HELDER8CHECOURANT
No. 4861
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1917
45o JAARGANG
Uitgaver: C. DE BOER Jr., Helder.
Oplaag 6250 ex.
Abonnementsprijs: In db stad f 0.85, per post f 1.10.
Losse ex. 3 cent.
Advertentlën per regel 10 cent -f- 10 oorlogstoeslag
Oi OORLOQ.
lig legerberlchten
van 27 November.
Van het W e s t o 1 jj.k front wordt
van Buitsche zijde gemeld, dat de
Engtlschen opnieuw bet dorp en het
bosoh van Bourlon, in de streek van
Kamertjk, aanvielen. Na een hevig
gevecht op korten afstand werd de
vijand evenwel teruggeworpen. Bezc
gevechten hadden in den avond van
den 26sten plaats.
Volgens het avondcommuniqué
van Dinsdag ondernamen do Engel-
scben in den loop van den dag nieuwe
aanvallen tuaschen Bourlan en Fon-
taine, doch werden deze eveneens
afgeslagen.
Ia Champagne trachtten de Fran-
schen ten N. van Prunay vooruit te
komen. Zy drongen in de voorste
Buitsche loopgraven door, doch werden
hieruit door tegenaanvallen weder
vordreven.
VolgeDS hot Pavijsche communiqué
van Dinsdag oudernamen de Frnn-
schoit op verschillende punten van
hi». front overvallen, die met succes
bekroond werden. Op den rechter
Maas oever werd een operatie ten N.
van hoogte 344 met goed gevolg
uitgevoerd. Esn versterkt steunpunt
van de Buitschera werd genomen, en
(ie ia den middag van 25 November
behaalde terreinwinst aanzienlijk
uitgebreid.
Naar in het Eagelsche middagbe-
rieht wordt medegedeeld, hebben de
Buiischers Maandagnacht nog een
tegenaanval gsdann op de Eagelsche
stellingen eu den noordoostelyken
hosk van bet bosch van Bourlon,
doch konden zij niet bet geringste
voordeel behalen.
Op het O o s t e n r ij k s c h-I t a 1 i
aansch* front is de opmarach der
CPütralen tot stasn gekomen. Sedart
eenigo dagen melden de verschillende
legerberichten althans, dat de toestand
onveranderd is.
Uit het Italiaanache communiqué
'blijkt evenwel, dat do pogingen om
den tegenstand der Italianen te bre
ken, worden voortgezet. Maandag
m:dd8j werd een troepenmacht ter
sterkte van een divisie in het vuur
gebracht tegen de Italiaauache stel
lingen op den Cel Berta, beooateD
b*>t dal van de Brenta. Be aanval,
die door verwoed artillerievuur werd
voo. afgegaan, zou de verdedigers tot
Overgave hebben gedwongen, indien
niet te rechter tyd een afdeeling
Siciliaansche iDfanterie een van uit
hfct dal van de Brenta te hulp ge
sneld was. In een tegenaanval werd
daarna de vijand teruggeworpen. Met
zware verliezen aan dood-n en ge
vat genen moasten de aanvallers op
hunne stellingen terugtrekken.
Van de overige gevechtsterreinen
worden geen gebeurtenissen van be
lang gemald.
De duikboot- en mljnoorlog.
Vülgene het offioieele Buitsche be-
richt werden ia h6t versperde gebied
rond Engeland wsder een aanLal stoom
schepen, te zamsn mstende 12.000
ton, vernietigd.
Uit La CoruDa wordt gemeld, dat
Binsdag ia de haven van Camarinas
21 overlevenden aankwamen van het
Zondagmiddag in dan grond geboorde
Amerikaanscha stoomschip Actacon
(5C00 Ion). Brie booten, waarin zich
de overigs opvarenden bevonden,
worden nog vermist.
Fabrieksbrand.
Stockholm, 25 Nov. Een buitenge
woon omvangrijko brand woedt sedert
gisteren in de cellulosefabriekon te
Karsaer bij Qefl». Een papiervoorraad
ter waarde van zeven miliioen kronen
staat in vlammen.
Rusland.
Ds geweldige verwarring, in Rus
land neemt steeds groots afmetingen
aan.
Volgens een bericht uit St. Peters-
burg van de „9ai!y Cbron."isteKiéf
de macht nu geheel in handen van
«te Rida van Oekraioa, die da Ukrain
sche republiek heefc uitgeroepen. Zij
ia mot Rusland verbonden en omvat
ds gouvernementen Kief, Podoliö,
Wolhyolö, Tsjarnigof, Poltawa, Char-
kof, Jekatennosiaf, Cüerson tn Tau
rida. In Kiöf heeft do staf vastberaden
tegenstand geboden, maardeOekrai
ners,dte zich bij de bolsjewiki aange
sloten hebben, lieten troepen van het
front komen en met behulp van de ver-
eeniging vau spoorwegbeambten, die
wel Oakraiuscbe, maar geen andere
troepen wilden vervoeren, behaalden
de O«kraioers de overwinning.
Op 20 November heeft de Rada
van Oekraïne een manifest uitge
vaardigd, waarin de republiek uitge
roepen, alle particuliere landerijen,
het grondbezit van de kloosters en de
domeinen in het Oekrainsche gebied
genationaliseerd worden en de wet
gevende vergadering van Oekraine
cp 22 Januari bijeengeroepen wordf.
Ba verkiezing zal op 9 Januari g«-
houdun wordtin.
