GROOTE OPRUIMING
HERMAN NYPELS
Vrijzinnige Kiesyereeniging „HELDER
DAMES- EH KIHOEHHDEDEH.
speciale aanbieding
W. 0. A. KOSTER en P. OTTO,
HELDER.
LAKEN UNIFORM,
LAKEN UNIFORM,
1 DUFFELSCHE JEKKER,
m DUFFELSCHE JEKKER,
Advertentiën.
Vergadering
op Maandag den 19den November 1917,
Waarom Vrijzinnig-Democraat,
Afd. MILITAIRE KLEEDERMAKERIJ.
voor H.H. Onderofficieren der K. Marine.
Compleet 75 gulden.
H| Compleet 68 gulden.
eerste qualiteit Wolverf Laken, worden solide
Voor Contante betaling 5% korting.
f 29,
maat. Altbac3 by da meeate melk
boeren. Er schenen nog al veel zieken
on „zieken" te zijn en die gaan voor.
De aanvoer ia niet groot, wijl de
koeien, pas op stal, weinig melk
geven. Wo spraken dezo week eeri
boer die in gewone (zomer) tijden
140 liter melk heeft en tbana 40.
!?r ia geen voer, meneer, en zonder
voei geen melk."
Bij enkele melkventer»schijnt get>u
Bcbaarscbte te zijndie verstrekken
hun klanten de begeerde hoeveelheid.
Wat er op wijït dat, als er veel
klachten komen moot. aangestuurd
word-n op persoonlijke naast ge-
roeonte rantaoenoeriog. Bar: mooton
de ■snl-raelkdrinkera hun al te groote
bege»righ»id m3ar bezuren. Wc leven
in" een tijd dat wo allen odb wat
moeten bekrimpen.
OE OORLOG.
Os legerberichten
van 14 en 15 November.
Van het West olijk Lont.
Naar het Engclscbo avond-commu
j.iqué van 14 November aangeeft,
was de Dultache artillerie sedert eeDige
degen in actie tegen de Eogalache
stellingen b(j Passchendaela. Woens
dagmiddag ging de beschieting tot
roffilvuur over en kort daarop kwam
een aanval der Duitschers los. Langs
den weg naar West Roozebeke, tracht
te do vijand vooruit te komen. Door
artillerie- en infanterievuur werd de
aanval echter over het geheelefroni
afgestegen.
Verder maken de berichten mei
ding van met succes uitgevoerde
overvallen en voikennings gevecht
Het Franacbs bericht maakt, alleen
melding van attillem-gu'techtöD, die
in de streek van Caurières en
noo den Brayc-en-Laonnoia vrij he
vig waren.
Van Duitacho zijde wordt in hevig
heid toenemende artillerie-actie by
Dixmuidea gemold.
Van het Italiaansch-Oo»ton-
r ii k s c h o front.
Langs de beneden-Piave ia do toe
&:and zoo goed als onveranderd, Blijk
baar slagen de Italianen er bier in
de overtocht ihr Csntraleu te beletten.
Andera is het echter aan de boven
loop geoteld.
Ten Z. van Feltre dringon de Cen-
tralen nog steeds voorwaarts, waarbij
zich cok e#n offensieve beweging in
het gebergte aan beide zijdon van
het Breuta dal aansluit. Slagen de
Centralen ertn hier den tegenstand
der Italianen te fnuiken dan zullen
de laatsten hunne stellingen achter
de PJave prijs moetsn geven. Ban zal
ook da Breota riet als verdedigings
linie gehandhaafd kunnen worden,
zal dus een nog grooter de«l dor
Po vlakte en daarmede waarschijnlijk
ook Vcnetifi in handen dor Centralen
vallen.
In Macedonië hebbc» de Frau-
schee eenise vooruitgeschoven stel
lingen bewesten het Ochridamerrox-t-
rulmd, die daarop door den vyar.d
•werden bezet. Overigens geen ge
beur ten Isbsq van
In Palestina hebbc-a de Engel-
schon volgens een ;apport vaü
generaal AJlenby dd. 14 Nov. hun
opmarsch voortgezet. Zij houden nu
de spoorlijn in de buurt van Noatsj
en WaDSoerab met het punt waar
de spoorlijn Blrseba—Damascus zich
met d« lijn naar Jeruzalem vereenigt,
bezet. De verliezen, den Turken op
den 13en berokkend, waren zwaar.
