COURANT
No. 4891
DINSDAG 5 FEBRUARI 1918
46a JAARGANG
^pnTw.r.f! nc'i'ERJr.1 Halder. Oplaag 630Q e». Abonnamantsprlja: In Je »lad II.—. per post 11.25, Buitenland f2.25. Losse 3 cent. - Advartentltn par r«g«l 10 o«nl 10 oorlogstoeslag
Óp pagina 4^" d,t blad
Is opge<Vm®n:
1. DE OISTRWA* 18 He,der*
2 te Callantsoog,
3.' ta z,iP8-
4 i teAnnaPaulowna
c ta Texel.
8. Uit daa O*1™*
7. Fauil/etrt
OJBT OORLOG.
De legerberiehten van
2 en 3 Februari.
Van het Weatelgfe front wor
d6n geeu belangrijke gebeurtenissen
gemeld. De actie bepaalde zich tot
artilieriegevechten en meer of minder
uitgebreide overvallen der wederzyd-
aehe stellingen.
Van Engelsche zijde wordt nog
medegedeeld, dat de Buitsctaers in de
vorige week een groot aantal vlieg
tuigen verloren. 71 toestellen werden
tot dalen gedwongen. Hiorondor
waven er 31 die stuurloos achter de
Duitsche linies terechtkwamen.1, 40
machines werden vernield. De Engel-
schen alleen rekenden met 49 vijan
delijke vliegers af.
Ook op het Italiaanache gevechts
terrein hadden geen groote gevechten
plaats.
De duikboot- en mljnoorlog.
Volgens het offlcieele Duitsche be
richt werden in h«t Westen der
Middellandsche zee vijf stoomschapen
en een zeilschip met meer dan 23,000
ton inhoud in den grond geboord. De
waren op één na gewapend en
meest diepgoladen. Het meerendeel
is uit sterk bewaakte konvooien ge
schoten, o. a. een groot troepontrans-
portschip dat onder sterk geleide van
torpedojagers voor. Het vernietigde
zeilschip „Marim" was mot wijn naar
Malta geladen.
Een Engeisch bericht van 2 Febr.
meldt nog, dat het ge wapende stoom
schip „Louvain" op 21 Januari in hot
Oosten der Middellandsche zee werd
getorpedeerd. 7 officieren en 217 man
kwamen daarbij om het leven.
Een nieuwe duikbootjager.
Ia de Vereenigde Staten heeft men
proeven genomen met een door Ford
ontworpen nieuwe duikboofcjager.
Deze" jager houdt het midden tus-
schen oen torpedobopijager en een
duikbootjager. De nieuwe vaartuigen
zijn toegerust met de laatst ontdekte
middelen ter bestrijding der duik-
booten. Er zijn contracten gesloten
voor do levering van eenige dozijnen
dezer schepen.
De eerste Lord der Engelsche
admiraliteit over den duik
bootenoorlog.
In verband met het verstrijken van
de eerste 12 maanden van den onbe-
perkton duikbootoorlog heeft da ver
tegenwoordiger van de „Ass. Prees"
een onderhoud gehad met Sir Eric
Geddea, den eersten Lord van de
admiraliteit.
„De duikboot wordt in bedwang
gehouden," ia in enkele woorden de
samenvatting die Sir Eric van da
uitkomsten van het eerste jaar van
Duitschland'a onbeperkten duikboot
oorlog, die op 1 Febr. 1917 bogonnen
is, gaf. De verliezen aandroopvaardy
schepen, ging Sir Eric Geddes voort,
zlju teruggebracht tot een peil, dat
lager is dan voor het tijdstip, waarop
Duitschland alle beperkingen ter zijde
stelde. Ik ben optimistisch ten aanzien
van den duikbcotooxlog. Wij hebben
de duikboot, met en zonder beper
kingen opereerende, gekeerd en zij is
niet. onoverwinnelijk gebleken. Ik ben
geneigd om te golooven, dat wy,
sedert ik mijn Laatste verklaring in
het openbaar aflegde, nu oven snel
duikbooten in den; grond boren als
Duitschland zo kan bouwon.
Maar w(j hebhen nog meer schepen
noodig en ik twijfel niet, dat de
i Vereenigde Staten in dat opzicht hun
uiterste beat zullen doen. Intusacben
zullen wij zo! ven niet stil zitten. Wy
bouwen nu koopvaardijschepen met
een sneller tempo dan zelfs in ons
recordjaar voor den oorlog; en voor
1918 om is, zullen wij schepen vau
allerlei slag bouwen met een tempo,
dat meer dan het dubbele van dat
record jaar bedraagt.
Verder wees Geddea op de toe
nemende overdrijving in de Duitsche
berichten over hefcaantal in den grond
geboorde schepen.
De Duitsche admiraliteit zag zich
genoodzaakt hare opgaven boe langer
hoe fligranter te vervalschen, om
het Duitsche volk te overtuigen, dat
de duikbootoorlog een voortdurend
succes was.
Geddea sprak over de bewering
van Buitachen kant, dat de mindere
verliezen aan koopvaardijschepen het
gevolg waren van de vermindering
van het aantal schepen, dat uitvoer.
Dat is onjuist, zeidehij. Het aantal
schepen dat in de vaart is, is even
talrijk als een jaar geleden.
