Weateiyk
deel van dit schiereiland bezet bielden,
achteruit.
Met betrekking tot de zeegevechten
in de Mohn Socd, houdende Russische
berichten hardnekkig staando, dat de
Buitsche vloot eveneens verliezen
heeft geleden. Deze zouden bestaan
in twue dreadnoughts, een kruiser,
twaalf torpedo-booten, csn transport
schip, tal van myu-vegers, die allen
bulten gevecht werden gesteld. Wat
er later van hen geworden is, is niet
bekend. Vastgesteld hebben wy het
verlies van zes vyandeiyke torpedo
booten, waarvan er tweo, van klein
type, iu den grond werden geboord
door het vuur van do veldkanonnen
van de detachementen op het eiland
Mohn. Andere torpedo-booten vlogen
door myoen in de lucht en de romp
van een torpedo boot, de C 64, steekt
boven water uit op de Kossaroank.
Bovendien heeft onze kustbattery vier
torpedobooten van den vy.'nd inden
grond geboord.
Yan Buitsche zyde wordt nog'
gemeld, dat de gehesle buit vau de
operaties tsgen do eilauden in de golf
van Riga bedraagt 20.180 gevangenen
en ruim 100 kanonnen, waaronder 47
zware scheepskanonuen en eenige
revolverkanonnen, voorts l&Omachi
negeweren en mynwerper», 1200
voertuigen, ongeveer 20CO paarden,
30 automobielen, 10 vliegtuigen, 3
staatskassen met 365,000 roebels,
groote voorraden aan verplegings-
middelen en oorlogsmaterieel.
In Galiciö ia volgens een
Russisch bericht de vyand geweken
op vooraf in gereedheid gebrachte
stellingen in de buurt vanLemberg.
Vooruitgeschoven aföeelingen achter
volgen hem.
Vau het Ital 1 aansch-Oosten-
rljksche front.
Naar dd. 23 Oct. uit Rome wordt
gemeld, werden de Itallaanache stel
lingen op den Monto Piano krachtig
door OostenrUksch Duitsche afdeelin-
gea aangevallen. De vyand werd
echter met zware verliezen terugge
dreven. Een stuk loopgraaf, éat door
hem werd bezet, werd in een tegen
aanval hernomen.
Het Oostenrykscho communiqué
meldt het afslaan vau zwakke aan
vallen der Italianen op de hellingen
van den Monte San Gabriele.
Verschillende berichten wjjzen er
op dat aan het Oostenrykscb-Italiaan
sche front de spanning toeneemt.
Waarschyniyk zullen het de Italianen
z(jn die aan den ISen slag zuilen
beginneu. Echter is het niet onmo
gelijk dat do Ooetenrykers, ten einde
de bedreiging van Trifiat te niet te
dosn, een tegenaanval zullen onder
nemen, geiyk zy indertijd in Tiro!
deden.
Een Engelsche torpedojager en
hulpkruiser gezonken.
Volgeus een bericht uit Londen d.d.
23 October, is eeu torpedojager ten
gevolge van een aanvaring gezonken.
Twee officieren en 21 manschappen
werden gered.
De gewapende koopvaarder-kruiser
Orama (12.927 toe) is 19 October
getorpedeerd en dientengevolge ge
zonken. Bo bemanning werd gered.
□e duikbootahoorlog.
Volgens het officieole Duitsche be
richt werden in do noordelijke wa
teren een aantal stoomschepen, ta
zamen metende 15.000 ton iu den
grond geboord.
De neergeschoten Zeppelins.