Bij Katrah alleen *yu er 400 begra
ven. Dien dag namea deEngelschen
er meer dan 1B00 gevangen en legden
r.ij de hand op twintig machinege-
weron, alsmede vier kanonnen.
De duikboot- en mljnoorlog.
Naar dd. 1B Nov. uit Berlijn wordt
gemeld, heeft een der duikbooton in
den Atlantïschen Oceaan 4 stoom
schepen en een zeilschip, met. eeu
gezamenlijke inhoud van 86.000 tOD,
in den grond geboord. Onder de
schepen waa een zoor groot Engclsch
stoomschip, naar het uiterlijk to oor-
dftölen de „Baltic" van de White Star
lijn. Al dezo achepon waren voor
Frankrijk bestemd c-u vervoerden
staal, meel, koffie, tabak, boonen en
■tukgoafl.
Hot Amerikaansche „senheidsecbip'
„Wardover", dat 20 September me!
8000 ton lading naar Malta zee koos, is
reeds den 19 ten Octobar kort voor
do komst aan de plaats van bestem
ming, tot zinkon gebracht.
Naar do „Lokal Anzeiger" meldt
heeft keizer Wilhelm d» bemannin
gen der Duitnche duikbooton, die hun
basis aan do Adriatlache Zee hebben,
toegesproken en gewezen op do
groote ontwikkeling van het duik-
bootwapen, oio nog voortduurt, dank
z(j do degelijke samenwerking van
techniek en de zeemanschap der
duikbootbemanningen. Da ksizor be
tuigde 7-ijn voldoening over de groote
hoeveelheid in de MiddellaDdsche
Zto vernietigde tonnemaat. Do duik
bootoorlog zal een beslissende uit
werking lubben op don oorlog en
nist rusten voor de tegenstander
bedwoDgen ia.
De revolutie in Rusland.
Naar dd. 18 Nov. uit St. Peters
burg aan do E^gelsche bladen werd
gemeld, is tijdens de besprekingen
voor de instelling van een sociali
stische regoering de spoor wegsla
king uitgesteld. Do voorwaarden, die
do socialisten den bolsjewiki hebben
aangeboden zijn: lo. ontwapening
van de roode gardo; 2o. bet garni
zoen van Petersburg moet onder
contróle van den gemeenteraad wor
den geplaatst; 3o. de krijgsverrich
tingen tegen de bolsjewiki moeteD
worden gestaakt, zoolang het aan
vaarden dezer «oo waarden wordt
overwogen; 4o. volledige v-aarborg
moet worden verstrekt, dat Korens-
ky'« leger by zyn intrede te Peters-
burg geen onkel schot zal losten;
Bo. het afzien van huiszoekingen sn
in hechtenisnemingen.
Indien een wapenstilstand op don
groudslag van bovengenoemde voor
waarden tot stand zou komen, zou
den de onderhandelingen beginnen
voor de samenstelling van een regeo
ring, welka vertegenwoordigers van
alle socialisten zou bevatten, doch
de bolsjswiki zou uitsluiten. Bebal?o
het verzoek om in de r.leuwe regee-
ting te worden opgeno.rr.en, vragen
de bolvjewiki eveneens de verant
woordelijkheid der regeering ten op
zichte van bet nieuwe centrale uit
voerend comité van vertegenwoor
digers der soviöf.s.
Do berichten over hot verloop van
deza sm (jd tuascheu d* troepen van
Kereusky en do Bolsjowiki loopeu
nog steeds uiteen, Vo'gena eeo be
richt van 14 November te Londen
ontvasget-, zouden Kerenaky'aauyd-
kraebten dicht by St. Potersburg ge-
concentreert zyn. Daarentegen ver
neemt de Kö'o. Ztg. dat Si. Peters
buig in braud is gestoken. De stad
zou volkomeu in handen der Bolsje
wiki zyn evenals Gatsjina. Ten einde
noodeloos bloed vergïeting te voor
kom^u zou verder Korensky met
5000 man naar het Z.toiuggetrokkon
zyn.