Geddea verdedigde de Engelsche
politiek van volstrekt stilzwijgen
aangaande de duikbooten, die in den
grond geboord worden. Ik geloof,
zeide hij, dat dit een voorname
oorz&ak van den gestadigen achter
uitgang van het moreel van de
Duitsche duikbootbemanningen is.
W|j weten van gevangenen, hoezeer
die politiek van geheimhouding op
den Buitachen duikbootmatroos een
ongunatigen invloed oefent. Elke
maand zijn er Buitache duikbooten,
die niet naar hun baBis terugkeeren,
en waarvan men nooit meer hoort.
Eens of tweemaal is dit verzwakte
moreel in stakingen en muiterijen
aan den dag gekomen, maar vaker
uit het zich in zekeren weerzin,
vreesachtigheid ea verminderde ener
gie.
Zelfs de duikbootcommandantan
zijn niet moer wat zij vroeger waren.
Er zyn nog dappere, bekwame mannen
onder hen evenals als er Dog wakkere
vermetele bemanningen zijn. Maar
zy zijn een uitzondering. De duik
boot van nu is geenszins de gelijke
in aanvalskracht van de duikboot
van een jaar geleden.
De luchtaanvallen op Londen.
Eea officieel bericht uit Londen, d.d.
2 Febr. meldt, dat door den lucht
aanval in den nacht van 28 óp 29
Januari, in alle districten tezamen,
68 menschen gedood en 173 gewond
werden. Mogelijk worden echter nog
enkele lijken gevonden by het op
ruimen der puinhoopen.
Het heele aantal persoonlijke on
gelukken, door den luchtaanval in
den nacht, die aan den SOsten Janu
ari voorafging, veroorzaakt, beloopt
twee dooden en tien gewonden.
De stakingen in Duitschland.
Volgens een bericht uit Berlijn,
d.d. 2 Fobr. nam de stakingsbeweging
overal reeds weder af. Op vele fabrie
ken was het aantal arbeiders weder
voltallig. Be verwachting was dat in
het begin dezer week de staking
achter den rug zou zlju.
Uit Rusland.
De St. Petersburgscbe correspon
dent van de Times meldt d.d. 31 Jan.
Vanochtend hebben zeven gewapende
auto bandieten, by vol daglicht en
onder de oogen van een groot aantal
menschen, een postkar aangevallen
waarin groote sommen gelds werden
vervoerd. Zij hebben zich meester
gemaakt van leeren tasachen, be vatten
de 66,000 roebels en zijn ontsnapt.
De regeering heeft het horstel van
de rechtstreeksche telegrafische ge
meenschap tusschen Moskou on Ber
lijn gelast.
De Russische anarchisten zijn den
laataten tijd zeer bediyvig. Zij hebben
zich juist meester gemaakt van een
huis, behoorende aan den millionair
Ginsberg, die thans in Japan vertoeft.
Zy zyn van plan er een verenigings
gebouw van te maken. Dat ia ai het
derde gebouw, waarin zy zich do
laatste 2 of drie wekou hebben ge
nesteld.
Rusland en de Ook ra in o.
De St. Peterburgsche correspondent
van de Corriere della Sera zegt, dat
da Oekraire en Roemeniö een over
eenkomst tegen de boky'eriki hebben
aangegaan.
De laatste berichten, door do regee
ring ontvangen, maken gewag van
een snellen opmarscb der Roemeen-
sche tioepon in Be-ssuebiö. Volgens
een bericht uit Sofia hebben de Roe-
meaiöra Reni bezet.
Het goruebt, dat de entente gezan
ten St. Petersburg zouden verlaten
als protest tegen de behandeling van
den Roomeenschen gezant, is onjuist,
verklaart de Corriere.
BUITENLAND.
Een aanvaring,
Volgens een bericht uit Londen,
is het stoomschip „Moutreal" (8644
ton) van de „Canadian Pacific"
Maandag voor een week, na een aan
varing. gezonken.
De machinekamers waren onder-
gsloopen maar de waterdichte schot
ten hielden het uit endoor aleepbooten
werd het schip dus weggesleept na
de aanvaring. Geleidelijk echter zonk
het nog en ongeveer 20 mylen van
de ha7en ging hèt ten gronde.
Een tunnalvarbinding onder
don Bosporut.
De Turksche regeeriug heeft asn
de Kamer een wetsontwerp voorge
legd, waarin de noodige credieten ge
vraagd worden vcor het onderzoek
van het vraagstuk, betreffende den
bouw van eea tuanel en een brug,
waardoor Europa met Azië verbonden
zou worden.
BINNENLAND.
Nod. schepen In Amerika.
Naar wy vernemen, heeft de Re
geering by de dezer dagen tot stand
gekomen overeenkomst met de Neder-
landsche reeders in zake de voor
waarden, waarop de in Amerikaanache
havens liggende Nederlaadsche sche
pen van de vordering voor de thuis
reis zullen worden ontheven, be
dongen dat de reeders met derden
geen bevrachtingsovereenkomst zul
len mogen afsluiten voor de bedoelde
schepen zonder voorafgaande toe
stemming van de Refeering.
Het Haagach Correspondeatiebureau
meent to weten, dat de bedoeling
hiervan zou zyn dat de Regeericg de
beschikking houdt o»er die schepen,
opdat zy niet plotseling voor het feit
kan worden gesteld dat, als zy die
schepen noodig heeft voor den aan
voer van de voor ons land uood-
zakeUjke levensbehoeften, de schepen
niet meer beschikbaar zouden zyn.
