COURANT
TUIN-CONCERT
Hotel „BeLLEVUE".
ZONDAG a.s.
4981
DINSDAG 3 SEPTEMBER 1918
46e JAARGANG
G. PS B®8R Jr., Haletor. - Optesia 6800 «x» - AbonMamanteprl|a t Irs «teaei f1«—B p»r (.jon? tl.25, BtalteBfawd f 2.26. - Losse &x. 8 «aal. - Adv»rtgiipU6a pwr rag»! 10 «ent •+- 20 samioflstoeslafl.
Op pagina 4 van dit blad
is opgenomen:
I. DE DISTRIBUTIE ta Haldar.
Callanfsoog.
ZIJpa.
Anna Paulowna.
ft Texel.
2. Feuilleton, enz.
OORLOG.
Van het Westelijk front.
Bufiflu, 31 Aug. Officieel avondbe-
richt.
9e Eogetecheu -hebben hadan de
nadert eeaig» dagen tot «tand ge
brachte verkorting van on» front, dat
tusschen- Yperen en La Basaée Daar
Hasobroeck ia verplaatst, bemerkt,
eu zijn onze achtergelaten verken-
ningaafd««lingen over Rammel
Ballteul—Neufbetquin over de Lawa
gevolgd.
Ten ZO. van Atrecht zijn Engel-
sche partieel* aanvallen mislukt. Ten
N. van de Somma wordt gevochten.
Aan weerszoden van Noyon on tuv-
schtffl Oiae en Aisne hebben in dan
namiddag, na hevige artilleriestrijd,
Franache aanvallen zich ontwikkeld.
Boriyn, 1 Sapt., 'a middags. Hot
leger van prins Rupprscht
en generaal von Boehn. Tus
schen Y paren en LaBassée
hebban wy ons front verkort door den
naar Hazebrouck vooruitsprin
gende bocht op te geven. Wfi lieten
d<arbjj den Rommel aan den vij
and over. Ba e enige dagen geleden
uitgevoerde beweging was hem ver
borgen gebleven. Gisteren deed do
Eogalacbman met een sterke strijd
macht een aanval op onze oude linies.
Onze in het voorterrein der nieuwe
stellingen achtergelaten gemengde
afdasliicigen zijn met hem in contact.
©o vijand heeft den Rem mei be
zet en is ons over B a i 11 e u I,
Ne u f B e r qu 1 n en de La wi ge
volgd.
Aan den straatweg Atrecht—
Ramerrljk mislukten Engelsche
infanterie aanvallen voor onze stel
lingen. Rrachtige vijandelijke aanval
len, tot des avonds meermalen her
haald tusschen 9 c o u r t en V a u 1 x-
Yr a u c o u r t; mislukten. In een heen
en weer golvenden strijd bleven Bul-
Ie cour t en Ecoust in handen
van den vijand.
Tusschen Mor val en Péronne
gingen Eagetecha en Auntralische di
visies na een hevig vuur tot den aan
val o ver. Bij Mor val en ten zuid
westen van Bancourt werden zij
teruggeworpen. Bouchaveanea
bleef door een tegenaanval behouden.
Verder zuidwaarts verloopt onze linie
na afloop dor gevechten laDgs den
straatwog Bou chavesnea-Pó
r o n n e.
Pogingen van d6n- vijand om by
Bri«5 en St. Chrisfede Sommc
over te steken, werden verijdeld.
Rrachtige aanvallen werden door straatroof in Moskou voortdurend
de Frantchen ondernomen tusaeheu toeneemt, ondanks de strenge bewa-
de Som me en de Oiae tegen d*
kanaalatellicg en de hoogten ten
noordoosten van Noyon. Franscbe di
visies, die des avouds aan beide zijden
van N e s 1 e aanvielen, werden voor
haalde malen onzs nieuwe stellingen
to Mont St. Quentin aau, doch
telkens werd hy na -e«n verbitterden
strijd teruggeslagen, waarbö hij go-
vautecen In onze handen achterliet.
Wij bebbeu vorderingen gemaakt
in de jichting san La Tranaloy
en gedurendo don nacht den vijand
verdreven uit da dorpse L o n e a t fc e
i Eccourt St. Me in, waarbij
wij honderd ge vangen on maakten.
Ten N. van den straatweg
Atrecht-Ramorijk hebben wij
tijden# een kleine geslaagds oper&tie
ten O. vaa Eaucourt meer dan
50 gevangenen gemaakt,
In dan Leis-sector duurt onze op-
marach voort. Onzs troepen zijn de
La we overgetrokken eu naderen
den straatweg La Basaée Estaire.
Ean aanslag op Lenin,
Vrijdagavond ia to Moakou «au
aanslag op Lenin geplagd. Hö had
in oeu arbeiders vergadering gespro
ken eu werd bij het heengaan door
twoe vrouwen staande gehouden.
Tijdens het gesprek vielen drie scho
ten, waardoor hij in de borst werd
gefcrt ffen en de longen- geraakt wer-
dïn. Zijn toz&tand in ernstig daar
inwendige bloeduitstortingen hebban
plaats gehad.
Bj beide, vrouwen die de ecboten
loeten warden gearresteerd.
9e Prawda publicseit «en oproep
aan de arbeiders, waarin gazsgd wordt
dat de aanslag beraamd werd door
rschtscbe sociaal revolutionairen endat
de sporen ervan ook naar Eogolsch*
sn Frausche huurlingen zullen voor»».
Op de aanslagen tegen hun leidora
zoo. wordt verder gezegd zal
da arbeidersmassa antwoorden met
onverbiddelijk» masaa terreur.