Te Kief werden de straal gevech
ten met groots hevigheid voortgez-ï;
zolfs wordt van beide zydeD van
vliegtuigen gebiuik gemaakt
Da cablnetscrisis In Frankrijk.
President Poir-caré verzocht Cle
menceau een kabinet samen te stel
len. Deze heeft do opdracht 3anvnard.
PLAATSELIJK NIEUWS,
Bij het te Gravenhage gehou
den txamen slaagden voor derden-
officier tor koopvaardij, do hearen J.
G. Aoderiesen en C. J. d9 Bruin,
albiur.
De centrale keuken.
Omtrent de in gebruikname van
het nieuwe gebouw vermeldden wy
reeds een on ander in ons biad. Wij
hebben thans zelf ook eens een feykjo
genomen on kunnen conotateeron,
dat bet goheel, zooals het daar in z.g.
dryfiteen Is opgetrokken, een uiteiBt
aangenaniüö indruk maakt. Ofscboon
het tijdelijk karakter van hei. gebouw
ije aanstonds naar voren springt, ziot
het geheel er practiscb, sollede en
netjes uit. Alle luxe is verbannen
en men heeft alleen het doc-Izoo
goedkoop mogeiyk degelijke maalty
den te verstrekken aan ieder, voor
oogen gehad.
Komt men door don hoofdingang
het gebouw biunen, dan ia men in
oen flinke brecde gang, met ter rech
terzyde eon vyfeal loketter», ter afgifte
van het eten, en aan het oinde
loket, uitkomende in het kantoor,
voor afgifte van bons. Al dadelijk
ki(Jgt men daar den indruk van hot
eigeaiyko keukenbedrijf, en ziet men,
in de verte, het wille mutsje en do
voorschoot van den gemeentelijken
kok, die als altijd, druk haz'g is aan
"t roeren in de groote ketels. Men
ziet er de bedryvige helpster» heea
en weer loopeo, do <eo 3chept het
eten in de verschillende pannetjes
de ander doet er de jus of andoie
ingrediënten over, do dorde haalt L<
weg om het af te geven aac het
loket. Men thans, zooals wy
vermeldden, 18 ketels van 300 Liter
inhoud. Dat ia dus, als alles in volle
functie is, een capaciteit van 5400
porties per dag, of zelfs, ala de nood
driogt en men tweemaal daags moet
afleveren, van 10800 portio#. Maar
voorloopig ia men daar nog niet aan
toe
Aan de eigenlijke k uksn grenst
het lokaal, waar de groenten worden
schoongemaakt eu waar een aantal
vrouwen zitten te schillen, i6 was-
schen, uittezoeken en wat er al zoo
meer komt kyksn. Dit lokaal heeft
verbinding m9t het krukeolokaa',
doch een wat praktischer wyze om
do gereedttynde groenten naar
kookkeiels te vervoeren, wordt in
gereedheid gebracht. In dit achillokaal
bevinden zich gereedschappen voor
de ketels cn pannen van do keukeD.
Aan den anderen kaLt van het
gebouw ba vindt zicb het voorraad-
lokaal, practiach ingericht uiet afgo
schoten hokken, waarvan do houten
vlo«r zoo is g8couatrueerd, dat appsls
e.d. nist kunnen schimmelen. Een
tweede dergelyk gebouw ia de aard-
appvlbergplaats, eu teveD» bewaar
plaats van groenten, terwijl een
apuie bergplaats voor brandstof
onmiddeliyk in verbinding staat met
de keukeu. Door een luik, dat kan
worden gogrendeld, worder. de voor-
raden van builen af aangevuld.
Verder beval het- gebouw een wasch-
lokaal en privaten, terwyl voor het
vrouwelijk personeel een apart ge
bouwtje voor dit doei zal worden
geplaatst. Ook is er nog eeu lokaaltje
voor inmaakpotten.
Tenslotte het kantoor, - het cen
trum vanwaar alles uitgaat. Wie het
primitieve vertrekje in de Oo»lvtoot
straat kennen eu thans in dit lichte
en voldoend ïuime lokaal komen,
zullen oamiadeliyk bet groote ver
schil zier. Ofschoon ook hier alles
uiterst eenvoudig is, en men zich tot
het strikt noodige heeft bepaald,
maakt het kautoor een gezelligen
indruk. Door het groote opschuif bare
raam kan de directrice het gauscha
bedrijf, d.w.z. bet bisnonkoraende
publiek, en dekoukenwerkzaamheden,
overzien. Een kleed op den vloer, -
do eenige luxe, die hot vertrek kent
geeft oeuige gezelligheid aan dit
kantoor.