Asnvoer van graan ai vaavoedpr.
Aangezien er nog steeds eenig mis
verstand blykt te bestaan omtrent de
aanvoeren die krachtens de voor-
loopig met Amerika getroffen schik
king ons land zullen bereiken, wordt
er nogmaals op gewezen, dat de aan
voer van overzee van graan en vee
voeder eerst zal kunnen worden her
vat, wanneer eventueel de definitieve
economische overeenkomst met de
Entente mocht zyn tot stand gekomen,
doch dat, gelijk reeds is gemeld,
krachtens de voorloopige schikking
uitsluitend een tweetal schepeD, de
„Zeelandia" en de Samarinda", met
levensbehoeften voor ons land uit
Amerika hierheen zouden komen, op
welke schepen zich echter geen graan
en veevoeder voor Nederland bevindt,
terwyi bovendien ook de komst dezer
schepen nog niet volkomen vast staat.
De door onze Regeering gevorderde
graanschepen, welke tot dusver groo-
tendeels reeds gelost in Amerikaan
ache havens vastliggen, doch die van
or.ze Regeericg, vooral ook in het
belang onzer reeders en van do
schepelingen, thans vergunning heb
ben gekregen, overeenkomstig de
getroffen schikking, korte reizen te
gaan maken, zullen dus nog niet voor
den aanvoer van graan en veevoeder
naar ons land gebezigd worden.
Vstvoorzlening.
Het Bureau voor mededeelingen in
zake de Voedselvoorziening meldt:
De voorzieniDg in de behoeften der
bevolbiDg aan vet wordt voortdurend
moeiiyker.
Zoolang de distributie van varkens-
vleesch kon plaats vinden tot een
wekelyksche hoeveelheid van onge
veer 200 gram por inwoner por week
werd hiermede al een zeer b slang rijke
hoeveelheid vet geleverd, hetgeen
bovendien nog aangevuld werd met
een rantsoen bak en braadvet van
200 gram per inwoner per 4 weken.
Baarby kwam nog margarine en boter,
terwyi ook het verbruik van rundvet
nog belangryk was. Behalve deze
vetten werden in den vorm van melk,
votte kaas en andore voedingsmid
delen nog belangrybe hoeveelheden
vet afgeleverd.
Met den langen duur van de crisis
is de vet positie in byna alle opzich
ten belangryk slachter geworden. In
de eerste plaats is de productie van
dierlijke vetten sterk achteruit ge
gaan door onoverkomelijke belem
meringen, die aan den regelmatigen
aanvoer van veevoeder in den weg
gelegd worden.
Vóór den oorlog bedroeg de aan
voer van veevoedermiddelen van bui
ten' af per jaar verscheidene honderd-
duizenden tonnen. Voor een zeer be
langrijk deel werd dit krachtvoer via
het varken in spek en vet vleeBch
omgezet. Deze invoer is nu dermate
achteruit gegaan, dat de Toawyzicgs
Commissie voor veevoeder al ver
scheidene maanden onvoldoende en
later zelfs in het geheel geen kracht-
voeder voor varkens beschikbaar
heeft kunuen stellen.
Dientengevolge is de productie van
spek en varkens vleesch sterk achter
uit gegaan, zooüat bet aantal afge
leverde varkens met da helft ver
minderd is en bo70Ddien het alacht-
gewicht nog zeer belangrijk daalde.
Daarentegen is het rantsoen bak
en braadvet vergroot, hetgeen moge-
lyk was, doordat lijnolie, ten gevolge
van oen daartoe geschikte bewerkiDg
kon worden gemaakt tot een der
voorname grondstoffen voor dit ar
tikel; daarna33t moet voor dit doel
nog een aanmerkeiyke hoeveelheid
dieriyk vet gebruikt worden. Aan
vankelijk is dit van beschikbare voor
raden afgenomen, maar biermede
kan niet worden voortgegaan. Op den
duur moeten de slachtvetfen voor dit
doel verzameld worden; dit ia de
taak van het eerstdaags in werking
tredend Vet kantoor. Opgemerkt kan
worden, dat derhalve door den arbeid
van dit kantoor het rantsoen bak
en braadvet niet vergroot zal worden;
mor. hoopt echter het tegenwoordige
rantsoen van 350 gram per hoofd
per vier weken te kuDnen handhaven.
Margarine.
Het bureau voor Mededoelingen
in zake de voedselvoorziening meldt
Het kwam in den laatstcu tyd
heihsaldelyk yoor, dat de lagere
klassen der bevolking moeilykheden
ondervonden om zich margarine te
verschaffen. Bit verschijnsel moest
sterk de aandacht trekken,omdat de
faorikanlen hun gewone hoeveelheden
aan deD handel verstrekten. En geiyk
men weet, wordt 50 pCt. meer voor
binnenlandïch verbruikafgeleverd dan
vóór den oorlog.
Uit een ingesteld onderzoek nu is
gebleken, dat de meer gegoeden wel
voldoende margarine konden krygen,
doordat goedkoopere soorten door
minder-betrouwbare winkeliers wer
den verkocht tegen pryzeu, die voor
de betere soorten gelden. De goed
koopere soorten kwamen dus by eén
andero categorie verbruikers terecht,
dan die, waarvoor zy bestemd waren.
Bovendien was ook in dit artikel
een kettinghandel bezig zich te ont
wikkelen.