In bet gocveruement Kief en in
andere zuidelijke goevernsmonten
I cerschteen epidemie van hevige
agrarische ouluateD, waarbij gebou
wen en levende have op groote schaal
vernietigd worden.
Met het leger is het treurig
gesteld.
Van het Noordelijk front werden
onrustbarende berichten ontvangen.
Er heereeht daar een volkomen
hongersnood. In plaats van de 100
wagons levensmiddelen die lederen
dag nooiig zijn, ontvangt men er
slechts 20.
Do iêgerafgevaardigden bevelen
aan, de troepen terug te trekken, om
een algemeane vlucht en invorband
daarmee uitspattingen te voorkomeD.
Aan bet front van Bunaburg lijden
da troapon ook gebrek. Er ia zoo goed
als geen voedsel en man vreest voor
onlusten onder de troepen.
Be correspondent van de „Morning
Post" te St. Petarsburg besluit een
beschrijving van den Russischsn
chaos met te verstaan te geven, dat
generaal Kaledin een goed vriepd
van de geallieerden is ec in de
toekomst mot ben zal samenwerken.
Be geweldig9 goudreserve van hot
Russische rijk, dio in 1913 uit St.
Petersburg naar het Kreml te Moskou
overgebracht word, werd later nog
verder het binnenland in gevoerd. Zij
is in de veilige handen van generaal
Kaledin, den hetman van de vereenig-
de kozakken. D9ze heefc betrouwbare
gedisciplineerde troepen van alle
wapens bij zich en is in het stevig
bezit van alle streken van Europeesch
Rusland, dio den oogst vau dit jaar
geproduceerd hebben. Bovendien
neemt hij snel bezit van de overige
gobiedan, waarvau Rusland voor zQn
dagelyksch brood afhankelijk is.
Er is een uitgtstrokte unie onder
den naam van Zuidoostelijke Unie
opgericht welke omvat: het Don-
gebied, eon groot gedeelte van Klein
Rusland, de provincies aan de
Beneden-Wolga en Toerkestan. Bat ju
het gebied, dat gehsel Rusland van
leeftocht voorziet. Deze unie breidt
zich uit en belooft zich ook tot de
Siberische korenlanden te zullen uit
strekken. Generaal Kaledin, die de
goud-i eserve en den kolen voorraad in
zijn macht beeft is meester van dan
tosstani en degenen wien hij dient,
zullen geen bevelen van Kerensky,
Lenin of iemand anlors, allerminst
echter van Buitscbland aannemen.
Os gehalms verdragen.
De Bolsjewiki-regeering te Petro
grad is begonnen mer, het pubiicsercn
der geheimo verdragen, die door de
tsaren regasriDg zijn gesloten. Wat
daardoor aan den dag zal komen ik
uit de weinig samenhangende mate-
deeiiDg erover van Reuter's corr«3
pondent nog niet te overzien. Deze
heeft slechts eenige bekende dingen
geseindRuslands verlangen naar
Konstan tinopcl en na3r do Dardanallon
met de streken en eilanden om de
zeeéngten, Engelands gebiedsuitbrei
ding in Penis en Frankrijk'» wensch
naar Elzsf.-Lotharingen 6E naar ge
bieden op den linker Rijnoever, en
Ruslands wensch om gedeelten van
Duitschiand te ontrem» u-en daarvan
een bufferstaat te maken op Ruslands
wsstgrens, waarschijnlijk dus een
Poolsch Ryk, bestaande uitRuBsisch
PoleD, Galias en do Poolsche provin
cies van Duitschiand.
Maar in die gehsime overeenkom
sten, welke niet alteen van belang
zijn om den inhoud, maar ook om
he: tijdstip, waarop ze zijn gesloten,
zulten, meent het „Hbl.", nog wel
andere mededeelicgen voorkomen,
die groote verrassi n gerj zullen brengen
Opmerkelijk ia het, dat men vooral
in Frankrijk die publicaties met eenige
bezorgdheid tegemoet ziet, en dat meu
daar zijn best doet aan de publicatie
bij voorbaat alle waarde te ontzeggen.
Bc „Petit Parisien" zagt over de medu-
deeliog dat Trotsky alle gsheime ver
dragen voor dezen oorlog door Rusland
afgesloten, zal bekend maken
8 Men moet er bij die publicatie op
rekenen, dat de geheime verdragon,
die vroeger zijn afgesloten, al gerui-
men tijd buiten werking zijn. De ge
allieerden hebben hunne oorlogsbe-
doelingen ia openbare verklaringen
en in de Dota aan Wilson op het
laatst van 1916, onder woorden ge
bracht. Baardoor zijn alle andere be
palingen vervallen1"
Maar „alleandere bepalingen" waren
vooraf, met een koel hoofd opgeatold,
om uitgevoerd te worden, als de
mogelijkheid zich voordeed. Ea hot
zou een merkwaardige bijdrage voor
de voorgeschiedenis van den oorlog
kunnen worden, al die andere bepa
liDgan te kennen en naar den lijd
waarop zij werden aangegaan, te be
schouwen.
Volgens de N. Rott. Crt. blijken de
Buitsche bladen beter ingelicht te zijn
omtreni de door Trotsky openbaar
gemaakte verdragen.