In een bericht uit Parys worden
nog eenige byzondsrheden medege
deeld op grond van de verklaringen
der krijgsgevangen bemanningen der
Zeppelins „L. 49" en- „L. 50". Do
raid werd ondernomen met 18 ma-
rineluchtschepen. Zij vertrokken uit
drie verschillende bases om ruim 7
u. 's avonds, de duur van den tocht
was berekend op 20 tot 25 uur. De
Engelsche kust werd onderkend door
de lichten. De Zeppelins ondervou-
den zeer veel hinder van het Engel
sche afweervuur en vooral van de
talrijke zoeklichten. Reeds toen wer
den alle bommen uitgeworpen. Do
flottielje bewoog zich voort op ruim
5000 M. hoogte, teen zy door een
krachtiger! n.o. wind werd gegrepen.
De Zeppelins trachtten daarop keert
te maken en terug ta kearen, m3ar
de tegenwind vertraagde huu vaart.
Bij het aanbreken van den dag meende
men aan boord van de „L. 49" boven
Nederland of Westfalen to zyn, zoodat
men vrij laag daalde en met witte
vlaggen zwaaide. Pas tusschen 8 en
9 uur kreeg de commandaut de zeker
heid, dat mon boven Frankrijk was.
Op dit oogenblik werd de Ztppelin
door verschillende Fransche vliegers
ontdekt, die het schip dwongen yiinga
te dalen. Kort daarop dreof de „L. 50"
boven de „L. 49", die toen op den
grond lag, omringd door Fransche
vliegers. De „L. 50" trachtte te dalen
om de bemanning de meest geschikte
gelegenheid to geven te ontvluchten,
echter met het reeds bekende gevolg.
De beide luchtschepen bshoorea tot
eon zeer groot typs, zy zyn 196 M.
lang met een inhoud van 55,000 kub.
M. De equipage bestaat geheel uit
marinepersoneel; de meeste zyn
onderofficieren, die een byzondore op
leiding hebben genoten. Z(j hadden
bonton en leeren kleeding aan.
Aanstaande Kanselierscrisis
In Dultsehland.
In de Duitsche bladen wordt al
gemeen de overtuiging uitgesproken
dat Michaölis spoedig zyn plaats aan
een ander zal moeten afstaan.
Reeds thans houdt do pors zich
bezig met zyn opvolger, nog vóór
dat er inderdaad een kanselierscrisis
gaande is.
Da meeningen over depersooniyk
beid, die geschikt zou wezen om in
de plaats van Dr. Michaölis te treden,
loopen vrywel uiteen. De candidaat
der liberalen en socialisten, trouwens
van de meerderh&idapartyen is von
Kühlmann, de tegenwoordige staats
secretaris van buitenlandacho zaken.
Daarentegen zyn de rochtsche partyen
het nog niet over haar keus eens
geworden. De centrumafgevaardigde
Erzberger is een krachtig voorstander
van von Bftlow, doch een aanzienlflk
deel zyner partij denkt er anders
over. Ook de nationaal-liberalen hebben
eon gelijkluidende moening.Dr. Strese
mann wenscht BQlow, terwijl de
andere leden der party van dien
staatsman niets willen weten.
De sociaal democraten teekeueu by
voorbaat verzet tegen vod BQiow's
benoeming aan.
Een aanslag.
Vanuit Genè/e wordt aan hetBer-
liner Tageblatü geseind, 'dat op het
oogenblik toen Guatave Hervé gister
avond het redactie bureau vau de
Victoire te Parijs wilde binnengaan,
de anarchist Lecoiu zich met geladen
revolver op hem wierp. De aanrander
werd dobr de politie weggeleid. Hervó
bleef ongedeerd.
Spionnaga.
De Këlnische Volkszeitung meldt,
dat de ta!ill68raros J. H. Dieponhorst
uit Utrecht, door don krygsraad te
Coblenz wegens spionnage tot 6 jaar
tuchthuisstraf is veroordeeld.
haar houding in overeenstemming is I lucht was, heiig, zoodnt meu genn
BINNENLAND.
De „Daily Expresa" beantwoordt
do vraag, hoe het kwam, dat de
Z;ppelins boven Frannsch gebied ver-
dwahldeD.
