HELDERSCHECOURANT
Eerste Blad.
GEMEENTERAAD VAN HELDER,
No. 4914
ZATKRDM 80 HAART 1*18
460 JAARQANQ
Ul»n«.v«r. C.PB BOER Jr.. Holdor. Oplaag 6S00 e«. »bonncmcnt«prll.In de
Aan onze abonné's
buiten de gemeente wordt
beleefd verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Helderaehe Cou
rant, Zondagsblad en Modsblad
1"° kwartaal 1918 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 2 April a.s., zullende
anders daarover per postkwitantie
worden beschikt met verhooging van
dispositiekosten.
Aangethen, door de verhoogde in
casso tarieven van de post, thans met
10 cents verhooging inplaats van 6
moet mrdtn beschikt, raden wij onzen
abonné's, in hun eigen belang aan,
ons het bedrag zoo spoedig mogelijk
toetozenden. Postwissels voor dat doel
behoeven slechts met een zegel van
21/, cent te worden beplakt.
De abonnementsprijzen van ons blad
en zijne premie uitgaven, zijn:
Holdersche Courant:
franoo per post f 1.25, Buitenland f 2.26
Zondagsblad:
franco por post f 0.80, Buitenland f 0.00
Modoblad:
crjiico por |iost f 0.05, Buitenland f 1.20
Op- sndsrgsng van Zon aa Maan
aa tQd van hoogwater (Taxal).
(Wintertijd).
"O. 5ïïS
Haart, opondaropondarT.m.n.m.
Zondag 81 a.U.llm.SJ7 6.87 «SI 10.5 1011
April (Zomertijd).
Haandag 1 m. 1.- 8.11 8.81 7.85 11.85 11.1)
Dlnadag 3 1.13B.66 8.88 7.8S 0.18 OM
Woanad. 8 3.6 9.6(682 7.87 0.46 1.8
Dondard. 4 3.61 „110 6.(0 7.18 1.18 1.35
Vrijdag 6 8.(3 a. 0.15 6.88 7.S9 3.6 2.»
Zaterdag 8 8.67 1.36 6.26 7.40 8.38 8,45
DE WEEK.
I Maart.
Se week, die op Zaterdag 21 Maart
eindigde, is de geschiedenis van oni
vaderland sene geweest van wel
zéér groote beteekenia, zoowel voor
Nederland'a internationale positie als
voor den binnen landschen toestand
in oeconomiech opzicht.
Sinds Augustus 1914 hebben wij
tal van gewelddaden móeten ver
duren. Beurteling! kregen wQ vinnige
gevoelige klappen van de oostelijke
of wel van de westelijke buren-oor-
logvoerenden.
9e onschendbaarheid van ons grond
gebied word aangetast, bommen, nu
en dan dood en verderf zaaiend, wer
den vanuit de lucht op het arme
vaderlandache erf .gestrooid"; onze
schepen werden .naar den kelder"
gtjaagd; vreemde vliegeniers zweef
den voortdurend door het Hollandsch
.luchtgebied". Wij werden met hon
ger en allerlei verdero ellende be
dreigd.
Wij duldden, berustten. Telkens
werd door het Haagsehe Plein een
onzer gezanten opgedragen, een pro
test te doen hooren, nu eens meer
en dan weer minder krachtig van
toon. Wij ontvingen betuigingen van
leedwezen. We kregen nu en dan
verklaringen, waarin van .ongeluk
kig, niet genoeg te betreuren mis
verstand" werd gerept. Br. Leudon,
de tactvolle en scherpzinnige
leider van onze buitenlandsche po
litiek maakte voor de zooveelste
maal .bonna mine A mauvais jeu".
Wat op z'n laag-Hollandsch immers
zooveel beduidt als: lachen gelijk
de agrariflr, die aan zijn gebit aouf-
freerde, zooals rar. Mendela 'teene
in de Tweede Kamer, wederom in
hoog-Hollandsch vertaald, heeft ge
zegd: Nederland wist zich te be-
hesrachen. Bleef onuitputtelijke goed
heid en gastvrijheid verleenen aan
krijgsgevangenen, aan kinderen, aan
allerlei lieden van over de grenzen,
zonder onderscheid te hebben tusachen
ras, kleur, nationaliteit. Eigen sym-
en antipathieën onderdrukkend; be
lettend, dat waar geen goen stevige,
geduchte hand is, ook geen vuist
kan gebald, waarmee ja denaterken
belager mores kan leeren.
Totdat 't de spuigaten uitliep. Be
geassocieerde Begeeringen goedvon
den een-en-zeventig Hollandsche sche
pen te rooven. Onze rustig, in Ame-
rikaansche havens liggende bodems
op to eischen. Teneinde ze zooals
Beuter d.d. 21 Maart uit Washington
leuk-weg meldde ze te wapenen en
zoo spoedig mogelijk te gebruiken
voor den transatlantischen dienst.
Toen minister Loudon op Maandag
18 Maart j.1. in de Tweede Kamer
verscheen met de eerste boodschap,
n.1. dat wij, door den nood gedwon
gen en onder hevig protest, voor
den eisch gezwicht waren, maar den
geassocieerden voorwaarden hadden
gesteld, - toen werd er toch in de
hoogs vergadering iets wakker van
den ouden Hollandschen geest. Vlam
de de verontwaardiging over die
smaad, onze vlag aangedaan, op.
