COURANT
ssa
No. 4890
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1918
46o JAARGANG
Uitgever: C. DE BOER Jr., Helder. - Oplaag 6300 ex. - AbonnementsprijsIn de stad fl.per post fl.25, Buitenland 12.25. - Losse ex. 3 cent. Advertentlën per regel 10 oent10 °/0 oorlogstoeslag.
Op- es ondergang van Zon an Maan
as tijd van hoogwater (Texel).
(Wintertijd).
Febr. op: ondar: op; ondar: v.sa.:n.m,
Zondag 8 m. 0.11 m.9.34 7.42 4.48 11.68 -.-
Maandag 4 1.20 9.69 7.40 4.50 0.1 0.85
Dluadag 6 2.29 .10.32 7.83 4.68 0.46 1.25
Wo«oad. 0 3.36 „11.16 7.36 4.66 1.60 2.36
Doudard. 7 4 34 a. 0,18 7.84 4.57 8.10 4.0
Vil/dag 8 n 5,24 1,28 7.82 4.68 4.35 5.20
Xatardag 9 6.3 2.43 7.80 6.0 6.66 6,30
DE WEEK.
29 Jan u a r i.
In zijn lofdicht aan de nagedach-
tucia van den ouden burgemeester
Hooft wijst Vondel op den ewaren
druk dar verantwoordeiykheid, op de
regeerders rustend. En hij roept
doelend op hetgeen zij, die op het
bussen der e6re zijn geplaatst, hebben
te torsea uit:
„Och, wat is 't een lastig pack I"
Die woorden zijn my vóór den
geest gekomen op 24 en 25 Januari
j.1., in do zitting dor Tweede Kamer
van de Staten Generaal. Toen de
premier van het extra-parlementaire
Kabinet, inr. Cort v. d. Linden, te
doorstaan bad den hevigen, scherpen
aanval op zijn onderwijspolitiek, waar-
toe da heer Otto do onverzoenlijke
uit Amsterdam III, het imtiatie&nam
met zijne verklaring, waarvan bij
meldde, dat „enkele leden" de strek
king ervan steunden, 't Was, weet
men een „gewogen, maarte licht
bevonden1' aan Exc. Coit v. d. Linden'»
adres; bet opzeggen van vertrouwen
aan den man der pacificatie, van de
Revisie 1918, naar aanleiding van
wat de heer Cort v. d. Linden had
gezegd over de verhouding van, den
Staat tot het openbaar en bijzonder
onderwijs. Nadat de heer Otto reed»
had verklaard, dat de minister z. i.
van 1913 „zco goed als niets" voor
het onderwijs had gedaan.
De premier maakt gedurende de
gehate discussie over zijn Hoofdstuk
V d8n indruk van iemand, die af
gemat is; er naar hunkert te worden
afgelost van den al te zwaren post.
En wie khn er zich over verbazen 1?...
Dazo meer dan-zaventigjarige staats
man heeft speciaal sinds Augustus
1914 een taak moeten vervullen, voor
jonger schouders te omvangrijk. Thans
komt men tot hem met een lange,
lange lijst van „desiderata" en grieven.
Verbetering van salariëeritig voor
hoogleararen, leeraren en onderwijzers.
Tal van vragen in het belang van
allo takken van dienst, onder Binnen-
landsche Zaken reasorteerend. Nie
mand zal ontkennen, dat een zéér
groot percentage van deze „desiderata"
op eïFeh van billijkheid berust. Ö3
afd. Onderwijs is in den loop der
jaren uitgegroeid tot iels, waarvoor
de premier ontkende 't niet
een afïonderlijk departement van
algemeen bestuur noodig zal worden.
De vraag is maar gelijk dr. Nolens
op de droog-leuk-meerdere wijze, hem
eigen, opmerkte telkens om de
vier of vijf jaren iemand te vindon,
voor de leiding ervan geschikt. Want
óók onder E. V. zal Heer Kiezer wel
voortgaan na eene „legislatieve
periode" de ministers te noodzaken,
bet. veld te ruimen.
Minister Cort v. d. Linden wees
op de reuz8taak, door hem verduld,
die tot beperking leiden moest. En
hij herhaalde wat de verhouding
van den Staat tot openbaar en bij
zonder onderwijs betreft wat feite
lijk den grondslag vormt der paci
ficatie, der z g. beëindiging van den
schoolstrijd, waarvan wij nu allen
wel weten, dat zij een „fata morgana",
een luchtkasteel, is en anders niet.
Toen ia 't, weat.men geschied
op Vrijdag 25 Januari j.1. dat, het
amendement-Dresselhuys, uiterlijk
och-zoo-simpel en .onschuldig, slechts
de conversie vragend der driejarige
R.H.B.-school te Hel,mond tot eene
vijfjarigemaar in werkelijkheid een
motie van afkeuring van
mr. Cort v. d. Linden's onderwijs
beleid (zooals de heer Dresselhuys zelf
had onderstreept) werd aangenomen,
Rechts tegen Links. Terwijl van de
soc. democraten slechts mr.Tio sistra
de leider, ridderlijk en loyaal genoeg
was om te weigeren met de „ver
kapte motie" mee te gaandus te
handelen in flagranten strijd met de
pacificatie, pas gesloten. Terwijl
ook de motie-Teenstra, stichting op
ruime schaal vragend van Rijks H.B.-
scholen, in R9ohtsch-Linksche stem
ming werd aangenomen. In normale
omstandigheden zou dit beduiden
een zoodanige break tusschen minister
en Parlement, dat de raadsman der
Kroon onverwijld zijn pórtefeuille ter
beschikking zou 3tellen. Thans zal
het échec den premier toegebracht,
geen onmiddellijke gevolgen hebben.
