HELDERSCHECOURANT No. 4904 DONDERDAG 7 MAART 1918 40o JAARGANG UliB9»»r!C' Pt BOERJf., H»ld>r. Oplaag 640Q e». - Abonnementsprijs; In de »tad *1.—per po»t fl.25, Buitenland f2.25. - Lw— 8 •ent. - Advortwtlên pf fgel 10 wt -f 10 "/poorlogstoesiag. Op pagina 4 van dit blad Is opgenomen: f. Gemengd Nieuws. 2. Feuilleton, enz. DE OORLOG. Van het Westelijk front. Berlijn, 5 Maart. Op vele punten van het front drukke verkennings actie, roerigbeid van de Fransche artillerie hier en daar. Op de Oostelijke Maasheuvela was den geheelen dag de vuurBtrtjd levendig. Sterke Fransche afdeelingan deden een aanval, werden echter teruggeslagen. Het Fransche bericht meldt van geslaagde overvallen en het mede- nemon van gevangenen en van mislukte overvallen der Buitsehers. Hat avondbericht van het aanhouden van den geachutstrfid. Ook de Engelschen voerden een geslaagde overrompeling uit en maakten verscheiden gevangenen. Van het O o s t e 1U k front. Z)e Roemfiniöra hebben de Buitsche voorwaarden aangenomen, waardoor de wapenstilstand opnieuw in wer king trad. Ean Engelsch telegram meldt, dat Narwa door de' Buitschera bezet is en dat zij op St. Peter aburgaanrukken. Van het Italiaansche front. Londen, 5 Maart. Het offlcieelo bericht spreekt van zeer ongunstig weer, waardoor byaa niet kon worden gevlogen. Brie vijandelijke vliegtuigen werden vernield. Da duikboot- en mljnoorlog. Wolff bericht van het vernielen van 16,500 ton scheepsruimte. Uit Finland. Be witte garde heeft na hevlgsn strijd Lavia genomen en twee machine geweren buitgemaakt. Aan het front in Tavastland duurt de felle strijd bij Manki voort. Aan het Earélsnfront hebben de Buitsehers, na een verbitterden strijd van acht uren tegen Russische marine soldaten en ongeregelde troepen Ma- caatelae veroverd. Bij Pellinge handhaaft de witte garde zich sedert IJ week in een strijd tegen een in getal sterkeren vijand. Be vijand heeft tot dusver 200 man aan gesneuvelden verloren. Be witte garde had zes) dooden en 60 gewonden. Stockholm, 5 Maart. Volgens mede- deelingsn aan Stockholms Tidningen heeft het schrikbewind der roods garde te Helslngfors, ten gevolge van het bericht van de nadering der Buit- scherB, zyn hoogtepunt bereikt. De revolutionaire regeering schijnt baar laatste krachten te verzamelen om zich zoo lang mogelijk te knnDen handhaven. Uit Reval zjjn 5000 ge vluchte Russische soldaten sn roode garden aangekomen. Volgens berichten in Stockholm ontvangen heeft de marine te Hel- singfors tol vorming van een roode vloot besloten, die onafhankelijk van den Buitsch-Russischen vrede verder strijden wil. Kruisers zijn van Reval aangekomen ter bescherming van den Raad van arbeiders. Japon on Rusland. Londen, 5 Maart. Be „Daily Mail" meldtMen kan verwachten, dat de onderhandelingen over esn Japansche interventie in Siberië in het volgende etmaal hun beslag zullen krijgen. Ds gezanten van Engeland, Frankrijk en Italië te Tokio waren gisteren van plan gemeenschappelijke vertoogen te houden, welke op een verzoek neer kwamen, om de belangen der gealli eerden in Siberië to beschermen. Men verwacht niet, dat de Ameri kaansche gezant to Tokio deel zal nemen aan het gemeenschappelijke vertoog, maar ook la geen verzet van Amerikaansche zijde te verwachten. Be „Baily Mail" voegt hier nog aan toe, dat de onmiddelfike oog merken de onschatbare voorraden van de geallieerden te Wladivostok en langs de Transsiberische spoorlijn, die van die haven naar Eurepeesch Rusland leidt, zijn. Be Japansche militaire overheid zal mosten uit maken, hoever zij de beschermende maatregelen in Slberlö zal moeten uitstrekken. Washington, 5 Maart. Men gelooft dat een militaire actie van Japan op handen is. Be Amerikaansche regee- ring heeft haar inzichten hieromtrent niet doen kennen, doch in diploma tieke kringen wordt verklaard dat de Japanners zich-spoedig* in beweging zullen zetten, ten einde aan alle on verwachte gebeurtenissen het hoofd te bioden cn het tot stand komen van «en schikking met Amerika en de geallieerden nopens den emvang en het doel der onderneming aan de thans aan don gang zijnde diploma tieke gedachten wisseling over te laten. Van do Voreonlgdo Staton. Washington, 5 Maart. Het departe ment van oorlog deelt mede, dat het in Frankrijk een groote artilleriebasis heeft ingesteld, waarvan de bouw 25 millloen dollars zal