Bemerkte dr. Loudon de uitver
korene, het .enfant chéri" van het
negental van de groene tafel - dat
zijn boodschap de gemoederen in
ontstellende mate had geprikkeld.
Bat hij een «matige fout had begaan
door de Vertegenwoordiging in deze
zaak niet eerder te .kennen".
Minister Loudon heeft dat met de
groote eerlijkheid en ridderlijkheid,
dien door allen blindelings vertrou
wenden bewindsman eigen, later
erkend. Heeft in de Tweede Kamer
het .pecc&vi" uitgesproken en be
loofd, voortaan in dergelijke gevallen
vertrouwelijk overleg met de Staten-
Generaal te zullen plegen. Bat kal
meerde de gemoederen. En die kalmte
was wel noodig, want de lijdensbeker
wae nog niet geledigd IOp Vrijdag
22 Maart kwam de offieieele beves
tiging yan de jobstijding, dat de Ge
associeerden onze voorwaarden had
den afgeslagendat president Wilson
de proclamatie had bekrachtigd,
waarbij betlag werd gelegd op onze
schepen. Wij wisten toen ook al, dat
Engeland de hand had gelegd op onze
schepen, in de haven van Singapore
vertoevend. Waarvan ons nu met
zekerheid bekend werd, dat 't een
elftal Nederlandschs bodems betreft.
Senator Cremer heeft Vrijdag j.1, 22
Maart in de Eerste Kamer met wee
moed herdacht den roof juist van die
schepen, welke wij daar met ons
eilanden-rük niet kunnen missen. Ge
„Melchior Treub", het schoonste schip
in het Oosten, was daaronder. Op
bitteren toon gewaagde dr. Cremor
van de .gele EDgelsche pers, welker
giftige gassen misschien nog gevaar
lijker zijn dan de Duitache bommen",
en die .ook de Amerikanen had be
werkt", en wier vertegenwoordi
gers in Engeland nu op het gestoelte
der eero zitten.
Ten slotte gaf de heer Cremer den
raadmoge onze Begeering niet haar
toevlucht nemen tot gemakkelijke
représailles. Bn hij herinnerde aan
een Nederlandach consul-generaal, te
Singapore, die .the flrst gentlemen
te Singapore" werd genoemd. Laat
ons eens aldus ten slotte de heer
Cremer de eerenaam toevallen
van .the last gentlemen of Eu-
rope" l
't Was een bitter, maar te vens pen
goed, nobel woord.
Op dezen 25on Maart liet minister
Gort v. d. Linden zijn „vlammend
)rotest" hooren, in de Tweede Kamer,
legen het geweld, de smaad, ons door
de Geassocieerden aangedaan. Bij
welk woord president Fock zich na
mens de geheele Kamer, namens het
geheele Nederlandsche volk, aansloot.
Zeker, wij moeten dulden en
verduren. Maar dat schouwspel van
krachtige eenheid in de ure, waarop
de onafhankelijkheid bedreigd wordt,
zal toch indruk maken in don vreemde.
Het besef wekken, dat wij nog van
hetzelfde bloed zijn als de zestiend'
eeuwsche die zooals mr. Gort v.
d. Linden 't op 22 Maart uitdrukte
trouw bleven aan hun zelfstandigheid,
aan hun goed reoht, tot aan den
bedeletaf 1
Aan het eind van die week, op
Zaterdag 28 dezer, ia ook wat het
binneniandach beleid betreft, een feest
van eendracht en verbroedering en
tegemoetkoming gevierd. De minister
president kwam met zijne zoo belang
rijke Begeerings-verklaring inzake de
levensmiddelen-voorziening. Minister
Treub had zich daar voorloopig bij
aangesloten.
Het enorme Distributie-debat, dat
zich over vier weken had uitgestrekt,
was niet zonder .practiech resultaat"
gebleven, gelijk mr. Troelstra als
onafwijsbare voorwaarde had gesteld
wilde de Kamer zich niet .onsterfelijk
biameeren", weet men.
Be Begeoring betoonde zeer belang
rijke tegemoetkoming, zeer bedui
dende en ingrijpende correctie van
haar systeem.
En het compromis werd gesloten.
Algemeen was het besef, dat de
tijdsomstandigheden thans geen
Kabinets crisis gedoogden. Se tact-
looze, tevoren ton doode gedoemde
poging van den heer Otto om .malgré
tout" minister Posthuma te doen
tuimelen, mislukte. Het krediet van
1B7J millioen, thans tot 1 October
a.s. toereikend, werd zonder hoofde
lijke stemming goedgekeurd. Zonder
dat een enkel droppeltje .ministerieel
bloed" gevloeid had.
Be Kamer, dien 23 Maart tot 9
April a.s. met Paasch-recéa uiteen
gaand had harder gewerktindejongate
weken dan de oudste kenners van
ons Parlement zich kunnen herinne
ren. Zoo .tusschen de drupjes door"
in avondzittingen, is ook het ontwerp
tot drooglegging der Zuiderzee afge
daan. Donderdagavond 21 Maart, te
halftien ure, hechtte de Tweede Ka
mer zonder stemming haar zegel aan
dat wetsvoorstel, werd minister Lely
in en buiten het Kamer-gebouw ge
huldigd. .Terwijl het buitenland ons
op zooschaamtelooze wijze onze klein
heid doet gevoelen", zei een der bla
den .doet het goed uit dit besluit
het bewijs te mogen puttea dat Ne
derland zich bewust is te beschikken
over de zedelijke kracht, noodig voor
de uitvoering van een grootsch werk,
dat tot in verre tijden getuige zal
van de geestkracht, wonend onder
het volk der Lage Landen"
Van 9 April tot 15 of uiterlijk 20
Mei heeft de Tweede Kamer nu nog
zeer ingespannen arbeid te verrichten.