De heer Cort v. d. Linden zal blijven,
op het Torentja, totdat de storm van
Juni a.s. het extraparlementaire
Kabinet doet verdwijnen,, don „nor
malen pplitieken dood" doet sterven
van alle ministers in den modern-
conatitutioneelen Staat. Er zal een
suppletoire Begrooting .van. Binnen-
landsche Zaken,, komen. En daarop
zal gebracht van het meesf-urgente,
wat financieel bereikbaar is. Het
verdere blijft „toekomst muziek",
waarmee de mau, die straks de
politieke nalatenschap Cort v. d. Lin
den moet aanvaarden, rekening zal
hebben te houden» Maar wèl maakt
't een weemoedige indruk, - deze
breuk tusschen den grijzen premier
en de Vertegenwoordiging nabij de
schflidensure. Eo wèl zeer scherp
duidelijk is gebleken, hoe het kaarten
huis der pacificatie, het kunstig-
opgebouwde, reeds nu is ineenge-
gestort l
Het plan van „sommige Linksche
leden", waarvan in de pers gerept
wordt, om hun gebrek aan vertrouwen
in mr. Cort v. d. Linden's onderwijs
beleid zelfs zóóyer uit te strekken,
dat men tegen de Begrootiug zou
stemmen, zal wel niet over de gansche
Linksche linie worden tenuitvoer
gebracht. De „wenk", dis een
onbetwistbaar succes voor de Otto'
en Heeres' mng worden genoemd, -
laat trouwens aan duidelijkheid niets
te wenschen over
De perkara" met.het vluchtelingen
kamp te Gouda, waarbij de Staat er
op schromelijke wijze in Aug. '14
tusschen zou zijn genomen door
onereus contract, van kracht zijnde
tot het eind van den oorlog, was
voor minister Cort v. d. Linden reeds
ver.ro van opwekkend. Hier rust
erkennen allen - geenerlei
„odium" op Z. Exc. Maar toch blijft
de overeenkomst ean ondoordachte
daad, volbracht in de woelige
dagen van het begin der wereld
crisis.
Thans vragen de contractanten
„onpartijdig onderzoek" en wij de
N.V. Soijgroenkweeberij te Gouda
het contract ongedaan maken, bij
aldien de arbiters verblaren dal het,
„schandelijk" is. Een tamelijk elas
tische omschrijving voor sommigen.
Intugschen heeft men af te wachten,
of het. in de Kamer gevoerde debat
er toe zal leiden, dat de arme Staat
die thanB zooveel te dragen heeft;
die weer twee millioen extra heeft
gevraagd ten bate der vluchtelingen,
waarvan velen uit het noch zijn
coupons noch bet onderhoud voor do
noodlijdende Russen, hier vertoevend,
betalend Rusland dat. aroie Vader
Staat althans van hst Goudnche
lastpostje zal worden bevrijd!...
Licht en schaduw blijven elkaar
op de grilligste wijze afwisselen. Al»
in de natuur, waar de felle vorst
plot» voor zoel lento-weer plaats
maakte, vervolgens voor druilige
dagen van kwakkel winter, die het.
getal der zwart-omrande annonces
in de bladen met angstwekkende
snelheid doet aangroeien.
De „Nieuw-Acosterdam" ia eindelijk
onder de noodige waarborgen en
met belofte van onmiddellijken terug
keer naar Patria naar Amerika
vertrokken. Maar do jobstijding over
het torpedeeren van do „Folmina",
van de Rotterdamsche firma De
Poorter, naar Engeland gaande om
kolen in to lad^n, doet duizenden
den schrik om 't hart slaan.
War. hebben wij te wachten, als
de overeenkomst met ds Ectente dan
eindelijk tot stand zal zijn gekomen,
de economische overeenkomst,
onze in Amerika vastgehouden sche
pen te langen leste bevrijdend
Bi) voorbaat kwam een officieus
communiqué waarschuwen tegen
„overdreven verwachtingen". Dat wij
ous geen thee meer kunnen aan
schaffen, weldra, 't behoort ten
slotte toch nog tot de misère van
kleinere eoott, evenals 't al-meer
onsmakelijk worden van het brood.
Maar het perspectief is verre V3n
bemoedigend Vroegzom?r-1918
zou in economische» zin zéér harde
dagen bunnen brengen. De enquête,
door het „H.blad" ingesteld naar de
waarschijnlijkheid dat Duitschland,
op grond vaa de overeenkomst met
Amerika, onze reederijen op de zwarte
lijst zal plaatsen, gaf vrij-bemoeöigend
resultaat. Maar het gevaar blijft
dreigen. Brute willekeur wordt naar
gelang de wereldbrand langer voort-
woedt, steeds wreeder en machtiger.