Do openbaarinakiï gen om vatten eeD
reeks telegrammen en geheime docu
menten uit den tijd van het tsaris
tische regeersteteel in 1915 en uit
dien der coaütie-ministerieën. In
de betreffende bekendmaking zegt
Trotsky
,De soldaten- ea arbeidersregeoring
heeft de geheime diplomatie met
haar kuiperijen, streken en leugens
afgeschaft. Ons program geeft den
wil weer van milioeneu arbeiders,
soldaten en boeren. Wij willen onver
wijld een vrede op don grondslag van
de vrije ontwikkeling der volkeu. De
bescheiden slaan op Konslantinopel
en de zeeengten. Sasonof, ds vroegere
minister van buitenlandscbe zaken,
bracht Rusland's aanspraken op
Konstantinopel, de westelijke kust
van den Bosporus, de zee van Mar-
mara en Bardanellen, op zuidelijk
Tbraciö tot de lijn Euob—Midia, de
Aziatische kust en de eilanden ia de
zee van M&rmara zoomede de eilanden
Imbros on Tunedos krachtig naar
voren. De geallieerden hebben een
reeks cischen opgesteld, waarmee de
Russische regeèring zich veresnigd
heeft. Volgens bun aanspraken zou
Konstantinopel een .vrije haven"
voor gosdereu worden, die niet naar
Rusland gaan en evenmin vandaan
komen.
Da geallieerden verlangeD, dat hun
recht op Aziatisch Turkije ia dezelfde
mate wordt erkend als dat van het
laten van de heilige plaatsen in Arabiö
onder Mohammedaansche opperhoog
heid en der indeeling van bet onzijdige
gebied bij de Engeteche invloedssfeer.
Rusland was bereid, alle aanspraken
te erkennen. Zelf heeft het den wensch
te kennen gegeven, het chalifaat van
Turkeije te scheiden. Id Perziödong
Rusland om wyken voor zien in de
steden Ipahau en Jtsd.
Wat de vaststelling van de grenzen
met Duitschiand aanging, beido par
Hjen behielden zich volle vrijheid van
bewegen voor. Frankrijk bracht zijn
aanspraken onder woorden, waarinss
oos miuisterie instemde. Elzas Lotha
ringen wordt Frankrijk teruggogsven
mot de ijzer-6n steenkool mijnstreken.
Be gebieden aan deu linkeroever
van den Rijn moeten van luischlaod
worden afscheiden on van elke poli
tiske en oscoaomiache afhankelijkheid
van Duitschiand zQu gespeend. Uit
deze gebieden zri a&ii vrijs onzijdige
staat gevormd dienen te (of: kuaneu)
worden.
Da Entanta en Rusland.
In Haparanda verluidt uit de beste
bron, aldus wordt via Kopenhagen
en Duitschiand bekend, dat d« ga
zanten der entente landan Trotsky
hebben laten weten, dat ze hun
passen zullen vragen, zoodra ar onder
handelingen over hot sluiten van een
'afzonderlijken vrede worden 'aange
knoopt.
Uit Parijs wordt d.d. 26 Nov. ge-
meid dat de geallieerden een ge
meenschappelijk protaat tot het Rus
sische volk zulten richten tegen den
voorgtstelden Rutiisch-Duitschen wa
penstilstand. Frankrijk zal er, als
Rusland'» oudato bondgenoot, 06n
bijzonder protest bijvoegen.
De Tsaar.
Volgens een draadloos, van Buit-
echa zijde afkomstig bericht, zou de
Tsaar erin geslaagd zijn uit Tobalsk
over Charbin naar Japan te ont
vluchten.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Nu wljlan luit. t. z. De Jongh.
Bij Kon. Besluit van 24 Nov. is
tor-gekend de gouden eerepenning
voor mer.ichlievend hulpbetoon en
een loffelijk getuigschrift wegen* den
door dön luit. ter zee 2e kl. J. A.
de Jongh betoonden buitengewonau
moed bij zijne poging tot redding
van een drenkeling in do Noordzee
op 4 Oct., waarbij voornoemde officier
het leven heeft verloren.
Be sleepboot S'Uison is heden
morgen vertrokken met hst lichtschip
.Terschellinger Bank". Het lichtschip
za! weer op de oude plaats wordeo
gelegd.
Bij de op 20 cn 21 dezer van
wege de Vereeniging van Lseraren
in het Boakhoudeu gehouden exameDS,
slaagde voor net praktijk diploma
Boekhouden de heer B. Th. Houber.,
adjunct Commies bij 's Rijks werven,
alhier.
Op Zondagavond j.1. trad in het
Ti-huls voor Militairen te H«ld*r,
Kanaal weg 91—95, voor den Bond
van Christen Mil. op, d«he*r J. Baas,
Vertegenwoordiger van d»n Neder!.
Anti Vloekbond. Met klem en over
tuiging werd door genoemden hesr
een rede uitgesproken, die blijkens
de aandacht, waarmede deze w»rd
gevolgd, alle aanwezigen onder den
indiuk bracht. Verschillende traden
als lid toe.
3a Wlnterconcart Stafmuzlakcorps.
Doordat onze aanwezigheid elders
werd voreischt, konden wij van het
derde wiute;concert der stafmuziek
slechts "de beide eerste nummers
hooren.
Het gausche eerste deel van het
programma stond» in het teeken van
Wagner. Vod Brucken Focks Ko-
nicginnemarsch zoogoed als de rest,
die van Wagner zelf was. Immers,
deze phanta»ie hesft wel een modern
karakter, instrumentatie, harmonie
enz. wijzen daarop. Maar het zwoele,
onrustige, karakteriseurt Wagner.