Rondom het gebouw is nog vol
doende terrein aanwozig voor even-
tusele uitbreiding van het bedryf.
Behalve de 18 groote ketels van 800 L.
heeft men nog de bolde oude, van
de Oostalootstraat, met een inhoud
van 200 L.
Het spreekt vanzelf, dat het af
halen vau de porties voor velen, die
ver weg woneD, een bezwaar is. Zoo
menigeen, zou misschien van de
keukan gebruik willen maken, maar
vindt het bezwarend, en terecht, om
iedereu dag een kwartier of nog
langer te moeten looper. om dat eten
te halen. Het Bestuur bvgrypt dit,
en beraamt middelen om allerwegen
in de stad fliialen interlcbton. De
groote moelolykheid zit natuuriyk in
het verkrygen van geschikte lokaliteit.
Een loodsje, een schuurtje of iel»
dergeiyks moet men trachten te
vinden. Voor een bepaald stadsge
deelte is men door de goede zorgen
van den heer Braam, officier van
politie op 's Rijkswerf, daarin al ge
slaagd. Het wachtlokaallje aan de
Weatatraat nl. i», met eenigo ver
timmering, ingericht voor de r-fleve
ring van bons en van porties. Eu
bij eeu bezoek, dat wij er brachten,
bleek het ods, dat het in alle opzich
ten voor zijn taak geschikt i*. Er
is een loketje gemaakt voor de afgifte
der bons, er ia een brits, waar de
pannen op komen te staan. Dearb3i-
ders Yan da werf, die vau do kduken
gebruik maken, moeten hot nummer
van hun penning op een aan hun
pan te hangen adreskaartje zetten.
Zy kunnen 's morgens oru 7 uur huu
bon krijgen en te 12 uur het eten
afhalen. De pannen wordeu dan in
de volgorde van het nummer gozet,
zoodat z-j om 12 uur niet behoeven
te wachter., maar omnidddiyk wor
den geholpen. Andeien moeten natuur
lijk hun naam opgeven.
Hopen wij, dat meo er in slaagt
ook voor andere stadswijken zulke
filialen te vinden, opdat velen vat-
do keukon gebruik kunnen maken.
Reglement Zeevaartschool.
De Directeur der Zeevaartschool
heeft een belangrijke hervorming van
deze ondorwy8instBlling voorgesteld.
Daar deze hervorming slechts kan
worden doorgevoerd, imtien beschikt
wordt over meordGre Ieerlokaleu, dan
in h6t bestaands gebouw aan het
Ankerpark aanwezig zyn, aldus 3.
en W. in hun advies aan den Raad,
en de vraag boa in die meerdere
lokaliteit zou zjju to voorziou, in
verband werd gebracht met het vraag
stuk vau de uitbreiding c.q. verplaat
sing der Ambachtaschcp), la met de
behandeling van dit voorstel aan-
vankeiyk weinig voortgang gemaakt.
Na door 'sRaads bosluit tot aankoop
van het huis Ankerpark No. 27 vast
staat, dat te zija6r t{jd over meerdere
schoolt uimte zal kimneu worden
beschikt, is de tyd voor verdere be
handeling van deze voorstellen daar.
Zooals uit de voorstellen eu voor
lichting van den Directeur zal blijken,
ligt het zwaartepunt vau de ont
worpen hervorming der school in
eene zeer urgente verbetering der
opleiding voor de machinistcndiplo-
rna's, waarvoor de school teetls thanB
voorbereidt, en in het schappen van
d'i gelegeuheid om ook voor hc-t
diploma „C" aan de school onderricht
te ontrangoa.
De overige ontworpen wijzigingen
zyn iödr-r op zich zelf zeker niet
zonder boteekenis, maar ook wal
haar geldelijke gevolgen aangaat,
reiken zij minder ver dan do her
vorming vau de mach-oistenopie'dtog,
tfrwyl overigens haar wenscbeiljte
üeid - behoudens wellicht oen enkele
uitzondering vrywel voor zicb
zalïfl spreekt.