Zelfs Portugal durfde 't aaD, driest
geworden door zijn machtige, bond-
genooten, de maïa-lading van de
„Kennemorlacd" zich toe te eigenen
het schip zelf dan uit consideratie
voor Nederland, wordt erbij gevoegd
van de Kaap Verdische Eilanden
vrijlatend
Z9ker, de lichtpunten in de
duisternis blijven. Het. accrès der
Rijksmiddelen in 1917, - zoadat
het geraamd tekort een ovorschot
van c. a. twintig millioen werd -
is prachtig. De opening der Tweede
Jaarbeurs te Utrecht, die den 15en
Februari door H. M. de Koningin zal
geschieden, is een verblijdend teeken
van wakkere bedrijvigheid op com
mercieel gebied. De plannen tot
stichting van een Nederlandsche
fabriek voor draadlooze telegrafie
doen blijken van een krachtig, goed
streven om ons onafhankelijk te
maken van buitenlandache onderne
mingen. Zeker, - er is nu pittiger
durf, energie in het krachtig- op
levend steunen van handel en
industrie.
Maar de nooden van den crisis-tijd
zijn helaas overheerschend. En
de bezorgdheid voor de naaste toe
komst is uitnemend, ook bij hen
die zich niet door verslappend pes
simisme laten overvleugelen. De toe
nemende criminaliteit is ongetwijfeld
zorgwekkend. Het gelukkig bijtijds
ontdekte gruwelplan van e6n bende
jeugdige schavuiten om het kruithui»
to Haarlemmermeer in de lucht te
laten vliegen een vingerwijzing
voor de autoriteiten tot scherpere
bewaking^ allereerst I doet opnieuw
den blik richten naar de dringende
urgentie van maatregelen tot het
bekampen der tuchteloosheid van do
jeugd, waarover pas in het Lagerhuis
zooveel is gesproken. Er zijn ongeluks
profeten, die ons de naaste toekomst
met heelzwarte kleuren teekenen.
Bij de alarmisten tegen wie De
Génestet in 1848 zoo fel toornde
heeft men zeker geen heil te zoeken.
Maar soms hoeft toch de optimis
tisch-aangelegde mensch in üoze
dagen sen zware toer, er zijn goed-
humeur bij te bewaren.
Mb. Antonio.
De legerberichten van
30 en 31 Januari.
Op het plateau van Asiago hebben
de Italianen een beteekenend voordeel
behaald, hetgeen bewijst, dat met
behulp van de versterkingen der
geallieerden, de strijdvaardigheid van
het Italiaanscho leger grootendeels
is hersteld.
Na hun eerste succoz sloegen de
Iraliaren talrijke tegenaapvallen van
de Oostenrijkers af. Daarna opnieuw
tot den aanval overgaande, vermees
terden zij den Monto di Val Bella.
Twee vijandelijke divisies werden
zoo goed als gahoel vernietigd. Tot
dusver werden 100 officieren en meer
dan 2500 man gevangen genomen.
Da buit bestaat uit 6 kanonnen,
ongeveer 100 machinegeweren, eenige
duizenden gowereu en een groote
hoeveelheid munitie.
Volgens het communiqué -an Don
derdag bleven de Italianen krachtig
opdringen en verbeterden zij himno
stellingen.
Da Oostenrijkscho en Buitsche be
richten van 81 Januari melden het
mislukken van nieuwe aan vallen der
Italianen op het plateau van Asiago.
Du duikboot- eo mljnoorlog.
Volgens het officieele Buitsche be
richt van 31 Januari werden in de
Middellaudache Zee 19.000 ton aan
scheepsiuimte vernield.
In het Engolvche Lagerhuis werd
mededeeling gedaan van bet tot zinken
brengen van een stoomschip op weg
van Engeland naar Ierland. 5 manne
lijke en 2 vrouwelijke passagiers als
mede 4 leden der bemanning en een
hofmeesteres kwamen hierbij om.
Van Turksche zijde wordt gemeld dat
in de Dardanellen door hot vuur der
kustbatterljeu de Engelscüe duikboot
E 14 by Koemkale in den grond
word geboord».
Van een tweede Engolscho duikboot,
do E 82, is bij Nagara de periscoop
weggeschoten. Daarna zag men een
groote olie-vlek, zoodat men met tanie
lljke zekerheid kan aannemen, dat
ook deze duikboot vernietigd is.
Met voorby gaan van den Duitschen
gezant te Madrid, zal door de Spaan-
sche regeering een brachtigprotost aan
de Duitscho regeering worden gezon
den, inzake de torpedeering van bot
Spaansobe s.s. „Giralda."
Luchtaanval op Parijs.
Van Fransche zijde wordt dd. 31
Jau. gemeld, dat Woensdagnacht een
aantal vijandelijke vliegtuigen Parijs
van uit het O. en Z O. hebban aan
gevallen. Er werden bommen gewor
pen in do voorsteden er; in hot bij
zonder op den rechter-Seineosver. De
verliezen zijn aanzienlek. O.a. werden
tv/66 hospitalen getroffen. 60 men-
schen werden gewond. Een vijande
lijk vliegtuig werd neergeschoten.
De inzittenden werden gesargen ge
nomen
Engeland'; oorlogskosten.
Bocar Law heeft in het Lagerhuis
meegedeeld dat gedurende de zeven
weken, eindigende op 19 Januari, de
uitgaven des lands 7,517,000 daags
hebben bedragen.
Uit Rusland.