Het was dus noodig in te grypen
en maximum-prijzen vast te stellen,
wat, gegeven het feit dat er vele
qualiteiten margarine bestaan, niet
zeer gemakkeffjk was. Na o verleg
met ds margarine fabrikanten heeft
de Minister van Landbouw, Ny verheid
en Handel nu een regeling vastgesteld,
die met 18 Februari a.s. in werking
zal treden en hierop neerkomt.
De normaal-margarine biyft ver-
krygbaar als nu. Verder leveren de
fabrikanten alleen margarine af in
verpakking. Bit is het eenige middel
om fraude tegen te gaan; wanneer
weder normale omstandigheden in
treden, wordt de aflevering in vaten
hervat.
Er komen 8 soorten, gemerktA,
B, C, D, E, H, K, Lhet papier der
verpakking vermeldt gedrukt de
letter die de qualiteit aanduidt, en
den maximumprys, welke in dezelfde
volgorde zal bedragen: 50, 60, 65,
70, 75, 80, 85 en 69 cent.
Bovendien blyven in den handel
bekende verpakte merken, zooals
Vitello, Solo, e. a. Voorloopig zal al
leen afgeleverd worden in pakjes van
Va pond, mocht daaraan de behoefte
biyken, dan zullen ook VvPonfopakjes
in den handel worden gebracht De
verpakking brengt geen verhooging
der prijzen medede kosten daarvan
worden gedragen door de fabrieken.
De inkoopsprijzen voor de winke
liers worden zoo gesteld, dat zy er
niet op achteruit zullen gaan. Aan
den anderen kant moet echter gezorgd
worden, dat de winkeliers, ook steeds
de goedkoopere soorten in de noodige
hoeveelheden inslaan. Baarom zullen
de fabrikanten nagaan, of de winke
liers normale qusnta van de goed
koopere soorten blyven bestellen.
Wannoer de detaillist dit niet dost
on tracht, van de duurdere soorten
alleen meer winst te maken, zullen
ook die hem niet worden geleverd
en kan by van margarine levering
worden uitgesloten. Bovendien zal de
winkelier verplicht zyn om, wanneer
hy alleen de duurdere soorten in
voorraad heeft deze te leveren tegen
den maximumprys der normaal-mar
garine, d.i. 60 cent per pond, wanneer
do klant normaal margarine vraagt.
Terwyi dus eenerzyds gezorgd
wordt, dat de winkelier zyn behoor-
lyke verdiensten heeft, zal anderzijds
de klant alleen, wanneer hy de duur
dere soorten uitdrukkeiyk wenscht,
meer bohoevec te betalen dan d6n
voor normaal margarine vastgestelden
P'U>-
De Min. van Landbouw enz. heeft
bepaald
I. dat hot met ingang van 18 Febr.
verboden zal zyn, margarine in een
winkel of op eenige andere voor het
publiek toegankeiyke verkoopplaats
voorhanden te hobben, te verkoopen
of af te leveren en in verband daar
mede rond te brengen ea rond te
venten anders dan in stukjes vau
V» of V* K.G., in de oorapronkeiyke
verpakking van den fabrikant, waar
op voor hst publiek duidelyk zicht
baar zal moeten zyn aangebracht de
prys, tegen wolken bedoelde marga
rine aan de koopers zal moeten
worden afgeleverd;
II. dat margarine voor zoover deze
naar hare qualiteit ia onderscheiden
door een der, op de verpakking ge
drukte letters A, B, C, D, E. H, K
of L, in den kleinhandel niet zal
mogen wordon te koop aangeboden
of verkocht dan tot ten hoogste de
navolgende op de sub 1 vermelde
verpakking gedrukt aangegeven pry
zen, alles per V» K.G.
Letter A f 0.55, B f060, C f0.65,
D f 0.70, E f 0.75, H f0.80, K f 0.85,
L f 0.90.
III. dat de sub A-L bedoelde
qualiteiten,'. ter keuze van den ver-
kooper, zuilen moeten worden afge
leverd togen teu hoogste den voor
normaal-margarine vaatgeatelden
maximum-klelnbandelprys van 50
ets. per K.G., voor het geval de
kooper normaal margarine wenscht
te betrekken en da verkooper geen
normual-margarine in voorraad heeft.
IV. dat aan den verkeoper door
het R. D. K. (Ryks Centraal Admi
nistratiekantoor voor de distributie
van levensmiddelen) zullen worden
vergoed, de uit het in 3 vermelde
voortvloeiende kosten zoo door den
verkooper ten genoegen van den
Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel wordt aangetoond, dat hy
buiten zyn schuld jiBt in staat was
normaal-margarine af te leveren.
Ia een circulaire, in verband met
bet bovenstaande aan de burgemees
ters verzondoD, verzoekt de minister
den burgemeesters er de winkeliers
in hun gemoento nadrukkeiyk op te
wyzen, dat overtreding van het ver
bod om na 18 Febr. onverpakte
margarine en margarine in andere
dan de origineels verpakking te ver
koopen, zoowel als de verkoop der
qualiteiten, die door een letter worden
aangegeven, tegen een hoogeren prijs
dan op de verpakking staat vermeld,
wordt bedreigd met gevangenisstraf
van ten hoogste 4 jaren of-geldboete
van ten hoogste f10,000.
Vlsch.
Hot Bureau voor Mededeelingen in
zaka de Voedselvoorziening deelt
mede, dat over de maand Februari
een oanigszins ruimere aanvoer van
zeevisch mag worden verwacht dan
in devorigo maanden,'aangezien een
aantal zei doggers en beugers de
diepzee-visscherlj hebben bereikt.