Uit Sl. Patersburg wordt gemeld
dat den volkscommissaris voor bin-
nealandxcho aangelegenheden, Uaitz-
ki, vermoord ia. Ba -daders z(jn- in
hechtenis ganomen.
SOOO Sociaal-Revolutionnairan
ter dood veroordeeld.
Volgens een op 31 Augustus ge
dateerd telegram uit Moskou aan do
.VosaiEChe Zeitung" hooft het volka-
comraiaaarlaat bekendgemaakt, dat
5000 sociaal r»voioti<iiinfti»a ter dood
Veroordeeld zijn. Set oordeel zz.1
echter slacht# dan voltrokken worden,
als de sociaaLrevolufcioanaire party
ten nieuwen staatsgreep tegen de
soviet-regeericg zou ondememon.
Alle naar het Rremiin, den zetel
dar regeering, voerende straten, als-
made de voonKMmsto vatkovrawtgen
dsr stad, zijn door militairen afgezot.
Be inwoners blijven uit vrees voor
onlusten in huüüe huizen. Be stad
;lot er als uitgestorven uit.
Onvsiligkeid ie Moskou.
Dat het in Moskou nog alias
behalve veilg is, blijkt uit een brief,
dien de Frankfuitsr Zoitung van zijn
correspondent uit da stad ontvangt.
Be corraspondent schrijft dat da
king der stad. B«n 15n Augustus b.v.
drongen vijf met revolvers gewapende
mannen, dio in een auto kwamen
voorgeraden, het befaling«kantoor van
het ondersteuningfond» voor werke-
onze linies door ons vuur tot at&an loozen, dat op s«n der drukste punten
gebracht. Bij B o u v y werd da vyand
door een tegenaanval teruggeworpen.
Tegen $len middag mislukten tusschen
Beaulieu en Morlincourt
groots aanvallen onder zware ver
liezen voor don vyand. Ean des avonds
ondernomen aanval ging over in klein»
afzondoriyk* aanvallen, die overal af
gestegen werden.
Sterke vijandelijke strijdkrachten,
die ten noorden van Varesnesen
over de Oiae by Brotigny aan
vielen, weiden teruggeworpen.
Tusschen de Oise en de Aisne,
is gisteren na a«n zeer krachtig ar
tillerievuur da it fan terieslag opnieuw
ontbrand. Dicht ten zuiden van de
Oise kwam do vyand door ons ar
tillerie- en machinegeweervuur niet
vooruit. Aan heidezoden van Cha m ps
viel de vyand imt sterke strijdkrach
ten van de A i l e 11 e-laagte uit aan.
Moor een tegenaanval werd de oude
toestand hersteld. Tntschen de Ai-
lette en do Aisne gingen parti
eel* aanvallen van den vyand den
grooten aanvallen vooraf. Hierby stel
de Viz® Feldwebel Haas- vsfr de ma-
cbiuegeweercompagnio van het 29e
fössrveregimentviervyandeiyketanks
buiten gavecht on nam de inzitten
den ervan gevangen.
B»a avonds viel de vyand aan met
stet ke strijdkrachten. By en ten zuiden
van Crécyau-Monfc sloegen wy
den vyand terug, gedeelteiyk door een
tegenaanval. Ton oosten van J u v i g-
«y drong hy door tot Terny-
Soray. Baar brachten plaatselijke
reserves hem tot titaan. Zuidelijk-aan
sluitend tot aan d» Aisne zijn de
meermalen hvrhaald* aanvallen van
den vyand voor onze linies mislukt.
Paronne gevallan.
Londen, I Sept. Reuter verneemt
dat P r o n n e, M o w a 1 en B u 11 e-
court door de Engelacben veroverd
zyn.
Pa?ys, I Sept. 's namiddags. Offi
cieel. Be aan den gang zijnde ge
vechten zyn gedurende den nacht
voortgezet. Franscbe infanterie-af-
deelingen zya het Somme-ka
naal ten Oosten van Epónan-
c o u r fc overgetrokken. Vorder Zuid
waarts hebben de Franschen zich
meetster gemaakt van Royels-
Pet it. Wy bobben 250gevangenen
gemaakt.
In de streek ten Noorden van
Soissona hebben wij Ltuvy en ver
scheidene wenrstandscentra, die door
den vyand krachtig verdedigd werden
genomen. Een duizendtal gevaogenen:
is in handen der Franschen gebleven.
(e verstaan gegeven, dat hy aan de
.oumiddollijKe" overwinning geloefde
tn hy legde dit aldua uif, dat hij
van meeniog was, dat ds voll
dige overwinning binnen bet
jiar beperkt zou zyn en dat de oor
log ten eintki gjbracht zou zyn, vóór
er wedrr een jaar verloopoa zou zyn".
De ekonomische toestanden in
Oostenrijk.