kosten. Beze basis zal om vatten 20 groote opslagplaatsen, 12 groote werkplaatsen, en honderd kleinere winkels en magazijnen. Er zullen 450 officieren aan ver bonden zijn en 60,000 arbeiders. Be bouw is verscheidene weken geleden begonnen, nadat een groot deel van bet bouwmateriaal en de uitrusting in ïrankryk aangekomen was. departement van oorlog heeft aaa b%t Congres een krediet aange vraagd tan 450 millioen dollars voor het lucht vaart program, ter aanvulling van de reeds verleende 640 millioen, Londen, 5 Maart. Het oorlogsdepar tement in de Vereenigde Staten heeft de goedkeuring gevraagd van een crediet van 90 millioen voor den luchtvaartdienst. Telegrammen van keizor Wilhelm. Berlijn, 5 Maart. (Officieel). Be Keizer heeft aan generaal-veldmaarschalk prins Leopeld van Beieren geseind: In een strijd van 31/, jaar had het Duitsche leger, In vereeniging met onze trouwe bondgenooten, aan de met een verstikkende overmacht ons land bedreigende Russische legers halt geboden. In geweldige veldslagen is de vijand verslagen en in zfin land teruggeworpen. Be slagen, door de legers der bondgenooten toegebracht, hadden het uiteenvallen van het Rus sische rfik ten gevolge, en aan het einde van het vorige jaar liet de een maal machtige tegenstander in het oosten voor het eerst de wapens zak ken. Maar toch moest ik nog eenmaal mijn dapper oostelijk leger tot den strijd oproepen om den door de Rus sische regeering op den weg van onderhandeling geweigerden vrede met.het zwaard te bevochton. Onder uw leiding hebben mijn onvergelfike troepen in weinige dagen hun taak schitterend vervuld. In hen leeft de oude aanvalsgeeat. Troepen van alle Duitsche stammen wedijverden in taaiheid, en volharding. In onophou delijke dagmarachen op slechte wegen, in ijs en sneeuw, gaven z(j het uiter ste van hun kracht. Be veertien dagen lange zegetocht in het oosten, rijk aan groote inspanning en ontbering, maar ook aan rijke resultaten, zal een blad van rosm blfiven in d8 geschie denis van het Buitsche leger. Tot alle aanvoerders, alle troepen spreek ik mijn dank en dien van het vaderland uit. God moge 7erder helpen. Wilhelm, I. R. Ook aan Hindenburg heeft de keizer een telegram van dankbetuiging ge zonden. Een tweede brief van Lord Lentdowna. In een nieuwen brief aan de Daily Telegraph spreekt Lord Lansdowne de meening uit, dat de laatste rede van Hertling een merkbaren voor uitgang in de gedachten wisseling be- teekent. In de eerste plaats, omdat de rede den wensch uitspreekt, dat de ver antwoordelijke vertegenwoordigers van de oorlog roerenden ©envertrou welijke bijeenkomst zullen houden om te beraadslagen, in de tweede plaats omdat Hertling erkent, dat men over dien algemeenen vrede kan spreken op den grondslag van Wil- son's vier beginselen, ten derde omdat «Is kanselier verzekert dat hfi met vreugde zal medewerken tot oprich ting van een onpartijdig hof van arbitrage, in de vierde plaats, om dat hij te verstaan geeft, dat Duitsch- land er niet aan denkt Belgis to behouden of het tot een bestanddeel van Buitschland te maken. Landsdowne acht de aanvaarding van de vier beginselen van Wllson door Hertling, zoover als zfi gaat, bevredigend. Hy juicht de verzekering van Hertling toe, dat deze zal mede werken tot verwezenlijking van een hof van internationale arbitrage. Ten aanzien van Belgis, dat Balfour terecht als een toefssteen voor Duitscbland's goede bedoelingen be schouwt, geeft Landsdowne too, dat uit Hertling's woorden, in het by zonder in verband met Buitsche uitlatingen over hetzelfde onderwerp, zeker valt af te leiden, dat voor waarden opgelegd zullen worden, die zullen verhinderen, dat Belglö zijn onafhankelijkheid herkrijgt. Landsdowne vindt dat het niet moeilijk zal z(jn Hertling tevreden te stellen, als bij werkelijk alleen waarborgen verlangt, epdat Belgis niet een terrein veor vijandelijke machinaties wordt. Hij hoopt dat Hertling in den loop van de „samen spraak", die ongetwijfeld voortgezet zal worden, ons zal vertellen, of dat z(jn bedoeling is of dat hem heel andere oogmerken voor oogen ston den, waarop de pauselijke nota niet doelt, toen hij die eenigszina onge lukkige zinsnede opstelde. Landsdowne zegt dat hfi' niet kan inzien, waarom de samenspraak niet met vrucht zou voortgezet worden of waarom men niet zou bewerken, dat zij in een vertrouwelijke beraad