Be premier heeft 't bevestigd: eind
Mei krijgen we de candidaatatellingen,
7 Juli de verkiezingen voor het nieuwe
Lagerhuis.
Allereerst moet nu behandeld het
ontwerp tot heffing van Opcenten,
tot dekking van de kosten der Dis
tributie.
En hoeveel meer van zeer-urgenten
aard is er niet!
Minister Treub heeft een zeer som
bere schets gegeven van den toestand
onzer financiën en erbij gevoegd, dat
.met het oog op de vernietiging van
het productief vermogen van ons
kapitaal, ernstig zal moeten over
wogen worden, in het komend najaar
of op den bestaanden voet met de
mobilisatie kan worden voortgegaan 7
Be minister van Financien heeft
ook verklaard, dat de nood der schat
kist eene verhooging van de Oorlogs
winst-belasting met 60 pGt. zal vor
deren.
Het acciès der Btjksmiddelen houdt
aan. Februari 1918 overtrof Februari
1917 met 4 millioen ruim 1} ton.
't Is slechts een druppel in het Ba-
naiden-vat, genaamd Rijks schatkist.
Be toekomst blijft in de hoogate
mate zorgwekkend. Wat de commissie
tot het behandelen der oeconomiscbe
betrekkingen van Nederland met de
Gentralen zal bereiken, —menmoet
't afwachten. Eind dezer maand loopt,
weet men, onze overeenkomst met
Buitschland betreffende kolonievering
af.
Het diatribueeren en rantsoeneeren
zich gaandeweg over alles uit
strekken. Rund- en varkensvleesch
kwamen reeds aan de beurt. Straks
volgt de suiker. Welhaast de reet l
De op één na laatste week van
Maart 1918 heeft ons land zware be
proevingen, groot leed gebracht
eisch van zeer hevig te spannen
zelfbedwang.
Maar toch ook het besef dat als
de nood aan den man komt, ons zoo
gaarne kibbelend volk weet wat
eenheid, samenwerking, loyalen steun
aan de Begeering beteekent.
Bat besef geeft moed voor vele
bevroevingen, waaraan wij in de
naaste tookomst wellicht bloot zullen
staan 1
Ms. A*aoKio.
gehouden op 26 Maart 1918.
(VERVOLG).
Plantsoen.
XUI. Voorstel tot aanleg van een
plantsoentje veor het Algemeen
Weeshuis, Bureau van Gemeente
werken en het Kantongerechts
gebouw.
Held. Crt. 23 Maart.
Verhuring grond.
XIV. Voorstel om aan C. de Jong,
onderhands te verhuren een perceel
tuingrond achter het Algemeen
Weeshuis.
Beide aangenomen.
Prlkkeldraadafschslding.
XV. Adres van bewoners van
Emma-, Wilhelmina- en Piethein-
straten houdende verzoek om ver
plaatsing van de prikkeldraadafschei
ding waarmede die straten aan de
Westzijde zijn afgesloten.
B. en W. vinden de aangevoerde
bezwaren overdreven en adviseeren
afwijzend te beschikken.
Be heer Baak vindt wat voor het
adres te zeggen. Sinds de afsluiting
heeft plaats gehad zijn bedoelde
straten als uitgestorven. Voor wie er
wezen moet is het een groot gerief,
dat daar eene opening is. Be daar
spelende jongens vernielen het prik
keldraad, en het zou veel beter zijn
het te verplaatsen.
Be Voorzitter ziet niet in welk
belang eene afsluiting van de lande
rijen zou hebben.
Ook de heer Michels voelt er
voor de straat open te maken. Er is
daar een goed pad. Maar spr. voelt er
niets voor ook prikkeldraad om de
tuinen heen te plaatseD. De gemeente
is daartoe niet verplicht, dat is een
kwestie voor de eigenaars.
De Voorzitter merkt op, dat
de terreinen voor korten tijd verhurd
worden en dat er vele klachten kwa
men van de eigenaars.
De hoer Be Geut bepleit afschei
ding vanwege de gemeente. Het is
hier geen publieke weg, slechts een
toegang naar do tuinen.
De heer Biersteker vindt het,
als er afgezet moet worden, beter,
dan een fiinke schutting te nemen
inplaato van dat kinderachtig prikkel
draad. Spr. heeft naar de kosten go-
informeerd, en die zjjn betrekkelijk
gering. Als de afzetting van de hoo
rnen aan de Hoofdgracht enz. niet noo
dig is, kan men dat materiaalervoor
gebruiken.
Op voorstel van dien heer wordt
besloten het adres ter afdoening in
handen te stellen van B. en W., die
dan zullen onderzoeken welk beschik
baar materiaal er voor is.
N. V. Centrale Bouwmaterialen-
voorziening.