Be Ooatenryksche bladen bevatten
eon offlcieelo atatistiek, die een treu
rig boald geeft van de f.konemisr.he
toustaudan. Zy bev*>t cijfers over d«
uitbreiding van het hongeroedeem in
Bohemenindo maand Juli, se^gslekmn
met Mei. In het district Reichenberg
atieven in Juni aan hongerziflkttm
30 msnachiuhet aantal lydera was
1500. Iu Mti waron dezs gatallen
oudersch. 5 en 809. In het district
Warnadorf 20 dooien on 1281 zieken
(tagou 7 en 659 in M*i), iu Haida 2
dooden, 369 zie;/.eu, Teplitz 155 zioksu,
Hohe&elbe 144, Weipert 6 dooden,
131 ziekê.a, Schluckenau 127 zieken,
Graslitz 5 doeden. 95 zieken. Ban
vo'gen nog teu groot aantal districten
met kleinere getallen, die tezamen
4chter' nog (/en 2000 ziekte- on een
50 «tarfgavalien meidon, alle in het
fiuitsche dokl van Boueman.
a TjjachiBche districten zya tot
dus ver voor do hongerziekten vrywol
gaspaard gebleven. Slechts in Praag,
KöQlgsaa', Rarollnenthal «n Mubl-
bauieu zya enkele gevallen, tezamen
een honderd, voorgekomen.
Oorloysbeiastingen.
Washington, 80 Aug. (Reuters byz.
dienst.) Da fi lancieale commissie van
het Representantenhuin keurde het
veraiag goed omtrent het wetsont-
warp betreffende do oorlogs-inkom-
eteri ten badrsgo van acht milliard
(Sollara. Bit wetsontwerp legt «on
belasting vau 80% op do oorlo/s
winston, naast eau heffing vau 35
tot 70% op buitenge wouo winsten.
Ba msximum cupertax op inkomens
wordt verhoogd tot 65 d® nor
male belasting op inkomens boven
de vier duizoEd dollars zal 12 die
op inkomens onder de vier duizend
dollars en boven het vrijgestelde in-
komenbeirag zal 6% bedragen.
Naar de vmeltkroes.
Hohenzoll&rn-standbeelden van bros
ontgaan het lot niotdier monumenten,
welke do Buitsehe overheid voor dï
smeltkroes bestemt. Be meer dan
levensgroots bet-Idon aan het gebouw
van den Bariyuscban potitie-prasideut,
vau den «rooien keurvorst, koning
Frederik I, keizer Wilhelm I ea keizer
Fre^erik III worden nu versmolten.
van Moikou is gelegen, binnen ou
namen de kaa met 40Ü.000 roebela
mede." Ook de kas der ct operatieve
ondersteuuingsvereoniging, waarin
zich niet minder dan vijf miliioen
roebels bevond, werd weggehaald.
Bovondien xuoeat de- kas van d«
Roersker «poorwvgmaafc^cbappy met
li uriHioen er-aart getooveu. Duzo
kas werd door gewapende lieden
vervoerd, hetgeen do roovors ui«it
verhinderde om hun aanval t®
ondernemen, door een bom onder de
menigte te worpen en van de ver
warring gebruik te maken om er
van door t» gaan. Zelfs do partykaa
van de links sociaal-revolutionair*
party is niet bespaard gebleven. Zij
n.i. na d&n aanslag op von Mir-
bach by een ,vertouwansman" in
bewaring gegeven, die er echter
onverwachta mode naar de Oskmue
aan de baal is gegaan.
De Confiscatie van een Duitsnh
schip aanstaande.
Madrid, 1 Sept.:
Minister Bat» heeft gisteravond
aan het kabinet de m«dedaeling ge
daan* dat het Spasnsche-atoomncüip
,Ataz Mendi", dat steenkool van
Engeland naar Spanje overbracht,
getorpedeerd is.
Dato telegrafeerde om nadaro by
zonderheden, na ontvangst waar vau
by bevei zal gavern tot confiscatie
van san Duitoch schip van g&iykon
inhoud, zooali besloten werd in den
kabinetsraad van 20 Augustus.
Clemenccau voorspnlt ds
overwinning binnen het jaar I
Be laatst aangekomen Franscbe
bladen bevatten een verklaring, door
Clemencoau gedaan aan den A,me-
rikaan&chen senator Lewi»,
zoo vermeldt een blad er uitdrukkelijk
mot toestemming van domen-
openbaar gemaakt wordt,
h«er OiemoneeAu hsefc dan vor-
klaatd, dat toen da Amerikanen in
Fra&kryk begonnen aan te koman,
nog wat onzskerheid was in do
Fransche openbare meeningmon
twijfslde Liet aan de dapperheid
Amerikanen, men wist ook wel, dat
Amerika een groote natie was,
vooral groot in dan vrede, dacht man.
Maar van het oogenblik af, datzjj
in actie getreden zyn, hebban de
Amerikaaiiscae soldaten getoond, dat
zy zich wonderbaariyk aan den oor
log aangepast hebben. Zy hobben de
BINNENLAND.
Buitschers letteriyk geterrorisoord.
,Be heer Clemenceau heeft verdar",
I zoo luidt da met zyn toestemming
Londen, 1 Sept. namiddag. Officieel. I openbaar gemaakt» verklaring, „zon-
Gisternamiddag viel de vijand her-1 der het t& zoowel-woorden te zeggen,
Ean logger op een mijn geloopen-
Vrijdag ia, om en nabij do gtens
van het Buitache gevaarlijke Kabied,
de SchibveuiögBCho logger SC3. 8,
dwaru voor Scheveningen op eon mijn
geloopen en gezonken.
Van de bemanning zya d« schipper
®.,Violyk en do op varenden R. Pronk,
R. Baak, A. Yroiyk en Rog verdron
ken. De overig» loden van de be-
manamg Bal, 18 jaar, en Baak, 15
jaar, zya gared. Di two» geredden
zijn aangevoerd door don Schovening-
schen Jogger SGH. 388, B« juiete plaats
van hot ongeval is nog niet bukend
en wordt rog nader onderzocht.