Wat de machinifitenopleiding aan
gaat behoeft het geen re.oog, dat
doz» niet mag biyven, zooals z(J i?.
Waar de oifich'.'n voor de verschil
lende maclnnistendiplcma's volgens
de geldende programma's zeer veel
uiteenloopeu, ia ecu toestand, waarbij
alle candidaten voor die vt-rscbijlto ie
diploma's in een enkele klasse onder-
wija outvangeD, zóó ongewenacht,
da" hit. verwondering mag wekkvo,
by de ex imens nu^ zulke gunatige
ui- komsten verkregen konden wordea,
Spreken deze uitkomsten voor de
wijze, waa» op directeur on leeraren
huu taak hebben opgevat, zy reent-
vuaidigen het voortduisn van den
beBtaaudeD toestand allerminst.
Uit onderwyekuodig oogpunt kun
oen dan ook de Commissie vau Toe
zicht op- en de Inspecteur van het
middelbaar onderwys, zich met die
voorsleilen over hst algemeen ver
eenigen.
De Commissie van toezicht echtor
heeft gemeend do voorstellen ook
van uit een aoder gezichtspunt te
moeten bezien en ia van oordeel dat
wanneer raeu let op het gemeemeiyk
financieel belaag, alsook op eeu stroo
rning, welke naar bare ineening met
botrekkiDg tot de hoogere opleiding
der stuurlieden in zeevaartkundige
kringen te bemerken zou zyn, voor
zichtigheid raadzaam is.
Uit oen oogpunt van geldeiyk be
heer zouden B. eu W. iu ds huidige
omstandigheden zeker alle uitgaven,
die niet noodzakelijk zyn, achterwege
willeu laten.
Zy z|ju echter van oordeel, dat,
waar de gemeente eenmaal een
paalde ondai wijsiurichting bezit, zy
zich niet onttrekken kan aan de ver
plichting om te zorgeu, althans dat.
hst daar gegeven onderwijs op dor
duur aan bchooriyks ciscben kan
voldoen.
Aan dozen zeker laag gestelden
©iach voldoet Zuevaaitschool, wat
de opleiding der machinisten aangaat,
op het oogenblik niet.
Waar dus hst meest ingrijpende
deel der b«rvorming niet uitgesteld
mag wordeD, moeten naar de mee
ning van B. en W. geldeiyko over
wegingen niet beletten, dat de ge-
hcele horvorining wordt doorgezet
Indien na dan oorlog inderdaad
een opleving vau het economisch
leven verwacht mag worden, zal meer
dan ooit aan goed onderwys behoefte
zyn en daarbij aan een goede oplei
ding voor officieren en stuurlieden
tor koopvaardy zeker niet in de laatste
plaats. Dit is ook in die mate een
algemeen lyksbelang, dat op eene
onbekrompen subsidieering zeker wel
gerekend worden mag J).
Op grond van deze beschouwingen
komt het B. c-n W. voor, dat de door
de Commissie van Toezicht op het
M. O. opsewoipen bedenkingen or
niet van mogen terughouden oin in
dit opzicht volledig met den Directeur
mede te gaan.
B. en W. bobben gemeend van
deze gelegenheid gebruik te moeten
maken om de vraag aan de orde te
stellen, of niet afschaffing van de
overgangsexamens aan deze school
goweDscht is.
Biykens haar nader advies van
25 Oetubfr j.l. gaat, de Commissie
van Toezicht in deze mede m»t de
zienswyze van bet College.
De wyziging van bet Reglement
der school, die met de voorgestelde
reorganisatie gepaard most gaaD,
maakt ook een rodactioneele herzie
ning der schoolgeld verordening nood
zakelijk. Het komt B. en W. voor, dat by
die gelegenheid tevens bot schoolgeld
der afdeelingen voor de opleiding tot
de hoogere machinisten eu stuur
lieden diploma's verhoogd kan worden.
Zjj, die het onderwijs voor deze
diploma's zullen volgen, zyn tot het
betalen van een behoorlijk schoolgeld
wel stoeds in staat, en de opleiding,
welke zy zullen ontvangeD, recht
vaardigt eene verhoogiug van bet
tegenwoordige schoolgeld in ieder
opzicht.