De Franscbe regeering heeft thans
voor de tweede maal door den gezant
Noulens by de volkscommissarissen
geprotesteerd togoa de in beslag neming
vaa hot .Petrograder filiaal van het
Crédit Lyonnais. De regesriDg ver
klaarde uitdrukkelijk, dat zfi de door-
zoeking der safea en der bank zelf,
alsmede elke inmenging in de interne
^aangelegenheden dezer bank verbiedt.
Mochten de commissariaten hieraan
geen gevolg geven, dan zou de Fran-
seho legeering wel een middel weten
te vinden oai Franech eigendom te
beschermen en de verliezen, die dooi
de Bolsjewikizijn ontstaan, te dekken.
Rusland, Roemenië en de
Entente.
Uit St. Pateisburg worde» de na
volgende bijzonderheden gemold om
trent bet bloodigo treffen tusschen
Roemeenache en Russische troop ei:
op den 23ïten Januari. Het gevecht
had plaats aan den spoorweg van
Ungani naar Kisbjinef. Drie Russische
bataljons omsingelden een kleine
Roemeenschoafdeeling.die een station
bazel; hield en eischto haar overgave.
De Roemeniërs gaven in een telegram
naar Ungeni kennis van hun netelige
positie en boden vastberaden tegen
stand. Na een half uur vurens uit
machinegeweren en geweren waren
op weinigen na alle Roemeniërs
buiten gevecht gesteld. Toen kwam
er een trein van Uogeni met een
bataljon infanterie, vier lichte kanon
nen on verscheiden machinegeweren.
Deze strijdmacht viel de Russen
onverwijld aan on dreef hen terug.
Aan beide 2ijden waren de verliezen
aanzienlijk.
De Roemeniers rukten verder
Beseatabië binnen. Volgens een bericht
van 28 Jan. uit St. Petersburg hebben
zy Kisjninef bezet.
Deze stiijd tusschen Rusland en
Roemenië zal misschien aanleiding
geven tot ernstige verwikkelingen
tusschen Rusland en de Entonte.
Naar de Times uit Sti Petersburg
verneemt spreekt men in diploma
tieke kringen aldaar over de moge
lijkheid dat de ambassadeurs van de
Entente Rusland zullen verlaten, als
de rapublikeinsche regeering aan
Roemenië den oorlog verklaart. Zon
dag ia overleg gepleegd tusschen die
ambassadeurs en den Roemeenschen
gezant, maar vorder verneemt men
niets over de zaak.
Te Wladiwostok hebben de
aldaar aangekomen Eugelsche, Ame
rikaansche en JapanBche oorlogs
schepen troepön ontachoept, welke
de stad hebben bezet. Aan de Rus-
siacho autoriteiten werd een nota
overhandigd, die, uit naam van alle
mogendheden, wier troepen zich in
de stad bevinden, door den Japan-
schen conBUl-generaal to Wladiwostok
onderteekend ia.
Ook de strijd in de Oekraïne
wordt voortgezet. Volgens een bericht
uit St. Petersburg, d.d. 31 Januari
is Kief door de Bolsjewiki genomen.
De toestand in Finland is zeer
verward. Uit de verschillende berich
ten is niet op te maken wie eigen
lijk de overhand heeft. Het zuiden is
blijkbaar geheel in handen der
maximalisten. Echter rukt uit het
noorden een Finach beschermings-
corpa onder generaal Mannerheim,
na3r het zuiden op.
Te St. Michel weid de Roode Garde
genoodzaakt zich aan dit loger ovor
to geven. Da aanvoerder werd ge
vangen genomen. Vurende batterijen
worden stormenderhand door do
Finnen genomen. Ook by Gonlakar-
leby wa8 het succas aan de zyde
der Finnen.
Op den verderen marach naar het
Zuiden kreeg generaal Mannerheim
groote versterkingen. Vaa 15.000 man
groeide het leger aan tot 50.000. Het
plan is de Russen uit Finland te
verdrijven.
Intuaschea heeft de Finsche regee-
ring aan Zweden om hulp gevraagd.
Een daartoe afgevaardigde commissie
is reeds te Stockholm aangekomen.
Uit Spanje.
Te oordeelen naar de berichten in
do Spaansche bladen woidt de ecoDO-
miscbe toestand van SpaDjemetden
dag slachter. Sehaarscbte en duurte,
nog verergerd door een niet altyd
feilloos werkonde distributie, hebben
de bevolking verbitterd. Te Malaga
schoolden 14 Jan. duizenden vrouwen
uit da arbeidersklasse samen en ver
hinderden tal van arbeidsters naar
de fabrieken to gaan. Een groot aan
tal vrouwen drong haf, station binnen
en maakte zich meester van de man
den viscb, die voor uitvoer waren
bestemd. Ook vele zakken aardappe
len werden buitgemaakt.
Te Baicelona waa de toestand
uiterst beuard. De menigte maakte
aanstalten om het gouvernements
gebouw tc bestormen, en ondanks
de belofte van den gouverneur dat
hij de prijzen voor vleesch, aard
appelen en boleu zou verlagen, was
de oproerige massa niet te kalmeoren.
Te San Vicentedo hadden ernstige
onlusten plaats ten gevolge van hot
volslagen gebrek aan meel.