Toch mag niet op aanvoeren go-
rekend worden, welke het mogeiyk
zullen maken aan de groote vraag
naar zeevisch te voldoen.
Er bestaat n.1. nog steeds weinig
uitzicht op een spoedig uitvaren van
de stoomvisscheravloot, en zoolang
deze vloot Diet aan de visschery kan
deelnemen, zyn geene aanvoeren te
verwachten, welke voldoende zyn om
in de binnenlaudsche behoefte te
kunnen voorzien.
Van de regeeringsviscbsoorten
zullen de bovenbedoelde zeilschepen
voornameiyk schol, schelvisch, wij
ting sn gul aanbrengen, zoodat deze
soorten op beperkte schaal voor de
gemeenten beschikbaar zullen kunnen
worden gesteld.
Be Zuiderzeevisachery zal voor
nameiyk spiering en misschien in
het laatst der maand haring voor de
distributie van regeeringswege op
leveren.
Aangezien de voorraden Noord me
haring slechts uit betrekkefijk geringe
partyen bestaan, zal de verkoop van
deze haring en van Engelsche bok
king meer en meer beperkt en wel
licht in den loop der maand reeds
geheel gestaakt moeten worden.
Centrale Keukens.
Uit Gouda
Liet het zich aanvankeiyk aanzien,
dat de gemeenteiyke Centrale Keuken
ook hier zich wel burgerrecht zou
veroveren, dit heeft niet zoo mogen
zyn. Het aantal porties, dat in de
eerste dagen tot aan de 1500 beliep,
daalde successievelijk in de laatste
wekon gemiddeld tot 300 porties, ea
dat op een bevolking van 26000
zielen. Opmerkelijk was dat juist de
arbeiders er zoo goed als geen ge
bruik van maakten. Toch was de
prys slechts 12 cent par portie.
Daarentegen de meer gegoede bur-
gery wel. Uit dien hoofde besloot de
kommissie dan ook tot stopzetting
der keuken.
Handel in bonboakjat en
broodkaarten.
Reeds lang was er vermoeden, dat
te Rotterdam een uitgebreide handel
in bonboekjes en broodkaarten werd
gedreven. De politie is er in geslaagd
een volledigen ketlingbandel te ont
dekken, die uitging vau twee klerken
van het centraal distributiekantoor.
De klerken verkochten de bonboekjts
voor 35 cent per persoon, de brood
kaarten voor 15 cent per stuk aan
een koopman in de Tuinderstraat. Zy
kwamen achtereenvolgens in handen
van een winkelbediende en een
waterstoker, om dan eindeiyk aan
het publiek te worden verkocht;
de bonboekjes voor fl per persoor,
de brooakaarten voor 45 cent per stuk.
Toen do verduistering ontdekt
werd, heeft de waterstoker, die nog
130 boekjes bezat, deze in het water
geworpen, zoodat niet precies is ra
to gaan, hoeveel boekjes en kaarten
in omloop zyn. De klerken zyn ge
arresteerd ea geschorst als tydelyke
ambtenaren, terwyl alle tusschen
handelaren eveneens in verzekerde
bewaring zyn gesteld.
Waar het voedsel blijft
wordt weer eens duidelyk gemaakt
in de volgende advertentie, geknipt
uit de „Leeuwarder Courant" van
10 Januari
„Ondergeteekende komt Vrydag
aan de markt te Leeuwarden met 6
extra fijne vette biggen, gemest met
zuiver graan. Gem. gew. ongev. 850
pond. Donderdagavond by Siderius
E. Alderahoff, Appelscha."
Een brutaler demonstratie van de
levensmiddelon-sabotage is haast niet
denkbaar. (Volk).
Ds ontvosrisg van Csrl Mlnstsr.
De politie te Amsterdam heeft
aldaar een Nederlander en een Buit-
scher aangehouden on op transport
gesteld naar Maastricht, onder ver
denking betrokken te zyn geweest
by de ontvoering van Carl Minster
over de Duitsche grens.
De aanwyzingen tegen het drietal
zyn echter uiterst vaag, zoodat bet
uog de vraag is of deze aanhoudingen
tot een strafvervolging zullen leiden.
Brutsle diifatsl.
Een reiziger van een goudsmids
firma uit Hoorn bezocht Vrydag
verschillende klanten in den Jordaan
te Amsterdam. Hij had een monster
koffer by zich, die voor een waarde
van ongeveer f 17,000 aan horlogos,
ringen en broches bevatte. Be koffer
stoDd op een handkar, die door een
kruier uit de VinkenBtraat, een man
van 80 jaar, die al 25 jaar voor do
firma werkt, word gereden. Te twaalf
uur ging de reiziger koffie drinken
de kruier werd tegen één uur met de
handkar eu den koffer terugbesteld
by een goudsmid in de Nieuwebrug
steeg. Op de Lindengracbt, op weg
naar zyu woning, zette de kruier de
handkar met de kostbare lading even
neer om in het urinoir te gaan. Toen
hy even later weer naar bulten kwam
was de kar met den koffer verdwenen.