slaging overgaat. Het blad zelf is het overigens niet met Lansdowne eens. Het zegt in een beschouwing over den brief dat er groote gebeurtenissen hebban plaats gehad sedert de eerste brief van LanadowneeindeNovemberverscbeen. De gebeurtenissen bereikten hun top punt in de aanvaarding van den ver nederenden en ruineuzen vrede, die met het zwaard werd voorgeschreven. Er is maar een manier waarop de staatslieden der geallieerden, zonder hun zaak afbreuk te doen en hun hoop op de toekomst prijs te geven, zich tegenover dat feit en alles wat het meebrengt kunnen plaatsen, en dat is, dat zij hun geest stalen, bun verliezen afschrijven en zich vast beraden neerleggen bij het vooruit zicht van oen verlenging van den oorlog met zijn ongewijzigde doel einden: gereehtigheid, bevrijding en duurzame regeling nog altijd voor oogen. Bat is de weg van Balfour en de weg, dien naar onze overtuiging de groote massa van zijn landgenooten wil bewandelen. Be Westminster Gazette zegt ervan W(j erkennen, dat dit de manier is, waarop we van zelfsprekend zou dendienen te treden in alles, wat op een toenadering wijst naar den kant onzer vijanden, Indien we van hun goede trouw overtuigd waren, doch wat ongelukkigerwijs een strui kelblok is, is het bewijs, dat ze ecs telkens en telkens leveren, dat ze wanneer ze bepaalde woorden in den mond nemen, aan ons woordenboek ontleend, niet bedoelen, wat wij daar onder verstaan, maar iets, dat naar allen sebfin lijnrecht tegen onze be doeling ingaat. Lansdowne doet, zijn aandacht spannend op wat Hertling zegt, het zwijgen tot wat Hertling's meesters aan den anderen kant van Europa uitvoeren. Baar bemerken we veroveringsplannen, die schaamteloos worden doorgezet. Mogelijk, dat Buitschland, na zich met Rusland te hebben verzadigd, bereid zal zyn, om een vrede in het westen te sluiten op voorwaarden, die den onzen een eindweegs tege moet komen en dat de westelijke rijken tevreden zullen dienen te zijn met oen stevige combinatie te vor men, die in hun deel van Europa een slagboom voor de Pruisische dwingelandij zal zfin. Doch als dit het noodzakelijke einde is, dan moeten we ons niet aan zinsbegoochelingen daaromtrent overgeven of onderstel len, dat w!(j een der vier beginselen van internationale verzoening door middel van wet en scheidsgerecht hebben toegepast, die Landsdowne sn wfl allen verlangen. De elech nopens Verdun en Toul. Berlfin, 5 Maart. Be Norddeutsche Allgemeine Ztg. schrfiffc ever Pichon's rede: Bo Buitsche gezant had den 81 Juli 1914 opdracht zich to ver gewissen over de houding van Frank rijk en voos dat doel de Fransche regeering te vragen of zfi in een oorlog tusschen Buitschland en Rus land onzijdig wilde blijven. Aan zyn instructies was het volgende toege voegd: „Indien hetgeen nist aan nemelijk is - der Fransche regeering verklaart onzijdig te willen blijven, wil U. E. haar dan verklaren dat wij als panden Toul en Yerdun moeten eischen, om die te bezetten on na het einde van den oorlog met Rusland terug te geven". Be Buitsche gezant het aan deze aanvullende opdracht geen gevolg kunnen geven, want de Fransche minister-paesldent antwoordde op zfin vraag omtrent de houding van Frank rijk „Frankrijk zal doen wat zijn belangen gebieden". Raeds den 29.jü Juli had de Fran sche regeeering St. Petersburg laten weten dat zfi bereid was Rusland ge wapenderhand te helpen, zoodat aan de beteekenis van deze woorden geen twfifol kon bestaan. Frankrijk had i dus reeds tot oorlog besloten voor Yon Schoen de Fransche regeering naar haar houding vroeg en daar Frankrfik van zfin besluit geen ge heim maakte, is het in 't geheel niet tot onderhandelingen over waarbor gen der onzijdigheid van Frankrfik gekomen. Naar Pichon toegeeft heeft de Fransche regeering eerst onlangs keonis gekregen van de aanvullende opdracht aan Von Schoen. De Fran sche regeering heeft dus volkomen onafhankelijk daarvan haar besluiten genomen. Wy zouden daarom over deze her innering aan den 31en Aug. 1914 zonder meer tot de orde van den dag kunnen overgaan. Daar Pichon er echter zooveel beteekenis aan schfint te hechten, willen wfi nog even stilstaan bfi de vraag, hoe de staat van zaken zou zfin geweest als de Fransche regeeritig In haar antwoord van 1 Augustus beloofd had onzijdig te blijven. Een belofte zonder meer ware voor ons natuurlijk waardeloos geweest, want