B. en W. stellen derhalve voor het
onderwijn aan de Zeevaartschool en
aan de Visscheryschool te wyzigeD
overeenkomstig de voorstellen van
den Directeur.
Aan het gewijzigde reglement is
-en uitvoerige memorie van toe
lichting verbonden.
J) Iutusschen is reeds raededeeling
ontvangen, dat op de ontwerp steats
hegi ootiEg voor 1918 de noodige geldon
:ot verhoogicg van het thacs genot«n
subsidie zijn uitgetrokken.
BIANENLANO.
Da doorvoar van zand an grind.
,Het Volk" meldt, dat de door
voer van zand on grind Woensdag
is stop gezet; toen was de ten door
voer toegestane hoeveelheid van
185 040 ton voor het tyd vak 15
Ociober—15 November bereikt.
Be geheele toegestane doorvoer is
niet bereikt, aangezien in de vorige
rnaard omstreeks 15,000 ton minder
ia doorgevoerd dsu was toegestaan.
Een geheim verdrag.
,Het Volk" schrijft
„Eon paar dagen geleden hebben
wij een telegram van het Frawiche
officieele bureau van Havas opgeno
men, waarlu verzekerd werd, dat het
gerucht, volgens hetwelk, de Frausch-
Russiscba overeenkomst ook over een
deel van Nederland (ten gunste y&q
Belgiö) zou beschikken, een Buitsch
veizinsel zou zyo.
„Hierby merkte de „N. Rott. Crl."
op, dat het gerucht in de Nederland-
sche pers zijn intrede deed op gezag
van den Paryscben korrespondenc
van den chriatolyk-hutoiiochen „Ne
derlander", welke korrespondont
uitermate Fraoachgezinu is en dua
moeilijk als eeu Duitsche spreekbuis
voorgesteld kan worden.
„Men do6lt ons nu intusechen van
uitnemend ingelichte zijde mede, dat
in weerwil Yan de tegenöp;aak van
Havas de geh-.iruo Frausch Russische
overeenkomst inderdaad uepalicgon
ttfn oadeele van Nederland en ten
ba!e van Belg:e inhoudt, terwijl onze
zegsman ons vorklaart; dat by deze
kennis uit geheel andere dan Cuitsche
bron putte en ze reeds verwierf
voordat in de geheime zitting van
hot Franache parlement het bestaan
vau het verdrag of van de afspraak
werd bakend gemaakt en dus lang
voor d-o onthullingen van deu vorigen
Duitscben rijkskanselier Michaelis.'
Hst Oultschs vsrsperds gebied.
Naar „Het Vad." verneemt zal
Dultschlaud binnenkort zyn „versperd
gebied" dichter aan onze kust breu
gen. Göiyk men wcot liet bet, by der.
verscherpten duikbootooilog op 1 Fe
bruari, langs onze kust een v.-y vaar
water open vau 20 rayi, van hvt
Zuiden tot aan hut vuursoulp Tor
schelling. 'Dit vaatwater 7^1 ru :tmi-
zi«nl(jk wor-.leu vernauwd, n.1. tot 4
of tot 7 mijl uit c: ze kust, - om
trent dö juiste breedte konden w(j
geen zekerheid krijg c-n.
Daarentegen zal de smalle vaar
geul, die in het Noorden naar het
zoogenaamde visehwater leidt en
waardoor ook onze schepen naar
Skandinaviö, Amerika enz. varen,
aanmerkelijk worden verbreed en ock
dat vrye visehwater uitbreiding
krijgen.
Ii dit laatste voor onze scheepvaart
an voor onze vlsschers 9oo aanwinst,
de vernauwing van de vrye vaart
langs onze Westkust is er een nieuwe
ea f route hinder voor. Vooral de
Tis^-.:b6is zullen het pijnlijk voelen.
Niet alleen, dat hun vischterreiu op
nieuw beperkt wordt, maar te grooter
zal bot gevaar worden.dat viaachóis
schepen,i buiten hun enge vaart in
het versperde gebied geraken. Ej
zoolang er nog duikbootcommandan-
ten zijn, die even loskeloos en on
barmhartig, naar de letter van bun
bevelen, eik visicheravaartuig onooi
vuur némen dat even buiten het vjye
gebied is gekoraon, als dezer dagen,
met zoo noodlottige gevolgen, den
logger Huibertje, uit Scbeveningen
ia wedervaren, kan er voor onn vis
sch6rsvo)k een bange tyd aanbreken.