Da „Mattn" verneemt, dat te Bar-
celofia een staking ia uitgehrokun,
die steeds verder om zich heen grijpt.
Meer dan 300 000 arbeiders hebben
het werk reeds neergelegd; alle fa
brieken zijn gesloten. De winkels
van levensmiddelen zijn door het
grauw geplunderd.
binnenland:
Nedsrlaitdsrs ta Patrograd.
Her Ministerie, via Buiteniandsche
Zaken heefr. een telegram ontvangen
van den tijdelijke» gezant te Petrograd,
waarbij baveBtïgd wordt, dat het be
wind der volkscommissarissen aldaar
een aanvang heeft gemaakt met de
inbeslagneming van het goud on
zilver, goborgen in aan particulieren
toebehoorende brandkasten der ban
ken. Da tijdelijke» gezant he6ft, daar
zooveel Nederlanders van dezen
maatregel het slachtoffer waren, hier
tegen geprotesteerd en zich in naam
der Regeering het recht voorbehouden
schadevergoeding to eischen voor alle
nadeelen, die Nederlandsche onder
danen hiervan ondervinden.
Ds 40ste broodkaart.
Do directeur van het Centraal Brood
kantoor maakt bekend, dat de Brood
kaart van hor 40ste tijdvak loopt van
3 tot en met 13 Fsbr. Bons van deze
broodkaart zullen evenwel reeds op
Zaterdag 2 Febr. geldig zyD.
Votlnzameting van Regeeringswagi.
Naar het H.blad uit alleszins be
trouwbare bron verneemt, zal zeer
spoedig en zeker in de eerste helft
van Februari door de regeering de
inbezitneming van bet voor mensche-
lijko consumptie bestemde vet worden
gelast.
Het losse vet uit de slachtplaatsen
en dat bij de slagers aanwezig, zal
Worden opgevorderd.
Het zal worden afgeleverd aan de
vetsmelterljen, waarna het als bak
en braadvet in de distributlo wordt
gebracht.
De eenheidsworst.
Is het H.blad goed ingelicht, dan
is den Ministar van Landbouw enz.
door de Rijkscommissie van toezicht
voorgesteld, binnen de eerstvolgende
veertien dagen te doen overgaan tot
de distributie van de eenheidsworst.
Deze zal, gelijk bekend, zyu samen
gesteld uit negen doelen vleesch van
jonge runderen en één deel varkens-
vleesch.
De worst zal verkocht worden tegen
een maximumprijs, vrij aanzienlijk
blijvende beneden den kostprijs.
Daardoor wordteen vrij belangrijke
toeslag uit de schatkist noodzakelijk.
De hooge vleoschryzen,' gevolg van
to geringen aanvoer, maken een
spoedige invoering dor worstvleesch-
distributie noodzakelijk.
Siroop, Dextrino, Sago, Pakmesl.
De Min. v. Landb. heeft vastgesteld
do volgende maximum-kleinhaudel-
ptUzen: beste zwarte siroop f 0.27J
por K;G., zwarte siroop no. 2 f 0.25
per i K.G., dextrine (onvorpabt) f O.S3£
per i K.G., sago (verpakt) f 0.30 per
pakje van K.G., pakmeel (verpakt)
f 0.13 per pakje van K.G., sago
(onverpabl) f 0.27$ por K.G., pak
meel (onverpakt) f 0.12 per V* K.G.
Jams, marmeladt.
De Min. v. Landb. heeft vastgesteld
de volgende kleinhandelsprijs vcor
welken jam of marmelade uitgewogon
zal mogen worden te koop'aangeboden
of verkocht: prnimappeljam 85 cent
per K.G., 9 cent per 1/10 K.G.;fram-
bozerjam, frambozen en bessenjam,
kersoojam, aardbeiepjara, roode bes
senjam, reine claude jam en oranje
marmelade 95 cent per K.G., 10 cent
per 1/10 K.Q.
De prijzen zijn te verstaan voor
jam of marmelades welker samen
stelling voldoet aan de voorwaarden
van het z.g. „Rotterdamach keur"
(voorwaarden vastgesteld door het
College van Directeuren van Stedelijke
Keuringsdiensten).
Tarwe-waterbrood.
De Min. v. Landb. heeft bepaald,
dat met iug. van 1 Febr. do maxi
mumprijs wordt vastgesteld voor:
tarwebrood (gebakken van Regeerings-
bloem) op a. f 0.86 per K.G. of b.
0.09 per 250 gram.
Tarwe-wntorbrood (gebakken van
Rügeeringsbloem onder rabbinaal toe
zicht) a. f 0.87 per K.G. of b. f 0.09J
per 250 gram.
Koffia.
Een berichtje in ons vorig nummer,
dat de koffieprijs thans zou zijn vast
gesteld op f 1.40 per K.G., berust op
een misverstand. Bit moet zijn f 1.40
per Vg K.G. Het was door ons aan
een ander blad ontleend.
Tweede Nederlandsohe Jaarbeurs.
Het aantal aangevraagde toegangs
kaarten voor de Tweede Nederland
sche Jaarbeurs had in den morgen
van 81 Januari het cijfer van 100.000
ver overschreden.
Het ongeluk ta Alkmaar.