Hot Hasgsche cörreïpondectiebu-
reau meldt
Ia verband met ds ramp welke
Schoveuingen heeft getrc ff«u met het
vergaan van de „Adriaua", Sch. 8
hebben wij mn onaerboud fcfchsd met
don oudsten der beide overlevenden,
éou 18 jarigen A. Bal te Schevenin-
gon, die ons het volgende meedeelde
Bn .Adriaua" was Vi-ydag22 dezir
uitgegaan en bevocd zich gisteren op
«*e thuisreis mst een lading vau 120
manden visch aan boord. Dea avonds
om half zeven, toen het schip zich
mijl <:an de Scbsveniognchs kui:t
bevond, stootte het op c-.;U verankerde
myn. Op he t achterdek bevond! n zich
toen do schipper Dirk Vrolijk, stuur
man Rryu Baak, de matroos Frans
Yroiyk, een broer van den schipper,
de matroos Rlaas Pt onk un ds scheep
jongen Piit Rog. Bal was beneden in
haiv voorschip toen hfl deu knal hoor
de. Hij snelde naar boven, doch zag
toea dat het achterschip reeds was
woggeulsgen. Do schipper, stuurman
Bsak, Fraua Yroiyk en d3 scheep»-
joDgon werden dcor da ontploffing in
da lucht geslingerd. Bal zag geen van
het viertal w*.u\ Geholpen door den
15 jarigen Baak maakte bij inmiddels
de scheerboot loi, doch toen een
groote go'f - do z«e #tond vrij
hoog over het ziakoudo schip sloeg,
wiat Bal niets andere te dom dan
over Jjoord. te «plagen. Tevoren had
hy zich van een zwemvest voorzien,
Be scheepsboot dreef omgekeerd op
de golven, cn was over ^«n matroos
RIas# Pronk en Baak heengeslagen.
Beiden kwamen er wel onder van
daan, doch Pronk verdween dadelyk
daarop in de diepte, terwijl bet Baak
gelukte zich cp wat wrakhout dry
vend» te houden. Bal wist zich zwem
mende, en dank zy het zwemvest,
boven water te houden. Hy zag het
achip voor zyn oogen zinken.
Nadat hij en Baak een kwartier op
deze wöz» hadden rondeedobberd
kwam de logger Sch. 338 te hunner
redding aan. Vanaf dit schip werd
een boot uitgezet, die bemand met
«enige ledan der bemanning,
slaagde beide schipbreukelingen te
redden. Om e*f uur, Trtldaj, werden
zy ta Scheveningen aangebracht.
Di onzijdige scheepvaart.
Het Alg. Hendelsblad schrijft over
hüt Reutertelegram uit Pary», volgers
hetwelk een regeeringsbealuit heeft
bepaald, dat onzedige schepen, dio
onder vjjandeiyk vrygeleide varen,
dat niet In erkend door do geallieerden
en in sti-yd is met huu rechten als
bij gunstig weder
van 8.30 tot 10.30 uur.
oorlogvoerenden, worden beschouwd
ia hc.£ belang van den \yund te varen,
tenzy het tegendeel wordt bewezen:
en m.tedion bloat zullen «(aan aar.
prijemaking eu inbeslagneming.
Duitschland zrgï du»: gy zult niet
varon zonder myn vrygtfleide, anders
breng ik u op of boor u in den grond;
de Geassocieerden astwoordenair.
gy va&iü onder Buitecb vrijgeleide,
breng ik u op en var klaar ik u
goeden prys. Om dus vry te kunnen
varen, zal men weder vergunnicg
mosten vragsn van de Ge&saociecrdvn
om «ru vrygeleide to mogen voeren
vau Buittchland, tonzij Buitscbland
weder in het bazit van zoodanige
vergunning van de tegenpartij een
ra Jon ga&t zien hst schip als vyan-
"leiyk eigeudom to beschouwen. Zoo
loviuriton wy ons in «en cirkel, waar
uit geen ontkomen is; willekeurd»r
oorlogvoerenden treedt geheel m dt
plaats vau bet volkenrecht.
Het is waar, Riuter vermeldt, dat
hst tegendeel kan worden boweren,
dat due getracht kan worden voor
don prljsrec'otir het bawijs te levorau,
dar. ae schepen, ondanks het fisultsche
vrygeiolöe, toch niet varen in het
bblang van den vyand. Wioovonwel
wsofc, hoe ook da Engelucbe prjjs-
rechter geleidelyk is afgeweken vau
de padeu vau bet recht en steeds
meer is geworden tot een orgaan
vau rogterinespolitJek, zal hierop
gean greote verwzchtingen bouwen.
Wat onze regeenng zkl doen?Wy
weten het niet. Bo wijziging dsr
Bnitsche Prisenordoung heefc haar,
naar w{j mennen, zelf» geen aanlei-
dicg g!ge7«n tot eenig protest, maar
elieen tot hot zoeken naar enne
schikking. Man ziet thees opnieuw,
waartoe al die goeimoadige inschik
kelijkheid leidt; maar onze regeering
wil riet hooren.
Nieuwe beperkingen
SpoorwegdieKsfregeling.
Be gebrekkige en ongeregelde aan
voer van steenkolen brengt de spoor
wegen in steoris grooter moeilijkheden.
Men heeft de in de dienstregeling
van Juni reeds vermeide z.g. saizoen-
treinon daardoor dit jaar nint kunnen
laien luopen eu thans ic hot reeds
zakar, d&c man Legeu het eiuclo van
het rei»,seizoen, waarschijnlijk eind
October, tot meuwo beperkingen zal
moeten overgaan.