Frankrijk zou dan op den loer hobben kunnen liggen om op een gegeven oogenbliL zfin onzij digheid vaarwel te zeggen en tot vijandelijkheden tegen ons over te gaan. Men behoeft, om dat te be seffen, maar aan Italifl en Roemen iö te denken. Daartegen moesten wij ons waarborgen van militairen aard ver zekeren. Deen Oostelijk front moor! Er is voortaan geen Oostelijk front meer .De strfid moet dus worden uitge vochten ln het Westen en in Italië. Want wel bestaan er nog gevechts terreinen in Macedonië en in Aziatisch Turkije, maar daar zfin geen beslis singen te verkrfigen, die het lot van den oorlog kunnen bepalen. Voor- loopig komt men ln het Westen den tijd van zenuwachtige spanning in zoover te boven, als zfi zich sedert den vorigen Vrfidag in talrijke vinnige verkenningsgeveebten ontlaadt. Be Duitsche bladen beginnen nu het publiek aan het verstand te brengen, dat de verzoenlfikheid van HelUing, den rijkskanselier, aangaande Belglö niet heeft "gebaat. Bat wil zeggen, dat, zoosls de Keizer het heeft uitgedrukt, davfianden.de overwinning van Duitschland nog niet hebben willen erkennen". Deze keizerlijke uitlating heeft veler ooren gekwetst: een kwestie van smaak: „ik noem een vork een vork" zeide Roemer Visser. „Ons levendig onder houd eindigde met een bezichtiging van den tuin", zei de man, die de achterdeur uitgetrapt was. Als de entente Elzas Lotharingen terug wil len hebben, dan beduidt dat toch ook, dat de vfiand de overwinning van de entente moet erkennen, het is alleen eleganter uitgedrukt. Men zou ook, bfiv. op aesthstische gronden, de af braak van het Niederwaldenkmal kunnen eisehen, kortom, het komt maar op een eisch aan, die een on verslagen Buitschland toch niet in willigt, en dan is die omtrent Elzas- Lotbaringen zeer geschikt, daar bfi in Frankrfik populair is eu men allerlei gronden voor de rechtmatig heid kan aanvoeren. Pichon heeft, bfiwfize van antwoord op Hertling, dien eisch nog eens kracht bfig6zettegelijkertijd maakte bfi indruk door de publicatie van een stuk, waaruit blijkt, dat Buitschland, toen het den oorlog met Rusland een maal als onvermijdelijk beschouwde, tot eiken prijs wilde voorkomen, dat Frankrfik zich de keus zou voorbe houden van het tijdstip, waarop het zfin bondgenoot zou gaan ateunen, en voor dat geval een zeer onbeschaam- den eisch achter de hand had, waar door Frankrfik zoo het zich niet vrfiwillig tot een tweede-rangs- mogendheid wilde verlagen wel zou zfin gedwongen om dadelfik van leer te trekken. Een en ander is een nieuwe tos lichting van het feit, dat het Buitsche veldtochtplan voor een twee-fronten oorlog rekende met de mogelijkheid, in het Westen met de hoofdmacht een verpletterenden slag toe te bren gen, vöbr dat Rusland tot een offen sief gereed zou zfin. Op die wfi ze zou dan de oorlog in een paar maanden kunnen worden beslist. In werkelfik- hein was de slag in het Westen niet verpletterend en kwam Rusland al spoedig de krachten en de aandacht van Buitschland afleiden. Nu eerst, na drie en-een-half jaar oorlog, heeft Buitschland zich de Russen afge schud en maakt het zich gereed met alle kracht lu het Westen te slaan. Maar hoe zfin do omstandigheden intusschen veranderd? (N. R. Ct.) BINNENLAND. Dr. B. H. Stsphin is Maandag te Zwolle overleden. Hfi was gedurende 25 jaren directeur geneesheer van het Burgerziokenhuis te Amsterdam. Bit bericht zal ook door vele Heldprschen met leedwezen worden vernomen. In de laatste jaren vervulde hfi de functie van inspecteur der volks gezondheid. Kisln varlof. (Officieel.) Behoudens onvoorziene omstandigheden zullen in het genot van onbeperkt (klein) verlof worden gesteldin het tfidvak van 8-18 April 1918 de dienstplichtige korporaals en manschappen van de militielichting 1915 der infanterie, die in het tijdvak van 15—17 December 1914 zfin inge lijfd; op 1 Juni 1918 de dienstplich tige korporaals en manschappen van de militielichting 1915 der ponton niers, die in het tfidvak van 18—19 Januari 1915 zfin ingelfifd. Do zand- on irlndquaootlo. Het Ministerie van Buitenlandsche Zaken deelt het volgende mede Door tusschenkonast van Harer Majeateits gezant te Berlfin heeft het ministerie van de Buitsche regeering eens mededeoling ontvangen, ten antwoord strekkend op het door den gezant in epdracht der Nederlandsche regeering gedane voorstel, dat eene commissie van