Uit Alkmaar wordt aan het Hbl.
gemeld, dat Woensdagmiddag (to vier
dienstweigeraars, die in de Huishoud
school opgesloten waren, naar Den
Haag werden overgebracht om aldaar
in preventieve hechtenis gesteld te
worden. Do res. luitenant Rutgers en
de sergeant Vledder zijn r.og niet
uitvoerig kunnen gehoord worden;
hun toestand was echter bevredigend.
Opgemerkt wordt verder nog, dat de
lezing die van de zijde der dienst
weigeraars van het geval wordt ge
geven, volkomen onjuist is.
Da dienstweigeraars beantwoordden
een kalm optreden met bespotting
en dreigden met planken, bezems,
enz., waarna de luitenant ter
verdediging van de gummistok ge
bruik maakte.
In verband met deze gebeurtenissen
on do onlangs plaata gehad hebbende
ontsnappingen van arrestanten uit do
Oranje Nassaukazerne te Amsterdam,
zal volgens de N. Rott. Crt.
van de Stelling van Amsterdam,
waarschijnlijk het Nekberwegfort,
ingericht worden tot verblijfplaats
van militaire arrestanten. Hst fort
zal dan onder sterke'bewaking worden
geplaatst.
Onregelmatigheden
aan de Utrechtsohe gasfabriek.
Reeds lang was 't den direkteur
bekend, dat sommigen van hst per
soneel handelingen pleegden, die niet
door den beugel .konden en wel voor
namelijk bij de aflevering van brand
stoffen, het wegnemen van. voor
werpen e. d. Het kwaad schuilde niet
alleen onder de werklieden, maar
ook onder de opzichters en by per
sonen in het algemeen belast met
het toezicht op het personeel. Daarom
was 't moeijyk precies de feiten aan
't licht to brengen, omdat oneerlijke
handelingen, door den een verricht,
door den ander werden bemanteld of
ook wol bevorderd. Er werd geknoeid
door hoogeren en lageren met groote
sluwheid. By'v. er werd benoden de
maat geleverd; een andere handelaar
ontving boven de maat, natuurlijk
tegen een goede fooi. Overwerk werd
door sommigen in rekeniDg gebracht,
dat niet verricht was, maar door den
een of anderen opzichter werd goed
gekeurd, omdat hy er mee profijt
van had. Gewone brandstoffenventers
worden woer door anderen als 't ware
gedwongen fooien te geven, omdat
men hun anders faciliteiten onthield.
Opzichters, die knooiden, hielden hot
ouder hen werkend porsoueel koest
door voor 't personeel overwerk in
rekening te brengen, dat, nooit ver
richt werd, enz.
Maar de direkteur verzamelde in-
tusschen gegevens en toen hy vol
doende materiaal had, rapporteerde
hy een en ander aan B. en W., die
overleg pleegden mot den hoofd
kommissaris. Het gevolg is geweest,
dat Woensdag een zestal personen,
torwyi zy op het terrein van de gas
fabriek werkzaam waren in hechtenis
zyn genomen en naar het hoofd
bureau van politie worden gebracht.
Daar werden ook nog tal van anderen
ondervraagd, die weer konden gaan,
maar de zes aangehoudenen op
zichters zoowel ais werklieden
bleven in arrest, als verdacht van
verduistering en valschheid in ge
schrifte. Er zyn menschen onder mot
meer dienstjaren. Het onder
zoek, dat door den hoofdkommisaaris
zelf wordt geleid in overleg met den
direkteur van de fabriek, wordt voort
gezet. (Volk).
Lichten op.
In verband met het ministerieel'
besluit betreffende vrijstelling van
verlichting by lichte maan, deelt het
jHbl." mede, dat rytuigen en ry wielen
van een brandende lantaarn moeten
voorzien zijn:
Van 31 Januari op 1 Februari van
5.42 's namiddags tot 10.58 's avonds
van 1 op 2 Februari van 5.44 's na
middags tot 12.16 's nachts van 2
op 3 Fobruari van 5.45 's namiddags
tot 1 uur 's nachts; van 3 op 4 Februari
van 5.47 's nam iddaga tot 1.15 's nachts
on van 4 op 5 Februari in het geheel
niet.
Voor motorrijtuigen geldt steeds,
dat zy yan een brandende lantaarn
moeten voorzien zijn van één uur na
zonsondergang tot één uur óór
zonsopgang. Handkarren zijn vryge
steld.
Van 5 op 6 Februari tot en met
17 op 18 Februari moeten alle voer
tuigen (behalve handkarren) voorzien
zijn van een brandondo lantaarn van
één uur na zonsondergang tot één
uur vóór zonsopgang.
Drama aan da gram.
Woensdagnacht hebben smokke
laars, die poogden paarden over de
grens te brengen, revolverschoten
gelost op de militaire kommiezen
Hendricbs en Van der Meer, die aan
do bekomen wonden zyu overleden.
Diploma Malkan 1918.
Ter toelichting op de in dit nummer
voorkomende advertentie, kan nog
worden vermeld, dat aan de deel
nemers een boekje over het melken
zal worden toegezonden, opdat zy
met do daarin gegeven wenken reke
ning zullen houden. Besverlangd
worden aan het dionstporsoneol der
boerderijen de reiskosten naar en van
Hoorn waar het mclkexamen zal
worden gehouden terugbetaald.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Programma
van het 7e Winterconcert op Dinsdag
5 Februari 1918 in de Concertzaal
„Tivoli". Aanvang 8 uur precies.