Be politie van bet bureau Westerstraat
werd gewaarschuwd. Dadelijk gingen
agenten op ry wielen in de omgeving
zoeken. Een hunner.zag in een straat
van den Jordaan een man ryden met
een handkar, welke beantwoordde aan
de gegeven beschaving en waarop
iets lag, door een zeil overdekt. De
agent vroeg den man wat hij by zich
had; waarop deze aan den haal ging.
By onderzoek bleek in de kar niet
de ontvreemde koffer te liggen, doch
een haal manufacturen, ter waarde
van f 2000, gestolen ten nadeele van
een firma aan de Keizersgracht. Van
de ontvreemde handkar on den koffer
is nog geon spoor gevonden. Een
getuige heeft gezien dat de kar door
twee mannen is weggereden.
Vergiftiging 7
De weduw« van den onlangs te
Apeldoorn in den ouderdom van ruim
80 jaar overleden Van B. wiens lijk
gistermiddag op last van de jusitie
is opgegraven, aau gezien wordt ver
moed, dat hy aan do gevolgen van
vergiftiging is overleden, is in hot
politiedureau te Apeldoorn opgesloteD.
Zy was onlangs voor de 4ds maal
weduwe geworden.
Buitengewoon Congrei S.D.A.P.
Zaterdagen Zondag werd ta Arnhem
in „Musis Sacrum" het reeds vroeger
aangekondigde buitengewone congres
der S.D.A.P. gehouden.
In een inleidende rede schildert de
heer Troelstra den toestand van
het oogenblik. Wy leven in een
revolutionairen tydde vredesbewe
ging wordt steeds sterker; in de
centrale landen zien wy werkstakin
gen en demonstraties als nooit te
voren. Naast de Russische revolutie,
die de onmiddellijke oorzaak hiervan
is, zien wij de anarchie uitbreken.
De Niierlandtche maximalistiscbe
beweging mist een levensvatbaar
doel, meent apr. Het is een negatieve
beweging, gevoed door haat tegen do
s.d.a.p. Wy zullen er toch rekening
mee hebben te houden, anders 'zou
het gebouw onzer organisatie ernstig
kunnen worden geschaad. Wy zyn
verplicht geweest tot een taktiek, die
geen bevrediging schonk, noqh aan
ons, noch aan de partij, en die er toe
heeft meegewerkt de aantrekkings
kracht van bet socialistisch ideaal
te verzwakken. Spr. waarschuwt er
voor, dat de soc. dem. nooit de politie
agent mag worden van het burgeriyk
régime. Hy wyat er op, dat door de
deelname van den Staat in een hoog
oven-bedryf, waarvoor een wetsvoor
stel aanhangig is, de grondslag van
een groot-militaristisch bedrijf wordt
gelegd. Voor de Bjambl-exploitatle
geldt hetzelfde.
Spr. behandelde vervolgens de desi
derata der s.a.d.p. en kwam toen op
de portefeuillekweatie. In het kabinet,
waar wij zitting nemen, zal het so
cialisme de leiding hebben, verklaarde,
onder applaus, de heer Troelstra. Het
ziet er nog niet naar uit dat er groote
geneigdheid daarvoor ia.
De heer Schaper leidt de sociale
verzekeringsparagraaf in. Staatspen
sioen is de leusde ziekteverzekering
liet Talma buiten het ontwerp. Ver-
LIJST van ingekomen en vertrokken personen.
Na*m
S. BroorR,
J. B. Pliicaor,
J. v»n der Boek,
J. W. H. Flaskamp,
T. J. Melluma,
N. Pilaster,
N. de Heer,
J. Kok,
J. JoDgejana,
J. Nleuwkamp,
J. Tlbout,
N. Huijgen,
W. Horn,
J. Kalken,
K. Smit,
W. Hollander,
Beroep:
koetsier,
machinist,
booteman,
korpoiaalmarlnler,
machinist,
oprichter,
matroos,
kleermaker,
timmerman,
■cheepmakar,
grondwerker,
INGEKOMEN:
Woonplaats
Koningawtg 39,
Tan
Geloor:
R.-Calb.
Achtergracht Z/z. 40,
Hoogstraat S,
Kanaalweg 66.
Waagatraat 17,
Keizerstraat 68,
Nieuwatraat 61,
Btrooweg Koot,
Vliegkamp,
P. Qoantatraat 1,
Oosolootatraat 26,
Ned..Ht>rv.
Z||pe.
New York.
N. Helvoet.
Amsterdam.
Velaan.
Vliegkamp Texel.
Lelden.
•sHsge. Ger. K.
Uitgeest. No.t.'Herv.
Haarlem.
Vlnkeveen. Ger. K.
Anna Paolowna. R-Cath.
WUk bi) Dusretede.
Naam
a W. Ike,
W. Versluis.
G. M. L. H. Iligly,
J. Hass,
A Terns,
W. Dokkor,
D. Maarlevold,
D. C P. de Vries,
A. C. Jntjens,
N. D. Metselaar,
R O. Elkerbout-do
D, J. Bakker,
VE
Beroop
machinist,
reservemachlnlst,
kapitein artillerie,
machinist,
scheepmaker,
timmerman,
gepensioneerd,
korporaslmsrlnler,
gepensioneerd,
amanuensis,
Lang, zonder,
opzichter,
RTROK KEN:
Woonplaats:
Middenstraat 86,
Botbaetrmat 88,
lekstraat 42,
Molengracht SI,
do Wetstraat 6,
Kerkgracht 88.
KonlDgatraat 67,
Achtergracht Z/z. 49,
Stationsstraat S6,
Buitenhaven 40,
Basstraat 78,
Koegras 83u,
Hilversum.