Bo ouverture .Tanub&user" is oen
bij uitstek karakteristiek Wagneri-
aansch tconituk. Be beide uitersten
van de menscbslijke natuur zijn in
die opera verwerktde felle, harts
tochtelijke erotiek van Tancbiuser,
en de kalme, nlrwauische ruat van
moegestreden, huiswaarts keerendo
pelgrims. En in do ouverture vindr,
men dn alles, gecomprimeerd, terug
de hobo's en hoorns zetten zacbtkena
de lieflijke, breede melodie van het
Pilgerchor in, de celten, vervolgens
de violeD, nemen haar over, maar
nn is ook reeds de hartstocht wakker
geworden en Tannb&usw's worsteliDg
met Venut breekt aan. Straks zal,
luid en hartstochtelijk, zich ziju lied
doen hooren en den in de strikken
van Venus verdoolden Tannbauser
tot een paroxysme van hartstocht
voeren op het zaugersfeest op den
Wartburg
Dir töno Lob, die Götter sei'n gepriea?n,
Die deiner Huid mich, GlÜckllch'en,
[»rgab
Zoo zingt Tannbiuser, steeds lui
der, steeds hartstochtelijker eu ds
zangers op den Wartburg en de goede
landgraaf Hermaan staan stom ver
baasd. Maar steeds weer klinkt de
zware, plechtige melodie der pel
grims op, en, de worsteling moge
voor Tannbüusar lang duren, - ein
delijk zegepraalt het goede, en als
de pelgrimszang sletds machtiger,
steeds broeder wordt, overstemt hij
tenslotte gabeél bat andere, en in de
volkomen harmonie van het onein
dige Nirwioa eindigt dit wonder
schoone muzikaal gedicht.
Jetzfc werf ich fort den Pilgerstab,
Weil Gott genug ich gepilgert hab',
Burch Nacht und Schuld bab' ich
[gebusst
Halleluja auf Ewigkeit!
Ea zoowel door opvatting als ver
tolking kwam deze worsteling tus-
pchen het goede en kwade volkomen
tot baar recht
Be rest van het programma was
afwisselend genoeg om te kunnen
boeten, en er waren zeer velen op
gegaan om het te hooren.
Volgend concert 11 December.
Hsldtr's Mannenkoor.
Dinsdagavond gaf Hdder's Mannen
koor voor een eivolle Casinozaal eva
concert, waarop medewerking ver
leend werd door de heeren Th. de
Groen (t9nor), van 'sGravenhage, en
Bram van der Stap (bariton), van
Belfc.
Het programma, dat wij voor hot
grootste deel ht-bben aangeboord, waa
met zorg samengesteü: verscheidene
van de bsste zangnummers kwamen
er op voor. Uit onze indrukken
den koorzang willen wij hier en daar
oen greep «ioen. Bij die nummers,
waar tenor en bariton «on solo zongen
en het koor moest invallen, geschiedde
dit ov»r 't algemeen zuiver en juist.
Heel mooi en zuiver was hun zang-
in Grieg's Koningslied, waarvan de
hc-er Van der Stap de bariton-partij
zong. Ea zoo was ook de inzet van
het koor in de aria uit de Zauber-
flötekeurig was het aanzwellen van
den zang in den regel: O luis und
Osiris, welche Wonnel
Van de nummers, dia alleen door
het koor worden gezongen, noemen
wij het bekende ,8e Nornen" van
F. A. Gavaert. Dit is e«n z»ar karak
teristieke en suggestieve compositie,
bjj uitstek een dankbaar nummer
voor een koor, mits goed vertolkt.
Eu, ofschoon niet onberispelijk, kon
do vertolking van het Mannenkoor
ona zaar goed voldoener zat muzi
kaliteit on rbytiime in, gevoel en
voordracht en dan vallen enkete
vlekjes tenslotte daartegen weg. Hst
laatste nummer (de allereerste hebben
wy niet kunnen hooren) was een lied
van Bern. Zwee:8, .Ons Hollandsch",
dat eveneens zuiver en fraai klonk.
Be heer Th. de Groen zong vóór
de pauze een recitativ en aria uit.
de ,Jahreszeilen". Zijn geluid is mooi
en glansrijk, maar hij was in die
nummer nog niet op zijn best. Ia
.Die Alimacht", prachtige toonzetting
van Schubei t, gearrangeerd door Fr.
Liszt. waa hij al veel beter en leerden
wij hem kermen als een muzikaal,
beschaafd zanger, goed geschoold en
onderlegd. Boor oen samenzang met
het koor werd dit nummer iets héél
moois.
Eerst na de pauze kwam de heer
De Groen los. Hij zong een drietal
kleinere nummers van Hullebroeck
en Wierts. Hullebroeck's .Hemelhuis"
is, in zijn eenvoud, vecrukkuüjk en
een waar juweeltje van volkszang.
Do hoer B« Groen wist er met zijn
fraaisn tenor schitterende feestten
jan to slijpen, zoodat bet kl glans
was en pracht sn fonkeling: ean
lust voor de ooren De vertolking
ook van Wierts' „Lied" was schitte
rend; vooral hier wist hij oua t.a
doen zien wkt h(j vermocht, on de
wijze waarop hij bijv. „Met. u, mijn
ltef, alteon" vertolkte, was absoluut
volmaakt. Maar Hullebroeck's niet
minder fraaie „Noordzee" dient hij
een volgend maal wat vuriger te
nemen en wat hartstochtelijker. Wat
drommel, de Noordzee bezielt niet
voor niemendal dichters en compo
nisten! Neen, uit dat liedj» is nug
te el wat meer to halen.