Voorstel om door het nemen van
certificaten van aandeslen van f 1000
deel te nemen in het kapitaal der
N. V. Centrale Bouwmaterialen Voor
ziening.
Aangenomeö.
Dading.
Voorstel tot aanvulling van het
raadsbesluit van 30 Januari 1918 tot
bet aangaan eener dading met J. Spruit.
Aangenomen.
Benoemingen.
XVI. Lid van het Burgerlijk Arm
bestuur. Vacature J. Buinker.
1. B. W. Spangenberg.
2. W. Lsmmers.
Gekozen de heer Spangenberg met
13 stemmen. Be heer Lammere kreeg
1 item, 1 was blanco.
Commissie van Advies voor de
Werkloozen-Verzekering.
Aanbevolen worden, als Voorzitter:
P. de GeusledenE. J. Bok en J.
Zander.
Gekozen resp. met 9,8 en 7stemmen.
Leden uit de Takvereenigingen
1. J. de la Houssaije, Penning
meester der Afd. Helder van den Alg.
Ned. Timmerliedenbond.
2. D. do Zee, Voorzitter van go
noemde afdeeiing.
1. C. Goes, Voorzitter der Afd.
Helder van den R.K. Bouwvak-
arbeidersbond ,St. Joseph".
2. J. Bekker, Secretaris der afd.
Helder van den Christelyken Bouwvak
arbeidersbond.
Gokozen de heeren Be la Houssaije
(10), Goes (9) stemmen.
Rondvraag.
Be heer Bok vraagt inlichtingen
omtrent de thans aan den vischafslag
verstrekte kaarten, waardoor het
karakter van openbaarheid verloren
gaat. Voor die kaarten moet worden
betaald f 1.— per persoon, f 1.60 voor
2 personen. Baarmee houdt echter
het karakter van openbaarheid op.
Het komt wel eens een enkele maal
voor, dat aan het Hoofd viach wordt
afgeslagen. Hoe gaat het daarmee
dan? Spr. ia wel voor het geven van
kaarten, maar dan gratis.
Be heer Grunwald zegt, dat
deze maatregel is ingevoerd uithoofde
van den greoten last, dien men van
het publiek had, waardoor de belangen
van de koopera in het gedrang
kwamen. Als een enkele maal eens
aan het Hoofd wordt afgeslagen, is
dat niets geen bezwaar, daar dat in
de open lucht geschiedt en daar plaats
genoeg ls voor allen. Bovendien ia
thans nog politlehulp gevraagd voor
Woensdag en Zaterdag om de jongens
te weren, die altijd zeer hinderlijk
z|jn. Be kaarten z|jn overigens het
geheele jaar geldig.
Be heer Bok vindt bet principe
van entrée betalen verkeerd voor
menschen, die wel eens visch willen
koopen aan den afslag.
Do heer Adriaanse zegt, dat
de vischkoopers ontstemd z|jn over
dezen maatregel. In ds verordening
staat hier niets van.
Be heer Grunwald merkt op,
dat aan de Beurs toch ook betaald
wordt. Het toegepaste middel is door
do koopers toegejuicht. Het is niet
concurrentiewerend, want iedereen
kan zoo'n kaart koopen. Maar de
handelaars hebben in de eerste plaats
recht op een plaats in den afslag. In
IJmuiden geschiedt ook iets derge
lijks (Geroep Niet tegen betaling
De maatregel hier ia nog royaler,
daar in IJmuiden slechts enkele men
schen worden toegelaten.
Be heer Baak vindt het stelsel
goed, maar nu de viach niet meer
verkocht wordt als vroeger, z|jn ver
scheidene menschen, die geregeld
kwamen kijken, karventers e.d. in
de verdrukking. Het bezwaar voor
hen is, dat z|j dien gulden moeten
betalen. Laat men dan liever dag
kaarten geven.
Be heer Grunwald merkt op,
dat nu het R|jk alle ondermaatache
visch in beslag neemt, het niet moge
lijk is aan schuitjes te koopen. Men
late deze zaak eerst eens doorwerken,
voor het oogenblik is het oen maat
regel van orde. Als we er de hand
niet aan houden, dat alle visch aan
den afslag wordt verkocht, gaan vaak
belangrijke bedragen voor de gemeente
verloren.
De Voorzitter zegt, dat de
heer Bok z|jn voorstel een 7olgend
maal maar eens belichamen moet.
Be heer Zander bespreekt de
vernieling van de beomon aan het
plantsoentje bij het kerkhof. Het is
daar ontzettend, zooals de boel ver
nield wordt, niet alleen doer de jeugd,
maar ook ouderen plukken daar
takken en schenden de boomen op
een verschrikkelijke manier. Bij heele
bossen worden de takken afgetrokken.
Toen spr. iemand er aanmerkingen
over maakte, kreeg hij b|jna ruzie.
Spr. dringt aan op het nemen van
maatregelen. Van den doodgraver is
niet te eiashen, dat hij daar toezicht
houdt.
De Voorzitter is blij, dat de
heer Zander deze zaak eens ter sprake
brengt. In de stad gaat het nogal,
aan het Spoorplantsoen wordt nogal
niet veel vernield. Spr. zal er de
politie opmerkzaam op maken.
De vergadering wordt thans ge
sloten.
Oa relt van de "Hertog Hendrik".