Nederlandsche des kundigen zich naar bezet Belgis en Noord Frankrfik zou begeven om een onderzoek in te stellen naar de be hoefte van zand en grind voor bur gerlijke doeleinden. Blijkens deze mededeeling acht de Buitsche regeering de toelichting van zoodanige commissie in dat gebied onder de tegenwoordige omstandig heden ondoenlijk. Ten einde de Nederlandsche regee ring nieuwe moeilijkheden te besparen is zfi evenwel bereid voorloopig van den doorvoer der genoemde materialen door Nederland af te zien, hoewel zfi daardoor in de noodzakelijkheid komt langs anderen weg te voorzien in de niet-militaire behoeften van het bezette gebied. Zfi^handhaaft echter haar rechtsstandpunt en behoudt zich voor op de aangelegenheid terug te komen, indien bfizondere en op dit oogenblik niet te voorziene moeilijk heden mochten rijzen. Engeland an da haar KrSllar. Reuter meldt uit Londen, d.d. 5 Maart: In het Lagerhuis stelde de afge vaardigde Croft de volgende vrageD: „lo. Is Kr 0 lier de voornaamste adviseur van het Nederlandsche mini sterie van landbouw, nijverheid eD handel in zaka de distributie der levensmiddelen in Nederland? 2o. Is hfi voor een groot deel ver antwoordelijk voor den uitvoer van Nederlandsche landbouwproducten naar Buitschland? So. Heeft hfi een groote oorlogs winst gemaakt? 4o. Is in de verschillende Neder landsche bladen herhaaldelijk ver klaard, dat hfi openlyk den Eugelschen vfiandeifik gezind is?" In verband hiermede vroeg froft ook, of Kröller had bepaald, dat Neder land kolen moest ontvangen en of aan de Nederlandsche regeering verzocht was, Kröller uit zfin tegenwoordige functie te verwfideren. Cecil antwoordde: „Ik verneem, dat Kröller de genoemde functio be kleedt en in verband daarmee ver moed ik, dat hfi geraadpleegd wordt in alle aangelegenheden betreffende den uitvoer der Naderlandsche voort brengselen. „Omtrent den export van aardap pelen verneem ik, dat de hoeveelheid, welke Nederland in het afgeloopen jaar naar Engeland heeft gezonden, grooter was, dan die, welke naar Buitschland is vervoerd. „Ten opzichte van de andere ter sprake gebrachte punten moet ik Croft er op wfizen, dat het over het alge meen niet wensshelfik is, in zulke aangelegenheden vertoogen te rich ten tot een vreemde mogendheid". Nog stelde Croft in het Lagerhuis de vraag, of aan Kröllers stoomschepen van de Batavier-lijn reeds sedert ge ruimen tfid belet werd naar Eogeland te varen en of er in deze aangelegen heid ook stappen worden gedaan. Cecll antwoordde, dat enkele schepen der genoemde lfin voorloopig zfin op gelegd uit vrees voor oorlogsrisico. Be geheele quaestie der Nederland sche scheepvaart is thans ia behan deling. Zesvlssh. Naar het Ned. Correspondentie- bureau meldt, zal over 2 8 dagen de verstrekking van zeevisch geheel eindigen. De Commissie van Toezicht op de Zeevisch vereeniging zal, nu de con- sentgelden door de N. U. M. worden geïnd, binnen enkele dagen haar kas uitgeput zien. Pogingen en herbaalde aandrang bfi de regeering om een afdoende comptabele regeling te krijgen, hebben tot nog toe gefaald. Grootsteedse!)* oplichting. Be Rechtbank te Amsterdam deed Dinsdag uitspraak ln de zaken met betrekking tot de oplichting der firma Hoeker ft Zn. voor briljanten ter waarde van f 11.000 en der Rotter- damsche Bankvereeniglng voor f 38.783.40. De Rechtbank veroordeelde den 23-jarigen koopmanszoon en den 30- jarigen koopman rasp. tot twee jaar en tot één jaar en negen maanden gevangenisetraf met aftrek der pre ventieve hechtenis voor beiden (ge- öiacht waa resp. 8J jaar en 2J jaar, met aftrek der preventieve hechtenis). Den 30 jarigen gemeenteklerk, die beschuldigd was van het gebruik maken van de door de beide andere beklaagden vervalschte kwitantie en van heling, werd één jaar gevange nisstraf opgelegd, zonder aftrek der preventieve hechtenis (gellscht was één jaar en drie maanden). Diefstal en smokkelen. Te Monster werd aan do pelltie kennis gegeven, dat op den wagen van den hoer v. d. E. een kist met spek enz. zou vervoerd worden. Toen de bewuste wagen het derp inkwam, hield de politie voor het gemeentehuis het paard tegen. Met behulp van al de agenten werd een groote kist opengebrokeu, die dicht gespfikerd en met prikkeldraad omwoeld was. Heel het dorp liep leeg om dat karwei gade te slaan. Toen eindelyk de kist opengebroken was, sprongen