Het blad meent, dat de luchtschepen
uit vrees voor eeu aanval, gedwongen
waren op een hoogte vau 18 k 20,000
voet te varen. Op die hoogte is waar
neming vrywel onmogelijk, daarom
wan het voor de luchtschepen noodig
wat te biyven zweven ten einde een
doel voor bommen te ontdekken. Mea
weet dat enkele een paar uren met
stilstaande machines ronddreven, zoo
dat dez9 koud werden. Zelf» de olie
bevriest op zulk een hoogte. Hek was
onmogelijk de maCbints weer op gang
te brengen zonder op gevaariyke
diepte te dalen, en tengevolge daarvan
waren de Zeppelins overgeleverd aan
den wind, die hen weldra boven
Frauseh gebied voerde.
Aan het „H.bl." wordt nog gomeld,
dat de Zeppelin, die by Montigcy le
Roi een gondel en zestien opvarenden
verloor, maar met vier man verder
afdreef, op Zwitursch gebied is
neergekomen. Be vier inzittenden
waren doodgevroren.
Naar uit Londen wordt gemeld,
bedraagt het aantal slachtoffers v*n
den luchtaanval op Vrydsg j.1. 84
dooden en 56 gewonden.
Vradtsvoorstallen yan
Dultsehland 1
De Manchestor Guardian verneemt
uit Parijs d.d. Woensdag: Briand
heeft in gesprekken medegedeeld dat
BQlow hem bij zyn jon gat o bezoek
aan Zwitserland vooretellen nopens
een algemeenen vrede liet toekomen.
Duitschland bood aan om de volledige
onaf ban keiykheid van België te her
stellen, Elza* Lotharingen aan Fran-
kryk en Triêst aan Italifi af te staan,
maar eischte zekere vergoedingen,
waarvan enkele ten koste van Rusland.
Briand gaf er bericht over aan
Rlbot, die den geallieerderegeoringen
mededeelde dat by vredtsvoorstelleu
had ontvangen, welke blykbaar eon
valstrik waren. De zaak bleef daarby.
Be stemmiDg in de Kamer van
Dinsdag bewy»t, dat Rlbot's ophel
dering in een geheime vergadering
door vele afgevaardigden als zeer
onvoldoende werd beschouwd. Be
algemeene indruk was, dat de val
ntrik in de Duitsche voorstellen niet
duideiyk was, daar Duitschlaud geen
wapenstilstand vroeg.
Zelfs Hené, dien men zoo weinig
van pacifisme kan verdenken, zegt
iu zyn blad Victoire dat het oug6rymd
is om vau een valstrik te spreken,
als de andere geallieerden het «rmee
eens zyn. Er kan gaen kwaad iu
schuilen om te praten. Niemand zou
toestemmen in een vrede op kosten
vau Rusland, maar men kan niet
verwachten, dat Dultsehland dadelyk
zyuminimumvoorwaardenzalnoemen
De z&nd- en grintquaestle.
By de beantwoording van de vragen
van den heer Van Hamel betreffende
het doorvoeren van grint enri. van
Buïtsshland naar België over Neder-
i '.ndsch grondgebied, verklaarde mi
nister Loudon zich bereid de met de
Duitsche en Britsche regeeringeu
over deze aangelegenheid geroerde
briefwisseling aan de Kamer over
te leggen, nadat de toestemming der
betrokken regeeringen ieder voor
haar deel daartoe verkregen zou zyn.
Do Minister had ook geen bezwaar
tegon overlegging der beide rapporten,
door de Nsderlandsche genis officieren
in opdracht der Rege#ring uitgebracht.