Met welwillende modewerking van
mej. Anke Zijp (alt) te Wieringer waard.
1. MucUe Marocaina. de Meyei—Berlloz.
2. Ouverture „Eln Sommoroaclitstraum".
Mendolsaohn Baitholdjr.
4. Ie Eotro act a/d drama „Rosamuoda".
Scbnbert.
6. Concert ouverture. Hazobroek.
7. Fantatsie a/d. op, „Lohangrln". Wagnor.
Concert „Toonkunst".
Naar wy vernomen, zal zich op
het eerstvolgend concert van „Toon
kunst" alhier doen hooren een violiste
van buitengewonen aanleg en groote
muzikaliteit. Over mejuffrouw Truida
do Groot uit Rotterdam ia de kritiek
het allerwegen eens, dat zy ia een
voortreffeiyke violiste, wier mooie
voordracht en iUDige toon haar een
schoone toekomst tegemoet doet gaan.
De „N. Rott. Crt."1 prees haar vast
heid van groep, ook In de hooge
posities; andere bladen lieten zich
in gajyken geest uit.
Als zangeres zal zich doen hooren
mejuffrouw Juanne Kleiburgen, om
trent wie de kritiek evoneona zeer
gunstig was, terwijl mejuffrouw Anna
de Groot de pianobegeleiding op zich
zal nemon.
Zooals men ziet, dus een ware
kunstavond, welbo den leden zal
worden aangebodeu.
Be datum van het concert zal
nader worden bekend gemaakt.
„Mottige Janus" In „Casino".
Zondag wordt in „Casino" door
het Rotterdamsch Tooneelgezelschap,
directie Corn. v. d. Velde, welk gezel
schap hier kort geleden met zulk
een groot succes het volksstuk „De
Twee Weezen" gaf, thans het zoo
bekende tooneelapol uit het matrozen-
leven „Mottige Janus" opgevoerd. Dit
stuk, geknipt voor den Helder, is
hier reeds meermalen opgevoerd. Het
Rotterdamsch Tooneelgezelachap, dat
speciaal dit genre volkstukkeu geeft,
had mat deze opvoering in Utrecht,
Rotterdam en Haarlem uitverkochte
zalen.
Kon. Nod. Ver. „Onze Vloot".
Het ia voor een verslaggever niet
de aangenaamste taak om algemeene
vergaderingen te bezoeken, want ge
woonlijk is de opkomst der leden
zeer garing.
Geringer dan dit Woensdag 80 Jan.
op de vergadering van de Kon. Ned.
Ver. „Onze Vloot" het geval was,
ffikt ons niet denkbaar. Buiten het
bestuur was één 11(3 aanwezig, om
de vergadering algemeen te maken.
Het ia vereerend voor een bestuur
dat de andere leden biykbaar zoo'n
groot vertrouwen in hen Btellen, maar
men zal dit toch niet prettig vinden.
By het uitbrengen van het jaar
verslag kon do secretaris wyzeu op
eeno voortdurende stijging van het
ledental. Dit bedroeg op 1 Januari
van de jaren 1912 tot en met 1918
achtereenvolgens 285, 886, 452, 554,
685, 738.
Pogingen aangewend om eene sf-
doeling te stichten te Schagen of
daar leden te werven, mochten niet
tot het gewenschte gevolg lolden.
Ook hier ter plaatse ia de belang
stelling niet heel groot, hetgeen o.a.
bleek toen 27 April de kapitein W.
V. Rbemrev van de Indische depu
tatie kwam spreken over Indië weer
baar.
Een voordrachtavond te houden
door den luitenant ter zee der le kl.
A. F. H. Dalhuisen over Nieuw Gui-
nea moest door plotseling vertrek
van dun spreker worden afgezegd.
De afdeeliDg stelde zilveren medail
les ter beschikking voor de wed-
strydon op het ys in Februari en
voor de zeilwedstryden der Kon.
Mf-ricejachtclub.
Na de heldhaftige daad van den
luitenant ter zee der 2e kl. J. A. de
Jongh werd diens portret ten ge
schenke aangeboden aan de 3 Mili
taire tehuizen, Hr. Ms. Koningin
Emma en den geredde. Voor het
oprichten van een monument op
diens graf ta Amersfoort werd een
bijdrage gezonden.
De pakjeszending moest door tijds
omstandigheden worden gestaakt.
Do laatste zending werd door de
afdeeling Amsterdam behandeld, om
dat de douane hier ter plaatse, groot
in het kleins, in ieder sigarenkistje
een dre^dnought verstopt waande,
hetgeen een geval van contrabande
zou daarstelien - en niet wilde in
zien dat de inhoud van een geopend
blik bedorven in Indie zou aanko
men.
Om het hoofdbestuur de betaling
yan ondersteuningsgelden gemakke
lijk te maken, word die taak door
d«n afdeelinga-ponnicgmeeater over
genomen'.
Om die ondersteuningakss testy ven
zal weldra een liefdadigheidsvoorstel
ling worden georganiseerd.
Het centraal plaatsingbureau voor
eervol ontslagen marinepersoneel zal
eou correspondentschap vestigen op
het bureau van den secretaris, luite
nant ter zee Braam, Marinewerf.