daaruit twee jongelui, onder gelach der om standers. Onderwfil waren de kiatea, waar het spek enz. van drie geslachte varkens werkelfik inzat, reeds ge transporteerd. TWEEDE KAMER. Be Tweede Kamer zette Binsdag de behandeling van het Levens- middelendebat voort. Be heer Koster ?v.d.) zette zfin Vrijdag afgebroken rede voort. Spr. dringt op regeeringsinmenging in de voorziening met kleedingstukken aan. Levensmiddelen en grondstoffen voor levensmiddelen worden thans in res taurants vermorst. Er ls onbillijkheid bfi de verdeeling. Be regeering moet de verbitterde stemming waarnemen en begrijpen. Spr. wfist op ds willekeur bfi de aflevering van margarine en varkens- vleeach. Hfi wil volledige rautsoe- neering van veel meer artikelen dan thans en zet de voordeelen daarvan uiteen. Spr. zal van het antwoord van den minister doen afbangen of bfi een uitspraak van de Kamer zal uitlokken. Boor de organisatie van de levens middelenvoorziening worden eeüer- zfids allerlei bedrijven doodgedrukt, en komen ln de commissies en bureaux allerlei personen met een dutster verleden en zonder kennis □aar boven. Be gevolgen daarvan zfin een hopelooze verwarring en buitensporige hooge kosten. Spr. klaagt over de nadoelen van het bedrfif van bakker eo kleine zandboer en over misbruiken bfi taxatie». Een volledige herziening van de organisaties ls noodlg, waarbij de instelling van een raad van beroep. Be heer S a n n o s (s.d.a p.) betoogt dat de volkskracht inderdaad Ifidt onder den bestaanden toestand. Spr. vorwfit minister Posthuma niet krachtig geneeg ingrijpen inzake de geruchten en feiten van knoeie rijen, waardoor hot vertrouwen in de regeering is geschokt. Hy vraagt of het juist is, dat tot directeur van het rfikszeepbureau is benoemd de schoonzoon van een groot zeepfabrikant. Spr. vraagt uitbreiding van de verkrfigbaarstelllng van artikelen tegen verminderde prijzen. Be welstandsgrens is practisch onuitvoerbaar. De regeering beeft niet alles gedaan om da bevolking op een behoorlijke wfixe van levens middelen te voorzien. Zfi treedt niet rechtvaardig op jegens de co*peratles, houdt allerlei tusschenscbakels in het leven door kunstmatigen steun. Bo geheele be handeling van het levensmiddelen- vraagstuk is fragmentarischer is bfi den minister een gebrek aan Initiatief en zelf optreden. Hfi waar schuwt den minister, dat het spaak loopt op de bureaux. Er moet komen één Rijksbureau, één staatsbedrijf. Thans is er een geldverspilling, die naar niets Ifikt. Ook het wezen der organisatie moet heel anders worden. Het lovon in een belegerde veste stelt heel andere eischen aan de politiek. Er moet komen een productie naar behoefte in grooten stfil en een distributie met een strenge rantsoeneerlng. Voorts dient de regeering den aanvoer van grond stoffen ter hand te nemen. In Engeland wordt veel meer graan geproduceerd; dat had deze minister ook moeten bereiken, terwijl nu het tegendeel geschiedt. Hfi keurt den optimistischen toon bfi den minister af. Er moet van regeeringswege krachtig worden ingegrepen. Er moet komen verplichting tot scheuren van weiland, kunatmeat tegen normalen prfis moet worden verstrekt. Spr. dringt aan op de instelling van een pachtcommisslewet. Be regeering moet zorgen dat de oogst vlot wordt opgenomen onder deugde! fike conti öle. Hoe zal het gaan met den oogst van het volgende jaar Is er gezorgd dat die zoo groot mogelfik is? Spr. critiaeert thans ds distributie- maatregelen, ln 't bijzonder de vleesch- en visvoorziening. Het volk ontzegt den min. zfin vertrouwen ala het veen voldoende vet krfigt. Be mi nister moet zorgen dat de menschen margarine krijgen. Waarom wordt de koelhuisboter niet gedistribueerd, waarom ia de kaasprfia omhoog ge jaagd? Bat alles ls in hooge mate ergerlfik. De politiek van den mlniater em altfid niet meer te doen dan even noodig was en steeds te laat te komen, b6eft geleid tot een algemeen fiasco daartegenover moet komen een ge heel andere politiek van productie naar behoefte met een algemeen plan van wat noodig is en met vastge stelde winstmarge. Oorlogswinst moet uit zfin. Noodig is een aigemeene inventarisatie en atrenger rantsoe neerlng, meer artikelen in de distri butie en lager prfizen. Bat is het program der moderne ar beidersbeweging. Is dit socialistisch f Als dit plan verbetering kan bren gen ln de distributie, dan