Het Handelsblad bevat een serie
brieven, waarin de reis van het pant-
aerschip .Hertog Hendrik" van
Nieuwediep tot in den Atl. oceaan,
waar het schip door een orkaan werd
beloopen, wordt beschreven.
In bet eerste gedeelte wordt een
overzicht gegeven van de reis naar
de Faro®. In het tweede gedeelte
verhaalt de schrijver de wederwaar
digheden, ondervonden op het traject
van Kongshavn tot in den Atl. oceaan.
W|j ontloonen daaraan het volgende
Zaterdag 23 Februari verlieten w|j
des morgens te 9 uur Kongshavn en
begonnen de lange reis van minstens
17 dagen naar Newport News. Al
spoedig bemerkten w|j, dat het met
onze rust gedaan was. Een stevige
wind deed de onstuimige golven van
den Atlantischen oceaan ons schip
beuken, dat dan ook danig begon te
stampen. W|j voeren in Westelijke
richting, pal tegen den sterken wind
in. Op deze wijze was het varen niet
bijzonder prettig. Aan de lunch geze
ten, verdwenen respectievelijk zes der
aanzittenden op stille, maar toch
veelzeggende wijze. Volgene velen
ia het stampen van het aehip oen
veel onaangenamer gewaarwording
dan het slingeren.
Dos middags was de stemming In
de longroom niet bijzonder opgewekt.
Het vooruitzicht om in deze, of nog
erger omstandigheden, 17 dagen te
moeten varen, is niet juist aanlokkend.
De nacht van Zaterdag op Zondag
was zeer onrustig, er stond een zware
storm, zoodat; het schip danste als
een dolleman. Gevolg van de voort
durend overslaande zeefin is, dat het
voorschip water heef t binnengekregen.
Er zal wel schade aangericht zijn,
want er ligt voel fourage in het voor
schip en ook voor duizenden guldens
aan plunjes. De vaart is verminderd,
opdat het schip z|jn kop meer uit
het water opheffen zal.
Tegen den avond neemt de wind
eer toe dan af. Het is een heele tocht
om de commandobrug te bereiken,
maar het loont de moeite. Het schip
stampt geweldig. Geweldig z|jn dan
ook de golven, die aan komen rollen.
Daar komt weer een zware roller
aan. Prachtig klautert het schip er
tegen op en de golf gaat onder het
schip door. Dan ineens duikt de kop
omlaag in de diepte, die soms wei
16 ii 20 M. groot ia. W|j varen nu
heel langzaam, 4 k 5 mijl per uur.
Op die w|jze kan het lang duren
vóór w|j Amerika hebben. Het storm
weer belooft niet veel goeds voor
den nacht; in den vorigen nacht
z|jn twee reddingsboeien verloren
gegaan.
Be nacht van Zondag op Maandag
is ruatiger geweeit dan de vorige. Maar
in den morgen ia de vrind met ver
nieuwde heftigheid opgestoken, de
barometer daalt snel. De stemming
blijft door dit alles gedrukt. In het
laatste etmaal z|jn wij niet meer dan
103 m||l opgeschoten en dat op een
reis van 8400 m|jl, die in 17 dagen
moet afgelegd. In den loop van den
middag doet een geweldige stortzee
ons allen opspringen. Be kolenladlng
aan dek begon weer te werken en de
door de stortzee losgeslagen kolen
boemden over het dek en maakten
een groot geraas. Tegen den avond
werd het weer nog onstuimiger. Na
den eten z|jn w|j nog naar de brug
gegaan. Wij stonden daar met z(jn
vieren, de twee officieren van de
wacht inbegrepen. Er loeide een
orkaan en het was moeilijk op de been
te blijven. De aanblik was overwel
digend. Golven van 12 k 16 M. komen
het schip bestormen, maar dit kroop
met z|jn kop Gr telkens en telkens
weer tegen op, om een oogonblik
later in de diepte, tusschen de golven
in, weg te duiken. Toch kwam er
desondanks vqpl water aan*boord,
soms was het zelfs op de brug niet
veilig en moest dekking gezocht
tegen het opstuivende water. Het
schip liep zeer langzaam, het voor
naamste was om den kop op den
wind te houden en dit kostte af en
toe moeite genoeg. Van de brug terug-
keerende bleek het dek blank to
staan. De kolen, die door de overslaande
golven los waren geslagen hadden
eenige afvoerwegen van het water
verstopt, zoodat dit niet overal een
uitweg vinden kon. Het waterbleek
den weg naar beneden ontdekt te
hebben. Onze hut stond blank en de
slingerende en stampende beweging
van het schip deed het zwarte water
heen en weer golven. Juist was de
hutgenoot gewekt en was het dezen
gelukt een paar schoenen op te
visschen uit het gore nat, toen een
bevel kwam" van den commandant,
dat allen zouden opstaan. Be aanblik
dien de longroom bood, was verre
van opgewekt. De stoelen stonden
verward dooreen, terwijl bij elke be
weging van het schip de wanorde
grooter werd. Leunend tegen de tafels
en hangend op stoelen waren w|j
daar b|jeen. Elk oogenblik werd de
barometer geraadpleegd, maar deze
stond en bleef staan op 74S. Het scblp
ging geweldig te keer, het geratel
der losgeraakte kolen en briketten
hield aan. Zoo nu en dan, als het schip
sterk overhelde, tuimelde er een van
ons, geen stevigheid vindende op den
natten vloer, in den hoek. Zoo ver
streek het eene uur na het andere,
de barometer bleef hardnekkig staan
op 748. Be meeste officieren waren
aan dek geroepen om de sloepen te
sjorren en maatregelen te treffen, om
verder werken der kolen te voor
komen. Zoo nu en dan kwam er een
beneden, doornat en onkenbaar van
kolengruis. Bat niemand in dien
donkeren nacht, terwijl de zeefin
voortdurend over het dek spoelden,
overboord geslagen is, mag een
wonder heeten, zelfs waren er weinig
of geen verwonden.