De Minister verklaarde voorts, dat
vau de Britsche regeeiing gaenerlel
vooulol om de gortzen geschilpunten
aan arbitrage te ondsrwerpen, is
ontvangen. Tegen het aanvaarden
van een zoodanig voorstel zou de
Nederlaudscbe regoering geen be
zwaar hebben, voor zoover daarmede
bedoeld werd, met goedvinden dar
betrokken regeeringen, aan de uit
spraak van een internationale scheids
rechteriyke commissie de vraag te
onderwerpeD, of de bedoelde tran
sporten over Nederlandsch grondge
bied beschouwd moeten worden als
transporten vau leger voorraden in
den zin van art. 2 van het verdrag
van 1907 betreffende de rechten en
verplichtingen van ouzydigen in dsn
oorlog te land. De regeeriug is even
wel van oordeel, dat na het voor
gevallene het doen van een zoodanig
voorstel geenszins op haar weg ligt.
Voorts verklaarde de minister, dat
de Nedeilasdsche regeering, in tegen
stelling met do meening der Buitsche
regeering, waaraan deze nog steeds
vasthoudt, zicb krachtens de Ryo
vaartakte van 1868 ou het verdrag
van 1839 tot het doorlaten alleen vau
die hoeveelheden zand en grint, die
niet voor militaire doeleinden bestemd
zijn, verplicht acht. Aan da Britsche
rsgeering heeft de regeerjeg te kennen
gegeven, bereid te zyn alls gegevens
ten bewyze dat hst doorgevoerde voor
oorlogsdoeleinden gebruikt werd, aan
een nauwgezet onderzoek te onder
werpen. Zoodanig bewysmateriaal
beeft haar tot nog toe niet bereikt.
Wat den doorvoer van metalen van
België naar Buitschlaud betreft, wordt
allsen nog toegestaan de doorvoer
van zuiver metaal, dat iu sommige
fabrieken van België wordt gewonnen
uit ertsen, die daartoe uit Duitsch
land naar Belgifi zyn vervoerd ge
worden. De Britscbe regeering heeft,
teneiDde de Nederlandsche regeering
te dwicgon tot een houding, die deze
laatste iu strfld acht met haar ver
dragsverplicbtingen een maatregel
getroffen, die het economische leven
van Nederland en zyn koloniën ten
ernatigsto bedreigt en die - de mi
nirter zeide dit mot nadruk iu geen
enkel verband staat met de aange
legenheid, waar het om ging. Zy
heeft nl. goöischt, dat do Nederland
sche regeering de bedoelde doorvoeren
geheel zou stopzetten, op straffe van
ontzegging aan den Nederlandschen
handel van het gebruik der Britsche
kabels, welk gebruik zy by wijze van
gunst tot wedsropzeggem had toege
staan.
Tegen de bedoelde, weinig wel
willende poging om druk op haar uit
te oefenen, iu de Nederlandsche regie
ring door tusschenkorast van onzen
gezant to Londen met, klem opge
komen, tot dusver ovenwei zonder
uitwerking. De Noderlandacbe regce
ring zou het iu stryd achten met
haar waardigheid, in stryd ook met
het beginsel, waaraan zy in baar ver
houding tot alle oorlogvoerende par
tijen onwrikbaar beeft vastgehouden
en vasthouden zal, wanneer zy door
eenigerloi pressie van een der part yen
zich liet afbrengen van een plicht,
dien zy krachtens bestaande verdragen
tegenover een andere party te ver
vullen hoeft.
Be regoering vertrouwt, dat deze
met den wil van de volksvertegen
woordiging en van het geheele Neder
landsche volk.
Hat Incldont In dan Schelde-mond.
Wolff seint officieel uit BerJya
Den 6den Oct. berichtte Wolff over
een incident in de Schelde monding
op 2» Sept., waarbij twee Duitacbe
vliegtuigen door Nederlandsche oor
log3vaartuigen waren aangehouden
en ter interneering naar t«?n haven
w&rden gesleept en bovendien een
Duitsche vii6gur zwaargewond werd.