Het aantal treinen zal dan tot het
allernood zskelyk&te wordon ingekrom-
oon. Wat de verbindingen van het
Noorden on het Zuiden met d« hoofd
stad betrifc, zal men waarschijnlijk
wel op al6chia twee oneltreintn zijn
aangewezen en dat .sneltrein" moet
dan weir worden opgevat als een
trein walke onderweg weinig stopt,
dan wel als een train, wslka hard
rijdt, daar de snelheid der treinvn
weer zeer zal worden verminderd.
Waarschijniyk krijgt men e«nmaxi
mum snelheid vaa onteer55R.M.
per uur, terwijl er thans nog wol
treinen zyu, dis ongeveer 70 R.M.
por uur rijden. Ala we daaraan nog
toevoegen, dat er van verwarming,
behalve misschien by strenge voret,
ook geen sprake zal zijn, dan blijkt
voldoend®, dat het reizen dazen winter
wo»r geen pretje zal worden, al wordt
het dan ook na Ssptember weer 25
geedkoopsr. (Telegraaf.)
Vervoer van rijwielen per epoor
verboden.
Het ver voor van ry wielen per
afoor ia met ingang op 1 Sop tenten
weer verboden. („N. R, Cf.")
De prijs der aardappelen.
Het bureau voor mecUdeelingen in
zake de voedselvoorziening moldt:
Voor verscheidene artikelen wor-
iïï, gelijk mon weet, naar de kwa
liteit verschillende p, Ijzen in rekening
gebracht by de distributie. Naast een
soort, waarop door het ryk toeslag
wordt gegeven, ia dau oan tweede
soort verkiygb*»r gesteld, waaraan
de msximumprljs beantwoordt aan
den koeten den prijs. Zoo wordt toe
slag gegeven op bruinbrood, grosue
«rwtsn, bruine boonen, witte eulkor
eu margarine en margarine-melanges,
terwijl daarnevcn, maar tegen boo
geren prijs, ook te br.kom«n zyn
wittebrood, capucyners, witte boonen,
bruine suikwr en boter.
Hetzelfde stolsel zal nu voortaan
t'eljjk trouwens reed» in het
voorjaar bij de behandeling van de
distributiocitsdieten in uitzicht word
gesteld wordon toegepast op de
aardappelen. Naast den prijs voor
zand- en voenaardappelen, die, dank
zij dtn rijkstoealag, op 5£ cent kan
wsrdan gesteld, bomt do prys
cent, overeenkomende met deu kos
tendsn prijs voor kltiaardappelen.
Bit pryeverschil zal gelfen zoo lang
er zand- on veonaardappelen zullen
worden gedistribueerd.
Indien dio niet meer beschikbaar
zyn, wordt de prijs van de klei
aardappelen 6£ cont, evenals het
vorige jaar.
Ontslag aan nan lavansmiddelan-
badrijf.
Be commissaris van politie, de beir
N. Corneliese, en do agenten van
politie, werkzaam by het levens
middolenbedryftoH»llevo»t»!uis,eor»t-
gonoemd® als directeur, zyn mot in
gang van 1 September als zoodanig
ontslagen.
Als directeur iN benoemd de heer
V. Schilleman. Het bureau ia mot
dien datum overgebracht naar d«
voormalige Mariue machinistenichool,
waarvan een der lokalen welwillend
door den minicter is beschikbaar
gesteld.
Het afhalen van boonan.
Het bureau voor modedeelingen in
zake de voedselvoorziening meldt:
In een der bladen zyn ernstige
bezwaren ingebracht tegen de wijze,
waarop te Rotterdam boonen in
huisindustrie voor de inmakeiyea
worden afgehaald, en wel in verband
met de binneolandscbe voorziening
van icgomaakto groenten. Naar aan
leiding daarvan valt het volgends
op te marken. Voor de binnenland
sche wintel-voorziening worden groote
hoeveelheden boonen opgekocut op
de veilingen, om te worden bewerkt
ia da ryksfabriek Groenten-centrale
te Ltidscbeudam en in drie andere
fabrieken, te Boskoop, Rodenija en
Rotterdam, dio geheel onder ryks-
toezichL kfcaan. Verwacht wordt, dat
de in deze fabrioken ingemaakte
boonen een voldoende binnealandeche
protisie zullen uitmaken.
Immer», er wordt dit jiar, in
verband mot de algemoene voedsel
schaarschte, meer ingelegd dan het
vorige jaar, toen een niet onbelaag-
rijk(j hoeveelheid werd overgehouden).
Mocht er toch nog moer nooriig zijn
dan in de rykafabrieken werd ver
werkt, dau zal ook van den voorraad
worden genomen, die in particuliere
inmakeryen wordt gemaakt.
Nadat toch op de veilingen eerst
voldoende boonen zyn gekocht voor
de binnonlandache directe consumptie
en watervoorziening, mag bet over
blijvende deel worden geveild voor
bet buitenland. Deze vryo boonen
worden, hstzy iu verschelt toestaud,
hstzy ingemaakt, uitgevoerd, en het
zija de particuliere inleggeryen, welke
zich mot doze tak van nyvsrheid
bezig houdsn, die een uitgebreide
huisindustrie aan den gang houden.
Baarbij doen zich, al# bij huisindustrie
in hot algjmeen, miastandan voor.
Teneinde daartegen zooveel mogelijk
te waken, zijn aan dezs particuliere
fabrieken voorcchrifteu gegeven om
trent zindeiykheid en hyg-öao, wtarop
do conti oleura van het Rijkskautoor
voor Groenten zooveel mogeiyk toe
zton.