Het blad zogt verdek:
Wat dc Duitache regeerlng t,ot haar
nis uwen maatregel heeft genoopt?
Wij houden het voor het naast, dat
zij, rekenirg houdende mot de moge
lykheid, dat de Engelscho vloot by
hot offensief in Vlaanderen zal mede
werken, iu do buurt het vaarwater,
waar die zich builen gevaar van
idU&sü en duikbooten zou kunnen
vertoouon, wil beperken.
Wy kunnon wel aannemen, dat
odzö regeerirg tegen doze Dicuwe
beperking vau de vrijheid van de zne
heifc geprotesteerd, gelijk zij het
regen vorige beperkingen van Duitache
of Engelscho zyde heeft gedaan, maar
verder zal zy er zich evenals tevoren
by moeten neerleggen.
Aangahouden op de Noordzee.
Do Bonderdagavond van Kalraar to
IJmuiden aangekomen Nederlandsche
schoener „Rensina II" rapporteert op
zee door een Duitech watervliegtuig
te zyn aangehouden.
De berichtgever van- het Hbl. ver
nam by een onderhoud met een der
opvareuden de volgende byzonder
heden over deze zeldzame aanhouding.
Do schoener „ReDsioa II" werd
gevoord door kapitein Eopenga en
had in Kalmar eene lading gezaagd
hout ingenomen met bestemming
naar Amsterdam. Het schip zeilde
zsttlen Oetober van de laadplaat» en
bad reeds eeu lange reis tosn het. ic
het begin van deze maand door den
storm beloopen werd en in het Engel
sche mynenveld afdreef. De schoener
bevond zich Zondagmorgen, ongeveer
half twaalf, op 53°—54° Noorder
breedte er. 94° Oosterlengte, toen de
bemanning in hot Oosten ean groot
watervliegtuig met twee gondels er
onder waarnam.
Dit scheen het scbynbaar op het
zsilschip to hebben gemunt, want het
kwam daarop tenminste rechtstreeks
af. Na achter den schoener op het
water te zyn neergestreken riep een
van de twee inzittenden, dat men een
lijn moest ioeweipan om de machine
aan vaat te maken en in ta halen.
Nauweiyks wa3 de sleepverbinding
tot stand gebracht, of do eene officier
heeach zich togen den ketting van
het achteranker op en klom op dek.
Inmiddels was het vliegtuig tegen de
verschansing van den schoener ge
slagen, zoodat éón gondel stuk sloeg.
Da schroef draaide zoo hard, dat men
op deo schoener het aanbrengen van
groote schade vreesde. De officier
stelde zich op de hoogte van herkomst
en bestemming van het schip, als-
made van deu aard der lading. Hij
beweerde, dat het schip zich in hot
Duitseae spergebied bevond, en dad6
lyk tot zinken moest worden gebracht.
De kapitein ontkende de bewering
van den jongen officier ten sterkste
en voerde aan, dat by met eene
lading hout van het eene neutrale
land naar het andere voer, en slechts
door den storm zoo ver uit zyn koers
.«as verdreven. Da officier bleek scbyn
baar weinig notie te hebben van do
navigatie, want by beweerde niets
meer of minder dan dat de schoener
zich by de Doggersbank in het, Duit
ache spergebied ophield. Met brand
bommen, die in het vliegtuig reeds
waren gereed gelegd, zou by den
schoener in brand steken. Hy zeide
dat het hem wel speet niet aan het
verzoek van den kapitein tot sparing
van het vaartuig te kunnen voldoen,
maar het was oorlog. Aan het bevel
tot het verlaten van het schip moest
onmiddellijk worden voldoen, zoodat
de bemanning de boot atreek en hare
bezittingen daarin overbracht. Biyk-
baar was de officier inmiddels weder
tot andere gedachten gekomen, raDt
hy guf een tegenordermen kon
ophouden met het brengen vangoe
deren en proviand in de scheepuboot.