is het socialistisch. Bmeenk schrijft in Patrimonium, dat dit elgenlfik geen socialistische, maar christelijke poli tiek is. Bat wil en kan de minister van landbouw niet. Maar het stelsel ls apr. liever dan de persoon. De volkswil, dat is bet doel, waar heen wfi willen. Spr. roept het volk op om kalm, maar krachtig aan de regeering duidelijk te maken, dat van reactie hier geen sprake mag zfin, en dat alle maatregelen tot noodzakelijke le vensmiddelenvoerzie- ning met spoed en kracht dienen te worden genomen. Bes avonds Indische begrooting. INGEZONDEN. BoiUn ▼•mntwoordaltjkbatd dar Radaetla. Het vlsssoh. Mijnheer de Redacteur! Beleefd verzoek ik u plaatsruimte in uw blad voor 't volgende; bfi voorbaat mfin dank. Iu de „Held. Courant" van Zater dag j.1. komt onder het plaatselijk nieuws een stukje onder bovenstaande titel voor. Uit de velgen de in dat stukje voor komende zinsnede„En Intusschen hongeren we en moeten we ois maar zien te behelpen. 't Zal vele huismoeders deze dagen oen zwaar hoofd geven om een dragelfike middagpot klaar te maken. En hoe moet Ja 't tegenwoordig aanvulleo We voelen den druk der tijden thans wel zwaar. Werkelfik, oen betere voorziening (alleen van vleeach?) hoe dan ook, is dringend noodig", blijkt m.1, zoer duidelfik, dat de schrijver daarvan tot op heden weinig of niets van den druk der tfiden heeft ondervonden, erg jammer voor hem, dat het met „het vJeesch" zoo'n misère la. Maar in hoevele gezinnen van arbeiders en ambtenaren, zelfs van hsn die in dienst dor everheid zfin, wordt, zoowel hier als elders, kommer en gebrek geleden en den druk der tfiden reeds lang gevoeld, zonder dat de overheid tot op heden voldoende beeft ingegrepen om al die ontberin gen zeo gering mogelfik te doen zfin. Mfin gevolgtrekking uit de hier boven aangehaalde zinsnede en uit al het geschrfif over de vleeach- schaarschto, ls dezs: de bezittende klasse, welke, ondanks de distributie, toch van alles wol voldoende voor raad kon opdoen, gevoelt zich nu bfi het gebrek aan hun vleosoh zoo be nadeeld, dat zfi daarvoor geen woorden genoeg kan vinden en de pers hun in deze dan ook flink behulpzaam moet zfin. Een lesek, die rïeds langden drük der tijden gevoelt. Do Inzender overdrijft en trekt conclusies die wfi er niet ingelegd hebben. Hfi citeert niet eerlfik en bouwt op die oneerlfike aanhaling een heel betoog. Hfi had zijn wfi ze van voor- atellen neodig om die conclusie te krfigen. Zie maar, hfi onderstreept het woordje (ham heel dik en gaat dan laat ons niet zeggenzwammen, maar redeneeren. Wfi hebben den nadruk niet willen leggen op ihant. Dan hadden we dat Immers wel onderstreeptZooals wfi 't schreven la er niet nit te balen wat hfi zegt, uxl, als we 't geschreven hadden zooals hfi 't thans doet veorkomen. We zouden hiermee elgenlfik kun nen volstaan. Maar we willen hem de volle maat geven. Bar betere voorziening, hoe dan ook, achten we dringend noodig. Daar maakt bfi veronderatellender- wfize weer wat bfi. Yan vleeach alleen? zegt hfi. Maar meneer de lezer, dat ataat er toch niet. En U veronderstelt toch wel dat al* we dat meenden we dat toch ook zouden hebben geschreven I We weten even goed alagfi.enbfi ondervinding, dat arbeiders sn amb tenaren thans, dat wil «eggen ln ds huidige, tegenwoordige omstandig heden (en die zfin niet van vandaag of gisteren), zware tfiden beleven. Bat staat er toch I Wfi geloeven dat de overheid doet wat zfi kan, maar moenen ook dat zfi neg meer kan doen. Maar de inzender overdrijft als hfi zegt dat de bezittende klasse toch wel van alles voldoende heeft. Wfi zfin niet zoo goed thuis in dis „be zittend# klasse" wellicht, maar weten tech zier wel, dat ook zfi van ver schillende dingen slechts mondjss- maat heeft. Muit vleeach schrfifc de inzender, «en beetje smalend. Och lieve man, de gewone huismoeder haalt in de week toch eok wei een stukje vleeach I Hos zou zfi 't anders bfi do achaarachte aan anders levensmiddelen ook kun nen klaren? Waarlijk de vrouwen die wfi Zaterdag by enzen rondgang In ds verschillende slagerswinkels, waar vlsesch was, ontmoetten, waren lang niet allen van „de bezittende klasse". Uwe gevolgtrekking is dus nist juist, evenmin als uw geheele ep zet, als berustend op verkeerd citeeren. Overdrijving is nooit goed. Zfi ver zwakt het betoog als ge het er te dik oplegt. Wfi pleitten voor 't