Het bezwaar is evonwel, dat «it
boonen-afhalen ia een eeizosn-arbcid,
die in korten tyi moet :yn afgo-
loopan, terwyi zeer groote hoeveel
heden in dit korte vsrloop moeten
bewerkt worden. Daardoor wordt
deze arbeid in honderden gezinnen
verricht, wzarop uit den aard der
zaak een volstrekt afdoend toezicht
uiterst moeilijk is. Het rondschrijven,
dat in het begin dor maand Augustus
ia gericht tGt de besturen der veilings
vereenigingeu, de inrichtingen voor
het verduurzamen van groenten en
fruit èu het k«peetie- «a conuóle
personeel, tooct, dat het Ryksbautoor
voor Groenten en Fruit zich er
rekenschap vau geeft, dat misstanden
kunnen voorkomen on er naar streeft,
die mis&tanden zooveel mogelijk tegen
te gaan. E?n af-iootde verbetering
zou alleen mogelijk zijn, indien
ga-ijk voor d« binnmlandache con
sumptie geschiedt - do gehselo be
werking kon plaats vinden in goe l-
controleerbare werkplaatsen. Daar
voor zouden echter zeer groote
fabrisken moeten worden gebouwd;
aan de Groanten-Centrale te Lvid-
achaedsm al'oen houden zich bijv.
700 vrouwen bozig mat het afhalen
vau boonen.
De boonen voor hat binnenland
worden dus vorworkt in fabriekon,
die onder voortdurend toezicht staan.
Mocht er meer noodig zijn, dan wordt
aen deol van dun voorraad van
particuliere fabrieken genomen, waar-
hst Rijkskautoor natuurlijk vry
is in zyn keuze. Daarenboven mag
nut vergeten worden, dat overal de
boonen na het afaalen go.d worden
gewanechoD, voordat zij in het zout
gaan.
Diefstal vm broodkaarten.
Boor de Rotterdamsche politie is
aangehouden de lSjarige kantoor
bediende, die in de laatste maanden
van het in het Poortgebouw gevestig
de bijkantoor van hot Gsmeenteiyk
Distributiebsdryf ongeveer 3000 brood
kaarten bad weggenomen. Reeds ge
durende eeu jaar most da jongen
zich aan deze diofttallon hebban
schuldig gemaakt, doch de laatste
maanden nam hij ue broodkaarten
by pakjes van 80 tegaiyk weg. Ba
kaarten kwamen alle terecht by de
familie O., die ze tegen hoogen prys
vsn ds band zette. Voor de laatst®
partyen broodkaarten had de jongen
f400 octjangen. Einigsn tyd geleden
had hy al met de ditfetallen willen
eindigen, doch torn had de familie
O. hem bedreigd hem bij de politi®
te zullen aangeven. Voor hat ont
vangen geld had bfj o s. een zeilboot
een rywiel en een fonograaf gekocht-
(Y.
Botsleg op de Goolsche stoomtram.
Zondagmiddag, ongsvosr baïf vier,
zyn even buiten Muiden, op don
Amsterdamschon straatweg, juiat
tegenover de kruitfabriek Be Riijga-
man", twee treicen vaa öeGooische
Stoomtram op elkaar geloopau.
Ba aangerichte schade wa» zeer
groot. Balcons zyn versplinterd, kopo
ren en yzeren stangen verbogen en
glasruiten vergrulzeld. Be tram, die
uit het Gooi.kwam, was (jokvol en
de reizigers konden n» bet ongeluk
niet op de gewone wijze da waggona
verlaten, zoodat hier en daar nog
ruiten stukgeslagen moesten worden,
ten eind® hen te verlomn.
Een twaalftal personen wordon ver
wond, waaronder drie zeer ernstig.
Een beer uit Amsterdam had kneu
zingen aan de enkels opgeloopen en
de gebroeders H. en B. van Bam
zaten tusschen twee wagons gekneld.
Toen uit Muiden personeel dsr Gool
sche Stoomtram was gearriveerd, ver
sterkt mot een aantal militairen, en
men de beschikking had g&kregeu
over een aantel koevoeten en domme-
kraebtsn, werden de ongelukkige
reizigvr* na een half uur verlost. Ze
hadden beide ernstige be«nfracturan.
Vadermoord.
Te Capelle (N.Br.) zjjn door de
poiiiio gearresteerd de gebroeders
v. R. verdacht hun vador te hebben
vormoord. Men had bet lyk opge
hangen, doch het bleek der politia,
dat bot geheels lichaam ove:dekt
was met wonden.
Aangaando deze moord deelt de
.Echo van het Zuiden" h®t volgende
mede:
Dinsdagavond w»rd de gemeente
politie gewaarschuwd door J. v. R.,
dat zyn vador. J. v. R. zich had ver
hangen. Bij ingesteld onderzoek
bleek dit maar al to waar. Ba tus-
achentijda ontboden geneashecr kon
niet anders dan deu dood consta
teren. B(j het losmaken van hst
touw, waaraan de persoon hing,
kloek, dat het lyk verschillende
wonden vertoonde. Baar hier aan
miadtyf gedacht werd, werd de zoon
(aangever), die ook op verschillende
plaataen gewond was, in arrest ge
steld.
Hierna werd mst bahulp der mare-
chausveo van Bnoyen een streng
onderzoek inposteld, waarna ook de
tw«:de zood, M. v. R., in arrest werd
gesteld als vermoedelijke dader.