In do Nederlandsche bladen verschoen
daarop den lOden Oct. een antwoord,
waarin werd beweerd, dat hot incident
plaats had gehad in de Nederlandsche
wateren en dat het eerste vliegtuig
2900 M. en hot tweedo 3500 M.
binnen de Scheldo was aangehouden.
De plaats van aanhouding was door
de marinevaartuigen met absolute
zekerheid vastgesteld,
Ter zake vun deze voorstelling
dlont opgemerkt, dat volgens de voV
klaringen der Buitsche vliegers, het
eerste vliegtuig iu volle zee was
geland en daarop tengevolge van
ferrce majeur e een korten afstand het
gebied, waarop door Nederland als
territoriaal gouitd aatispraak wordt
gemaakt, was binuongedreven on dat
het tweede steeds boven of in volle
zee was geblevon, speciaal toen het
door het Nederlandsche marine-vaar
tuig beschoten werd. De Duitsche
vliegers protesteerden direct tegen
de iaterneerlng en eischten van de
Nederlandsche torpedoboot, dat de
plaats van aanhouding door een ge
zamoniyk gedane peiling vastgesteld
zou worden. De commandant van de
Nederlandsche torpedoboot weigerde
zulks en wildo evenmin voldoen aan
het verlangen der vliegers om hun
zyn kaarten te laten inzien, met de
bewering, dat by slechts geheime
kaarten aan boord had, hetgeen,
zooals Bpoedlg bleek, niet met de
feiten in overeenstemming was.
Derhalve moot van Buitsche zyde
de absolute juistheid vau de plaats
bepaling door de Nederlanders beslist
betwist worden on do juistheid van
de opgaven der Duitsche vliegers
gehandhaafd blyven.
„Htrr von Eldo."
Hoe in Amerika stemming gemaakt
wordt tegen ons land.
The Financial and Commerial Chro-
nicle, het bekendo flnancicsle New-
Yorkeche wsekblad, vermeldt de komst
van de Nederlandsehe commissie. En
verhaspelt de namen aldus: „Hsrr von
Elde dat moet den heer Yan Eelde
voorstellen en Joost von Vollen-
haven.
In Amerika zal de redactie van
een groot blad toch waarscb\jniyk wel
weten dat vau een Nsderlandsch
woord is. („Hbl.")
Een eigenaardige toestand.
Het Zweedsche stoomschip „Gun-
lóg", dat te YeUen een lading cellulose
gelost tteeft, ligt thans reeds eenige
dagen In de Binnenhaven te IJmuiden
te wachten op steenkolen, welks
volgers regeoriugsbesluit niet aan
schepen van vreemde nationaliteit
mogen worden geleverd. Het eigen
aardige ia wel, dat dit schip volgens
de Schepenuitvoerwet verplient is
gedurendo zea maanden op Neder
landsche havens te varen omdat het
op een Nederlandsche werf gebouwd
is sedert het aannemen van bedoelde
wet.
Rijst.
Een bericht van het Bureau voor
Medeaeelingeu inzake de Voedsel
voorziening van Dinsdag maakte
melding van een groeiende schaarscbte
aan rijst. Wy vernomen, dat dia
schaarschte inderdaad zoo groot is,
dat de Regeering aanleiding heeft
gevonden de nog aanwezlgegrootere
partyen op te vorderen en op te slaan.
Win nog partyen van eenige betee
kenis in voorraad had, heeft die
moeten afstaau, on deze partijen zyn
in tweo plaatsen van het land bysen
gebracht en opgeslagen. Sommige
winkeliers hebben oog partytjes van
enkele balen in vooiraad, - het is
niet oriwaamchyniyk, dat ook deze
nog zullen worden gevorderd.
VolgeDa de „Tel." zou het In de
bedoeling der R^geeriDg liggen, om
«erlaDg de verstrekking van
ryst stop to zetten.
Be aanwezige voorraden ia het
land zullen binnenkort door
Regeering worden opgevorderd.
Üe onderwIjzsrssilarlsssN.