Bram van der Stap i« voor Dqd
Heldt-r geen onbekende, en hjj band
baafde zijne reputatie als gelieft
b3ritcnzanger. Hij zong met zijn
omvangrijk geluid een air „La coupe
du roi de Tnslé", het Koningslied
uit Giiog's „S:gur«i de Zsavavder",
en na de pauze eveneens drie kleinere
1 iederon van Hollaudache componist en.
Zijn geluid is krachtig, zijn voordracht
geestig. Eu de h«or "Vati der Stap
oogatt9 dan ook nist mindsr applaus
dan zijn collega en leerling. Ia het
bekende „Ik eu mijn wijf' vsu Wierts
(hier reeds populair van de volkszang
avonden) nooaigdo de heer Van der
Stip ae aanwezigen in een geestig
speecbje uit tot h«t medeziogen van
het aardig rsfreintjs, en maar al te
graag werd daaraan voldaan. Het
resultaat was van dien aard, dat de
wanden van „Casino" ineen geapplau-
diseerd waren, indien de zanger niet
haastig een toegiftje had gegeven.
Wij moeten nog van een solist
melding maken, wiens naam niet op
het programma voorkwam. Het was
on ze stadgenoot, de heer Van Weelde,
die met zijn zwareu sou oren bas ds
priesteraria uit do Zauberflóte"
zong. Voordracht, uitspraak, opvatting
alles was- prima in orde, en wy
compliracr.teereu het „Mannenkoor"
met zoo'n kracht.
De heeren Van der Stap en de
Groen zoogen tenslotte nog een duo
van Bizet, ,Le» Pécheura de Perles".
By dezen aamenzang bleek op voor
ons verrassende wijze, boe goed zich
b*idestemmen tezamen laten klinken.
Bij hun samenzang vloeiden ds
klanken ate het ware ineen, en het
slot was volmaakt.
Bageleider op de piano was de heer
Joh. Brands, die in vele opzichten een
buitengewoon zware taak had. Waat
niet alleen, dan voor een fliokorepa-
tiiie met de solisten geene gelegenheid
meer was, en by zich dus maar op
goed geluk bad over te geven aan
hunne opvattingen, maar bijzon
deriyk by den heur de Groen was dit
geen sinecure, aangezien die heer in
zyn voordracht, nog al vry wae.
Smokkelen.
Gisteren stonden voor de Recht
bank té Alkmaar terecht A. Brtmer
en J. Z. van Ellinkhuijzen.
Zij werden beichuhigd wegen»
verboden uitvoer van 287 K.G. thee,
68 kilo chocolade, enz. met het jacht
Excelsior, dat op 21 Aug. 11. door
de torpedoboot VI ter hoogte van
Noordwyk werd aangehouden kort
nadat men de goederen van het strand
in een bootji in de „Excelsior" had
ingeladen. bedoeling was' biyk-
baar de smokktlwaar naar Emden
over te brengen.
Htt O.M. meende, dat de zaak zeer
ernstig was en aar.vankeiyk groouch
opgezet. Het t n laste gelegde is eeD
onderdeel van een heels serie voor
genomen smokkelpartysn in verband
met in Den Haag in beslag genomen
goederen. Bekl. Ellinkhuijzen is me*
dn1 ader, Bremer het hoofd van den
smokkeroandsl en het O.M. eischt
tegen den laatste 10 maanden en
tegsn Ellinkhuijzen 8 maanden ge
vangenisstraf met aftrek van preven
tieve hechtenis.
BINNENLAND
De 34sta broodkaart.
Ds directeur van het Centraal
Broodkantoor maakt bekend, dat ds
broodkaart, van het 34e tydvak loopt
van 29 Nov. tot on met 9 Bec.
(„St. Ct.">.
Staatsbagrootlug 1918.
By nota van wyziging wordt, nu
de oever aan bet Horntje op Texel
blflft inschureR, verdiept 6n steiler
wordt, soodat men het voor de ver
dediging van den onderzee echen oever
aangevraagd bedrag van f 86 000 geen
voldoende zinkwerk zal kunnen wor
den gemaakt om dio vlakken to ba-
dekken wolke voorziening eischen,
een verhooging van genoemd bedrag
met f 14.000 voorgesteld.
Weduwen- tn Waezenfonds.
By Koninklijk besluit wordt esn
nieuw reglement ingesteld voor het
weduwen on weezenfonds der mili
taire officieren van do zeemacht en
zulks met ingang van 1 Januari 1918.
Tropsntractsmentsn,
ij Koninklijk besluit is bepaald,
dat het personeel aan boord vau de
Nederlacdeche oorlogsschepen, hui-
walk via het Pan3makar.aal reizen
ma3kt tusschen Nederlandsch-Indié
en Nsderland tropentractcment ge
niet gedurende de geheele vaart in
don Grooten Oceaan.
Baze maatregel wordt geacht te
zyn ingegaan 4 Augustus 1917.
Mat varlof.
Be dienstplichtige onderofficieren
van de lichting 1912 der infanterie,
vesting artillerie, genie en ponton
niers, zoomed» de dienstplichtige
onderofficieren vau de lichtingen 1911
en 1912 der pantserfort-artillerie sn
dor torpediBten zullen op 30 dezer in
het. genot van onbepaald (klein) ver
lof worden gesteld.