Het werd 3 uur, 4 uur, de baro
meter wilde nog altyd niet vooruit
gaan. Het schip slingerde en stampte
enorm. Toen gebeurde het erge.
Plotseling komt de commandant bin
nen, die een oogenblik in z|jn hut
in het achterschip uitrustte, met de
fatale mededeeling, dat de stuurin
richting defect was, het schip waa
ztjn stuur kw|jt en dreef nu op de
wilde, woeste golven. Be atuurkamer
was veranderd in een ruïne. Dikke
stalen stangen, 13 c.M. in doorsnee,
waren kromgebogen als een hoepel.
Het roer, dat, los van de stuurin
richting, zich vrij bewegen kon,
beukte den buitenwand van het schip,
terwijl dkt gedeelte der stuurinrich
ting, dat nog aan het roer vast zat,
bij elke beweging van het wilde roer
den binnenwand ran het schip trachtte
stuk te stompen. Intuischen kon het
schip zonder z|jn roer den kop niet
op den wind houden en werd dwars-
zeesch liggende, door de golven ge
teisterd. Met bewonderenswaardige
volharding werd getracht het roer te
Na eenige vergeeftohe po
gingen lukte het, de wandon van de
stuurkamer waren met zakken kolen
beschermd, opdat die de dreunende
slagen zouden smoren. Tegen 6 uur
steeg de barometer van 743 op 744.
Maar de orkaan loeide door met ou
verminderde krachf. Telkens plaiten
nieuwe watermassa's omlaag en ont
namen aan de longroom den laatsten
zweem van gezelligheid.
Om 7 uur werden allen aan het
dek geroepen. Er moest opruiming
worden gehouden onder de kolen en
briketten. Want er moest besllet een
uitweg worden gezocht voor het
water, dat het dek overstroomde.
Met kracht werd het werk aangepakt.
Halverwege de kniefin stonden w|j
in het water on telkens dreigde een
wilde golf ons mee te sleuren. De
toestand bleef zorgelijk, elk oogenblik
kon het roer zich weer loswerken.
Bovendien wilde de draadlooze niet
werken, zoodat w|j, afgesloten van
de buitenwereld, voottdobberden.
Toen een uitweg voor het water was
geforceerd, keerden w|j weer naar
beneden terug. Met vreugde werd
geconstateerd, dat ds barometer om
hoog was gogaan en stond op 746.
Maar in plaats van te minderen,
werd de o:kaan eer nog heftiger.
Om 9 uur werden weer allen aan
dek geroepen. De orkaan had toen
z|jn hoogtepunt bereikt. Dwarszeesch
liggende werd het schip door de
wilde baren bestormd. Sloep na s'oep
ging verloren, do stoombarkaa meeat
worden gekapt, één van haar Bavlds
boog om als een rietje. Getracht
werd aan het schip nog eenig stuur
te geven door de machines, maar
zóó wilde zee bleef dit een pogen.
Baarom werd besloten den deklast
over boord te werpen, alle kolen en
briketten werden een buit van de
begeerige zee. Met kracht werd door
sommigen dit werk uitgevoerd, terwijl
de golven voortdurend loerden op bun
prooi. Anderen waren bezig een drijf
anker te construaeren, maar buiten
boord gebracht knapten de stalen
trossen als draadjes.
Gelukkig bleef de barometer voor
uitgaan. Tegen 12 uur 's middags
begon het af te buien, het gevaar
was geweken. Wel dreven w|j vrij
hnipeloos op den grooten, nog alt|jd
wilden, Oceaan, maar toch, direct
gevaar waa er niet meer. Met vreugde
dankbaarheid werden de natte
kleeren uitgetrokken en een oogen
blik genoten van de ruat. Niemand
vermist, niemand zeife zwaargewond.
Allen behouden. Naast dank aan God
past ook een woord van hulde aan
de stoere, onvermoeide werkers, die
kloek gestreden hebben voor bet be
houd van het schip en zijn kostbare
lading.
Het benedenschip zag er intuischen
ontoonbaar uit. Inktzwart kolenwater
stroomde schier overal, geen plekje
was er te vinden, waar het kolen
gruis niet doorgedrongen wae. Be
'iODgroom was onbewoonbaar, de
hutten waren vuil en goor. Ook dbkr
is aangepakt door de oppassers. Togen
uur 's avonds zaten w|j met een
stevig bord boerenkool op do kniefin
ln een kring b|jeen. En het smaakte.
Wat moest er nu gedaan? In den
loop van den middag is er scheeps
raad gehouden, waar besloten werd
om te trachten de Faroö to halen.
Een afstand van pl.m. 300 m|jl.