Nadat de jongste zoon bekend had
zfjn vader mede te hebben vermoord,
behalve de andere broeders, werd
ook de raoader gearresteerd en naar
de strafgevangonis to den-Bosch over
gebracht.
UIT OOST-INDIË.
Men ssint uit Batavia aan de ,N.
Rott. Crt."
Be .Tabanau" zal ten behoeve van
Nuderlaudeche militaire werken 700
ton tin mee torugbrengoD. Alleen
militaire passagier;: mogen met dit
schip terugkeeren.
Be Pakkotmaatachappy hseft een
Diauwe iyn van snelvarende schepen
tusschen Soerabaja en Singapore ge
opend wegens de vermeerdering van
het verkeer.
Msn seint uit Bstavia aan de ,N.
Rott. Crt.":
Be .Goentosr" is tusschen Japan
en Amerika door een taifoen over
vallen.
Da Amerikanen en wij.
Het Hbl. publiceert een tweede
artiksl o.'er oxiza verhouding tot
Amerika, on wel voornamoiyk over
de verandering in de stemming der
Amerikanen ren opzichte van ons
land.
Dt Amerikanen moeten begrijpen,
willen begrypen zegt du schrijver
dat zij enn oorlog voeren, vrij een
neutraal volk zyn, eu dat wij daarom
over v»l« onderwerpeu, die den oorlog
raken, niet op dezelfde wijze kunnen
eu mogen danken ai# wij. Zy moe-
ton zich herinneren, dat de vreem
deling, waarover zy klagen, toch
eigeniyk niet, zooals zy zeggen, dag-
toekect van het begin van den oorlog,
maar pas met dou tijd, waarin
Amerika zelf aan den oorlog gicg
deelnemen, eon aanvang nam. Was
vóórdien de publieke opinte in Ama
rika wei zooveel verzchillsnd van
dien tsn ouzent?
Be schryver merkt dau op dat ook
Amerika niet in den oorlog ging,
toen de rechten van Belgiö werden
vertraptook niet tan behoeve van
Polen of Servië, ook niet voor de
rechten der neutrale scheepvaart toen
Buitichland tot dan verscherpten
duïkfeootooilog besloot. Hot kwam
alloeu op voor zijn eigen rechten,
eischto, dat Buitscbland do .Amen
kaansche schepen zoude ontzien, en
pas toeu het dit weigerde on de daad
o)j hst woord voogd», verklaarde
Amerika ter handhaving zijner ge
schonden en bedreigde rechten aan
Buitschlaud den oorlog.
Vóór den tyd stond de Anlsrikaan-
scha politiek - al was er een sterke
anti Bultsche ctrooming in het
teeken der strikte neutraliteit. Welnu,
wat wij Naderlaudera thans van
Atmïika mogen ragen is: laat ons
dezelfde vrijheid, die g(j uzelf als een
reent voorbehield, vóór gy Buitschlaad
dan oorlog verklaard etzoolang wy
neutraal zijn en wij hopen tot het
einde van den oorlog neutraal te
blijven kau en mag onze politiek
niet ztaan in het teoken van de voor
keur voor een der atrydende partijen
en behoort ook de per# ervoor te
wakon, dat de publieke opinie de
Regering niet in die richting dryft.
Opgemerkt wordt dit niet beteekend
dat men hier te lande onverschillig
staat tegen over den oorlog. Met i»uc
eet is do Naisxlandsch* regeering
opgekomen tegen de deportatie der
Beigiicbe burgerbevolking. Nederland
staat zeker sau de zijd® der geallieer.
den, wanneer zy, alvorens ann vredes
onderhandelingen te willen deuken,
eiscben, dat de Bultsche regeering
onvoorwaardelyk d« terugga?e van
België met voUelfgeachatelooastelliag
zal toezeggen; vrywol algemeen be
grijpt men ook, dat «eno volkomen
overwinning vau Duisschland de zelf
standigheid van Nederland op zyn
ergst zou hebban bedreigd, zootiat wy
redenen hebben dankbaar te?,ij aten aan
zien van ioder volk, dat er to» bediasgt
zoodanige overwinning onmogeiyk te
meken opaclyk spreken wij hat ook
uit, dat het onrecht, hetwelk Buitsch
laud ons en andoren in d»n duikboot-
oorlog aandoet, in omvang en wreed
heid een geheel ander karakter draagt
dsn dat, hetwelk wy van de ztydo
der Geassocieerden ondervinden.
Maar de Geassocieerden mosten
niet van ons verwachten, dat wy
politiek neutraal blijvende - niet
temln openlijk in onze oordeelvel
lingen ons geheel aan hunne zydo
plaatsun. Wy kunnen en wy willen
dat niet, niet alleen, omdat dan onze
neutraliteit spoedig zou verloren gasD,
maar ook omdat wij, hunne goede
trouw niet botwyfelende, niet kunmm
gelooven, dat eene volkomen over
winning hunnerzyds inderdaad aau
de menschtrnd het gouden tijdperk
vau vryboid en recht sn zedeiyirheid
zoude brengen, dat zy in het uitzicht
siellen. onder de Geassocieerden is
er vrijwel geen, die niet nog in dit
geslacht met geweld zyne imperi
alistische aspiraties ten koste van
zwakkere volken of stammen heeft
doorgezet; h»t nationalistiech-chau-
V in isme is by hen, getuige eöngoid
deel hunner par», al even levend als
in Buitschland.
Be oorlog he»ft ook wel geleerd
dat de leuze, dat het doel de mid
delen heiligt, mier kans heeft ingang
to vinden.