Het Haagscnu Correspondentie-
bureau schrijft:
Er verluidt dat het wetsontwerp-
Marcbant tot verhooging der onder-
wljzorsjaarwedden niet door de Kroon
zal worden bekrachtigd. Bo RegeeriDg
zou voornemens z(ju, zelf e»n andere
regeling by du Kamers in te dienen,
welke echter voor de onderwyzera
minder tegemoetkomend zou zjju.
In beslag genomen.
De distributie-afdeeliug der Rotter-
damschu recherche nam Dinsdag in
bezit 8500 K.G. spek, opgeborgen in
een pakhuis aan de Raampoonstraat
verder legde ze beslag cp yz«r, iu
totaai meer dan 80.000 K.G.
Spionnage.
Tegen een cargadoor te Vlissingen,
verleden week aangehouden als ver
dacht van spion Dage, is door de recht
bank to Middelburg rechtsingang met
last tot instructie eu gevangenhouding
verleend.
Raad voor de Scheepvaart.
De Raad voor de Scheepvaart deed
gistermiddag onderzoek inzake het
stranden naby KtJkduiu op 4 Oct.
1917 vaQ het zeilvisschersvaartuig
„Susanna" K.W. 67.
De schipper van da „Susanna", W.
Schaap, zegt o.a., dat meD den 25atun
September IJmuiden verliet om te
gaan visschon by Boggersbank Zuid.
Men bleef daar tot 2 October. Be
boeien of andere waarschuwing
teekens zag. Er is niot gelood. Dit
ls, zegt de schipper, by slacht, woer
op een zeilschip onmogeiyk. De schip
per deelt nog mede dat er gtn,n
vuurpyien *yu afgeschoten en wydc
de stranding aan het feit, dat da
stroom driemaal zoo acel W33 ala by
bad aangenomen.
De stuurman der „Suzanna", A.
Schaap onderstreept do verklaringen
van den schipper. Getuige dealt o.ra.
mede dat hy zag dat do schipper (ten
koers in kaart bracht, eu zegt dat
er wel gelegenheid is geweest om te
locden.
De Inspecteur van de Scheepvaart
is vau meenli g, dat do schippi-r had
kunnen en moeten looden. Als er
gelood was, had men do atrauding
kuunen voorkomen.
Da schipper zegt dat looden hom
onmogeiyk wau, omdat dan de zeilen
kans liepen stuk geslagen te wonion.
De Raad zal Jater uitspraak dom.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Bureau van Advies voor den
Middenstand.
Op initiatief van dc Algemeene
Helderache Winkeliei»<-Vrreonjgiiig,
hield de heer mr. Lisbot gen, direc
teur van het, Bureau Advies te
Alkmaar Dinsdagavond in de eetzaal
van Bellevue eun lezing ovor Uo
„Beteekenis eu het uut van hot Bu
reau vau Advies voor deu Midden-
stand". Hoewel de opkomst niet zoo
byster groot was, W3* z(j, gezien het
gemiddslde bezoek by dergeiyke ver-
gadenngen, toch bevredigend.
Nadat do heer Jac. Bakker Bz.,
Voorzitter der Vereeuiging, de byeen-
koaiat geopend had mot woordeu van
welkom aan de bezoekers en den
spreker, kroeg deze laatste het woord.
Spr. deel ia propaganda te maken
voor aansluiting der Vereoniging by
het Bureau. Als het zal kunnen
wsrkon, mosteu *r leden zljo, eu
vandaar, dat spr. de practiscbe be
teekenls ervan uiteen zet loceii.de
de leden op te wekken de Vereenigirig
te doen toetrede». Tevens moge dit
dat oen propaganda-avond voor do
Winkeliers-Vei eenigiDg zyn. Hef bu
reau van advies wil nl. gearmz^s
concurieeren met Middenstands-Ver-
eenigingen, integendeel, het werkt
naaat baar. De plaatselijke vereni
gingen metten blljmn bestaan, ztj
dienen meer tot behartiging van de
belaDgen van éen middenstand iu
bet geheel, terwijl de bureaux van
advies, ais het ware meer b'-raoomijic,
meer individueel huu diensten beij
zen.