'sHage.
'J'oterlngen.
Batavia.
Rotterdam.
Schiedam.
Utrecht.
Amsterdam.
Weetwoud.
Schoten.
Gorlnchem.
Petten.
Geloof
Nod.-Horv.
R-Gatfa.
Doopgg. O.
Ned.-lierv
Oor. K.
Ev.-Lnth.
Ned.-Herv.
plichte verzekering ia noodzakeiyk.
Spr. voegt aan de paragraaf toe
„moedersc.hapszorg", terwyi aan de
par. arbeiderswetgeving zal worden
toegevoegd de wensch naar een myn-
werkerafonda.
De heer W i b a u t besprak dea
avonda de economische en flnancieüle
paragrafen. Blijvende organisatie op
het gobied der levensmiddelen-voor
ziening is het eerate punt. Bit betee-
kent niet minder dan dat het prole
tariaat de staatsmacht wenscht te
gebruiken om de levenamlddelenvoor-
ziening in overheidabeheer te brengen
voor zoover dat mogelijk is onder het
kapitalisme. Productie en aanvoer
zouden moeten worden onttrokken
aan do winatmakery.
Wat de fluancieele paragraaf aan
gaat, er ia hier en daar nog wel iets
te vindeD. Ala de oorlogawinatbolaa-
ting ia betaald, is er nog een 1000
millioen voor de O.W.-era over.
Heffingen op levensmiddelen moe
ten echter uitgesloten zyn.
ly het debat werd o a. door den
hesr Duya opgemerkt, dat hand
having van den 65 jarigen leeftyd
voor de verkryging van Staatspen
sioen achteruitgang zou beteekeneo.
A. de Zeeuw (Rotterdam I en
II) betreurt, dat men ten aanzien'
van de miniatersportefeuillea geen
beslissing neemt. Voor de crlala-
portefeuilla ia Wibaut niet beschik
baar, gebonden ala hy nog ia door
de Zwolsche resolutie.
Van Eyainga (Buaaum) stelt
een portefeuille motie vooronder
protesten van de vergadering zegt
de Voorz., dat over de portefeuille
kweatie eventueel niet door een
congres zal worden beslist, maar
door het Partybestuur en den Partij
raad. Men flapt er op zoo'n congres
dingen uit, die ons vier jaar lang
voor de voeten worden geworpen.
Die motie (gewyzigd) wordt door het
Partijbestuur overgenomen.
Mejuffrouw Ma naholt (Ulrum)
bespreekt het verband tusschen de
soc. ministers en het proletariaat en
hun burgeriyke collega's. Verder be
pleit spr. moederachapszorg, terwyl
de heer De Roode (Volk-redactie)
het veranderd standpunt inzake de
Zwolsche resolutie behandelt.
Geheel andera is de positie thans,
dan in 1918. We hebben 'n enorme
revolutie doorgemaaktde feiten
loopen den gedachten vooruit. Con
servatief en ongeschikt voor onze taak
zouden wy zyn, als wy nu nog gingen
redeneeren van uit de feiten van 1918.
Het regime, |waaronder wtj in 1918
leefden, is geheel gebroken. Er zyo
thans twee krachten in het volk, die
om den voorrang stryden, ds Dres-
selhuysianen en Economische Bonders
die de geheele wereld willen exploi-
teeren, en wy, die voor het gemeen
schapsgevoel opkomen.
Op de vraag van den heer Nolsns
zyt gy ministrabel wil spreker
gaarne bevestigend antwoorden, maar
hy moet daarby on zyn beurt de
vraag stellen„Zyt gy het ook
Tot alle party en zou spreker die
vr^ag willen stellen. Spreker twyfelt
er aau of ze ministrabel zya, ze zyn eer
miserabel. Tot allen, die hun hoop
stellen op de sociaal-democraten,
kunnen wy na dit congres zeggen
Wy willen; van hen zal het dan
afhangen of bet gebeurt of niet
(Applaus
M e n d e 1 s (Kamerfractie) waar
schuwt voor te veel theoretische dis
cussies. Be discussie over de aanvaar
ding der ministerzetels zal eerst recht
kunnen beginnen, wanneer eenmaal
dit congres een beslissing zal hebben
genomen. Wy gaan ons op een ander
standpunt jegens den klassestryd
stellen.
Bit is nu juist een quastie die
alleen internationaal kan worden uit
gemaakt. Op ons eigen houtje gaan
wy hier nu principieels beslissingen
van eGorme beteekenis voor do ge
heele internationale nemen.
Spr. meent, dat wy moeten blyven
weigeren de verantwoordelykheid te
dragen voor een regime, dat wy ver
afschuwen. Zelfs in vage omtrekken
ziet spreker geen reöele gegevens,
die op een mogeiykheid van samen
werking wijzen. De vergeiykingen
van Troelstra gaan niet op.
Zadelhoff (Dordrecht) verde
digt een amendement op de militaire
paragraaf betreffende afschaffing van
leger en vloot.
Van Kol (Kamerfractie) ontkent,
dat het ministerialisme slechts eeno
kwestie van taktiek Is. Met zyn ge
voel straat spr. naast Mondeis (appl.)
maar het reformisme heeft gezege
vierd ovor bet Marxisme en daar
mede moet rekening gehouden wor
den. Vervolgens betoogt spr., dat
munt uit staatsbedryven zal moeten
worden toegelaten. Uit belastingen
zullen niet de noodzakeiyko inkom
sten gehaald kunnen worden. Als
Wibaut in een verantwoordeiyke
positie komt, zal hy dat beseffen
(hilariteit), dat ook uit levensbehoef
ten bedragen gehaald moeten worden.