Dj dieastplichtlge korporaals tn
manschappen van het nog onder de
wapenen zynde gedeelte der lichting
1914 van ae infantaria, pantsvrfoit-
artillerie en torpediaten vertrekk»n
omstreeks 21 December met gelyk
<kl»in) veriof.
Europeesche militie In Indlfi.
Biyfcena e»n nota nsar aanleiding
van hst verslag over «ene krediet
aanvrage voor de invoering van den
militairen diensplicht voor de Nader-
landsche onderdanen, behoorende tot
de Europeanen en daarmede golyk-
geetelden, kon de MiDister van Ko-
oniön geen gevolg geven aan den
drang van andere leden, om eene
uiteenzetting te geven van de wijze
waarop by zich voorstelt het gewy-
zigd art. 113 van hst Regeeriogs-
reglement uit te voeren voor de andere
Nöderlandsche onderdanen.
Da meening van enkele leden dat,
zoolang plannen betreffende den zoo
veel belangrijker dienstplicht voor
inlanders en betreffende de verdedi
ging van Indiö in het algemeen niet
vaststaan, op de Europeanen in Iadiö
geen militaire dienstplicht bshooit
te worden gelegd, kan de Minister
niet deelen.
Voor da veronderstelling dat de
dienstplicht or toe zal bydragen. dat
da lust by jonge Nederlanders om
naar Indié te gaan zal vermindere-j.
acht d6 Minister geen goeden grond
aanwezig. Hij héefc van de Neder-
landscbe jongelingschap een hoogeren
dunk en is van oordeel, dat zy dio
zich door vrees voor den dienstplicht
laten weerhouden om naar Indiö t,o
gaan, aldaar best kunnen worden
gemist.
Het ligt in de bedoeling om de
miliciens gedurende den eersten
oeieningsfyd ia afzonderlyke afdek-
liegen samen ta vwgen en te buis
vesten. Na me', groot vorlof te ayn
vertrokken, worden zij admintetrati' f
by de korpsen van het veldleger in
gedeeld, waarby zy voor herhalicgs-
ovfeningen ond«r de wapens zullen
kom*n. Ook tydena die opkomst voor
herbalkgsoefeningen zullen zy zoo
veel mogeiyk afzonderiyk worden
gehuisvest.
Rijst.
De Minister van Landbouw heeft
van de l|jet van goederen, aangewezen
krachtens art. 1 der Bis'ributiewet
1916, afgevoerd het artikel ryst.
Ia een circulaire aan de gemeente
besturen wysfc de Minister er in ver-
band met deze beschikking op dat
de hier to lande nog aanwezige voor
raden niet van dien aard zyn, dat
met distributie van het artikel op.de
gewone wyzokau worden voortgegaan.
Een regeling is in voorbereiding
om de nog aanwezige voorraden te
doen strekken voor zieken en zwakken,
welke blijkens dokters attest dit
voedingsmiddel noodig hebben. Daar
enboven zullen de verder nog beschik
bare hoeveelheden kunnen worden
gebezigd om in portode van groote
schaarschte aan andere voedings
middelen, tydeiyk tpr vervanging
daarvan te dienen.
Reductie op gasprljsen.
B. en W. van Zaandam hebben by
deu gemeenteraad een voorstel in
gediend om den gaspry» te verhoogen
van 8 cent op 16 cent. per M1, doch
daarbij aan do verbruikers met de
lagere inkomens een reductie te
verlcenen.
Inkomens van 800 gulden en daar
beneden zullen 8 cent reductie krijgen
en dus maar te betalen hebben 8
cent, inkomens van f801-900 kry-
gen 7 cent reducti en betalen der
halve 9 cent per M«, f 901-1000 re
ductie 6 cent, zy betalen dus 10 cent
per M*. Naar mate verder het iuko
men met f 100 stygt neemt de re
ductie met 1 cent af en stygt in
dezelfde mate ds te betalen piys,
aoodat inkomens van f 1601 en daar
boven geen reductie krijgen en dus
den vollen prys van 16 cent betalen.
Hetgsen op dio wyze aan reductie
verleend wordt, wordt uit de ge
meantekas aan de gasfabriek vergoed.
Wanneer de gaspry» nog meer zou
alygen zal volgens du voorstellen van
8. en W. de rsduc'.ie met evenveel
centen wordeu verhoogd, zoodat, boa
de gaspry» ook mag stygan, de te
betalen prys voor de lagere inkomens
steeds dezelfde biyfi. Hat ligt ook
in het voornemen In de toekomst
rekening to houden met de sterkte
van het gezin.
Aangaande de brandstoffen voor
ziening wordt voorgesteld aan inko-
mons benoden f 1200 een reductie te
verleoneu, ongeacht het aantal
haardsteden.
Brutali diefstal.
Dinsdagnamiddag omstreeks half
een hoeft op het hoofdpostkantoor te
Amsterdam een brutale diefstal plaats
gehad. Eon ongeveer 22 jarig jong-
mensch, dat zich byna den geheelon
morgen in de hal van het postkantoor
had opgehouden, heefc de kans afge
wacht om zyn stag to slaan. Aan de
rechterzyde in de hal is de afdeeling
Rijkspostspaarbank, langs welko af
deeling een gang voert. Toen de chef
van die afdeeliug zich van zyn plaats
had verwyderd, liop het jongmensch
fluks door den gang en deed eon greep
in hot g.-'ld en de papieren. Hy kon
zich eenter niot gauw genoeg ver-
wyderen omniette worden opgemerkt,
zoodat hy op heeterdaad betrapt was.