Spr. behandelt nu achtereenvolgens
het ontstaan eu het doel der bureaux
de ontwikkeling vau het Bureau iu
den Kring Alkmaar, en teujlotte de
wijze waarop meu zich in de to kon a-.
de werking vau een bureau in Helder
zou kunDeu deuken.
Ontslaan. In Deventer werd in
1913 net eerste bureau opgericht. De
middenstand kon vaak niet aan ere-
diet worden geholpen, omdat' zij on
voldoende boekhouding hadden, waar
uit een overzicht der zaak bleek.
Door het onderwijzen van boekhouden
werden de middenetanders niet ge
holpen, men meende daarom door
persoonlijk contact met do loden hen
te kunnen helpen. Dit voorbeeld vond
navolging. Tydens do mobilisatie werd
de Mlddenstandecredietbank opgericht
en ook de Borg-maatschappij. De zo
echter kunnen alleen heipon als' do
baels der zaak z«er nolled ia, het zijn
natuurlijk geen pbilantropUcbe in
stellingen. Be regeering ls er nu toe
o-.ergegaan allerwege bureaux van
advies epterichten, dlo zy eene be
langrijke subsidie gaf. Zy staan recht
streeks onder directie van do ryks-
nijverheid comulentenin ons geval
den heer Bogetuaun, den Haag. Het
land werd in gebieden verdeeld, en
blijkens esn in Sspt. j.1. verschenen
overzicht der bestaande bureaux, be-
heerscben deze zoo goed als het ge
heele land (in totaal 17). Den Helder
zou ressorteeren onder den kring
Alkmaar; deze kring omvat alles
wat gelegen la langs de spooriyu
Amsterdam—Zaandam - Uitgeest, (be
halve Zaandam). Sc bedoeling is al
die bureaux in ona land éóne centrale
leiding te geven en door nuhaidieering
hen betbvstaan gemakkelijk te maken.
Alkmaar ontvangt eeno subsidie vau
f 1500.—; eon belangrijk bedrag. Het
gebied Alkmaar is uitgestrekt, en
men kan hieraan tegemoetkomen
door het oprichten van correspon
dentschappen. Bo directeuren der
verschillende bureaux hebben al eens
vergaderd oui te trachton tot de op
richting eener Vereeniging Vandiiec-
teuren te komen, eu het is interes
sant te vernemen welk nuttig en
noodig wr-rk de bureaux allerwege
al verrichten.
Doel. Doel ervan is de versterking
en out wik k ling van den industrieelen
en handeldrij venden middenstand. Als
middel gebruikt meu hiertoe het
inrichten, controlcoren on bijhouden
van boeken, het verstrekken van
adviezen op handels-, adminietratief
en rechtskundig gebied. Iu 't algemeen
iil i et dus ecu vraagbaak zyn voor
den middenstand en wil net speciaal
leiding geven op administratief eu
boekhoudkundig gebied. D:t laatste
kan geschieden door aun het bureau
deskundigen te verbinden, gediplo
meerde leeraren M. O. Hot Bureau
Alkmaar heeft oon bekwaam ambte
naar, die al veel admtr ia» raties Inge
richt heeft. Moeiölijker is hot voor eon
bureau op te treden ain algemeene
vraagbaak. Toch kan dit geregeld
worden door samenwerking over het
geheele land der verschillende bu
reaux wat de een nitt weet, weet
vaak de ander en door het aanleggen
van registers kso men zoodoende een
overzicht krygen van schier alles wat
zich in ds praktyk kan voordoen. Spr.
zelf ia aangewezen voor het geven
van rechtskundige adviezen, de beer