Langzaam stoomde het schip die
richting uit, geholpen door de wind,
zoo veel hetr kon gestuurd met be
hulp der beide machines. Een wan
deling aan het dek gaf ons een blik
op de aangerichte verwoesting. Be
meeste davids misten hun sloepen,
zelfs waren ze kromgebogen, of ge
knakt. De Bloepen, die bohouden
bleven, vol gaten en dus onbruikbaar.
Het hekwerk van het tentdek op
een plaats ingeduikt. En zoo zou
verder kunnen worden opgesomd dit
en dat en dat. De schade is groot
en toch, wat heeft veel zich goed
gehouden.
Woensdagmiddag kwam de blijde
t|jding, dat er draadlooze verbinding
was verkregen met de .Islands Falk",
den Beenschen kruiser, dien w|j reeds
eerder bjj de Farofi hadden ontmoet.
Het schip zal ons zoo spoedig moge
lijk tegemoet stoomen. Allee blijft
i;oed gaan, de wind werkt mee, w|j
ioopen met een snelheid van 6 mjjl
per uur.
De nacht van Woensdag op Bon-
derdag was weer niet vr|j van ang
stige spanning. Er stond een stevige
wind, die do golven weer over het
dek joeg, maar alles ging goed.
Donderdagmorgen om 9 uur ging de
blijde mare van mond tot mond:
.Schip in zieht". Het was de .Islands
Falk", die den vorigen avond om 8
uur kolen geladen bad en 's nachts
met volle kracht ons tegemoet was
jestoomd. Voortdurend waa er draad
loos contact.
Zoo was in de vroegte het ver
zoek gekomen, dat wij, met het oog
op de sneeuwbuien, veel rooken zouden
maken, opdat z|j ons zouden kunnen
vinden. En inderdaad, z|j hadden ons
gevonden. Het was een aangrijpend
gezicht het schip nader en nader te
zien komen. Alleen al de tegenwoor
digheid ervan gaf rust. Bij ons ge
komen, nam de Islands Falk de lei
ding, het schip zou verder onze gids
z|jn naar de veilige haven. Al spoe
dig kwam er land in zicht. Het wae
het eilandje Myggenes, het oostelijk
ste van de Faroö.
In den namiddag waren w|j in de
luwte van het eiland gekomen, nu
was het zaak om in die luwte blij
vende naar een veilige haven te stoo
men. De Deensche kruiser, die tob
dusver onze gids geweest wae, zou
ons op sleeptouw nemen. De dikke
manillatroe werd te voorschijn ge
haald. Alles was gereed, het sleepen
zou beginnen, maar de tros brak.
Brak b|j een hernieuwde poging ander
maal. Zoo dreven wij, dicht b|j ons
deel, hulpeloos rond, terwijl de duis
ternis intrad, 's Nachts te 12 uur
waren wij door wind on storm om
het eiland heen gedreven en zwalk
ten nu aan den noordkant. Toen
werd besloten het maar weer met
eigen kracht te probeeren. Bn het
gelukte. Be machines werden aan
gezet eit voorzichtig aan, sturende
met de machines, voeren wij voort.
Z|J, die den nacht niet wakende,
maar slapende hadden doorgebracht,
keken den volgenden morgen niet
weinig verwonderd, toen zy bemerk
ten, dat wy een fjord waren binnen
geloopen. Bes morgens om 9 uur op
den len Maart lieten w|j het anker
vallen in dezelfde baai, waar w|j den
vorigen keer gelegen hadden. Ander
maal waren wy in Kongshavn, om
ringd door de boomlooze, besneeuwde
bergen. Wy zagen het onherbergzame
oord weder, maar ditmaal was er
dankbaarheid en groote vreugde iu
ons. Na dagen van angstige spanning
en bange onrust waren wy binnen-
geloopen in de veilige haven. En hoe
onherbergzaam het land ook zijn moge,
Kongshavn blijft ons onvergeteiyk,
want het beteekende voor ons veilig
heid, rust, behoud na dagen van
donkerheid.
Van de officieren van den Been
schen kruiser boorden wy, dat zij
geschrokken waren toen zij ons ge
havende schip goed in zicht kregen,
want zóó erg hadden zy het zich
niet voorgesteld. En van den Been
schen Gouverneur te Torshavn ver
namen w|j, dat in don bewusten
stormnacht 6 schoenors in de nabij
heid der Faroö met man en muis
zyn vergaan. Te grooter is en blijft
het wonder, dat wy, zonder dat
iemand onzer eenig leed overkwam!
in behouden haven mochten ankeren,
4e
BINNENLAND.
ia vertrokken, zy beeft aan boord
de Nederlandsche scheepvaart com
missie en honderd leden van beman
ningen der Nederlandsche schepen,
welke door de Amerikaansche regee
ring zyn opgevorderd.
Buitschland beeft voor het schip
vrygeleide gegeven.
Vsrltnglng dar broodkaart.
Het Bureau voor Mededeelingon in
zake de Voedselvoorziening meldt
Be regeering heeft moeten besluiten
den duur der broodkaart te verlengen
tot 14 dagen. Deze verlenging treedt
in werking Zaterdag 80 Maart.