De taak van den penningmeester
was niet gemakbeiyk. Het innen van
geld is gewoonlijk een ondankbaar
werk, maar zeker by marinemenschen,
die juist weer vertrokken zyn als
men met veel moeite hun adres heeft
uitgevonden.
Daarom eindigen we dit verslag
met de opwekking aan marinemen
schen om hunne contributie zonder
manen te willen voldoen en even-
tueele veranderingen van adres op
te geven.
Rechtbank ta Alkmaar.
De met J. R. gehuwde; 58jarige
koopvrouw T. K,, wonende te Hel
der, thans ged. in het H. v. B. te
Alkmaar, stond terecht ter zake dat
zy van oen tweeLal miuderjarige
Jongens gestolen koper had verkocht
voor niet onbelangrybe bedragen.
7.y kwamen op Maandag 10 Dec.
by bekl. in do keuken en verkochten
daar een oartytja koper voor f 1.76
per kilo. Toen de man van bskl.
thuis kwam kropen de jongens in
een bist om niet gezien te worden.
De man van bekl. zei direct dat het
gestolen koper was. Op 15 Dec. kocht
ochter bekl. weer een hoeveelheid
bladkoper. De waarde was veel hoo-
ger dan de prils door bekl. betaald.
H. D. als getuige gehoord beweerde
reed» in November by R. en zyu
vrouw koper to hebben verkocht, dat
door hem gestolen was van do sluia
deuren in de buitonhaven, met be
hulp van zyu makker J. F. Deze
jongens bevonden zich thans ook in
verzekerde bewaring. Bekl. beweert
niet te hebben vermeed dat hét koper
gestolen was.
De officier van Justitie achtte oen
zeer ernstige straf gowenscht, omdat
dergeiyke opkoopstera oorzaak zyn
van dergeiyke diefstallen, en eischte
12 maanden gev.
De verdediger wees er op dat bekl.
nimmor is veroordeeld en 5 weken
in voorarrest gezeten heeft. Ia bot
al niet een ernstige waarschuwing
voor haar dat 2y reeds 5 weken uit
haar gezin is gebannen?
Vorder uitte spr. zyn twyfel aan
de getuigen verklaringen, speciaal aan
die van de 2 jongens.
Uitspraak Dinsdag a.s.
In verband met deze zaak stond
ook terecht, de alhier woonachtige,
41-jarlge caféhouder W. G. N„ ter
zako dat by van de jongens D. en
F. geld had aangenomen als geschenk
en voor vertering, terwyi hy wisf.
dat dit geld indirect door miadryf
was verkregen. In deze zaak werden
dezelfde personen als getuigen gehoord
De jongens bezochten het café van
N. en verteerden daar veel geld hoe
wol bekend was dat zy geen loon
werk verrichten.
Volgens verklaring van get. H. D.
hadden zy het gestolen koper in den
kelder geborgen. Zy hadden 's nachts
ten huize van N. geslapen on den
volgenden morgen heeft F. het koper
met een van N. ontvangen hamer
platgeslagen.
Beklaagde erkent dat de jongens op
een nacht te 3 uur by hem kwamen
met verzoek om een nachtverbiyf.
Ean van hen had toen een zak op
den rug, doch bekl. wist niet wat
deze bevatte. Ook van het platslaan
van koper in den Helder was bekl.
nieta bekend.
Door den verdediger werd aau ge
tuige H. D. gevraagd, of het waar
i dat hy een bedrag van f50.-
N. had gevraagd, waarvoor D.
dan een valsche verkiarlng zou af
leggen. Op de luchtplaats vao het
Huis van Bewaring zou hierover
gesproken zyn. Get. D. beweerde
daarentegon dat N. hem f50 had
geboden indien hy een valsche ver
klaring aflegde.
Niet minder dan 12 gedetineerden,
werden hieromtrent als getulgeu ge
hoord.
De officier van Justitie was van
meening, dat die aanbied!tg van f50
op alle manieren een bewij» ia van
de schuld van beklaagde. Of de dieven
zulks ook zeggen tegen don heler
of do heler zulks zegt tot de dieven,
bot is een bewy» van zyn schuld.
Spr. eischte 4 maanden gevangenis
straf.
Do verdediger wees op het onbe
smette verleden van beklaagde, en
concludeerde primo tot vryspraak,
secundo tot voorwaardelijke jeroor-
deeliog en mocht ook dit niet ge
lukken, tertio, dak de voorloopige
hechtenis van de straf zou worden
afgetrokken.
Ingezonden mededeeling.
knoop het JN
uw oor
Hoester»
verwaarloos! toch dat schijn,
baar onbeteekenende hoestje
of kuchje niet, want Bron
chitis, Pleuris of Longont-
_Jrteking kunnen U aangrijpen.
Verzorgt U bijtijds met een
krachtig ingrijpend middel.
neemt de
Abd
ijsiroop
•lijmop!oi*endenhoe*t*liDend
veelgeprezen bij BRONCHI
TIS, INFUUENZA. K1NK-
en SLIJMHOEST. ASTHMA.
P.ij. Per (Ucon 11.25, f2,25.11.75.
EjkKi toodan band mei 007-
UadtcekmnnirU AKKER.
Trek a» Ui* Voordie. aao.tdae |>oe«tedm» ttf*
rr* »U*4 Ia U» '"«"V