Hij wierp de bankbiljetten in de gang,
doch werd door de ambtenaren en
den zaalchef gegrepen. Hotjongmensch
zeide op eeu vraag van den directeur,
waarom hy dat gedaan had, dat dit
zyn beroop was. B« politie heeft hem
opgesloten.
Moord.
Als verdacht van den moord, dezer
dagen te Alfen gepleegd op den
79jarigen arbeider G. Verbeek, is te
Amsterdam gearreiteerd zekere P.
on Le Utrecht de militair Van der P.,
heiden afkomstig uit Bodegraven. Op
hun kleuren werden bloedvlekken
gevonden. P. is naar het huis van
bewaring te 's Gravonhage overge
bracht en Van der P' voorloopig te
Utrecht opgesloten.
Klompenliedje.
Voor een der acholea, waar dezer
dagen de distributie plaats had d»r
regneringsklompen, welke distributie j
weer even gauw is stopgezet, werd I
bet. voigead gesprek afgeluisterd:
Vóór de school staan verschillende
menschen, wachtend op hunne beurt
om te worden binnengelaten, en groot
!eal reeds bun gemopper: „wat een
regeling te dat", zoo hoort men
roepen, ,'t is me wat moois", foetert
een ander.
Baar komt iemand aan die onge
twijfeld een oud-militair is. Zyn loop
is rechtop, ferm en in de maat, hy
heaft een lange lichte demisaison aan
en klompen aan de voeten. Zoonlief
heeft hy aan de band, het jongemensch
draagt een paar gescheurde klompen.
„Wat is dat hisr?' vraagt papa,
„kunnen Jelui er niet in?"
„Neen", is hst antwoord, „die om
viur uur zyn gewesst hebban sen
nummer gekregen en gaan nu voor
t>y de afgifte".
„Hm", moppert vador, „dan gans
we weer, jong". Ea trekt met zoonlief
huiswaarts.
Maar zoonlief is niet meer te
vinden. Het jongemensch ia er van
door gegaan, ea dit feit geeft p3pa
aanleiding tot eenige volzinnen, die
hij den schuldige naar het hoofd
roept.
„Kom je hier kreng, versta je me
niat, kwajongen, bier komen, zeg
ik je".
Evenwel, zoonlief bleef op sjouw.
Papa, in arren moede, roept hem nog
na „wacht maar, als jw thuiskomt,
sla ik je 't hart uit ju lyf', welke
bedreiging natuuriyk by uitstek ge
schikt is don schuldige te doen biy ven
waar hy is, en gaat woedend
huiswaarts.
Inmiddels begint de menigte voor
de Bcbooi het schoone lied van
Koppestok den veerman te zlDgen
„In naam van Oranje doe open de
poort".
„Heb jy al klompen?" vraagt er
een aan onzen weggaanden kennis.
„Weineen man, is medatbiöreen
toestand", ia het antwoord. „Maar ik
heb myn plicht gedaan, ik ben er
geweest-, en ik stuur morgen myn
jongen zóó weer naar school". Ban
bedenkt by zich, dat hy, om dit te
kunnen doen, zyn Jongen eerst hebbon
moet, herinnert zich de traktatie, die
hy hem beloofd heeft, en zegt, op
nieuw woedend wordenddie kwa
Jongen is er van door, heefc 'm
gesmeerd".
„Wel man, zie dat je hem terug
krijgt*, troost hem de ander, en
mopperend en schreeuwend gaat papa
zonder klompen en zonder zoon
huiswaarts.
In de verte sterven de klanken
w*g van het lied, dat de menigte
staat te zingen „In naam van Oranje
doe open de poort'. Maar de poort
bteef dicht
INGEZONDEN.
Dutten verantwoordelijkheid der B«daclle-
(V»n nlot geplaatste stukken wordt de copy
niet teruggegeven).
Politiek van llk-me-vassls.
Geachte Rtdactie.
We zyn niet gauw geneigd, ons te
verbazen over de politieke ontboeze
mingen van inzenders, die uw Inge
zonden stukken-rubriek tot terrein
huns kinderiyken spelen maken.
Mtar 't stuk]* van mijnheer de
Goey in uw laatste nummer is toch
wat al to bruin gebakkoD.
Dit heer dut ft 't bestaan, dat de
nederlaag der Sociaal-democraten by
d i jongste stembus, die bewust door
de Christen-domocratiitche arbeiders
werd veroorzaakt en waaraan myn-
heer de Goey bewust heeft mepgedaan
uit wraak over 't feit, dat wy er rog
politiek fatsoen op na hitilden, hy
durft dit feit, zeg ik, thans tegen die
party uit te spelen.
Hy is bjy, dat dezen zomer do
invloed der sociaal democraten zoo
gedaald is, dat zy thans niat kunnen
voorkomen, dat de arbeiders 100%
meer voor bun gas betalen.
Een dergeiyke hoon, denarbeidera
aangedaan, door iemand die zich een
vriond der arbeiders durft noemen, is
toch wel het toppunt van onbe
schaamdheid.