De heer Troelstra repliceert,
en verdedigt nader het standpunt
der party.
Van een klasse, die alleen maar
protesteert, moeten wy er een worden,
die moer en meer de regeering in
handen nsemt. Ga verder in dezelfde
richting, al stapelen de moeilykheden
zich op. (Appl.).
Een uoc.-dem. minister zal natuur-
ïyk nooit iets anders kunnen zyn
dan een dienaar van zyn party. Uiter
aard zal het zitting nemen in een
kabinet de vryheid van de onder
schelden leden eenigszius beperken*
Be vraag is, of wy er in zullen
slagen, de niet by ons georganiseerde
arbeiders te brengen onder den indruk
van ons program.
Het verkiezingsprogram, behoudens
enkele amendementen wordt daarna
in zyn geheel aangenomen, waarna
het congres uiteengaa».
IN8EZ0N0EN.
Bultsn vwaatwoordaigkbstd dsr Rgdactls.
(Van nlst gspUatsU stukken wordt de copy
niet Uraggegeven).
Geachte Redactie.
Er komen in uw blad nog al eens
ingezonden stukken voor, geschreven
door den heer Schoeffelenberger. Over
alles en nog wat meent hy do bur
ger y te moeten voorlichten. In uw
nummor van Dinsdag 29 Jan. heeft
hy het over de kwestie J. Spruit
contra de Gemeente Helder. Hy is
Sociaal-Democraat, en biykbaar een
heele goeie, ten minste zyn party
presenteerde hem als candidaat voor
den Gemeenteraad. Nu willen wy ons
in de kwestie Spruit geen party
stellen, wy nemen hem niet in be
scherming, maar doen dat ook de
gemeente niet, daarvoor moet meu
de stukken daarop betrekking heb
bende, gelezen hebben en de zaak
grondig kennen, wil men een oordeel
vellen. De heer Schoeffelenberger is
al heel gauw klaar, die schrijft maar
raak, immers, hoe zou het andors
kunnen, dat by nota bene beweert,
dat de heer Spruit raadslid Is voor
de Chr.-Democraten. Waarheid is dat
de heer 8prult nimmer lid van onze
organisatio was. Vroeger is hy wei
eens door ons candidaat gesteld, maar
de laatste jaren was genoemde heer
lid van de Cbr. Historische party on
dit moet de heer Schoeffelenberger
toch weten, dat by door de Chr.
Historische party werd gecandideerd.
en als zoodanig werd gekozen. Een
van beide is nu waar, de heer
Schoeffelenberger schreef zyn stukje
erg haastig, zooals hy zelf ook al
bewesrt, of by vond het een pracht-
gelegenheid om de Chr.-Bem. eens
e9n schop te goven. In hot eerste
geval is het nogal erg dom, on zouden
wy willen zeggen, man schryf niet
zoo gauw en schryf niet zoo haastig,
want dat is voor een wasechten Soc.-
Bem. nogal erg onnoozel. En in hot
tweede geval kunnen wy niet anders
zeggen dan: Schoeffelenberger je vlie
ger ging niet op.
Mynheer de Redacteur mogen wy
tJ zeer vriendeiyk dank zeggen voor
de opname in uw geéerd blad.
Namens de Chr.-Dem.
Kiesvereeniging
J. H. Staalman, Voorzitter.
M. de Waard, Secretaris.
Helder, 4 Februari 1918.
Geachte Redactie I
Mogen wy op deze plaats even do
aandacht vestigen op een advertentie,
die voorkomt in dit nummer vau
Uw blad Daarin wordt aangekondigd
een samenkomst, te houden op
Donderdag 7 Februari a.s., des avond*
half 9 in de Lutherscbe Kerk. De
heer J. Baas Rzn. zal daarin het
woord voeren om uiteen te zetten
de beginselen van den Bond tegen
het vloeken. Deze bond heeft in tal
van plaatsen van ons vaderland reeds
afdeelingen. Ook in onze plaats zijn
verscheidene leden er van. Het doel
van de aamenkomst is, by allen, die
nog prys stellen op den Cbristennaam,
het besef wakkor te roepen of to
bevestigen, dat het vloeken in eiken
vorm ia overtreden van het gebod
Gods en dus zoude. En dan ook by
hen, die dit inzien, aan te dringen
tot getuigen tegen dit nationale
kwaad, waar zy het ontmoeten.
Ondergeteekenden zouden gaarne
Donderdag as. de Lutborache Kerk
vol zien, en bevelen van ganscher
harte de byeenkomst aan.
U, geachte Redactie, dankend voor
de afgestane plaatsruimte.
Da. A. E. van Griethuysen,
pred. der Ned. Herv. Gemeente
te Huisduinen.
Ba. J. Meijer,
pred. der OudGereform. Kerk.
Ds. G. Molenaar,
pred. der Chr. Gereform. Kerk.
Ds. C. Stadig,
pred. der Gereformeerde Kerk.
Bi. C. C. G. Visser,
pred. der H.Ev. Lutherscbe Gem.
Ds. C. J. Wabnbrs,
pred. der Ned. Hervormde Gem.