algemeen, niet ▼oor een bepaalde klaase, zooals gfi 't wilt doen voorkomen. Veeg voortaan uw bril eens af en teek gesn apfikers op laag water en laat iemand niet ztggen wat bfi niet gezegd heeft. Qtzondhelds-Commlssie. Het „Verslag van de bevindingen en handelingen der gezondheidscom missie, ingesteld voor de gemeente Helder, gedurende het jaar 1917", is dezer dagen verschenen. Wfi ontlosnon daaraan o.a. bet volgende: De Commissie was aan het eind van het jaar 1917 samengesteld uit de hoerenG.F. Louwerse (voorzitter), C. M. Moolenburgb, H. C. Redeke, J. Spruit en 0. H. Ketner (secretaris). Vanwege de Commissie ls, in overleg met haar lid Dr. C. H. Ketner, door den heer P. Post, gomesnts apotheker, naar aanleiding van Ingekomen klachten het drinkwater (regenwater) onderzocht van Benige perceelen, terwfil door denzelfden deskundige een geregeld wekelfiktch onderzoek van het water der duinwaterleiding werd verricht. Verzameling en sfvosr van vuil (mestvaalten, goten, enz.) Naar aanleiding van esn voorstel tot wfizlglng van de Verordening op de beffing van rechten voor werk zaamheden van den Gemeente-Reini gingsdienst, gaf ds Commissie bfi schrfiven van 80 Maart 1917 als hare meening te kennen, dat het aantal „zesmaal psr jaar" als maximum gsuoomd voor het ledigen van zink putten, te weinig was, zoodat zfi in overweging gaf hiervoor te lezen .twaalfmaal per jaar". Op verschillends tijdstippen vestigde de Commissie de aandacht van B. en W. op verzamelingen van mest of vuil ln de Walvlschstraat, de Oude Kerkstraat, de Janzenstraat en de Hoogstraat. Naar aanleiding van de belde laatstgenoemde gevallen werd van B. en W. bericht ontvangen, dat da bedoelde verontreinigingen waren verwfiderd. Riolssrlng. Op 25 Septembtr 1917 richtte de Commissie hst volgend schrfiven tot B. en W. „Het la aan de Gezondheidscom missie gebleken, dat bfi sterken regenval verschillends woningen in de Kroonstraat nabfi den Parallelweg onder water komen te staan. Dit water trekt slechts laDgzaam weg, zoodat het zich nog na eenigen tfid onder de vloeren der woningen be vindt." „Be nadeelige gevolgen biervan voor de bewoners, hun meubilair eu de toestand der woningen behoeven voor Uw College zeker niet nader te worden omschreven." „Baar het voor de hand ligt, de oorzaak van dit- verschijnsel in de eerste plaats te zoeken in den toe stand der gemeente-riolen in de Kroonstraat en den Parallelweg, heeft de Commissie de eer U te advlaeeren deze riolen grondig te doen schoonmaken." Naar aanleiding hiervan ontving i Commissie van B. en W. inzage van een schrfiven van den directeur der gemeente-reiniging, waarin ge wezen werd op don gebrekklgen tosstand der rloleering van den Pa rallelweg en op de moeilfikheid om de putten geregeld schoon te houden. Be Commissie schreef daarop aan B. en W,, dat zfi met belangstelling van den inhoud van dit schrfiven bad kennis genomen, maar dat zfi van oordeel bleef, dat de toestand voor de bewoners der betrokken woningen onhoudbaar was, zoodat zfi er bfi het College ten sterkste op aandrong te bevorderen, dat de rloleering van den Parallelweg ver beterd zou worden en dat, zoolaDg dit niet was geschied, de betrokken riolen geregeld zouden worden schoon- gehouden, ook al zou dit eenige rosten met zich brengen. Hierop ontving de Commissie bfi schrfiven van 7 November 1917 van B. en W. bericht, dat a&n den Ge meente Bouwmeester en den Direc teur der Gemeente-Reiniging was opgedragen voor bet geregeld en behoorlfik schoonhouden der bedoelde rloleering zorg te dragen. Bouwvergunning. Be eigenaar eener door brand Inwendig vernielde woning had deze doen herstellen. B. en W. gaven echter geane vergunning totbewonlng, omdat de wening niet voldeed san artikel 22 der Bouwverordening, dat voorschrijft, dat in woningen, welke minder dan vier woonvertrekken bevatten, een woonvertrek aanwezig moet zfin, niet kleiner dan 16 M'. De eigenaar meende, dat deze bepaling, die alleen geldt voor nieuw te bouwen woningen, in dit geval Diet van toepassing was en richtte een adres aan den Raad, mat verzoek hem van dit voorschrift ontheffing te verleenen. De Commissie, om advies gevraagd, was van oordeel, dat de gevraagde ontheffing, met het oog op de bepa lingen der Bouwverordening, be zwaarlijk kon worden verleend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1918 | | pagina 1