Ba Amerikanen mogen hst om
du» ten goede houden: wij hebben
eerbied, bewondering voor hunne
moedige daad, voor hunne grootsche
opofferingen, omdat wy gelooven,
dat zy overtuigd zyD, die niet andor»
te brengen dan tot heil der ware
beschaving; wy hebben ook reden
hun dankbaar te zyn, dat zy het
hunne eitoe bijdragen om do te
groote, ook Nederland bedreigende
machtsontwikkeling van het Buitscha
ryk te verhinderen; maar dat de
arryd der Geassocieerden in zyn go
heel niet anders zou zya dan een
stryd vau de beschaving tegen de
barbaaracbheid, dat geen nationaal-
egcïitische motieven daarby zouIen
gelden en Eistby de vaststelling
van de vredesvoorwaarden zouden
medetellen, dat kunnen wy niet
gelooven.
Baarom blijft onze politiek en de
volksstemming waardoor zy wordt
gedragen, die van een neutraal volk en
als zoodanig moet Amerika ze leeron
begrypen. Al# zoodanig kunnen wy
niet vrijwillig in. onze economische
politiek ten aanzien van Buitschland
ons acharen aan de zyd® der Geas
socieerden, hunne afsluitingspolitiek
van het Bultsche volk tot de onze
maken. Buitschland is oen land, waar
mede wy steede In nauwe economische
betrekking hebben geetaau en zullen
b;y ven staan, en deze mogen wij, als
centraal volk, niet verbreken, atloou
omdat dit in do oorlogstaktiek d«r
Geassocieerden part. Boor de tot het
uiterste beparkta uitvoer past onze
invoer-politiek eigenlijk reedu in het
systeem der geallieerden.
Ook in onze verhouding tot de
Geassocieerden hebben wy one altt
neutraal volk te gedragen en kunntn
wy niet ter wille van hun oorlogsdosl
meer tosgeven dan rechten» toelaat
baar is, noch ook het onrrchfc, dat zy
ons aandoen, on dien grond aanvaar
den of vergoeliyken.
Msn heeft zich in Amerika verbaasd
over onze verontwaardiging over de
inbeslagnemirg onzer schepen I Laten
wij over do formeele rechtrquaestia
niet langer spreken, maar heb Amtri-
kaansche volk vragsn, wat het zelf
ervan zoude ztggvn, wanneer het op
de wijze waarop wy dit hebben moeten
ondergaan, van de helft van zyne
handelsvloot werd bsroofd. Is eréón
Amerikaan, die eraan twytelt, dat
zulk aen daad Amerika onmiddellijk
tot eene oorlogsverklaring zou noppn?
Ea wy zouden niet onze diep gevoelde
.verontwaardiging erover mogen uit
spreken
One volk is niet dan op geld var-
dienen uit, beet het. Och kom, zouden
wy daarin zooveel slechter zyn dan
andere velksn Landbouw, industrie,
handel, scheepvaart, wat is andera
hun onmiddellijk doel dan geldsiyk
gewin, en wie zag daarin ooit, iu
vredea- of in oorlogstyd iote minder
waardige? Be achryver wyst dan op
den strijd tusschen de noordelijke en
zuicUiyke staten van Amerika over
de afschaffing der slavernij - ook
een verheven doel, wat niet lukte
dat de handal tusschen de zuldefljko
staten en andere landen evengoed
werd voortgezet.
Het slot van bet artikel luidt:
Vervreemding ia cr gekomen tuiacben
het Amerikaanxcha volk en het onze,
wy betreuren bet zeer. Maar wij
kunnen niet toegeven, dat de schuld
by ons alleen of zelfs in ds eerste
plaats zou liggen. Amerika wete het,
wat iedar hier in Nederland westen
diep gevoelt: gebrek, ellende, drei
gende hongersnood zy a pas ons doel
geworden, toen Amerika in den oor
log kwam in het grofete onrecht,
dat ons is aangedaan, nam Amerika
do leiding; Amerika was hst, dat
onze verbinding met de kolon:ëi ge
heel verbrakAmerika vooral is het,
dat ons bovenmatige eiachen stelt
met betrekking tot onze uitvoeren
naar Buitschland, dat maar niet wil
of kan begrgpen, dat wy uitvoeren
moetenomdat wy ander» geheel te
gronde gaan.
Wy erkennen volmondig, dat me
nig Nederlander hot Amerikaansche
volk in zijne oorlogsdoeleinden niet
begrypt en naar behooren waardoert,
maar vcegon in één adem eraan toe,
dat Amsrika ook weinig doet, om
onzen velkogeeat on de positie waar
in wy ons bevinden, te begrijpen.
Bit alles kan anders, beter worden,
maar altoen, wanneer m«n van beide
zijden ernstig ernaar stresft.
INGEZONDEN.
BuIUd Ttuntwoordilijkbeld d«r KtdaotU.
(Van «Ut («plaatit( «tukken wordt do topy
niot WrugBogoYoa).
Wartaal.
Ba heer Bocltns verdedigt zich in
uw blad van Bondordag 29 dezfr,
geachte Redactie, doch dost daarin
geiyk een dokter die gek ia. Weerlegt
niet in het minst het feit, namslyk
myn aanval op de verbodsbepaling
der bioscopen. Ik bemoeide my niet
mtt de „Tavenu" en hoop my er ook
nimmer mede te bemoeien, evenmin
ging het om den peraoon Boeten»,
doch deze keurde het goed, dat
kinderen beneden de 16 jaar, geen
toegang hebben en Ik bestreed dit en
bestrijd bet nog. En ala men dan elke