In verband met de inbeslagneming
onzer schepen in Amerika en elders
toch laat het zich aanzien, dat op
aanvoer van het door de regeering
gekochte broodgraan van overzee in
de naaste toekomst niet te rekenen
is. Baarby kemt de gebleken onmo-
geiykheid om uit Buitschland graan
te kr|jgen. Beze feiten brengen mede,
dat met de ulterete zuinigheid hot
nog aanwezige broodgraan moet wor
den verbruikt en al datgene wat nog
door den binnenlandschen landbouw
kan worden afgeleverd, tot den laat
sten korrel moet worden Ingeleverd.
Ook by de uiterste zuinigheid en by
inlevering van allee, wat maar voor
het bakken van brood kan dienen,
zal het zonder verlenging van den
duur der broodkaart niet mogelijk zyn
den volgenden oogst te halen, zoodat
het noodzakeiyk is den duur der
broodkaart te verlengen.
Aan de door verlenging der brood
kaart tot 14 dagen ontstaande ver
mindering van voedsel zal getracht
worden tegemoet te komen door do
wekeiyksche beschikbaarstelling van
400.000 K.G. kaas met een vetgehalte
van 20 pet. in de droge stof, zonder
dat dit In de algemeene kaasdistri-
butie eenige wyzlging zal brengen
wat de hoeveelheden betreft. Wel
zal uit deze distributie de 20 kaas
worden weggenomen om geen moei-
ïykheden by de distributie van de
voornoemde hoeveelheid te krijgen.
Beze kaas zal beschikbaar gesteld
worden voor het publiek tot een pr|]e
van 75 cent per K.G., 87'/, cent per
Vs 8 cent per one en 4 cent
per one.
Aan de gemeentebesturen wordt
overgelaten de hun toegewezen hoe
veelheden te distribueoren over de
bevolkiDg, in aanmerking nemende
de gesteldheid van deze bevolking.
Maar de minieter dringt er bij de
gemeentebesturen op aan op degenen,
die op andere wijze in het voedsel
tekort kunnen voorzien, een krachtig
beroep te doen om van deze kaas
geen gebruik te maken, doch ze ter
beachikking te laten van hun minder
gunstig gesitueerde landgenooten.
Overwogen is voorts om, ondanks
de verschillende daaraan verbonden
bezwaren, de banketbakkeryen en
biscuitfabrieken geheel stopte zetten
ter besparing van graan voor de brood-
bereiding. Aan dit voornemen is echter
geen gevolg gegeven op byna een-
stemmigen aandrang van de besturen
der groote gemeenten en van het
bestuur der Vereeniging van Neder
landsche gemeenten, die van meening
waren, dat dit de voedselvoorziening
van do breede lagen der bevolking
nog verder zou bemoeiiyken.
De Virati. Staten an Nederlaad.
Reuter meldt het volgende
Ben 28 Maart heeft de voorzitter
van den War Trade Board uit naam
van de Amerikaansche regeering aan
den Nederlandschen gezant meege
deeld, dat de twee Nederlandsche
stoomschepen „Maasdyk" en „Po«l-
dyk" over den Atlantischen Oceaan
mogen komen om ievenemiddelen in
te nemen voor Nederland. Zy zullen
deze reis mogen doen, zonder dat ze
door de Yereenigde Staten worden
overgenomen of terug gehouden.
Beze verzekeringen zyn het prac
tiech effect van de voorstellen van
de geassocieerde regeeringen in ver
band met de overneming van Neder
landsche tonnage gedaan om ter be
achikking van Nederland te stellen
100,000 ton broodkoren ten bate van
het Nederlandsche volk en om vry-
waring te geven voor terugboudiBg
of opvordering van schepen, welke
zouden worden gezonden om dit
graan naar Nederland te brengen.
Be Amerlkaanache regeering is in
dezen zelfs verder gegaan dan baar
(oorspronkel|jke) voorstellen, omdat
de „Maasdyk" en de „Poeldijk", die
nu in Nederlandsche wateren liggen,
tot de stoomschepen behoorden, welke
overeenkomstig vroegere afspraken,
naar de Voreenlgde Staten zouden
komen om lading in te nemen voer
de Belgian Belief. Hoewel de regee
ring deze twee stoomechepen heeft
vrygesteld van dezen dienst, hoopt
ze, dat het mogefijk is twee andere
stoomschepen uit Nederland in hun
plaats te zenden om levensmiddelen
voor Belgiö te halen, waar de be
volking nn in den grootsten nood
verkeert, als gevolg van de moeilijk
heid om scbeepsruimte te krijgen
voor de Belgian Belief, welke nu
door Nederland en Spanje gozamen-
ïyk wordt behartigd.
In verband met de uitvoerige,
duidelijke verzekeringen van de
Amerikaansche regeering, dat de
„Maaidyk" en de .Poeldyk" naar
Nederland zullen mogen lerugkeeren
met hun ladingen levensmiddelen,
kan lultschland geen voorwendsel
vinden om zich te verzetten tegen
hun reis of ze onderweg aanvallen,
daar de reie zuiver in het belang
van Nederland en niet in dat van
de geassocieerde regeeringen onder
nomen wordt, zoodat de gevolgen
van eenig optreden (van Buitschland)
uitsluitend zouden neerkomen op de
Nederl&ndache bevolking, waarvan de
groote nooddruft algemeen bekend is.
De „Nleuw-Amiterdam" vartrokkaa,
Een Beuterbericht meldt, dat de
.Nleuw-Amsterdam" naar Nederland