Inplaate, dat hy en zyn kornuiten
door de jongste geschiedenis in den
Gemeenteraad tot inkeer komen, durft
by smalen op de kleine s.d. fractio,
die natuuriyk als 't er op aan komt
te zwak ls, om voor de arbeiders te
verkrijgen, wat zy gaarne zou willen
bereiken.
Maar hy vergeet, dat die fractie
dubbel zoo sterk had kunnen zyn, als
ren groot deel der arbeiders dez9n
zomer niet door hunne bewuste ODt-
houding de vryzinnige meerderhaid
bad hersteld.
Hy vergeet, dat de arbeidersklasse
zich daardoor zelf verzwakt hoeft on
dat de S.D. fractie daar ten slotte de
afspiegeling vau is.
Ea inpi-aats van te bedenken, dat
die arbeiders van dia zeer domme,
onpolitieke handeling de dupo zyn,
rospt hy ons, sociaal democraten, toe
met zichtbaar leedvermaak „Lekker
bè Nou heb Je lekker niks voor de
arbeiders gedaan kunnen kriigen."
Alsof dus ten slotte de S.D.A.P of
de S.B. raadsfractie hier de nadealen
ïydt en niet de gansche arbeiders
klasse van den Helder.
Geachte Redactie, 't moest mtj van
't hart, het summum van politieke
onbenulligheid en ik zou byna zeggen
krankzinnige verwatenheid ls hier
zeker door den heer de Goey den
volke vertoond.
Bit te signaleeren was slechts myn
do«l.
U dankend voor de ruimte teeken ik.
Hoogachtend,
A. W. Micuhls.
Helder, 27 Nov. 1917.
Tbais het Induitrlagas.
Geachte Redacteur.
Mag ik in uw courant nog even
myn critlek vervolgen, thans inzake
bet industriegas
B» heer Adriaanse vreesde, by de
behandeling der belastingen, dat de
enkeling, die hoog aangeslagen ia in
onze gemeente, by eene verhooging,
de gemeente zou gaan verlaten. Laat
de heer A. geruit zyn daarover; die
enkelingen in onze gemeente die
soms op één avond f2000 verdienen,
loopen er niet. Bit ter geruststelling.
Maar weet u, welke menschen eerder
reden zouden hebben, hun biezen te
pakken door de gaspryeverhooging
De industriéelen. En 'tis omdat ik
eenige dagen ongesteld ben geweest,
dat ik zweeg, daar ik my zeker bad
«oorgenomen, in de Maandag gehou
den openbar# vergadering, waar myne
partygenooten over de gasprysver-
hoogiug «praken, aan te vullen, 't zy
met een kort woord en dan voor
namelijk over hst industriegas. Vele
zyn het or over eens, dat de indua
triéel, de gasverhooging kan verhalen
op het product. Ja, 't kan, maar weer
ten laste van de massa, zoodat de
fabrikant zyne gasverhooging binnen
haalt, ten koste van de afoemeisen
hun gas, dus nog hooger komt dan
18 ct. Stelt u voor, de uitgevers der
H. C. die, men kon dit dezer dagen
lozen, f170 gas per maand m»-«r
noodig hebben, een naai atelier van
de H.H. Gebrs. Meyor, een Melkin
richting als „Jong Holland" en van
den heer Hoek, een timmei fabriekje
van den heer Quak, enz. (de heerca
vergunnen my hunne namen temo
gen gebruiken) laatstgenoemde, beef6
pas al y het weik aangenomen voor
de 7» stuks buizen voor volks huis
vesting, dus ook eon strop voor
iemand die zelf alle dagen Hhrd me-
deploetert.
Stelt U nu voor de Uiigs, der
H. C. vragen inplaate van 2, 8 cent
voor hun courant, de h.h. Gebr. Mt-ljor
vragen voor een rok, iDplaats van
f2.— b.v. f3.-. (Ik weet den prys
niét van zoo'n diDg) enz., 't geen te
oiliyken zou zyn uit oen fabrikants
oogpunt, komt het dan niet ten laste
per massa? Of moeten die industrie-
ölen hunne zaken tydeiyk sluiten
en hun personeel op de keien zetten?
Kyk, to vreezen, dat die lui den
plaats afkesrig begint te worden, is
iets van te zeggen, als zou ook bet
vertrekken niet veel geven, daar elke
plaats thans zyn crisis te dragen
beeft. Ik wed, zelde de Raadsover-
zlchtschryver, dat met eenige dagen
een nieuw rantsoeneeringsstelsel ia
te verwachten. Nu, ik wed niet met
hem, want hü kon wel eens gelijk
hebben. Thans kan men er ten minste
al iets over lezen en als de nieuwe
levensmiddelenwet aangenomen wordt
kry et elke gemeente op 1 H.L. cokes
f 1.50 toeslag. Van onbekookt gespre
ken. Laten de heeren dus nog even
wachten met hunne gasprys vaststel
lingen daarby vooral het industriegas,
niet stlifkinderiyk behandelen.
Met dank,
Achtend,
J. J. Scxozrjsleifbeboer.
P.S. Intusschen lees ik in Uw
geacht blad van Dinsdag 27 dezer
bet ingezonden stuk van den heer
de Goey, deels ter mijner adrtsae.
Ik wensch hierop dezer degen, zeer
vriendschappelijk, doch zakelijk te
antwoorden, met behulp uwer gast-
vryneid in uwe courant. Slecht één
maal wil ik van antwoord dienon.
Als boven.