Hy nam van den kapitein allescbeeps
papieie.0, geen uitgezonderd, in ont
vangst en gaf bevel op de plaats der
aanhouding te blijven, tot hy zou
torugkeeren, waarmede een uur zou
zyn gemoeid.
Na verblijf van ongeveer een uur
op den schoener, steeg hij weer in
het watervliegtuig eu vordween in
de richting van de Duitache kust,
Ds schade aan den gondel bleek daarby
geene bezwaren op te leveren. Na
twee uren te hebben gewacht, zag de
Nederlandsche kapitein nog geen
vliegtuig terugkoeien. Aangezien bet
oenigszins mistig werd, vreesde by
dat de officier het sctnp niet meer
kon terugvinden, en hy besloot daar
om, het wegens de ronddiyvénde
mynen buitengewoon gevaailljke ge
bied te verlaten en do reis voort te
zetten.
Na aaokomst in IJmuiden nam een
marine officier den kapitein een ver
hoor af en maakte daarvan pioces-
verbaal op. Togeiykertyd leverde de
kapitein aan dezen offlicier ten gr-jo
ten leeren handschoen af, welken de
Duitscuö officier aan boord had later,
ligger.
Weer een «cheepsramp
De in IJmuiden aangekomen stoom
drifter IJM. 403 „Geartrnjda" rappor-
teerL op zee een Sch6verangac'nen
logger te hebben gepraaid, welke oen
scheepsboot met IJmuidensch visch
nummer had opgeviacht. Men maakt
zich derhalve te IJmuiden ongerust
dat een nieuwe ramp de plaatselijke
vloot heeft getroffen omdat nog geen
schip zonder boot is teruggekeerd.
Meestal geschiedt dit dadeffik omdat
m-rn by verlies van een boot van alle
reddiDgimiddelen is verstoken.
Petroleum.
De Min. van Landbouw maakt be
kend dat bon. No. 3 der Ryks-Petro-
leum distributiekaarten geldig zal
zijn van 16 t/m. 30 Nov., voor eene
hoeveelheid van twee L. (St. Cr.)
Rijksduurtetooslag.
Naar het „Hdbl." verneemt is door
het Di-pa-tement van Financiën san
da Ryksbetaalmeeslers machtiging
verleend om aan rechthebbenden op
ryksduurtetoealagen deu laatsten ter
mijn 1917 vroeger uit te betalen.
Geboren: MARIA MAR8ARETHA,
Dochter van M. VAN BREDA
en L. VAN BREDA - Katbb
Helder, 15 November 1917.
Mevrouw VAN HORSSEN -SCHOEVERS
zal gaarne lederen 3den Maandag
bezoeken ontvangen van 3 tot half 5.
Mevrouw TE WINKEL-VAN SUCHJE-
LEN zal gaarne den vleiden Donderdag
van Iedere maand bezoeken ontvangen.
des avonds te 8 uur, In „CASINO".
SPREKERS: de Ueeren
leden van de 2d0 Kamer der Staten-Generaal.
De Heer W. O. A. KOSTER over het onderwerp:
en de Heer P. OTTO,
ter verklaring van het politiek program der L. U.
De leden hebben het recht, voor deze vergadering ook nlet-leden te Introduoaeren.
Namena het Bestuur,
W. POLL.
wegens gevorderd seizoen
van alle voorradige
Hoofdgracht 83*. Gez. SANT.
Zoolang de voorraad strekt
Uitmonstering echt goud, prima wolverf laken,
BEWERKING SERIE A.
(Rang van sergeant.)
Uitmonstering nieuw procédé, prima wolverf laken,
BEWERKING SERIE B,
(Rang van sergeant.)
W* Onze lakensoorten niet te verwarren met het z.g.
stukverf. Dit laatste is belangrijk goedkooper in
prijs en niet betrouwbaar van kleur.
De Uniformen op ons atelier vervaardigd, zijn van
gefourneerd, gesneden en gemaakt door ervaren
vaklieden. Wij garandeeren elke leverantie.
Voorts leveren wij:
Uitmonstering echt goud, prima qualiteit,
bewerking serie A.
Pi*l|s 65 gld.
Uitmonstering nieuw procédé, tweede qual. duffel,
bewerking serie B. ng9r
Prijs SO gld. I18' f"'
Ie qual. waterproof
(ongevoerd).